|
2001
|
|
|
Ez dut uste, ezta ere, abantailak ditugunik. Hau da, oso garbidaukat, argitaletxe
|
batek
emakume baten liburua kaleratzea erabakitzen badu, benetako balio literarioa eta kalitate minimoa badituelako dela. Zentzu horretan, gizonezkoak eta emakumezkoak nahiko parean gaudela uste dut.
|
|
2006
|
|
|
Bakardadeak areagotu egiten du elikadura txarraren arriskua beste aldagai batzuekin elkarreraginean ari denean. 80 urteko gizon
|
batek
emakume batek ez bezala kudeatzen du bere bakardadea. Bakarrik egonez gero eta baliabide ekonomikorik ez badago, egoera larriagotu egiten da.
|
|
|
Beste behin, azaldu zigun zelten artean gizon
|
batek
emakume bat maite bazuen edo, alderantziz ere modu bertsuan, emakume batek gizon bat maite izanez gero, horrela adierazten ziola. Eta bien arteko elkartasuna ez zela inolako tradizio zurrunean oinarritzen.
|
|
|
Orain urte batzuk, Milango kale garbitzaile
|
batek
emakume baten gorpua aurkitu zian Duomotik hurbil. Hildakoak zintzurra ebakita zeukaan eta diapasoi bat ahoan.
|
|
2008
|
|
|
Ustekabea eta isiltasuna nagusi ziren herrian. Gazteak biltzen dituen Ibondo kultur elkartearen sarreran, hala ere, lakio beltz
|
batek
emakume baten heriotza bortitza salatzen zuen.
|
|
2009
|
|
|
Nire ezjakintasunaz berehala ohartuta," Estudios de genero" idatzita zuen apalategi batera eraman ninduen Preciadok. Artean, ez nuen" genero" hitzaren adiera hura ezagutzen(" Genero indarkeria" terminoa asmatu aurretik, nola esaten zitzaion putaseme
|
batek
emakume bat hiltzeari?). Nik, gaizki ulertutako jendetasunak aginduta, eta alemanekin batera, euskaldunok garelako errua orotarikoa barneratuen daramagun herria, bere liburua hartu, orriztatu, patrikak haztatu eta erosi egin nuen.
|
|
|
Lehenengo kasuan, Ertzaintza etxebizitza batera hurbildu da auzokide
|
batek
emakume baten oihuak entzuten zirela salatzerakoan.
|
|
|
Baina galdera xume horrek uste baino soka luzeagoa dakar. Izan ere. Txarok ahotsa apaldu zuen?, zergatik gizon
|
batek
emakume bati adarrak jartzen dizkionean ez da ezer gertatzen, eta emakumeak jartzen dizkionean, aldiz, putatzat eta degeneratutzat hartzen dute?
|
|
|
Harik eta, beste egun batean. Ernestinak haurra bere gain hartu zuèn zazpigarren egunean doi?, atorra eta kortsea lasaitu eta bere bularretan ipini zuen arte; eta hantxe edukitzen zuen haurra, bai biberoia emateko, eta bai gero ere, bere bularren aurka estutzeko; egun batean, gainera, haurraren ezpainek Ernestinaren titi puntak aurkitu, eta hantxe ibili zitzaion haurra jolasten eta endredatzen, emakumeak, beldur eta nazka guztien gainetik, plazeraren antzeko zerbait sentitzen zuela lehen aldiz: plazer hura ez zen, jakina, gizon
|
batek
emakume bati haragizko hartu emanetan eskain diezaiokeenaren pareko, beste zerbait baizik, hagitzez ere xamurragoa eta airezkoagoa, Ernestina haragiaren atarian uzten zuena, haragia zeharkatu gabe. Eta orduan, ordura arte ulertu ez zuèn guztia ulertu balu bezala, eskerrak eman zizkion Jainkoari behin eta berriro, egin bedi zure nahia zeruan bezala lurrean ere.
|
|
|
Tromsoe (Norvegia). Polizia
|
batek
emakume bat tiroka hil zuen atzo Norvegia iparraldeko Tromsoe hirian. Ondoren, bere buruaz beste egiten saiatu zen.
|
|
|
Aurreko astean ustez etorkin adingabe
|
batek
emakume bati sexu erasoa egiten ahalegindu ondotik hasi zituzten auzotarrek protestak. Egunero, iluntzean, etorkinen hainbat saltokiren aurrean elkarretaratzeak egin dituzte.
|
|
|
Apaiz budista bat, aizkolari bat eta erromes bat eroritako Rashomon tenpluaren aterpean biltzen dira ekaitzaren babesean, XII. mendeko Kioton. Gizon
|
batek
emakume bat bortxatu eta harekin zihoan senar samuraia hil du basoaren erdian. Gertaera horren berri dute hirurek, eta bertan daudela horretaz arituko dira hizketan.
|
|
|
Baina galdera xume horrek uste baino soka luzeagoa dakar. Izan ere –Txarok ahotsa apaldu zuen–, zergatik gizon
|
batek
emakume bati adarrak jartzen dizkionean ez da ezer gertatzen, eta emakumeak jartzen dizkionean, aldiz, putatzat eta degeneratutzat hartzen dute?
|
|
|
Harik eta, beste egun batean –Ernestinak haurra bere gain hartu zuèn zazpigarren egunean doi–, atorra eta kortsea lasaitu eta bere bularretan ipini zuen arte; eta hantxe edukitzen zuen haurra, bai biberoia emateko, eta bai gero ere, bere bularren aurka estutzeko; egun batean, gainera, haurraren ezpainek Ernestinaren titi puntak aurkitu, eta hantxe ibili zitzaion haurra jolasten eta endredatzen, emakumeak, beldur eta nazka guztien gainetik, plazeraren antzeko zerbait sentitzen zuela lehen aldiz: plazer hura ez zen, jakina, gizon
|
batek
emakume bati haragizko hartu emanetan eskain diezaiokeenaren pareko, beste zerbait baizik, hagitzez ere xamurragoa eta airezkoagoa, Ernestina haragiaren atarian uzten zuena, haragia zeharkatu gabe... Eta orduan, ordura arte ulertu ez zuèn guztia ulertu balu bezala, eskerrak eman zizkion Jainkoari behin eta berriro, egin bedi zure nahia zeruan bezala lurrean ere.
|
|
2010
|
|
|
Bestalde, gizon
|
batek
emakume bati sexu erasoa egiten saiatu zen atalondo batean, arma zuri batekin mehatxatzen zuen bitartean.
|
|
2011
|
|
|
Abentura arriskutsu baten sentipen bilaketak gidatutako thriller a. Abokatu arrakastatsu (Michael Douglas)
|
batek
emakume bat (Glenn Close) ezagutuko du festa batean eta, ezkondua egonik ere, pasioz beteriko asteburua pasatuko du emakume horrekin. Abokatuak bere emazte eta alabaren babesera itzuli nahiko du abentura amaitutakoan, baina emakumeak ez du harremana eten nahi eta hor hasiko da abokatuaren amesgaiztoa.
|
|
|
Alemaniako altxor bilatzaile talde
|
batek
emakume baten gorpua topatu zuen atzo Deutschneudorf etik gertu dagoen leize batean. Kobazuloak ia laurogei metroko sakonera du, eta Txekiar Errepublikako mugatik oso hurbil dago.
|
|
|
Monterroso ospakizun batean dago, ondoren jende dotore, aberatsa eta ez oso liburuzalea duela. Halako batean gizon
|
batek
emakume bati esan dio: " Hau Monterroso da, Dinosauroren ipuin ezagunaren egilea".
|
|
2012
|
|
|
Biktima bat da biktima bat. Gizon
|
batek
emakume bat bortxatu duenean, biktima beti da biktima. Ados, denok gara gizartearen produktu.
|
|
|
egoaren eta denboraren ausentzia. Bi hauek dira gizakiok dugun sexu gose, grina eta sexu sen ikaragarria esplikatzen duten osagarriak, eta ez, inondik inora, Oshok azpimarratzen duenez, gizon
|
batek
emakume baten gorputzarekiko izan dezakeen irrika, edo emakume batek gizon batekiko duen lera. Sexua ez da, bere horretan, sexura doan nahia, beste zerbaiten irritsa baizik:
|
|
|
Prozedura egoera bitan martxan jarriko da. Alde batetik, bikote edo bikote ohi
|
batek
emakume bat erasotzen duenean, eta eraso fisiko larriaren ondorioz, Ertzaintza, Osakidetza edota Udaltzaingoak parte hartu behar izan duenean; eta beste aldetik, emakume bat sexu eraso baten bidez erasotua izaten denean. Prozeduraren arabera, Sopelako Udal Gobernuak emakume baten kontrako eraso bat gertatu dela jakin bezain laster, udalerriko gainontzeko talde politikoei gertutakoaren berri emango die.
|
|
|
Frankismo denboran" por pelotas" egin behar ziren gauzak[...] ETAn sartzeko behar zirenak ez genituenok, ba horixe, zikiratuak ginen.65 Zizekek erakusten duen bezala66 kastrazioaren poesia faltsu hau guztia" faloa" eta" zikiratze" nozioen erreferentzia metaforiko zentzu arruntean datza. Zinemari buruzko ikasketa feministetan, demagun, gizonen
|
batek
emakume batekiko nagusigoa oldarraren oldarrez baieztatzen duen bakoitzean ekintza hau falikotzat izendatuko da; edo bestela, emakume baten esperientzia" zikiratzailea" izango da harrapatuta eta babesgabe aurkitzen den sekuentzia bakoitzean. Modu berdinean, orduan, Zulaikak bere belaunaldiaren galmen intelektualari eta porrot politikoaren zentzuari aurre egin beharrean, belaunaldi horren bizitza intelektualaren ibilbidea amaituta dagoela onartu beharrean, damututa dago, aldiz, koadro bat pintatu, euskal kantak abestu, nobela bat idatzi, eskolak eratu, museoa bisitatzeko lanetan eta abarretan ibili nahiagatik," zikiratuak" izan zirelako ekintza" barrabildunak" pre miatzen zituztenen eskutik.67 Bidezko izan nahi dudalarik, hala ere, onartu beharra dago:
|
|
2013
|
|
|
ehunka emakume sutan erreta, harri azpian zapalduak. El Salvadorren bururik gabeko umeki
|
batek
emakume baten bizitzak baino balio gehiago izatea, gurean gertatzen diren erailketak, tratu txarrak...
|
|
|
Gainera, ez dute kendu ordena indarrei ematen dien babesa sexu eraso bat egiten badute. Horietako
|
batek
emakume bati eraso egiten badio, ez dute lege arruntekin epaitzen. Era berean, eztabaidagai da ea kargu politikoak dituztenek auzitegietan pribilegioak eduki lituzketen ala ez.
|
|
2014
|
|
|
Eszenaratze gogor eta garratza darabil, errealismo zikin bati bide emanez, hauetan. Horren adibide ditugu Ritual (2000), logela baten intimotasunean gizonezko
|
batek
emakume bati emaniko jipoi latza erakusten duena, azkenean, emakumea lasaitu eta zaintzen saiatzen da gizona, ondo jo eta gero?, edota La Piñata (2003) izenekoa. Ciudad Juarezen hil eta desagertutako emakumeei erreferentzia egiten diena?, zeinean gizon batek panpina bat txikitzen duen, modu bortitzean. Bestalde, Mía (1998), lau telebista pantailatan ikusgai aldi berean aretoan, posesioaren zentzu matxistaren adibide dugu, biolentzia sotil eta ikusezinaren eredu, baina indarkeria funtsean?.
|
|
|
Bai, baina hau posible deneko munduan bizi nahi dut, gizon
|
batek
emakume bat gortea dezakeen munduan.
|
|
2015
|
|
|
Gizon
|
batek
emakume bat behar du, Neil.
|
|
2018
|
|
|
Maitasunik gabeko sexuaren aldekoek eta garai batean maitasun libre esaten zitzaion horren aldekoek beti pentsatzen zuten halako harreman batean gizon batek eta emakume batek elkarrenganako sexu erakarpena sentitzen zutela eta, beraz, elkarren premia fisikoak gogobetetzean zetzala kontua, baina maitasun librea eta prostituzioa elkarren guztiz kontrakoak dira. Prostituzioa, izan ere, gizon
|
batek
emakume baten gorputza erabiltzea da, bere burua gogobetetzeko; prostitutak, aldiz, ez du ez desirarik, ez satisfaziorik. Prostituzioa ez da elkarren gorputzak erabiltzeko truke atsegin bat, baizik eta gizon batek aldebakarrez emakume baten gorputza erabiltzea, trukean dirua emanda.
|
|
|
Panpinak emakumeen bene benetako ordezko izateko eginak daude, ez ordezko funtzional izateko, langilearen partez ezartzen diren makinak bezala. Gizon
|
batek
emakume baten plastikozko ordezko batekin ere senti dezake ugazaba patriarkal bat dela. Prostituzio kontratuaren funtsa, izan ere, hauxe da:
|
|
|
Langilea gizonezkoa da, eta gizonek elkarri aitortu behar diote berdintasun zibila eta anaitasuna (bestela, ezin diote eutsi kontratu sozialari); aldi berean, ordea, mendekotasun harremanak sortzen dituzte. Prostituzio kontratuak hain gutxi irauten duenez, ez dago sotiltasunerako abagune handirik, baina agian ez da hain beharrezkoa ere; azken batean, gizonen eta emakumeen arteko harremanetan ez dago halako anbiguotasunen beharrik, eta are gutxiago gizon
|
batek
emakume baten gorputza erosten duenean beste edozein produktu balitz bezala erabiltzeko. Halako egoeretan, sexu jarduna bera da eskubide patriarkalaren aitortza.
|
|
|
Zeinahi dela ere gizon
|
batek
emakume baten gain duen eskubidea, emakumea haren berdina den heinean, eskubide hori kontsentimenduaren bitartez segurtatu da, edo bidezko gerra baten bitartez. Hala ere, asmo onez ezkontzea denez gauzarik naturalena, lehen metodoa egokiagoa da emazteak segurtatzeko, eta bigarrena, berriz, neskameak segurtatzeko.
|
|
|
Ez. Beste gizon
|
batek
emakume batekin izandako haur
|
|
2019
|
|
|
Pablo Helgueraren Artoons bildumaren umorezko tira bat da. Bertan artista (gizonezko)
|
batek
emakume bati (arte kritikoa?, adiskidea?) erakusketa batean ikusgai dagoela dirudien bere margoaz hitz egiten dio: –Ya sé que se ha hecho antes, pero no por mí?.
|
|
|
Zuzendari literarioa isildu zen, zuzentzaileak bere etorkizuneko asmoei buruzko aldarrikapena egin zain, asmo kontzienteei buruz bederen, zeren bestelako asmorik baldin bazen, inkontzientearen eremukoa izango baitzen, asmatu ezina. ...hitzak hitza behar duela, horregatik esaten da Hitzak hitzari tira egiten dio, baina egia da, baita ere, Batek nahi ez duenean bik ez dutela eztabaidatzen, irudika dezagun Romeirok erantzunik gabe uzten zuela Telmo Ezkutariaren jakin min zorigaiztokoa, seguru asko, hala izatera, gauzak konponduko ziren eta ez zen gatazkarik, dramarik, heriotzarik, zoritxar orokorrik izango, edo eman dezagun gizon
|
batek
emakume bati galdetzen diola, Maite al nauzu, eta emakumea isiltzen dela, begiratu besterik egiten ez diola, urrun, esfinge baten moduan, gizona suntsituko lukeen Ez esateari, edo biak suntsituko lituzkeen Bai esateari uko eginik, atera dezagun ondorioa, beraz, mundua askoz hobeki lihoake norbera esan ohi duenarekin konformatuko balitz, erantzunik espero gabe, eta are, erantzun diezaioten eskatu ... Baina Raimundo Silvak honako hau esan behar du, Ulergarria da argitaletxeak bere neurriak hartzea, ni ez naiz inor egingo dutenarengatik haserretzeko, barkamena eskatzen dizuet, hitz batez, eta agintzen dizuet neure onean nagoen bitartean ez dela berriro gertatuko, hemen etenaldi bat egin zuen, bere buruari galdetuko balio bezala aurrera segitu behar ote zuen, baina gero pentsatu zuen dena esana zegoela eta isildu egin zen.
|
|
|
Laleren iritziko, emakume guztiak ederrak ziren, eta uste zuen ezer txarrik ez zegoela haiei hori esatean. Amak eta arrebak erakutsi zioten, modu subliminalean bada ere, gizon
|
batek
emakume bat nahi duenean, zer eta nolakoa nahi duen hura izatea. Eta, harrezkero, ikasgai haien arabera bizi izan zen.
|
|
|
Ezinezkoa da korrika egitea. Lalek ikusi du nola txakur
|
batek
emakume bati hanketan kozka egin dion eta erorarazi duen. Laguna hurreratu zaio jaikitzen laguntzera, baina txakurra lotuta daraman SSak pistola atera eta tiro egin dio lurrean datzan emakumeari.
|
|
|
Zamoran preso gengozela, gure eskuetara iristea lortzen zuten gutun ondo zentsuratuen artean, behin, lagun
|
batek
emakume batena hartu zuen, non gutxi gora behera zioen, erdaraz, noski: " Zuek, gizajook, hor zagoze mundua zetan dan ez dakizuela, baina hemen zuen abade lagunak aidean dabiz.
|
|
2020
|
|
|
Errealitatea zer den edo zer izan daitekeen badakigu. Baina fikzio batek zergatik iritsi behar du, efektiboa izan dadin, artearen halako mailara, non film batean, adibidez, gizon
|
batek
emakume bat larrutzen duen, bi laurdenkatzen eta hiru erretzen, zehaztasun eta xehetasun guztiekin. Arte hori ez da zabor artea bakarrik, gustu txarragatik gustatu ahal zaizuna.
|
|
|
Zuzentasun politikoa noraino irits daitekeen agertzen da liburuan: gizon
|
batek
emakume bat ezagutu du. Etxera joan dira.
|
|
|
Gizonezko
|
batek
emakume bat atxikituta eduki du Amasako baserri batean
|
|
|
Gizon
|
batek
emakume bati dena ematen dionean, bere izenaren babesa ematen dionean, eta trukean, errespetua besterik ez badio eskatzen krudelkeria deitzen diozu?
|
|
2021
|
|
|
Halakoetan egoten dira frogak, lekukoak... Oso bitxia litzateke gizon
|
batek
emakume bat jipoitu eta hurrengo egunean joatea paperak aldatzera esanez bera emakumea dela; hasteko, bitxia izango litzateke. Legearen kontra agertu diren horiek ez gaituzte emakume moduan ikusten, kito; hori da.
|
|
|
Urte horietan hiruzpalau idatzi nituen. Batek Marion edo ijitotxoa izenburua zuen, beste batek Molly eta Dolly (umoristikoa eta poliziakoa) eta beste
|
batek
Emakume bat (dannunziotarra, bigarren pertsonan: senarrak utzitako emakume baten istorioa; gogoan dut sukaldari beltz bat ere bazela), eta geroago beste bat, luze luzea eta korapilatsua, bahitutako neskatxen eta zalgurdien istorio lazgarriekin, etxean bakarrik nengoela idaztean beldurra eta guzti ematen zidana:
|
|
|
Zentzu horretan, gogoan izan beharrekoa da Azpiazuk lerratze horren arriskuez egindako oharpena: jokoan dagoena esparru publikoaren (kalearen, medioen) erabilera dugu, eta hor, azken urteetan nahiko garbi ikusi dugu gizon baten hitz
|
batek
emakume baten esaldi osoak baino gehiago balio duela, biak ala biak sexismoaz aritu arren. (Azpiazu 2013)
|
|
|
Gizon
|
batek
emakume bat joko balu kalean esango zenuke:
|
|
2022
|
|
|
Atzo, gure eraso lagunek atxilotu aurretik, izan al zenuen irratian edo telebistan entzuteko, zelan automobil
|
batek
emakume bat jo eta hil zuen itsasadarraren ondoan, alde zaharrean. Galdetu zion Xabierrek, eskuineko esku ahurra garondotik tinko pasatzen zuen bitartean.
|
|
|
INE Espainiako Estatistika Institutuaren azkeneko datuen arabera, lan bera egiteagatik gizon
|
batek
emakume batek baino %22, 4 gehiago kobratzen du Nafarroan, eta %19, 5 gehiago Araba, Bizkai eta Gipuzkoan. Urtean 6.000 eurokoa da aldea:
|
|
|
12 Giza eskubideen aldeko erakundeek, batez ere Amnistia Internazionalek (2015), zalantzan jartzen duten Marokoko Zigor Kodearen xedapenetako bat 486 artikulua da. " Moralaren aurka" ko delituei buruzko atalean, bortxaketa" gizon
|
batek
emakume batekin sexu harremanak dituen ekintza" gisa definitzen du, eta bost eta 10 urte arteko espetxe zigorra aurreikusten du. Bortxaketaren biktima 18 urtetik beherakoa bada, ezintasunen bat badu edo haurdun badago, 10 eta 20 urte arteko kartzelazigorra ezarriko diote.
|
|
2023
|
|
|
Urtebetez erakunde hori ikertu ostean, ondorio lazgarrien berri eman du gaur Louise Casey ikerlariak. Metek berak eskatu zuen txostena, agente
|
batek
emakume bat bahitu, bortxatu eta hil zuela argitara atera ondoren —gerora hilketa kasu gehiago jakinarazi dituzte— 363 orrialdeko ikerketak erakunde barneko hainbat gertakari azaleratu ditu: besteak beste, «sexu erasoak», «jarrera arrazistak» eta «erroturiko homofobia».
|
|
|
Urtebetez erakunde hori ikertu ostean, ondorio lazgarrien berri eman zuen atzo Louise Casey ikerlariak. Metek berak eskatu zuen txostena, agente
|
batek
emakume bat bahitu, bortxatu eta hil zuela argitara atera ondoren —gerora hilketa kasu gehiago jakinarazi dituzte— 363 orrialdeko ikerketak erakunde barneko hainbat gertakari azaleratu ditu: besteak beste, «sexu erasoak», «jarrera arrazistak» eta «erroturiko homofobia».
|
|
|
Etenik ez duen bortxa da: batez beste, 65 egunean behin hiltzen du gizon
|
batek
emakume bat Euskal Herrian. Eta instituzio publikoak 2003an baino lehenago hasi balira hilketen estatistikak egiten, emakumeen kontrako indarkeriari buruzko pertzeptzioa beste bat izango zen:
|
|
|
Bi hilean behin hiltzen du gizon
|
batek
emakume bat, batez beste; zehazki, 65 egunean behin. Urteen artean badira gorabeherak; 2005ean hamar emakume hil zituen bortxa matxistak; 2004an eta 2010ean, zortzina.
|
|
|
2022koa amaitu bezala hasi dugu urte berria. Gogoratu abenduaren 29an Bilbon gizon
|
batek
emakume bat hil zuela. Negu beltza.
|