|
2018
|
|
|
Oholtza gainean momentu beroen protagonista ere izan zen Mitxelena. Kaxkak kontatzen duenez, garai
|
bateko
bertsolariei “berdin zitzaien ondokoa umiliatzea; haien mentalitatea ondokoa azpiratzea zen”: “Amurizaren aurretik horrela zen bertsolaritza.
|
|
|
Gazteak bertsotan probatzea gustatzen zitzaion eta Joxe Mari Iriondok dio Xabier Amuriza ere neurtu nahi izan zuela. Ez zen, bere garaiko bertsolari askorentzat bezala, bat
|
bateko
bertsolari peto petoa eta ez zuten espero 80ko txapelketa hartan gailenduko zenik. Amurizak, ordea, sekulako erakustaldia eman zuen.
|
|
2019
|
|
|
Rufino bat
|
bateko
bertsolari ezaguna ez izan arren, behin Zaldibiako taldean kantatu omen zuen, garai batean Euskadi Irratiak antolatu zuen Pernando Amezketarra izeneko sarian. Eta, gainera, ez omen zen batere gaizki aritu, han hartako antolatzaileetakoa zen Joxerra Garzia lagunak birritan esan izan digunez.
|
|
|
Baina bertsolariek oholtzetan jardutea nahiko gauza berria da. Bertsolaritza praktika kultural zabalago moduan ulertzen badugu, ordea, mendeetako historia aurkituko dugu, eta hor gizonezkoak zein emakumezkoak aritu dira; garai
|
bateko
bertsolari askok aipatzen dute, adibidez, bertsotan egiten zuen familia inguruko andreren bat… Bertsolaritzak momentu historiko bakoitzean zein esparru hartzen zituen jakitea ezinbestekoa da, zeren, nik uste hortxe dagoela gakoa: fokua non jartzen dugun.
|
|
|
Miren Artetxe eta Uxue Alberdik luze eta dotore esandakoak modu sintetizatuan idatzita gehiegi desitxuratuko ez direlakoan, ondoriozta dezakegu bertsotan hika egitea estuki loturik legokeela bertsotan egiteko estilo jakin batekin, zeina naturaltasunaren eta freskotasunaren aldekoa baita. “Beste garai
|
bateko
bertsolariaren ahozkotasuna emulatzera edo gorpuztera dedikatzen diren” bertsolariak lirateke, Artetxeren ustez.
|
|
2021
|
|
|
[PERLAK] Bilintx: poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria –
|
|
|
Zalantzan jarri izan da Bilintx zenbateraino aritzen zen bat batean, eta horren aurrean Zavalak Peña y Goñiren bigarren testu hori seinalatzen zuen. Bat
|
bateko
bertsolaria bazela erakusten duen bigarren testu bat ere topatu da, ordea, Fernando López Alenek [1] sinatua. Sei orduko saioa aipatzen da bertan.
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat
|
bateko
bertsolaria
|
|
|
Lore Jokoen zikloan ez dago prentsan gaiaz testurik argitaratuko duen bat
|
bateko
bertsolaririk, Euzko Pizkundean, Kepa Enbeita eta Iñaki Eizmendi Basarri azalduko dira, eta frankismo garaiko zikloan Xabier Amuriza, Abel Enbeita, Deunoro Sardui, Mixel Aire eta Txomin Garmendia batuko zaizkio Basarriri.
|
|
2022
|
|
|
Ez ziren haserre izango lau apaizak. Erremate ederragorik, herrixka
|
bateko
bertsolari txapelketa xume batentzat! Basarri bera ere gustura geldituko zen, bertso haren berri jakin zuenean.
|
|
|
Hor, hala ere, badago inertzia bat, iraganetik dakarrena bertsoak. Zuk galdetzen diezu garai
|
bateko
bertsolariei, eta inork ez du entrenatzen, inork ez du errima lantzen, baina guztiek dakizkite milaka errima, milaka doinu, baina inork ez du deus egin. Izan liteke naturaltasunaren mitoari jaten eman zaiolako, baina idazle batek esango dizu asko irakurtzen duela edo hiztegia erabiltzen duela, baina bertsolari batek ez dizu deus esango.
|
|
|
Poza dut alde batetik, nekea ere bai, ez delako erraza neurtzen egon nahi ote duzun, non egon nahi duzun, zein saiotan egon nahi duzun… eta ikasita gaudelako beti baietz esan behar dela. “Denari bai” hori garai
|
bateko
bertsolariek egin zuten, urtean ehun edo berrehun saio zituzten horiek… Hori posible da zaintza lanak beste norbaitek hartzen badizkizu, etxean beste norbait badago bitartean… Ezinezkoa da erritmo horretan aritzea eta bizitza sostengatzea. Horri neurria hartu nahian ari naiz, asko ikasten, gozatzen eta oreka mantentzen.
|
|
|
Eszenatokiak ere zerikusi handia izan lezake bat
|
bateko
bertsolariaren jardunean. Tabernak ez bezalako errespetua sortzen du plazak.
|
|
|
Epaimahaiaren itzala ere faktore baldintzatzailea du bat
|
bateko
bertsolariak. Izan ere, norentzat kantatu:
|
|
|
Nire aldetik, galdera bihurri bat egingo nuke, Arturo Campión handiaren euskaltzaletasunari ezer kendu gabe: zer neurritan ulertuko ote zuen bat
|
bateko
bertsolari haien euskara?
|
|
|
Itxura denez, bosgarren roundean amaitu zen beefa, Imazen azken sorta batekin. Basarrik sarri aipatzen zuen garai
|
bateko
bertsolariak behe mailako jendea zirela, eta eragiten zutela beren norgehiagoka negargarriekin, nor zen mozkorren kapitaina, noren andrea ikusi zuten norekin, eta abar. Baliteke, besteren artean, Txirritaren eta Imazen arteko beefa gogoan zuela esan izana.
|
|
2023
|
|
|
Lau arlo horiek lantzen dituzte egunero egunero milaka ikaslek bertsolaritzako saioetan Euskal Herri osoan zehar, gehien gehienak 10 urteko ikasleak. Ezagutzen dituzte egungo zein garai
|
bateko
bertsolariak; errimatu eta neurtu beharrak hizkuntza bihurritzera behartuko ditu; doinuak ere ikasi dituzte zerbait kantatzekotan; eta, nola ez, jendaurrean eta elkarrizketan aritzeak norbere burua ezagutzera eramango ditu, urduritasuna kudeatzen jakitea eta besteari entzuten trebatzea ezinbesteko bihurtzeraino. Ez da, beraz, bertsolaritza, ahozkotasuna lantzeko bitarteko soila, askoz gauza gehiago izan liteke, eta da, horretan diharduten irakasle espezialistek zein ikastetxeek baieztatzen dutenez.
|
|
|
Bera izan zen Lore Jokoen ziklo honetan prentsan agerpen gehien izan zuen bat
|
bateko
bertsolaria, mende berriarekin Txirrita ezizenez ezagutarazi zen bertsolari gazte baten konpainian oihartzuna izaten jarraitu baitzuen. 44 testutan topatu da bere berri, gisako gainerako bertsolarien presentzia mediatikoa oso atzean utziz:
|
|
|
Egia da garaiko eragileek bat bateko kantu errimatuaren aldeko apustua egin zutela, hau nortasun ikur bihurtu nahiz jendarte modernoaren parametroetara egokitzeko ahalegina egin zutela. Apustu originala izan zela ere egia da, kultura idatzia lehenesten zuen korronte hegemonikoaren kontra hartutakoa, baina garaiko bat
|
bateko
bertsolari onena, Pello Errota, idatziaren eredura gerturatu ziren Iparragirre, Bilintx edo Otañorena bezalako figurekiko bigarren plano batean gelditu izanak argi uzten du benetan zaila zela korrontearen aurka igeri egitea.
|
|
|
Situazio oro da plaza potentziala; hain dago situazioari lotua, ez baita handik abstraitzeko gauza. Ez eskatu bat
|
bateko
bertsolariari halakori edo honakori buruz kantatzeko, horretarako daude bertsopaperak. Bat batean ari denak kolpean kantatzen du, inork eskatu gabe, parean egokitu zaionari buruz, eta, hasi eta segi, besteek erantzun ahala jarraitzen du bertsotan, aspertu arte.
|