|
2000
|
|
|
Zeren eta halakoa baita libertatea: gose bat da eta egarri bat da, lur
|
batetik
bertze baterat garamatzana eta nekez ase dezakeguna, eskura dezakegun liberta tea libertatearen parte bat baizik ez denez gero... eta libertatea nehoiz konkistatzen ez den lurra denez gero, Piarres Oihartzabal kapitainak erraiten zidan moldean.
|
|
|
Haatik, zer zen haren finezia hura, arestian erran zizkidan munstrokeria haien ondoan? Eta nik ezin ahantzi nituen haren munstrokeriak, eta ezin ahantzi nuen Goruki, zeren eta hango indiarrak, beltzak eta gainerako miserableak zinez baitziren esklaboak, eta halatan aritzen ziren egun osoan egiteko
|
batetik
bertze egiteko baterat, azukre kanaberen artean, atsedenik gabe, kapatazek eta guardiek makilaz zein zigorrez zafratzen zituztela...
|
|
|
Osaba Joanikot erretolika luze harekin mintzatu zitzaidan, jaun André! Eta, ongi uler dezakezun bezala, zenbatenaz hark hitz gehiago egin, hainbatenaz gehiago zabaldu zitzaizkidan neuri begiak, ustekabeko
|
batetik
bertze ustekabeko baterat. Haren hondar erranak, berriz, hitzik gabe utzi ninduen, kikildurik.
|
|
|
Ikusten duzu, jaun André, gertaki batek zenbat korapilo dituen, eta hala nabilkizu handik eta hemendik horien laxatzen... Bai, badakit ezen ez dudala nehoiz ikasiko ezen bi punturen arteko biderik laburrena marra zuzena dela, baina zer egin behar dut nik, baldin puntu batetik abiatu orduko ohartzen banaiz ezen puntu horrek bertze hamaika puntu biltzen dituela bere baitan, eta puntu
|
batetik
bertzerako bidea, halatan, hamaika puntutatik bertze hamaika puntutarako bide korapilatsu bihurtzen zaidala, ezinbertzean. Eta, hala, egia bada ezen jakintasuna ezjakintasunaren korapiloak laxatzea dela, egia da, halaber, ezen, korapilo bat laxatzerako, bertze zazpi asmatu behar izaiten ditugula... eta hala betetzen dugu filosofoak erran zuena, zeren, gehiago dakigularik, gutiago baitakigu, zinez.
|
|
|
Neskari Catherine zeritzan, baina bertze neska guztiek Mignon deitzen zioten, eta galdetu nionean nola nahi zuen nik deitzea, haren behakoari malizi puntu bat zeriola, ihardetsi zidan: " Oraingoz, Catherine; geroxeago, benturaz, Mignon...", adierazten zidalarik, gisa hartan, ezen izen
|
batetik
bertzerako jauziak prezio bat zuela.
|
|
|
Zeren eta haragian ere ez baita gozorik, haragiaz ase denean. Eta hala ohartu nintzen egun batean ezen ene ihesaldi haiek bakardade
|
batetik
bertze bakardade handiago baterat ninderamatela, eta hala iragan nintzen arestian aipatu dizkizudan Senekaren hitzetarik haren bertze hitz haietarat: Voluptati indulgere initium omnium malorum est, 24 zeren plazer hura desplazer iturri gertatzen ari baitzitzaidan, haragizko atseginaren janari haiek guztiak denborarekin urdinduz joan izan balitzaizkit bezala, edariak zurminduz, eta zeren libertatea ez baitago diruz erosterik, finean.
|
|
|
Gorputza berez itzulikatu zitzaidan oheko mutur
|
batetik
bertzera: boz logaletu hori ez zen Josurena, emakume batena baizik.
|
|
|
—Denak hil ondokoak. Itsuski erabili zuten, harekin alde
|
batetik
bertzera ibili zirela eginen nuke... Kasik bi egunez, aizu!
|
|
|
Itogarria zitzaidan inguruko isiltasuna. Errazenera lerratuta, telebista piztu eta ene hatzak jauzika aritu ziren aldagailuarekin, kanal
|
batetik
bertzera. Ez nintzen luzatu aldez aurretik nekiena egiaztatzen:
|
|
|
Jaten hasteak ez zion mintzatzeko gogoa apaldu. Laneko goiti beheitiak —fisio terapeuta zegoen gimnasio batean—, Josu itzulita elkarrekin egin behar zuten bidaia, etxeko eskaileretako argia konpondu beharra,
|
batetik
bertzera ibili zen solas molas. Bizkitartean ni, ahoa bertzela lanpeturik, mahai gainekoei emana:
|
|
|
—Badakit izorramendu bat izan zela zuretzat eta zure arrebarentzat hain berandu ailegatu izana, Unairekin alde
|
batetik
bertzera ibili behar eta. Sentitzen dut.
|
|
|
Korridoreko argia ez zen aski etxe ezezagunean norabidetzeko. Harako ate guztiak itxita baitzeuden, nahi baino denbora gehiago egin nuen
|
batetik
bertzera, premiak akuilatutako miatze urdurian. Hirugarrena irekitzearekin aurkitu nuen komuna.
|
|
|
Ondoko urteak klase eta jite ugaritako lanbideen probaleku izan zituen, zein baino zein bereiziago: tailer bateko mekanikari lagun, obretako peoi edo pintore ikastun,
|
batetik
bertzera opor aldiak tartekatzen zituela.
|
|
2006
|
|
|
Zuberoa arrunt baketu gabe deitu gintuzten Nafarroa Beheretik. Behin berriz, Garrüze izan genuen
|
batetik
bertzerako pasabide. Domingo zen, bi hiru armagizon gehiagorekin batean, gazteluaren hondakinetako biztanle bakarra.
|
|
|
–Gizonek, bizkitartean –are erresumin handiagoz–, aski ditek munduarendako norabide eta ikusmolde berriak asmatzea edo, bertzerik gabe, elkar hiltzea. Zenbaitetan, alde guti duk
|
batetik
bertzera. Salbuespena gure erregina duk.
|
|
|
Gizona omen da harri berarekin behaztopa egiten duen izaki bakarra. Inon ez dut idatzirik ikusi zenbat denbora behar duen eroriko
|
batetik
bertzera. Ni bezperako goizaren errepikan ari nintzen.
|
|
|
Lüküzeko leinuaren etsaia. Erlijio gerletan alderdi
|
batetik
bertzera ibili zen, noiz higanota, noiz katolikoa.
|
|
2008
|
|
|
Hori etengabe errepikatzen dutenek, barkatu atrebentzia, ez dute ideiarik. Hala ere, ez gaitezen oso gogorrak izan; gutixko leitzen dutelakoan nago (izan ere, ez baitute denborarik, egun osoan irrati
|
batetik
bertzera). Euskal Herria herri asmatua dela diote ez gutxik Espainian:
|
|
2009
|
|
|
Agaramont, Antonio(?? 1576), Bidaxuneko jauna eta Agaramonteko lehen kondea. Erlijio gerletan alderdi
|
batetik
bertzera ibili zen, noiz higanota, noiz katolikoa.
|
|
|
Loirako ur uherrei begira geunden, gabarra baten gainean. Ertz
|
batetik
bertzera eramaki gintuen ontzi zapalak. Orduan ere euria ari zuen.
|
|
|
Nire hizkuntzan ez ezik, banekien biarnesez eta frantsesez otoitz egiten. Azala baizik ez zen kanbiatzen
|
batetik
bertzera; guztietan, bera gelditzen zen mamia. Bertzerik zen, orain.
|
|
2011
|
|
|
muzkiriztarron leinuari ere eutsi egin behar baitiogu noizbait!, Atilanok bere asmoen berri ematen zion bitartean: gaur libre atera nauk, eta ahalik eta libreen bizi nahi diat, ez diat bertzerik buruan; ikusiko bahu ni ere zeinen libre sentitzen naizen neure kamioian ibiltzen naizenean herri
|
batetik
bertzera!, batez ere laborariak ikusten ditudanean, lurraren kontra ezinean: osaba Penano zenari zor zioat, hala ere, ideia, zenbatetan gogoratzen naizen osaba Penanoz!?
|
|
|
Eta Paloma hain zoriontsu sentitu zen, non irri
|
batetik
bertzera ibili baitzen, harik eta, kontakizunaren bukaeran, Anastasiari argibideak eman zizkion arte:
|
|
|
Eta Leonek, segidan, Anastasiaren bizitza irudikatu zuen, aita anker haren mende, egun batean bai eta hurrengoan ere halatsu. Tren baten ibilaldiaren antzekoa izaten ahal baitzen haren bizitza ere, tunel
|
batetik
bertzera zihoana, iluntasun batetik bertzera, etenik gabe. Eta zerua oskarbi baino oskarbiago zegoen arren, goibel sentitu zuen Leonek bere bihotza, Anastasiaren zeru ilunean harrapatua?
|
|
|
Eta Leonek, segidan, Anastasiaren bizitza irudikatu zuen, aita anker haren mende, egun batean bai eta hurrengoan ere halatsu. Tren baten ibilaldiaren antzekoa izaten ahal baitzen haren bizitza ere, tunel batetik bertzera zihoana, iluntasun
|
batetik
bertzera, etenik gabe. Eta zerua oskarbi baino oskarbiago zegoen arren, goibel sentitu zuen Leonek bere bihotza, Anastasiaren zeru ilunean harrapatua?
|
|
|
ikusi bertzerik ez zegoen nola nenbilen ni? baina batez ere zu, Satur,
|
batetik
bertzera, orekari ezin eutsiz, aldoka maldoka!
|
|
2013
|
|
|
Bigarren desioa, berriz, lehenengo ametsaren haritik etorri zitzaion: Raissa kondenatua zegoen asto gainean ikastera, baina zer, Al Qamar ek gainean eramanen balu egunen batean, hodei
|
batetik
bertzera hegan, zaldirik bizkorrenaren gainetik?. Hirugarrena, berriz?
|
|
|
Al Qamar ekin hegan egitea. Bada, ikusi bazenu nola ibili naizen airean, toki
|
batetik
bertzera?! Gauez eta egunez ibili naiz, gainera.
|
|
|
ez zen odoltsua, baina bai sinbolikoa, esanahi handikoa eta debeku bati lotua. Mila bider ahalegindu arren ez baitzuen ulertzen nola galarazi zuten talibanek kometen erabilera, egun
|
batetik
bertzera: zer kalte egin ziezaiokeen, bada, kometa batek ume bati?
|
|
|
Abdel Haqq aingerua zen lauta jotzen? kontzertuaren segundo batzuetan, begiak itxi, eta sentitu ez zen, bada, Raissa, airean, aingeru batek zeruko bidexka urdinetarik zeramala, hodei mendi zuri grisen artean,
|
batetik
bertzera?!
|
|
|
halako moldez, non, herritarren artean, sineste bat nagusitu baitzen, egungo egunetaraino heldu dena: santoi beltza bizi da, ehortzia dagoen marabutean bizi ere, aspaldi hil zen arren; gau beltzetan ibiltzen omen da
|
batetik
bertzera, laguntza eskatzen dioten etxeetara, hutsik egin gabe; geroztik hamaika mila gaixo sendatu omen ditu haize kolpe leun batez. Harritzekoa ere ez da, beraz, muaskarundarrek handik aitzina hartu zutèn aztura, marabutera erromesaldian joatekoa urtean behin, Aid el Fitr eko hiru jaiegunetarik batean.
|
|
|
–Bada, zaku hauen artean ere badago belar bat, emakume antzuen tratamenduan berezia, eta ea asmatzen duzun zein den??. Eta ibili zen Fadila zakuz zaku,
|
batetik
bertzera, harik eta bi zaku zeudèn tokian kokatu zen arte: begiratzen zion bati, bertzeari?
|
|
|
Butanbeten bizi zèn emakume aztia, inguruan bere fama zuena, etorkizuna asmatu ez ezik, emakume elkorrei ere laguntzen zielako? baita, hainbatetan, haien patu gaiztoa egun
|
batetik
bertzera aldatu ere, ustezko agortasunak jota zeudenak emankortasunerako bidean paratzen zituela. Omarrek, beraz, osasun arloan goitik beheitiko iraultza behar zela aitortzen zuenak, emakumearen izena entzun orduko erreakzionatu zuen, Raissaren errana bide erdian mozten zuela:
|
|
|
atso hura bihurtu zen Raissaren hondar esperantza, bere bizitzari zentzua ematen ziòn iltze goria: hainbertzeraino, non, egun
|
batetik
bertzera, Wadi Abyadera joateko gogoa piztu baitzitzaion, baita senarrari honela adierazi ere:
|
|
|
Punta zorrotzekoak ziren heletarraren botak, zaldien saihetsak akuilatzeko josiak. Hirunaka tiratzen zituen ostikoak, gorputz atal
|
batetik
bertzerako tartea hats hartzeko baliatuz. Kask kask kask, soin enborrean; kask kask kask, buruan; kask kask kask, hanka artean.
|
|
|
Harritu ninduen gelaren eskasak: ez zuen deus falta, ohe bat, mahai bat, kadira bat, kutxa bat, gurutziltzatu bat, apal batzuk?, baina hertsitasuna eta itomena eragiten zuten haien tamaina tikiak eta
|
batetik
bertzerako tarte murritzak. Komitrea eta biok baizik ez ginen sartu, gehiagorik ezin.
|
|
|
Amezketa ez zegoen zitadelan, portuan baizik. 300 urrats ere ez zegoen
|
batetik
bertzera. Hara abiatu nintzen, Salbidek bizkartua beti.
|
|
|
Zozokeria bat erraten ari nintzen. Frantzia aldean, nobleek arrazoi gutiago behar zuten alderdi
|
batetik
bertzera aldatzeko. Beharrik, nire solaskideek kasik josteta gisara proposatutako izenaren ukaziotzat hartu zuten nire errana.
|
|
|
ez zen odoltsua, baina bai sinbolikoa, esanahi handikoa eta debeku bati lotua. Mila bider ahalegindu arren ez baitzuen ulertzen nola galarazi zuten talibanek kometen erabilera, egun
|
batetik
bertzera: zer kalte egin ziezaiokeen, bada, kometa batek ume bati?
|
|
|
Abdel Haqqek, izan ere, ez zuen lauta aingeruek bezala jotzen: Abdel Haqq aingerua zen lauta jotzen... kontzertuaren segundo batzuetan, begiak itxi, eta sentitu ez zen, bada, Raissa, airean, aingeru batek zeruko bidexka urdinetarik zeramala, hodei mendi zuri grisen artean,
|
batetik
bertzera...!
|
|
|
Bigarren desioa, berriz, lehenengo ametsaren haritik etorri zitzaion: Raissa kondenatua zegoen asto gainean ikastera, baina zer, Al Qamar ek gainean eramanen balu egunen batean, hodei
|
batetik
bertzera hegan, zaldirik bizkorrenaren gainetik.... Hirugarrena, berriz... baina zer, desio hura aitzinagoko uzten bazuen?
|
|
|
Al Qamar ekin hegan egitea. Bada, ikusi bazenu nola ibili naizen airean, toki
|
batetik
bertzera...! Gauez eta egunez ibili naiz, gainera.
|
|
|
Omarrek bazekien nor zen Fadila: Butanbeten bizi zèn emakume aztia, inguruan bere fama zuena, etorkizuna asmatu ez ezik, emakume elkorrei ere laguntzen zielako... baita, hainbatetan, haien patu gaiztoa egun
|
batetik
bertzera aldatu ere, ustezko agortasunak jota zeudenak emankortasunerako bidean paratzen zituela. Omarrek, beraz, osasun arloan goitik beheitiko iraultza behar zela aitortzen zuenak, emakumearen izena entzun orduko erreakzionatu zuen, Raissaren errana bide erdian mozten zuela:
|
|
|
atso hura bihurtu zen Raissaren hondar esperantza, bere bizitzari zentzua ematen ziòn iltze goria: hainbertzeraino, non, egun
|
batetik
bertzera, Wadi Abyadera joateko gogoa piztu baitzitzaion, baita senarrari honela adierazi ere:
|
|
|
" Bada, zaku hauen artean ere badago belar bat, emakume antzuen tratamenduan berezia, eta ea asmatzen duzun zein den...". Eta ibili zen Fadila zakuz zaku,
|
batetik
bertzera, harik eta bi zaku zeudèn tokian kokatu zen arte: begiratzen zion bati, bertzeari... baita ber bertan zuèn sendatzailearen begiei ere tarteka; egin zuen bere hondar aukera, eta Habibek, begiak zeruraino zabalduta, erran zuen:
|
|
|
are gehiago hedatu zen santoi beltza hil zenean, eta ondoko urteetan... halako moldez, non, herritarren artean, sineste bat nagusitu baitzen, egungo egunetaraino heldu dena: santoi beltza bizi da, ehortzia dagoen marabutean bizi ere, aspaldi hil zen arren; gau beltzetan ibiltzen omen da
|
batetik
bertzera, laguntza eskatzen dioten etxeetara, hutsik egin gabe; geroztik hamaika mila gaixo sendatu omen ditu haize kolpe leun batez... Harritzekoa ere ez da, beraz, muaskarundarrek handik aitzina hartu zutèn aztura, marabutera erromesaldian joatekoa urtean behin, Aid el Fitr eko hiru jaiegunetarik batean.
|
|
2014
|
|
|
Katedraletik Gaztelu plazara. Horrela,
|
batetik
bertzera. Beti bezero berrien bila.
|
|
|
nola ez, bada, baldin eta bere izen deituren silaba guztietan, o? biribil hura bazuen, zazpi guztira, automobil baten gurpilak ere izan zitezkeenak, ametsen ferrariaren sostengu, non ezin hobeto ibiltzen baitzen gure mutila
|
batetik
bertzera, bizitzaren lasterketan arrakastatsu?! Ulertu al didazu, mutila?
|
|
|
Hala zihoazen, bada, Felisaren begiak,
|
batetik
bertzera, Beñatek erretratua bukatutzat eman zuenean. Gustatu zitzaion Felisari, buruaren goitik beheitiko eta behetik goitiko keinuak adierazten zuenez.
|
|
2017
|
|
|
Egun
|
batetik
bertzera, ordea, gauetik egunera eta ageriko arrazoirik gabe Auroraren begietara, Antoñitoren aldartea zeharo aldatu zen. Haren begiek distira eta ilusioa berreskuratu zituzten eta irribarre sendoa laketu zitzaion aurpegian, ospitaletan errezetatzen ez duten belarra erre izan balu bezala.
|
|
2020
|
|
|
Marie eta Aimar eszenatokia egon ohi den ostatuaren izkinan daude dantzan egunak biharamunik izanen ez balu bezala. Eskuak goiti eta beheiti mugitzen dituzte erritmoa markatuz, oinak lurretik gehiegi altxatu gabe alde
|
batetik
bertzera eta eskuineko eskua beti zut, pixa baino beroagoa dagoen garagarno botilatxoa atxikiz. " Bertze zerbeza bat?" galdegin dio Mariek, eta baiezkorik goaitatu gabe bi Mahou botilaren bila abiatu da barraraino, zakuan diru zorroaren bila dabilela.
|
|
|
Garagarnoa eskatu du Mariek, baina hainbertze tematu zaizkio ezen azkenean hasi baita edaten urarekin nahasturiko likido zuri horitik bera ere. Jende gehiegi dabil karriketan, bultza egiten diote alde
|
batetik
bertzera pasatzeko, eta Mariek esku bat nabaritu du ipurdian bat batean. Buelta eman duenean hiru gizon zituen gibelean, elkarri irribarrez:
|
|
|
Peñatik atera direnerako gaua da, ostatu
|
batetik
bertzera mugitu dira, kontzertu batera, bertzera, txaranga, ostatua, musika txarra, bulkadak, eskuak ipurdian, Julienen muxuak, Julienen hitzak, Ricarda... Bertze batera mugitzen ari zirela, halako batean lerroko aitzineko pertsona galdu du, Marie zen azkena, eta hori da bere aukera, eskuin ezker begiratu, ez naute ikusten, eta pittaka urrundu da, Poissonnerie karrikatik jautsi, Port de Bertaco, Errobi zeharkatu, eta azkenean Pannecau.
|
|
|
Ez duzu diru nahikoa pilatu. Egun
|
batetik
bertzera joaten bazara, duzu zure baserria eraiki.
|
|
2021
|
|
|
" Nola ifernuan izanen baita bero handi bat, hala izanen dela halaber hotz handi bat, izotz, horma, elhur: eta ifernuan daudenak aldatuko direla
|
batetik
bertzera, bero handitik hotz handira, eta hotz handitik bero handira. Baiña bitartean, batetik bertzera aldatzean, ezaiela penarik arinduko".
|
|
|
eta ifernuan daudenak aldatuko direla batetik bertzera, bero handitik hotz handira, eta hotz handitik bero handira. Baiña bitartean,
|
batetik
bertzera aldatzean, ezaiela penarik arinduko".
|
|
2022
|
|
|
Mutiko azkarra duk, fite ikasiko dik ikasi beharrekoa. Tira, harira joanda, ehun zapata pare pasatuko ditiagu, alde
|
batetik
bertzera.
|
|
|
Ideia bat eskasa da pertsona osoaren aldean. Alde handia dago
|
batetik
bertzera, eta badira lotzen dituzten hariak.
|
|
|
Niri inork ez zidan hartaz sekula solasik egin, ez nekien zer zen hura, zer gertatzen zitzaidan. Borda
|
batetik
bertzera Milagros bizilagunarekin oihuka aritu nintzen, negar batean. ‘Ez kezkatu, banoa’ oihu egiten zidan.
|
|
|
Lanerako lehenbiziko egun hartan zenbat balio nuen erakutsi nahi nuen. Hainbertze erakutsi nahi, dena hain aguro egin nahi nuen, lasterka nenbilela
|
batetik
bertzera, eta sekulako muturrekoa hartu nuen!", oroitzen du irriz Mercedesek. " Hasieran laguntzaile moduan hasi nintzen, azken solairuan, laugarrenean.
|