|
2003
|
|
|
Aski fededun kristaua eta aski paganoa berdenboran. Ingeles
|
baten
hilobian norbaitek whisky botila bat ipini du loreen ordez; beterik dago, ireki gabe. Gullielmus ab Humboldt iunior, natus Jenae, gogoratzen du harrigorrizko zutarri motz biribil batek, latinez idatzia orobat.
|
|
2004
|
|
|
gain gainean, eguteran, bista ederreko tokian eta ondoan... Valentin ez dakit zer, poeta famoso
|
baten
hilobia daukala. Aber zer esaten duen.
|
|
2005
|
|
|
Munduan zehar zein Euskal Herrian astoari buruz dauden mito, esaera, fabula, pasadizo, ipuin, abesti eta bestelakoak bildu ditu, astoaren jatorria eta historian utzi duen arrastoa bazterrera utzi gabe. Astoa Biblian, duela 50.000 urteko Egiptoko faraoi
|
baten
hilobian arkeologoek eginiko astoari buruzko aurkikuntza, Grezian animalia hori zaldi bilakatu zutenekoa, Txirritaren astakumea, Indiako astodun kontrabandista, edota Chang Huo Lao txinatarraren asto magikoa azaltzen ditu egileak hemen, besteak beste.
|
|
2006
|
|
|
Ama batek seme ezinduari muin eginarazi dio basilikako hilobi bati. Ez da santu
|
baten
hilobia, ordea... Hor Frenc Ta' la Gharb dago lurperatuta, duela 40 urte hil zen petrikilo ospetsu bat.
|
|
|
printzesa
|
baten
hilobian zegoen: lepoko honen perlak,
|
|
|
Dokumentu idatzi hau, inskripzio bat da, eta testu mota pribatua eta funerarioa, hots, pertsona
|
baten
hilobirako egina dago, haren oroimenez.
|
|
|
Inskripzio hauekin ondoriozta dezakegu kultura kristaua iritsia zela Euskal Herriko eremu hauetara mende haietarako, sarkofago honek erlijio horri dagokion hizkuntza eta erromatar jatorriko datatze sistema erabiltzen baititu, (kultua eta prestigioduna zena), eta, jakina, kanpotik etorria zena, askotan erlijioari lotuta (agian baita kanpoko ohiturei eta botereari beste kasu batzuetan); arabarraren kasuan argi daude ezaugarri hauek, latinez eginda baitago, gurutze kristauaren irudiak ditu, eta, gainera, Elizaren hierarkiako kide bat aipatzen da bertan. Horrez gain, antzekotasunak handiak dira epigrafeen helburuan eta euskarrien materialetan, pertsonaia garrantzitsu
|
baten
hilobia adierazten dutela, etab.; desberdintasunak ere badauden arren: Bizkaikoaren inskripzioaren kalitate eskasagoa (hizkian, hizkuntzan?), harlandu batean egin beharrean hilobiaren estalkian eginda egotea, etab. Horrek guztiak adierazten digu antzeko testuingurua eta helburuak dituztela biek, nahiz eta sakontasun desberdinean (erlijioari eta latindar kulturari dagokienez), eta arabar inskripzioak datu zuzenagoak ematen dizkigula, Momori buruz ez baitakigu nor zen.
|
|
2009
|
|
|
–Egun on, mesedez, orain dela hogeita hamar urte hildako pertsona
|
baten
hilobia ikusi nahi nuke eta horren inguruko informazio bila natorkizu. Izena Joseba Telleria da, esan nion samur.
|
|
|
Bertan, aldareko erretaula nagusiaz gain, gauza gutxi. Gaztelako Henrike IV.aren aholkulari izan zen Zarauz Ganboa adarreko
|
baten
hilobia, Lope Martinez de Zarauz, eta Exuperio sainduaren eta Arrosarioko Ama Birjinaren erretaulak. Ondare eta arte aldetik, baziren eliza ederragoak Zarauztik gehiegi urrutiratu beharrik gabe ere.
|
|
|
Senarrak lurrari egiten zion so, masailak hezurrari itsatsiak zituela, zurbil; emazteak negar egiten zuen deskontsolatuki, hasperenek itota, betibizi sorta itxuroso bat eskuan. Eta haratago, neska gazte ilehori dotore betilun bat, neska ingeles bat agian, meditatzen bezala zegoena, besoak bularrean uztarturik, katu
|
baten
hilobiaren aurrean?
|
|
|
Senarrak lurrari egiten zion so, masailak hezurrari itsatsiak zituela, zurbil; emazteak negar egiten zuen deskontsolatuki, hasperenek itota, betibizi sorta itxuroso bat eskuan. Eta haratago, neska gazte ilehori dotore betilun bat, neska ingeles bat agian, meditatzen bezala zegoena, besoak bularrean uztarturik, katu
|
baten
hilobiaren aurrean...
|
|
|
...n, araztasuna zure begi ninietan, nire hankak ezinean, ezin dut pauso bat gehiago eman, ordu erdi bat ozta ozta geratzen zaigu, dutxa beroa, Linzan lo egin, betiko loa; atseden pixka bat hartuko dugu, begira, laino artetik sartutako eguzki errainu batek lekua erakusten digu, ohe bat egingo dut elurretan, begira zer etzaleku gozoa, lastaira biguna, elur garbizko maindire zuriak, epeltasuna, aingeru
|
baten
hilobia dirudi, zure ondoan etzango naiz, elurrez estaliko ditut bion gorputzak, edredoi arin batez bezala, zein ongi honela, hementxe egingo dugu lo, ez dago Linzara iritsi beharrik, hementxe bertan egingo dugu lo luze luzea, besarkaturik, zein leun, hodei baten gainean hegan bagindoaz bezala, ia ez zaitut sumatzen, Sara, baina badakit hementxe zaudela, nire gorputzaren kontra, betiko, betiko....
|
|
|
Ez, ez zen konturatzen txin txinak hil kanpaiak direla; zuloa, ume
|
baten
hilobia; gurasoak hiletan daudela; etxea, hutsik...
|
|
2010
|
|
|
–Baina oraindik zerbait falta zen, hura erregina
|
baten
hilobia zela egiaztatzeko. Denak aditzera ematen zuen baietz, erregina behar zuela:
|
|
2013
|
|
|
Pasa den udan, Mexikon, telefonoz hitz egin nuen berarekin pare bat aldiz. Erregina maia
|
baten
hilobiaren lapurretan inplikatuta zegoen. Dena dela, bere plana ez zen ondo atera, lagun batek eta biok egindako ahaleginagatik.
|
|
2014
|
|
|
Sendero de Sierra Morena du izena: ez dauka Santiago bidearekin zerikusirik –100.000 ibiltari urtean–, bidean ez dago Erromanikoaren aztarnarik, ezta santuren
|
baten
hilobirik ere, nik dakidanez, behintzat.
|
|
|
Ez nituen sekula pisu bat erosteko aukeraz hitz egiten entzun. Amaren gurasoak izeba Pakitaren lagun
|
baten
hilobian zeuden, aitarenak gure etxea bezala lehengusu harakinena zen hilobian. Galdetu zuten han eta hemen, atera zituzten kontuak eta berehala heldu ziren ohiko ondoriora:
|
|
2015
|
|
|
Zoru horretan, beheko paretaren angelu batean, lur emate bat agertu zen. Erromatarren garaiko haur
|
baten
hilobia da. 38 eta 40 arte zituela hil zen umearen hezurdura da opatu dutena.
|
|
|
Oso bidaia luze batetik etorri berria naiz eta guztiz nekatuta nago. Ameriketan egon naiz, nire lagun handia izan zen beste euskal boxeolari handi
|
baten
hilobia bisitatzen. Bere izena, Isidoro Gaztañaga.
|
|
2016
|
|
|
BIZIRAUPENA. Shalamov en Kolymako kontakizunak liburuan (oso iparrean zegoen zigor eremua zen Kolyma) bi presok lur zola izoztua zulatzen dute tunel bat egin eta berriki ehortzi duten ofizial
|
baten
hilobiraino iristeko, hari galtzerdiak eta galtzontzilloak lapurtu eta janariagatik trukatu ahal izateko. Biziraupena dute helburu bakar.
|
|
2017
|
|
|
Esate a gaitz bat ite un kristaua, ur lasterrian makila bat bezala joate ala bea bakarrik txar gehio eta okerruk itea. Eta Maria Angula maarikatua re altxa eta isil isilik, ezkutuka jun tzan herriko errebalea; eta hilerrian sartu eta aztarrika hasi zen egun hartan lur eman tzioten hildako
|
baten
hilobian; eta tripak atera zizkon, etxian tripakik, pipermin eta guzti, prestatzeko.
|
|
|
Makeako hilerrian atzeman nuen epitafio bitxi bat. Emazte
|
baten
hilobian izkiriaturik, urrezko letraz: " Euskalduna sortu naiz, euskalduna hil naiz".
|
|
2020
|
|
|
Artean, kantoiko jendilajearen berbaroari adi adi nengoela kaperaren bazter batetik, kanpoan arras gautu da. Orduantxe Salvatierra anaiek eta enparatuek kalera atera naute isil gordeka Salvatierraren arbaso ospetsu
|
baten
hilobia dagoen kaperako ataka batetik. Banoa berriz, bagoaz denok, Bakardade kantoian gorantz, ilunpetik eta kapa banaz estalita badaezpada.
|
|
|
Abadeak eliza barrenera narama, koruaren ondoko kapera batera pasarazi eta bertan hiriko jaun famatu eta txit prestu
|
baten
hilobiaren ondoan nire zain edo dauden gizon betilun batzuekin topo egiten dut.
|
|
2022
|
|
|
Ez du aspaldi, Domu Saindu arratsalde batez Luiaondoko hilarrietatik etxerakoan, gizon batek kontatu zidan antzeko zerbait gertatu zitzaiola berari. Hogeita hamar bat urte lehenago, bere haur
|
baten
hilobian koroa ederra ezarria zuen; arratsean euria hasi eta, koroa hondatuko zen beldur, joan zen kentzera; hilerriko hormaren azpiko bidera heldu zeneko belarra bota zioten burutik behera; izutu zen gizona, hil batek urten ziola, eta ihesi joan zen korrika. Baina gogoetak egin eta pentsatu zuen norbaitek kanposantuan belarra moztu eta murrutik bidera bota zuela, handik etxera eramateko gero; eta salaketa ere ezarri zuela ustezko lapurraren kontra.
|
|
|
Era bat erotzen ari naiz; saindu
|
baten
hilobi ondotik pasatzean, asmo asegabeak buruan, harrika egiten diot
|
|
|
Filmak zazpi ehorzleku erakusten ditu, historiaurretik hasi eta gaur egunera artekoak: Burdin Aroko nekropoli bat, XX. mende hasierako familia protestante
|
baten
hilobi bat, 1936ko gerrako hiru gazteren gorpuzkiak dauden hobi bat, ehunka pertsonaren gorpuak biltzen dituen hobi bat, erretorearekin ondo konpontzen ez zen alkatearentzat herritarrek eraikitako XIX. mende amaierako hilerri zibil bat, IX. eta X. mendeetako nekropoli mozarabiar bat, eta bere buruaz beste egin zuen emakume baten errautsak bota zituzten gune bat dira.
|
|
|
Bavaria aldeko Neustadt herriko kanposantuan gizon
|
baten
hilobia dago. Oso handia da, jauntxo batena balitz bezala.
|