|
2003
|
|
|
egun definituriko gaia dela diogun heinean, azken urteotan euskaraz idatzitako historia lanak biltzera, aztertzera eta horren inguruko arazoak eta erronkak jorratzera muga gintezkeen. Baina historiografia lan
|
bat
ez litzateke egiazko historiografia, oraingoak ez ezik antzinagoko lanak ere ikuskatuko ez balitu.
|
|
2004
|
|
|
Ignacio Iturria Baztan Buru Batzarreko lehendakari ohia zen eta alkatetzara heldu zen, zeren haraneko zinegotzi eskuindarren artean ideologia ezberdinetakoak eta independenteak zeuden, Eskuindar Blokearen gailentasunari aurre egin nahi ziotenak. Horrela zinegotzi nazionalistek, independenteak eta Eskuindar Blokearekin
|
bat
ez zetozen eskuindarrak, candidatura municipalista bat osatu eta alkate Ignacio Iturria jarri zuten4.
|
|
2005
|
|
|
18 Larramendiren ideiekin
|
bat
ez zetozen idazle bat baino gehiago zegoen, hala nola; Mayans y Siscar(), H. Flórez(),...
|
|
|
Nik uste dut, abertzaletasunaren historian, historiak erabakitzen duela batez ere. Gauza
|
bat
ez da ahaztu behar, historikoki abertzaletasunaren kontzientzia Arana Goirirekin sortzen da. Bueno, Arana Goiriri kritika asko egin liteke, nik daukat liburu bat bera kritikatuz eta guzti hori baina Arana Goiri periodista bat zen ez da ahaztu behar.
|
|
|
–Ba esplikazioren bat edo eman dit, ez da?? ?. Ez ez, ez da beharrezkorik denok gara berdinak orain?, baina klaro errealista izanda gauza
|
bat
ez da ahaztu behar. Zer gertatzen da, egunkari handien jabeak lehengo familia berak dira, juezen familiak lehengo berak dira, militarrak lehengo familia berak dira, politikoak lehengo familia bera dira.
|
|
|
Orain bigarren kapitulua, nik laguna izan behar dut eta ez pretentsioa eduki horien maisua izatekoa. Ze intelektual
|
bat
ez dago maisua izateko baizik, hauek ekintzako jendea dira, hauek egin ezin duten gogoeta berak egiteko dago. Ze hauek egunero ekintzan daude eta ez daukate ez denborarik ez iturririk, ze gogoeta bat egiteko irakurri egin behar da, denbora eduki behar da, elkarrizketarako ere denbora eduki behar da?
|
|
|
–Sistema bakoitzak dauka bere auto justifikazio eta desligitimazio sistema. Oraindik euskal sistema
|
bat
ez da proiektu bat besterik, ez dago oraindik, eta alderantziz, sistema espainola badago. Gertatzen dena proiektuak oraindik denak politak izaten direla horrela, ze euskal proiektua da, generikoki ze euskal proiektuen artean diferentziak egongo dira, esate baterako, batzuk ekonomistagoak izango dira, beste batzuk?
|
|
|
–Nik uste dut moral unibertsal
|
bat
ez dagoela, moral unibertsalik ez dago. Baina orain alderantziz, bigarren puntua:
|
|
|
–Ilustrazioaren problema da hori, baina eske hori ez da horrela, arrazoi sinple bategatik: moral
|
bat
ez da logikaren gainean eta ez da arrazoimenaren gainean eraikitzen, baizik morala identifikatzen da norbere nortasunarekin. Nire morala eta ni, gauza bera da.
|
|
|
Okerren zebilen zerbitzua Euskal Herri bertakoa zen. Gasteizko etapan, gorago aipatu ditugun gutunez gain ez zen euskal probintzietako kronika gehiagorik agertu, Academia Cervántica ren jarduera
|
bat
ez badugu behintzat hemen kontatzen. Madrilgo aldian, aurreneko hiru lau aleetan Ladislao Velasco-renak omen diren «crónica del país euskaro» bi eta «Enei» batek sinaturiko artikulu bat (Donostiako musika kontzertu batzuez) baino ez ziren azaldu.
|
|
2006
|
|
|
Baina, ez ditugu, besterik gabe, onartu behar beste historialari batzuek kontatzen dituzten gertakarien inguruan eman dituzten azalpenak. Kronikagile
|
bat
ez da inoiz guztiz inpartziala; egilearen ikuspuntua, helburua, egileak kontatzen duenarekin duen lotura, etab. kontuan hartu behar dugu. Kronikak arretaz eta ahal den zentzu kritiko handienarekin irakurri behar dira30.
|
|
2011
|
|
|
Euskal Herria kontsideratu izan da gertakarien larritasunari begira hirugarren gune garrantzitsuena, Asturiasen eta Kataluniaren ostean5, baina hala ere ez zaio ikerketa jakin bat eskaini, aurreko bi artikulu horietan salbu. ...Historiaren inguruko eskuliburuetan harrigarriro eskaintzen zaizkion aipamen laburragoak, euskal sozialismoaren6, langile mugimendu gipuzkoarraren7edota Euskal Herriko Errepublikaren inguruko lanetan eskaintzen zaizkien kapitulutxoak edota tokian tokian edota hirien historiari lotuta idatzi diren lanak8 Izatez pobrea da egoera hau eta harrigarria oraindik ere Euskal Herriari eskeinitako lan orokor
|
bat
ez topatzea gai honen inguruan oraindik ere. Atal honetan gerora Tolosaren kasuari begira balioko diguten lerro orokorrak azaltzen saiatuko gara.
|
|
2015
|
|
|
Denborak ere arazoa sor dezake. Izan ere, pertsona
|
bat
ez da abertzale jaiotzen, are gutxiago garai hartan, eta ez du zertan abertzalea izaten jarraitu bere bizitza osoan. Abertzaletasuna norbanako abertzaleen ezaugarri bat dela esan izan da, eta ez aberriarena.
|
|
|
Ikusi ahal izan den bezala, batez ere El Liberal egunkarian aurki daiteke hasierako andre milizianoen aldeko giroa eta CNT del Norte egunkarian, aldiz, ez da aipatu ere egiten, egunkari hori 1936ko bukaeran sortu baitzen. Hala ere, esparru guztietan bezala, joera orokorrarekin
|
bat
ez datozen iritziak ere badaude; hots, gerraren hasieran emakumearen lana erretagoardian baliagarriagoa izango zela defendatzen zuten iritziak ere agertu ziren. Adibidez, 1936ko abuztuaren 16an El Liberalen Indalecio Prietok idatzitako artikulu batean, «La guerra en la retaguardia» izenburupean, ideia hori defendatu zuen.
|
|
2016
|
|
|
Baina beste alde batetik, Guda Zibilaren dinamikak eraman zuen Falange autonomia politikoa galtzera. Hala ere, gauza
|
bat
ez dugu ahantzi behar: Falangek berak eta bi egin zituela Guda Zibila probokatzeko eta Falangeren zuzendariek onartu egin zutela Guda Zibilaren dinamika eta bere ondorioak.
|
|
2018
|
|
|
Geroago esan zuten Manuel Isasi presbitero orozkoarra prest zegoela elizako benefizioduna izateko, euskalduna zelako9 Dokumentu horretan, behin eta berriro azpimarratzen da ezinbesteko baldintza zela euskara jakitea benefizioaren zerbitzuan aritzeko; hortik ondorioztatzen da apaiz erdaldun
|
bat
ez zela bere lana behar bezala egiteko gai, Baranbioko eliztarrek ez zekitelako gaztelaniarik.
|
|
2022
|
|
|
Beraz, aukera bakarra indigenak eskubide politiko barik uztea izango litzateke. Behin aldaketa demografikoak alde edukita, proiektu kolonizatzaileak pentsa lezake zer egin geratzen diren biztanle indigenekin, zeinak estatu kolonialarentzako arrisku
|
bat
ez diren jada, kopuruan oso txikiak baitira. Kasu hori adibidez Australia edota Ameriketako Estatu Batuen kasuak lirateke.
|
|
|
Kolonialismo klasikoak erabiltzen zituen erremintak ez ziren nahikoa deskolonizazio prozesu batzuetan murgilduta zeuden herrialdeen dinamikak azaltzeko, adibide horiek aztertuz garatu da settler colonialism teoria. Zer gertatzen zen deskolonizazio baten ostean independentzia lortzen zuten herrialdeetan non, bertan bizi zen biztanleriaren zati
|
bat
ez bazen indigena. Hots, biztanleriaren zati batek (kasu ezberdinek oreka demografiko ezberdinak planteatzen dituzte)" atzerritarra" edo kolonizatzailea jarraitzen izaten bazuen?
|
|
|
Zentzu horretan, botere kulturala eliteen nagusitasuna ziurtatzen duen tresna baliagarrienetako bat da. Kultura nagusia da, hain zuzen, botere kultural horren fruitua eta beharrezkoa zaion hegemonia (Gramsciren zentzuan) ezin izango du lortu klaseen arteko negoziazio dinamika
|
bat
ez badu ezartzen. Hortaz, ezinbestekoa da gizarteko mendeko klaseek euren espazio propioak izan ditzaten (Garc� a, 2004:
|