|
2023
|
|
|
Baina, horrez landara, berdintasunaren eskakizuna tributu bakoitzean ere aplikatu behar da. Tributu batek ezin du arrazoirik gabeko edo debekaturiko bereizkeriarik egin, alegia, tributuaren egiturarekin
|
bat
ez datorren bereizkeriarik. Tratamendu desberdina irizpide objektibo eta arrazoizkoetan oinarrituz gero, berdintasun printzipioarekin bat dator hiru baldintza betez gero:
|
|
|
Zerrendak, ordea, betebeharpekoen motak jaso ordez, betebehar mota ezberdinak jaso ditu. Arauon idazketak
|
bat
ez badatoz ere adibidez, TLOk ez ditu subjektu pasiboak aipatzen, TFAOek, ordea, bai aipatzen dituztemodu honetara bil ditzakegu betebeharpeko guztiak: a) Subjektu pasiboak:
|
|
|
Tributuzko arau haustea izango da tributuaren autolikidazioa behar bezala egitearen ondoriozko tributu zor osoa edo horren zati
|
bat
ez ordaintzea tributuaren arauketan ezarritako epearen barruan.
|
|
|
Likidazioak jakinaraziko dira hurrengo edukiarekin: tributu betebeharpekoa nor den, tributu zorra zenbatzeko osagaiak, likidazioaren behin behineko edo behin betiko izaera, likidazioaren arrazoiketa baldin eta tributu betebeharpekoak aurkeztutako aitorpen edota autolikidazioarekin
|
bat
ez badator, likidazioaren aurkako bideak, errekurtsoak jartzeko epeak eta organo ebazlea zein den, eta tributu zorra ordaintzeko lekua, epea eta bidea (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 98 artikulua, Bizkaiko TFAOren 100 artikulua eta TLOren 102 artikulua).
|
|
|
Proposamen hori betebeharpekoari bidali behar zaio, eskubidez komeni zaiona alega dezan. Nolanahi den ere, proposamena ez da jakinarazi behar, eta ondorioz, likidazioa zuzenean jakinaraz daiteke, besteak beste, baldin eta aitorpen edo autolikidazioak formazko akatsak edo akats aritmetikoak baditu, datu aitortuak
|
bat
ez badatoz betebeharpekoak berak aurkeztutako beste aitorpen edo autolikidazio batzuetan sartutako datuekin edo hirugarrenek emandako informazio betebeharretik lortu eta Administrazioaren esku dauden datuekin, indarreko arauketa bidegabe aplikatu bada, edota likidazioa egiaztapen murriztuko prozedura batean oinarritzen bada. Halaber, Araban eta Gipuzkoan, bi lurraldetako TFAOren 27 artikuluaren aurreko errekerimendurik gabeko autolikidazio eta aitorpenak epez kanpo aurkezteagatik ezarritako errekarguak eta berandutze interesak kobratzeko soilik bada.
|
|
|
Tributu administrazioak prozedura hasiko honako inguruabarren bat gertatuz gero: ...dura iraungi bitartean; eta c) Tributu administrazioak ikusten duenean behin behineko likidazio baten bidez berrikusi den autolikidazioan edo aitorpenean hurrengo inguruabarren bat gertatzen dela, hala nola, aurreko behin behineko likidazioetan kontuan hartu ez diren beste inguruabar batzuk agertzen badira, aitorpen edo autolikidazioak formazko akatsak edo akats aritmetikoak baditu, datu aitortuak
|
bat
ez badatoz betebeharpekoak berak aurkeztutako beste aitorpen edo autolikidazio batzuetan sartutako datuekin edo hirugarrenek emandako informazio betebeharretik lortu eta Administrazioaren esku dauden datuekin, indarreko arauketa argiro bidegabe aplikatu bada, edota likidazioa egiaztapen murriztuko prozedura batean oinarritzen bada.
|
|
|
Administrazioak egiazta ditzake interesdunak aitorpen edo autolikidazio batean aitortutako balioak. Administrazioak zehaztutako balioa eta tributu betebeharpekoak aitortutakoa
|
bat
ez badatoz, hark bere balioespenaren berri emango dio zergapekoari, behar bezala arrazoituta, behin behineko likidazioaren jakinarazpenean, aurretik jakinarazita egon ezean. Betebeharpekoak errekurtsorik edo erreklamazio ekonomiko administratiborik jar dezake behin behineko likidazioaren aurka, baina Administrazioaren balioespenaren aurka peritu tasazio kontrajarria soilik sustatu ahal izango du (likidazioa balioa zehazteko egintzatik aparte modu lokabean jakinarazi ezik).
|
|
|
51 Arabako TFAOren 139.1 artikuluak jaso duenez, egiaztapen mugatuko prozedura ikuskapeneko jarduketa eta prozeduren artean ere koka daiteke. Puntu honetan, alabaina, kudeaketa organoena den egiaztapen mugatuko prozedura soilik aipatu nahi dugu. b) Tributu administrazioak bere esku dituen datuak eta aurrekariak aztertu, hain zuzen ere zerga egitatea edo tributu betebeharraren egitezko kasua gertatu dela edo betebeharpekoak tributu betebeharrean eragina duten elementuak ez dituela aitortu edo aitortu dituenekin
|
bat
ez datozen elementuak daudela agertzen dutenak. Aurrekoen artean daudela ulertuko ez balitz ere, Arabako eta Gipuzkoako TFAOek gehitu dutenez, erregularizatu behar diren justifikatu gabeko ondare irabaziak ere aztertu daitezke. c) Tributu arauketan eskatzen diren liburuak, erregistroak eta gainerako agiriak aztertu, bai eta merkataritzako kontabilitatearen kopia ere, eta liburu, erregistro eta agiri horietan adierazitako eragiketak frogatzen dituzten fakturak edo agiriak miatu. d) Hirugarrenei errekerimenduak egin, hornidura bidez (ez bilketa bidez) informazioa emateko betebehar orokorraren arabera, edo aurkeztu diren aitorpenetan jasotako informazioaren frogagiri egokien bidez informazio hori berresteko.
|
|
|
TFAOen (eta TLOren) 26 artikuluak jaso duenez, berandutze interesak eskatzeko printzipio orokorra ezarri da; prestazio osagarria da tributu zorraren osagai dira, kuota eta errekarguekin batera, eta betebeharpekoei eta arau hausleei kasu hauetan eskatuko zaie: batetik, ordainketa
|
bat
ez dutenean egiten ezarritako epearen barruan, bestetik, itzulketa bidegabe kobratu denean, eta azkenik, tributu arauketan ezarritako gainerako kasuetako bat gertatzen denean.
|
|
|
Kode Zibilak, 6.4 artikuluan, jasotako kontzeptuaren definizio zehatzarekin
|
bat
ez badator ere, TFAOen 14 artikuluko itzurpenaren aurkako klausula (edo TLOren 15 artikuluko tributu araua aplikatzeko gatazka) da tributuen arloan lege iruzurrari eman dioten izena Tributuen Arau Orokorretan (ekainaren 18ko 65/ 2020 KAE, 10 ZO). Kasu horietan, legearen espiritua saihesten da legearen hitzak errespetatuz, edo bestela esanda, lege iruzurraz dihardu legearen esana bete arren horren helburua saihesten duenak.
|
|
|
Mota horretako etekinak ordaintzen dituenak diru sarrera egin behar du Ogasun publikoan. Araubide juridikoari begira, konturako sarrerak eta atxikipenak antzekoak dira, nahiz eta erakunde ezberdinak izan eta batzuetan
|
bat
ez etorri.
|
|
|
Pertsona juridikoek eta Sozietateen gaineko Zergaren mendean dauden gainerako erakundeek euren egoitza fiskala Euskadin izango dute, Euskadin baldin badute sozietate egoitza eta, betiere, sozietate egoitza horretan baldin badute zentralizatuta administrazio kudeaketa eta negozioen zuzendaritza. Sozietate egoitza eta negozioen zuzendaritza eta administrazio kudeaketa zentralizatuta dagoen lekua
|
bat
ez badatoz, kudeaketa edo zuzendaritza hori Euskadin egiten bada. Aurreko irizpide horiek huts eginez gero, ibilgetuaren baliorik handiena non daukaten hartuko da kontuan.
|
|
|
Eskubide eta ondasunen eskualdaketa da baldin eta halako eskualdaketa Estatuak beretzat gordetzen badu modu esklusiboan eta, ondorioz, merkatuko trafikotik ateratzen badu. Europar Batasunean halako monopolio fiskalak debekatu dira Merkatu Bakarrarekin
|
bat
ez datozelako elkar lehia askearen printzipioaren aurkakoak izanik. c) Herri zorra edo kreditu publikoak: Erakunde publikoak dirua eskatzen duenean mailegu bidez Herri zorra osatzen da.
|
|
|
Simulazioan beti agertzen da itxurazko errealitatea, alderdien barne borondatearekin
|
bat
ez datorrena. Hortaz, bi negozio ditugu:
|
|
|
Horiek horrela, gerta daiteke betebehar nagusia betetzeko lotura puntua Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioa aurkezteko eta ordaintzekoeta zergaren menpeko etekinen gaineko atxikipenak eta konturako sarrerak zehazteko lotura puntua
|
bat
ez etortzea. Demagun pertsona fisikoa Bizkaiko egoiliarra dela baina jarduera ekonomikoaren etekinak jaso dituela Madrilen kokatutako enpresa batetik:
|
|
|
Bestalde, ekoizpen inguruabarrak LELTBren 16.1 artikuluan jarraitutasunik gabeko lan kontratu finkoak egiteko zein kasu ezarri eta kasu horiekin
|
bat
ez etortzea kontratuan inguruabar horien aldi baterako izaera justifikatzearen araberakoa da. Are gehiago, ondore horietarako, hitzarmen kolektibo batzuek zehaztu dute noiz ulertuko den sasoikako lanak edo denboraldien arabera zein ekoizpen jarduera izan eta jardueroi lotutako lanak daudela edo horrelako lanak izan ez arren, aldizka eta ziurtasunez, data zehatzetan edo zehaztugabeetan, betearaziko diren lanak.
|
|
|
(c) Akta eta hauteskunde prozesua
|
bat
ez etortzea.
|
|
|
(d) Hauteskundeetako aktan jaso den langile kopurua eta hautatutako ordezkari kopurua
|
bat
ez etortzea.
|
|
|
Bulego publikoak gordailutzea ezetsiz gero, ebazpena eman du, eta ebazpen hori soil soilik oinarri daiteke estatutuak jaso beharreko gutxieneko betekizunen
|
bat
ez izatean.
|
|
|
Agintaritza publikoak edota interes zuzeneko, pertsonala eta legitimoa egiaztatzen duen edonork agintari judizialari eska diezaiokete gordailutu eta argitaratutako edozein estatutu zuzenbidearekin
|
bat
ez datorrela adieraztea.
|
|
|
© Lan kontratua egin aurreko ez betetzeak: lan aurrekontratu
|
bat
ez betetzea.
|
|
|
Aurrekontratuaren inguruan sor daitezkeen arazoak direla eta (adib. berau ez betetzea; eskainitako lan kontratuaren hizpaketak eta aurrekontratuan itundutakoak
|
bat
ez etortzea), hurrengo irizpideak ezarri behar dira:
|
|
|
Gainera, horren parean eratzen da enpresaburuen ordezkaritza kolektiboa. Behin erakunde kolektiboak identifikatuta, negoziazio kolektiboa aztertu behar da, bai eta horren emaitzarik garrantzitsuena ere, hots, hitzarmen kolektiboa; bada, horien bidez bi alderdien ordezkariek dituzten interesak egituratzen dira, batik bat, interesok
|
bat
ez datozenean eta, horren ondorioz, interesen arteko orekari eutsi behar zaionean.
|
|
|
Aitzitik, estatutuz kanpoko hitzarmen kolektiboak dira LELTBren III. tituluko betekizunen
|
bat
ez dutenak. Beraien eragingarritasuna mugatua da, eta MOLERO MANGLANOrekin bat etorriz," paraarauemailetzat" jo daiteke.
|
|
|
Prozedura bukatzeko, Ministroen Komiteak ebazpena emango du boto emaileen gehiengoak hala erabakita, eta ebazpen horrek ondorioztatu badu Gutuna ez dela modu egokian aplikatu, orduan, boto emaileen bi herenak hala erabakiz gero, ukitutako estatua zein izan eta estatu horri zuzendutako gomendioa onartu ahal izango da. Gomendio horretan zehaztuko da Gutunarekin
|
bat
ez datorren barne arautegi edo eginera eta gonbita luzatuko da egoki diren neurriak har daitezen. Ukitutako estatu alderdiak informazioa emango du gomendio hori praktikan jartzeko hartu dituen neurrien inguruan.
|
|
|
(g) Prozesuak ofizioz hastea, esate baterako, lan harremanak dauden ala ez erabaki behar denean (adib. beka faltsu baten kasuan), Administrazioa eta kasuan kasuko administratua
|
bat
ez etortzeagatik negozio juridikoak izan beharreko kalifikazioaren inguruan (adib. bekaduna zein enpresatan aritu eta enpresa horrek bekadunarekin lan lotura duela ukatzen duenean). Horrelako kasuetan, administrazio zehapena ezarri aurretik —bidezkoa litzatekeena lan harremanak izan eta enpresaburuak langile horri altarik eman ezean—, organo judizialek negozio juridikoaren izaera juridikoa argitu dute, hain zuzen ere, Lan Administrazioak ofizioz hasitako prozesuaren ondorioz.
|
|
|
Horrez gain ez da ahaztu behar elkarlanerako harreman hauetan ez dagoela administrazioen arteko hierarkiarik. Administrazio
|
bat
ez dago bestearen gainetik, guztiak maila berdinean jardungo dute. Hori dela eta, Sektore Publikoaren Kontratuei buruzko azaroaren 8ko 9/ 2017 Legetik aurrera eta EBtik eratorria, elkarlanari kooperazio horizontala deitu zaio234.
|
|
|
Kasu honetan, El Prateko Udalak 1976ko Lurzoruari buruzko Legearen 180.2 artikuluaren bidez egin zitzaion eskaerari erantzun zion, hitzez hitz, eta, beraz, ez zuen inbaditu inoren eskumenik, eta ez zen gainditu bereak erabiltzean. Hori dela eta, txostenaren edukia alde batera utzita, kontrol dorre berriaren proiektua hirigintza antolamenduarekin
|
bat
ez datorrela esatea zuzena den ala ez kontuan hartuta, prozedura espezifikoa eta nahitaez jarraitu beharrekoa ez zen aipatutako akordioaren aurkaratzea, baizik eta Lurzoruari buruzko Legearen 180.2 artikuluan bertan ezarritakoa, hau da, Ministroen Kontseiluak baloratzea hura gauzatzea komeni ote zen. Udalaren erabakiaren aurka, bere izaeragatik beragatik, ezin da funtsari buruzko errekurtsorik jarri, eta, horregatik, ezin zen errekurtsorik jarri Toki Araubidearen Oinarriak Arautzen dituen Legearen 66 artikuluaren bidetik" 275.
|
|
|
Tokiko korporazio batek ez badu xedagarritasunik ezaren erabakia hartzen, edo Ogasuneko ministerioak eskatutako gordailua eratzen ez badu, edo adituen batzordearen neurriak hartzen ez baditu, finantza zaintzako organo eskudunak, dela gobernuak, dela autonomia erkidegoak, Korporazioko presidenteari eskatuko dio, adierazten den epean, xedagarritasunik ezaren erabakia hartzeko, adituen batzordeak proposatutako neurriak gordailutzea edo abian jartzea eskatutakoa ezagutzen ez bada, finantza zaintzako organo eskudunak nahitaez behartuko du Administrazio ez betetzailea ezarritako neurriak betetzera. Aipatutako betebeharren
|
bat
ez betetzeak aurrekontu egonkortasunaren helburua, zor publikoaren helburua edo gastu araua ez betetzea badakar, kudeaketa larriki kaltegarritzat jo ahal izango da. Hori posible balitz, TAOLaren 61 artikuluan ezarritako neurriak eta prozedurak aktiba litezke, azterlan honen lehen blokean aipatu ditugunak, eta toki korporazioko organoak desegitera ere irits litezke.
|
|
|
Kontu hartzailearen funtzioak betetzean kontu hartzailea egintzekinn, dokumentuekin edota espedienteekin
|
bat
ez badator eta bere desadostasuna adierazten badu, erreparoa egin behar du414 Erreparoa da kontu hartzaileak kudeaketa organoen eta organo politikoen egintzen aurrean desadotasuna adierazteko bidea.
|