2000
|
|
Izan ere, estatu horretan euskaldun kopuru handia dago. Garai
|
batean
Euskal Herritik Ameriketara emigratu zutenak eta oraindik ere euskaldun sentitzen direnak. Denek ez dute hala bizi, baina sustraiak gordetzen dituztenak lan handia egiten ari dira euren nortasunari eusteko.
|
|
Biblioteka nazionalaren fundatzea 2000 urteko helburu bihurtu, Herri Biblioteka nagusi bati dagozkion eta ohiko diren funtzio nagusi eta gidari izateko. Horra helburu garbia eta subiranoa, estatutuaren babespean, azken
|
batean
Euskal Herri mendebalean dago herri borondatea horrelako proiektuan abiatzeko. Beharbada ez du izango ondare baliotsu nagusiena baina bai aginte nagusia, biblioteken Herri sare nagusia artikulatzeko eta arautzeko.
|
2002
|
|
Bolada baterako izango zelakoan onartu zuen, baitzuen bizi bestela. Egunen
|
batean
Euskal Herrira itzultzeko asmoz jarri ziren bizitzen Kanarietan.
|
2004
|
|
Urruneko etorkizunaz hitz egitea baino beharrezkoago zaigu oraingo eta erdi epeko Euskal Herrian euskarak bere burua nola sendotu eta beste hizkuntza eta kulturekiko harremanak nola bideratuko dituen pentsatzea. Gaur gaurkoz gure gizartean gehiengoa bi ez ezik hiru bat hizkuntza eta kultura ezagutzera beharturik dago, hezkuntzako lehen urteetatik hasita eta hiru hizkuntza eta kultura horiek (euskara, gaztelania/ frantsesa eta ingelesa) ahalik eta ongien pertsona beraren baitan txertatu eta baliarazteko biderik eraginkorrenak bilatzen saiatu genuke, azken
|
batean
Euskal Herriko bizikidetza eta ekonomian, hitz batean, kohesioan inbertsioa egitea baita?. 684
|
|
Haustura garaiak etorri ziren orduan Euskal Herriko zinemagintzaren mundura, batez ere Administrazioaren eta zinemagileen artean, eta" euskal zinemaren" markako hainbat izen esanguratsu Euskal Herritik kanpo hasi ziren eta jarri ziren lanean, enpresa egiturasendoa goen edo lanerako giro egokiago baten babesean. Hartara, norabide argirik gabeko babes sistema batekin eta berezkoenpresa egitura indartsurik gabe ere —izan ere ETBk, lehenengo urteak eta gero, ezer gutxi jakin nahi izan baitzuen denbora
|
batean
Euskal Herriko zinemarekin—, murriz tuzjoan zen Euskal Herriko zinema produkzioa. Ondorioz, so rtuz joan ziren egile berriek eta baita lantalde tekniko eta artistiko askok ere Euskal Herritik kanpo garatu behar izan zituzten euren ibilbide profesionalak.
|
|
Manex Erdozaintzi ez zen hirugarren munduko lurralde azpigaratu batean bizi, ez eta oinarrizko eskubideen beharretan bizi zen komunitate batean. Baina antikolonialismoaren atalean esan dugun bezala, neurri
|
batean
Euskal Herriko egoera herri kolonizatu eta zatikatuenarekin parekatzen zuen eta askapenaren teologiaren printzipioak bat datoz Manexek zuen gizakiaren, gizartearen eta askapenaren printzipioekin: pobre eta zanpatuen aldeko aukera egiten du, estatu kapitalista eta boteretsuak gaitzesten ditu, pobreak eta alienatuak sistemaren aurka oldartzera eta borrokatzera deitzen ditu...
|
2006
|
|
Egun
|
batean
Euskal Herriko selekzioa iritsiko dela sinesten duzu?
|
|
Eta han, Herder biziki gogoratzen duen ikuskari batean, ez separatismoz, baizik herrien askatasunaren garapen naturalez, gainditua gaurko liberalismo jakobinoa ere269, Euskal Herriaren independentzia ikusten zen, hots, euskaldun bakoitzarena eta guztiena, eta euskaldunen herriarena (ez euskal Estatu bat, ezta Zazpiak Baten Konfederazioa ere270, baizik Estatugabetasunean herrien elkartasuna) 271, askatasun indibidualak eta nazionalak bat egiten zutela. Mundu aske
|
batean
Euskal Herri askea, eta askea euskaldun bakoitzaren kontzientzia. " Pedid el reino de la libertad, de la libertad individual, y todo lo demás se os dará por añadidura" (1887) 272 Hori izan da Unamuno-ren utopia, bilbotarra gazte eta" progresista" zenean, h. d., kritikan eta arrazoian sinestuna:
|
2008
|
|
–Erabakitzeko eskubidearen defentsa, orain arte bezala, ekimen bateratuen bidez egin behar dugu?, adierazi zuen Patxi Zabaleta Aralarreko koordinatzaileak atzo Donostian. . Herri gisa jarraitu behar dugu lanean, egunen
|
batean
Euskal Herri osoko herritarrek gure etorkizuna nolakoa nahi dugun erabakitzeko eskubidea praktikara eraman ahal izateko?. Bidea ez dela erraza izango aitortu zuen, halaber, Patxi Zabaletak,, alderdikerien gainetik eta norberaren esparrutik haratago jardun baitugu interes komunen defentsan?.
|
|
Behar bada, zaharrak baino aspaldikoak garela esan genuke. Indoeuroparren aurretik zegoen Europaren lekuko bakarrak gara; eta egunen
|
batean
Euskal Herriko historiaurrea argituko balitz, Europaren historia ezagutzeko pauso handia emango da. Horretan dihardute amerikarrek.
|
2009
|
|
Immigrazioa ahalbidetzeko, 1834ko abuztuan gobernuko zenbait ministeriok erraztasunak eta diru-laguntza zabalak ematea erabaki zuten, Europatik etorkinen arreta lortu ahal izateko. Dei horri oso erantzun indartsua eman zioten hasiera
|
batean
Euskal Herri kontinentalean2 eta geroago Euskal Herri penintsularrean bizi ziren nekazariek eta abeltzainek ere.
|
2010
|
|
Esker mila, Joxeanjel, zure etsenpluarengatik. Ondoan izan zaitugunoi egunen
|
batean
Euskal Herri berria ezagutzeko bidea borroka dela erakutsi diguzulako. Beti izango zara gurekin, zeren zeu inoiz hiltzen ez zaren hildakoetakoa zara.
|
2011
|
|
Gipuzkoan kokatutako enpresei egin zitzaien deia hasieran, horiekin eman zitzaion hasiera clusterizazio prozesuari, azkar
|
batean
Euskal Herri osora zabaltzeko ahalegina egingo zelakoan. Krisiak atea jo zuen orduan, baina guztion harridurarako, oso parte hartze aktiboak izan ziren lehen plan estrategikoa zehaztu zutenak.
|
2012
|
|
Euskal departamenduaren aldeko garaian, eta lurralde elkargo baten alde egun. Ez dezagun ahantz Ipar Euskal Herriko eta Pirinio Atlantikoetako sozialisten artean gehiengoa euskal instituzioaren kontra dagoela. Bat
|
batean
Euskal Herriko hiru diputatuak berezko instituzio baten alde agertuko balira, hemengo sozialisten interlokutoreak osoki aldatuko lirateke Pariseren aitzinean, eta kontrakoak bazter geldituko. Euskaren ofizialtasunari buruz ere, aldeko jarrera argia agertu du azken urteotan Sylviane Alauxek, martxoaren 31ko manifestaldia lekuko.
|
2013
|
|
«Orain hilabete asko bagenekien txapelketa hau egingo zela, eta erakundeek denbora nahikoa izan dute ados jartzeko. Donostian egiten den txapelketa
|
batean
Euskal Herriko elastikoa ezin eramatea oso gogorra da». Elkarrizketatu guztien artean baikorrena Xatur Ezpeleta da.
|
|
Itsasontzi
|
batean
Euskal Herrira itzul ninteke berriro, ez dut inoiz kanala itsasontziz zeharkatu, eta betidanik izan dudan kuriositate bat izan da hori; paisaia izugarri polita izango da itsasontzia Bizkaiko golkora iristen ari den heinean. Baina, amak esaten didan bezala, nire belaunaldikook ez ditugu gauza horiek baloratzen, errazenera eta azkarrenera joaten gara, hegazkina hartu eta di da, gaur hemen eta bihar han egon nahi izaten dugu.
|
|
1912ko neguan hil zitzaion San Petersburgon izeba Dunixi maitea Estebani. Nork esan behar zion garai
|
batean
Euskal Herriko bere jaiotetxetik, Donapaleutik, hain urrun hilko zenik. Eta norbaitek esan izan bazion ere, ez zukeen segur aski sinetsiko.
|
|
Hori bera herrimin baten seinale zen. Horren adibide garbia da Saint Pierrek han gaindi ikusi zuen auto
|
batean
Euskal Herriko herri baten izena irakurtzean bihotza «pil pil» jarri zitzaiola kontatu zuen anekdota. Konkretuki «Briscous» (Beskoitze) idatzia zen ibilgailu hartan.
|
|
Ikus entzunezko politikak, bada, ez ziren nahikoak izan urte horietan Euskal Herrian sustatzen ari zen talentuari eusteko eta sortzen ziren enpresak egonkortzeko edo bertan ainguratzeko. Geometria aldakorreko eta oso geografia eta identitate lausoko industria bilakatu zen, hartara, neurri handi
|
batean
Euskal Herriko zinemagintzarena. Ahula eta ezegonkorra bertakoentzat, eta, bestetik, Euskadi eta Madrilen artean joan etorrikoa erreferentziazko teknikari, zuzendari eta ekoizle askorentzat:
|
2014
|
|
Gaur estreinatuko du ETB1ek lana (22:25), Euskararen Nazioarteko Egunaren harira prestatu duen programazio berezian. Euskara munduan laneko protagonista gehienak egun
|
batean
Euskal Herritik atera ziren, eta, urteek aurrera eginda ere, euskararekin harremana izan dute. Protagonistetako batzuk hauek dira:
|
|
Orduz gerora, batetik bestera ibili ziren biak: Amsterdan, Granada, Asia, Menorka… eta halako
|
batean
Euskal Herrira etorri ziren. Eibarko baserri batean bizi ostean ailegatu ziren Mendarora.
|
2015
|
|
Plano orokorrago
|
batean
Euskal Herriko Elikadura Burujabetzaren Aldeko Eragileen Aliantza eratu da, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak ere jasotzen du elikadura burujabetza, UEU eta EHU hasiak dira ikastaroak ematen, eta Etxalde bera ere ari da bidea egiten.
|
|
Aipatutakoaren ildotik, alde
|
batean
Euskal Herriko mapa bat ikusten duzue hor, non mendilerroak, ibaiak... pixka bat ikusten diren, eta ezkerraldean Euskal Hiria dokumentuko plano bat [19 irudia]. Lehen esan bezala, gauez ateratakoa; hor ez da ez lurralderik, ez pertsonarik ez ezeragertzen, agertzen diren gauza bakarrak argiak dira.
|
2016
|
|
Irudika ditzagun, analogia erabilita, gaur egun, Moombahton ari buruzko eztabaida
|
batean
Euskal Herriko eragile artistiko, instituzioetako funtzionario, mugimendu sozialetako eta alderdi politikoetako kideak iritziak gurutzatzen. Ez.
|
|
Eguzkiaren gainerako euskal izenei dagokienez azkenik, eguzki amandrea gogorarazten duen Santa Clara kristauaz aparte, eki substantibo jatorra azpimarra dezakegu Xiberuko euskeran erabiltzen den bakarra, garai
|
batean
Euskal Herri osoan zabaldutakotzat jo daitekeena toponimiako ekiza eta eizagirre bezalako" egutera" adierazten duten terminoei erreparatuz gero. Eki litzateke izen jatorra beraz, eta Anaximandroren kosmologiara bidaltzen gaituzten egu+ uzki eta* in+ uzki metaforetatik eratorritakoak berriz, gainerako guztiak.
|
2017
|
|
Bilakaera ezberdin horiek euskara batuaren arrakastaren frogak dira. Neurri handi
|
batean
Euskal Herriko gizarteak eta bereziki euskal hizkuntza komunitateak euskara batua onartu dute, molde eta forma ezberdinetan, nahiz Hego Euskal Herrian, nahiz Ipar Euskal Herrian. Lana bukatua ez bada ere, euskara batua gai da, oro har, oraingo bizi modernoaren hizkuntza izateko eta euskal hizkuntza komunitatearen zati handi batek horren berri badauka.
|
|
Familiakoak eta lagunak haien beha zeuden Loiuko (Bizkaia) aireportuan, bai eta ere" Ongi Etorri Errefuxiatuak" plataformako banderak eskuetan zituzten ehun bat pertsona ere. Bi ekintzaile hauek Greziako Igumenitsa hirian hartu zituzten preso abenduaren 27an, zortzi errefuxiatu karabana
|
batean
Euskal Herrira ekartzera entseatzen ari zirelarik. Hiru egunez atxikitzezentro batean egon ondoan, epaileak bermepean libre utzi zituen.
|
|
Gaztea den arren ez du hasierako ilusiorik, eta erretiratzea erabaki du. Umil eta zalapartarik atera barik; horrela agurtu du bere ibilbidea hamarkada
|
batean
Euskal Herriko paleta goman erreferente nagusienetakoa izan den pilotariak.
|
2018
|
|
Lore Jokoak antolatzen hasi zenean, Anton Abadiak amesten zuen biltzea Euskal Herriko alde guztietako olerkariak.252 Ekimen hura, lehen aldiz, Elizondon antolatu zuten 1879an. Orduz geroztik, 1897ra arte, urtero aldizkatu zuten Lore Jokoen lekua,
|
batean
Euskal Herri kontinentalean, bestean penintsularrean (Araban ez zen sekula antolatu): Maule, Irun, Markina, Urnieta, Azkaine, Kanbo, Doneztebe, lurreta, Donibane Lohizune, Azpeitia, Donibane Garazi, Bera eta Areatzan gaindi ibili ziren lehiaketa haiek.253 Frantziako Hirugarren Errepublika zentralista eta jakobinoaren eta Espainiaren erasoen gainetik, euskaldunak elkartzeko beharra nabari zen.
|
2019
|
|
Horixe zuten ametsa: egunen
|
batean
Euskal Herriko eskola izatea, ez Frantziakoa ez Espainiakoa, Euskal Herrikoa. Eta amets hori helarazi egin ziguten geuri ere, barru barrura sartzeraino.
|
|
Zenbait mugonek bizkortu zuten bat
|
batean
Euskal Herrirako nire bidaia. Bazirudien patua tematzen ari zela pauso hori ahalik eta azkarrena eman nezan.
|
2021
|
|
" Uste dut baietz, baduela eragina. 2012koa baino lehen eskolarteko txapelketetan aritu nintzen, eta urte
|
batean
Euskal Herrikoa irabazi nuen; hor nabaritu nuen plaza pila bat niretzat asko ziren, behintzat lortu nituela. Gazte sariketetan aritzeko deitu ninduten, eta alde horretatik uste dut baietz, txapelketak ikusgaitasun bat ematen dizula, eta jendeak ikusten duela bertsotan ari zarela, gutxi gorabehera ongi edo.
|
|
2020ko azaroan debekatu zituzten kantari amateurren entseguak, Covid pandemia tarteko. " Segurtasun neurriak errespetatuz gero, abestea segurua da", manifestu
|
batean
Euskal Herriko abesbatzek azpimarratu dute. Gainera, pandemiaren kontrako segurtasun protokolo guziak betetzeko idatzian prest agertu dira.
|
|
Ordezkapenekin jarraitu, eta orduz geroztik albistegietan eta makina bat irratsaiotan aritu da. Tarte
|
batean
Euskal Herriko Trikitixa elkartean egin zuen lan. Hitzekin jolastea gogoko du, baina idatziz.
|
2023
|
|
Hasiera
|
batean
Euskal Herriko Unibertsitatean bizi dugun egoerari buruz idazteko asmoa nuen: LOSU Unibertsitate lege berriaz eta errektoretza taldeak era interesatuan egindako interpretazioaz; prekarietateaz, finantzaketa faltaz eta 800 euroko kontratuez; baita urriaren 11n eginiko grebaz ere.
|