|
2020
|
|
|
Azken hamarkadetan, handituz joan izan da pentsio berrien eta zaharren arteko aldea: hau da, erretiroa hartzen zutenen
|
batez
besteko pentsioa handiagoa zen urte berean hiltzen ziren erretiratuena baino. Aurreko belaunaldiak baino soldata hobeko lan bizitza luze eta egonkorrak izateak ahalbidetzen zuen hori.
|
|
|
2008an, erretiroa hartu zutenen
|
batez
besteko pentsioa urte horretan hil zirenena baino 288 euro handiagoa zen Espainian, eta aldeak hazten jarraitzen zuen urtez urte. Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen, batez besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia).
|
|
|
2008an, erretiroa hartu zutenen batez besteko pentsioa urte horretan hil zirenena baino 288 euro handiagoa zen Espainian, eta aldeak hazten jarraitzen zuen urtez urte. Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen,
|
batez
besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia). Hala eta guztiz ere, 2018ko batez besteko pentsio berriak zaharrak baino 325 euro handiagoak ziren Espainian, 331 euro handiagoak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta 318 euro handiagoak Nafarroan.
|
|
|
Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen, batez besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia). Hala eta guztiz ere, 2018ko
|
batez
besteko pentsio berriak zaharrak baino 325 euro handiagoak ziren Espainian, 331 euro handiagoak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta 318 euro handiagoak Nafarroan.
|
|
|
Mikel de la Fuente EHUko irakasle ohiak aurreikusten du
|
batez
besteko pentsio berriek apaltzen edo motelago hazten jarraituko dutela bereziki 2019tik aurrera, erretiro aurreratuak zigortzen hasi direlako –%7 eta %8 arteko jaitsiera aurreratutako urte bakoitzeko– Hego Euskal Herrian eragin berezia izan dezakete zigor horiek, bertan Espainian baino gehiago erabili izan direlako errelebo kontratuzko erretiro partzialak, sindikatuen indarra handiagoa ...
|
|
|
" Baina gazte horiek ez diete erreparatzen 600 edo 800 euroko pentsioa kobratzen dutenei, baizik eta pentsio handiei", gaineratu du. " Objektiboki, hemen distantzia txikia dago batez besteko soldataren eta
|
batez
besteko pentsioaren artean, baina, nolabait, ikusten da ez dagoela joerarik langile gazteek pentsiodunen mobilizazioa babesteko" 14.
|
|
|
Batez besteko pentsio orokorra, ostera, hilean 1.177 eurokoa zen Hegoaldean, eta erretiro pentsioa 1.344 eurokoa. Hortaz,
|
batez
besteko pentsioak batez besteko soldaten %50 pasatxo ingurukoak ziren; %60 ingurukoak, berriz, batez besteko erretiro pentsioak.
|
|
|
Hainbat faktorek azal dezakete Hego Euskal Herrian defizita proportzioan handiagoa izatea: besteak beste, hileko
|
batez
besteko pentsioa Espainiakoa baino 224 euro handiagoa izatea –1.220 eurokoa zen 2019an– Industriak euskal ekonomian izan duen pisua dela eta, azken hamarkadetan soldatak eta kotizazioak Espainiakoak baino handiagoak izan dira, eta, ondorioz, orain handiagoak dira pentsioak ere.
|
|
|
Aldeak nabariak dira
|
batez
besteko pentsioari dagokionez ere. Espainian hilean 996 eurokoa zen 2019an, hamalau pagatan banatua; Frantzian, berriz, hilean 1.422 eurokoa hamabi ordainetan, eta 1.219 eurokoa hamalau pagatan kalkulatuz gero.
|
|
|
Espainian hilean 996 eurokoa zen 2019an, hamalau pagatan banatua; Frantzian, berriz, hilean 1.422 eurokoa hamabi ordainetan, eta 1.219 eurokoa hamalau pagatan kalkulatuz gero. Justu Hego Euskal Herriko
|
batez
besteko pentsioa bezainbeste: hilean 1.219 euro (9 irudia).
|
|
|
LABeko ordezkariak ez du sinisten erreformak ekitatea handituko duenik, ezta sektore publikoko eta pribatuko langileen artean ere. Aitzitik, bietan murriztuko dira
|
batez
besteko pentsioak. " Egia da desoreka handia dagoela pentsioa kalkulatzeko:
|