|
2017
|
|
|
Iruditzen zait izan dela espresatzeko eta komunikatzeko kanal pribilejiatu bat. Askotan prosan, edo gertatu izan zait, edo nire anaiari ere inoiz hitzez elkarrizketa, familiarteko elkarrizketan esateko gai izango ez nintzen gauzak, anaiari bertso kontestu
|
batean
esatea. Izango balitz moduan, bai geruza pribilejiatu bat bestela azaltzeko gai izango ez ginatekeen sentimenduak azaltzeko, bestela egiteko gai izango ez nintzatekeen kritikak egiteko, eta bestela espresatzeko zaila zaidan sentimendu batzuk hunkitzeko.
|
|
|
Bertsotan egin, eta bertso saioaren ondoren, txukun ibili bazara bereziki sentitzen duzun euforia hori, Iturriagak kantu
|
batean
esaten zuen jainko txiki bat sentitzen zarela kotxean sartu eta etxera zoazenean, badago holako zerbait. Plazer handia dela iruditzen zait, sentitzea, sortu duzula zerbait, jarri zarela amildegi txiki baten aurrean, eta ez zarela erori, sortu duzula, komunikatu duzula, eta etxera zoazela.
|
|
|
Eta bertso saioaren ondoren txukun ibili behar zara bereziki sentitzen duzun euforia hori, ezta? Iturriagak kantu
|
batean
esaten zuen... ez dakit.... Jainko txiki bat sentitzen zarela kotzean sartu eta etxera zoazenean, ezta?
|
|
|
Azken
|
batean
esango die:
|
|
|
Sartu pixka
|
batean
esan nion. Zurekin hitz egin nahi dut.
|
|
2018
|
|
|
Hain zuzen, epaiketetan biktimen tokia betetzen dute orain auzitegiko arkitektoek. Architect aldizkari ezagunak 2009ko uztailean arkitektura forentseari eskainitako monografiko
|
batean
esaten zuen arrakasta izateko arkitekto forentseek diseinatzailearen begia, zientzialariaren burmuina eta detektibearen sena izan behar zutela. Ez da gutxi.
|
|
|
Euskarak aurrera egingo badu, nahitaez bereganatu behar du lan eremua. Beste modu
|
batean
esanda, euskal hiztunok erdaldunen hizkuntz eskubide eta aukera berdinak izateko, ezinbestekoa da lan mundua euskalduntzea. Bestalde, agerikoa da hezkuntza sistemak euskalduntzen duena erdaldundu egiten duela lanak.
|
|
|
Aitortzekoa da neurri batean, artikuluak dioen modura," XXI mendearen hasiera honetan euskarak lanerako hizkuntza gisa duen balioa hutsaren parekoa dela". Neurri
|
batean
diot, aitortzekoa delako aldi berean, hainbat esparrutan, bereziki herri administrazioaren esparruan hartu diren hainbat erabakik eragin nabarmena izan dutela bai gizartean bere osotasunean euskarak duen presentzia handitzeko, erabilera sustatzeko, eta maila bateko ospea emateko (kontsulta daitezke horretarako Inkesta soziolinguistikoak). Era berean, esan daiteke, orain artean EAEko hezkuntza sisteman ereduak izan duen populazioan onartze ia erabatekoa oso lotua dagoela, hain zuzen, esparru honetako lan munduaren inguruan sortutako espektatiben tamainarekin (esan bezala, Nafarroan eta Iparraldean beste modu batera doaz gauzak).
|
|
|
Hizkuntz normalizazioaz ari garenean, hizkuntz politikaz ari gara eta hizkuntz politika horiek, gizarte eremu eta subjektu guztiei eragiteaz ari gara. Horrek beste modu
|
batean
esanda aldaketa/ transformazio soziala eragin beharraz hitz egiten ari garela esan nahi du eta ezinbestean aldaketa sozial horiek hizkuntzari berari dagozkion faktoreez gain, beste gizarte faktoreak ere kontuan hartu lituzke. Askotan hitz egiten da euskararen normalizazioaz edo hizkuntzak presentzia duen eremu funtzionalez, baina gizarteko beste faktoreengandik bereizita baleude bezala.
|
|
|
Une hartantxe jabetu nintzen ez nekiela zer egin behar nuen irakaslearen agindua betetzeko. Eta garraisi
|
batean
esan nion: " Eztakit!".
|
|
|
Ez... ta? (Bat
|
batean
esan duenaz oharturik, seguruenik hanka sartu duela konturatu da, eta gaiaz aldatzen saiatuko da.) Beno, beno, sekretu bat kontatuko diat, ados?
|
|
2019
|
|
|
Garai
|
batean
esan zuen Dortoka Faltsuak, hasperen handi bat eginez, ni benetako dortoka bat izan nintzen.
|
|
|
Batzuetan toki batzuk aipatzen zituen, eta besteetan beste toki batzuk. Bertsio
|
batean
esaten zuen Levi lehen aldiz Upsalako tren geltokiaren inguruan aurkitu zuela; baina, lekukoak zeuden esaten zutenak Levi Estokolmoko Geltoki Zentralean ikusi zutela, desagertu baino lehen. Ikerketak ez zuen inola ere lotzen Upsalarekin.
|
|
|
Hilketaren unea ere aldatu egin zuen:
|
batean
esaten zuen hilda gero sartu zuela kotxean; bestean, hil aurretik sartu zuela.
|
|
|
1988an hilketaren gunean kristal lodiko betaurreko batzuk aurkitu zituzten eta Penttinenek betaurreko horietaz galdetu zion Quick i, baina hark ez zekien ezer. Galdeketetako
|
batean
esan zuen gasolindegian erosi zituztela betaurrekoak, Patrik izeneko konplizea mozorrotzeko asmoz. Baina, gauza harrigarria da ikusmeneko inolako arazorik ez duen batek lau dioptria baino gehiagoko kristaldun betaurrekoak erostea mozorrotzeko.
|
|
|
Masaila Maryrenarekin itsatsi zitzaion. Ozenki," Ai laztana, nire bihotza, joan zara betiko" aldi
|
batean
esaten jarraitu zuen. Begiak urtu zitzaizkion baina ez zuen negar tantarik botako.
|
|
|
Haakonsson, Ebbe izena zuena, urteetan berrogeiak arestian utzitako gizona, gizena zen erabat. Lodia, hitz
|
batean
esateko. Umetatik zen potoloa eta ordutik aurrera horren kontrako ezizena jarri zioten, nolabait argaldu zedin lagundu guran edo, edo seguruago izango zen adarra jotzeagatik.
|
|
|
Baten zein bestearen funtzioak, antzinako kulturetatik hona, aldatzen joan dira, baina gizonak, beste atal
|
batean
esan dudan bezala, beldur zion bere aurkariari bizitza sortzeko gai baitzen; orduan erritual bat asmatu zuen umea gizon bilaka zedin eta, bide batez, emakumearen boterea murrizteko.
|
|
|
Bat batean aurpegiko azal guztia mugitu zitzaion, lurrazpiko ikara gisako batean, haize bafada batek aintzira batean egiten duen bezala; egosten jarritako esnearen azalean gain gogortuzko mintza lehenengo burbuiletan bezala. Eta haren begiak nire ilobaren begi zurbil handituetara atxiki ziren, eta doinu apal, uniforme, sendo eta itogarri
|
batean
esan zuen, gelditasun abaildu batez:
|
|
|
Urduri aztertzen zuen etorkizuna, bere zurikeria koipetsuarentzat hartan zer leku zula zezakeen kezkaturik. Egun
|
batean
esan zuen:
|
|
2020
|
|
|
Iruzkin
|
batean
esan nuen bezala, badira genero batzuk liburugintzan, oro har, baina partikularki gurean, gutxitu, txikitu, menostuak. Poesiaren bazterketa garaikidetik has gintezke, teatroaren oilotokirako kondenaraino.
|
|
|
Generoak nahastera jarrita, dietario literario modura irakur daitezke batzuk, autore baten irakurketa zerrenda komentatu gisa. artean Argia astekarian argitaratutako 93 iruzkinak, Kritiken hemerotekan agertzen ez den pare bat tartean, bildu ditugu liburu momentuz digital honetan, sinesten baitut halako bildumetan, beste iruzkin
|
batean
esan nuen bezala, prentsako zutabe, artikulu, kronikak, berriz liburuan biltzeak baduelako zentzu, interesik. Besterik ez bada, niretzat inspiragarri izan baitira, ez bakarrik bilduma honetarako, baizik eta oro har bizitza literarioan, Ignacio Echevarriaren Trayecto, Jordi Lloveten Brins de literatura universal edota Markos Zapiainen Errua eta maitasuna bezalakoak.
|
|
|
Garbiñe Ubedari irakurri dizkiodanak denak egin zaizkit atsegingarriak: Ideia zabaldu tour 95, Negu Gorriak musika taldeak Europan zehar eginiko bira baten kronika (zeinarengandik atera nuen nire banda maiteenaren gaineko artikulu bat idazteko aitzakia); Hobe isilik, aitona noiz desagertu zen, nora, galdu ote zen erabat eta benetan ezagutu nahi duen bilobaren eleberria (zeinaz kritika
|
batean
esan nuen urte luzetako esperientziarekin ondua zegoela zirudiela); ahaztu gabe, noski, ugari sinatu dituen kazetari lanak.
|
|
|
Baina Bai... baina ez harekin gertatzen zenaren kontrara lehen argitalpenak kritika zorrotzak jaso zituen, edizio berridatziak irakurketa berri eskuzabalagoak, lehen ipuin bildumaren bigarren edizio honek ez dakit orijinala hobetzen duen, baina ez du emaitza bete beterik uzten. Edo, beste modu
|
batean
esanda, Iñaki Kamino estimatuak agerkari honetantxe 84an jaulki zituen laudorioek ez dutela ia 30 urteko galga gainditu.
|
|
|
Broma edo aurretik zetorren, ordea. Elkarrizketa gogoangarri
|
batean
esaten zituenengatik, baina galdetzen zizkioten kontu batzuei iskin egiteko abileziagatik ere bai," Euskal Bartleby bat bihurtu ote zara?" galdetu zioten Volgako Batelariek. Erantzuna izan zen:
|
|
|
Goian aipatu eta gugan zetozen bi aldaketa hauei buruz ohartu ahal izateko, duela urte batzuk, preso zegoen lagun bati Paul Viriloren L" administration de la peur (Beldurraren kudeaketa) izeneko liburua eraman nion irakurtzeko. Berak, kartzelan egonda ere, liburuxka itzuli zidan hurrengo bisita
|
batean
esanez: " irakurketa mota horrekin askotan galtzen naiz...".
|
|
|
Izan ere, etxeko tarte luzeak berehala joan ziren betetzen gero eta aisialdi aukera aberats bezain harrigarriagoekin. Musikari, idazle, poeta, funanbulista, titiritero eta enparauak bakoitzak berea eskaintzeko prest ziren, horietako batek Instagrameko zuzeneko
|
batean
esan zuen bezala" itxialdi anker hau samurragoa egin dakizuen". Eskuzabaltasun hori hurkoarekiko begirunea zen, ez besterik, zeren, instagramerraren hitzetan" bakoitzak hobeki egiten dakien hori eskaini behar du, horretan denok gaude ados, eta nik zera esan nion nire buruari, nik zer eskain diezaioket gizarteari egoera latz honetan?
|
|
|
Gau ilun hauetako
|
batean
esan zidan arriskutsua izango duk, baina aukera aparta izango diagu osaba Silas hemendik ateratzeko, eta horrela, gure ekintza handi hori alde guztietan aipatuko ditek, eta oso ospetsuak izango gaituk.
|
|
|
Edo Moncloan. Zipaio hitza zentzu mugatu
|
batean
esan izan da hemen, polizia arloan, baina hara non baden beste testuingururik erabiltzeko. Lehengoan, argi utzi zuen hori Bartzelonako egunkari ezagun bateko zutabegileak, Espainiako presidente Mariano Raxoi deskribatzeko killer eta zipaio hitzak aukeratu zituenean:
|
|
|
Orain dirua ohearen erdian aurkituko duzu, poltsa handi
|
batean
esan zuen Herbertek, gau on esan eta gero, eta gauza ikaragarriren bat egongo da makurtuta armairuaren gainean, zuri begira, amarruz lortutako irabaziok poltsikoratzen dituzun bitarteaaaan.
|
|
|
Hitz
|
batean
esateko, jasan ezinezko moduan harrotu zen; diru gosea eta irrika nazkagarria alaikiro ikusten zitzaizkion begietan dirdir.
|
|
|
Hitz
|
batean
esateko, senarra galdu berria duen emakume gazte eta xarmagarri baten tristura guztiz ulergarri eta naturala erakusten zuen. Azkenean bere etxeraino eraman nuen, lasaitu nuen eta, berekin bazkaldu eta kafe katilu urruntsu bat hartu ondoren, arratsaldeko seietan Timofei Semionitxen etxerantz abiatu nintzen, familia duen eta egoera onean dagoen edonor ordu horretan etxean atsedeten egongo zelako ustean.
|
|
2021
|
|
|
Apeta txoroa dirudi. Edo modu literario klasikoago
|
batean
esanda, Whatsappiensaren gauerdiko eztula. Niri, ordea, Homo Euskarienseari buruz ari zela iruditu zitzaidan, hau da, euskalduna Bilboko jauregi baten izena baino gehiago dela frogatu behar izaten duen populuaz ari zela.
|
|
|
Haatik, L" Afrodite ritrovata haren iragarki irudiak ziren kaleetan paraturik, esan dudan moduan, eta irudiotan ikusten ziren aingeru hegalek Eriken akordua ekarri zidaten. Afroditaren hegalok ikusi eta bertan, Erikek behin
|
batean
esan zidan harako hartaz gogoratu nintzen.
|
|
|
Gartzia Trujillo 2008, 36 or.; g.l.e.). Era berean, eta tinte folklorikoak gorabehera, ustezko arrakastagatik bainoago, obrekiko hurbiltasun ideologikoagatik etorri zitzaion Agirreri eleberria" Comunión Tradicionalista" ko El Correo Español agerkari karlistan argitaratzeko gonbita. 1909ko gutun
|
batean
zioen bezala," aquel periódico madrileño" interesatuta zegoen Kresala eta Auñemendiko Lorea eleberrien gaztelaniazko itzulpenak atalka(" como folletín") kaleratzeko (ibidem, 115 or.).
|
|
|
Baina menderatutako etsaiekiko zuen barkaberatasuna ez zitzaion gustatzen Gobernari Zibilari, gizon protokolozalea, kezkatsua eta susmotsua baitzen. Gaspar Ruizen kontrako txostenak igorri zituen Gobernu Nagusira; haietako
|
batean
zioen Gaspar Ruiz emakume erregezale batekin ezkondu zela publikoki eta ponperia handiz. Hain izaera desberdinetako bi gizon haien artean zalantzarik ez zegoen liskarrak sortuko zirela.
|
|
2022
|
|
|
Denborak zituan GPS hark sateliteen arrastorik ere ez zuela, ez zitian behintzat berehalakoan topatzen; eta bitartean, autoa aurrera zihoaan, aurrera eta aurrera Bostoneko kaleetan barrena, inork ez bazekien ere heu joan behar huen lekurantz ote zihoan ala auskaloko kale alderantz. Halako
|
batean
esan hion, nola edo hala, bolantean zihoanari, ea ez ote zen hobeto gelditzea, katxarro hark sateliteen seinalea topatu arte behintzat, ea nora zindoazten horrela: esan bahion esan, hura mutilaren haserrea, nahi ez bahuen berehala emango zuela buelta eta hartu hinduen lekura eramango hinduela atzera.
|
|
|
Fernando de Rojas, La Puebla de Montalán herrian jaio zen, Toledon, 1470 urte inguruan judu kristautuen familia batean. Inkisizioaren jazarpena jasan zuen, ezkutuka judaismoa praktikatzen zuelako salakuntzaren pean, eta dokumentu horietako
|
batean
esaten da, hain zuzen, Melibearen autorea dela. Legeak ikasi zituen Salamancako Unibertsitatean; halaxe dio Rojasek berak lagun bati idatzitako gutunean eta, gainera, ikasle urte haietan, oporraldi bat aprobetxatuz idatzi zuela obra hau, oso gazterik alegia, 25 bat urterekin.
|
|
|
Gure merindadean bezala hortaz, hango ardoak dastatzeko gogoz nago. Zergatik esaten edo erraten duzu, Dultzinea,
|
batean
esan eta bertzean edo bestean erran?
|
|
|
Herri-mina, hitz
|
batean
esateko familiaz, herriaz, asko ari naun akordatzen. Txoliñ bat naizela erranen didazu, baina, egiaz, neure erratza eta fregona ere faltan botatzen ditut.
|
|
|
Arantzazun, bai, bada hein bateko lotura. Fray Juan de Luzuriagak XVII. mendeko testu
|
batean
dioenez, sorginkeriaren aurka egindako misio baten kari Ama Birginak sorginak konbertitu zituen, baita deabruaren menpe zeuden haurrei ageri, esanez:
|
|
|
Neska batek, esne saltzaile, erreka zeharkatzen zuen esnea banatzeko eta, urak igo egiten zuenean, buelta handia egin behar zuen. Halango
|
batean
esan ei zuen:
|
|
|
Pixka
|
batean
diok. Lotsagabea, ez bestea!
|
|
|
Ia balantza egin zuen Londreskoak. Begirada ezin bizkorrago bat bota zion aurrean zuen gizonari, atzera begiratu zuen ikaratu antzean, eta gero harridurazko xuxurla
|
batean
esan zuen:
|
|
|
Astoa lur gaineko abererik apal eta langileena izan ordea. Astoa pataririk burutsuena; astoa lau hankadun setatiena; astoa gizonaren laguntzailerik kirmenena; hitz
|
batean
esan, astoa Jaunak mendez mende gizaseme langileari eman dion ondasunik bikainena. Non zitezkeen gure errotari eta nekazariak astorik izan ez balute?
|
|
|
Vincent Partal katalan valentziarrari ostu diot izenburuko pentsamendu bikain hori. Berak vilawebeko editorial
|
batean
dio, gutxi gorabehera, bera katalanez entzun, mintzatu, irakurri eta idazten duen neurrian dela katalana eta komunitate bezala horixe baino ez dutela beste herrietatik berezirik munduari eskaintzeko, katalan bakoitzak bere aldetik munduari eskain diezaiokeenaz gainera, eta horrexegatik esan dezakeela katalan valentziarra dela.
|
|
2023
|
|
|
Luteroren asalduren sustraia ez da aurkitu behar haren hezkuntzan, erlijioan edo gaixotasun fisikoetan, baizik gaixotasun mentalean. Luteroren biografoek alde batetik azaltzen zuten Luteroren gatazkak haren bizitzako garai batzuetara mugatzen zirela, baina biografo berek beste une
|
batean
esaten zuten sintomak bizitza osoan zehar hedatzen zirela. Lutero haurtzarotik heriotzara arte izan zen hersturatua, obsesiboa eta depresiboa (Jasko, 2014).
|
|
|
Gachet ek inpresio ona egin zion Vincenti hasieran; ongi zaintzen zuen Vincent; baina, handik egun gutxira zalantzan jarri zuen Gachet en gaitasuna, bera baino okerrago zegoela esanez; itsu batek ezin zuela beste itsu bat gidatu esaten zuen (Naifeh eta White, 2011). Vincentek eskutitz batean Theori esan zion Gachet doktorea bere laguna zela, bere anaia balitz bezala; beste eskutitz
|
batean
esaten zion ezin zitekeela Gachet engandik ezer itxaro, bera baino gaixoago zegoelako.
|
|
|
1889ko irailaren 10ean (606) amari idatzitako gutunean Vincentek zioen sarri izaten zituela bertigo erasoak eta zorabioak; Wilheminari idatzitako eskutitz
|
batean
esaten zuen betidanik sufritu izan zuela bertigoa, baina lau eraso nagusi jasan zituela. Mugimenduek, bidaiek eta jarrera aldaketek goragalea eta gaixotasun sentimendua eragiten zizkioten; horrelako esperientzia batzuen ondoren, bidaiak ekiditeko esan zioten sendagileek Vincenti.
|
|
|
Esaten badiozu aberriari traidore bat dela, beharbada bertan akabatuko zaitu. Saiatu lorategi
|
batean
esaten, badaezpada, eta horrela naturaren apainketa aprobetxa dezakezu. Segur aski, manteltxoekin dagoen jantoki batean hiltzeak ez zaitu konbentzitzen.
|