|
2001
|
|
|
Milioi erdi bat pertsona 25.000 pezetatik 45.000 pezetara bitarteko soldata batez bizi da.
|
Batez
besteko pentsioa 42.080 pezetakoa da, familiako kargarik gabeko 60 urtetik beherakoetan; 52.735 pezetakoa 65 urtetik beherakoetan edo familiako kargak dituzten 60 urtetik gorakoetan; eta 59.990 pezetakoa 65 urtetik gorakoetan. Kontuak eginez gero, garbi ikus daiteke behartsuen %70 senarrik gabeko emakumeak direla
|
|
2002
|
|
|
Sektore publikoak, bere politika sozialaren bitartez, egin duen errentaren banaketa dela eta hauxe baita azterlanaren beste ondorioetako bat, adierazle sozialek emaitza hobeak erakusten dituzte EAEn gainerako autonomia erkidegoetan baino. Hala adibidez, jarduera tasa 50,4 da, estatu osoan 49,6 denean eta hileko
|
batez
besteko pentsioa 126, 1koa da, estatu osoko batez bestekoa 100 izanik.
|
|
2005
|
|
|
Autonomoen
|
batez
besteko pentsioa Erregimen Orokorrekoa baino %39, 1 txikiagoa da
|
|
|
Langile autonomoen
|
batez
besteko pentsioa ekainean 446,57 eurokoa izan zen, eta kopuru hori Erregimen Orokorreko batez besteko pentsioaren (732,88 euro) eta Gizarte Segurantzako sistemaren pentsioaren (611,71 euro) %39, 1 eta %27 txikiagoa da, hurrenez hurren, Langile Autonomoen Federazio Nazionalaren (ATA) txosten baten arabera. Erretiroagatiko pentsioan aldea are handiagoa da, autonomoek Erregimen Orokorreko erretiratuek baino %42, 4 gutxiago kobratzen baitute.
|
|
|
Langile autonomoen batez besteko pentsioa ekainean 446,57 eurokoa izan zen, eta kopuru hori Erregimen Orokorreko
|
batez
besteko pentsioaren (732,88 euro) eta Gizarte Segurantzako sistemaren pentsioaren (611,71 euro) %39, 1 eta %27 txikiagoa da, hurrenez hurren, Langile Autonomoen Federazio Nazionalaren (ATA) txosten baten arabera. Erretiroagatiko pentsioan aldea are handiagoa da, autonomoek Erregimen Orokorreko erretiratuek baino %42, 4 gutxiago kobratzen baitute.
|
|
|
Langile horien batez besteko kotizazioa %40tik gora hazi da azken bost urteetan, eta hileko 900 euro inguruan dabil, Erregimen Orokorreko langileen ia 1.300 eurotik urrun. Madrilen (540,42 euro), Euskal Autonomia Erkidegoan (536,24 euro) eta Asturiasen (507,46 euro) daude autonomo altuenen
|
batez
besteko pentsioak. Batez bestekoaren azpitik daude Gaztela Mantxa (401,76 euro), Andaluzia (397,35 euro), Murtzia (395,20 euro), Galizia (391,20 euro) eta Extremadura (375,69 euro).
|
|
2006
|
|
|
|
Batez
besteko pentsioa 811,27 eurokoa da Euskadin, eta Espainiako altuena da.
|
|
|
Azaroan,
|
batez
besteko pentsioa 811,27 eurokoa izan da Euskadin. Horrek esan nahi du% 5,4 hazi dela 2005arekin alderatuta, eta Espainiako altuena dela; batez bestekoa 165,33 eurotik gorakoa izan da, hau da,% 25,5 gehiago.
|
|
|
Pentsiodun gehienak erretiroagatik dira. Azaroan, Ministerioak 282.067 erretiratu kontabilizatu ditu EAEn, eta hilean 922,6 euroko
|
batez
besteko pentsioa jasotzen dute. Alarguntza pentsioen hartzaileak:
|
|
|
Pentsio txikienak Murtzian, Extremaduran eta Galizian jasotzen dira. Espainiako
|
batez
besteko pentsio handiena, ordea, ezintasun iraunkorra duten 43.461 euskal herritarrentzat da, hilean 952,7 euro jasotzen baitituzte. Era berean, 12.879 pertsonak zurztasunagatiko pentsioa jasotzen dute (338,52 euro) eta 3.102 lagunek senideena (446,72 euro).
|
|
|
Eta Gizarte Segurantzaren Sistemaren batez besteko erretiro pentsioa hilean 727,70 eurokoa izan zen, hau da, aurreko urteko hilabete berarekin alderatuta, %5, 8ko igoera. Sistemaren
|
batez
besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntasuna, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), 645,94 euro/ hileko izan zen, hau da, urtetik urtera %5, 7 gehiago. Lurraldeka Autonomia erkidegoen arabera, horietako zazpik, gehi Ceuta eta Melillak, gainditu zuten azaroan Espainiako batez besteko pentsioa (645,94 euro hilean).
|
|
|
Sistemaren batez besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntasuna, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), 645,94 euro/ hileko izan zen, hau da, urtetik urtera %5, 7 gehiago. Lurraldeka Autonomia erkidegoen arabera, horietako zazpik, gehi Ceuta eta Melillak, gainditu zuten azaroan Espainiako
|
batez
besteko pentsioa (645,94 euro hilean). Ohikoa denez, Euskal Autonomia Erkidegoan, Asturiasen eta Madrilen batez besteko pentsio altuenak izan ziren:
|
|
|
Lurraldeka Autonomia erkidegoen arabera, horietako zazpik, gehi Ceuta eta Melillak, gainditu zuten azaroan Espainiako batez besteko pentsioa (645,94 euro hilean). Ohikoa denez, Euskal Autonomia Erkidegoan, Asturiasen eta Madrilen
|
batez
besteko pentsio altuenak izan ziren: 811,27 euro, 783,13 euro eta 768,23 euro hilean, hurrenez hurren.
|
|
|
Ondoren, Nafarroa (723,55 euro hilean), Ceuta (710,31), Kantabria (671,15), Katalunia (666,11), Aragoi (665,82), Melilla (655,72), Gaztela eta Leon (623,80), Errioxa (615,88), Kanariak (606,09), Andaluzia (593,86 euro), Bal Taula itxi dute, pentsio txikienekin: Murtzia, 569,87 euroko
|
batez
besteko pentsioarekin hilean; Extremadura, 546,51 euro; eta Galizia, 538,10 euro hilean.
|
|
2007
|
|
|
Ezkontidea ardurapean duten 65 urtetik gorako pentsiodunek hilean 658,75 euro kobratuko dituzte urtarriletik aurrera; 65 urtetik gorako ezkontiderik eta alargunik ez dutenek, berriz, 528,55 euro. Sistemaren
|
batez
besteko pentsioa egungo 648 eurotik 705,75era igaroko da 2008an.
|
|
2008
|
|
|
|
Batez
besteko pentsio bakoitzeko aurtengo paga gehigarria, 713,51 euro hilean, 195,72 eurokoa da.
|
|
|
Ordainketa gehigarri horren kostua 1.550 milioi eurokoa da, eta %76 baino gehiago zazpi autonomia erkidegotako pentsiodunek (Katalunia, Andaluzia, Madril, Valentziako Erkidegoa, Galizia, Euskal Autonomia Erkidegoa eta Gaztela eta Leon) ordaintzen dute.
|
Batez
besteko pentsio bakoitzaren konpentsazioa, 713,51 euro hilean, 195,72 eurokoa da. Banatutako 1.550 milioiei beste 1.550 gehituko zaizkie, 2008ko pentsioen zenbatekoan errebalorizazioa finkatzeko; izan ere, ohikoa denez (ohiz kanpoko igoera izan duten minimoak izan ezik), hasiera batean %2 igo dira.
|
|
2009
|
|
|
lan merkatuan urte gutxiago kotizatu dutela eta ondorioz, pentsio mailakaxkarragoa dutela; bestetik, emakumezkoen artean, gizonezkoen aldean, alargun gehiago dagoela eta hala, alarguntasun pentsioa pentsio arrunta bainobaxuagoa denez, diru sarrera baxuagoak dituztela. Azken datuen arabera, egungoalargunen pentsioa 543,81, tan kokatzen da,
|
batez
besteko pentsioa, ordea, 771,42, tan (EUSTAT, 2005). Hori guztia kontuan hartuz, ikerketa honetanproposatu den lehen hipotesia baieztatu daiteke partzialki betetzen dela.
|
|
|
Kopuru hori, arlo honetan egindako azken berrikuspen eta hobekuntzak gorabehera, 2009rako onartutako lanbide arteko gutxieneko soldatatik 120 euro baino zertxobait gehiago da. Erregimen Orokorreko langileek 894 euroko
|
batez
besteko pentsioa jasotzen dute. Erregimenen arabera, garai batean Ikatz Meatzaritzaren Araubide Berezian lanean aritu ziren erretiratuek dute besteek baino prestazio handiagoa:
|
|
|
1.312,79 euro. Ondoren, Araubide Orokorreko langileak daude, 894 euroko
|
batez
besteko pentsioarekin. Egoera beltzagoa da erretiratutako autonomoentzat, batez beste 524,74 euroko prestazioa jasotzen baitute, eta nekazaritzako langileentzat, pentsioa 500 eurotik gorakoa ez bada.
|
|
|
Zenbat eta handiagoa izan Hilero diruaren sarrera ziurtatzea garrantzitsua da bizitzako ia etapa guztietan, baina are garrantzitsuagoa hirugarren adinera iristean. Erretiratu espainiar baten
|
batez
besteko pentsioa 890 euro ingurukoa da. Gehiegitan, gizarte prestazioak ez dira aski gure adinekoen eguneroko beharrak asetzeko; horregatik, askok beren pentsioen osagarri ekonomikoa bilatu behar izaten dute.
|
|
|
Kopuru horretatik, 5.081.979 milioi erretiro pentsioei dagozkie(+% 2); 2.278.829 milioi alarguntza pentsioei(+% 5,6); 771,2 milioi ezintasun iraunkorrari(+% 5,3); 90,6 milioi zurztasunari(+% 6,5); eta 16,9 milioi senideei(+% 4,3). EAEk, Asturiasek eta Madrilek
|
batez
besteko pentsio handienak izan zituzten: 943,98 euro, 908,61 euro eta 899,14 euro hilean, hurrenez hurren.
|
|
|
Erretiroaren
|
batez
besteko pentsioa 860,28 eurokoa da azaroan.
|
|
|
Gizarte Segurantzaren Sistemaren batez besteko erretiro pentsioa 860,28 eurokoa izan zen azaroan, hau da, %4, 9ko igoera izan zen aurreko urteko hilabete berarekin alderatuta, Lan eta Immigrazio Ministerioaren datuen arabera. Sistemaren
|
batez
besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), hilean 758,88 euro izan zen, hau da, urtetik urtera %4, 8 gehiago. Azaroan, Gizarte Segurantzaren kotizaziopeko pentsioen kopurua 8.588.336 pentsiokoa izan zen, hau da, urtetik urterako hazkundea %1, 7koa.
|
|
2010
|
|
|
Zein da alargunek jasotzen duten
|
batez
besteko pentsioa?
|
|
|
Azken horiek likidezia osoagatik nabarmentzen dira, eta ez dute ohiko pentsio planik. Erretiroaren
|
batez
besteko pentsioa 874,97 eurokoa da, Lan eta Immigrazio Ministerioaren azken datuen arabera. Oro har, kopuru horiekin, herritar askok galdu egiten dute erosteko ahalmena erretiroaren ondoren.
|
|
|
|
Batez
besteko pentsioa ere Estatuko altuena da hemen, eta iaztik, Euskadin soilik, aitortu eta onartu zaie alargun eta pentsiodunei lege bidez lanbide arteko gutxieneko soldataren% 100 kobratzeko eskubidea, gutxi gorabehera 700 euro hilean.
|
|
2011
|
|
|
Extremadurako eta Valentziako unibertsitateek pentsioen erreformaren inguruan egin duten azterketa batek dioenez (saria eman diote, gainera, Edad & Vida fundazioak eta VidaCaixak), erretiro adina bi urtez atzeratuta, 65etik 67ra,% 12 eta% 15 artean murriztuko da
|
batez
besteko pentsioa (erretiratuko den langilea zenbat urtean egon den Gizarte Segurantzan izena emanda, gutxiago edo gehiago).
|
|
|
KPIa desbideratzeagatiko paga gehigarria Gizarte Segurantzaren Lege Orokorrean jasotzen da, pentsio guztien erosteko ahalmenari eustea bermatzen duena. Sistemaren kotizaziopeko
|
batez
besteko pentsioa, pentsio motak barne hartzen dituena (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), 759,86 eurotik (2009ko abenduan) 785,83 eurora igaro da hilean, 2010eko hilabete berean. Gutxieneko pentsioak jasotzen dituzten 3.312.352 pentsioen kasuan, SOVI (Zahartzaroko eta Gaixotasuneko Nahitaezko Asegurua), beste pentsio, kotizazio gabeko pentsio eta familia prestazio batzuekin batera ez bada, prestazioak %2, 3 gehitu dira.
|
|
|
Erakunde horrek aztertu du erretiro pentsioa jasotzen duten erregimen orokorreko langileen kopurua %3, 33 igo dela apirilean, pentsiodun autonomoen kopurua %1, 34 igo den bitartean. ATA sindikatuak gogorarazi du autonomoen kolektiboak jasotzen duen
|
batez
besteko pentsioa %3, 24 igo zela azken urtean, erregimen orokorreko langileek jasotzen duten igoeraren antzekoa(+ %3, 13). Norberaren konturako langileen batez besteko pentsioa 17,7 euro igo da:
|
|
|
ATA sindikatuak gogorarazi du autonomoen kolektiboak jasotzen duen batez besteko pentsioa %3, 24 igo zela azken urtean, erregimen orokorreko langileek jasotzen duten igoeraren antzekoa(+ %3, 13). Norberaren konturako langileen
|
batez
besteko pentsioa 17,7 euro igo da: 2010eko apirilean 545,62 eurokoa zen, eta 2011ko apirilean 563,31 eurokoa.
|
|
|
2010eko apirilean 545,62 eurokoa zen, eta 2011ko apirilean 563,31 eurokoa. Erregimen orokorreko langileek jaso duten
|
batez
besteko pentsioa, berriz, 28,88 eurokoa izan da, eta 952,34 eurokoa. Erretiroagatiko pentsioari dagokionez, LAk dio erregimen orokorraren eta autonomoen arteko aldeak aurreko urtean bezala mantentzen direla; izan ere, erregimen orokorretik datorren erretiratu batek jasotzen duen pentsioa 1.132,11 eurokoa da, eta autonomoen araubideko erretiratu batek jasotzen duena, berriz, 621,54 eurokoa, %45 txikiagoa.
|
|
|
Gizarte Segurantzaren Sistemaren batez besteko erretiro pentsioa hilean 914,95 eurokoa izan zen ekainean, aurreko urteko hilabete berarekin alderatuta% 3,5 gehiago. Sistemaren
|
batez
besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntasuna, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), 804,79 eurokoa izan zen hileko, hau da, urtetik urtera %3, 3 igo zen. Alarguntasuneko batez besteko pentsioa 586,35 eurokoa izan zen ekainean, %2, 5 gehiago; ezintasun iraunkorrekoa, berriz, 869,67 eurokoa hilean, batez beste, %2, 3ko igoerarekin.
|
|
|
Sistemaren batez besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntasuna, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), 804,79 eurokoa izan zen hileko, hau da, urtetik urtera %3, 3 igo zen. Alarguntasuneko
|
batez
besteko pentsioa 586,35 eurokoa izan zen ekainean, %2, 5 gehiago; ezintasun iraunkorrekoa, berriz, 869,67 eurokoa hilean, batez beste, %2, 3ko igoerarekin. Bestalde, umezurtzen batez besteko pentsioa 359,28 eurokoa izan zen, %2, 5 gehiago; familiartekoen aldekoa, berriz, 472,29 eurokoa izan zen hilean, %2, 9 gehiago.
|
|
|
Alarguntasuneko batez besteko pentsioa 586,35 eurokoa izan zen ekainean, %2, 5 gehiago; ezintasun iraunkorrekoa, berriz, 869,67 eurokoa hilean, batez beste, %2, 3ko igoerarekin. Bestalde, umezurtzen
|
batez
besteko pentsioa 359,28 eurokoa izan zen, %2, 5 gehiago; familiartekoen aldekoa, berriz, 472,29 eurokoa izan zen hilean, %2, 9 gehiago. Ekainean, 8.798.786 izan ziren Gizarte Segurantzako kotizaziopeko pentsioak, hau da, %1, 6 igo ziren 2010eko hilabete berarekin alderatuta.
|
|
|
Kopuru horretatik, 4.795 milioi erretiro pentsioen hileko nominari dagozkio(+% 5,7), 1.353,2 milioi alargun pentsioei(+% 3,4), 816,1 milioi ezintasun iraunkorrari(+% 2,8), 97,9 milioi zurztasunari(+% 4) eta 17,9 milioi senideei(+% 3,4). Autonomia erkidegoei dagokienez,
|
batez
besteko pentsiorik handiena Euskal Autonomia Erkidegoan izan zen (995,40 euro hilean), ondoren Asturias (958,70 euro), Madril (953,15 euro) eta Nafarroa (910,69 euro). Batez besteko pentsio apalenak Galizian (674,06 euro hilean), Extremaduran (683,96 euro), Murtzian (709,15 euro) eta Balearretan (734,26 euro) jaso ziren.
|
|
|
Autonomia erkidegoei dagokienez, batez besteko pentsiorik handiena Euskal Autonomia Erkidegoan izan zen (995,40 euro hilean), ondoren Asturias (958,70 euro), Madril (953,15 euro) eta Nafarroa (910,69 euro).
|
Batez
besteko pentsio apalenak Galizian (674,06 euro hilean), Extremaduran (683,96 euro), Murtzian (709,15 euro) eta Balearretan (734,26 euro) jaso ziren.
|
|
|
Erretiroaren
|
batez
besteko pentsioa %3, 5 igo da, eta urrian 920,38 eurokoa da.
|
|
|
Gizarte Segurantzaren Sistemaren batez besteko erretiro pentsioa hilean 920,38 eurokoa izan da, aurreko urteko hilabete berarekin alderatuz %3, 5 gehiago; Sistemaren
|
batez
besteko pentsioa, pentsio motak barne hartzen dituena (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldekoa), berriz, %3, 2 igo da, hilean 808,82 euro arte, Ministerioak argitaratutako datuen arabera. Alarguntasun pentsioa hilean 587,98 eurokoa izan da, hau da, %2, 6 gehiago.
|
|
|
Kopuru horretatik, 4.100,37 milioi euro erretiro pentsioen hileko nominari dagozkio(+% 9,3), 1.201 milioi euro alargun pentsioei(+% 7,2), 734 milioi euro ezintasun iraunkorrari(+% 6,3), 85,2 milioi euro zurztasunari(+% 9,4) eta 16 milioi senideei(+% 6,5). Autonomia erkidegoei dagokienez, zenbateko handieneko
|
batez
besteko pentsioa Euskal Autonomia Erkidegoan erregistratu zen (1.000,53 euro hilean), ondoren Asturias (1.000,53 euro), Madril (958,54 euro) eta Nafarroa (915,72 euro). Batez besteko pentsio apalenak Galiziakoak (677,51 euro hilean), Extremadurakoak (686,33 euro) eta Murtziakoak (712,57 euro) izan ziren.
|
|
|
Autonomia erkidegoei dagokienez, zenbateko handieneko batez besteko pentsioa Euskal Autonomia Erkidegoan erregistratu zen (1.000,53 euro hilean), ondoren Asturias (1.000,53 euro), Madril (958,54 euro) eta Nafarroa (915,72 euro).
|
Batez
besteko pentsio apalenak Galiziakoak (677,51 euro hilean), Extremadurakoak (686,33 euro) eta Murtziakoak (712,57 euro) izan ziren.
|
|
2012
|
|
|
Nafarroan eta 33.000? baino gehiago EAEn) arteko aldeak ikusita, pentsa liteke Hegoaldeko herri klaseek posizio ekonomiko hobea dutela, bainaez lanbide arteko gutxieneko soldata, ez
|
batez
besteko pentsioak (12.180?), ezta gehiengo mileuristaren (gazteak, emakumeak, etorkinak) soldatakere ez dira iristen, inola ere, zifra horretara. Errealitatea da aberastasunarenkontzentrazioan (oso kezkagarria da honezkero EAEn, batez ere Bizkaian) eta errenta politiken eta babes sozialaren alorrean dagoen diferentzia handia, soldatak eta prestazioak askoz ere handiagoak dira Iparraldean?
|
|
|
Sistemaren batez besteko erretiro pentsioa 936,43 eurokoa izan zen urtarrilean, aurreko urteko hilabete berean baino %3, 4 handiagoa. Sistemaren
|
batez
besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), hilean 822,82 euro izan zen, hau da, urtetik urtera %3, 1 gehiago. Autonomia erkidegoei dagokienez, zenbateko handieneko batez besteko pentsioa EAEn erregistratu zen (1.015,54 euro hilean), ondoren Asturias (977,50 euro), Madril (973,47 euro) eta Nafarroa (931,71 euro).
|
|
|
Sistemaren batez besteko pentsioari dagokionez (erretiroa, ezintasun iraunkorra, alarguntza, zurztasuna eta senideen aldeko pentsioa), hilean 822,82 euro izan zen, hau da, urtetik urtera %3, 1 gehiago. Autonomia erkidegoei dagokienez, zenbateko handieneko
|
batez
besteko pentsioa EAEn erregistratu zen (1.015,54 euro hilean), ondoren Asturias (977,50 euro), Madril (973,47 euro) eta Nafarroa (931,71 euro). Batez besteko pentsio apalenak Galiziakoak (690,12 euro hilean), Extremadurakoak (700,83 euro) eta Murtziakoak (725,65 euro) izan ziren.
|
|
|
Autonomia erkidegoei dagokienez, zenbateko handieneko batez besteko pentsioa EAEn erregistratu zen (1.015,54 euro hilean), ondoren Asturias (977,50 euro), Madril (973,47 euro) eta Nafarroa (931,71 euro).
|
Batez
besteko pentsio apalenak Galiziakoak (690,12 euro hilean), Extremadurakoak (700,83 euro) eta Murtziakoak (725,65 euro) izan ziren.
|
|
|
Erretiroaren
|
batez
besteko pentsioa 936,43 eurokoa izan da hilean.
|
|
|
Gainera, pentsioaren zenbatekoa kalkulatzeko kontuan hartuko diren urteak pixkanaka pixkanaka handituko dira, oraingo 15etatik 25era. Oro har, langileek geroago hartuko dute erretiroa, eta
|
batez
besteko pentsioak %15 inguru murriztuko dira. Hala ere, langile bakoitzak bere kalkuluak egin behar ditu zein prestaziotarako eskubidea duen jakiteko.
|
|
|
Espainiar gehienen pentsioak murriztuko dira, prestazioa denbora gutxiagoz jasoko baitute (erretiro adina igotzean) eta diru gutxiago kobratuko baitute hilean (kalkulu aldia luzatzean, prestazioaren zenbatekoa murriztu egiten da). Langileek geroago hartuko dute erretiroa, eta
|
batez
besteko pentsioak %15 inguru jaitsi dira. Gizarte Segurantzaren sistema eguneratu, egokitu eta modernizatzeari buruzko 27/ 2011 Legearen bidez, langileen bizitza aktiboa luzatu eta erretiro aurreratua sustatu nahi da.
|
|
2013
|
|
|
Honako faktore hauek hartuko dira kontuan: Gizarte Segurantzaren azken bost urteotako eta hurrengo bostetako diru sarrerak eta gastuak, kotizaziodun pentsioen urte arteko bilakaera,
|
batez
besteko pentsioaren zenbatekoaren bilakaera eta doikuntzaren abiadura izenekoa (kontu publikoen egoera kontuan hartzen duen faktore bat). Indize horrek ez du pentsioen erosteko ahalmena bermatuko.
|
|
2016
|
|
|
3 Gizarte Segurantzaren gastuak murriztea. Azken urteotan hainbat doikuntza egin dira ia eremu guztietan. Aplikatu beharreko neurri indartsu bakarra da
|
batez
besteko pentsioa murriztea, baina alderdi politiko batek ere ez du aintzat hartzen. 4 Presio fiskala handitzea. «Funtsean bi bide aztertzen ari dira», Pascual Fernándezek dioenez.
|
|
2018
|
|
|
Madrileko gobernuarenganik ardietsi dute erretretak, bizitzaren gastuaren araberan emendatzea. Euskal Autonomia Erkidegoan 552.875 erretretadun dira irailean eta
|
batez
bestekoaren pentsioa 1.189,95 eurokoa da, jazko hilabete berean baino %3, 8 handiagoa. Autonomia Erkidegoko erretretak Estatuko gorenak dira, Nafarroako Foru Erkidegoan, berriz 135.309 erretreta ordaindu dira irailean, batez beste 1.101 euro eskuratu du erretretan denak.
|
|
|
Alargunen pentsioen ahultasuna garbi uzten duen beste aldagai bat bada: erretiroaren eta alargunen
|
batez
besteko pentsioen arteko aldea handitu egin da azken bost urtean. Gaur 78 euro urritarago daude alargunak.Eta zenbat alargun pentsio ordaintzen ditu Gizarte Segurantzak Hego Euskal Herrian?
|
|
|
Hegoaldeko emakumeen %70, 9k dute mila eurotik beherako pentsioa, eta %24, 9k, berriz, Iparraldean.
|
Batez
besteko pentsioak, ordea, hortik gora daude: 1.313 euro Hegoaldean, eta 1.600 inguru Iparraldean.
|
|
|
|
Batez
besteko pentsioa hilean 926 eurokoa da Espainian, eta egoitza baten prezioa bi halako izan daiteke, nahiz eta adinekoak bere pentsioaren ehuneko bat ordaintzen duen, hileko diru sarreren arabera.
|
|
2019
|
|
|
rawpixela Espainian 8,7 milioi pertsona bizi diren 65 urtetik gorako taldeak ez du baliabide ekonomikorik. Txostenaren arabera ‘ 2018ko Espainiako adineko pertsonen profila ‘Zientzia Ikerketen Kontseilu Gorenak (CSIC) eta Giza eta Gizarte Zientzien Zentroak (CCHS) argitaratu dute, eta erretiroaren
|
batez
besteko pentsioa ez da 1.000 euro baino gehiagokoa, eta alargunarena ez da 650 eurora iristen. Aldiz, gure adinekoek badute ondarea% 90,1ek etxebizitza du jabetzan, eta bizi itxaropen luzea nahi dute (emakumeak 85,8 urte eta gizonak 80,3 urte) etxean ahalik eta denbora luzeenean gozatu nahi dute.
|
|
|
CCOOren txostenak dioenez, Nafarroan
|
batez
besteko pentsioa Estatuko batez bestekoa baino handiagoa den arren, pentsioek" baxuak izaten jarraitzen dute". Hala, sindikatuak ohartarazi du Nafarroako pentsio guztien %42, 3 hilean 800 eurotik behera dagoela.
|
|
|
Ildo horretan, sindikatuak ohartarazi du soldata arrakala, okupazio tasaren arrakala eta partzialtasun arrakala" betikotzen" direla emakumearen lan bizitzan zehar, eta" erretiroa hartzeko unera ere iristen dela". Adierazi duenez," Kotizazio lasterketan emakumea bereziki kaltetua ateratzen da"; izan ere, emakume baten
|
batez
besteko pentsioa 872 eurokoa da, eta gizonarena 1.412koa.
|
|
2020
|
|
|
Azken hamarkadetan, handituz joan izan da pentsio berrien eta zaharren arteko aldea: hau da, erretiroa hartzen zutenen
|
batez
besteko pentsioa handiagoa zen urte berean hiltzen ziren erretiratuena baino. Aurreko belaunaldiak baino soldata hobeko lan bizitza luze eta egonkorrak izateak ahalbidetzen zuen hori.
|
|
|
2008an, erretiroa hartu zutenen
|
batez
besteko pentsioa urte horretan hil zirenena baino 288 euro handiagoa zen Espainian, eta aldeak hazten jarraitzen zuen urtez urte. Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen, batez besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia).
|
|
|
2008an, erretiroa hartu zutenen batez besteko pentsioa urte horretan hil zirenena baino 288 euro handiagoa zen Espainian, eta aldeak hazten jarraitzen zuen urtez urte. Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen,
|
batez
besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia). Hala eta guztiz ere, 2018ko batez besteko pentsio berriak zaharrak baino 325 euro handiagoak ziren Espainian, 331 euro handiagoak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta 318 euro handiagoak Nafarroan.
|
|
|
Joera horrek Gizarte Segurantzaren gastua handitzen zuenez, bi erreformek brida jarri zioten, pentsio berrientzat baldintzak gogortuta –erretiro adina atzeratuta eta kalkulurako kotizazio urteak ugarituta, nagusiki– 2011 baino lehen, batez besteko pentsio berriak %5 inguru hazten ari ziren urtetik urtera; orduz geroztik, hazkundea moteldu egin zen, eta 2016tik aurrera pentsio berriak apaltzen ari dira (11 irudia). Hala eta guztiz ere, 2018ko
|
batez
besteko pentsio berriak zaharrak baino 325 euro handiagoak ziren Espainian, 331 euro handiagoak Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, eta 318 euro handiagoak Nafarroan.
|
|
|
Mikel de la Fuente EHUko irakasle ohiak aurreikusten du
|
batez
besteko pentsio berriek apaltzen edo motelago hazten jarraituko dutela bereziki 2019tik aurrera, erretiro aurreratuak zigortzen hasi direlako –%7 eta %8 arteko jaitsiera aurreratutako urte bakoitzeko– Hego Euskal Herrian eragin berezia izan dezakete zigor horiek, bertan Espainian baino gehiago erabili izan direlako errelebo kontratuzko erretiro partzialak, sindikatuen indarra handiagoa ...
|
|
|
" Baina gazte horiek ez diete erreparatzen 600 edo 800 euroko pentsioa kobratzen dutenei, baizik eta pentsio handiei", gaineratu du. " Objektiboki, hemen distantzia txikia dago batez besteko soldataren eta
|
batez
besteko pentsioaren artean, baina, nolabait, ikusten da ez dagoela joerarik langile gazteek pentsiodunen mobilizazioa babesteko" 14.
|
|
|
14 INE Espainiako estatistika institutuaren arabera, 2018an, hilean 2.242 eurokoa zen batez besteko soldata gordina Araba, Bizkai eta Gipuzkoan; 2.050 eurokoa, berriz, Nafarroan.
|
Batez
besteko pentsio orokorra, ostera, hilean 1.177 eurokoa zen Hegoaldean, eta erretiro pentsioa 1.344 eurokoa. Hortaz, batez besteko pentsioak batez besteko soldaten %50 pasatxo ingurukoak ziren; %60 ingurukoak, berriz, batez besteko erretiro pentsioak.
|
|
|
Batez besteko pentsio orokorra, ostera, hilean 1.177 eurokoa zen Hegoaldean, eta erretiro pentsioa 1.344 eurokoa. Hortaz,
|
batez
besteko pentsioak batez besteko soldaten %50 pasatxo ingurukoak ziren; %60 ingurukoak, berriz, batez besteko erretiro pentsioak.
|
|
|
Hainbat faktorek azal dezakete Hego Euskal Herrian defizita proportzioan handiagoa izatea: besteak beste, hileko
|
batez
besteko pentsioa Espainiakoa baino 224 euro handiagoa izatea –1.220 eurokoa zen 2019an– Industriak euskal ekonomian izan duen pisua dela eta, azken hamarkadetan soldatak eta kotizazioak Espainiakoak baino handiagoak izan dira, eta, ondorioz, orain handiagoak dira pentsioak ere.
|
|
|
Aldeak nabariak dira
|
batez
besteko pentsioari dagokionez ere. Espainian hilean 996 eurokoa zen 2019an, hamalau pagatan banatua; Frantzian, berriz, hilean 1.422 eurokoa hamabi ordainetan, eta 1.219 eurokoa hamalau pagatan kalkulatuz gero.
|
|
|
Espainian hilean 996 eurokoa zen 2019an, hamalau pagatan banatua; Frantzian, berriz, hilean 1.422 eurokoa hamabi ordainetan, eta 1.219 eurokoa hamalau pagatan kalkulatuz gero. Justu Hego Euskal Herriko
|
batez
besteko pentsioa bezainbeste: hilean 1.219 euro (9 irudia).
|
|
|
LABeko ordezkariak ez du sinisten erreformak ekitatea handituko duenik, ezta sektore publikoko eta pribatuko langileen artean ere. Aitzitik, bietan murriztuko dira
|
batez
besteko pentsioak. " Egia da desoreka handia dagoela pentsioa kalkulatzeko:
|
|
2021
|
|
|
Baina Escrivaren baloiak bote okerra eman zuen, Unidas Podemos gobernu koalizioko kide txikiak hitz gogorrekin baztertu baitzuen,
|
batez
besteko pentsioak %6 jaits zitezkeelako. Ondorioz, beste zirriborro batean, udan, «kotizazio epea lan bizitzaren errealitate berrietara egokitzea» baizik ez zen aipatzen.
|
|
2023
|
|
|
|
Batez
besteko pentsioa, 50 euro handiagoa
|
|
|
Urriko datuak ez du aldaketa handirik eragin urte arteko inflazioan —%3, 85etik %3, 81era jaitsi da—, eta, azaroan sekulako gorabeherarik ez badago, aurreratu daiteke pentsioa gutxi gorabehera %3, 8 igoko zaiela datorren urtean Hego Euskal Herriko 600.000tik gora pentsioduni. Hau da,
|
batez
besteko pentsioa 50 eta 60 euro artean handituko dela urtarrilaren 1ean. Indarrean dagoen araudiaren arabera, pentsioak aurreko urteko abenduko eta ondorengo urteko azaro bitarteko batez besteko inflazioaren arabera eguneratzen dira.
|
|
|
Gaur egun jasotzen dutenari %3, 8 gehitu diote, horixe izan baita Espainiaren batez besteko inflazioa azken hamabi hilabeteetan. Azaroan
|
batez
besteko pentsioa 1.462 eurokoa izan zenez, batez beste 55 euro handituko dira hileroko sariak, 1.518 euroraino. Hamalau ordainketa izaten direnez, urte osoan 770 euro gehiago patrikaratuko dituzte.
|
|
|
Handienak erretiro pentsioak dira, 1.659 eurokoak batez beste. 63 euro da handitzekoa
|
batez
besteko pentsioa, 1.722 euroraino. Erretiro pentsioak 481.748 ziren azaroaren 1ean —hori da azken datua—, hau da, Espainiako Gizarte Segurantzak Hegoaldean banatzen dituen 718.197 pentsioen bi heren.
|
|
|
Horiek, erretiroa hartu ondoren, besteren konturako langile gehienen pentsioa baino askoz txikiagoa jasotzen dute oro har. Azpiazuk azaldu duenez, autonomoen
|
batez
besteko pentsioa 944 eurokoa izan zen 2022an; besteren konturako langileena, 1.540 eurokoa.
|