|
2002
|
|
|
Bere garbitasuna zala ta, entzute andia zuen-emazteki andiki
|
bat
bizi omen zan beiñola, Efeso, n. Atzerrietako emakume asko efesoratzen ziran bera ezagutu naiez, eta baita, garbitasunarekiko zuen-ospea egiazkoa zanentz egiztatzeko ere.
|
|
|
– Bildots bat ari haiz ikusten, ez astoa; eginkizun guztietarako otzana duk, ez dik horzkarik egingo, ez eta ostikadarik jaurtiko; astotxo horren larruaren barnean aiurri oneko gizon
|
bat
bizi dela esan zitekek. Ez duk zaila hori ikustea; aurpegia hanka artean sartzen badiok, heuk igarriko diok zer nolako egonarria erakusten duen.
|
|
2006
|
|
|
Beste modu batera esanda: gizarte modernoetan funtsezko tentsio
|
bat
bizi da efikaziaren eta zentzuen artean, arrazoiaren eta fedearen artean, arrazionaltasun instrumentalaren eta balio-arrazionaltasunaren artean. Salvador Giner-i helduko diogu berriro:
|
|
2007
|
|
|
Hori bai dela profesionaltasun faltaeta espezializazio falta. Oso sintomatikoa den esperientzia
|
bat
bizi izan nuen nikneuk: prentsa-bulegoko arduradun batek deitu zidan behin, nik idatzi nuenarengaineko informazioa nondik atera nuen galdezka.
|
|
|
14.2 irudia. Munduko biztanleen heren
|
bat
bizi da pobrezian, eta hori egiturazkobortizkeriaren agerbide bat da (argazkia: www.rel-uita.org).
|
|
|
Ez gara mekanikari handiren baten artefakto ttattarrak ere. Deismoa jopuentzako, haurrentzako, genevarrentzako, erlojugileentzako erlijioa da»18; panteismoa, gizon-emakume natural haziaren fedea; Goethe-ren naturaren sentimendua; naturarekin
|
bat
bizi ziren antzinako germaniarren erlijioa19 Batez ere, ordea, Jainkoaren inkarnazioa gizadia da20, eta horregatik, «guk ez dugu konbatitzen herriaren giza eskubideen alde, gizakiaren Jainko eskubideen alde baizik»21.
|
|
|
Ez da, idealismoak ez daukala munduaren eta historiaren izaera tragikoarentzat sentsurik. Hölderlin berehala «desengainatu» da; hau da, gaurko munduan gizakia ez da eta ezin da naturarekin
|
bat
bizi, kantatuko du malenkoniaz, bera ez delako gizartearekin ere bat, eta jainkoak ere ez direlako polisaren politikarekin bat. Alegia, Tübingengo gazteek Grezian identifikatu duten natura jainkozkoa jada hila dago, jainko grekoak eta polis grekoa hilak diren bezala?, naturaren eta gizon-emakumearen harmoniazko ezkon-
|
|
2008
|
|
|
Sasoi hartan, gainera, botere-zentrotik urruti zeuden guneak kontrolatzeko aukerak ez ziren gaur egungoak. Euskal lurraldeek gozatzen zuten status juridiko hau ezagututa, autore batzuek baieztatu zuten68 absolutismoaren garaian euskal lurraldeetan sasidemokrazia
|
bat
bizi zela.
|
|
2009
|
|
|
Des-herritze prozesu
|
bat
bizi dugula iruditzen zait. Des-euskalduntze praktiko batbizi dugula esango nuke.
|
|
|
Gertakari jakinen inguruan jasotzen dirennarrazioak dira lekukotzak. Gehientsuenetan hitzezko narrazioak izan ohi dira, gertakari jakin
|
bat
bizi izandako pertsonek sortutako narrazioak. Badira irudizegindakoak ere, bai eta biak uztartzen dituztenak13 ere.
|
|
|
Horrela, hiruneurritakoak izan behar dira: 200 cm2, eme bat bere kumeekin edota umeketarako bikote
|
bat
bizi daiteke; 450 cm2 eta 900 cm2, animalia gehiago ostatudaitezke. Kontuan izan behar da, nahiz eta andui bakoitzak portaera ezberdina izan, arrak batera bizi direnean oldarkor jokatzen dutela euren arteaneta zauriak edo/ eta heriotzak egon daitezkeela (2 taula).
|
|
2011
|
|
|
1) Literatura unibertsaleko, eta bereziki greko-latindarreko obra ezagunak euskaratzea ez zen berria, baina oraingoan urrezko garai
|
bat
bizi izan zuen193 Gerraurrean zenbait saio izan ziren, eta gerraostean bide horretan sakondu zuten, Zaitegiren Euzko-Gogoa plataforman. Beraz, testu greko-latindar askoren itzulpena EuzkoGogoa aldizkarian argitaratu zen, eta maiz aldizkaritik kanpo ere, liburu formatuan, lanari zabalpen handiagoa emateko gogoz.
|
|
|
Gatazkarik gabeko balizko bizitza
|
bat
bizi dute animaliek. Zorioneko orekan bizi dira.
|
|
|
Gure hipotesi nagusia da ahula dela ikus-entzunezko komunikazioaren gaineko gaitasuna gure gazteen artean. Irudiaren gainean, lilura burugabe eta arin moduko
|
bat
bizi du gazteak, gogoetazko analisietatik urrun.
|
|
|
– Bere distortsioak ez datoz
|
bat
bizi den kulturako taldearen arauekin.
|
|
|
Freud-en (1914) arabera, bere buruarengan libido gehiegi inbertitzen du nartzisistak. Nartzisistari iruditzen zaio ni idealaren gauzatzea edo hezurmamitzea dela, mundu guztiak miretsi beharreko existentzia bete
|
bat
bizi duela, besteen beharrik ez duela, besteen beharra izateak osoa eta betea ez izatea esan nahi duela.
|
|
|
Azken bost urteetan, arrazoi desberdinak direla-eta, 10 aldiz aldatu da etxez: «argia lapurtzen zidaten», «lotara joaten ginenean soinuak ateratzen hasten ziren», «drogazale
|
bat
bizi zen eraikuntzan», «nire semeari burla egiten zioten», etab. Ez du inoiz lagun minik izan «gaztetan oso heldua nintzen eta nire adinekoekin ez nintzen gustura sentitzen. Gainera, nire gurasoak oso zorrotzak ziren eta eskolatik edo lanetik irteten nintzenean etxera joateko esaten zidaten.
|
|
2012
|
|
|
Heroi gatazkatsutzat uler genezake: norbereburuarekin, norbere munduarekin konformagaiztasunen
|
bat
bizi delako, desorekahori gainditzeko moduren baten bilaketari ekiten dion gizabanakoa.
|
|
2014
|
|
|
Sexudimorfismoko aro bat atzean uzten ari gara, 2 zenbakitik haragoko aniztasuna duenbatean sartzeko. Historiako une
|
bat
bizi dugu, zeinean ulermen teoriko eta boterepraktiko nahikoa baitugu gure kulturan lehenengo aldiz galdetzeko: «bi sexu bakarrikegon behar al dira?».
|
|
|
Aztertu diren kasuen% 20an, prozesua goiz eteten da; besteak beste, izakiaren garapen-akatsak, anormaltasunak eta hutsak gertatzen dira. Halako gertaera
|
bat
bizi duen emakumearentzat kasu askotan oharkabekoak gertatzen dira horrelako berezko abortuak, eta odol-galera hainbat faktorerekin interpreta dezake.
|
|
|
Eskuarki helduaroan gertatzen da. Estres larri
|
bat
bizi izan duenean gertatzen da disoziazio-ihesa. Nahasteak hilabete batzuk iraun dezake, eta ihesaldia bat-batean amaitzen da.
|
|
|
Identitate disoziatuaren nahastearen eta trauma osteko estreseko nahastearen zergatiak antzekoak dira. Bizitza arriskuan jartzen duten egoeretatik bizirik ateratako pertsona gehienek disoziazio motaren
|
bat
bizi izan dute. Disoziazio-nahastean disoziazioa azpimarratzen da, eta trauma osteko estresean barne-herstura azpimarratzen da.
|
|
|
Hondarreko eskizofrenia. Eskizofreniaren pasarteren
|
bat
bizi izan du gutxienez, baina ez ditu geroztik eskizofreniaren sintoma positibo nagusiak agertu. Sintoma psikotiko positibo nagusiak (eldarnioak, haluzinazioak, asaldura psikomotorra?) ez ditu agertzen, baina sintoma negatiboak bai (inhibizio soziala, emozio eskasia, alogia, abulia, jarduerarik eza, eta abar).
|
|
|
Fobia soziala duenak jendaurrean aritzea edo performanceak egitea ekiditen du. Gertaera traumatiko intentsu
|
bat
bizi izan duten pertsonek, erresilientzia gutxi edo zaurgarritasun handia baldin badute, trauma osteko estreseko nahastea garatzen dute. Nahaste obsesibo-konpultsiboa duenak bere burutik pentsamendu beldurgarriak (obsesioak) urrundu nahi izaten ditu, errituzko portaera batzuk (konpultsioak) eginez.
|
|
|
Barne-hersturarik ez baldin badago, beldur normala sentituko dugu, baina fobiarik ez. Di Nardo eta lankideen (Di Nardo, Lawrence eta Rita, 1988) arabera, txakurrei fobia dieten askok txakurrekin gertaera traumatikoren
|
bat
bizi izan badute ere, txakurrei fobiarik ez dieten askok ere gertaera traumatikoren bat izan dute txakurrekin. Zertan dago batzuen eta besteen arteko aldea?
|
|
|
Nahaste akutua dutenen% 40 inguruk garatuko du trauma osteko estreseko nahastea. Gertaera traumatiko
|
bat
bizi izan dutenen% 15 -30ek agertzen du trauma osteko estreseko nahastea. Maiztasun handiagoz gertatzen da bortxazko gertaeren biktima izan direnen artean.
|
|
2015
|
|
|
Hamarkadetan izoztuta egon diren gatazkak berriro bueltatu dira. XX. mendearen hasieran bezala, nazionalismoen eztanda indartsu
|
bat
bizi dugu; ezkerra jokoz kanpo dago; eta Mendebaldeko inperialismoak, orain polo bakarrean antolatua, 1914an munduaren banaketan xede ziren lurralde asko berriro bilakatu ditu helburu, Europan zentro-periferia paperak indartzen dituen bitartean.
|
|
|
Aro digital berria teknologiaren garaipenaren aroa da, industria berriaren eta ekonomiaren motor nagusia baita, eta kulturaren eta industriaren arteko faktore erabakigarria. Iraultza isil
|
bat
bizitzen ari gara: inprenta edota lurrun-makina asmatu zireneko agertoki bertsuan kokatu gaituzte Internetek eta globalizazioaren kontzeptuak.
|
|
2017
|
|
|
Nahiz eta parte-hartzaileen adina txikia izan, ia erdiak noizbait egoera deseroso edota arriskutsuren
|
bat
bizi izan du. Mascheroni eta Cuman-en (2014) lanean adierazten den bezala, ikasleek identifikatzen eta zerrendatzen dituzten egoera gehienak irudi eta mezu desatseginak ikustea edota ezezagunekin topo egitearekin dute harremana.
|
|
|
. Egoera deseroso edota arriskutsuren
|
bat
bizi izan dute (irudi eta mezu desatseginak ikustea/ ezezagunekin topo egitea): % 43
|
|
|
Gure bizitzaren gertaerak gogoratzeko faktoreen artean dauden aspektu kritikoetariko bat da gertaera
|
bat
bizi izan den adina, honakoak gogoratzeko prozesuari eragiten diola ere.. Adibidez, jendarte bateko pertsonak adin kohortez banatuz gero, erraz ikusten da pertsona guztiek ez dituztela proportzio berean gertaerak gogoratzen (ikusi CEVI proiektua, d' Epinay, Cavalli, eta Aeby, 2008), gertaerek eragindako inpaktua ezberdina da eta.
|
|
2019
|
|
|
Horrexegatik, ezker erradikaleko partiduek, eta batez ere eurenoinarri sozialak, euskaltzaletasuna bereganatu eta haustura demokratikoaren ideiarekin lotuzuten, abertzaleak sentitu ez arren. Elkarrizketa batzuetan, esate baterako, 76 -77 urteetan gutxigora behera, euskaltzaletasunaren bat-bateko olatu gorakor
|
bat
bizi izan zela azpimarratu dute.
|
|
|
Trantsizioaz geroztik ezker iraultzailea ia desagertu egin zen eta krisi luze
|
bat
bizi izan zuen.Garaian garrantzi handia izan zuten arren, hainbat hamarkaden ondoren, gizartearen memoriakolektiboan alderdi iraultzaile hauetatik guztietatik deus gutxi baino ez da geratzen. Beraz, frankismoaren hondar urteetako oposizioko talde nagusietako batzuei merezi duten garrantziaemateko balioko duen lan bat da hau.
|
|
|
Hala, egunkarietan eta auzokideen ahotan ageri den Donostia hiri pinpirina da, frantsestua, burgesa eta Espainiako turismoari begira saltzen dena. Ekintzek, ordea, bestelako hiri baterakusten dute, gatazka politiko
|
bat
bizi duen hiri bat, errepresioaren eta bortizkeriaren testigu dena.Hortaz, Saizarbitoriak eleberriaren tesia azpimarratzeko elementu gisa erabiltzen du hiria: errealitatedesberdinen elkarbizitza kontraesankorra erakutsi, eta gizartearen indiferentziaren aurrean borrokaarmatuaren sakrifizio absurdoa azaleratzeko.
|