|
2000
|
|
|
Pitxartxar burubeltza sasi
|
baten
adar gainean.
|
|
2001
|
|
|
Eta zer gertatzen da Homerok honakoa dioenean: " Bera, hondoraino iristen zen berunezko masa baten antzera; eta bera, zelaiko idi
|
baten
adarraren antzera suhartasunez jaitsi zen hondoraino, arrain aseezinei kaltea eramanez".
|
|
2003
|
|
|
Neskatoa ez dago batere konforme egoerarekin, ordea, eta ahalegin guztiak egiten ditu berak ere futbolean aritzeko eskubidea duela mutikoei adierazteko. Alferrik, haiek berean jarraitzen baitute, harik eta beraietako baten ostikoak baloia zuhaitz
|
baten
adar baten kontra bota, eta bertan zulaturik geratzen zaien arte.
|
|
|
Hori izan daiteke zuhaitzek dituzten egituren kasua. Enborrek eta adarrek beste itxura bat zergatik duten bezain sinplea da erantzuna, batez ere, kasuan kasuko espeziean aurki daiteke, baina kanpo ekintza baten emaitza ere izan daiteke, kasu honetan gizakiarena, inausketaren bidez zuhaitz
|
baten
adarren hazkuntza eta garapena bidera baitezake. Ale baten gainean jardun aurretik, komeni da dauden eta hurrengo lerroetan zerrendatuko diren zuhaitz egitura motak ezagutzea:
|
|
|
Esate baterako, zientzialariari programa atzerakoi bat ezaba dezan adieraziko dion araurik ez dago —arrazoiz, gainera, programa atzerakoi bat indarberritu eta nagusi izatera itzul daitekeelako— (Halako garapena gertatu zen atomismoan, munduaren denborazko finitutasunean, lurarren higiduran. Ikerkuntza programa horiek guztiek aurrera eta atzera egin zuten behin eta berriro, eta horiek guztiak gaur egun zientziaren atal finko bat osatzen dute.) Ikerkuntza programa
|
baten
adar atzerakoiarekin jarraitzea ‘razionala’ da, baita bere lehiakideak hura gainditu eta gero ere. Ez dago, beraz, ezberdintasun ‘razionalik’ Lakatosen metodologiaren eta anarkistaren ‘dena da on’ leloaren artean.
|
|
2004
|
|
|
Atarian eserita egon da gure MARI ikustalditxo bat egitera joan natzaionean, urregorrizko orrazi batekin ileak orrazten. Gero, ardatzean egin du, nire nobela honen hari mataza ahari
|
baten
adarretan harilkatuz, eta ardatz hariak nola biribilkatu ta ezkutatzen diren niri erakutsiz.
|
|
|
Une luze batez, aitak isilean iraun zuen. Hiritik kanpai baten hotsa heldu zitzaigun, geldoa, astuna, tristea, gaueko itsasontzi
|
baten
adarraren antzekoa. Azkenean, ibilera motelaz, aitak gela zeharkatu eta oheko burualdearen ondoko aulkian eseri zen.
|
|
2005
|
|
|
Bidetik apur bat apartatu zen Gur orduan. Bide bazterreko pikondo
|
baten
adar batetik euritako luze bat zegoen zintzilik. Gurrek euritakoa hartu eta harekin egin zuen bidearen zati bat.
|
|
|
Aulki baten gainera igo eta armetara dei egin zuen. Han, aulkiaren gorenean zela, zuhaitz
|
baten
adarra kraskatu, haren hostoetako bat batasun zeinu eta intsignia gisa aldarrikatu eta deiadar egin zuen: " Ez galdu lipar bat ere gehiago!
|
|
2006
|
|
|
Basolanetan denbora luzez jardun eta gero, merezitako erretiroa eskuratu zuen duela urte batzuk, baina gaur goizean lanean aritu da berriz. Herriko karretera oztopatzen zuen zuhaitz
|
baten
adarrak kimatzeko eskatu diote, eta pozik dago orain, bere eskarmentuak oraindik ere balio duelako.
|
|
2007
|
|
|
Izan ere, auzoan dagoen zuhaitz eskalatzailerik onenada. Egun batean, zuhaitz
|
baten
adarretik jaisten ari dela, erori egin da, baina ez duminik hartu. Bere aitak erortzen ikusi du.
|
|
2008
|
|
|
atetako ate handiaren ostean hantxe ezagutu genduan urte askoan adarra zintzilik. Bai, behi edo idi
|
baten
adarra. Etxekoak basoan urrun eta ezkutuan ebilzanean egiten jaken dei adarragaz.
|
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona, berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan?, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen, esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean:
|
|
|
Baina idatzia zegoen ez zela urrutira helduko. Oihu batez, Johnek zuhaitz
|
baten
adarrari heldu, makulua galtzarbetik atera eta airean zehar txistuka bidali zuen lantza bitxi hura. Eman egin zion Tomi, puntarekin, eta ikaragarrizko indarrez, bi besaburuen artean, bizkarraren erdian.
|
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona –berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan–, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen... esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean: " Ez dizut esango bertigorik ez dudanik, Mateo, baina burdina odolean daramat eta burdinak babesten nau...".
|
|
|
IHARAMUNEAN, Pedrok bi ogi xerra jan zituen erreximentarekin, begitartea ikuzi eta zalu zalu eskolara abiatu zen, berriz ere berant ez heltzeko gisan. Bidean, zuhaitz
|
baten
adarretan lotua zen kometa urdin bat ikusi zuen, baina jauzika ari izanik ere, nehondik ez zuen bildu ahal izan.
|
|
2009
|
|
|
pentsatu nuen,, birigarroaren kantua?. Begiak itxi nituen, eta gereziondo
|
baten
adarra ikusi nuen. Anbulantzia gure leihopetik igaro zenerako, argi laranjek ozen egiten zuten txorrotxio, birigarroak goizero gure baserri zaharreko gereziondotik egiten zuen bezala.
|
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak, eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean.
|
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak... eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean. Eta korutik bere burua bota, eta noiznahi aritzen zen eliz gangaren azpian, jira eta bira, planeatzen, harik eta korura igotzea debekatu zioten arte, berak –Cupertinoko Josek– guztiz onartutako erabakian, zeren asko duenak gutxi duenari lagundu behar baitio eta zeren bai baitirudi ezen bere hegaldiekin komunitatearen errezoak eta zeremoniak oztopatzen zituela, guztia esan behar da eta.
|
|
2010
|
|
|
So egitearekin, limoiondo
|
baten
adarraren puntan xori erresiñol bat ikusi zuten, tipi tipia, jauregiko zuritasun arraiari so.
|
|
2011
|
|
|
Aspaldi bateko urte zaharretan hasitako kondaira
|
baten
adarrak ari da kimatzen Jose Santos eta, orain, azken frutaren zain dago, umea Gabonetako opariaren aiduru legez; ziklo bat itxiko den itxaropenez.
|
|
|
Biharamun goizean aurkitu zituzten bi gorpuak, Voillotena, lurrean zetzana, eta Péraudinena, zumar
|
baten
adarretik zintzilik.
|
|
2012
|
|
|
Sagarrondoak, kasurako, mendau egiten ziran udabarrian. Horretarako ilbeheran zerrotagaz edo kutxilo zon' otzagaz egiten jakon ebagia erraman eta han txerBingen Etxebarria indabak garanduten. tatzen zan beste arbola
|
baten
adarra. Zauria ondo tapau behar zan; han haizerik ez sartzea zan printzipala.
|
|
|
Kaleratzeko eskatu dizkidaten xehetasun harrigarriek, denboraren sekuentziari dagokionez, nekez uler daitekeen kointzidentzia sail
|
baten
adar nagusia osatzen dute; eta sail horren bigarren mailako adarra, edo azkena, irakurle guztiek ezagutuko dute, New Yorken gertatu zen Mary Cecila Rogers neskatxaren hilketan.
|
|
|
Halere, ohitu egin nintzen egoera horretara, jasankortasunez lan egitearekin nahikoa nuen, eta emaitzaren akatsak onartzen ikasi nuen. Alea erein nuenean, area behar nuen, eta, oztopo hori gainditzeko, zuhaitz
|
baten
adar handi eta sendo bat hartu, eta esan daiteke lurra atzaparkatu egin nuela, eskuaretu edo jorratu baino gehiago.
|
|
|
Nola bereizi hizkuntzak eta dialektoak? Nola jakin, hizkuntzen eboluzio historikoan, noiz utzi dion dialekto batek hizkuntza
|
baten
adar izateari, hizkuntza desberdin gisa garatzen hasteko. Testuaren definizioari dagokionez ere beste hainbeste galdera egin genitzake.
|
|
|
zabalean edo haratago ere, lekuan leku berezko ezaugarriak dituen krisi egoera.Are gehiago, krisi bat baino gehiago dugu gainean, sorburua finantza merkatuetanizan zuena olio modura zabalduz joan baita hamaika eremutatik bestelako krisiakazaleratuz (ekonomia erreala, ongizate estatua, botere publikoa...), lehendik zirenbeste krisiak (energia, elikagaiak, klima aldaketa...) baztertu egin dituela. Bainaegon hor daude denak, uztarrian, azalean edo azalpean, irtenbide integral batenzain; azken finean, krisi nagusi
|
baten
adarrak har daitezke besteak: gaurko sistemabera dago sakonean krisiak jota.
|
|
|
Ziur gauza asko eta asko geratuko direla gure arreta horretatik kanpo. Saiatuko gara bere filosofiaren muina harrapatzen, nondik beste atalak zuhaitz
|
baten
adarren modura hazten diren.
|
|
|
Inguruan zebiltzan hamarren bat ofizial hurbildu ziren, eta hogeiren bat askari; baita hiltegi eta biltegietan lan egiten zuten hainbat emakume ere. Chrysostomek ehiza trofeo bat zekarrela konturatu ziren orduan, errinozero
|
baten
adarra.
|
|
|
Lan da zutitzea, are lan handiago itzulbideari lotzeko behar adina kemen biltzea. Minutu batzuk galdu ditu arbola
|
baten
adarrarekin makila sendo bat egiten. Orain, arestian baino arinago dabil, maldan goiti izan arren.
|
|
2013
|
|
|
Ezkerreko eskuan larruzko eskularru berezia jantzi, eta hartu du arranoa. Besoari bultzada bat eman, eta hegaztiak hegan egin du zuhaitz
|
baten
adarreraino. Bitartean, oilasko zati txiki bat jarri du erpuruaren eta hatz nagiaren artean.
|
|
|
Joxe Azurmendik arazoaren hasiera zehatzago azaldu badu ere (Volksgeist), saia nadin gure egoera erreakzionario honen zenbait urrats historikoki azaltzen. Eredu filologikoaren oinarrian, Fichte-ren 1808ko Nazio alemaniarrari diskurtsoadugu, non arraza teutonikoa, eslaviarra eta latindarra bereizten dituen filosofoak lehen aldiz historia hirukoitz
|
baten
adar desberdin moduan. –Romanische stem?
|
|
|
larruazalari dagokiona. Adibidez, arteria jakin
|
baten
adar bat larruazalera abiatu eta beronen eskualde bat odoleztatzen duenean Ramus cutaneus izenez ezagutzen da.
|
|
|
D6 Abitaga koba (Amoroto) K.a. 900 Sarrio
|
baten
adarrak dira.
|
|
|
San Rafael Ranch eko zati bat, mendirantz hedatzen zena, McCarran ingurabidearen beste aldean zegoen, eta hara abiatu ginen Izaskunek eta Sarak eskatuta. Ikusia zuten behin hontz mardul bat alde hartako zuhaitz
|
baten
adarrean, eta harrezkero, nahiz gehientsuenetan alferrik, bisita egin nahi izaten zioten.
|
|
|
Maldan behera zihoazela,* Halako errituak ohikoak ziren espainiarren jabetze zeremonietan. Heldu berriek ezpataz zuhaitzei eraso, harea eta harriak batetik bestera jaurti, belarrak zuztarretik atera, ura itsasotik lurrera ekarri edo gurutzea egiten zuten zuhaitzen
|
baten
adarrekin, lurraren gaineko jabegoa legitimatzeko.
|
|
|
Arotik zetorren errituari jarraituz: zuhaitz
|
baten
adarra ezpataz jo, harriak airean gora jaurti, belarrak zuztarretik atera... Gero, gurutzea iltzatu zuen makal batean, tronpetak indar betean joka eta soldaduak arkabuzekin zerurantz tiroka ari ziren bitartean.76 1598 urtea zen, ingelesek Jamestownen Ipar Amerikako" lehen kokalekua" ezarri baino bederatzi urte lehenago, eta Myflower eko lehen kolono ingelesek haien Thanksgiving zeremonia ospatu baino hogeita bi urte lehenago.
|
|
|
Bai, hizkuntzen ekologia paradigma etiko zabal
|
baten
adarra da. Eta gai askotan eragiten ari den kontzientzia bati lotua dago.
|
|
|
Eguna lotuta ematen duen Adi zakurraren txabola. Pikondo
|
baten
adar sendoenetik zintzilik zabu bat. Mutiko ilehori bat irudikatu dut Adiri makila tiraka eta pikondoan zabuka, soina luzatu eta behatz muturrekin adarreko azken pikua ukitu nahian.
|
|
|
Sinesteak ere lan du, baina ez naiz asmatzen ari. Zenbat urte halakorik ikusten ez nuela, bi ume zuhaitz
|
baten
adarretan!
|
|
2014
|
|
|
Beste elezahar batek 1142ra garamatza, Ransbekeko gudura. Godofredo Lorainekoak semearen sehaska haritz
|
baten
adarretan lotu omen zuen soldaduei adorea emateko. Haurrak, goitik, etsaien gainean txiza egin omen zuen.
|
|
|
Adar partikularra. Goranzko edo gorako hodi batetik higiene ontzi
|
baten
adarrera bitarteko hodia, beheranzko malda duena.
|
|
|
Zuhaitz adarrak artisautzako sustapen etxe batentzat Irudia: Keith Williamson Oholtxo baten ordez, zuhaitz
|
baten
adar edo enbor txiki baten zati bat erabil daiteke, gehienez 10 zentimetroko diametroa eta 25 zentimetro luze. Erditik mozten da, luzetara, alde lau eta zuzena duten bi pieza berdin lortzeko, eta bestea kurbatua.
|
|
2015
|
|
|
Albisteak sortu zidan ideia eta irudi zurrunbiloan, ez nintzen gauza ezer garbirik bereizteko. Goizean goiz aurkitu omen zuen mendi buelta bat egitera ateratako gizon batek, pago
|
baten
adarretik zintzilik, betiko arropa bera jantzita, beroki beltza goraino lotuta. Errota zaharra arakatzen ere ibili omen ziren, baina ez omen zuten ezer apartekorik aurkitu, ezta tximinoaren arrastorik ere.
|
|
|
Hala, Ramsay jaunaren lanean pentsatzen zuen bakoitzean, Lilyk beti ikusten zuen sukaldeko mahai marruskatu bat. Udareondo
|
baten
adar artean ageri zen oraintxe, baratzeraino iritsi baitziren. Eta kontzentratzeko ahalegin mingarri batekin enfokatu zuen gogoa, ez arbolaren azaleko koskor zilartsuetan, edo arrain itxurako hostoetan, baizik eta sukaldeko mahai fantasma batean, egurrezko mahai marruskatu batean, pinporta eta adabegiduna, giharren urteetako sasoiarengatik bertuterik gabetua, hantxe erantsita, lau hankak gora.
|
|
|
Gelako leihoa zabaldu nuen. Lehen solairuan bizi ginen, eta kaleko zuhaitz
|
baten
adarra ia nire logelaraino luzatzen zen. Posible zen.
|
|
|
Itsasaldeko haize umelak alboetara banatu zion ile kizkurra. Ilunpean, lorontzi tripandi batekin estropezu egin eta arrosondo
|
baten
adar makurtua ezkerreko besoan endredatu zitzaion. Garrasi egin zion gauari, eta oinaztura urdin batek erdibitu zuen zerua.
|
|
|
Gogoan, ezki luzeen errepikapen galgarria. Eta negarra, behin, bere amaren eskutik askatu zenean, elur orein erraldoi
|
baten
adarrak aurrez aurre jarri zitzaizkionean. Gogoan du Ainola etxea, orain nire bizitokia dena, eta dena saretzen du bere pentagraman.
|
|
|
Badirudi zakurrek bi edo hiru iheslari aurkitu dituztela arteka
|
baten
adarretara igota. Soldaduek plazer handiz ekin diote tiro ariketari.
|
|
|
Hurbilena dagoena, Darwin, pozik, zuhaitz garai
|
baten
adar altuena esku batetik helduta, erdi zintzilik, ozenki oihuka.
|
|
2016
|
|
|
Begiak itxita, zu ikusten zintudan eta aurreko eguneko galderak zebilzkidan oraindik ere gogoan. Begiak irekita, hostoz betetako zuhaitz
|
baten
adarrak eta haien arteko zeru oskarbi zatitxoak ikusten nituen, baina galderek bertan zirauten, nekoso. Hartan ez pentsatzea ezinezkoa zitzaidan.
|
|
|
Bizkar muinetik garondoraino sartua. Ezki gazte
|
baten
adarra dirudi, piratontzi baten enborra, eta hortxe dabilkit, meningeak eta neumoak estutuz edo hondatuz, behin eta berriz, eldarnio gaizto bihurturik. Nire zainak ez dira orratzetarako, nire odolak ez du ametitzen ziztada gehiago gizaldi honen zeru-mugan.
|
|
|
Naro eta oparo. Nik uste dut, hala ere, arbola erraldoi
|
baten
adarrak garela gizakiok, ez dagoela hutsunerik gure garapen bidean. Ez dago kate maila galdurik.
|
|
|
Alegoriak eta parabolak, beraz, oinarrizko lehengaiak izango dira zutabegilearentzat: gizakiaren bakardadea zuhaitz
|
baten
adarretan irudikatzea, esaterako, edo hegan doan plastikozko poltsa batean, edo leihoa jotzen duten euri tantetan; bide batez, metafora hidraulikoak, ibaiak, itsasoak, tifoiak, tsunamiak, uholde unibertsalak?, eta kulinarioak, gaztak, entsaladak, potajeak??
|
|
|
Linternaren argira zeren linterna, autoetan eramaten diren hiru posiziodun jdasekoa, olibondo
|
baten
adarretik zintzilik baitzegoen Carlos begira gelditu zitzaion kezkaz: gau hartako laugarren edo bosgarren zigarroa errez, iturriko urarekin busti berria zuen bere ile motx hura puntaka zuela, neskak espresio iluna zeukan, berari batere konfiantzarik eragiten ez ziona.
|
|
|
Aise pasa zitekeen bi etxeen arteko hesi gainetik. Erdialdean zuhaitz
|
baten
adarrek ematen zieten babesa hobetsi zuen Luisek Zabaletaren txaleteko lorategira disimuluan igarotzeko.
|
|
|
Ala hauteskunde labeak berak zapartatu behar duen azkenekotz nolazpait? Clinton andre kandidatu demokrata (69 urte) enegu batzuekin ere dela osagarri aldetik eta halere Trump
|
baten
adar ukaldiak ere jasan behar, nahitez, lehia guzietan bezala. Oi!
|
|
|
Gero, eskua zaku batean sartuz, hunkitzen ginuen gauzak abere bat orroitarazi benar zaukun. Hala nola orkatz
|
baten
adarra, urtxintxak maite duen pinaburu bat... Azkenik obra batzuk asmatu ditugu oihanean biltzen ahal diren adar, landare, hostoekin... eta han utzi ditugu!
|
|
2017
|
|
|
Ximenok Gartxoti eta Martini pasatu zien balezta bana eta inguruetako zuhaitz
|
baten
adar meharrei tiro eginez, erdibitu egin zituzten.
|
|
|
Premiazkoena errepide aldenduenetara iristea zen. Laster aurkitu nituen, ibai handi
|
baten
adar batera iritsi nintzenean. Haranean barrena, muino aldapatsuz inguratuta nengoen eta, amaieran, errepide bihurri batek mendate bat gurutzatzen zuen.
|
|
|
Gertatuko zena ikusi izan banu, eserlekuaren gainean zutik jarriko nintzen, autotik jauzi egiteko prest. Elorri
|
baten
adarrak, ordea, bularretik harrapatu ninduen, altxatu, eta sostengua eman zidan, tona bat edo biko metal garestia nire azpitik irristatzen zen bitartean. Erori eta iraulka ibili zen, eta hamabost metro beherago zegoen errekaren uretan talka ozena egin zuen.
|
|
|
Eguzkia gora zegoen jadanik, zeruak eta lurrak dirdira betean, ihintza izarniaka hostoetan. Xoxo bat hegan igaro zen nire aurretik, basa madariondo
|
baten
adarrean pausatu, buztan luxea firurikatu, mokoa zabaldu, niri begira jarri, eta bizpahiru txinta jo zituen trufa antzean.
|
|
|
Martinsek ez zuen asko uste Limerekin azken topaketa izango zueneko parke elurreztatu hau hain itzela izango zenik. Bazirudien Harryk mezu bat utzia ziola «Hyde Parken topatuko gaituk», Akiles estatua eta Lancaster Gate bitartean toki jakin bat zehaztu gabe; hilobiz betetako ibilbideak, izen eta zenbaki banarekin, gurpil eskerga
|
baten
adarren antzera luzatzen ziren; taxia kilometro bat edo mendebalderantz ibili, gero biratu eta beste kilometroren bat iparralderantz, ondoren hegoalderantz bira eman... Itzelezko famili hilobi arranditsuei elurrak komedia irrigarri airea ematen zien; elurrezko txapela bat irristaka aingeru aurpegiaren albo batetik, santu batek bibote zuri mardula zeukan, eta elurrezko kapela bat alboka mozkor erara okertuta Wolfgang Gottmann zeritzan funtzionari zibil goreneko baten irudiaren gainean.
|
|
|
Lehenengoz etorri nintzenean, argazki eder baterako estanpa topatu nuen karrika estuen artean: sahats
|
baten
adarrek ihes egin zuten etxe baten patiotik kanpora, horren azpian ura botatzen duen iturri zahar bat zegoen, soinu malenkoniatsua duten horietakoa, eguzkiak jotzen zuen gogor, baina gune hori itzal freskoan zegoen. Inguratu egin nintzen, eta inguratu ahala zabor poltsak ikusi nituen iturriaren alboan, kiratsa zerion, argi zegoen zabortoki bat zela hura, eta sahats hark (agian beste zuhaitz bat zen) likido lodi bat jariatzen zuen, dena itsaskor utziz.
|
|
|
Esate baterako: goma elastiko baten muturretik tiratuz gero, goma luzatu egiten da; zuhaitz
|
baten
adarretik zintzilikatzen bagara, adarra okertu egiten da. Beti jazotzen da deformazio hori, nahiz eta ez izan begi hutsez antzemateko modukoa:
|
|
|
Eta Slaminok utzi zuen Adama suaren gainean, Adama ezin zen atera, orduan hil zen 10 minuturen buruan eta Slaminok pozik Adama jan zuen.Adamaren familiak ez zuen sekula berriz ikusiAdama, eta Slamino 4 urte pasa eta gero hil zen, arbola
|
baten
adarra bihotzean hartu zuelako.
|
|
|
Beren horretan utzi ditu botak, manta eta metraileta. Haien ordez, makila sendo batez hornitu du eskua, arbola
|
baten
adarretik hartuta. Lehen metroak bederen arestian baino aiseago egin ditu, maldan goiti izan arren.
|
|
|
Orduan, ilunabarra izanik ere egunsentia balitz bezala, Jerusalemgo eliz nagusiaren pinaklea ikusten dut Eta txoriño batek kanta egiten dit zuhaitz ihartu
|
baten
adarren artean
|
|
2018
|
|
|
Nik hurbilago joan nahi nuen sua ikusteko, baina ez zegoen modurik. Zuhaitz
|
baten
adarretan ezkutatutarik geunden, soilgunearen ertz ertzean, eta ez ginen ausartu ikusteko arriskuan jartzera.
|
|
|
Hosto hotsaren artetik azalduz begiratzen zidan, eta hots gozoak egin zizkidan berriro. Zuzen zuzenean egin nuen jauzi beregana, eta pertsekuzio bizi baten ondoren lehengo egoera berbera errepikatu zen; zeren han baitzegoen berriro, beste zuhaitz
|
baten
adarren artetik, bere hots gozoak eginez eta begiratuz.
|
|
|
Handik lurrera hirurogeita hamarren bat oin izango ziren, eta erorikoari eusteko ezer ez zuen azpian. Bera baino hogeiren bat oin beherago, haren perpendikularretik hamabosten batera, beste zuhaitz
|
baten
adar sendo bat zegoen.
|
|
|
Marineltza horri hartu genion lehen entusiasmo hura joan eta gauean lotarako zuhaitzeko babesera itzultzen hasi ginen arte, ez genuen topatu Zalu. Gure zuhaitzetik gertuko haritz handi
|
baten
adarretatik ezkur berriak biltzen ikusi nuen lehenengo aldiz. Oso lotsatia zen.
|
|
|
Azkenean gelditu egin nintzen, zuhaitz
|
baten
adarren babesean kuzkurturik. Belarri Makurrek aurrera jarraitu zuen.
|
|
|
Klikak adarrak jarri ote zizkidan niri, orein ar haren begietan, etsai lehiakor bat bezala agerraraziz? Klik klak batean harrapatu ninduten arraren adarrek, ti ta pago
|
baten
adar makurraren gainera botatzeko, hankaz gora utziz zintzilik, trauskilduta. Egoera ezgauza horretan ikusita marruak egiteari ekin zion nire muturren aurrean aspertu eta seguruenez birikak hustu zituen arte.
|
|
|
Beste garaietara ninderaman sentsazio multzoak eta une batez makila, saskia eta buruan jiraka neramatzan azken gorabehera guztiak utzita etzan egin nintzen amalurraren besoek besarka nintzaten eta nire ustez taupadak sentitu nituen, barne barnean, lurraren sakonetik bidalitako taupada hots mutuak, barnerakoiak, eta horrela jarraitu nuen luzaroan mika baten karrankak esnatu ninduen arte. Buru gainean kulunkan zebilen pago
|
baten
adarrean zegoen niri beha, burua tik tak alde batera eta bestera mugituz argazkiak atera nahian bezala.
|
|
|
–Ikusi diat jendeak lehenengo ernamuinak landatzen dituela eta urtebete geroago beste zuhaitz
|
baten
adarrak txertatzeko eskatzen diola norbaiti.
|
|
|
Madalen jaietako protagonista dira Izaro irla eta teila; izan ere, ekintza sinboliko horrekin irla bermeotarrena dela adierazten dute. Duela lau urte tradizioari jarraiki bota zuten altsasuarrak egindako teila proiektu handi
|
baten
adar bat baino ez zen izan. Poyo Izaro irlaren inguruko film luzea osatzen ari zen.
|
|
|
–Adarbakar
|
baten
adarra, hasi zitzaion zerrendatzen?, herensuge baten ezkatak, katu baten momia, tenplarioen azken maisu handiaren eraztuna, Jaquet Drozek egindako oilar automata bat, tximino burua duen arraina... Ikusten duzun bezala, fantasia eta errealitatea elkarri uztartuta:
|
|
|
Bago
|
baten
adarretan eserita, zangoak dilindan, gure betiko eztabaida sortua zen sagarrak jan bitartean: Kapitanena, Txirreina, Xubialdea eta Xamarrena elizaren inguruan daude; dorreko tximistorratzak erauntsietan... lau etxeak babesten zituen ala ez?
|
|
2019
|
|
|
Beraz, lurrean laga zuen. Aliziarengandik gertu eta zuhaitz
|
baten
adarrean eserita Cheshireko Katua zegoen.
|
|
|
Nahigabeak bere onetik ateratzen duen haur haserretu baten moduan lurrari ostikoka eginez esan zituen azkeneko hitz horiek. Zuhaixka
|
baten
adarrari heldu eta erauzi egin zuen. Ezker eskuin edozeri kolpeka," ezta bat ere, ezta bat ere!" errepikatuz, baina bat batean gurgura batean eten zitzaion ahotsa, eta malkoek ihes egin zioten, eta haren gorputz guztiak, bortiztasun hura bat batean utzirik, bere gain zanpatua zirudien; eta nik, besotik heldurik, bere sofara eramatea lortu nuen, hantxe erori zen, eta burua bururdi batean hondoratu, eta negar zotinka hasi zen erabat.
|
|
|
Goiz alban, eguna argitzen hasi orduko, non ikusten duen longainaren jabe berria leiho batetik kulunka, hankak aurretik zituela; eta heldu zion bi eskuekin udareondo
|
baten
adar sendoari, jaitsi zen dilindan adarrez adar, eta erori zen azkenik soropilera, madari heldu bat bezala. Istant batez, andre gazte bat agertu zen leihoan ohe atorraz jantzita, eta bota zion lehenik musu bat eta gero longaina.
|
|
|
Gauean, umeak eta senarraren gurasoak oiloekin batera lotara joan ostean, baserri zaharraren kanpo aldera irten eta paseo txiki bat ematen zuen zigarro batzuk erre bitartean. Horrelako gau batean, zaratek abisuan jarrita, inguruko iluntasuna abaro, Elias zaharraren etxera hurbildu eta bera ikusi zuen, sagarrondo
|
baten
adarretik zintzilik zeukan kriseilu baten argira, lorategian zulo bat egiten, etxe aurrean. Animalia zauritu batek bezala hartzen zuen arnasa, zaratatsu eta neke handiz.
|
|
|
Tximinoek, brinkoka eta imintzio nabarmenak eginez, onartu zuten proposamena. Hala bada, ez bat eta ez bi, tximino gazte bat zuhaitz garai
|
baten
adarretik zintzilikatu zen eta, ondoren, gainontzeko tximinoek, elkarri buztanetik helduz, katea osatu zuten uretara iristeko asmoz. Lehen tximinoak oratuta zeukan adarra, animalien pisuaren pisuz, okertzen joan zen, harik eta beste muturrean zegoen tximinoak ura ukitu zuen arte.
|
|
|
Irudi bat baino ez. Buruz gora, parean zituen zuhaitz
|
baten
adar ihartuak eta haien gainetik ke zutabe beltz bat, zeru urdina bitan zatitzen zuena.
|
|
|
alabak ondasunak harrika botatzen zituela, etxekalte harekin laster hondamendia etorriko zitzaiola, eta hau eta beste. Nagusi suminduak, orduan, bi miraberi alaba oihanera eramateko eta han besoak mozteko agindu zien; akaberan zuhaitz
|
baten
adarren artean uzteko eskatu zien, hostailan odolustuko zelakoan.
|
|
|
" Antxina egurrak euren kabuz etorri oi ziran baso ta oianetatik etxeetara. Bein aritz
|
baten
adarrak alkar bat egin eben eta: " Goazen urliaren suetera" esanda, bira ta bira, bilin bilaunka aldatz beeretan, aldatz goretan ozta ozta; alako baten gura eben etxera eldu ziran.
|
|
|
Mahastigin sendoak ziren, eguzkiak eta izerdiak ondu larruazal beltzekoak, sega dailari beso zaintsu eta zizelkatuz hornituak, idi
|
baten
adar oldartuak menderatzeko gai edo, aitzitik, ganora gutxiko morroiak, argal erkinak, eztul, asmaz ajeatuak eta listuka ibiltzen eta hatsantzen zirenak. Azken hauek ziren jornalik ezean astotxoa janzten eta muga barrutiko herrietan barrena limosna eske zebiltzanak.
|
|
|
Une hartan, ordea, nobatoena bezalako gorra txukun garbia zeraman, bisera gogorrekoa, handiegia berarentzat. Donatori begia keinatuz, erantzi egin zuen, eta mikakumeak ia mika heldua ordurakohegan egin zuen haren burutik pinu
|
baten
adarrera; handik, pausaldirik gabe, Eliseoren Problemas mecanicos del motor liburura, eta segidan, oinez, hinki hanka, pinudi barrura, terrenoa esploratzen bezala. Mugimendu bakoitzarekin irisazio urdinxkak sortzen zitzaizkion hegoetan eta isatsean.
|
|
|
Pinudian, une hartan, hiru mika zeuden. Bi lurrean, eta hirugarrena zuhaitz
|
baten
adarrean. Elkarren antzekoak ziren hirurak.
|
|
2020
|
|
|
Lehen aldia zen norbaiti bere sekretutxoaren gaineko galderarik paratzeko motiborik ematen zuenik (danbatekoaz gain, jaisterakoan aterkia pikondo
|
baten
adarretan eskegita geratu zitzaion eta bertatik jauzi egin behar izan zuen), baina esan bezala zorionez, lainoaz gain, aurreko eguneko euri jasek eta halakoetan biharamunean antolatzen zen ikasleen auzolanak salbatu egin zuten zurrumurruetatik.
|
|
|
eskubide urraketak, errefuxiatu eta migranteekin sortzen ari den arrazismo basatia, emakumeen kontrako biolentzia sistematikoa... Mugimendu Feministak proposamen holistiko bat izatea lortu dugu, hau da, feminismoa lehen zuhaitz
|
baten
adar bat baldin bazen, gaur egun zuhaitz baten enborra da. Mugimendu Feministak, bai teoria feminista zein praktika feminista, ekonomia, komunikabide eta eremu judizialaren arloetan jardutea lortu du.
|
|
|
Gune haiek bereizten zituzten marra zuriek, asfaltoak luze jasaniko bero, ur eta hotzaren eragina zela eta, aspaldi utziak zioten zuzenak izateari; gainera, asfaltozko geruza zartatuan han hemenka azaltzen ziren zumeen sustraiak. Haietako zume
|
baten
adarren azpian autoa utzi ondoren, hoteleko aterantz zuzendu nintzen, ibili bitartean lurrera begira, behaztopa ez egiteko asfaltoaren arrakala eta zimurren artean, ozta ozta lortu nuena. Harrera lekuak kanpoaldea bezain soila zirudien.
|
|
|
Baina, neskaren aurpegia baino gehiago, nonahi agertzen ziren igelak omen ziren koadro haien ezaugarri deigarriena. Ia margolan guztietan azaltzen zirela zioen Cianik, batzuetan hesi batean gora igota, besteetan zuhaitz
|
baten
adarrean kantuan ari diren txorien moduan, inoiz elkarren gainean pilatuta meta batean bezala. Vicenziren sinaduraren gainean ere igel bat agertzen zen ia beti; margolanaren motiboa edozein zela ere, han azaltzen zen Vicenzo Vicenzi izen abizenen gainean igel bat, pintoreak bere nortasunaren ikur bihurtu balu bezala.
|
|
|
Goizago esnatzen hasi denetik, gainera, nahiko denbora izaten du lanera joan aurretik lasai ibiltzeko, eta horrela entretenitu da plazan haizeak dantzan jarritako orbel eta paper puskei begira. Mika baten kantu zakarrak burua jirarazi dio, eta hor ikusi du platano
|
baten
adarretik hegaldatu eta teilatu ertzean pausatzen. Hegalik gabeko teilatu ilun xumeak dira, adreilu gorriarekin batera auzoari halako monotonia goibel bat ematen diotenak, industrialdetik gertu samar langileentzat propio eraikitako beste auzo askotan bezala.
|
|
2021
|
|
|
Gizona, ordea, berehalaxe ohartu zen zenbat balio zuten adar haiek, eta beretzat bakarrik nahi zituela deliberatu zuen. Gau hartan etxolako bazter batean gorde zituen bi adarrak, eta haien ordez hildako beste zezen
|
baten
adarrak jarri zizkion mutilari.
|
|
|
Paper zaharrak botatzen, kaxoiak txukuntzen, eta, iraungitako errolda agiri baten eta bi urte lehenagoko deklarazioaren artetik, bere ekografia ateratzea. Zuhaitz
|
baten
adarrik handiena krakada batez erdibitu, zure gainera erori, soina zeharkatu, eta sabelean iltzatuta gelditu zaizuna.
|
|
|
Humbert zaharren argazki bana, koloretan eta handituta, serio eta hilda ziruditela, baina halako moldez hartuak non begiek segitu egiten zizuten gelan barrena; hirugarren koadroak Elaineren gorpua erakusten zuen bere txalupan, ibai estu eta tristean, hil atorra uretan sartzen zitzaiola karelaren gainetik. Izkinako mahai batean kristalezko kanpai handi bat zegoen, gereziondo
|
baten
adarrean pausatutako hiru urretxori disekatu gordetzen zituena. Saloia hain zen hotza eta sepulkrala, non gorpuak eta beilariak izan ezik inor ez baitzen inoiz hara sartu.
|
|
|
Erreka aldera begiratu zuen. Sahats
|
baten
adarra bortizki mugitzen zen. Juniusek pospoloa piztu bere galtzetan eta su eman zion zutoinaren azpiko sastrakari.
|
|
|
Eta, orduan, hura ikustea iruditu zitzaidan, eskaileran gora igota, nekosta lodi
|
baten
adar bihurriak soiltzen ari zela.
|