|
2000
|
|
|
Arazo horietan, Estatuaren esku hartzea ezin utzizkoa dugu, behar beharrezko baita baten bati oinorde izateko eskubidea ematea eta zatiketa modua ere finkatzea. Jabearen heriotza dela eta, ondasun jabegabe horietan ez da ikusten, lehen so
|
batean
bederen, bestelako jaberik Estatua baino. Ez gaitezen nahas; eskubide hori ez da eta ezin izan daiteke ere, oinordetza eskubidea; administrazio eta gobernurako eskubide hutsa da hori.
|
|
|
Gizarte eta legeria berri hark, neurri handi
|
batean
bederen, Euskal Herriarena deuseztatu zuen arian arian. Kode Zibilaren oinarri berriak eta Foruen aspaldiko indarra:
|
|
2003
|
|
|
Kristau ordena da, hortaz, Domatena, eta halakoxea izatea ere, neurri
|
batean
bederen, ezinbestekoa. Horretan desberdintzen da, besteak beste, Puffendorf, Grotius eta abarrekoen pentsamoldetik.
|
|
2005
|
|
|
nire helburua, batetik, hizkuntza honek bere elementuak eraldatzeko jarraitzen duen metodoa azaltzea da, eta ez hainbeste eraldaketa horien zerrenda bat egitea; eta bestetik, hizkuntza horren egituraren atal guztiak elkarrekin bildu nahi nituzke, hauek arau Bakar baten arabera epaituak izan behar duten neurrian. Honengatik nire jokabidea, neurri handi
|
batean
bederen, hizkuntza baten ikasleak desiratuko lukeenaren kontrakoa izango da. Ze bide mekanikoa beti da bide motzena ikaskuntza hutserako:
|
|
|
nazio horiek emigratu egiten dutela, banandu, elkartu, eta nahastu egiten direla, hil egiten direla —fisikoki benetako dekadentziagatik edo espiritualki degenerazioagatik—, beste nazioei leku berria egiten dietela edo beraiek bertan, eraldatuta, berriz ere agertzen direla. Alde batetik edo bestetik lortutako abantaila bakoitzak, hala ere, eragina izaten jarraitzen du eta, neurri
|
batean
bederen, garaipen bat osatzen du, alegia, ekintzaren bitartez gizadiaren eremuan agertzen den garaipen bat. Era honetan —eta etenik gabe— sortzen dira gizadiaren bestelako formak, perfekzio handiagokoak zein txikiagokoak, baina beti ere elkarri laguntzen dioten eta elkarren eraginez lortzen diren gizadiaren formak.
|
|
|
Aitortu eta onartu beharrekoa da, aurrenik, ezinezkoa dela beste hizkuntza bat era neutral oso batez ikastea eta, egiaz, hemendik datorkiola honen irakaskuntzari zailtasunik handiena: " hizkuntza berri orori, gehiago edo gutxiago, batek edo besteak duen mundua ikusteko eta baita hizkuntza ulertzeko era propioa gainezartzen zaio" 143 Zentzu
|
batean
bederen saihestezina da hau, ze, bestelako gauzetan gertatzen den bezalaxe, gizabanako bakoitzak bere erara eskuratzen du hizkuntza arrotz bat, hau da, ez da hutsetik hasten baizik eta egoera historiko konkretu batetik. Gizakiaren ikas irakas prozesuak, orokorrean, ez dio inoiz" tabula rasa" moduko eskema bati jarraitzen eta, honen haritik, hizkuntzen jabetzea halaber gehiago da ikuspuntu jakin batetik abiatutako" espontaneitate aktibo" baten emaitza," errezeptibitate pasibo" baten ondorioa baino.
|
|
2006
|
|
|
Hortaz, morala, esaterako, ez da aprioriko printzipio razional batean oinarritzen den ezer. Hari horretatik, nire intuizioekin talka egiten zuten, hasiera
|
batean
bederen, kantiar ikuspegiak eta ikuspegi utilitaristak. Bestetik, morala gizakiaren sentimenduei lotzen zaie.
|
|
2007
|
|
|
Horren haritik zera dio Ferrerok: " Gizakia proiektu bat da eta ez programa bat" 17 Pertsona bakoitzak, neurri
|
batean
bederen, berez du aukera bere giza ibilbidea moldatzeko, alegia, pertsona hori berez da aske bere burua zentzu eta modu batean garatzeko. Honela dio Kriekemans ek:
|
|
2010
|
|
|
12 Bukatzeko, bai bata, bai bestea, gizakiari berezko zaizkio, berezkoa edo naturala baita, neurri
|
batean
bederen, naturarekin bat eginez sortu eta naturan iraun izan duen oro. Ildo horretatik, graziari berezko zaion legea ere betidanik existitu izan da gizakiarengan, fedearen argia betidanik izan delako gizateria osoan, bai eta Eliza osoan ere.
|
|
|
Hartara, giza lege esamoldea erabiltzen da, gizakiek zuzenean prestatu eta aldarrikatu dutelako. Zuzenean diot, jatorrian giza lege oro, neurri
|
batean
bederen, betiko legearen ondorioa baita, harako hitzak gogoratuz: Niri esker dira erregeak errege, eta agintariak legegile zuzen.
|
|
|
Nation hitz alemaniarrak, berorren eredu den nation frantsesak bezala, geroz eta garbiago bereganatzen du estatu nazioaren ideia, bereziki iraultza frantsesaren ondoren, eta horrekin garbiago ezaugarritzen du ere botere esparru berean bizi direnen akzio komunitatea. Eta hori, modu
|
batean
bederen, erantzun bat zen, alegia, estatuek geroz eta gehiago euren menpekoei espiritualki eskatutakoari emandako erantzun bat, hain zuzen, herri pentsaeratik bizitzaren hainbat alde —estatu pentsaeraren lehentasuna jasan ezin zuten aldeak— ezabatu ziren une batean emandako erantzuna. Hor ere ondorio larriko kontraesanak azaldu ziren, batez ere, hizkuntza komunitateak eta estatuak oso gutxitan bat etortzetik ondorioztatutako kontraesanak.
|
|
|
zer modutan da posible herriaren definizioa hizkuntzatik abiatuz epaitzea?, zer puntutaraino da parekatze hori —pentsamendu orokor inozoak erabiltzen duen eta pentsamendu politiko zientifikoak zatika onartzen eta zatika arbuiatzen duen parekatze hori— posible, zuzena, nahikoa, e.a.? Arazoa, neurri
|
batean
bederen, biziki asaldatutako iritzi borroken kontua da, horiek ere itxura politikoa erraz hartzen dutelarik. Horixe bera adierazi zaigu Alemaniako barne politikan, hain zuzen, hizkuntzak —jatorri, espazio, historia eta abarreko beste faktoreekin alderatuz— herriaren osaketan duen parte hartzeari buruz sortutako eztabaidan.
|
|
|
Bestela, eta bigarrenik, Ausubelen psikologia kognitibotik eta Chomskyren gramatika transformatzailetik abiatzen den" kode kognitiboaren ikaskuntza" aipatu behar da. Bada, 1950eko eta 1960ko hamarkadetan garatutako bi metodo horiek, neurri handi
|
batean
bederen, elkarren kontrakoak dira, hain zuzen, lehenengoak ikaste mekaniko memoristikoa hobesten duelako, eta bigarrenak berriz arauen kontrol mentalari ematen diolako lehentasuna. Nunanek, jarraian, hizkuntzak irakasteko metodoen" tradizio humanistikoaz" hitz egiten du:
|