2000
|
|
Niri ere lanak ematen dizkit zergatik hori ulertzea. Euskal kulturaren ikuspuntutik, biblioteka nazional
|
bat
hil ala biziko arazoa dela esango nuke. Ez naiz hasiko arrazoi zehatzak aletzen, nahikoa baita galdera honela planteatzea:
|
|
EHri bereziki esan diogu, indarkeria medio gero eta zailago egiten zaigula Europako lana ere aurrera eramatea. Europako Legebiltzarrean ulergaitza da PPko zinegotzi
|
bat
hiltzea. Horrek lana izugarri eragozten digu.
|
|
Ni beti egon naiz zigortua, eta beti izango naiz arraunaren historian zigortua. Lehenago ere bi hilabetez ez jokatzeko zigorra jarri zidaten, eta bi hilabeteak Kontxako bigarren estropadan betetzen nituelako, zigorra egun bat luzatu zidaten, Kontxan parte hartzen ez uzteagatik; lapurretan egin edo baten
|
bat
hil banu baino okerrago. (Epaileak maneiatu egiten dira...).
|
|
" Nobela a la carta": irakurleak erabakitzen du pertsonaia
|
bat
hiltzen den edo ez, eta horren arabera aldatzen da istorioa... Ez bakarrik literaturan.
|
|
Orduan bi aukera dauzkagu: lagun
|
bat
hiltzen zaigunean, edo elizara joan eta txintxo txintxo egin, edo bestela, mutu egon. Horretarako ere balio ez badu, orduan niri ez zait interesatzen.
|
|
Gero, Jainkoen kolera sortarazi zuten marinel akeoei bezala, aski izanen da gure lemazainak, dei misteriotsu bati amore emanaz gure untzia zilar bidera gidatzea, bidaia itzulbiderik ez duen amesgaizto bilakatzeko. Aski kalatxori
|
bat
hiltzea, itsasoaren mendekua pairatzeko. Baina hori ezinbertzea da, zilar bidea hautatuko baitugu beti, edo kalatxoria hilko, eta hala ere berriz itsasoratuko gara." (24 or.)
|
|
Bertan, Dionisosen iraganeko pasarte bat aurkezten zaigu, oroitzapen modura edo: bertan, borroka armatua utzi aurretik sator modura lanean zebilen
|
bat
hiltzeko erabakia nola hartu zuen kontatzen zaigu. Beraz, plano bat bestearen barruan txerta badezakegu ere, bi plano ezberdin hauek zeharo bereizirik eskaintzen zaizkigu:
|
|
Oroituko gara baiAranen berean eta bai hilaren semearen komentuan, zarata itzelak entzun zirelamemento hartan. Horrelako fenomenoak ezagutzen ditugu kinka antzekoetan agiturik, haien bidez jakiten ahal da urrun dagoen norbaiten heriotzaren berri; Marcaida kjasotako erreferentzian (1923, 31), eri
|
bat
hil zela igarri zuten, lagunen etxean entzunziren zaratengatik.
|
|
murrizten baititu. Otsoak ardiak edo beste ganadu bururen
|
bat
hiltzen duenean, indemnizazioa lortzeko arazoak izaten dituzte abeltzainek, eta lortutakoak ere nahiko eskasak dira. Horren guztiaren ondorioz, Karrantzako bizilagunen artean otsoaren kontrako jarrera nabaria dago, otsoaren presentzia beren bizimoduarekin kontrajartzen baita; eta sarri askotan, arazoa, konpontzeko?, legez kanpoko batidak egiten dira.
|
|
Salamancan nengoela, ene ikaskideetarik
|
bat
hil zen. Baina zuk ere oroituko duzu ikasle hura, beharbada.
|
|
Zeren, udazkenak aitzina egiten zuela eta neguan sartzen ginela, piztiek eta bertzelako animalia harrapariek urtero akabatzen baitzituzten abereak, etxe batekoak ez baziren bertzekoak, halako moldez, non noiznahi den entzun baitzitekeen ezen mendian galdurik zebilen behiren
|
bat
hil zuela hartzak, edo otso talderen batek ardi batzuk, edo azeriak oiloak; urte hartan, aldiz, tigrea izan zen, zeinari herritarrek" jauregiko tigrea" irizten baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten zituela bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin egin zuen ezen ...
|
|
Baina, ote dakizu san Anselmori berari anaiaren
|
bat
hil ote zitzaion modu ezin krudelago hartan...?
|
|
Kontatu dizut bertze nonbait zer pena hartu zuten aitak eta Mattinek, tigreak oihanerat egin zuenean, eta kontatu dizut, halaber, nola sortu zen leienda. Zeren, udazkenak aitzina egiten zuela eta neguan sartzen ginela, piztiek eta bertzelako animalia harrapariek urtero akabatzen baitzituzten abereak, etxe batekoak ez baziren bertzekoak, eta, hala, noiznahi den entzun zitekeen ezen mendian galdurik zebilen behiren
|
bat
hil zuela hartzak, edo otso talderen batek ardi batzuk, edo azeriak oiloak; urte hartan, baina, tigrea izan zen, zeinari herritarrek jauregiko tigrea deitzen baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura deabrua zela, Pagabasoko leizean bizi zela eta oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten zituela bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek...
|
|
...sehien ahotan zebilen berria, Pagabasoko herensugea —izen bereko leizean ezkutatzen omen zena— urduri ez ote zebilen egun haietan eta leizetik burua atera ez ote zuen, eta, hala, ingurune hartarik iragan behar zuten guztiei —neskatxei batik bat— gomendatzen zitzaien ezen ibil zitezela kontuz eta egin ziezaiotela otoitz san Migel arkanjeluari, zeren san Migelek bertze herensuge
|
bat
hil baitzuen jadaneko, han hegoaldean, Aralarko mendietan.
|
|
Izan ere, Alessandro de Novara jauregirat heldu zen egun berean, amesgaizto bat izan nuen gauez, eta amesgaizto hark iratzarri ninduen. Ez dakit amets haren arrazoina ene ezinegona ote zen, bidaiaren kontu harekin urduri nengoelako, edo afalorduan izan genituen konbertsazioneak ote zeuden guztiaren azpian, zeren haietarik batean Alessandroren gidariak aditzerat emaiten baitzigun ezen bazirudiela egun batzuk lehenago bidelapurrek noble batzuen kotxea akometatu zutela, eta noble haietarik
|
bat
hil zutela ez dakit non, eta zeren ene ametsa guztiz haren idurikoa izan baitzen: Urbiaindik Donibanerat gindoazela osaba, Alessandro eta hirurok, bat batean bidelapur batzuk atera zitzaizkigun... eta, zalapartaren erdian tiro baten hotsa entzun, eta Alessandro lurrean ikusi nuen zerraldo, bekokian zulo bat zuela eta zulo hartarik odola zeriola.
|
|
Izan ere, nola bidea egun eta erdikoa baitzen, oihanaren bazter batean gelditu behar izan genuen gauez, lurra etzaleku eta goiko izarrak ohezeru. Eta gero, berriz, ez dakit zer gertatu zen, zeren eta, lotan nengoela, oihu batzuk aditu bainituen... eta izarren artean itzarri eta, ohartzerako, hogei bat indiarrek inguraturik geunden nahaste borraste hartan, eta guarnizinoko bi soldaduak eta gu ginderamatzaten morroietarik bat ere hilik eta erhainik zeuden eta bertze
|
bat
hil hurran.
|
|
Eta herritar
|
bat
hil zen, bertze bat, eta bertze bat...
|
|
Ripodasen pistola Urtxipia hil zuen bera izateak Soriaren bertsioa indartuko zian: lagun
|
bat
hil baldin bazuen, zergatik ez bi gehiago. Zehatz ez diagu inoiz jakinen, bertzea aitzinatu baitzitzaion.
|
|
—Goizean goiz hasi naiz eta, arratsaldean, berehala burutu dut dena. Ugaldean atso
|
bat
hilik agertu da eta...
|
|
5 Mary Landford katu
|
bat
hilik gainean duen telefono kabina batera hurbiltzen ari da.
|
|
(Jakina, basatiek etsai
|
bat
hil ondoren buruak erortzen zaizkiela imajinatzen dutela deskribatzearen oso bestelakoa da hau, adibidez. Hemen gure deskribapenak ez du berez ezer superstiziozkorik, ezta magiazkorik ere.)
|
|
Baina, halaber, ez ote nuke hurrengoa galdetu ahal izango: " gizaki
|
bat
hiltzen dutela ikusiz gero —ikusten dudanak besterik ez nau hunkitzen, edo hemen gizaki bat hiltzen dutela dioen hipotesiak, besterik ez"?
|
|
Baina, halaber, ez ote nuke hurrengoa galdetu ahal izango: " gizaki bat hiltzen dutela ikusiz gero —ikusten dudanak besterik ez nau hunkitzen, edo hemen gizaki
|
bat
hiltzen dutela dioen hipotesiak, besterik ez"?
|
|
Beti tragikoa da hizkuntza
|
bat
hiltzear egotea. Baina ez dago ezer egiterik hori gerta ez dadin.
|
|
Leherketaren izua apur bat pasa zitzaidanean itzuli nintzen ostera jolasean ibilitako tokira. Bilbotik gurekin joandako neska koskorretako
|
bat
hil zuen bonbak; aitonarekin joandakoa ez, bestea baizik. Burdinazko farola odolez eta haragi zatiz zipriztinduta ikusi nuen.
|
|
Ustelduta zagoze, ez dozue benetako sentimendu bakar bat be. Zuen ikuspuntutik, pertsona batek beste
|
bat
hiltea euria egitearen parekoa dok. Hildakoak baino hilago zagoze zuek, askoz be hilago, alajainkoa!
|
|
" Aberria ala hil!" esaten da, baina hil eta gero ere hezur hozten ez den maitasuna da abertzaleak aberriari diona, Lauaxetaren eta bion kasuek erakusten dutenez. Fernando Pessoak ez zion horretaz ezer aipatu Ricardo Reisi, edota ez zuen behintzat halakorik jaso José Saramagok O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, baina abertzale
|
bat
hiltzen denean hildako abertzale bat bilakatzen da, abertzaletasun horren izenean –" nire aitaren etxea" defenditzeko Arestik zioen bezala, edo" gure amaren etxea" bestela, guk hogeitaka urte geroago modu politikoki zuzenagoan genioen moduan– zer egin lezakeen jakin ez arren. Tira, azken batean, egia esanda, nik neuk behintzat bizi nintzelarik ere ez nuen sekula oso ondo asmatu zer egin nezakeen ezeren alde.
|
|
Alta bada, Ivanek, bere zokotik: " Egia da", galdetu zuen," gizon
|
bat
hil zuela?". Amatxi zaharrari hartu zuen sustoarekin josgaien kutxatila lurrera erori zitzaion:
|
|
ateratzeko etxetik eta pertsonak sartu behar diren bezala sartzeko! Buruan kolpe bat jo ziotean, gero Henriren gela azpikoz goiti jarri zitean, paper eta zinta batzuk hartuta joan zituan; eta, handik bi hiru egunera osaba Eusebio etorri zuan, hark esan ziguan, ondo eta toki seguruan zela Henri, geroztik ama gau ta egun begira zegoan, ordu orduoro irratiko boletinak aditzen zitian,
|
bat
hil zutela hemen, bi detenitu zituztela han... Eta, Henri etorri zen beste hartan, bada, amak:
|
2001
|
|
Hain zuzen ere, bere arrebak, poetisa estimatuak, urte batzuk lehenago poema bat idatzi zuen horretaz: neska
|
bat
hiltzen zela eta bere amoranteak haren zerraldoan poemak utzi zituela. Orduan Rossettik, minaren gorenean eta baita kontzientzia txarrez ere, bere emazteari tratu txarra ematen omen ziolako, bada bere poemak haren zerraldoan utzi zituen.
|
|
Zera da azken finean" Bancarrotak" azaleratzen duen kezka: Ez al gara egunero pittin
|
bat
hiltzen dutxatzen garenean, bazkaltzen dugunean, telefonoz hitz egitean edo larrutan egiten dugunean?
|
|
hala nola, langabezian dagoen arreba, hamasei urteko anaia gaztea eta guztion ama, Miren, 60 urteko alarguna, bakoitza bere arazo eta ikuspuntuekin. Halako batean, izeba
|
bat
hilko zaie, testamentu berezi samar bat egin eta gero: 40 milioi pezeta utziko dio familiari, ostiralero eta urte betez, afaltzera elkartu eta elkarrizketa jator bat aurrera eramateko gai badira.
|
|
Ustekabean erori ziren makien gainera. Tiro egiten hasi eta aleman
|
bat
hilik erori zen. Horren ondorioz Lexarreko artzainak hartu zituzten, Altzaiko gizon batzuk ere bai, eta oinutsik eraman zituzten oinez Atharratzeraino.
|
|
Horren ondorioz Lexarreko artzainak hartu zituzten, Altzaiko gizon batzuk ere bai, eta oinutsik eraman zituzten oinez Atharratzeraino. Aleman
|
bat
hiltzen zutelarik, haiek hamar bat fusilatu edo deportatzen zituzten. Hori zen arriskua.
|
|
Une horretan makiek ere atzera egin zuten, ez baitzuten muniziorik. Bitartean maki
|
bat
hilik gertatu zen. Kamioiei granadak botatzera joan zen eta alemanek tiro batez hil zuten.
|
|
DUELA hilabete eta erdi pasatxo auto bonba bat jarri ondoren, bizikleta bonba bat erabiliz ETAk Justo Oreja generala larriki zauritu zuen, bere bizitza heriotz arriskutik kanpo bada ere. 1990ean ere ETAk polizia nazional
|
bat
hil zuen Galdakaon beste bizikleta bonba bat erabiliz. Moto bonbak aldiz, hirutan erabili ditu, 1980an soldadu bat hil eta general bat zaurituz, 1990ean Pasaian bi guardia zibil zaurituz eta 1998an Manuel Zamarreño PPko Errenteriako zinegotzia hilez.
|
|
1990ean ere ETAk polizia nazional bat hil zuen Galdakaon beste bizikleta bonba bat erabiliz. Moto bonbak aldiz, hirutan erabili ditu, 1980an soldadu
|
bat
hil eta general bat zaurituz, 1990ean Pasaian bi guardia zibil zaurituz eta 1998an Manuel Zamarreño PPko Errenteriako zinegotzia hilez. Madrilgo atentatu honetan, halaber, lehergailuak beste 19 pertsona zauritu zituen.
|
|
ETA distentsio egoeratik urrun dago. Berriz ere, zinegotzi
|
bat
hiltzeaz gainera Mikel Uribe ertzainburua hil du. Bien bitartean, PPk eta PSOEk zuen helburuak alde batera uzteko eskatzen dizue.
|
|
" Leiho batek, halaber, ikusten du organista
|
bat
hilik paper lohi batzu eskuan: " Anton Dvorak Mundu Berriaren Sinfonia"
|
|
Ahizpa ezkongabeetako
|
bat
hil egin da eta testamentuan ilobari utzi dio herentzia.
|
|
Anbulantzia batean zihoazen bost gaixo eta beste lagun
|
bat
hil dira auto istripuz Toledon
|
|
Hala ere, atzo kanpaina bat aurkeztu zen Bartzelonan, merkatutik kentzeko edo, gutxienez, errezeta medikoaren bidez bakarrik saltzeko. Kanpaina honen hasieran, 32 urteko gaixo
|
bat
hil zen, Rafael Tito izenekoa, apirilean, Estatu Batuetatik kendutako botika horietako bat irentsi ondoren. Auzitegiko txostenak ezin izan zuen argitu zergatik hil zen, baina sendagaia hartu eta ordubetera gertatu zen.
|
|
Guardiako epaitegia eskualdeko gobernuari bidali zaio, epidemiaren aurka hartu diren neurrien berri eman diezaion, bai eta bakterioa emititu ahal izan den guneen berri ere. Osasun egoerari dagokionez, Francisco Marqués Murtziako Osasun sailburuak atzo baieztatu zuen legionellak jotako pertsona
|
bat
hil zela joan den asteazkenean Murtziako Arritxakako Ama Birjina ospitalean. Hildakoak, 67 urteko gizonak, maskuriko minbizia zuen aspalditik.
|
|
Hotelera joango zara eta hotelean esango dizute zure izeko
|
bat
hil dela handik 3.000 kilometrora, edo hiltzen ari dela ospitalean. Orduan konturatuko zara zenbat denbora galdu duzun museoan eta nola estimatzen zenuen izeko hori eta zein itsusiak diren XVI. mendeko damen erretratuak.
|
|
Eta, pozarren, gure kalkuluak bide onetik doazela ikusten dugunean, ohartzen gara ez zaigula daukagun lana gustatzen, eta esaten digute karrera gurekin ikasitako neska
|
bat
hil dela herenegun ospitalean eta oraindik ez dakitela zerk hil duen.
|
|
Txori
|
bat
hil zen teilatu bateko hegalean. Haizeak pasteleria bateko paperezko serbilleta zerabilen airean.
|
|
Ez zaie aszetei beti jokoa ongi ateratzen. Gorakpurren berrikitan horietako sadhu
|
bat
hil zen. Lurrazpian hamar egunez egoteko asmoa baldin bazuen, luzetxoago egon behar izan zuen.
|
|
Ezkontza kontuak direla eta, Uttar Pradesh eta Madhya Pradesh estatuek izen txarra badute ere, Gujarat okerrago dago doteari loturiko hilketetan. Dotea dela kausa, orduoro emakume
|
bat
hiltzen da Gujaraten.
|
|
Ez ziotelako maitasunik. Eta Indian holako pertsona
|
bat
hiltzea erraz da.
|
|
Beste txabola batean eraileek haurrari bular ematen ari zen ama
|
bat
hil zuten. Neska gazte bat, riflea hanka tartean, baginan barna sartu eta tiroz josi zuten.
|
|
Handik egun asko gabe, gainera, arranguraka joan zitzaion dalit
|
bat
hil egin zuen. Gero, berriz, hilketaren kargu hartzera joan zitzaion hildakoaren emaztea bortxatu egin zuen.
|
|
‘Guardia zibil
|
bat
hil dute Bilbon eta ez zaitut kalean noraezean ikusi gura.’
|
|
Begiratu gogor bat eskaini dit poliziak: " Bihar edo etzi, edo hilabete barru, bizilagun
|
bat
hilko duzu". Guztiz harriturik, eskumuturrak luzatu, eta galdetu diot, azkenik:
|
|
Ama, zuretzako kolore baltzak beti beti lutua... edo baten
|
bat
hil dala edo... antzerako zeozer esan nahi dau?
|
|
– Arantzako osabak erraten du,
|
bat
hiltzen delarikan, ez dela joaten ez zerura ez infernura, bertze baten gorputzean jaiotzen dela. Akaso zuen amatxi gure anaiaren gorputzean da!
|
|
Kontatzen zigun errege
|
bat
hil bakoitzean
|
2002
|
|
Protagonistak errepaso bat ematen dio bere bizitzari, eta bere familiaren historiari, aitonak egin ez zuen ihesaldia burutzen ari den bitartean. Berak ihes egiten du, ETAz aspertuta dagoelako, eta Gerra Zibilari buruzko istorioez, eta praktika faxistez, eta edozein egunetan lagunen
|
bat
hil dezaketela pentsatzeaz, bera ere hil dezaketela pentsatzeaz. Eta hori guztia utzi nahiko luke atzean.
|
|
Azken bi hilabeteetan PSEko hiru kideren aurkako atentatuak egin ditu ETAk, horietako bi zaurituz eta
|
bat
hilez. Une honetan, beraz, alderdi sozialista da ETAren lehen jomuga.
|
|
Eta gurea ez da salbuespena. Euskal arazoa ere unibertsala da, astean hizkuntza
|
bat
hiltzen baldin bada, kultura eta nazio bat hiltzen da neurri batean. Euskaldunok, beharbada, ez dugu behar beste gure unibertsaltasuna aldarrikatzen.
|
|
Eta gurea ez da salbuespena. Euskal arazoa ere unibertsala da, astean hizkuntza bat hiltzen baldin bada, kultura eta nazio
|
bat
hiltzen da neurri batean. Euskaldunok, beharbada, ez dugu behar beste gure unibertsaltasuna aldarrikatzen.
|
|
(...) Etsai gorrotagarri
|
bat
hiltzen delarik, poza sentitu ohi dugu; lagun maite bat hiltzen delarik, pena; lagunetarako jaio eta bizitza latzaren halabeharrez gugandik gero eta urrunagotzen ikusi dugun pertsona bat hiltzen denean, ordea, sentimendu eta arrazoiaren nahasmendu eta kontradiziotan trabatuta nabaitu ohi dugu gure burua.
|
|
(...) Etsai gorrotagarri bat hiltzen delarik, poza sentitu ohi dugu; lagun maite
|
bat
hiltzen delarik, pena; lagunetarako jaio eta bizitza latzaren halabeharrez gugandik gero eta urrunagotzen ikusi dugun pertsona bat hiltzen denean, ordea, sentimendu eta arrazoiaren nahasmendu eta kontradiziotan trabatuta nabaitu ohi dugu gure burua.
|
|
(...) Etsai gorrotagarri bat hiltzen delarik, poza sentitu ohi dugu; lagun maite bat hiltzen delarik, pena; lagunetarako jaio eta bizitza latzaren halabeharrez gugandik gero eta urrunagotzen ikusi dugun pertsona
|
bat
hiltzen denean, ordea, sentimendu eta arrazoiaren nahasmendu eta kontradiziotan trabatuta nabaitu ohi dugu gure burua.
|
|
Une horiek oso gogorrak dira. Lagun
|
bat
hil, bere kanpamendura joan, bere gauza denak jaso, etxera deitu… Ez dakit nondik, baina barrutik indar bat ateratzen zaizu eta eutsi egiten diozu.
|
|
Biok aurrera egiten saiatzen dira Epaltzak iaiotasunez marraztutako nafar herrixka bateko giro etsai itogarrian. Agintea lortzeko bertako buruzagi politikoen arteko borroka gordina, poliziaren errepresioa, egunkarien manipulazioa eta ahulenen aurkako indarkeria areagotu egiten dira herriko zinegotzi
|
bat
hiltzen dutenean. Arazoa erraz konpontzen da:
|
|
Izatezko bikoteetan, kide
|
bat
hiltzen denean, besteak ez du deus kobratzen.
|
|
Pertsona
|
bat
hiltzean bere oroitzapena galduko dela pentsatzea.
|
|
arkume
|
bat
hilgo da zuentzat eta haren inguruan baserritar gazteek
|
|
Lehenik eta behin, ez da bermatzen bertan dauden mikroorganismoak erabat ezabatuko direnik; beraz, produktua ez da antzua. Bigarrenik, animaliek materia organiko pixka bat behar dute, eta, beraz, ura garbiegia bada, gerta liteke 48 ordu baino gutxiagoan produktuaren zati handi
|
bat
hiltzea. Hirugarrenik, moluskuak igerilekuetan sartzen direnean, ugaritu egiten da animaliek berek ekarritako materia organiko esekia, eta, beraz, gutxienez 48 ordu behar dira tratamendua nahiko eraginkorra izan dadin.
|
|
Martinezek dio uretako motor batek eragiten duen hidrokarburo emisioen kutsadura ia nulua dela “arrantza ontzi zaharrekin alderatuz gero, horiek gasolio arrastoak uzten baitituzte”. Segurtasunari dagokionez, federazioko bozeramaileak esan du ez dagoela jakiterik uretako motor baten ondorioz bainulari
|
bat
hil denik. Adierazi duenez, orain arte, talka istripuen ondorioz bakarrik kontatu dira heriotzak pilotuen artean.
|
|
Geratzen diren bakotxak bereziki ahulak dira, askotan harrapatuta geratzen direlako eta trasloketan hiltzen direlako, beste espezie batzuk harrapatzeko moduan. Juan E Mexikoko Adenako zuzendari eta ordezkariak dioenez, “Vaquitetako gainerako biztanleen seiren
|
bat
hiltzen da urtero, marrazoak edo mantak harrapatzeko moduko sare legal eta ilegaletan”. Bezaury Creel.
|
|
Auzitegi honek jar zezakeen doktrina oso kaltegarria zen kontsumitzaileen interesetarako. Horrela, laburtuz, judizialki ezartzen zen giza kontsumorako animalia
|
bat
hiltzeko baimena ematen duen administrazioa ezin dela bere buruaren kontra itzuli, eta, gero, nahiz eta frogatuta egon, kaltegarria den produktu bat eman zaiola adierazten zuela. Lehentasuna ematen zitzaion albaitaritza zerbitzuen jardun egokiaren presuntzioari, gero animaliei egindako analisien errealitatearen gainetik.
|
|
Oraingoz, hamabi dira kimuak kaltetutako hamabi pertsonak. Oraingoz, 87 urteko agure
|
bat
hil da. Ospitale desberdinetan ingresatuta zeuden lau pertsona.
|
|
2002ko maiatzaren 30ean hedabideek zorigaiztoko amaiera baten berri eman zuten: hamaika urteko haur
|
bat
hil egin zen, ustez, elikadura alergia baten ondorioz. Txangoan zerbitzatutako tortilla ogitartekoa izan zitekeen gertaeraren" erruduna", eta mokadu bat nahikoa izan zen okerrenerako.
|
|
Hala ere, eskaera hori Alderdi Popularraren aurkako errefusarekin aurkitu zen, «aurrekontu orekaren eta zerga baterakuntzaren arrazoi ekonomikoak» argudiatu zituena. Emakume
|
bat
hiltzear dago 13 urterekin, gutxi gorabehera, eta 50 urtetik aurrera jarraitzen du. Horrek esan nahi du 37 eta 40 urte arteko arauak – bere bizitza emankorra.
|
|
Atzo, Frantziako Justiziak lehen kondena ezarri zuen, gertaerak gertatu eta hamabost urtera kutsatutako hormona hormonen ondorioz. Montpellierreko epaitegi batek Pasteur Institutuaren erantzukizun zibila ezarri zuen, Creutzfeldt Jakoben gaixotasunagatik neska gazte
|
bat
hil zenean, «behi eroen» gaizkiaren giza aldaera izenez ere ezaguna. Biktimaren gurasoek, orain arte hildako 81 lagunetako bat, 400.000 euro inguruko kalte ordaina jaso dute.
|
|
Hala ere, batzuetan ustekabeko egoerak gerta daitezke deslotura tragikoekin. Hiru urteko haur
|
bat
hil zuen gozoki bat irentsi zuten. Duela aste gutxi, albistea komunikabideetara zabaldu zen, Auzitegi Gorenaren epai bat argitaratzeagatik.
|
|
12 metroko kaxalote
|
bat
hilik agertu da La Palmako kostaldearen parean
|
|
12 metroko luzera eta 24 tona inguruko pisua duen kaxalote
|
bat
hilda aurkitu zuten atzo, Charco Verdeko kostaldean, Aridaneko (Kanariar Uharteak) Los Llanos udalerrian. Zetazeoaren heriotzaren arrazoiak oraindik ezin izan dira zehaztu, nahiz eta animaliaren gorputzak ez zuen kanpoko zauririk izan, La Palmako kabildoaren Ingurumen Unitate Intularreko langileek jakinarazi zutenez.
|
|
1992an, Tenerifeko Santa Cruz eta Kanaria Handiko Las Palmas arteko ibilbidea estaltzen zuen Trasmediterránearen ferry azkar batek ziztu bizian jo zuen kaxalote baten kontra. Talka bortitzaren ondorioz, bidaiari
|
bat
hil zen eta ontziak kalte garrantzitsuak jasan zituen. Hilabete batzuk lehenago, 1991ko udan, 138 bidaiari zeramatzan enpresa bereko beste ferry bat abiatu zen altzairuzko patinekin sei metro luze den kaxalote batera, Tenerifeko portutik bost miliara:
|
|
Amaren jarrera sentiberak ezin dit bakardadearen sentsazio hondogabe hau arindu. Ordubete doi da gizon
|
bat
hiltzen ikusi dudala. Nola ahaztuko dut hori?
|
|
Trapitxero
|
bat
hil dute! entzuten diogu aitari, artean zapatak lanpasean lehor  tzen ari delarik.
|
|
Lagun
|
bat
hil zitzaigun joan den astean; etxean izan ditugu haren emaztea eta alaba
|
|
Ergel
|
bat
hil da
|
|
Leiho bazterrean, euli
|
bat
hilik
|
|
Ama prestu ohorezko
|
bat
hiltzen denean, ondotik gelditzen den seme umezurtza, anitz lekutan da bere aitaren amoreagatik, ongi etorria, eta arraiki errezibitua. Liburutto hau da umezurtza.
|
|
aberastasun kulturala berezkoa eta beharrezkoa zaio gizateriari, hizkuntzek horretan betetzen duten lekua funtsezkoa izanik. Beraz, hizkuntza
|
bat
hiltzean, aberastasuna galtzen du gizateriak, eta, horregatik, hizkuntza gutxitu ororen defentsak denon ardura behar du izan.
|
|
– Gizon
|
bat
hil izana leporatzen diote, antza lehengoan Algortako elizan aurkitutako gorpua.
|
|
– Polizia
|
bat
hil ditek hire herrian –esan zion Karl adiskide alemaniarrak Galderri.
|
|
– Polizia
|
bat
hil ditek Euskadin –itzuli zion Emmak.
|
|
Zurruna zen Karlen ahotsa. Gernikaren berri zeukan batek argi eduki behar zuen zer zen polizia
|
bat
hiltzea. Zer zen policeman bat hiltzea.
|
|
Gernikaren berri zeukan batek argi eduki behar zuen zer zen polizia bat hiltzea. Zer zen policeman
|
bat
hiltzea. Galdetzeko gogoa igarri zion, galdetu gura, jakingura.
|
|
Kanpoaldeko sarraskia miatzen hasi ziren lehenengo eta behin. Andra Mari elizaren parean neskato
|
bat
hilik zetzan. Bazirudien Euzkadiko Jaurlaritzako funtzionarioaren informazioa iturri onekoa zela.
|
2003
|
|
Baina garai horretan, bai Otxarkoagan eta bai Bilbon eta auzoetan, trapitxeatzen zuen ijito asko zegoen. Atentatu terrorista bat ere egon zen, ijito
|
bat
hil eta beste asko zauritu zituena. Hil zutena mutil toxikomano bat zen, trapitxeatzen zuena; baina benetan ez zuen herentzia handirik utzi, alegia ez zuela droga laborategi handi bat ere edo ez zela droga sare erraldoi bateko nagusia ere.
|
|
Kirola oso osasungarria izan daiteke eta beraz, ezkorraren gainetik kirolaren ikuskera baikorra eman behar da. Izan ere, Behobia Donostia proban gertatuaz aipatu duguna dela-eta, eta «Zabalik» astekarian idatzi zenuen (Arratibelengatik) artikuluaren harira, horixe, mutil gazte
|
bat
hiltzen da eta prentsa guztia horri bueltaka hasten da, baina azkenean pentsatzen duzu: tira, tira... gertaera puztu da.
|
|
I. ARRATIBEL. Behobia Donostian iaz mutil gazte
|
bat
hil zen. Entrenatzen zuen mutilak, bai, baina futbolerako.
|
|
Abuztuaren 4an PAN alderdi bereko Gustavo Garcia zauritu zuten, Peten departamenduan, errepidean ipinitako sasi kontrol batean tirokatuta. Abuztuaren 11n Union Nacional de la Esperanza alderdi ezkertiarreko militanteak eraso zituzten bilera batetik etxera bidean, horietatik
|
bat
hil eta sei larri zaurituz. Abuztuaren 17an Edgar Arnoldo Lopez hautagaiak doi doi lortu zuen bizirik ateratzea beste atentatu batean, Quiche departamenduan.
|
|
Arregi familikoa zala esan balio eluke ulertuko nortzugatik erraiten zuan. Behin osaba
|
bat
hil zitzaion Ameriketan diru asko utzirik, eta ondasun zaina, administradorea, Arregi familiaren bila etorri zan handik, bainan inundik aurkitu ezinik, atzera joan behar izan zuan Ameriketara oinordekoak topau gabe.
|
|
Zer dozue ba? Baten
|
bat
hil da, ala?
|
|
Badakizu, ni gaztetarik etorri naz hona eta berak be ez dauka ezelako arazorik, baina aituten deutsut. Ez da gauza bera neskatila ezezagunen aurrean agertzea edo ezagunen aurrean Unaxek, polizia
|
bat
hil berri duen eta kide bihurtu nahi duen gaizkileari bezala begiratu zion... Ez, ez deutsut txarrean esan, egia da; edonori gerta lekio.
|