2010
|
|
Printzipioz elizaren kontrolpean bazeuden ere, herri zenbaitetan apez erretorearen onespenik ez zuten irakasleak errejentakaurkitzen dira batzuetan; 1737an, adibidez, Lapurdin hogei
|
bat
herritako irakasleak egoera horretan zeuden.
|
|
36 Zazpiak
|
bat
erri kultura biltzeak eta lehen azterketek (ikus 35) alde batetik eta Lore Jokoen giroak bestetik (ikus 34), lagundu zuten XIX. mendean euskal batasunaren ideia eta kontzientzia garatzen, karlistaden nahitaezko eraginez gain, jakina (ikus 33). Horrela, XVIII. mendeko Irurak bat lelotik Laurak bat izenekora pasatu zen eta, azkenik, Zazpiak bat era.
|
|
Herri ekimenaren emaitzetariko bat ikastolak izan dira. Haien alde antolatzen diren jaietariko
|
bat
Herri Urrats festa da.
|
2011
|
|
Autobus gidariak taberna batera eraman nau zuzen zuzenean, gustatuko zaidalakoan. Gauzak han utzi eta paseotxo
|
bat
herrian barrena ematera atera naiz. Eguraldi ederra da orain.
|
|
Bada etxe
|
bat
herrian Balentinenea izenekoa, zaldi zuri handi bat duena. Nola zuen izena nik galdetu eta Jon Ibiltari esaten diotela esan zidan.
|
2012
|
|
Barañano deituriko irakasle batek, esate baterako, esan berri du Oteizaren obrak ez diola ezer gehitzen XX. mendeko eskulturgintzari, eta Oteiza ahobero hutsa izan dela, beti besteren kontura bizi izan dena. Eta arazoa datorrela kontua besterik ez daukan halako berritsu
|
bat
herriak (edo tribuak) artista handitzat (edo magotzat) jotzen duenean. Oteizak arazo handiak utzi ditu atzean konpondu gabe, Atila txiki baten modura, agian gehiegi ez pentsatzeagatik.
|
2014
|
|
Kukulero eginen duen gaxteak ez du oraino ateratzeko deretxorik, bizi izan da ingurumen zaindu batean. Hor dozena
|
bat
herri bisitatuko du, janen du familia ezberdinetan, behar du bere mintzatzeko ahala trebatu etxeko jaun eta andere mihi zalu batzuekin eta arnoaren errefusatzea ikasi arratsaldean irauteko. Horren ondotik ez duzu Zuberoa berdin ikusiko, zure ingurumena handitu da.
|
|
Joanes Okilomendi... Erakutsiko diotet hor zenbaiti zer den mera
|
bat
herrian eta zer den meragoko karguaren betetzea. Emaztekia!...
|
2015
|
|
Walter Gayhart etorri zen duela hilabete pare
|
bat
herria lursailetan zatitzen laguntzeko. Azkar ari dira banaketa egidauzkagu, eta hainbat ostatu eta jatetxe.
|
|
Dei askoren ondoren hitzordu bat ezarri ahal izan genuen apaiz berriak eta biok. Berak esan zidanez, nire telefono deiei erantzuten ez bazien lekualdaketarekin lanpeturik zebilelako zen; horrexegatik eta eskualdeko herritarrekin estreinako kontaktuak egitean arduratuta zebilelako ez zuen aurkitu une
|
bat
herri hartan ihesaldiarekin erlazionatutako paperez hitz egin genezan. Sinetsi nion; zergatik ez.
|
2016
|
|
Egun batez ikusi nuen amain lagun
|
bat
herrian esperantzetan baitzen ni hartaz lorian.
|
2018
|
|
Baina, halako batean, dela enkarguz edo dela bere kasa, Uriarte katiximak eta makina
|
bat
herritako aldaeretara euskaratzen arituko da posediduta bailegoen, muntazkotzat joz hizkuntza aldaketarik ezdeusenak. Badirudi itsutu egin dela, eta bere jardun dialektologikoak ahantzarazi diola hasierako ardura literarioa, ardura hori guztiz kamusteraino.
|
|
Erabateko matxinadarik edo istilurik egon ez bazen ere, Nafarroako eliteek beldurrez begiratzen zioten gero eta ugariagoa zen hiriko langileriari, eta, zalantzarik gabe, testu inguru horretan kokatu behar da 1848ko kode penal berria. Bertan, jabetza defendatu beharreko ondasun juridiko bat bezala agertzen da, ondasun nagusiena, eta horrela arau eta polizia talde berriak antolatzen dira, gehien
|
bat
herri xehea zigortzeko. Gauzak horrela, ez da harritzekoa Iruñeko espetxean zegoen jende gehiena langile xumeak izatea, eta espetxe horretako bizitza baldintzak benetan latzak izatea.
|
|
Demografia historikoari dagozkion ezaugarri demografikoak zituen Iruñeko biztanleriak: hau da, jaiotze tasa oso altuak; heriotza tasak altuak ere bereziki jaio berri eta haurtzaroan; bizi itxaropen laburra, nahiz eta adin batetik aurrera bizirik iraunez gero, bizitza luzera handiko itxaropenik izan, batik
|
bat
herri xehetik goragoko geruza sozialetan eta arrisku fisiko gutxiagoko lanbideetan. Bi fenomenok deitzen diote arreta gaurko ikusleari:
|
|
Zergatik ez lukete eskatuko euskara jakitea? Horra modu
|
bat
herria euskalduntzeko eta, gainera, batzeko.
|
|
Herri
|
bat
herri da osotasunean kontuan hartzen bada. Egunero marraztu daiteke herri bat edo ezabatu, estatistikei buruzko berriekin.
|
|
Ikastetxe
|
bat
herriaren eta auzoaren bihotzean 69
|
|
Ikastetxe
|
bat
herriaren eta auzoaren bihotzean
|
2019
|
|
Punteria ona du ni bota nahi nauen terroristak." Julian ere bileran zen, eta agindua eman nion: " Bilatu Land Rover
|
bat
herrian gizon horiek ekartzeko eta eramateko. Ahal bada, bihar bertan ekingo diogu protokoloari".
|
2021
|
|
2 Beharbada, Txarren Etxarren Girgillao herriaren izena da. Badago bertze modu
|
bat
herria aipatzeko, hasierako Eez duena: Txarrentxulo.
|
2022
|
|
—Hala dun, bai, zoritxarrez. Presta hezake proiektu
|
bat
herriko ikastetxeetan lantzeko animatu du Isabelek.
|
2023
|
|
Besteak beste, Wounded Kneen gertatu bezala edo lehenago Flernan Cortesen gudarosteak egin bezala, sarraski guztietan bada behin eta berriz egiazta daitekeen jokatzeko modu bat: erasotzaileek eta militarrek, oro harbazuten eta badute joera
|
bat
herri xehea hiltzeko hesiturik eta desarmaturik dagoela. Badirudi jokaera horrek sadismoak eragindako atsegin berezi bat ematen diela borreroei, denbora guztiko eta mundu osoko ordena militarrek berezkoa dutena.58 Ikusi bezala, horiek guztiak justifikatzeko ordena militar guztiek aitzakia bera erabiltzen dute bere hizkera kriptikoan:
|
|
" Eta zer diozue, pilota utzirik, foot ball basa
|
bat
herrian sar arazi nahi luketen mutiko gazte batzuez?"
|
|
Kukulero [maskaradetako pertsonaia] egiten duen gaxteak ez du oraino ateratzeko deretxorik, bizi izan da ingurumen zaindu batean. Hor dozena
|
bat
herri bisitatuko du, janen du familia ezberdinetan, behar du bere mintzatzeko ahala trebatu etxeko jaun eta andere mihi zalu batzuekin eta arnoaren errefusatzea ikasi arratsaldean irauteko. Horren ondotik ez duzu
|