|
2000
|
|
|
—Eta, hala, igande
|
batean
aitarekin jauregirat etorri eta, zalditik jaitsi bezain sarri eneganat lasterka eta hatsangaka zetorkidala, Pedrok erran zidaan: " Datorren hilean noak, Joanikot!" Eta, hatsa bereganatzen zuela, esplikazioneak eman zizkidaan:
|
|
|
Ordea, osaba ez zen ohitura hartarat makurtu, halako moldez, non, bereari zetxekiolarik, kanporat joaiten segitu baitzuen, etxeko kakontziez eta aulkiaz ahantzirik, etxeko sehien mailan eta haien graduan ipintzen zela, gure amaren eskandalurako. Harik eta bertze egun
|
batean
aitak aulki eta kakontzi berriak erosi, eta osabaren gabinetean paratu zituen arte. Eta, handik harat, kanporat joaiteko ohitura nagusiarekin segitu bazuen ere, aulkian jartzen ere hasi zen osaba noizik behin, behar larriren batek edo eraginik, egun batean beherakoa zuelako eta bertze batean eten ezin zuen pentsu ezin inportantago batean murgildurik zegoelako.
|
|
|
Aitak etxeko mutur batean egiten zuen lo, eta amak bertzean, zeren eta hura baitzen ohitura eta usantza, eta ni haien gibeletik ibiltzen nintzen, haiek elkarrekin noiz harrapatuko. Harik eta egun
|
batean
aita ehizatik basurde pare batekin itzuli, eta, jauregiko atarian, amari erran zion arte: " Zer iduritu zaizu gaurko ehiza, Graziana?" Eta amak ihardetsi zion:
|
|
|
Harik eta egun
|
batean
aita Bartolomeri erraiterat deliberatu nintzen arte:
|
|
|
Eta, hala, oroitzen dut nola egun
|
batean
aita jesuitak galdetu zion amari, artean Pagabasoko kontu haien entzutea baizik ez zuela:
|
|
|
Adi egon, bada, zeren kontatuko baitizuet nola sendatu zuen Avilako Teresak gure aita —eta ikusirik ezen guztiek kasu egiten zidatela, nahiz eta zaldunek, artean, mesfidantzaz behatu, aitzina segitu nuen, hiztun onen antzera, hitzaren jabe—: Gure etxean oro zen ditxa eta oro zen zorion, harik eta egun
|
batean
aitari gaitz hura sartu zitzaion arte, ezin eriago jarri zuena eta ezin flakoago, betartea zurbil eta gorputz osoa hil hurran; haren begiak martiri batenak ziren, haren hatsa hauspo hautsi batena zen... eta han eta hemen garau gorri zornetsu batzuk bihitu zitzaizkion, guztioi goragalea eragiten zigutenak; eta ez zegoen, ez, hilik, baina, hilik ez zegoen arren, hila baino hilagoa zirudien, hatsa e... " Mutila, ez didazu sinesten, baina erradazu:
|
|
|
" Zer erran behar ote diot nik orain Iruñako Konpainiako aita na gu siari? Zeren errana bainion ezen jauregia, gertuki eta segurtki, Konpainiarena izanen genuela noizbait, zeure testamentaren arauaz..." Nola inarrosi ninduten hitz haiek errai erraietan, eta nola ohartu nintzen bat
|
batean
aita jesuita enekin jokatzen ari zen joko ezin makurragoaz...! Zeren ni Urbiain izurrite hartarik libratzeko ahaleginetan ari bainintzen, eta hura, berriz, kontutxo harekin baitzetorkidan, bere probetxu pertsonala eta Konpainiarena urbiaindarren salbazionearen gainetik paratzen zuela...
|
|
|
Eta egun
|
batean
aita Bartolomeren hitz haiek etorri zitzaizkidan bururat, erran zuenean, dantzen debekatzeko argumentu eta justifikazino gisa, ezen dantza ez zela berez bekatu mortal, baina, aldi berean, bazela, zeren eta dantzak noiznahi den jar baikintzakeen bekatu mortalen bat egiteko arriskuan, eta arriskuaren hartzea eta perilean jartzea berez zen bekatu mortal.
|
|
2002
|
|
|
Zeinen poz handia hartu nuen, egun haietako
|
batean
aita irritsu itzuli zitzaigunean, ez dakit bederatzigarren edo hamargarren egunean! Esan zidan:
|
|
2004
|
|
|
Psikoterapia saio partikularrak egin zizkidan, baita ez hain partikularrak ere: egun
|
batean
aitarekin bildu baikinen; beste batean amarekin; eta amonarekin ere egin genuen beste saio bat.
|
|
2007
|
|
|
Seguruenik halako beste santu asko ibiliko da kristandadean. Eta joaten zara Vatikanoko San Pedro Basilikara, eta marmolezko erliebe
|
batean
Aita Santu Leon I.a topatzen duzu, Atila eta hunoen erasotik Erroma salbatzen. Leon I.ak hatzarekin gurutzea seinalatzen du (gurutzearen izenean irabazi zuen Konstantino-k Milvio zubiko bataila!); baina buruzagi barbaroak (hor erliebean Karlos I.aren zaldun bat iruditzenago duenak), izuturik, ez dio begiratzen gurutzeari, baizik bi apostolu santuri, San Pedro eta San Paulo suposatzen dut, Aita Santuaren atzean sekulako ezpatekin zemai beldurgarria egiten diotenak, bietako batek gaur ezpata apurtua badauka ere.
|
|
2008
|
|
|
Pentsatu zuen aitaren arropak entregatzea izan zitekeela bere alabarekin adiskidetzeko bidea. Ausardia kolpe
|
batean
aitaren arropak portalera jaistea erabaki zuen.
|
|
|
Beñardo Orbe mutil bizi bat zen, bizia bezain alferra, lanari ihes egiteko aitzakiarik merkeenaz baliatzen zena; orain, baina, aitzakia bat gehiago zuen, buruan eman handiko iturri hura baitzuen, ireki orduko jarioaren ibilian arrastatzen zuena izerdiaren zigorrarekin zerikusirik ez zuèn beste lur baterantz, lurra zeru zuèn jolasaren lurrerantz? Eta aita eta hiru anaiak ohartu egin ziren, jakina, Beñardo txinbo bat balitz bezala zebilela, piku batetik bestera, harik eta egun
|
batean
aitari pazientzia bukatu zitzaion arte.
|
|
|
Aita ere han zegoen, baina ez zuen hitzik egiten, Ernestinak ere ez, eta Reginak behin eta berriz begiratu zien biei,
|
batean
aitari eta bestean ahizpari, harik eta begirada Ernestinaren begietan pausatu eta honela mintzatu zitzaion arte, etsipenaren ertzetik:
|
|
|
Eginiko bisitetako
|
batean
aitak zioen bere bizitzari errepaso egin ziola eta gauza batekin zegoela pozik eta gauza batekin damu. Pozik zegoen itsasoan egin zituen urte luzeetan ez zuelako gizonik galdu.
|
|
|
Beñardo Orbe mutil bizi bat zen, bizia bezain alferra, lanari ihes egiteko aitzakiarik merkeenaz baliatzen zena; orain, baina, aitzakia bat gehiago zuen, buruan eman handiko iturri hura baitzuen, ireki orduko jarioaren ibilian arrastatzen zuena izerdiaren zigorrarekin zerikusirik ez zuèn beste lur baterantz, lurra zeru zuèn jolasaren lurrerantz... Eta aita eta hiru anaiak ohartu egin ziren, jakina, Beñardo txinbo bat balitz bezala zebilela, piku batetik bestera, harik eta egun
|
batean
aitari pazientzia bukatu zitzaion arte.
|
|
|
Aita ere han zegoen, baina ez zuen hitzik egiten, Ernestinak ere ez, eta Reginak behin eta berriz begiratu zien biei,
|
batean
aitari eta bestean ahizpari, harik eta begirada Ernestinaren begietan pausatu eta honela mintzatu zitzaion arte, etsipenaren ertzetik:
|
|
2009
|
|
|
ABSak, zaldiak, aseguruak, diesel edo gasolina, Agateri bost axola zitzaizkion gauzak. Baina bat
|
batean
aitak esaldi gogoangarri hura bota zuen, belarrian bete betean jo zuena:
|
|
|
Gure etxeko bebarruak bi zati zituen: alde
|
batean
aitaren bizartegia zegoen, eta han gizonak baino ez ziren sartzen, eta gizonen gauzei buruz hitz egiten zen. Hala esaten zidan aitak burua, deskuiduan, dendako mostradoretik bizartegiko atera arrimatzen banuen:
|
|
|
ai, mutila izan balitz, zer nolako muturrekoa joko zion?! Maria Bibiana, baina, neska zen, eta Teofilo Mariak ez zekien zer ematen zion hari muturrekoa jotzeak, Maria Bibianarekin berarekin hiruzpalau urte lehenago borrokan ari zèn egun
|
batean
aitak errieta txikia egin ziolako, ausaz: –Mutilak neska jotzea ez dago ondo, Teofilo Maria, pisu astun batek pisu arin bat jotzea ongi ez dagoen bezala!?; hura Jack Dempseyk euli bat jotzea bezalakoa zela, alegia!
|
|
|
Ikusi zuenaren aurrean, aitak eskuin eskua ukabil bihurtu, atzeratu? baina atzeratu orduko, hantxe geldiarazi behar izan zuen mugimendua, militar itxurakoak, barrealdia hasi orduko eten behar izan zuenak, kanoia bularrean jarri baitzion, erreakzio bizkor batean; gero,
|
batean
aita destatzen zuela eta bestean semea, honela esan zuen:
|
|
|
Ikusi zuenaren aurrean, aitak eskuin eskua ukabil bihurtu, atzeratu... baina atzeratu orduko, hantxe geldiarazi behar izan zuen mugimendua, militar itxurakoak, barrealdia hasi orduko eten behar izan zuenak, kanoia bularrean jarri baitzion, erreakzio bizkor batean; gero,
|
batean
aita destatzen zuela eta bestean semea, honela esan zuen:
|
|
|
ai, mutila izan balitz, zer nolako muturrekoa joko zion...! Maria Bibiana, baina, neska zen, eta Teofilo Mariak ez zekien zer ematen zion hari muturrekoa jotzeak, Maria Bibianarekin berarekin hiruzpalau urte lehenago borrokan ari zèn egun
|
batean
aitak errieta txikia egin ziolako, ausaz: " Mutilak neska jotzea ez dago ondo, Teofilo Maria, pisu astun batek pisu arin bat jotzea ongi ez dagoen bezala!"; hura Jack Dempseyk euli bat jotzea bezalakoa zela, alegia!
|
|
2010
|
|
|
–Nor zen gizon txikia???. Eta
|
batean
aitari eta bestean Heinrichi so egiten niela, autoaskitasun handiz, esan nuen: –Gizon txikia Johann Allgaier zen, Napoleonen garaiko xakelaririk onentsuenetakoa??.
|
|
|
baina bai ezustekoaren gaineko ezusteak harrapatu ninduelako, Jainkoa izaki infinitua baitzen gurean, ezin uki zitekeèn oinarri guztien oinarria, laudorio eta alabantza baizik merezi ez zuena, loreak eta lore urrinak, apoak eta sugeak eta kiratsa heretikoentzat eta antzeko jendilajearentzat utzita? entzun ere, entzun nion behin
|
batean
aitari, gizaki jainkogabeen eta biraolarien kontra birao egitea, berak ohi zuen bezala, otoitz egiteko modu bat zela, nahiz eta otoitz egiteko modu berezi hura berarentzat zuen bakarrik, hitz itsusiak ere demokrazian galtzen du bere indarra, guztien ahotan jartzen denean?, bera baitzen, azken batean, etxeko lehena, bere lehentasunak zituena, Teofilo Mariak ere, denborarekin, aitaren jokabidea berea egingo zuen arren, apurka apurka.
|
|
|
hango eta hemengo jendeak, bai etxean, bai ikastetxean? esaten ez zidan, bada, marrazteko dohain guztiak nituela, etxeko artista nintzen, Damaso!?, marrazkilari edo pintore on bat izateko?!; harik eta egun
|
batean
aitaren iritziarekin talka egin nuen arte; esan nahi dizudana da gure aitak, aita guztiek bezala, nik uste, bere ametsak zituela, semeongan proiektatzen zituenak, alabena beste mundu bat zen:
|
|
|
barre ederrak egiten zenituzten behintzat?; bere burbuilan pozik bizi den mutila: horra nire haurtzaroko irudia, burura datorkidana; gero, ordea, haserretu zitzaidan egun
|
batean
aita nire marrazkitxoak ganora gabekotzat jota; harrapatu nuen tuberkulosia, hartu nuen bizitza apustu ezin serioago bat bezala, eta urte luzeetan ibili naiz geroztik horrela, tartean gerra gerraondoetako aro ezin ilunagoa, batere egokia izan ez zena guk geure barruari nabaritzeko moduko astindu bat eman geniezaion, ez behintzat jendaurrean eta era agerian; baina iluntasunak hartuta geunden arren, ez geunden, ez, hilik, eta hala, ezkutuko giro bat eraikiz joan ginen apurka apurka, berrikuntzarako dei bat ere bazena?
|
|
|
Harri bihurtuak gelditu ginen Bibi eta biok: ...retzat ordurako, Jainkoaren existentzian sinesten ez nuenez gero... baina bai ezustekoaren gaineko ezusteak harrapatu ninduelako, Jainkoa izaki infinitua baitzen gurean, ezin uki zitekeèn oinarri guztien oinarria, laudorio eta alabantza baizik merezi ez zuena, loreak eta lore urrinak, apoak eta sugeak eta kiratsa heretikoentzat eta antzeko jendilajearentzat utzita... entzun ere, entzun nion behin
|
batean
aitari, gizaki jainkogabeen eta biraolarien kontra birao egitea —berak ohi zuen bezala— otoitz egiteko modu bat zela, nahiz eta otoitz egiteko modu berezi hura berarentzat zuen bakarrik —hitz itsusiak ere demokrazian galtzen du bere indarra, guztien ahotan jartzen denean—, bera baitzen, azken batean, etxeko lehena, bere lehentasunak zituena, Teofilo Mariak ere, denborarekin, a... Bibi, baina, beste arrazoi bategatik zegoen harrituta... baita, ni ez bezala, minduta eta nahigabetuta ere —nola egin zezakeen orbetarron buruak birao, Jainkoaren izen garbia guztiz kakaztuz! —, nahiz eta aitak berandu gabe gozatu zuen haren nahigabea:
|
|
|
Baina orduan, aita, ordura arte isilik geratu zena, mintzatu zen: ‘Nor zen gizon txikia...? ’ Eta
|
batean
aitari eta bestean Heinrichi so egiten niela, autoaskitasun handiz, esan nuen: ‘Gizon txikia Johann Allgaier zen, Napoleonen garaiko xakelaririk onentsuenetakoa... ’ Eta nola nik esandakoaren frogen egiaztapen zehatzik ez baitzegoen —‘Ehuneko ehunean ez behintzat’ esan zidan Gerhardek bere garaian—, ondorioa azpimarratu beharrean sentitu nintzen:
|
|
|
Orain artean aditzera eman dizudanagatik, ohartuko zinen, bai, neure idazki hau lantzeko prozesu honetan guztian oztopo bat baino gehiago izan dudala; izan ere, sortze lanekin —kreazioarekin— beti izan ditut arazoak: umetan ez, hala ere... hango eta hemengo jendeak —bai etxean, bai ikastetxean— esaten ez zidan, bada, marrazteko dohain guztiak nituela —etxeko artista nintzen, Damaso! —, marrazkilari edo pintore on bat izateko...!; harik eta egun
|
batean
aitaren iritziarekin talka egin nuen arte; esan nahi dizudana da gure aitak —aita guztiek bezala, nik uste— bere ametsak zituela, semeongan proiektatzen zituenak —alabena beste mundu bat zen: haiek ongi ezkontzearekin aski—, horregatik nahi baikintuen nor bere tokian eta nor bere bidean:
|
|
|
Eta, hala ere, neure mea culpa aitortu beharrean nagokizu; izan ere, gogoan dut neure haurtzaroa, baita zer nolako marrazkitxoak egiten nituen ere; haietatik, komiki bandak azpimarratuko nituzke, bere grazia zutenak, zuek —anai arrebok— barre ederrak egiten zenituzten behintzat...; bere burbuilan pozik bizi den mutila: horra nire haurtzaroko irudia, burura datorkidana; gero, ordea, haserretu zitzaidan egun
|
batean
aita nire marrazkitxoak ganora gabekotzat jota; harrapatu nuen tuberkulosia, hartu nuen bizitza apustu ezin serioago bat bezala... eta urte luzeetan ibili naiz geroztik horrela, tartean gerra gerraondoetako aro ezin ilunagoa, batere egokia izan ez zena guk geure barruari nabaritzeko moduko astindu bat eman geniezaion, ez behintzat jendaurrean eta era agerian; baina iluntasunak hartuta geunden arr...
|
|
2011
|
|
|
–Martxoan neskato
|
batean
aita izanen naiz. Beldurrak akabatzen nago.
|
|
2012
|
|
|
Erosotasunean eta inertzian kokatua eta desaktibatua, automatismoan lokartua dagoen pentsamenduaren aurkako latigazoak espontaneoki eta edozein unetan ateratzen zaizkio Benitori. Bazkari
|
batean
Aita Santuak heriotzaz esan zuen zerbaitekin kezkatua agertu zitzaion hari bota ziona, kasu: –Zergatik nahi duzu zure neurriko Aita Santu bat?
|
|
2013
|
|
|
Aita Iliodor Trufanov apaiz iluminatuak fundatu zuen. Garai
|
batean
aita Iliodor Trufanov eta Rasputin lagun handiak izan ziren. Baina, urteen poderioz, ikusirik Rasputinek lortu zuen boterea, ikusirik Rasputin edozein unetan sar zitekeela Neguko Palaziora ere, eta baita Tsarskoe Selo palaziora ere, eta bertan Nikolai II.a tsarrarekin eta Alexandra tsarinarekin guztiz adiskidetuta zebilela, eta ikusirik bera baztertuta geratua zela, inolako botererik gabe, bada, izugarrizko gorrotoa hartu zion Rasputin garai bateko lagunari.
|
|
|
Gauza asko, berak banatu eta ulertu ezineko anabasa bat, Kimuren barruan. Eta bat
|
batean
aita altxatu, eskua eskaini eta zera esan zion:
|
|
|
eta neskak, liberalagoak?? . Ni ezin joan nauk horra, badakik, eta etorri hi heu hona, ez haiz damutuko eta!???, eta hala, egun
|
batean
aitari bere desioaren berri eman, eta honek, amak azaldu zizkiòn erreparoen gainetik: –Zelan joango haiz, bada, munduaren azken puntaraino bakarrik???
|
|
|
Halako
|
batean
aita aspertu, gandhizale amorratua zen!?, eta honela mintzatu zitzaion arte:
|
|
|
Are gehiago: egun
|
batean
aitarekin diskusio bat izan zuen, garrasika bukatu zutena: –Neska bihurtu nahi ote dituk heure mutilak??, erran zion aitak, halako batean.
|
|
|
Hemengo mutilak, gainera, gu baino ekintzaileagoak dituk ‘horretan’, ulertzen didak... eta neskak, liberalagoak"... " Ni ezin joan nauk horra, badakik, eta etorri hi heu hona, ez haiz damutuko eta!"... –, eta hala, egun
|
batean
aitari bere desioaren berri eman, eta honek –amak azaldu zizkiòn erreparoen gainetik: " Zelan joango haiz, bada, munduaren azken puntaraino bakarrik?" – halaxe esan zien, lehendabizi emazteari:
|
|
|
Halako
|
batean
aita aspertu –gandhizale amorratua zen! –, eta honela mintzatu zitzaion arte:
|
|
|
Are gehiago: egun
|
batean
aitarekin diskusio bat izan zuen, garrasika bukatu zutena: " Neska bihurtu nahi ote dituk heure mutilak?", erran zion aitak, halako batean.
|
|
2014
|
|
|
Hala, handik hiru hilabetera, bere patrika gizentzeko onena zelakoan, Nafarroako eskuineko alderdira jo zuen, UPNra. Eta egun
|
batean
aitaren hilobira joan, hari bere erabakiaren berri eman?. Jatorrizko ereduaren eta kopiaren artean, jatorrizkoaren alde egitea hobe, ezta, aita???, eta nola sentitu zuen orduan Peter Planek bere aitak irri batekin erantzun ziola, hilarrian zegoèn argazkitik!
|
|
2015
|
|
|
Hari begira jarri zen, aitak hankak bilduta liburu txiki hura irakurtzen zuela; orri horixkako liburu hura, ezaguna, ez jakin arren bertan zer zegoen idatzita. Txikia zen; estu estu inprimatua; babes orrian, Camek bazekien, afari
|
batean
aitak hamabost libera gastatu zituela zeukan idatzita; ardoa, hainbeste; eskupekoa, hainbeste; txukun zegoen batuketa eginda orriaren behealdean. Baina poltsikoan egoteagatik ertzak biribilduta zeuzkan liburu hark zer zioen, ez jakin.
|
|
|
baleak arrantzatzeari. Hura zuen obsesio, egunen
|
batean
aita eta aitona bezain trebea eta ausarta izatera iristsi, eta haiek hainbat balea arrantzatzea.
|
|
|
hamar bat urte edo. Perretxikotara joan ginen egun
|
batean
aita eta biok. Larunbat edo igande goiza hortaz.
|
|
|
Haren zoriona kendu didazue, haren hazteak eta gizon egiteak ematen zidaten poza ere bai. Egunen
|
batean
aita bihurtzen ikusteko aukera eta eman behar zizkidan bilobekiko jolasak, haiei beren beregi kontatzeko gordean izan ditudan ipuin eta elezaharrak ere isilpean geratuko dira. Ez ditut, beraz, nire ondorengoak hazten eta ugaltzen ikusiko, akabatu egin duzue nire leinuaren atal bat.
|
|
2016
|
|
|
Halere, gogoan dut nola Pazkoko afari horietako
|
batean
aitak ohiko kritikak ez ezik, mingotsak, orokorrak, beti berdinak izaten ziren, batez ere Komunitatearen istorio zaharrak gogoratzearren eginak?, beste batzuk ere bota zituen, harrigarriak.
|
|
|
Izeba Josunek ekartzen zizkigun tupper ei esker elikatzen ginen, amak ospitalean ematen baitzuen denbora guztia. Larunbat goiz
|
batean
aitak arreba eta ni sukaldera deitu, eta han bildu ginen hirurok.
|
|
|
Ikastetxea zen etxearen jabe, eta egunen
|
batean
aitak lan hura uzten bazuen, alde egin genuen handik. Aitak etxezain postua lortu zuenean joan ginen hara bizitzera.
|
|
2017
|
|
|
Gauetan pixoihalak kendu zizkiguten halako
|
batean
aitak eta amak. Konfiantza larregi zuten, ez genuela ohean txixarik egingo.
|
|
2018
|
|
|
–Zure hitzek kontrakoa iradoki arren, esango nuke neurri
|
batean
aita zorrotzagoa izatea nahiago zenukeela... –Xabierrek ez zuen erantzun, baina aitaren zabaltasunagatik agertu nahi izan zuen harrotasuna ziplo apaldu zitzaiola ematen zuen, begiak mahai azpian ezkutatutako eskuetarantz jaitsita?.
|
|
|
Hortzak estutu zituen eta egunen
|
batean
aitak esandakoa beteko zuela pentsatu zuen bere baitan. Irribarre egin zuen eta apur bat lasaitu zen.
|
|
|
Bere eskerrak emateko modua izango zen. Une
|
batean
aitari besarkada bat emango ziola pentsatu nuen, halakoxea baitzen gizonak zuen bozkarioa, baina ez zuen horrelako gehiegikeriarik egin; eskuak askatu, autora joan eta atzeko partean loturik zekarren estalki etzanetik ispilua atera zuen eta abiatu zen sukaldera. Gure gelara igo ginen, nesken gelara esan nahi dut, pauso bakoitzeko karranka txikiak ateratzen zituzten egurrezko eskaileretan gora.
|
|
|
Hortzak estutu zituen eta egunen
|
batean
aitak esandakoa beteko zuela pentsatu zuen bere baitan. Irribarre egin zuen eta apur bat lasaitu zen.
|
|
2019
|
|
|
–galdetu zion katuak?. Egun
|
batean
aitak liztorretatik salbatu zintuelako?
|
|
|
Ahorik gabeko aurpegi hark ahoa ireki zuen: ezpainak materia lirdingaz josita zeuzkan, eta heintxo urrun
|
batean
aitarena zirudien ahots batek xuxurlatu zuen:
|
|
2020
|
|
|
Iluntzean, gautu aurretik, Autzaganera jaitsi ziren, han egiten baitzen Bizkargitik bueltako erromeria. Bi taberna ziren hor, eta horietako
|
batean
aita Luzio bertsotan ari zela, sasi bertsolaria baitzen hura ere, norbaitek mostradore gainera igo zuen Xabier txikia, eta handik, zintzilik zeuden bakailao eta lukainken artetik kantatu behar izan zuen bertso bat. Aitak jarraitu egin zuen, eta Xabier Amurizak ere ez zuen jarraitzea beste erremediorik izan.
|
|
|
Aitak zer gertatzen zitzaion galdetu eta burua mugitzen zuen ezker eskuin, betiere aitaren begirada saihestuz. Bera zegoen gela
|
batean
aita sartuz gero, aitzakiaren bat bilatu eta bertatik alde egiten zuen. Hobeto sentitzen zen bakarrik.
|
|
2021
|
|
|
Aurrekoak baino eztiagoa da oraingo gizonaren ahotsa. Bat
|
batean
aita bat edukitzea zer izan zitekeen hasi naiz ulertzen. Halakoa izango zen haren ahotsa.
|
|
|
Ama izan ohi da familia aurrera ateratzen duena, aholku onak ematen dituena eta haurrari, behin heldua denean, errealitatea den moduan erakutsi nahi diona, baina ama izaten da protagonistarentzat gatazka iturri. Ama da ahula, ama da moduren
|
batean
aita urrun mantendu duena, ama da arazotsua, nahiz aita izan arazoa. Patriarkatuaren logikak errepikatzen dira horrela:
|
|
|
Orduko hura askotan kontatzen zien lagunei umetan, lau urterekin eta bost urterekin. Egun
|
batean
aita desagertu egin zela eta gero berriz agertu zela; salto handi handia egin zuela kaletik etxeraino, salto bakarrean iritsi zela ez egotetik egotera. Eta ertzainak nahastu egin zirela, aita aurkitu ordez bere bila aritu zirela.
|
|
2022
|
|
|
Ia ez zen gelatik ateratzen. Garai
|
batean
aitak sekulakoak botatzen zizkion bere gelan bazkaltzen zuenean. Doloresi agindu zion jakirik ez emateko otorduetatik kanpo.
|
|
|
Momentu
|
batean
aita izateko gogoa sentitu nuen, 40 urte nituen. Ordura arte bizitza nolabait askea neukan, beti lagunekin pisua partekatzen, denbora libre asko.
|
|
|
Uko egin zion testu idatzi eta sinatutako
|
batean
aitaren aldetik tokatzen zitzaion ondareari. Hasieran ideia ona iruditu arren, papera eskuetan izan zuenean dudak sortu zitzaizkion.
|
|
|
Borroka bat egon zela uste dut. Eta nik amari esan nion egunen
|
batean
aita agertu eta hura bukatuko zela. " Ez egon aitaren zain" esan zidan inolako ilusiorik gabe –begietara begiratu zidan.
|
|
|
Trena abiatu zenean, Aniak tarte
|
batean
aita bagoiaren atzetik korrika zihoala ikusi zuen, balantzaka eta ardoa ezker eskuin isuriz. Halaber ikusi zuen haren aurpegi errukarri, onbera eta erruduntasunak joa.
|
|
|
Ania ere larrituta sentitzen zen, eta gehiago ez edateko erregutzen zion; orduan bat
|
batean
aita lehertu egiten zen, mahaia ukabilez joz:
|
|
2023
|
|
|
Halere, kontzientziak ausiki egiten zion bakoitzean iraganeko istorio latza gogorarazten zion bere buruari: Pablok Batista salatu zuela, neurri handi
|
batean
aitaren hilketaren erruduna zela, eta ez zuela inolako errukirik merezi.
|
|
|
Ez du asko ezagutu ugazaba, Klotilde andreak eman izan dizkio beti aginduak. Baina pena eman dio gizona hil izanak, jabetu da-eta egunen
|
batean
aita edo ama hilko zaiola, edo biak. Ez, biak ez; ezin du irudikatu mundua eurak barik.
|
|
|
Gauza
|
batean
aitak ez zidan gezurrik esan: zorrak baino ez zituen utzi.
|