2004
|
|
Une luze batez, aitak isilean iraun zuen. Hiritik kanpai baten hotsa heldu zitzaigun, geldoa, astuna, tristea, gaueko itsasontzi
|
baten
adarraren antzekoa. Azkenean, ibilera motelaz, aitak gela zeharkatu eta oheko burualdearen ondoko aulkian eseri zen.
|
2005
|
|
Bidetik apur bat apartatu zen Gur orduan. Bide bazterreko pikondo
|
baten
adar batetik euritako luze bat zegoen zintzilik. Gurrek euritakoa hartu eta harekin egin zuen bidearen zati bat.
|
2008
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona, berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan?, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen, esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean:
|
|
Baina idatzia zegoen ez zela urrutira helduko. Oihu batez, Johnek zuhaitz
|
baten
adarrari heldu, makulua galtzarbetik atera eta airean zehar txistuka bidali zuen lantza bitxi hura. Eman egin zion Tomi, puntarekin, eta ikaragarrizko indarrez, bi besaburuen artean, bizkarraren erdian.
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona –berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan–, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen... esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean: " Ez dizut esango bertigorik ez dudanik, Mateo, baina burdina odolean daramat eta burdinak babesten nau...".
|
2009
|
|
pentsatu nuen,, birigarroaren kantua?. Begiak itxi nituen, eta gereziondo
|
baten
adarra ikusi nuen. Anbulantzia gure leihopetik igaro zenerako, argi laranjek ozen egiten zuten txorrotxio, birigarroak goizero gure baserri zaharreko gereziondotik egiten zuen bezala.
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak, eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean.
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak... eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean. Eta korutik bere burua bota, eta noiznahi aritzen zen eliz gangaren azpian, jira eta bira, planeatzen, harik eta korura igotzea debekatu zioten arte, berak –Cupertinoko Josek– guztiz onartutako erabakian, zeren asko duenak gutxi duenari lagundu behar baitio eta zeren bai baitirudi ezen bere hegaldiekin komunitatearen errezoak eta zeremoniak oztopatzen zituela, guztia esan behar da eta.
|
2011
|
|
Aspaldi bateko urte zaharretan hasitako kondaira
|
baten
adarrak ari da kimatzen Jose Santos eta, orain, azken frutaren zain dago, umea Gabonetako opariaren aiduru legez; ziklo bat itxiko den itxaropenez.
|
2012
|
|
Kaleratzeko eskatu dizkidaten xehetasun harrigarriek, denboraren sekuentziari dagokionez, nekez uler daitekeen kointzidentzia sail
|
baten
adar nagusia osatzen dute; eta sail horren bigarren mailako adarra, edo azkena, irakurle guztiek ezagutuko dute, New Yorken gertatu zen Mary Cecila Rogers neskatxaren hilketan.
|
|
Halere, ohitu egin nintzen egoera horretara, jasankortasunez lan egitearekin nahikoa nuen, eta emaitzaren akatsak onartzen ikasi nuen. Alea erein nuenean, area behar nuen, eta, oztopo hori gainditzeko, zuhaitz
|
baten
adar handi eta sendo bat hartu, eta esan daiteke lurra atzaparkatu egin nuela, eskuaretu edo jorratu baino gehiago.
|
2015
|
|
Albisteak sortu zidan ideia eta irudi zurrunbiloan, ez nintzen gauza ezer garbirik bereizteko. Goizean goiz aurkitu omen zuen mendi buelta bat egitera ateratako gizon batek, pago
|
baten
adarretik zintzilik, betiko arropa bera jantzita, beroki beltza goraino lotuta. Errota zaharra arakatzen ere ibili omen ziren, baina ez omen zuten ezer apartekorik aurkitu, ezta tximinoaren arrastorik ere.
|
|
Hala, Ramsay jaunaren lanean pentsatzen zuen bakoitzean, Lilyk beti ikusten zuen sukaldeko mahai marruskatu bat. Udareondo
|
baten
adar artean ageri zen oraintxe, baratzeraino iritsi baitziren. Eta kontzentratzeko ahalegin mingarri batekin enfokatu zuen gogoa, ez arbolaren azaleko koskor zilartsuetan, edo arrain itxurako hostoetan, baizik eta sukaldeko mahai fantasma batean, egurrezko mahai marruskatu batean, pinporta eta adabegiduna, giharren urteetako sasoiarengatik bertuterik gabetua, hantxe erantsita, lau hankak gora.
|
|
Gelako leihoa zabaldu nuen. Lehen solairuan bizi ginen, eta kaleko zuhaitz
|
baten
adarra ia nire logelaraino luzatzen zen. Posible zen.
|
|
Itsasaldeko haize umelak alboetara banatu zion ile kizkurra. Ilunpean, lorontzi tripandi batekin estropezu egin eta arrosondo
|
baten
adar makurtua ezkerreko besoan endredatu zitzaion. Garrasi egin zion gauari, eta oinaztura urdin batek erdibitu zuen zerua.
|
|
Gogoan, ezki luzeen errepikapen galgarria. Eta negarra, behin, bere amaren eskutik askatu zenean, elur orein erraldoi
|
baten
adarrak aurrez aurre jarri zitzaizkionean. Gogoan du Ainola etxea, orain nire bizitokia dena, eta dena saretzen du bere pentagraman.
|
2016
|
|
Begiak itxita, zu ikusten zintudan eta aurreko eguneko galderak zebilzkidan oraindik ere gogoan. Begiak irekita, hostoz betetako zuhaitz
|
baten
adarrak eta haien arteko zeru oskarbi zatitxoak ikusten nituen, baina galderek bertan zirauten, nekoso. Hartan ez pentsatzea ezinezkoa zitzaidan.
|
|
Bizkar muinetik garondoraino sartua. Ezki gazte
|
baten
adarra dirudi, piratontzi baten enborra, eta hortxe dabilkit, meningeak eta neumoak estutuz edo hondatuz, behin eta berriz, eldarnio gaizto bihurturik. Nire zainak ez dira orratzetarako, nire odolak ez du ametitzen ziztada gehiago gizaldi honen zeru-mugan.
|
|
Naro eta oparo. Nik uste dut, hala ere, arbola erraldoi
|
baten
adarrak garela gizakiok, ez dagoela hutsunerik gure garapen bidean. Ez dago kate maila galdurik.
|
|
Alegoriak eta parabolak, beraz, oinarrizko lehengaiak izango dira zutabegilearentzat: gizakiaren bakardadea zuhaitz
|
baten
adarretan irudikatzea, esaterako, edo hegan doan plastikozko poltsa batean, edo leihoa jotzen duten euri tantetan; bide batez, metafora hidraulikoak, ibaiak, itsasoak, tifoiak, tsunamiak, uholde unibertsalak?, eta kulinarioak, gaztak, entsaladak, potajeak??
|
2017
|
|
Eguzkia gora zegoen jadanik, zeruak eta lurrak dirdira betean, ihintza izarniaka hostoetan. Xoxo bat hegan igaro zen nire aurretik, basa madariondo
|
baten
adarrean pausatu, buztan luxea firurikatu, mokoa zabaldu, niri begira jarri, eta bizpahiru txinta jo zituen trufa antzean.
|
|
Martinsek ez zuen asko uste Limerekin azken topaketa izango zueneko parke elurreztatu hau hain itzela izango zenik. Bazirudien Harryk mezu bat utzia ziola «Hyde Parken topatuko gaituk», Akiles estatua eta Lancaster Gate bitartean toki jakin bat zehaztu gabe; hilobiz betetako ibilbideak, izen eta zenbaki banarekin, gurpil eskerga
|
baten
adarren antzera luzatzen ziren; taxia kilometro bat edo mendebalderantz ibili, gero biratu eta beste kilometroren bat iparralderantz, ondoren hegoalderantz bira eman... Itzelezko famili hilobi arranditsuei elurrak komedia irrigarri airea ematen zien; elurrezko txapela bat irristaka aingeru aurpegiaren albo batetik, santu batek bibote zuri mardula zeukan, eta elurrezko kapela bat alboka mozkor erara okertuta Wolfgang Gottmann zeritzan funtzionari zibil goreneko baten irudiaren gainean.
|
|
Lehenengoz etorri nintzenean, argazki eder baterako estanpa topatu nuen karrika estuen artean: sahats
|
baten
adarrek ihes egin zuten etxe baten patiotik kanpora, horren azpian ura botatzen duen iturri zahar bat zegoen, soinu malenkoniatsua duten horietakoa, eguzkiak jotzen zuen gogor, baina gune hori itzal freskoan zegoen. Inguratu egin nintzen, eta inguratu ahala zabor poltsak ikusi nituen iturriaren alboan, kiratsa zerion, argi zegoen zabortoki bat zela hura, eta sahats hark (agian beste zuhaitz bat zen) likido lodi bat jariatzen zuen, dena itsaskor utziz.
|
2018
|
|
–Ikusi diat jendeak lehenengo ernamuinak landatzen dituela eta urtebete geroago beste zuhaitz
|
baten
adarrak txertatzeko eskatzen diola norbaiti.
|
2019
|
|
Goiz alban, eguna argitzen hasi orduko, non ikusten duen longainaren jabe berria leiho batetik kulunka, hankak aurretik zituela; eta heldu zion bi eskuekin udareondo
|
baten
adar sendoari, jaitsi zen dilindan adarrez adar, eta erori zen azkenik soropilera, madari heldu bat bezala. Istant batez, andre gazte bat agertu zen leihoan ohe atorraz jantzita, eta bota zion lehenik musu bat eta gero longaina.
|
|
Gauean, umeak eta senarraren gurasoak oiloekin batera lotara joan ostean, baserri zaharraren kanpo aldera irten eta paseo txiki bat ematen zuen zigarro batzuk erre bitartean. Horrelako gau batean, zaratek abisuan jarrita, inguruko iluntasuna abaro, Elias zaharraren etxera hurbildu eta bera ikusi zuen, sagarrondo
|
baten
adarretik zintzilik zeukan kriseilu baten argira, lorategian zulo bat egiten, etxe aurrean. Animalia zauritu batek bezala hartzen zuen arnasa, zaratatsu eta neke handiz.
|
|
Tximinoek, brinkoka eta imintzio nabarmenak eginez, onartu zuten proposamena. Hala bada, ez bat eta ez bi, tximino gazte bat zuhaitz garai
|
baten
adarretik zintzilikatu zen eta, ondoren, gainontzeko tximinoek, elkarri buztanetik helduz, katea osatu zuten uretara iristeko asmoz. Lehen tximinoak oratuta zeukan adarra, animalien pisuaren pisuz, okertzen joan zen, harik eta beste muturrean zegoen tximinoak ura ukitu zuen arte.
|
2020
|
|
eskubide urraketak, errefuxiatu eta migranteekin sortzen ari den arrazismo basatia, emakumeen kontrako biolentzia sistematikoa... Mugimendu Feministak proposamen holistiko bat izatea lortu dugu, hau da, feminismoa lehen zuhaitz
|
baten
adar bat baldin bazen, gaur egun zuhaitz baten enborra da. Mugimendu Feministak, bai teoria feminista zein praktika feminista, ekonomia, komunikabide eta eremu judizialaren arloetan jardutea lortu du.
|
2021
|
|
Paper zaharrak botatzen, kaxoiak txukuntzen, eta, iraungitako errolda agiri baten eta bi urte lehenagoko deklarazioaren artetik, bere ekografia ateratzea. Zuhaitz
|
baten
adarrik handiena krakada batez erdibitu, zure gainera erori, soina zeharkatu, eta sabelean iltzatuta gelditu zaizuna.
|
|
Humbert zaharren argazki bana, koloretan eta handituta, serio eta hilda ziruditela, baina halako moldez hartuak non begiek segitu egiten zizuten gelan barrena; hirugarren koadroak Elaineren gorpua erakusten zuen bere txalupan, ibai estu eta tristean, hil atorra uretan sartzen zitzaiola karelaren gainetik. Izkinako mahai batean kristalezko kanpai handi bat zegoen, gereziondo
|
baten
adarrean pausatutako hiru urretxori disekatu gordetzen zituena. Saloia hain zen hotza eta sepulkrala, non gorpuak eta beilariak izan ezik inor ez baitzen inoiz hara sartu.
|
|
Erreka aldera begiratu zuen. Sahats
|
baten
adarra bortizki mugitzen zen. Juniusek pospoloa piztu bere galtzetan eta su eman zion zutoinaren azpiko sastrakari.
|
2022
|
|
Arranoa hurbileko zuhaitz
|
baten
adar biluzietan pausatu da. Edozein txangozalek egingo lukeen bezala begietsi du paisaia.
|
2023
|
|
Farmakoparaba laborategiaren izena azpimarratzen zuen –ordura arte ezezaguna niretzat–, kooperatiba gisa lan egiten zuena, baina, izan, multinazional
|
baten
adarra baino ez zena. Pharmasomnium ere nabarmentzen zuen, eta biei ala biei buruz zioen kasik biltegi robotizatuak baino ez dauzkatela eta, guztira hamabost langile besterik eduki ez arren, etekin ekonomiko izugarriak ateratzen dituztela:
|