|
2001
|
|
|
" Tontor barrenean, hogei
|
bat
lagun, bai, kandela pizten, hildakoei zerurako bidea errezteko ahaleginetan. Gurutzean, beste hainbeste, zintzilikatutako aroak hanketatik eta eskuetatik pasetan, erreuma sendatu guran edo.
|
|
|
Orain berriro, erdaratikako hitzei ere sarrera zabaltzen hasi gintzaizkien. Azkenean, dialekto nahastea dela, euskaldunek beti ahotan dituzten" erdal hitzak" nahiz dozenatxo
|
bat
lagunek darabiltzan hitz" jatorrak" direla, badaukagu non hauta, gaurko erdaren iturri garbitik  barra barra biltzen hasi garenak, edonongo kultur hitzak eta Garibayren arima bezala ez izango bai izango dabiltzan ghost word herratuak ahaztu gabe.
|
|
2002
|
|
|
Heldu bezain laster, Josu R txartelak ateratzeko ilaran jarri zen. Dozena
|
bat
lagun bazuen aurretik. Lagun koadrilakoak Josu R ren inguruan bildu ziren.
|
|
2005
|
|
|
Hain zuzen ere, gogoan iltzaturik dut batzar haietako bat; benetan bitxi eta umoretsu hasi zen. Hantxe geunden berrehun
|
bat
lagun edo; ni, beti bezala, komunistaren bidezidorrera jotzen zuen atakan, badaezpada, errepideari adi zeuden zelatari parearen ondoan. Dena bakean zegoen, eta bidean gora ez zen sumatzen auto hotsik.
|
|
2006
|
|
|
Irakurri nuen behin emakume batek autoa  hartu eta Virginia Streeten behera joan zela, kasino ondoko espaloian zebilen jendea harrapatuz. Bederatzi
|
bat
lagun edo lurreratu zituen.
|
|
|
Dozena
|
bat
lagun zeuden tranbiaren zain eta, gu iristerakoan, apartatu egin ziren pixka bat guri tokia egiteko. Durduzadura nabari zen batzuen aurpegietan, ez zuten imajinatu ere egingo beren erreakzio izutuek adoretu egiten gintuztela gu.
|
|
2007
|
|
|
–Igorren errautsak haizatzera hirurogei
|
bat
lagun joan ginen. Agur eta ohore...
|
|
|
Bera mutu zihoan, errauts kutxari bi eskuekin helduz, ingurukoen kantu eta garrasietatik babestu nahian bezala. Berrogei
|
bat
lagun zihoazen, nahiz biharamunean Garan" ehun bat lagun" idatzi zuten. Tartean, Igorren argazkietako adiskide batzuez gainera, pare bat politiko ezagun, Igor bezalako militanteen heriotzak gertatutakoan agertu ohi zirenak bi biak.
|
|
|
Bera mutu zihoan, errauts kutxari bi eskuekin helduz, ingurukoen kantu eta garrasietatik babestu nahian bezala. Berrogei bat lagun zihoazen, nahiz biharamunean Garan" ehun
|
bat
lagun" idatzi zuten. Tartean, Igorren argazkietako adiskide batzuez gainera, pare bat politiko ezagun, Igor bezalako militanteen heriotzak gertatutakoan agertu ohi zirenak bi biak.
|
|
|
Egiptoko lurralde guzia, Alepeko erreinua, Turkia, Palestina, Armenia, Ttipia eta Handia, Siria eta Arabia osoa giristinoak baitziren  orduan. Printzea, zaldizko giristino
|
bat
lagun, Egiptoko eliza batean sartu zen, Mendekoste ondoko larunbata zen eta apezpikua ordenazioen egiten ari zen. Printzeak galdegin zuen ea zer ziren apezpikuak bere aitzinean zituen pertsona haiek.
|
|
2008
|
|
|
–Ai, zuen aita horren txuxen beti, horren zuhur, horren ondratu, horren extu! Hemendik bi kaletara bizi ginen," Gure ametsa" deituriko etxe batean; ez al da ironikoa?; zortzi
|
bat
lagun, denak errefuxiatuak, gu Lekunberrikoak, gogoratzen naiz azpeitiarrak bazeudela, Iruñekoren bat...
|
|
|
Ez dakit, ez nion horretaz galdetu, baina ez da oso bizkorra izan behar pentsatzeko Tomasen itzala luzeegia zela Rosarentzat. Auzoren
|
bat
lagun min samarra izateak esan nahi zuen egunen batean gertatzen zitzaiona irtengo zitzaiola. Rosak bazekien hainbeste.
|
|
|
Arrazoia eta iritzia, sua eta ura. (Arrazoi eder batek zatarki ematen du iritzi bezala emanik, nere iritziz
|
bat
lagun duela. Adibidez:
|
|
|
Hegazkineko istripuan 300
|
bat
lagun hil dira. Hurrengo egunean hegazkina hartzera doan bati beldurrik ez al daukan galdetu diote, eta hona erantzuna:
|
|
|
Baina tira, dena ez zen txarra izango eta  atzerapenaren ostean iritsi zen itzuliko bidaiaren berririk onena. Gure sorpresarako, berrogei
|
bat
lagun baino ez ginen hegaldi hartan eta berrehun bat eserleku hutsik joango ziren. Ia ia dena guretzat zen eta joandakoan ez bezala, itzulerakoan lasai arraio joango ginen.
|
|
|
Kit Kat moduko egun bat izan zen, geldialdi bat atseden apur bat hartzeko. Haatik, hurrengo egunean hoteletik berrogeita hamar bat metrora edo, taberna txikitxo bat aurkitu genuen zeinak pasta eta plater konbinatuak ematen zituen eta, halabeharrez, hamar
|
bat
lagunentzako gela bereizi bat zuen. Handik aurrera, ia gauero jaitsi ginen taberna hartara afaltzera eta gehienetan familiaren batek huts egiten bazuen ere âhaurren ordutegiek agintzen zituzten gure urratsakâ, guretzako eta solasaldirako tartetxo bat topatzen genuen han.
|
|
2009
|
|
|
Handik hilabetera izan zen azterketa, larunbat arratsalde batean, bankuaren egoitzan bertan, Maria Angela kaleko 1 zenbakian, eta ehun
|
bat
lagunek hartu zuten parte. Hamazazpi urte zituen Mariok.
|
|
|
Handik aurrera, Mario larunbatetan lanetik irten ondoren, etxera joan, zerbait bazkaldu eta lauretarako Eskola Armerixa ondoko bidegurutzera aterako zen, Bilbotik beste hiru alderdikiderekin zetorren taxiari itxaron, bertan sartu eta Donostiara joateko. Han, San Luis Gonzaga jesuiten ikastetxean, hogei
|
bat
lagun biltzen ziren, gehienak hogeita hamar urte inguruko profesionalak. Hizlarien artean, besteak beste, Carlos Santamaria, gerora hezkuntza kontseilaria izango zena; eta entzuleen artean, Perico Ruiz Balerdi eta Navascues, Burgosko Epaiketan arituko ziren abokatuetako bi.
|
|
|
Eta zer, eta behargin jendeak atzetik jarraitu! Calbetón kalean sartzean, bostehunen
|
bat
lagun izango ziren. Espaloietan zihoan jendeak, edota tabernetatik irteten zenak, aho zabalik, harrituta begiratzen zuen, ikusten ari zena sinetsi/ ez sinetsi.
|
|
|
Hala ere, haietako asko sartu egiten ziren manifestaziora. Eta eliza aurretik pasatzean, mila
|
bat
lagun izango ziren tropelean. Istiluak, beti bezala, San Agustin paretik pasatutakoan sortu ziren.
|
|
|
Oporrak amaitu ostean, hogei
|
bat
lagun, tartean Cisco, Mario bera, Javier Baglietto, Enrike Gesalaga eta Arrate Berasaluze. Eibarko Comisiones Obrerasak osatu eta Sindicaleko tabernan biltzen hasi ziren.
|
|
|
nor naiz ni? Hogeita hamar
|
bat
lagun ginen. Euskal herritarrak, gehien bat; Espainiatik etorriak, gutxi batzuk.
|
|
2010
|
|
|
Aldizkaria bataiatzeko bilera" jendetsu bat" (hamabi
|
bat
lagun) antolatu genuen Jin Garridoren aitaren tabernan (poema liburuaren marrazkiak Josu Landari egin zizkiona; berak egin zituen gure aldizkariaren lehen aleko marrazkiak ere), Donostiako Egia auzoan. Ez dakit bar horrek irekita irauten duen.
|
|
2011
|
|
|
Ezkerretara, lerro bakoitzean hirunaka antolaturik, jantzi zuridunak kokatu ziren; eta lerroen eskuinaldean, laukoteak osatuz, kapusai beltzeko monje bana. Guztira, berrogei
|
bat
lagun egongo ziren sotoko ezkerralde hartan; eskuinaldean, berriz, gehiago ziren, hirurogei bat edo, den denak soineko marroiz jantzirik. Txanoa ipinita, bizkarra emanda, eta hutsik zegoen agertokiari begira zeudenez, Franek eta Annak ezin zituzten haien aurpegiak ikusi.
|
|
|
Une latzetan konturatzen da
|
bat
lagunak non ez dauden.
|
|
|
Jesus gonbidatuta zegoen eta, ez nuen ulertzen nola, Jesusek gonbit bat lortu zuen niretzat ere. Berrogei
|
bat
lagun bildu ginen emanaldian, eta debozio osoz ikusi genuen frantsesezko bertsioa eta baita urduritasunez ere, polizia noiz agertuko. Ez zait sekula ahaztuko Santa Ana plazatik hurbil zegoen areto txiki batean bizi izan genuen bi ordu doiko esperientzia hura.
|
|
|
Gudu hau gertatuz geroztik sutsuagoa izan zen etxe bien arteko etsaigoa, eta horrela, 1420an Fernando Ganboa buru zela ganboarrak Unzuetara hurbildu ziren mendeku bila, erregeren korrejidore
|
bat
lagun zutela. Oraingoan ere azkar etorri ziren Butroikoak, Gonzalo Gomez buru zela, bere bandokide askorekin, eta bando bien arteko gudua lehertu zen berriz ere Akondian.
|
|
|
–Ondoezen
|
bat
lagunak. Bada, zaindu ezak.
|
|
|
Batzarra egitea erabaki zen. Hirurehunen
|
bat
lagunek jaso zuten bertara joateko deia eta tartean nintzen ni ere.
|
|
|
Hor urte pare bat edo bizpahiru ibili ginen Frantziarat ogi eske. Bost
|
bat
lagun izaiten ginen joaten ginenak gure grupuan. Bainan ez ginen denak batian joaten.
|
|
|
Lagun bakoitzak berrogei bat kilo eramaten zuen. Hamar
|
bat
lagun joaten ziren. Aurrian gia, makila eta zatuakin beti.
|
|
|
Bakoitzak 200 kilo eta gehio izaten zuten. Zortzi
|
bat
lagun behar ziren. Gabarrek angarilak jarriak zituzten, akaziako bi makil paralelo jarri eta haiei alde batetik bestera sokak lasai, arkuan.
|
|
|
Gero Hitza Zaharren, zortzi
|
bat
lagun egoten ziren eta haiek orain dagon aeropuertoaren kaminuaren azpitik bide bat egina bazen eta handik irriua arte. Han gabarra egoten zen eta... a rute!
|
|
|
Su ederra zuten ukuiluaren erdian eta inguruan dozena
|
bat
lagun zeuden. Aulki batzuk eman zizkiguten sutondoan esertzeko eta kafea ere bai.
|
|
|
Harreragilearen lagun batek eroan gintuen aireportura; berba egiteko gogoz zen mutila, eta gauza argigarriak kontatu zizkigun: milioi
|
bat
lagunek alde egin duela Bulgariatik azken urteotan (lehen esan dugun moduan, zazpi milioi eta erdi dira guztira), eta geratzen direnek ez dutela bizimodu errazik. Bera ikasten ari zen, unibertsitatean, eta horrez gain gidari modura egiten zuen lan, bi txandatan (gauez batean eta egunez hurrengoan), baina, hala ere, bizi ahal izateko gurasoen diruaren premian zela zioen.
|
|
|
Horien aurretik, lehen aipatu ditudan Beobide, Saizarbitoria, Ibon Sarasola, Arantxa Urretabizkaia. Bai eta soldadutzan egindako dozena erdi
|
bat
lagun ere. Elkar gutxitan ikusten badugu ere, horiek denak oraindik lagun sentitzen ditut.
|
|
2018
|
|
|
TRIA deitu zioten. Orotara berrehun
|
bat
lagun bildu ziren, komuna antzeko batean hasieran. Lurra landu, eraikinak jaso, urbanizatu, haurren zaintza antolatu...
|
|
|
Beharbada zure buruari galdera egingo diozu, horrelako talde txikia, berrehun
|
bat
lagun aipatu dizut lehen, zer egiteko gai ote zen... Ba, txunditzeko moduko gaitasun kolektiboa garatu genuen.
|
|
|
Erik salbatuko nuela uste izan nuen, eta elkarrekin bueltatuko ginela, baina Erik desagertu egin zen. TRIAn orduan laurehun
|
bat
lagun geratzen ginen, egin genituenak eta ez genituenak leporatzen zizkiguten, bizi bitarteko kartzelaldiak... Baina itunaren ordainez amnistia ematen ziguten, odol delituetan izan ezik, eta gure aldetik isiltasuna suposatzen zuen, eta elkarren arteko harremanak etetea.
|
|
|
Emakumerik gabe hogei urte egin behar nituela pentsatze hutsak bihotza estutzen zidaan itotzeraino. Espetxea barrakoi zahar bat besterik ez zuan, eta berrogei
|
bat
lagun pilatzen gintuan han; kopurua, ordea, behera zihoaan egunetik egunera, sukarraren eta paludismoaren eraginez. Gauzak zer diren:
|
|
|
Batailoia ehun bat gaztek osatzen zuten ordu batzuk lehenago, hamar hamazazpi urte bueltakoak, guztiak ere langileen seme alabak, duela astebete armatutakoak; goiz osoan Magnan kalean altxatu zuten barrikada kemen handiz defendatu ondoren, iheska irten behar izan zuten militarren oldarraldi bortitzagatik, eta hantxe zeuden, helduekin batera hil arte jarraitzeko prest. Barrikada hartan, hogeita hamar
|
bat
lagun ziren guztira, eta, soldaduak kazkabarra bezala hurbiltzen ari zirela eta, Leo defentsarako aginduak ematen hasi zen.
|
|
|
Leherketarekin kili kolo eta belarriak hauts eginda, Leo konturatu zen defentsa ezinezkoa zela han ere, eta, aurrekoan bezala, atzera egiteko agindua eman zuen, eta gehienak ekialdera atera ziren ihesi. Dozena erdi
|
bat
lagun, ordea, edo bertan hiltzea erabakita, edo konturatu zirenerako beranduegi zelako hanka egiteko, atxilotuak izan ziren. Berehala jarri zituzten pareta baten kontra, segituan fusilatzeko.
|
|
2019
|
|
|
Gizon mordo bat datorkio aldera. Harrituta dago, Houstek Oberscharfürher a ere bera dagoen tokira dator, SSetako ofizial gazte
|
bat
lagun dakarrela. Lalek burua makurtu du haien aurrean, Pepanen hitzak gogoan:
|
|
2020
|
|
|
Hamar
|
bat
lagunek osaturiko talde bat gara, ume batzuk barne. Alabatxoa lo doa bere aitaren besoetan, nik bi poltsa daramatzat.
|
|
|
Goizean, Jon, Gabi eta Aleken parean hamar
|
bat
lagun elkartu eta erne entzun zieten.
|
|
|
Martine nire adiskide maiteak kontatu dit gaztaroan ama frantsesarekin Europan, egunez behintzat, oihanetan gaindi eta baserrietan, bizpalau lagunekin sekulako txangoak egiten zituztela. Gure herrian gerra ondoz ezin hogei
|
bat
lagunekin baizik. Zein herritan neskak lasai pasea gintezke?
|
|
|
Hamar
|
bat
lagun bildu ginen. Lau mutil gurekin.
|
|
|
Bi taldeetako jokalariak, agintariak, gobernadore zibila eta jendetza ikaragarria. 700
|
bat
lagun bilduko ginen. Oleskariak abesbatza ere bertan izan zen.
|
|
|
Ez nau harritzen orduko hartan guztiak gizonezkoak izateak, ezta intsen  tsu usainak ere. Ezin dut saihestu, ordea, malezia pixka
|
bat
lagun, euren arteko elkarrizketa imajinatzea: San Martin poesia berritzailearen alde, Zavala eta Basarri herri tradizioa goraipatuz...
|
|
2021
|
|
|
Hiriko lorategirik garaienera hurreratu, eta Santa Maria kaleko fatxadaren gainean berriz ere zazpi solairuko aldamio metaliko bat jarri zutela ikusi nuen. Dozena erdi
|
bat
lagun ari ziren han, brotxa eskuan, aldamioaren altuera ezberdinetara igotzeko bideak asmatzen. Begira geratu nintzen, haietatik zein ote zen MatuSalem iheskor hura.
|
|
|
Beste zenbait bazkideren bilerak, berak jakin gabe, komertzial gehiegi beren produktu aurkezpenak atzeratzen aitzakia merke berberak baliatuz. Beharbada, Ulises eta pare
|
bat
lagun bidali zituen FerrerÃas Alavesaseko langileen artean galdetzera. Mesfidatia zela zioten, baina horrexek eraman zuen zegoen lekura.
|
|
|
Iaz bere postal bat heldu zitzaidan Mexikotik. Nonbait, furgoneta zahar bat lortu zuen eta, txakur
|
bat
lagun, honezkero Hego Amerika trabeskatzen ari da. Hagitz gizon bitxia Naguib hura...
|
|
2022
|
|
|
Zerrikumeak uhinen moduan mugitzen dira eta Vicençek beharreko guztiak ari zaizkio erakusten, banan banan, harro eta kontent, erantzuten dakien galderei erantzuten eta, aldi berean, hainbeste kontu bazekizkiela jakin gabe. Jostailu
|
bat
lagun bati erakusten ari zatzaizkionean bezala. Beti eduki duzun eta, beraz, sekula bereziki erreparatu ez diozun zerbait erakusten ari zaren horretan, objektu hori, begi berri batzuk jakin minez begiratzen ari zaizkiola eta, batere itsusia ez dela ohartzen zarenean bezala.
|
|
|
Iluna, behe laino itxi
|
bat
lagun zuela, nagusitzen ari zen otsaileko arrastirian eta piztuak zituzten Eustace Streeteko lanparak. Etxeen kontratik joan zen gizona bulego  ko ateraino, kopia garaiz bukatu ahal izango ote zuen bere buruari galdezka.
|
|
2023
|
|
|
Bigarren hartan bost
|
bat
lagun hurreratu ziren pagoaren ondora, apusturako ipinitako ordua baino dezente goizago. Ikusleak lehenengoan baino hiru bider gehiago ziren.
|
|
|
Manexa haizea atera eta eramanen ditu bidelagunak Montori aldera, lantzera
|
bat
lagun dutelarik. Gibelera egin behar dute bidea:
|