|
2000
|
|
|
Baldintza horietan, aurreztaileak besteproduktu bat bereganatuko du azkenik; hau da, geroko beste epealdi baten produktua.Eta aurreztaileak iraunarazitako ustezko moneta kopurua, bera ere, desagertu egitenda, aurrezkia bera eratu deneko epealdian bertan; ustez erreserbaturiko balioa, izatez, produktu berri baten inguruan, kapitala deuseztatuko deneko epealdian eratuko denbalioa besterik ez da izanen, orduan aurreztailea kontsumitzaile edo inbertsiogile bilakatuz. Itxaronez, erreserba monetarioa etorkizuneko gordailu
|
baterako
eskubidea da, datamugan gordailu bankuaren galdagarria, eta ez inertzian denboran zehar iraunaraziriko inolako gordailua. Gordailu, alferrak?
|
|
2002
|
|
|
“Prezio horretatik behera, zalantzan jarriko nuke haren kalitatea”, dio Burgeñok, “irabazi asmorik gabeko egoitza ez bada”. Bestalde, egoitza publiko
|
baterako
eskubidea izateak ez du esan nahi zentroak bilatu, alderatu eta ebaluatzeari utzi behar zaionik; izan ere, zentro pribatuak egon daitezke, hurbiltasunagatik edo eskaintzen diren jarduera eta zainketengatik abantaila gehiago eskaintzen dituztenak. Adinekoen borondatea Bilaketa eta hautaketa fase honetan, kontuan hartu behar da adinekoaren borondatea eta erabakia, betiere bere ahalmen mentalak aldatu gabe badaude; izan ere, bera izango da bere bizitzaren gainerakoa pareta horien artean pasatzen duena.
|
|
2004
|
|
|
Gizarteari buruzko kritika abstraktuak baino gehiago, eskubide konkretuenaldeko borrokak dira mugimendu instituzionalistaren oinarria (Dugger 1989). Zientzia ekonomikoak giza egoeraren hobekuntzarako ekarpenak egin nahi baditu, gizabanakoen eskubideak lehen mailan jarri behar ditu, eta horiei buruzko eztabaida irekia sustatu behar du: enplegu eskubidea, diru sarrera duin
|
baterako
eskubidea, etxebizitzarako eskubidea, kalitatezko ingurumenerako eskubidea, etab.
|
|
2005
|
|
|
\" Oinarrizko eskubideen agirian" dauden hutsuneak handiak dira. Gutxiengo irabazi
|
baterako
eskubidea, erretreta pentsiorakoa, langabezia alokaziorakoa, bizileku duin baterakoa… ez dira aipatuak.
|
|
|
Garapen iraunkorrak garapenerako eskubidea eta ingurune seguru, osasungarri eta ekologikoki osasuntsu
|
baterako
eskubidea lotzen dituela aitorturik.
|
|
|
22 Estatu guztiek errespetatu eta ziurtatuko dute ingurune seguru, osasungarri eta ekologikoki osasuntsu
|
baterako
eskubidea. Ildo honetatik, Adierazpen honetan jasotako eskubideak modu eraginkorrean gauzatu ahal izateko beharrezko administrazio, lege zein beste arlo batzuetako neurriak hartuko dituzte.
|
|
|
Egungo eremu demokratikoan ez dago ingurumena oinarrizko eskubide gisa aitortzen duen inolako arau biderik. 1998an Bizkaiko Foru Aldundiak adierazpen instituzional bat onartu zuen, eta bertan proposatzen zuen ingurumen osasungarri
|
baterako
eskubidea giza eskubidetzat hartzea. Handik urtebetera Nazio Batuei aurkeztu zitzaien Ingurugiro Eskubideari buruzko Bizkaiko Adierazpena, eskubide unibertsal gisako ezagutza eman ziezaioten.
|
|
2006
|
|
|
Nils Kastberg ek, Haurrentzako Nazio Batuen Funtsaren (UNICEF) eskualde zuzendariak, esan zuen “eskualdean hutsune handiak daude”, eta politika eraginkorren bidez konpondu behar dira. “Izen
|
baterako
eskubidea, jaiotza erregistroa, errealitate bihurtzea bezalako gauza sinpleetan huts egiten dugu; urtean milioi bat haur ditugu, eta ez dira erregistratzen gure herrialdeetan jaiotzen direnean”, esan zuen Kastbergek, eta, gainera, herrialde horietako adingabeek “desnutrizio kronikoko, bazterkeriako eta indarkeriako arazo asko” dituztela. “Aurrekontu nazionalak egokitu egin behar dira Haurren Eskubideen Konbentzioan hartutako konpromisoak bete daitezen, eta orain premiazkoena haurtzarorako baliabideak esleitzea da”, adierazi zuen UNICEFek.
|
|
2007
|
|
|
Beste subjektu eragile batek eszedentzia aldi berri
|
baterako
eskubidea ematen duenean, eszedentzia aldi berriaren hasierak amaitu egingo du, hala denean, aurreko eszedentzia.
|
|
|
Langileak, zerbitzuak ematean, babes eragingarri
|
baterako
eskubidea izango du, segurtasun eta higieneari dagokionez.
|
|
|
Intermón Oxfamek eta Mugarik Gabeko Medikuek eskaera bateratua aurkeztu dute Novartisen egoitzan (Bartzelona), 250.000 bat enpresaren laguntzarekin (enpresaren web orriak), Suitzako farmazialariak Indiako Gobernuaren patenteen legearen aurkako demanda judiziala ken dezan. GKE horien arabera, Novartisek minbiziaren aurkako sendagai
|
baterako
eskubide esklusiboak lortu nahi ditu herrialde hartan. Datorren astelehenean, urtarrilak 29, izango den epaiketa irabaziz gero, mundu osoko milioika pertsonak ez dute oinarrizko sendagairik izango.
|
|
2009
|
|
|
Jakina, legeek erabakitzen dute beti hizkuntza bat ofiziala den ala ez. Nolanahi ere, nabarmena da, hizkuntza gutxitu
|
baterako
eskubideak (oraindaino euskara den bezala Euskal Herriaren zati gehienetan) bere erabilera eragozten duela toki, harreman eta egoera askotan, ofiziala izan arren lurraldearen zati batean. Izan ere, hizkuntzaren normalizazioak soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain galdatzen du, administrazio egiturak, botere publikoak eta, batik bat, errealitate soziala molda daitezela, hizkuntza ofizialtasuna aitortzen den toki horretara, nahiz eta bertan bere ezaguera soziala gutxiengo bat izan.
|
|
|
Kontzeptu honek ondasun batez gozatzeko aukera ematen du, ondasunik izan gabe. Seme alabek eta bilobek herentziaren beste heren
|
baterako
eskubidea dute (hobekuntzakoa). Honek ez du zertan zati berdinetan banatu.
|
|
|
Bitartean, gizartean denontzako izateko eta duintasunez bizitzeko eskubidea, sexu eta arraza bereizkeriarik gabeko hiritartasun berri
|
baterako
eskubidea, asegabeko zibilizazio exijentziak dira. Eskubide horren logika inperatiboa chauvinismo nazionalen eta berezitasun erlijiosoen hertsikeriarekin gatazkan sartzen da.
|
|
2010
|
|
|
Zigor prozesuaren gainean ñabardura garrantzitsu bat egin behar da. Lan prozesuan, zibilean bezala, epai bidezko babes eraginkorrerako eskubideak prozesu bati hasiera emateko eskubidea eta hura ebazten duen ebazpen
|
baterako
eskubidea (hau berehala aztertuko da) berekin badakartza ere, zigor prozesuan edozein pertsonak ezin dio akusazio batekin prozesuari hasiera eman. Zigor prozesuari bakarrik emango zaio hasiera norbanako bati egotzitako egitateak delitu izan daitezkeenean, eta hori instrukzioko epaileak zehaztuko du.
|
|
|
Horren islan ulertzen da epai bidezko babes eraginkorrerako eskubideak ez diola zigor akzioaren egikaritzaileari prozesua burutzeko baldintzarik gabeko eskubidea ematen. Bakarrik, instrukzio fasean, epailearen arrazoitutako pronuntziamendu
|
baterako
eskubidea ematen dio (KAE 191/ 1992, azaroaren 16koa). Argudio horiek bikain azaltzen ditu, Montero Aroca, J. k, Principios del Proceso Penal.
|
|
|
4 Ebazpen
|
baterako
eskubidea
|
|
|
KAE 71/ 1985, ekainaren 12koa, KAE 61/ 1986, maiatzaren 20koa, KAE 98/ 1987, ekainaren 10ekoa eta KAE 121/ 1988, ekainaren 21ekoa. Ildo beretik, Chamorro Vernal, F., La tutela judicial efectiva..., op.cit., 130 or. Testuinguru honetan, Serrano Hoyo, G. ren esanetan, La prohibición de indefensión y su incidencia en el proceso, Comares, Granada 1997, 118 or., epai bidezko babes eraginkorrerako eskubidea, berme guztidun prozesu
|
baterako
eskubidea eta babes gabeziarik ez pairatzeko eskubidea ez dira gauza bera, nahiz eta alderdi batzuetan bat etorri (egilearen esanetan oinarri bera dute). Bere aldetik, García Blasco, J. k,. Tutela judicial efectiva y doctrina del tribunal constitucional:
|
|
|
Zehazki, prozesu jurisdikzionala gauzatzen ari den bitartean, herritarrari bere uziak argudioekin oinarritzeko eskubidea eta kontrakoak bere uziak oinarritzeko emandako argudioak errefusatzeko eskubidea aintzatesten zaizkio. Horrela da, inolako baldintzarik gabe, prozesu eta ordena guztietan, baita bakuntasunagatik edo garrantzia txikiagatik abokatua derrigorrezkoa ez den kasuetan ere105 Era berean, eskubide honek, legeak aurrikusitako ingurumarietan, ofiziozko abokatu
|
baterako
eskubidea dakar berekin, eta ingurumari horietan ofiziozko abokatu hori ukatuz gero, eskubide hau urratzen da. Eskubide hau ere urratzen da abokatua askatasunez izendatzeko borondatea oztopatzen edo ukatzen denean, eta ondorioz, babes gabezia izaten da106.
|
|
|
d) Beharrezkoak ez diren atzerapenik gabeko eta berme guztiekin hornitutako prozesu publiko
|
baterako
eskubidea
|
|
|
Eskubide hau hiru elementuk osatzen dute: (1) prozesu publiko
|
baterako
eskubideak, (2) beharrezkoak ez diren atzerapenik gabeko prozesu baterako eskubideak, eta (3) berme guztiekin hornitutako prozesu baterako eskubideak. Hiru elementuok aztertuko dira ondoren.
|
|
|
Eskubide hau hiru elementuk osatzen dute: (1) prozesu publiko baterako eskubideak, (2) beharrezkoak ez diren atzerapenik gabeko prozesu
|
baterako
eskubideak, eta (3) berme guztiekin hornitutako prozesu baterako eskubideak. Hiru elementuok aztertuko dira ondoren.
|
|
|
Eskubide hau hiru elementuk osatzen dute: (1) prozesu publiko baterako eskubideak, (2) beharrezkoak ez diren atzerapenik gabeko prozesu baterako eskubideak, eta (3) berme guztiekin hornitutako prozesu
|
baterako
eskubideak. Hiru elementuok aztertuko dira ondoren.
|
|
|
Prozesu publiko
|
baterako
eskubideak jarduera prozesalen publizitatearen aldarrikapena dakar berekin. Nazioarteko mailan (Giza Eskubideen Europar Hitzarmenaren 6.1 art., Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Itunaren 14 art. eta Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 11 art.) eta estatuan (EKren 120.1 artikuluan eta hainbat lege prozesaletan, hala nola BJLOren 232 art., PZLren 138 art. eta PKLren 680 art.) aintzatetsia, eskubide hau ez da absolutua.
|
|
|
Beharrezkoak ez diren atzerapenik gabeko prozesu
|
baterako
eskubideak, aldiz, denbora elementua epai bidezko babes eraginkorrean sartzen du. Ez da horren xedea izapidetze prozesalaren bizkortasun zorrotza, epe guztiak zehazki betetzen direla, bermatzea.
|
|
|
Sanchís Crespo, C. k,. El derecho fundamental a utilizar los medios de prueba pertinentes para la defensa (un recorrido por la jurisprudencia constitucional)?, Tribunales de Justicia, 1998/ 5 zk., eskubide hau osatzen duten 4 elementuak desberdintzen ditu: froga proposatzeko eskubidea, proposatutako froga egokiak onartuak izateko eskubidea, ez onartze motibatu, arrazional eta ez arbitrario
|
baterako
eskubidea eta onartutako froga praktikatzeko eskubidea. Gogoratu, testuinguru honetan, BJLOk (11 art.) eta PZLk (287 art.) froga ez zilegia, oinarrizko eskubide bat urratuz lortzen dena, debekatzen dutela.
|
|
|
Ikusi berri da akzioak eskubide multzo bat dakarrela berekin (justiziarako sarbidea, legitea jartzeko eskubidea eta kautelazko neurriak onartzeko eskubidea). Eskubide horiek guztiak herritar guztiei edozein prozesutan aintzatetsitako konstituzionaliza berme zehatz batzuk dituen prozesurako eskubidea, funtsari edo mamiari buruzko ebazpen
|
baterako
eskubidea, ebazpena betearatezko eskubidea, haren aurka hetutako eskubide publikoak dira. Beraz, langileak eta ugazabak Konstituzioak aurreikusten dituen eskubide eta bermez hornituta doaz prozesura.
|
|
|
Pobrearen kontzeptua legala da». Antzean, Romero de Bustillo, S.,. Desarrollo de la justicia gratuita en el orden jurisdiccional social?, 1995/ 44 zk. Azkenik, nahiz eta langileek ofiziozko abokatu
|
baterako
eskubidea izan, praktikan pribatu bat edo beren konfiantzazko bat ordaintzen dutela nabarmendu behar da. Horrela, azpimarratzen du Tárraga Póveda, J. k,. El pacto de cuota litis en el proceso laboral?, Aranzadi Social, 2003/ 9 zk., eta «gizarte ordenan ofiziozko txandaren porrotaz» mintzo da.
|
|
|
Sistema mistoa Langabeziako prestazioa profesional autonomoen aldarrikapen zahar bat da, eta 2007an estatutua onartu zenetik zintzilik dagoen gaia. Jatorrizko bertsioan, araudi berriak onartu egiten zuen besteren konturako langileentzat aurreikusitako langabezia prestazioaren antzeko sistemaren
|
baterako
eskubidea, baina Gobernuaren esku uzten zuen hura garatzeko betebeharra, langile independenteen ezaugarri pertsonalen eta jardueraren arabera. Administrazio zentralak joan den urteko abenduan onartu zuen proiektuarekin, eta Kongresura eraman zen urte horren hasieran, langabeziaren auziak aurrerapauso handia eman du bere konturako langileentzat, nahiz eta profesional horiek oraindik sistema berrirako onar daitezkeen aldaketak eskatzen dituzten.
|
|
|
Hori definitzeko, jarraikoa esan daiteke: lege horren ardurak dira, besteak beste, erkidegoaren gaineko gobernu politikoa, alde
|
baterako
eskubideak babestea, eta gizarte politikoak bakean eta justizian irautea. Zentzuzkoa denez, ontasun material edo gorpuzdun horiek dira lege zibilen gaiak.
|
|
|
Hori definitzeko, jarraikoa esan daiteke: lege horren ardurak dira, besteak beste, erkidegoaren gaineko gobernu politikoa, alde
|
baterako
eskubideak babestea, eta gizarte politikoak bakean eta justizian irautea. Zentzuzkoa denez, ontasun material edo gorpuzdun horiek dira lege zibilen gaiak.
|
|
2011
|
|
|
EIDER. Zergatik ez? Denok daukagu bigarren aukera
|
baterako
eskubidea, gutxienez bere arrazoiak entzuteko.
|
|
|
Horrela inolako baldintzarik gabe prozesu eta ordena guztietan, baita bere sinplekotasunagatik edo garrantzi txikiagatik abokatua derrigorrezkoa ez den kasuetan ere (AKE 71/ 1990, apirilaren 5ekoa, KAE 29/ 1995, otsailaren 6koa, KAE 92/ 1996, maiatzaren 27koa, KAE 114/ 1998, ekainaren 1ekoa, KAE 217/ 2000, irailaren 18koa eta KAE 22/ 2001, urtarrilaren 29koa). Era berean, eskubide honek legeak aurreikusitako ingurumarietan ofi ziozko abokatu
|
baterako
eskubidea dakar berekin, ingurumari horietan ofi ziozko abokatu hori ukatuz gero, eskubide hau urratzen delarik. Eskubide hau urratzen da baita ere abokatua askatasunez izendatzeko borondatea oztopatzen edo ukatzen denean, ondorioz babes gabezia sortuz (AKE 188/ 1991, urriaren 3koa, KAE 162/ 1993, maiatzaren 18koa, KAE 91/ 1994, martxoaren 21ekoa eta KAE 120/ 1997, uztailaren 1ekoa).
|
|
2012
|
|
|
Aldi berean, GKE honek aldi bereko beste jarduera batzuk egitea proposatzen du, hala nola kontzertuak eta ongintzako antzerkiak, informazio hitzaldiak, marrazki eta argazkien erakusketa, eskola materialaren bilketa, lasterketa solidarioak, marrazketa eta erredakzio lehiaketetan parte hartzea, jai solidarioak eta ongintzako merkatu txikiak. “Ikasgela bat, aitabitxi bat” proiektua gazteen arteko elkartasuna sustatzeko modu egokia da, “haurren oinarrizko eskubideez sentsibilizatzea eta kontzientziatzea”, hala nola, hezkuntza, elikadura, babesa, izen eta nazionalitate
|
baterako
eskubidea, etxebizitza bat edo jolasa, azaltzen du erakundeak. Programa honetan parte hartu nahi duten ikastetxeek beren besoetakoei gutunak edo paketeak bidaltzeko aukera dute, eta horietatik argazki bat eta datu pertsonalak jasoko dituzte.
|
|
|
Hala ezartzen du Espainiako Kode Zibilak 97 artikuluan. Etxeko lanak egiteko edo seme alabak zaintzeko lana utzi duenak edo bere ezkontidearen lanbide jardueretan lagundu duenak, ondoren, prestazio ekonomiko
|
baterako
eskubidea eska lezake. Legeak xedatzen duenez, ezkontideek ezkontzaren kargei eusten lagunduko dute.
|
|
2013
|
|
|
Azken urteetan hainbat erakundek egin dute banketxe, konstruktore eta bestelako espekulatzaileen aldeko politika, etxebizitza duin
|
baterako
eskubidea urratuz. Orain, gainera, denak balio du krisiaren izenean.
|
|
2014
|
|
|
–Ze nezesidade daukazu zuk haraino joateko, zure lagun txoro horri laguntzen??. Gure zorren eta hartzekoen kontadurian banuen, ordea, halako oportxo
|
baterako
eskubidea, bazekien berak ere ongi asko, eta horrenbestean geratu zen kontua.
|
|
|
Umeak izen eta naziotasun
|
baterako
eskubidea du.
|
|
|
Zahartzaro, elbarritasun eta alarguntasuneko prestazioak aitortzen dizkie egungo Gizarte Segurantzako sistemako pentsio
|
baterako
eskubiderik ez dutenei, baina baldintza jakin batzuk bete behar dituzte
|
|
|
Adimen minusbaliotasuna duten pertsonak Adimen ezintasuna duten pertsonek AFEM, Enplegurako FEAPS elkartearen laguntza dute. 1999tik, lan duin
|
baterako
eskubidea sustatu eta bermatzeaz arduratzen da, «gizarte integrazioaren adierazle nagusietako bat baita». Enplegua izatea normaltasun sintoma da adimen minusbaliotasuna duten pertsonentzat eta familientzat.
|
|
|
Kruasana ez zen Iparraldekoen tankerakoa, gogorragoa zen eta itsatsita geratzen zen hatz mamietan. Banaka ahoan sartuta garbitu zituen atzamarrak Xabik, eta erretiluan geratzen zirenak begiz jo zituen, bigarren
|
baterako
eskubiderik ote zeukan jakiteko. Emakumeak hartu zuen erretilutik ale bat eta Xabiren aurrean paratu zuen.
|
|
2015
|
|
|
Baina gaur sistemak ezin die berak saldutako behar horiei ere erantzun, eta egun gertatzen ari den fenomenoa da langile pobreak daudela; enplegua izan bai, baina bizi baldintza duin batzuetara iristen ez diren pertsonak: etxebizitza duin
|
baterako
eskubidea, elikadura, arropa... Beraz, egia da asko entzuten dela" lana baduzu ez kexatu", baina uste dut lana daukatenek ere badituztela arrazoiak protesta egiteko.
|
|
|
Etxebizitzarena da horietako bat. Herritarrek etxebizitza duin
|
baterako
eskubidea dute. Oso kubatar gutxi egongo da lo egiteko aterperik gabe, baina bizi baldintza kaxkarrak nonahi daude.
|
|
|
Banku bezeroak: kontratu
|
baterako
eskubidea Zerbitzu bat kontratatzean, bankuak kontratuaren ale bat eman behar du, euskarri idatzian edo elektronikoan. Gutxienez, aplikatutako UTB, interesen sorreraren aldizkakotasuna, jasanarazitako komisioak eta gastuak, kontratuaren iraupena eta aldatzeko edo ezeztatzeko terminoak izan behar ditu.
|
|
2016
|
|
|
Milaka poliziek zaindutako harresi igaro ezinak dira gaur eraikitzen direnak; gosetea, gerrak, pobrezia eta miseriatik ihesi doazen milioika pertsonei zonalde ziurrago
|
baterako
eskubidea urratzen dieten lotsaren (edo lotsarik gabeko) harresiak. Gaur egungo Europaren balio demokratikoen krisia agerian uzten dituzten harresiak, eta horrekin batera, krisi politikoa eta humanitarioa.
|
|
2017
|
|
|
Biktimari, salatzailea den heinean, salaketaren kopia ziurtatu bat jasotzeko eskubidea aitortzen zaio eta behar duen hizkuntza laguntza izatekoa (6 art.), aurretik ere espainiar zuzenbideak xedatzen zuena (PKLren 268 II. art.), nahiz eta praktikan zuen eraginkortasuna zalantzazkoa izan45 Ez zen aurrikusten, gure ustez, legelariak era oso traketsean arautu duen biktimaren gogoetarako epe
|
baterako
eskubidea. Horrekin bat, katastrofe, kalamidade publiko edo biktima ugari sor dezakeen eta delitua izan daitekeen bestelako gertakari baten aurrean, abokatu eta prokuradoreek ezin dizkiete beren zerbitzuak biktimei eskaini, gutxienez, 45 eguneko epean.
|
|
|
Hala ere, Santanderrek dagoeneko iragarri du 2016ko maiatzaren 26tik ekainaren 21era partaidetzak erosi zituzten herritarren akziodunei konpentsazioa emateko irtenbidea (orduan egin zen hirugarren kapital zabalkuntza). Zehazki, erakundeak abonatuei bonu batzuk emango dizkie, kupoi eraginkor diskrezional eta ez metagarri
|
baterako
eskubidea emango diena, %1eko UTBarekin, 100 euroko balio nominalarekin eta zazpi urtetik aurrera amortizazioarekin.
|
|
2018
|
|
|
Pentsioak dira langile batek hilero jartzen duen diru kopuru bat egunen batean berak ere pentsio
|
baterako
eskubidea izateko. Berak egiten duen diru ekarpena une horretako pentsiodunek pentsioa jaso dezaten erabiltzen da.
|
|
|
Alabak astelehenean hasi zuen ikasturte berria bertan. " Ume askok dauka gela egonkor
|
baterako
eskubidea. Inork ez dit eskaini niri, nik eskatu dudan arte".
|
|
|
Halaber, hezkuntza" publikoa, inklusiboa eta kalitatezkoa" ukaiteko eskubidea, osagarri sistema" unibertsal, doakoa eta kalitatezkoa" ukaiteko eskubidea, lan duin baten eskubidea," etxebizitza duin eta eskuragarri" baten erdiesteko eskubidea eta ingurumen" osasungarri"
|
baterako
eskubidea ere onartu dituzte. Gainera, emazteen eskubideei buruzko atal berezi bat sortzea ere hitzartu dute, sexuen egiazko berdintasunera heltzeko xedez.
|
|
2019
|
|
|
Bilboko Oasi emankorraren kontakizun hori basamortuan ezinean dabilen gazteari sortutako ispilatzea besterik ez da. Hiri bizigarri
|
baterako
eskubidea ukatzen ari zaizkigu, bizitzarako eskubidea, eta erantzuten ez badugu beranduegi izango da.
|
|
2020
|
|
|
Emakumeak betebehar moduan zeuzkan zereginekin, emakumeek beste pertsona baten etxean lan egitera sartzeko aukera dute, etxea garbitzeko. Bai, eskubide batzuk eman dizkiete, baina ez dira gizarte segurantzaren erregimen orokorrean sartzen, ez dute prestaziorik jasotzen, ez dute bajarako eskubiderik, ezta hitzarmen
|
baterako
eskubiderik ere, sindikatuak ezin direlako etxebizitza partikularretan sartu[...] Eta gero zaintzaileak daude. Sindikatuok egin duguna da:
|
|
2021
|
|
|
«Pentsioak ez dira egun erretiroa hartuta daudenen borroka soilik. Langileok erretiroa hartzean bizitza duin
|
baterako
eskubidea bermatua izan dezagun borrokatu behar gara». ELA, LAB, Steilas, ESK, Etxalde, Hiru, CGT eta CNT sindikatuek, premisa horri jarraituz, Euskal Herriko pentsiodunen mugimenduak larunbaterako antolatu dituen manifestazioetan parte hartzera deitu dute.
|
|
2022
|
|
|
Ertzaintzak Xabier Atristain ETAko kide ohia Donostian atxilotu du. Auzitegi Gorenak 17 urteko kartzela zigorra berraztertzea errefusatu eta biharamunean, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak berme guziak dituen prozesu
|
baterako
eskubidea urratuak izan zirela salatu ondoan. Xabier Atristain otsailaren 17an espetxetik atera zuten, 2010ean inkomunikazio erregimenean atxilotuta egon zenean konfiantzako abokatu bat aukeratzen ez uzteagatik, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak Espainia zigortu ondoren.
|
|
|
Zer berriro ezkondu gabe edo izatezko bikotea izatea. Bere alde konpentsazio pentsio
|
baterako
eskubidea eta kausatzailea hiltzean iraungiko da. Pertsona hauen kasuan:
|
|
|
Ipar Euskal Herriko biztanleen bizi baldintzei kalte nabarmena dakarkiela iritzi diote. Etxebizitza duin
|
baterako
eskubidea bermatzeko aldaketa sakonak direlakoan EH Baik «iniziatiba politiko instituzionalak» hartu nahi ditu Euskal Elkargoan, lurralde eremuetan eta herrietan.
|
|
|
Hiltzen naizenean itzuliko da, eta jasoko du bere senipartea. Eraikitzeko bizitza osoa eskatu didan etxe honetan, solairu
|
baterako
eskubidea izango du. Orduantxe itzuliko da.
|
|
|
Jakobek zati
|
baterako
eskubidea du.
|
|
2023
|
|
|
Bigarrenik, Frantziako lurraldean ez daitekeelako arautu eta pertsonarik epaitu, ezta diziplinazko zuzenbide baten bidez ere, Frantzian eta Europan indarrean diren oinarrizko arauak errespetatu gabe. Alta, aho batez, zuzenbide kanonikoak defentsa eskubideeri eta bidezko epaiketa
|
baterako
eskubideari darizkioten arau asko erdeinatzen ditu: prozedura kontraerrankorra, hobengabetasun presuntzioa, aitzin ikusgarritasuna, gaztiguen iraupen mugatua eta zehatza, auzitegi inpartziala, biktimen lekua prozesuan...
|
|
|
Begi bistakoa da, egun, erosteko ahalmena berreskuratzen ez duen soldata edo pentsioen igoera izatea hobe dela deus ez izatea baino, edo ez horren txarra, behinik behin. Baina modu honetan, urteak pasa ahala, lortzen dena da bizi maila erdi duinetik estu batera iragatea, hortik eskasiara eta, azkenean, erabateko pobrezian bukatzea, hori bai, historiako aurrekontu sozialenetik eroritako prestazioren
|
baterako
eskubideaz edo izugarri igotako erosketetan BEZaren puntu batzuk beheititurik. Inork ez du, hortaz, zalantzan paratzen 5a 4a baino handiagoa dela, edo 4a 3a baino handiagoa eta hori 2a baino handiagoa...
|
|
|
Horrekin batera, tory euroeszeptikoek eta DUPek arreta handiz aztertuko dituzten beste bi aldaketa negoziatu dituzte Londresek eta Bruselak. Batetik, Ipar Irlandako Asanbleak eskumena izango du EBko merkatu bakarreko lege berriak eremu horretan aplikatzeari uzteko —gutxienez 30 diputaturen babesa lukete—; hori gertatuko balitz, Erresuma Batuko Gobernuak beto
|
baterako
eskubidea izango du —Europako Batzordeko presidenteak esan du «premiazko mekanismo bat» dela— Bestetik, Von der Leyenek azaldu modura, Europako Justizia Auzitegiak azken hitza izango du merkatu bakarrari buruzko balizko gatazken inguruan.
|
|
|
Gaur egun, Ipar Euskal Herriko biztanleen gehiengo batek bizitegi sozial
|
baterako
eskubidea izan lezake, horiek kudeatzen dituen HSA Habitat Sud Atlantic egituraren arabera. Baina ez dago nahikoa etxebizitza eskaera horri erantzuteko, eta itxarote zerrendak biziki luzeak dira.
|
|
|
EH Bilduren iritziz, diputazioak eta Azpeitiko Epaitegiak ez dute «kasua argitu nahi»: «Kasu hau modu faltsuan ixteak esan nahi du herritarrei egia ezagutzeko eskubidea eta berme guztiak dituen prozesu
|
baterako
eskubidea kentzen zaiela». Horrez gain, datozen egunotan aztertuko dute autoari helegitea jarriko dioten ala ez.
|
|
|
Osakidetzan gertatzen ari diren murrizketek eragin zuzena dute gure bizitzetan. Osasunik gabe ez dago bizitzarik, eta pertsona guzti guztiok dugu osasunerako eta bizitza duin
|
baterako
eskubidea. Eta eskubideek bermeak behar dituzte.
|
|
|
Denak gara zaurgarriak, azpiegiturak eta lotura sozialak kentzen badizkigute gure bizitzak prekarizatzen direlako. Arazoa da pertsona batzuei soilik kentzen zaiela lotura eta azpiegitura horietara sarbide duin
|
baterako
eskubidea, eta horrek sortzen duela prekaritate bereizia. Ezaugarri jakin batzuen ondorioz kalte fisikoa jasatera edo eskubideen galera jakin batzuetara bideratuta dagoen gorputza, gorputz prekarizatua da.
|
|
|
Eta beste subjektu eragile batek eszedentzia aldi berri
|
baterako
eskubidea ematen duenean, eszedentzia aldi berriaren hasierak amaitu egingo du, hala denean, aurreko eszedentzia.
|
|
|
Epai bidezko babes eraginkorrerako eskubidea arautzen duen EKren 24 artikuluan konstituzionalizatua, akzio edo akzio eskubide deitzen diogu herritarrei epaileen aurrean aintzatesten zaizkien eskubideen multzoari. Horien artean lehena, Auzitegi Konstituzionalaren (aurrerantzean, AK) jurisprudentziak azpimarratu bezala, demandatzaileak prozesua martxan jartzeko eta demandatua horren ondoreetara meneratzeko daukan gaitasuna da10 Akzioaren parte dira, era berean, babesgabeziaren debekua, ebazpen
|
baterako
eskubidea, horren exekuziorako eskubidea, helegiteetarako eskubidea eta kautelazko babeserako eskubidea. Akzioak, gainera, beti, legearen errespetua eta hark prozesuan alderdiei aintzatesten dizkien bermeena galdatzen du11.
|