|
2005
|
|
|
Gurutze harek zuen 1 Kurutze hark baitzuen eta nola osoki aldatu duen azkena. Nork daki nola eta nondik Baigorriko zapatainak eta elizako xantreak ikasi zuen latinezko Romatarrek idazten du neurtitzaren neurriaren zaintzeko eta hori euskal fonetikaren kontra labarum hitzaren erran nahia edo, orduko ideien arabera, kontsonanteak berdinak izanez, lokarri
|
bat
sortu zen lauburu eta labarum en artean latinek kantabro zaharrei harturik hitza.
|
|
|
Oro har Euskaltzaindiak (1994) nor motako aditzekin bereziki tze atzizkia erabiltzea gomendatu digu baina badira erorketa bezalako izen zaharrak ere. Bestalde, finkatuta dauden izenetan esangura finkatuta egon ohi da; badakigu, esate baterako, geldiera izenak gertaera bat adierazten duela baina idazkera izenak aldiz idazteko modua adierazten duela; zer gertatzen da, ordea, aditzetiko izen berri
|
bat
sortu behar dugunean. Adibide bat ematearren, badugu drainatu aditza,' Lur eremu batean, lurpeko ubide baten bidez ur soberakina kendu' esan nahi duena.
|
|
|
Europako beste estatuetan izandakoak, interesgarriak noski, beste ikerlan baterako uzten ditut, baldin denborarik aurkitzen badut. ltaliara 1854an egindako bidaiaz arituko naiz une honetan. Eta galdera
|
bat
sortzen zait: Zergatik eskuartean zerabiltzan beste hizkuntzetako dialektoak baztertuz agertu zitzaigun ltalian?
|
|
2019
|
|
|
SFVJUk euskal filologoak formatzeko, doktorego tesiak burutzeko eta atzerriko irakasleak erakartzeko gune izan nahi zuen. Presidentearen mozioaren eduki nagusiaz den bezainbatean, L. Michelenaren eskuaren egiletza oso nabaria da, GPDko idazkariak testuari jarri zizkion legezko sarrera eta bukaera gorabehera950 ikasturtean Círculo Cultural Guipuzcoano n euskara eskolak ematen hasi zenetik, L. Michelenak mintegi zientifiko eta literario
|
bat
sortzeko nahia zuen, linguistak eta idazleak formatzeko.951 Mintegiari" Julio de Urquijo" izena berak jarri zion, adibidez. M. Ciriquiain GPDko idazkaria, halaber, pertsonalki inplikatu zen instituzio berriaren sorreran (Urkizu 2004:
|
|
|
1954ko irailean, halaber, J. Gorostiagak Ameriketara alde egin zuen" viaje de estudios" ean, eta hortik aurrera A. Irigoyen kontularia hasi zen Bilboko egoitzako bibliotekaz, diruzaintzaz eta bestelako lanez arduratzen, G. Maidagan urgazlea ere ikusmena galtzen hasia baitzen. J. Gorostiagaren alde egiteko erabakian nabari da huts egin zuela Bilbon egitura egonkorrago
|
bat
sortzeko asmoak. Agian arrazoi politikoak zeuden Espainiatik alde egitea erabakitzeko, baina, era berean, bere burua linguista gisa gaindituta ikusten zuen SFVJUtik zetorren haize berriarekin.1200
|
|
|
J. M. Azaolaren ustez, F. Krutwigek, agian gaizki aholkatu zutelako, arinegi hartu zuen erabaki hori.834 J. M. Azaola Donostian euskal filologiako mintegi bat abiatu nahian ari zen aurreko urte bukaeratik. 1952an Donostiako Udalari euskara katedra
|
bat
sortzea proposatu zioten. Nolanahi den, ekainaren 9an E. Calle JCVko idazkariarekin bildu zen Bilbon.
|
|
|
P. Lafitteren 1944ko gramatikak ez omen zuen balio F. Krutwigen 1951ko helburua betetzeko: euskara literario estandar
|
bat
sortzeko, alegia. Aurreiritzi hori okerra eta bidegabea zen, Uztaritzeko seminarioko irakaslearen asmoa, hain zuzen, neolapurtera literarioa deskribatzea baitzen, bereziki oinarrituz Euskal Herrian parekorik ez zuen Baionako Eskualduna (18871944) astekariaren kazetaritza praktika luzean (Lafitte 1944:
|
|
|
Arazo soziopolitikoetan sakondu gabe, kultura terminologiaren gaia landu zuen batez ere, purismorik gabeko estandar literario berri
|
bat
sortzeko bidean. Lexiko hori Mendebaldeko ondaretik mailegatzeko arauak eman zituen, ustez Bilboko Nuevo Ateneo n ere erabiltzen zirenak.
|
|
|
Dosierrean, Akademiak 1919an sortu zenetik hizkuntza literario
|
bat
sortzeko zuen nahitaezko ardura gogorarazten zuen, bereziki P. Broussain zenaren hitzak aipatzen zituela.482 Jarraitu beharreko eredutzat" lapurtera zaharra" proposatzen zuen, J. Ithurryk bere Grammaire basquen() ustez deskribatutakoa. Aro Modernoko idazleetatik gramatika garaikideetara igaro zen.483 J.
|
|
|
483 Jean Ithurry() elizgizonaren gramatikak bereziki aditza azaltzen zuen, eta zatika argitaratu zuten Eskualduna astekarian. Hain zuzen, 10.000 ale banatzera iritsi zen aldizkariarekin, Baionako elizbarrutiaren inguruan literatura eskola antzeko
|
bat
sortu zen, jeltzaleen hizkuntza eraginik gabea. Politikoki eskuindarra eta frantses nazionalista izanagatik, nafar lapurterazko literatura eredu bat sortu zuen, euskara idatziaren garapena eta irakurleen arteko nolabaiteko prestigioa ziurtatu zituena (Díaz Noci 1995; Charritton 2007).
|
|
|
Hain zuzen, 10.000 ale banatzera iritsi zen aldizkariarekin, Baionako elizbarrutiaren inguruan literatura eskola antzeko bat sortu zen, jeltzaleen hizkuntza eraginik gabea. Politikoki eskuindarra eta frantses nazionalista izanagatik, nafar lapurterazko literatura eredu
|
bat
sortu zuen, euskara idatziaren garapena eta irakurleen arteko nolabaiteko prestigioa ziurtatu zituena (Díaz Noci 1995; Charritton 2007).
|
|
|
493 F. Krutwigek, jeltzaletasunarekiko alternatiba
|
bat
sortzeko teman, Kataluniako eredua jarri zuen aurrean, baina ispilu hori hipotesi idealizatua zen (Krutwig 1951: 10).
|
|
|
Erbesteko prentsan eta N. Ormaechearekin sortutako istiluen ondoren, Euskaltzaindiak erabaki ofizial bat hartuz gero, aurka egingo ziotela uste zuen. Akademiak egin behar zuen lehenengo gauza, A. Irigarayren ustez, lehen hezkuntza mailako erdara euskara hiztegi txiki
|
bat
sortzea zen," de mots sur la vie urbaine, et techniques" (Andiazabal & al. 2005: 224). 506 R.
|
|
|
Biltzarraren hizkuntza sailak, halaber, Euskararen Akademia
|
bat
sortzea erabaki zuen euskara ikertu eta zaintzeko. Ondoren elkarte horren lau kide sortzaileak hautatu zituzten:
|
|
|
Bigarren sailaz den bezainbatean," yagoleen" sailak(" sección tutelar") euskara gorde, hedatu eta araztu behar zuen bizitzaren maila eta gizartearen harreman guztietan. Horretarako bitarteko nagusia estandar literario
|
bat
sortzea zen, euskalki guztietan oinarrituta omen. Era berean," ikerleen" sailari lexikografian lagundu behar zion.
|
|
|
Nicolás Ormaecheari() jarritako betoak Euzko Gogoaren erantzuna jaso zuen 1951ko lehen zenbakian, Euskaltzaindiaren aurka egindako eraso betearekin. Editorial moduko artikuluan, Guatemalako aldizkariak Akademia alternatibo
|
bat
sortzea proposatu zien erbesteko euskal idazleei, Euzko Gogoa agerkari ofizialtzat hartuta. Egoitza Bilbon zuen Akademiaren menpekotasun politiko frankista salatu zuten, eta horrekin lotu, adibidez, arau ortografikoen auzia.
|
|
|
Are S. Altube ere barregarri uzten zuen, nagusiki gaztelaniaz idazten zuelako. Gainera, erbesteko idazleekin Akademia alternatibo
|
bat
sortzearekin mehatxu egiten zuten, Euzko Gogoaren inguruan, Frantzia eta Ameriketako euskal idazleekin. J. Zaiteguiri 1951ko maiatzean esaten zionez:
|
|
|
EAJ PNVko J. Rezolari ere Akademia alternatiboaz iritzia galdetu zion A. Ibinagabeitiak Paristik Ziburura (Pirinio Behereak). 600 Paperezko gerrak ziren horiek, Euzko Gogoa, Guatemalatik, ez zen mundu mailako euskal idazleen Akademia alternatibo bat koordinatzeko gauza. N. Echániz apaizak ere, Euskaltzaindiari aurka ez egitea aholkatu zion J. Zaiteguiri 1951ko irailean, eta, Akademia paralelo baten ordez, idazle elkarte
|
bat
sortzea zitekeela egokiena, euskararen erabilerak berak ematen zuelako nagusitasun morala hizkuntzaren gizarte auzian. Hain zuzen, barnealdeko euskalgintzari egindako presio politikoarekin jarraituta, Euzko Gogoak 1951ko uztailean PEN Euskal Bilkura(" Poets, Essayists, Novelists") delakoa Parisen sortu izanaren berri eman zuen.601 Baina erbesteko beste proiektu batzuekin gertatu bezala, zuzendaritza nominala zen, propagandarako tresna.
|
|
|
Hain zuzen, F. Yzurdiaga apaizaren bidez, Falange ren probintziako prentsa arduradun izatera iritsi zen 1936an eta talde horretako idazleekin harremana izan zuen. Are Iruñean unibertsitate
|
bat
sortzeko egitasmo betegabean ere parte hartu zuen beste eskuindar nabarmen batzuekin batera. Hurrengo urteko irailetik 1938ko abuztura arte Arabako gobernadore zibil izan zen.
|
|
|
Diccionario español y vasco (1916a) delakoaren bost liburuki (320 orrialde) argitaratu zituen Bilbon" a borceguinería" arteko hitzekin. 1905 ez bezala, neologismoak eta glosak onartu zituen, literatura hiztegi normatibo
|
bat
sortzeko nahia erakusten zuena. Baina urte berean R. de Bera (OFMCap) eta I. López Mendizábalen Diccionario castellano euzkera= Euzkel eŕdel iztegia argitaratu zuten arrakasta handiarekin (1930eko hamarkadan bigarren edizioa izan zuen), R.
|
|
|
Mundu Gerran, erregionalismoaren aitzakian, petainzaleekiko hurbil egon zen, baina gero alemaniarren aurkako erresistentzian parte hartu zuen. Horrela, Eskualduna astekari kolaborazionista debekatu zutenean, gauza izan zen bi orrialdeko astekari filogaullista
|
bat
sortu eta zuzentzeko 1944tik aurrera, Herria izenekoa. Hain zuzen, erbesteko EAJ PNV izan
|
|
|
Bordeleko lizeoko irakasle zela, zalantzan zegoen tesiaren gaitzat euskara hartu ala ez. Euskara katedrarik edota ikerketa gunerik ezean, uste zuen bere ibilbide profesionalaren kalterako izan zitekeela.453 1936an bertan, Bordeleko Unibertsitatean euskal filologiako katedra
|
bat
sor zitekeenaren zurrumurrua zabaldu zen, eta hautagai nagusiak H. Gavel eta R. Lafon zirela.
|
|
|
Lafon (1935). Estatutuen arabera, H. Gavel euskaltzain ezin izan zitekeenez, kategoria bitxi
|
bat
sortu zuten" ad hoc". Dena dela, EJ GEk erbestean zeraman kulturgintzari zeharka egindako aitortza gisa ere ulertu behar ziren izendapenak.
|
|
|
Aro Modernoko euskal literaturaren aldeko giro
|
bat
sortu nahi zen, euskara estandar baten oinarri izan zitekeelako. Bilbon zapuztuta eta noraezean geratutako lapurterazaleak ere erakartzen saiatu ziren.
|
|
|
Euskaltzainburuordearen arabera, probintzia jauregiko aretoa jendez beteta egon zen egun horretan.1020 Bistan dago S. Aranak eragindako iraultza linguistiko bezain politikoaren aurreko muga ezarri nahi zela literatura kanona finkatzean (Lojendio 1954). Besteak beste, euskararen gizarte sustapenerako kaltegarritzat jotzen zen purismoaren aurkako giro
|
bat
sortu nahi zen. Horrek Akademiaren lexikografia edota gramatika proiektuak arintzen lagunduko zuela uste zuten.
|
|
|
Bestalde, RSVAPek (seguru asko M. Ciriquiainek idatzitako testuan) zuhurtziarekin txalotu zuen A. Tovar lankideak eskuratutako katedra. Aldi berean, Gipuzkoan euskararen ikergune
|
bat
sortu beharra aldarrikatu zuen, besteak beste, Akademiaren laguntzarekin:
|
|
2021
|
|
|
64). Egunkarien interesa, ordea, ez zen lukeena, eta aldizkari
|
bat
sortu litzatekeela zioen, dirua jartzeko prest zegoela erantsiz: " Les inspirations de ce genre n’étant soutenues par aucun périodique, l’étincelle meurt dans le vide.
|
|
|
140 1925ean sortu zuen aldizkari elebidun hori, eta 1927an Illuminare izeneko bigarren bat. has zitezen, beste herrialdeetako pizkunde mugimenduetan izan ziren talde eragileen antzeko
|
bat
sortzea proposatu zuen Aitzolek 1927ko Arrasateko Euskal Egunean, Euskaltzaleak taldea, hainbat ekintza kultural eta literarioren antolatzaile izateko" (Otaegi, 1993: 20).
|
|
|
Malen eta Pello Marik Argentinara joateko zituzten asmoen zurrumurruak zabaltzen hasi zirenean, zirrara kolektibo
|
bat
sortu zen gizartean. ‘Alkar’ liburua, 1895ean, argitaratu ondoren, Pello Mariren obra jendearengana heldu eta berarentzat lan postu bat sortzeko proiektua proposatu zen, hau da, bertso eta abesti herrikoien letrak bildu, batu eta argitaratzea.
|
|
|
Malen eta Pello Marik Argentinara joateko zituzten asmoen zurrumurruak zabaltzen hasi zirenean, zirrara kolektibo bat sortu zen gizartean. ‘Alkar’ liburua, 1895ean, argitaratu ondoren, Pello Mariren obra jendearengana heldu eta berarentzat lan postu
|
bat
sortzeko proiektua proposatu zen, hau da, bertso eta abesti herrikoien letrak bildu, batu eta argitaratzea. Ideiak, ordea, porrot egin zuen.
|
|
|
Foruen galerak ekarritako erreakzio kulturalistan, ikusi den gisan, euskal erakundeek ere izango dute beren partea. Pixkanaka euskararen eta euskal kulturaren instituzionalizaziorako urratsak egiten hasiko dira, eta Gipuzkoako Foru Aldundiak Lore Jokoen antolaketan lagundu zuen bezala, Bizkaikoaren lehen urratsetako bat 1888an Bilboko Institutuan euskarari buruzko katedra
|
bat
sortzea izango zen. Katedra hori betetzeko lehiaketa deitu zen, eta Resurrección Maria Azkue gazte batek lortu zuen lanpostua, Unamunoren eta Sabino Aranaren aurretik geldituta.
|
|
|
Azkenik, euskal unibertsitate
|
bat
sortzeko proiektua ere hainbatetan mahaigaineratu zen urteotan (Estornes, 1989: 92; Euskaltzaindia, 1977:
|
|
|
Poesia idatziaren tradizioa abiarazteko bertsoaren moldeak jartzen dira oinarritzat, eta bat bateko bertsolaritza bera genero literario gisa berregokitzeko ahalegina egiten da lehenik, baina modernitatea jasoarekin eta idatziarekin identifikatuz, benetan jasoa eta ondorioz modernoa izango zen euskal literatura baten bila, ahozkotasunarekiko nahiz bertsolaritzarekiko urruntze bat gertatuko da jarraian. Bertsolaritza gertuko ahaidetzat zuen tradizioa baztertu eta tradizio berri
|
bat
sortzea izango da xedea aurrerantzean. Finean, ahozkoa/ idatzia dikotomia ezkutatuko da mordoiloa/ garbia dikotomia horren atzean.
|
|
|
1980 inguruan belaunaldi berri
|
bat
sortzen da bertso munduan. Indarrez dator.
|
|
|
Bertsoa den gauza freskoarekin enlatatu sentsazioa izaten nuen grabatua egiten nuenean. Orain zuzenekoan beste girotxo
|
bat
sortzen zait. Igor Martinez de Lezea teknikaria aurrean dudala egiten dut, gainera.
|
|
|
Igor Martinez de Lezea teknikaria aurrean dudala egiten dut, gainera. Oso ona da, gustatzen zaio egiten duguna eta feeling
|
bat
sortzen da[...]. Ekaineko azken programan bertsoak eskatu genizkien entzuleei Whatsappez bidaltzeko.
|
|
|
Hamarraldi berriarekin," Bertsotramarraskiya" n bertsotramari zuzeneko marrazkigintza gehitu zioten paiatarrek eta Patxi Gallego marrazkilariak, alegia, bigarren belaunaldiko hibridazio
|
bat
sortu zuten; Beasainen" Bertsomovieda" abiarazi zen, bertsoa oinarri zuten ikus entzunezko laburren lehiaketa; eta bertsoetan oinarritutako koreografiak zekartzan dantza garaikideko Errimak oinetan ikuskizuna eskaini zuen Haatik konpainiak... Badago mugimendu horrek guztiak hartutako zabaleraren zantzu bat ematen duen datu kuriosoa ere:
|
|
|
378 Rikardo Arregi Sari Nagusia eman zioten 2014an, 2013ko Txapelketa Nagusiari hainbat formatutan (prentsa idatzia, telebista, irratia eta sare sozialak) egindako jarraipenagatik. lan polita eta kabroia den bertsolariarena... Horrek lotura berezi
|
bat
sortzen du" (A. Egaña, elkarrizketa pertsonala, 2017/VII/26).
|
|
|
Ez zen aipamen puntual bat izan. 1933ko irailaren 25ean Euzkadin" La poesía popular letona en el renacimiento nacional" izenburua zeraman testuan berriro ere bilketaren gaiari heldu zion, Finlandiako eredua Letoniakoarekin osatuz eta zereginerako Kataluniako Patxot institutua bezalako erakunde
|
bat
sortu litzatekeela mahaigaineratuz.
|
|
|
Aipatu den gisan, 1920ko hamarkada hasieran Euskaltzaindiak euskarazko erredakzio
|
bat
sortu zuen egunkariak euskarazko edukiz hornitu eta denborarekin euskarazko egunkari bat ateratzeko asmotan (Díaz Noci, 1998: 67 eta 2012:
|
|
|
1935 urtean Donostiako Kurtsaal ean egin zen txapelketa gogoangarri hartan, etendura
|
bat
sortu zela bistan da[...]. 1980ko urtarrilaren 6an Karmelo Baldako pelota lekuan ere, beste etendura bat gertatu zaigu.
|
|
|
22). Seminariotik bueltaka zerabilen ideia, bertsolaritza ikasteko pedagogia
|
bat
sortzea, egosten hasia zen ordurako.
|
|
|
Gerra eta gerra ondorengo zapalkuntza hartan, jendea mutu eta kuzkur egonarazi bazuten ere, azpian abertzaletasunaren eltzeak irakiteari ez zion inoiz utzi. Horrek guztiak gaztedi berri
|
bat
sortu zuen, gurasoak baino ikasiagoa eta gaztetasunaren ausardiarekin. Protesta giroko hamarkada bat esango nuke nik.
|
|
|
1986an, bertso eskolak abiarazi berritan, eta ordura arte Euskaltzaindiaren eskuetan egon zen txapelketa nagusiaren antolaketaren kontrola hartzeko, bertsolariek elkarte
|
bat
sortu zuten.
|
|
|
[...] bertso saioa da BGMren action exemplaire[...] estrategia informazional
|
bat
sortu zuen BGMk bere mobilizazio dinamika sustatzeko. Bi zutabe dauzka:
|
|
|
Barakaldon bizi nintzen orduan, euskararen mugimenduan sartuta nintzen, eta Santurtziko Udalean kultur eragile ari nintzen itzultzaile lanetan[...]. Nik planteatu nuen hemen elkarte
|
bat
sortu behar zela, eta elkarte hori gizarte mugimenduaren barruan kokatu behar genuela. Nik oso argi izan nuen, hasieratik, mugimendu hark guztiak egin beharreko bidea gizarte mugimenduen eta kulturgintzaren helburuetara lotu behar zela[...] (Barandiaran, 2011:
|
|
|
Horrela, esaterako, aipatu den gisan, bertsolariek antolatutako lehen txapelketan, 1986koan, ekitaldiaren aurkezpenerako prentsaurreko bat antolatuko da lehen aldiz. Edo ETBrekin izandako etenean garatu ziren Añotako gogoetetatik etorri zen Elkartearen birsortzean, 1997an, irudi korporatiboa landu zen, komunikazio batzorde
|
bat
sortu zen eta bazkideentzako hileroko buletina," Bertsozale", abiarazi zen barne komunikaziorako bitarteko gisa. Komunikazioko batzordeburuari (Jon Sarasua izango da lehena), komunikazio arduradun deituko zaio aurrerantzean, baina ez da ordaindutako lana izango.
|
|
|
komunikazio arduradunak, ordainpekoa ez zen lanean 1990eko hamarraldiaren bigarren erditik aurrera aritu ziren, eta, jada kontatu den legez, 2005eko Txapelketa Nagusirako Joseba Kamio kontratatu zen komunikazio arduradun profesional gisa. Txapelketaren ondoren, 2006an Esti Esteibar kontratatu zen lanaldi osoko komunikazio arduradun iraunkor gisa, eta urte hartan bertan hurrengo hamar urteetarako estrategia finkatzeko egindako gogoetetan Elkartearen egituran komunikazio sail
|
bat
sortzea erabaki zen (Barandiaran, 2011: 128).
|
|
|
Itxura dauka bertso munduaren inguruko planteamenduak egiteko hitza hartzen zutenak adituak, eragileak edo fraideak zirela bertsolariak eurak baino gehiago, baina badirudi hurrengo zikloan funtsezkoa izango den bertsolaritzaren autoeraketarako ideia, Bertsolari Elkarte
|
bat
sortzearena, hainbatetan mahaigaineratu zela. Horrela, Iriondok berak aipatu zuen 1970eko bilkurako hitzaldi hartan:
|
|
|
Horrela, Iriondok berak aipatu zuen 1970eko bilkurako hitzaldi hartan: "[...] Bertsolarion elkarte
|
bat
sortzea ere ez litzake txarra, gauza guztien beharra izango baita gaur edo bihar, egora hau behingoz aldatzen denean" (1970: 1).
|
|
|
Ziklo garaikideko autoeraketatik urrun aurkitzen dira oraindik, fraide karmeldarren bitartekotzaz burutzen baitira batzar hauek, eta ohikoan hizlariak ez baitira bertsolariak, baina bada aurrerapauso bat. Bertsolari elkarte
|
bat
sortzeko ideia hainbatetan jorratu zuten, gainera, ideia gauzatzera iritsi ez baziren ere.
|
|
|
Planteamendu horien arabera, XIX. mendeko nahiz XX.aren lehen erdiko baldintzen erantzun gisa langile mugimendua garatu zen bezala, gizarte postindustrialak ekarririko makroegiturazko aldaketen aurrean bigarren olatu defentsibo
|
bat
sortu zen 1960ko hamarralditik aurrera. Langile mugimenduarekiko berritasuna euren kokapenean zekarten (esparru hertsiki politikoan bainoago gizarte zibilean), euren xedeetan (botere politikoa baino berrikuntza kulturala) eta baita euren oinarri sozialean ere (klase ertainak euskarri nagusitzat).
|
|
|
Hemen arazo batekin egiten dut topo. Inguru honetan nagusitu da onkeriaren aldaera bat, gure ekoizpenen balorazioa egiterakoan inflazio moduko
|
bat
sortzen duena, makala denari makala deitzeko ezintasun bat, eta ona omen denarentzako superlatiboetarako joera orokortua. Adar bat gure kulturgintzan gertatzen da, oro har kaxkarrak diren gauza asko, euskaraz izanik onak direla sinesteko joerak sortu duen kate luzea.
|
|
|
Iñaki Muruak lehen lerrotik ikusi zuen dena, urtebete zeramalako Bertsozale Elkarteko buru. Bere zuzendaritzaren lehen erabakietako bat izan zen urte hartako Txapelketa Nagusia antolatzeko talde berri
|
bat
sortzea eta marketina —ez publizitatea edo komunikazio kanpaina, marketina— egiteko behin behineko egitura profesionala altxatzea. Eta helburua han goian jarri zuten.
|
|
|
Dagoeneko ikusi da Euskal Herrian gatazka politikoak eta bi familia abertzaleen arteko lehiak bertako bizitzaren alderdi guztiak zeharkatu dituela 1960ko hamarraldian ETAren jarduerarekin hasita ezker abertzale berri
|
bat
sortu zenetik. ETAren jardueraren amaierak ez du ez gatazka politikoaren eta ezta abertzaletasunaren bitasunaren amaiera ekarriko ere, baina gatazkaren alderdi gordinenetako bat desagertzeak, borrokak, etenak eta lehiak leuntzea ekarri du.
|
|
|
Honela dio Iriondok hitzaldiaren testuan jasotako oharrak: " Hitzaldiaren ostean, elkarrizketa eta berriketan aritu ginen bazkari aurretik eta bazkalondoan; baina nik ez nuen hango aktarik jaso, eta badakit ez genuela erabaki zehatzik hartu, ez bertsolarien elkarte
|
bat
sortzeari buruz ez BERTSOLARI aldizkaria egiteari buruz" (id.: 5).
|
|
|
Azken zikloak proiektuari ekarriko dion bigarren berrikuntza bertso munduaren autoeraketaren lan ildoa izan da. Bertsolarien elkarte
|
bat
sortu beharrari
|
|
|
Izan ere, bertso saioa da BGMren action exemplaire. Aurretik existitzen ez zen estrategia informazional
|
bat
sortu zuen
|
|
|
21). Ikastaro horien ondoren, Euskaltzaindiaren eskariz, Mendiguren Bereziartuk aurretxosten bat prestatu zuen, Itzultzaile Eskola
|
bat
sortzeko (idem), eta 1980an jarri zuen txosten hori Euskaltzaindiaren eskuetan: " Itzulpenaren Mundua eta Euskal Itzultzaileen Oinarrizko Prestakuntzarako Eskola" (Euskera, 26, 1981).
|
|
|
Hau dela eta, eta bereziki eskolako ikasleei laguntzeko asmotan argitalpen sail
|
bat
sortu du Itzultzaile Eskolak, Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailaren diru laguntzaz, hiru liburu argitaratuak dira jadanik, eta beste bi ari gara prestatzen une honetan. Hauetariko batzu bereziki Eskolako ikasleentzat zuzenduak daude, hala nola Itzulgaiak (Textu literario eta pragmatikoak.
|
|
|
Itzultzaile Eskola sortu izanak, hortaz, erakunde sare
|
bat
sortzeko eta osatzeko bidea ireki zuen: horren argigarri da 1987an eskolako kideen ekimenez sortu izana EIZIE Euskal Itzultzaileen Zuzentzaileen eta Interpreteen Elkartea (Zabaleta, 1989:
|
|
|
64). " Kolektibo"
|
bat
sortu izanaren kontzientzia zuten, beraz, eskola hartako parte hartzaileek, eta hori euskal itzulpen eremuaren egiturak sortzen hasi eta autonomizatzen hasi izanaren zantzu gisa interpreta daiteke. Horrez gain, Zabaletak berak loturik dakusa ikasketak eta profesioaren estatusa:
|
|
|
a) kontsumitzaile potentzialak hazi izana, b) produktu sinbolikoen, ekoizleen eta bitartekarien kopurua handitu izana eta c) eremuari berezko zaizkion kontsakrazio agentziak sortu izana. Horrez gainera, Sapirok dioena (2014) euskal eremura aplikatuz, euskal literatur itzulpenaren autonomizazio erlatiboa loturik dago aditu talde
|
bat
sortzearekin, aditu talde horrek eremuaren jabetza eta eremuan sartzeko kontrola aldarrikatzearekin, eremuari berezko zaizkion produktuak bereiztearekin eta eremuaren berezko historia bat sortzeko ahaleginarekin.
|
|
|
a) kontsumitzaile potentzialak hazi izana, b) produktu sinbolikoen, ekoizleen eta bitartekarien kopurua handitu izana eta c) eremuari berezko zaizkion kontsakrazio agentziak sortu izana. Horrez gainera, Sapirok dioena (2014) euskal eremura aplikatuz, euskal literatur itzulpenaren autonomizazio erlatiboa loturik dago aditu talde bat sortzearekin, aditu talde horrek eremuaren jabetza eta eremuan sartzeko kontrola aldarrikatzearekin, eremuari berezko zaizkion produktuak bereiztearekin eta eremuaren berezko historia
|
bat
sortzeko ahaleginarekin.
|
|
|
Eta nik kontu hau berretsi badizut ez da izan zu nekarazteko edo aspertzeko, baina kontura zaitezen Monterrosoren lerro batek halako letra itsaso
|
bat
sortzen badu, ez dela erraza izango beste edozein letra itsasoren baliagarritasuna ukatzea, endemas orain laurehun eta piko urte idatzita bezala aurkezten badigute, eta hortaz, faltsifikazio lana ahalezkoa dela, koska funtsezkori erreparatuz gero, lau arau begiratuz eta zainduz. Eta horregatik kontatu dizut hau guztia.
|