|
2004
|
|
|
Esperientziak erakusten du, mundu osoan zehar, alderdiek hasierako alegazioak egin ondoren, berehala ahozko ekitaldira jotzen bada, eta, ekitaldi horretan, epaia ere berehala eman aurretik, alegazio osagarri eta froga jarduera guztiak pilatzen badira, orduan, ia gehienetan, hurrengo arriskuetatik
|
bat
egon ohi dela: bata, larri larria, eta, horren eretzean, auziak ebatz daitezke, aurkakotasun osoa bermatzen duten erregela guztiak bete gabe eta epaitzaren oinarri izan behar duten osagai guztietan beharrezko arreta jartzeke; bestearen ondorenez, epaiketara edota ikustaldira berehala jotzearekin ustez irabazi den denbora gal daiteke etendurekin eta gertakizun bereziekin.
|
|
|
2 Halaber, lekukoa zein alderdik proposatu eta horrek jar diezazkioke lekukoari narrioak, baldin eta proposarreko paragrafoan ezarri narrio arrazoimenaren ondoren jakin izan badu auren
|
bat
dagoela.
|
|
|
Erregistro
|
bat
egongo da gutxienez udalerri bakoitzarentzat; hala ere, laugarren atala bakarra izango da, kasuan kasuko udal edo eskualdeko epaitegiaren mugape osoarentzat.
|
|
|
Erregistro
|
bat
egongo da kontsul mugape bakoitzean; Kanpo Arazoetako Ministerioak Justizia Ministerioari komunikatuko dizkio Espainiak atzerrian dituen kontsulatuak eta horien lurralde mugapea.
|
|
2005
|
|
|
Legearen 18 artikuluan ezarritakoaren arabera, erregistratzaileak ulertuko du inskripzioa eskatzeko erabiltzen diren orotariko agirien kanpo formak ez direla legezkoak, baldin eta akatsen
|
bat
badago, eta, agerkarien forma ezartzen dituzten legeei helduta, akatsok agirien baliozkotasuna ukitzen badute; betiere, izan behar dira agirien testuak ondorioztatzen dituen akatsak, edota agiria ikusitakoan antzeman daitezkeenak.
|
|
|
Erregistratzaileak ez badu inskripziorik egin ongitzeko moduko akatsen
|
bat
dagoelako, eta, legearen 42 artikuluko 9 zenbakiaren arabera, interesdunak eskatu badu horren ordez aurreneurrizko idatzoharra egiteko, hori berori agerraraziko da aurkezte idazkunean eginiko bazterreko oharraren bidez.
|
|
|
errekurtsoaren izapideak oztopatzeko beste arrazoiren
|
bat
dagoela, eta Audientziaren presidenteak ez badio oniritzirik eman salbuespenari, presidenteak erabakiko du funtzionario horrek irizpena eman behar duela errekurtsoa eragin duten autuei buruz, eta, horretarako, hamabost eguneko epea emango dio gehienez.
|
|
|
Kargen
|
bat
egonez gero, erregistratzaileak hitzez hitz edo laburrean jasoko du berori, 232 artikuluak agindutakoaren ariora, eta indarrean besterik ez dagoela adieraziko du jarraian.
|
|
|
Erregistratzailearen ardurapeko Erregistroan ordezkoren
|
bat
badago eta horren jarduerak kalte ordainak eta isunak badakartza, orduan erregistratzaileak izango du horien gaineko erantzukizuna, zatuko du erantzukizun hori. eta bere fidantza zein ondasunekin gau
|
|
|
Errefakziopeko finka ez bada inskribatu zordunaren izenean eta inskripzioa egiteko aurkeztu den tituluak eratortzen badu finka horren gain eskubide errealen
|
bat
dagoela, erregistratzaileak inskripzioa egingo du, hori bidezkoa denetan, idatzoharrari ezezkoa emanez, harik eta legearen 61 artikuluko espedientean epaileak ebazpena eman arte, edo hitzarmen egokia egin arte.
|
|
|
Eskatutako ezereztea ezin bada eginkunaren antzekoa, alderdiek hala eska ongitzeko moduko akatsen
|
bat
dagoelako, etetearen arrazoia azaltzen duen idazkuna egin daiteke, ezerezte idaztuz gero.
|
|
|
Eskubide inskribatuak eskuratu, aldarazi edo azkentzea dakarren bazterreko oharra eskatu bada ez delako beharrezkoa inskripzioa edo idatzoharra egitea, eta bazterreko ohar hori ezin bada egin tituluan ongitzeko moduko akatsen
|
bat
dagoelako, ondokoa adierazten duen aurreneurrizko idatzoharra egingo da, alderdi interesdunak hala eskatuta: aurkeztutako agiriaren edukia, aurkezpenaren arrazoia, harako oharra eten delako adierazpena eta etete horren arrazoiak.
|
|
|
Administrazio manamenduak nahiz manamendu judizialak agindu badu aurreneurrizko idatzoharra egitea eta hori ezinezkoa bada ongitzeko moduko akatsen
|
bat
dagoelako, 169 artikuluak ezarritakoaren araberako idazkuna egingo da, interesdunek hala eskatuz gero.
|
|
|
Hala ere, banku, aurrezki kutxa eta kreditu sozietate baimenduek irekitako kontu korronteetan hauxe hitzar daiteke: exekuzio prozedurari begira, saldoa egiazta daitekeela erakunde hartzekodunak luzaturiko ziurtagiriaren bidez. Halakoetan, exekuzioa gauzatzeko, zordunari kontuaren laburpena jakinaraziko zaio epai edo notario bidez; bide bera erabilita, zordunak oker edo faltsutzeren
|
bat
dagoela alega dezake, hurrengo zortzi egunetan.
|
|
|
Administrazio horrek egintza deuseztatzeari edo salbuespenak onartzeari buruzko erabakia hartzen badu, uztailaren 4ko 19/ 1995 Legearen 23 eta 24 artikuluen ariora, emandako ebazpenaren edukiari buruzko ziurtagiria bidaliko dio erregistratzaileari. Bidaltze hori egin denetik edo Nekazaritzako Administrazioak salbuespenen
|
bat
dagoela onartu duenetik lau hilabete igaro eta gero, erregistratzaileak eskatu diren idazkunak egingo ditu. Ebazpenak zatiketa edo bereizketa deusezak direla adierazi badu, erregistratzaileak ezezkoa emango dio inskripzioari.
|
|
|
Idatzoharra egiten bada inskripzioa egitea ezinezkoa delako, ongitzeko moduko betekizunen bat ez izateagatik, interesdunak idatzohar horren kopia eska diezaioke erregistratzaileari. Erregistratzaileak bere sinadurarekin eskuesten du kopia, eta kopia horretan agerrarazi behar du ondasun higiezin berari buruzko beste tituluren
|
bat
dagoen eta, hala bada, tituluok zeintzuk diren.
|
|
|
Estatuak edo korporazioak erregelamendu honen 4, 6 eta 17 artikuluen arabera inskribatu beharreko ondasunen gaineko jabetza duenean, eta jabetza horren inguruan inskribatzeko moduko tituluren
|
bat
dagoenean, titulua kasuan kasuko Erregistroan aurkeztuko da eta, horren arabera, ugazabaren izenean jabari inskripzioa egiteko eskatuko da; inskripzio hori egingo da norbanakoen izenean eginiko inskripzioei buruzko erregelen eta aurreko artikuluko arauen ariora.
|
|
|
Erregistratzaileak ez badu egin aldez aurretik eskatu zaion inskripzioa, ongitzeko moduko akatsen
|
bat
dagoelako tartean, horren gaineko aurreneurrizko idatzoharra egingo da, legearen 42 artikuluaren 9 idatzatiaren arabera, aurkezleak edo interesdunak hala eskatuz gero.
|
|
|
Kalifikazioa egiten ari den erregistratzaileak uste badu eskatutako eragiketa oztopatzen duten akatsen
|
bat
dagoela, berehala eta idazki arrazoitu baten bidez eman behar dio horren berri titularkideari; horrez gain, agiriak emango dizkio horri, eta berak uste badu harako eragiketa bidezkoa dela, bere erantzukizunpean egingo du, txandak aldatu gabe.
|
|
2006
|
|
|
Arazoren
|
bat
badago gorabehera horren inguruan, hori konkurtso intzidentearen bideetatik ebatziko da.
|
|
|
Prozeduraren egiturak erakusten ditu horren batasuna eta malgutasuna: fase erkide
|
bat
dago, eta horren ostean hitzarmen edo likidazio fasea dator. Fase erkidea konkurtso adierazpenarekin irekitzen da eta amaitzen da konkurtso administrazioaren txostena aurkeztu eta aurkaratze epea igaro ondoren, edo inbentarioaren zein hartzekodun zerrendaren aurka aurkeztutakoak ebatzi ondoren.
|
|
|
Auzi bakoitzean, magistratu txostengile
|
bat
egongo da.
|
|
|
Auzia itzuli ondoren, errudunaren defendatzaileek azalduko dute errekurtsoa ahalbidetzen duen zioren
|
bat
dagoen ala ez, bai legea hausteagatik bai forma urratzeagatik, lege honen xedapenak aintzat hartuta.
|
|
|
Aurreko lerrokadetan xedatutakoa gorabehera, konbikzio piezen izaera dela eta, gizartearen edo gizabanakoen interesen aurka arrisku larriren
|
bat
egon badaiteke, dela pertsonen euren aurka dela haien ondasunen aurka, orduan auzitegiek, arrisku hori saihesteko asmoarekin, araudietan xedatutako destinoa ematea erabaki dezakete, edo, hala denean, baliogabetu egingo dituzte, behin aurretiaz kalte ordain egokia emanda, halakoa bidezkoa denean.
|
|
|
Mediku forentse izenarekin, instrukzioko epaitegi bakoitzean, aditu
|
bat
egongo da; aditu horrek, beharrezkoa edo komenigarria gertatzen den kasuetan eta jardueretan, laguntza emango dio justizia administrazioari, eta mugape judizialaren edozein puntutan bere lanbideko zerbitzu guztiak egingo ditu.
|
|
2007
|
|
|
Atzerritarren barneratze zentro bakoitzean zuzendari
|
bat
egongo da, barneratze zentro horren jardunbideaz arduratuko dena. Horretarako, zuzendari horrek beharrezko antolaketa jarraibideak eman ditu, eta jarraibide horien betearazpena koordinatu eta gainbegiratu du.
|
|
|
2 Gobernu agintariak udal ukituari jakinaraziko dizkio, salbu eta aurreko artikuluko bigarren lerrokadan jaso presako deialdietako
|
bat
dagoenean, komunikazio idazkian jasotako datuak, udalak txostena egin dezan, hogeita lau orduko epean, proposatutako ibilbidearen inguruabarrei buruz. Epe horretan txostenik jasotzen ez bada, txosten hori bilera edo kale agerraldia egitearen aldekoa dela ulertuko da.
|
|
|
8 Eskabidearen izapidetza onartu ondoren egiaztatzen bada eskabidea ez onartzea justifikatzen duen inguruabarren
|
bat
dagoela, inguruabar hori eskabidea ukatzeko arrazoi izango da.
|
|
|
Espainiak berretsitako nazioarteko hitzarmenen arrazoietatik
|
bat
dagoenean, errefuxiatu izaeraz gabetzeko edo hitzarmen horiek ez aplikatzeko.
|
|
|
2 Lege honen lehenengo artikuluko inguruabarren
|
bat
dagoela ulertuz gero, berehala hartuko da neurri hauetatik bat:
|
|
|
(§11 5.8) (e) Eskabidearen izapidetza onartu ondoren egiaztatzen bada eskabidea ez onartzea justifikatzen duen inguruabarren
|
bat
dagoela, inguruabar hori eskabidea ukatzeko arrazoi izango da.
|
|
|
Aipatu arrazoietarik
|
bat
dagoela atzemanez gero, horren berri emango zaie alderdiei, arrazoi horren inguruko alegazioak egiteko aukera izan dezaten hamar eguneko epe arruntean.
|
|
|
1 Langileen ordezkaritza langileen eskuordeei dagokie, 50 langile baino gutxiago eta 10 langile baino gehiago dituzten enpresa edo lantokietan. Era berean, langileen eskuorde
|
bat
egon daiteke sei langiletik hamarrerainoko enpresa eta lantokietan, baldin eta langileek halaxe erabakitzen badute gehiengoz.
|
|
|
4 Edozein arrazoiren bidez enpresa edo lantoki batzordeetan hutsuneren
|
bat
egonez gero, hutsune hori zuzenean beteko du ordeztuaren zerrendan dagoen hurrengo langileak. Hutsunea langileen eskuordeen artean dagoenean, hutsune hori zuzenean beteko du botazioan azken hautatuak baino boto kopuru txikiagoa lortu duen hurrengo langileak.
|
|
|
Edozein kasutan ere, matrikula liburuan jaso da inskribatutako langileen Gizarte Segurantzako zenbakia. Inskribatutako langileek matrikula liburua sinatu dute zerbitzuak ematen hasten diren unean, eta euren lanbide kategorian aldaketaren
|
bat
dagoenean.
|
|
|
1 Enpresaburuek lantokia itxi dezakete soil soilik greba edo lan araubidean beste modalitate bateko irregulartasun kolektiboa izan eta hurrengo inguruabarren
|
bat
dagoenean:
|
|
|
Miaketak egitean, erabat errespetatuko dira langilearen duintasuna eta intimitatea, eta langileen lege ordezkaria edo, lantokian halakorik ez dagoenean, enpresako beste langile
|
bat
egongo da aurrean, baldin eta hori ahal bada.
|
|
|
2 Edozein kasutan ere, artikulu honek arautzen du langileak legearen aurka lagatzea, bada hori horrela gertatu dela ulertuko da, hurrengo inguruabarren
|
bat
dagoenean: enpresen arteko zerbitzu kontratuen objektu bakarra izatea enpresa lagatzaileak enpresa hartzaileari langileak lagatzea, edo enpresa lagatzaileak jarduera edo antolaketa propio eta egonkorrik ez izatea, edo enpresa lagatzaileak beharrezko biderik ez izatea bere jarduera gauzatzeko, edo enpresa lagatzaileak ez gauzatzea berari enpresaburu gisa datxezkion eginkizunak.
|
|
|
...ajaren edukia ezinezkoa delako, bajak arau hauste penala dakarrelako edo baja arau hauste penalaren ondorio delako, baja eman delako erregelamendu honetan nahiz osterantzeko xedapen osagarrietan baja emateko ezarri prozedura guztiz bazter utzita, edo baja erabat antolamendu juridikoaren aurkakoa delako, baja emateko betekizunak ez betetzeagatik, ulertuko da langilea altan dagoela arrazoi horietako
|
bat
dagoenetik.
|
|
|
3 Aurreko idatz zatian aipatu egiaztatze jardunetatik arau hausteren
|
bat
dagoela ondorioztatzen denean, betieretzako Ikuskatzailetzari; txosten horretara bilduko dira egiaztatutako egitateak, arau hausteen akta jaso dadin, hala be aurretiazko agindeirik bete ez bada, funtzionario jarduleak txostena igorriko dio Laneko eta Gizarte Seguranhar izanez gero.
|
|
|
1 Laneko Segurtasun eta Osasunaren Batzorde Nazionalari atxikita, fundazio
|
bat
egongo da. Fundazio horren xedea izango da laneko segurtasun eta osasun baldintzen hobekuntza sustatzea, bereziki, enpresa txikietan, arriskuak prebenitzeko arautegia betetzeari buruzko informazio, laguntza tekniko, prestakuntza eta sustapen ekintzen bidez.
|
|
|
Estatistiken arabera, nekazaritza ustiategietako arduradunen artean, erdiek baino gehiagok ez dute ondorengorik ustiategian. 1999ko Nekazaritza Erroldaren arabera, data horretan, 746.944 ustiategiren buruzagitzan 55 urteko edo gehiagoko titular
|
bat
zegoen, eta horrek ez zuen ondorengorik, alegia, enpresaburutzat pertsona fisikoa duten ustiategien ehuneko 44 ziren, erroldatutako ustiategi guztien ehuneko 42.3 (gutxi gorabehera, erroldatutako azalera osoaministratu edo errentan emateko, sozietateak ugaltze aldera; horiek ekoizpenren ehuneko 20), hain zuzen ere, hurrengo hamarkadan desager daitezkeenak. Landatu gabe geratzen diren lurrak beste batzuen eskuetara igaro lirateke, eta, horri esker, azalera oinarri ona pilatuko lukete:
|
|
|
Beharrezkoa izango da multzoak, gutxienez, hamar bizitegi izatea. Hala ere, ondasun higiezinen multzo
|
bat
egon daiteke, aldi berean, txandakako aprobetxamendu eskubideen araubidepean eta bestelako turismo ustiapenen menpean, baldin eta txandakako aprobetxamendu eskubideak gertatzen badira bizitegi zehatzen gain eta aldi jakin batzuetarako.
|
|
|
a) Edukizko ebazpen judizial bat lortzeko eskubidea, zioduna, arrazoitua eta zuzenbidearen araberakoa, alderdien uziei on edo gaitz irizten diena, salbu eta goian adierazitako betekizunak biltzen dituen ez onartze arrazoiren
|
bat
dagoenean (maiatzaren 13ko 55/ 1987 KAE; ekainaren 10eko 97/ 1996; abenduaren 15eko 223/ 2003).
|
|
|
Lehen hurbilketa moduan, esan behar da funtsezko edukia gutxieneko erdigunea dela, ukiezina, eta legegileak eskubide eta askatasun horiek arautzean errespetatu egin behar duela. Hau da, legegileak, horiek garatzean, horien egikaritza baldintza, forma edo ondore zabalekin edo estuagoekin arautu dezake, baina inguru ukiezin
|
bat
dago, murriztu ezin dena eta nahitaez errespetatu behar dena: horixe da funtsezko edukia.
|
|
|
Ideologia askatasuna gizarteari eta erkidego politikoari buruz mota guztietako ideiak eta usteak izateko eskubide gisa definitu daiteke. Bestalde, erlijio askatasunak gizakiaren jatorriari, gizakiaren gainetik Izaki
|
bat
egoteari edo ez egoteari eta unibertsoaren esangura eta jatorriari buruz mota guztietako ideiak eta usteak izateko eskubideari aipamen egiten dio. Konstituzioaren arabera, bien titularrak gizabanakoak zein giza taldeak dira, eta askatasun horiek ikuspuntu bikoitzetik uler daitezke.
|
|
|
Amaitzeko, Europako Herri Defendatzaileak lotura zuzena du estatu kideetako Herri Defendatzaileekin, eskualdeko Herri Defendatzaileekin eta estatu kideetako Eskarien Batzordeekin; izan ere, askotan, nazioko, eskualdeko eta tokiko administrazioek dute Europako Erkidegoko zuzenbidea aplikatzeko ardura, eta Europako Herri Defendatzaileak ezin ditu aztertu esparru horiei lotutako kexak edo erreklamazioak, estatuko edo eskualdeko Herri Defendatzaileen edo estatuko Eskarien Batzordeen eskumena baitira. Erakunde horien guztien arteko koordinazio ona lortzeko, lotura sare
|
bat
dago eta ekimen ugari ditu, esaterako informazio aldizkaria, web orrialde bat, goi bilera bat internet bidez, aldizkari birtual bat eta aldian aldian mintegiak egitea.
|
|
|
Eta, hori gutxi balitz, arduratzeko beste fenomeno
|
bat
dago, 11 zenbakiko protokoloa indarrean jarri denetik gertatzen ari dena eta Espainiaz gain Europako Kontseiluko gainerako estatu kide guztiak ukitzen dituena: paradoxa dirudien arren, protokolo hori abian jartzean, asmoa auzien izapidetzan atzerapenak saihestea izan zen, auzitegira zuzenean jo zitekeelako, barne errekurtso guztiak agortu ondoren (Giza Eskubideen Europako Batzordearen iragazkia kenduta, etab.) eta, gaur egun, errekurtsoak biderkatu direnez, horiek jartzeko legitimazio zabala dagoenez eta Europako Kontseiluan bloke komunista zaharreko herrialdeak sartu direnez, Estrasburgoko Auzitegiari eta Espainiako Konstituzio Auzitegiari gauza bera gertatzen zaie babes errekurtsoaren kasuan:
|
|
|
Baina, hori guztia gorabehera, oinarrizko arazo
|
bat
dago oraindik: Europako Erkidegoko zuzenbidean ez dago arau positiborik indarrean giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen babesa oinarritzeko.
|
|
|
Datuok nazioko agintariei emango zaizkie, kasu zehatzetan eta herrialde bakoitzeko legeriarekin bat etorriz, betiere, datu horiek delitu larriak hauteman, ikertu eta pertsegitzeko erabiltzen badira, delitu horiek estatu kide bakoitzeko nazioko legerian nola definitzen diren kontuan hartuta (neurria, funtsean, terrorismoarekin eta krimen antolatuarekin lotutako kasuetarako pentsatuta dago). Aukera horren abusuaren aurrean berme bat ere ezarri du; zigor arloko edo administrazio arloko neurriak hartzea eskatzen du zuzentarauak baimentzen ez dituen erabilerak pertsegitzeko, eta herrialde bakoitzean prozesu osoaren kontrolaren erantzulea izango den agintari publiko
|
bat
egongo dela ezarri du. Ildo horretatik, badago lege berri bat, urriaren 18ko 25/ 2007 legea, komunikazio elektronikoei eta komunikazioen sare publikoei buruzko datuak gordetzekoa.
|
|
|
Horrez gain, EKren 17.1 artikuluan ezarri da askatasuna kenduko dela «legean aipatutako kasuak eta baldintzak gertatzen ez badira», eta hori atxilotzeari lotuta ikusten da, Prozedura Kriminalaren Legearen (PKL) 489 artikuluan eta hurrengoetan horren inguruan egiten den arauketan. ...ri izateagatik auzipetuta edo kondenatuta egonda ihes egiten duena), bai agintariek edo polizia judizialeko agente batek (horrek atxilotu egin behar du goian aipatutako kasuren batean dagoen edonor, zigor larriekin edo ez hain larriekin zigortutako delituagatik auzipetuta dagoen, a epaileak deitzen duenean joango ez dela uste bada, edo auzipetuta egon ez arren agenteak arrazoi nahiko baditu delitu
|
bat
dagoela eta atxilotutako pertsonak horretan parte hartu duela uste izateko). Edonola ere, ezin da faltengatik atxilotu, salbu eta ustezko errudunak etxebizitza ezagunik ez duenean eta fidantzarik ematen ez denean.
|
|
|
Doktrinaren gehiengoak ezetz uste du, aukera hori ez baita bildu gaur egun indarrean dauden Autonomia Estatutuetara (horietako batzuetan hasieran ezarrita egon zen, baina onetsi aurreko parlamentu eztabaidetan kendu egin zen). Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan salbuespen
|
bat
dago, eta salbuespen egoera bat dela bide: autonomia erkidegoak 1983ko abuztuan jasandako uholde ikaragarriak.
|
|
|
c) Amaitzeko, hirugarren irizpide
|
bat
dago, klasikoa, erregelamenduak legearekin duen lotura oinarri hartzen duena. Hori dela bide, erregelamenduak betearazleak, independenteak edo beharrizanekoak izan daitezke.
|
|
|
1976ko abenduaren 7koa. Handsyde kasua?, 1979ko apirilaren 26koa. Sunday Times kasua?, 1991ko maiatzaren 23koa. Oberschilck kasua?, 1991ko azaroaren 26koa. Sunday Times II kasua?, etab.) prentsak informazioa zabaltzeko duen eginkizunarekin batera jendeak informazioa jasotzeko eskubidea duela. Hala ere, Konstituzio Auzitegiak, egiazko informazioa jasotzeko eskubideari buruzkoa interpretatzerakoan, konstituzio testuaren interpretazio murriztailea egin zuen; egiazko informazioa askatasunez jasotzeko eskubidea informazioa zabaltzeko eskubidearen erredundantzia zela adierazi zuen, azken horrek, kasu guztietan, hartzaile
|
bat
egotea eskatzen du eta. Edozelan ere, konstituzio testuan sartzea justifikatu zuen informazio askatasunaren aurkako gizarte asaldura guztiak aurkaratzeko legitimazioa zutenen multzoa ahalik gehiena zabaltzeko (martxoaren 16ko 6/ 1981 KAE).
|
|
|
Une honetan, Diputatuen Kongresuko Araudia, 1982ko otsailaren 10ekoa, eta Senatuaren Araudia, 1994ko maiatzaren 3koa, indarrean daude. Hirugarren araudi
|
bat
egon litzateke, Gorte Nagusiena, EKren 72.2 artikuluak aipatzen duena, bi ganberen baterako batzarraldiak eta Kongresuko eta Senatuko organo mistoak arautzeko. Araudi hori bi ganberen erabateko gehiengoaren bidez onetsi da, eta diot, araudi hori ez baita oraindik onetsi.
|
|
|
Amaitzeko, eskubideen hirugarren multzo
|
bat
dago, eta hori atzerritarrei aitortu ahal zaie zein ez, horiek arautzen dituzten lege eta tratatuetan ezarritakoaren arabera. Hain zuzen ere, EKren 13.1 artikuluan ezarritakoa, Espainiako barne legerian, urtarrilaren 11ko 4/ 2000 Lege Organiko polemikoaren bidez (Atzerritarrek Espainian dituzten Eskubide eta Askatasunei buruzkoa, eta Atzerritar horiek Gizarteratzeari buruzkoa) garatzen da, hots, Atzerritarrei buruzko Lege izenekoaren bidez. 4/ 2000 LO sakon aldatu zuen abenduaren 22ko 8/ 2000 LOk, lehenengoa baino murriztaileagoa denak, eta ondoren modu partzialean eraldatu da hurrengo hauen bidez:
|
|
|
Amaitzeko, oker ugari eragiten dituen beste izendapen arazo
|
bat
dago, eta hori ere argitu beharra dago: antzeko izendapenak izan arren, EKren 149.1 artikuluko oinarriak, oinarrizko legegintza eta oinarrizko legea ez dira nahasi behar EKren 82 artikuluko oinarri legeekin.
|
|
|
Azkenik, udalerriei eta probintziei dagokienez, Konstituzioak, X. tituluan, horiei buruzko printzipio orokor batzuk ezarri zituen, eta gainerako guztirako erakunde horiei buruzko lege berezietara jo zuen. Probintzia bakoitzean Diputazio Probintzial
|
bat
egongo zen, eta herrietan alkateak eta Udalak. Udalak herritarrek izendatuko zituzten, betiere, legearen arabera eskubide hori bazuten.
|
|
|
Konstituzioan bi artikulu baino ez zitzaizkion eskaini Diputatuen Kongresuari. 40.000 pertsona bakoitzeko diputatu
|
bat
egon behar zen gutxienez, hauteskunde legearen arabera hautatua. Aldi horretan indarrean zegoen hauteskunde legeak, 1870eko ekainaren 23koak, izen bakarreko barrutiak hautatu zituen eta gizonezkoen sufragio orokorrari eutsi zion (1868tik indarrean zegoena).
|
|
|
Aipatu berri dudanez, Espainiako II. Errepublikako Konstituzioan, Cádizko Konstituzioaren ganbera batasunari heldu zitzaion berriro. Espainiako konstituzio historian ohikoa zen ganbera bitasunaren ordez ganbera batasunaren eredua hartzea justifikatzeko, bigarren ganberak gainbeheran zeudela esan zen, bigarren ganbera
|
bat
egoteak Parlamentua ahultzen zuela (horren eraginez, Parlamentuan botere berearazleak esku sartzeak egin zitzakeen), aurrerakuntzari oztopo egiten ziola, ideal demokratikoaren aurkakoa zela (azken horren oinarria herritarren arteko berdintasuna zen, batasun moduan hartuta; autore batzuen ustez, batasun hori arriskuan jartzen zen goi ganbera bat egonda); horrez gain, berriro ere Senatu elitista et... Horren ondorioz, Gorteek ganbera bakarra izan zuten, Diputatuen Kongresu izenekoa.
|
|
|
Aipatu berri dudanez, Espainiako II. Errepublikako Konstituzioan, Cádizko Konstituzioaren ganbera batasunari heldu zitzaion berriro. ...nberak gainbeheran zeudela esan zen, bigarren ganbera bat egoteak Parlamentua ahultzen zuela (horren eraginez, Parlamentuan botere berearazleak esku sartzeak egin zitzakeen), aurrerakuntzari oztopo egiten ziola, ideal demokratikoaren aurkakoa zela (azken horren oinarria herritarren arteko berdintasuna zen, batasun moduan hartuta; autore batzuen ustez, batasun hori arriskuan jartzen zen goi ganbera
|
bat
egonda); horrez gain, berriro ere Senatu elitista eta sistema demokratikoarekin bateraezina zena diseinatzeko beldurra zegoela adierazi zen. Horren ondorioz, Gorteek ganbera bakarra izan zuten, Diputatuen Kongresu izenekoa.
|
|
|
1938ko urtarrilaren 30eko Legearen bidez, Estatu frankistaren Administrazio Zentrala berregituratu zen, eta Ministerioko sailetan antolatu. Horietako bakoitzaren buruan ministro
|
bat
zegoen, idazkariorde batek lagunduta. Bestalde, Ministerioak Zerbitzu Nazionaletan antolatzen ziren, eta horiek, aldi berean, Atalak eta Bulegoak zituzten.
|
|
|
...estatuburuengan izan ohi den bezala, buruzagitza eragingarria baino, Generalisimo izaera dela bide), ordena publikoa zaintzen zuen, grazia onurabidea zuen, bere izenean justizia ematen zen, lan, kargu publiko eta ohoreak ematen zituen, ordezkari diplomatikoak egiaztatu eta hartzen zituen, etab. Horrez gain, Gorteak deitzen zituen, horien legegintzaldia modu mugagabean luza zezakeen, auzi larriren
|
bat
zegoenean, Gorteek edo Gobernuak eskatuta eta Erresumako Kontseiluarekin bat etorriz; Gobernuko lehendakaria, Gorteetako lehendakaria, Gorteetako hogeita bost prokuradore gehienez izendatzen zituen (Erresumako Kontseilua entzun ondoren, eliz arloko, arlo militarreko edo administrazio arloko goi hierarkiako pertsonen artean edo naziorako zerbitzu garrantzitsuak egin zituztenen artean), baita gaine...
|
|
|
1) Arloei dagokienez, Konstituzioan beren beregi aipatu direnak soilik arautu behar dira lege organikoaren bidez. Numerus clausus
|
bat
dago: horiek bakarrik eta ez beste batzuk arautu behar dira lege organikoen bidez. Hona hemen arlook:
|
|
|
5 artikulua Euskal Herriak poliziaren arloan zuen eskumenari buruzkoa zen, Konstituzioan eta Ordena Publikoaren Legean ezarritakoari kalterik egin gabe. Segurtasun Batzorde
|
bat
zegoen Errepublikako Gobernuaren eta autonomia erregioko Gobernuko kideek osatua Euskal Herriaren esku utzitako ordena publikoko zerbitzuak eta Estatuaren eskumenekoak etengabe koordinatzeko. Bestalde, 6 artikulua Euskal Herriak Estatuko gizarte legeria egikaritzeko zuen betebeharrari buruzkoa zen.
|
|
|
Baina, azken ahalmen horri lotuta, zehaztapen batzuk egin behar dira: erregeak ministroak askatasunez izendatu eta kargutik ken zitzakeen, baina, nola edo hala, baldintza
|
bat
zegoen: ministroek Gorteen konfiantza izan behar zuten.
|
|
|
batetik, Behe Ganbera («Prokuradoreen Estamentu» izenekoa) eta, bestetik, Goi Ganbera («Handikien Estamentu» izenekoa) zeuden. Errege Estatutua idatzi zutenek bigarren Ganbera eskatu zuten, euren ustez, beharrezkoa zelako ganbera
|
bat
egotea herriak hautatutako Ganberaren eta koroaren arteko gatazkak saihesteko eta Parlamentuko lanak sakonago eztabaidatzeko; gainera, Europan bi Ganbera egotea ohikoa zen. Inon agertu ez arren, guztien buruan zegoen bigarren Ganbera honek herri ordezkaritzako Ganberaren «gehiegikeriak» geldiaraziko zituela.
|
|
2008
|
|
|
3) Ez da beharrezkoa eztabaidatutako gaien laburpena jasotzea ziurtagirian, ezta, hala denean, esku sartze edo aurkajartzeren
|
bat
egon den aipatzea ere.
|
|
|
2 Erregistratzaileak ulertuko du inskribatu beharreko agirien kanpo formak ez direla legezkoak, baldin eta akatsen
|
bat
badago, eta, forma ezartzen duten legeei helduta, akatsok agirien baliozkotasuna ukitzen badute; betiere, izan behar dira aurkeztutako agiriek ondorioztatzen dituzten akatsak. Inskripzioan jaso ez bada jaso beharreko inguruabarren bat, edo, jasotzea nahitaezkoa izan ez arren, erregistratzaileak kalifikatu beharreko inguruabarren bat, edo inguruabar hori behar besteko argitasunik gabe jaso bada, erregistratzaileak modu berean ulertuko du akats hori.
|
|
|
1 Eskrituran zehaztutako kasuetan, bazkideetatik edozein banan daiteke elkartzetik, baldin eta horretarako arrazoi zuzenen
|
bat
badago edota beste bazkideek euren adostasuna ematen badute.
|
|
|
1 3 Argitalpenaren edukiaren eta inskripzioaren edukiaren artean kontraesanen
|
bat
badago, onustedun hirugarrenak argitalpenaz balia daitezke, hori euren onurarako bada.
|
|
|
2 Agiriaren kalifikazioa egin behar duen erregistratzaileak uste badu eskatutako eragiketa oztopatzen duen akatsen
|
bat
dagoela, sektore bereko titularkideari edo titularkideei emango die horren berri, agiri guztiak eurei emanez. Eragiketa bidezkoa dela uste duenak bere erantzukizunpean gauzatu ahal izango du hori.
|
|
|
Ministerio bakoitzak bere aurreproiektua eta beraren menpe dauden autonomiadun organoena prestatu behar ditu. Horretarako, ministerio sail bakoitzean aurrekontuetako bulego eta batzorde berezi
|
bat
dago.
|
|
|
Horixe gertatzen da dirutan adierazten diren zerga oinarriekin: PFEZ, SZ, ODZ, BEZ eta abarrekin; beste kasuetan, ostera, loturaren
|
bat
egoten da, baina ez hain zuzenekoa.
|
|
|
Hori erabiltzen da Sozietateen gaineko Zergan, edozein zerga oinarriri portzentaje bera aplikatzen baitzaio. Karga tasa aurrerakorren kasuan, tasen tarifa
|
bat
dago eta, zerga oinarria handitzen den heinean, tasa ere handiagoa da. Demagun, zerga oinarria 1.000 eurokoa denean, karga tasa %5 dela; karga tasa aurrerakorra denetan, zerga oinarria 2.000 eurokoa izango balitz, karga tasa %5 baino handiagoa izan litzateke, adibidez, %7.
|
|
|
Jauzi hori saihesteko, egun erabiltzen diren tarifa aurrerakorrak tarteetan edo eskala mailetan zatitzen dira, eta tarte bakoitzean hurrengo sistema erabiltzen da: tarte bakoitzaren gutxieneko zenbatekoari eskalan ezarritako kuota
|
bat
dagokio; gutxieneko zenbateko hori gainditzen duen oinarri portzioari eskalak zehaztutako tasa handiagoa aplikatzen zaio. Horrela, oinarria handitzen denetan, gehikuntza oso txikia izan arren, ordaindu behar den portzentajea ere handitu egiten da.
|
|
|
Ikusi dugun moduan, interpretazioaren bitartez nahaspilatsuak edo ilunak izan daitezkeen aldeen esangura zehazten da. Horrenbestez, interpretazioa burutzeko, nahitaezkoa da aldez aurretik arauen
|
bat
egotea, esanahi iluna edo nahaspilatsua duen araua, alegia. Integrazioa, aldiz, beharrezkoa da zuzenean aplikatzeko moduko araurik ez dagoenean; halakoetan, analogia erabili eta kasu zehatz baten arauketa antzeko beste bati hedatzen zaio.
|
|
|
Zerga pertsonaletan, pertsona jakin
|
bat
dago zergaren baldintza objektiboen barruan; beste hitz batzuez esateko, zerga hori ezin daiteke pertsonarik gabe eratu. Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, esaterako, bakoizturiko pertsonaren errenta osoaren gainean ezartzen da beti, baldin eta pertsona hori ohiko egoiliarra bada.
|
|
|
Laburbilduz, honako hauek dira kariok: zorrik ez izatea (hori ordaindu delako, preskribatu delako?), zorra eskatzeko modukoa ez izatea (eten delako, geroratu delako, likidazioa jakinarazi ez delako?), eta titulu exekutiboaren akats formal
|
bat
egotea (subjektu edo zorraren identifikazio okerra, premiamendu errekarguaren likidazio okerra, borondatezko epealdia bukatu dela ez adieraztea?).
|
|
|
Aurreko kasuan bezala, sailkapen ekonomiko nagusiaren barne beste azpisailkapen
|
bat
dago: kapituluak artikulutan zatitzen dira.
|
|
|
Prozedura hasi duten ikuskatzaileek prozeduraren garapena bultzatu behar dute, salbu eta abstentzio, ezespen edota ziodun karien
|
bat
dagoenean. Ziodun karirik izan ezean, subjektuak men egin behar die jarduketetara agertzeko agindeiei; bestela, subjektu horrek arau haustea gauzatzen du, eta jokabide hori errepikatuz gero, subjektuak ikuskapen lanaren aurka egin duela ulertzen da, zehapenak astuntzen direlarik.
|
|
|
Euskal Herriko Autonomi Estatutuaren 41.1 artikuluak dioenez, «Estatu eta Euskal Herriaren arteko tributu harremanak arautuko dira tradizioko foru sistemari jarraiki, Ekonomi Itun edo Hitzarmenen bitartez». Horretarako, Euskal Autonomia Erkidegoko Lurralde Historiko bakoitzean Foru Ogasun
|
bat
dago. Ekonomi Itunaren bidez, Foru Ogasunek Estatutuaren 41.2.b) artikuluak eratxikitako eskumenak dituzte:
|
|
|
TLOren 221 artikuluak prozedura hori berrikuspen prozedura berezien artean kokatzen du. Prozedura erabiltzeko karia da zor ez den sarreraren
|
bat
egotea. Administrazioak zor ez diren sarrerak itzuliko dizkie tributu betebeharpekoei, urratzaileei eta horien ondorengoei, sarrera izan bada tributu betebeharra betetzean edo zehapena ordaintzean.
|
|
2009
|
|
|
Mesfidantza izateko arrazoien
|
bat
badago eta kapitainak hala eskatzen badu, epaileak edo auzitegiak erabaki dezake merkatugaiak gordailutzea, kapitain horri dena ordaindu arte.
|
|
|
Agiriaren kalifikazioa egin behar duen erregistratzaileak uste badu eskatutako eragiketa oztopatzen duen akatsen
|
bat
dagoela, sektore bereko edo sektore bakarreko titularkideari edo titularkideei emango die horren berri. Inskripzioa egiteko gehieneko epea igaro baino lehen agiri guztiak emango dizkie, eta eragiketa bidezkoa dela uste duenak bere erantzukizunpean gauzatu ahal izango du hori, epea amaitu baino lehen.
|
|
|
Agiri horien egitura aparteko kasuetan bakarrik alda daiteke ekitaldi batetik bestera, baldin eta horretarako arrazoiren
|
bat
badago eta oroitidazkian hala agerrarazten bada.
|
|
2011
|
|
|
Zuzeneko lerroan oinarenganaino bakarrik igotzen da. Horrela, seme edo alabaren eta gurasoaren artean gradu
|
bat
dago; iloba eta aitona edo amonaren artean bi; eta birbiloba eta birraitona edo birramonaren artean hiru.
|
|
|
Jarauntsiaren onarpena eta arbuiatzea, behin egin eta gero, ezeztaezinak dira, eta ezin aurkara daitezke, salbu eta adostasuna deuseztatzen duten akatsetatik
|
bat
dagoenean, edo testamentu ezezagunen bat agertzen denean.
|
|
|
Eskritura akastunak, hala notarioa eskugabea delako, nola formaren inguruan beste hutsen
|
bat
dagoelako, agiri pribatuaren izaera izango du egilesleek berori sinatu badute.
|
|
|
Bi bion ondorengoetatik baten seniparte hertsia errespetatzen ez bada, edo, kausatzaileak utzitako ondasunen gainean eta hark aginduta, ondorengoari partaidetza kuota
|
bat
badagokio eta hori ez bada errespetatzen, kaltedunak eska dezake ezkontideak burututako egintzak hutsaltzea, kalteturik gertatu den interesa betetzeko hori beharrezkoa den neurrian.
|
|
|
Zehaztu gabeko gauza higiezinaren gaineko legatua baliozkoa izango da, jarauntsian horren generoko gauzaren
|
bat
dagoenean bakarrik.
|
|
|
Saldutako gauza emateko gastuak saltzaileak ordaindu ditu, eta gauza garraiatu edo lekualdatzeko gastuak, erosleak, hizpaketa bereziren
|
bat
dagoenean izan ezik.
|
|
|
Edukitzailea onusteduna da, ez badaki bere tituluan edota eskuratzeko moduan akats
|
bat
dagoela eta akats horrek hura baliogabetzen duela.
|
|
2012
|
|
|
2 Epaile edo auzitegiak, bere jurisdikzioan diharduela, legeak zigortu ez duen egite edo ez egite
|
bat
dagoela jakiten badu, eta zigortzeko modukoa dela uste badu, ez du prozedurarik hasiko egite edo ez egite horren inguruan eta Gobernuari azalduko dio zeintzuk diren egite edo ez egite horri zigorra ezartzeko dauden arrazoiak.
|