|
2000
|
|
|
Guztiarekin, komuneko ispiluaren aurrean berriro ere, Dabidekin gogoratu naiz zeren, sarritan, artean etxeko komunean biluzik eta ilea lehortzen aritzen nintzen bitartean, Dabid komunontzian eseri, eta gustuko izaten
|
baitzuen
bere eskuak nire ipurmasailetan ezartzea, eta gero eta gutxiagotan, ordea, laztanetan aurrera egin, eta ohean amaitzea.
|
|
2001
|
|
|
Eta literatura horren hasieran, jaiotorduan ia, Etxepare edo Etxapare, bietara ipini
|
baitzuen
berak deitura euskaraz, daukagu, aurrean duzuen Etxepare hau berau.
|
|
|
Etxepareri bezalaxe, badario beraz, heresia usaina ez ezik, halako heresia kiratsa ere. Errua ez zuten osorik bere, egia, ez baitzen Etxepare jaio bere gogoz behar baino lehen, eta gure Oihenart gizagaixoak ere ez
|
baitzuen
berak aukeratu sorlekua Zuberoako malkarretan. Nola garbitu, ordea, jatorrizko bekatu horren ondorenak?
|
|
2005
|
|
|
Adela emakume bulartsua eta bizia zen, ohi ez bezalakoa, lanerako ahalmen izugarria zuen, eta sexurako ere bai, inondik ere; horrez gain, ez zeukan besteok bezalako tabu eta herabetasun ergelik. Ondo ezagutzen nuela uste dut; nahiz eta berarekin inoiz etzan ez, neure burua bezainbat ezagutzen nuen, eta badakit ardura osoz saiatzen zela gizonekiko erakarmen hura modu egokian bideratzen; dena den, ordea, iruditzen zitzaidan gizaseme basatienak zituela gogoko, ematen
|
baitzuen
bere izaera adeitsu eztia kontrako energia basaz behar zuela elikatu. Hala iruditzen zitzaidan.
|
|
2006
|
|
|
Amonak baliatu egin ninduen. Borondate hoberenaz, egia da, baina baita kalkulu gupidarik gabeaz ere, esaldiaren gordinak ez
|
baitzuen
bere proposamena aurrera ateratzea beste helbururik. Kausa bat nintzen, bada.
|
|
|
Tolosa egokitu, ordea. Trenbideak ekarri
|
baitzuen
bere familia Tolosara, aitak trenbidean egiten zuelako lan. Harixe jarraituz iritsi ziren gurasoak bere lehendabiziko geltokira.
|
|
2009
|
|
|
...ak eginez, eta, gogoan zerabiltzalarik aldi berean loradendak hilabete amaieran pasatuko zuen faktura, gau hartan amaitu ziren xanpain kutxak, La Caravelleko lorezainen soldatak, bere gaixotasuna, azken ordua, eta, gauza guztien gainetik, baita Darioren gainetik ere, bere semea, bere semea, Daniel txikia, ia probatu ere ez baitzuen egiten jartzen zioten janaria eta Dario eta Elinorrengan iltzatzen
|
baitzuen
bere begirada sutsua, gorrotoz eta mespretxuz betea.
|
|
|
Dena desagertzen zitzaion inguruan. Hots isil erritmodun bat besterik ez zen gelditzen, txunditurik entzuten
|
baitzuen
bere barru barruan, harik eta ohartu zen arte taupada haiek bere bihotz ahituarenak zirela.
|
|
|
Nerabeen ariman inolako eraginik izan ez dezaketen bakarrak gurasoak dira. Baina Sylvieren hitzak, haren eredua, haren bizitzaren duintasuna, haren gustuak, berriz, ezin ordeztuzko elikagaia ziren Danielentzat, harexekin asetzen
|
baitzuen
bere burua norbaiti entregatzeko eta norbait miresteko beharra. Bestalde, Sylvieren antza zuen Claudek.
|
|
|
Aita eta ama oso lotuta zeudela ematen zuen. Dudarik gabe, hainbeste maite zuen, ezen behartuta ikusi
|
baitzuen
bere burua senarraren bizitzaren alde ilun eta ez zilegi guztiak onartzera. Batzuetan Danielek pentsatu izan zuen (eta oraindik ere hala pentsatzen zuen) Clarak bazuela senarraren amodio aferen berri.
|
|
|
Haren elurrezko gorputza besarkatzen ikusi nahi zuen Ananda, eta berak ere parte hartu maite jolasean; aldi berean, ordea, Lidiarekiko irrits edo morborik ez zuen sentitzen, erakarmen" garbia" baizik, ia deboziozkoa. Ez zuten beste emakumeek erakartzen, ez zuen joera lesbiarrik sumatzen, ohartuki behintzat, Lidiaz sentitzen zuen hartan ez zen behintzat halakorik, ustez, ez baitzuen sentitzen inolako irritsik haren alua ukitzeko, ez
|
baitzuen
bere burua irudikatzen hari titimuturrak edo klitoria miazkatzen; baina, nolabait, ukitu egin nahi zuen, ondoan sentitu, haren larruazala laztandu, eta Anandarengan gorritasun xaloa nola pizten zen ikusi, berak ezagutzen ez zuen gaztetxo nerabe bihurtzen baitzen Ananda Lidiaren aurrean, beste inorekin irekitzen ez zitzaion ate bat zabalduko balitzaio bezala; horixe partekatu nahi zuen Sarak Lidia... Agian hirurak batera saiatu izan balira, iritsiko ziren elurrak betseinetan marrazten zien herrialdera, Anandak esan ohi zuen bezala.
|
|
|
Aste Santu inguruko kontuak ziren horiek gurean bezala beste baserri askotan ere gogoratzekoak. Orduan igande bakoitzak
|
baitzuen
bere ebanjelio txatalaren oihartzun luzea. Lazaro hilobikoaren piztea zen Erramu aurreko igandekoa, kontzilioz aitzin.
|
|
2010
|
|
|
Kontatzen ari zenetik ulertu ahal izan zuen azkenik Akilesek gizon hura Testorides maisua zela, iruzurren bidez Homeroren kantuak bereganatu zituena bereak balira bezala kantatzeko. Horregatik ezagutzen zituen horren ongi Troiako gerrako gertakariak, eta baita benetako sortzailearen gorabeherak ere, haren obra usurpatu
|
baitzuen
berea zela sinetsarazteko.
|
|
|
Bartzelonara egin zuten bidaia eta han, Elkarrik gonbidatuta, Tapiesek eta Saramagok proiektu artistiko bati forma eman zioten: grabatu bat eta testu bat, bi paper izenpetu, elkarbizitzaren eskean dauden bi oihu, bi opari euskal gizartearentzat indarkeriaren iruditik irten beharra
|
baitzuen
bere errealitate anizkoitza ezagutzeko. Saramagok idatzi zuen:
|
|
|
zehaztasun osorik ezinaren jolasa, eta horra filologo guzien betiko bazka. Azkuek berak, nahiz kanta eta hitza bera ezagutu, ez
|
baitzuen
bere hiztegian sartu jarraikile harenik. Orotariko Euskal Hiztegiak badakar, ordea, testigantza franko:
|
|
|
Nik esaten dut, Zubieta asko badirela, baina Goizubieta bakarra. Halaxe
|
baitzuen
bere izen zaharra Goizuetak, herrian bertako Zubiaundi ederrak eta inguruko beste zubi eder askok emana. Dokumentu zaharretan (829) hala ageri da behintzat [3]:
|
|
|
Al Caponerekin akordatu nintzen: hark ere, beti kaballero, lore sorta bidaltzen
|
baitzuen
bere biktimen beiletara txintxo asko.
|
|
2011
|
|
|
Hura ikustean bere laguntzaileek seinale txartzat jo zuten eta borrokarako asmoa bertan behera uzteko aholkatu zioten Jaun Zuriari. Honek, ordea, aurrera egitea erabaki zuen, otsoak haragijaleak izaki, arerioengan sarraski handia eragingo zutelako seinalea ikusten
|
baitzuen
berak. Horregatik ditu Bizkaiak bi otsoak haritzaren azpian bere armarrian.
|
|
|
Biek dute Eskoziako jatorria, biak dira erregeren alaba eta biak izan ziren erbesteratuak. Hala ere, Melusina naturaz gaineko pertsonaia bada ere (suge bilakarazi
|
baitzuen
bere ama Presinak), Kronikako Diogenisek ez du lamiekin eta antzeko pertsonaia fantastikoekin pareka dezakeen ñabardurarik.
|
|
|
Hurbiltasun hura aprobetxatuz, Bernardorengandik eta ikasi zuen guardia zibilei ordaintzen kontrabando egunetan bidea libre uzteko. Eta ederki ikasi ere, berak kontatzen
|
baitzuen
bera izan zela behin sarjentuari zor ziotena ordaindu ez zion bakarra. Eta hura ez zen jolasa, Altzibar auzotik entzuten baitziren udaletxeko ziegetan sarjentuaren atzaparretan erortzen zirenek botatzen zituzten garrasiak.
|
|
2012
|
|
|
Legenda batek dio Conan Meriadec errege bretoiak, ehizan zebilelarik, gwen ermine bat (blanche hermine edo erbinude zuri bat) ikusi zuela erreka bazter lokaztu baten ertzean. Erbinudeak, ez
|
baitzuen
bere zuritasun aparta lokatzetan zikindu nahi, nahiago izan zuen zakurrei eta ehiztariei aurre egin, jakinagatik ere bertan hilko zela.
|
|
2018
|
|
|
Maratilari eragin zion. Bihotza tarrapataka zeukan, eta taupadak hain iruditu zitzaizkion ozenak, ezen pentsatu
|
baitzuen
bere presentzia salatuko zutela.
|
|
2019
|
|
|
Eta Itziarren semea hasi zenean, ikaraz lehertu ziren, batera eta bakarka. Eredugarria zen Itziarren semea, ez
|
baitzuen
bere lagunik salatzen, torturarik latzenetan ere. Atxilotuek, egiazki, tortura larriak jasaten zituzten, epailearen aitzinean deklaratzen, baina ardura debalde.
|
|
|
Berrogei bat urteko emakumea zen, artean oso ederra, pittin bat pottola, baina, mami halakoei esker, hogei urtetan bezain mardo mantentzen zena. Lagunartean" Jainkosa" deitzen zioten, halakoxe itxura tentea, halakoxe begien beltz handia, halakoxe kaparetasuna erakusten
|
baitzuen
bere nor izate hartan guztian. Betidanik izana zen aitzakia gabea; sekula santan susmo txar bakar bat ere izana zen haren bizitzan.
|
|
|
Batzuetan, gauean, su bazterrean biak aurrez aurre geratzen zirenean, tea hartu ohi zuten mahaira emazteak larru mehezko kaxa ekartzen zuen, non gordetzen
|
baitzuen
bere, Lantin jaunaren esanaren arabera," purtxileria"; eta imitaziozko bitxi haiek ikusmiratzen jartzen zen grinatsuki, gozamen sekretu eta sakon bat sumatuko balu bezala bere baitan; eta senarrari lepotik koilare bat ezartzen tematzen zen, ondorenean gogotik barre egiteko, oihu eginez: " Zeinen poxpolintxo zauden!".
|
|
2020
|
|
|
Gonbita heldu zitzaionean, ez zion arretarik jarri, ez
|
baitzuen
bere burua imajinatzen halakorik egiten. Une hartan, ez zuen bere burua ezertxo ere egiten imajinatzen.
|
|
|
–Aita eta ama ezkondu zirenean, lamina zela inoiz inori ez ziola kontatuko promes eragin zion amak aitari. Baina ni sortu nintzenean, hain itsusia nintzen non aitak ez
|
baitzuen
bere semea nintzela sinetsi nahi izan, eta esan zion: " Lamina behar zenuen!" Eta dzast, istantean desagertu zen ama eta ez genuen atzera sekula gehiago ikusi.
|
|
2021
|
|
|
Mario Santos El Correo Vitoriano ko kazetariarena. Ordura arte harreman sinbiotiko baten distantzia zuhurra izan genuen, non berak informazioa lortzen
|
baitzuen
bere egunkarian argitaratzeko, eta ni, berriz, ziur nengoen, haren luma neurrizkoaren babesean, gure ikerketak ez zituela inork gaizki interpretatuko. Baina ez egun hartan, ez egun hartan.
|
|
|
Beharbada, gehien hunkitu nautenen artean irandar bat aipatuko nizuke: Naguib; bo, hobeki erran, Iranen jaiotako gizon bat, zeren hark aberrigabetzat
|
baitzuen
bere burua. Gau batez, bertzaldera pasatzeko noiz atertuko zain geundela, kafe bat hartu eta berriketan aritu ginen, eta berak erran zigun, hasieran, Irandik armadaren ihesi alde egin berritan, errefuxiatua sentitzen zela, baina denboraren poderioz gero eta argiago ikusi zuen bera gizakia zela eta horixe zela bere benetako aberria.
|
|
|
Halako egoeretan nork bere kabuz erabaki behar du zer den zuzena eta zer ez. Ez da onargarria Adolf Eichmannek bezala egitea, zeinak legea bete baino ez zuela egin argudiatu
|
baitzuen
bere buruaren alde.13 Radbruchen tesi garrantzitsu horri Radbruchen formula izena eman zaio.
|
|
2022
|
|
|
Izeba Kate Browne jaunarengana itzuli zen, zeinak irri zuri bat egin
|
baitzuen
beraren erlijioaren zehar aipamena egin zenean, eta esan zuen presaka:
|
|
|
Dendari apal bat zen Fogarty jauna. Hirian zuen edari etxearen negozioak porrot egin zion, bigarren mailako destilategi eta garagardogileetara mugatu
|
baitzuen
bere finantzen egoerak. Denda txiki bat ireki zuen Glasnevin Roaden, zeinetara uste baitzituen erakarriko zituela, bere moldeei esker, auzoko etxekoandreak.
|
|
|
Gaur, Ekaitza ekainean atalaren" 2 bertsioaren" argitalpena, hainbat gertaera argitaratugabe eskaintzen dituela alde batera utzita, ez da inolaz ere oker baten zuzenketa, Denise Epsteinen lan eskergari egiten zaion omenaldi bat baizik, 1956az gero jardun
|
baitzuen
bere bakardadean testu hura irakurtzen, berrirakurtzen, deszifratzen eta konparatzen, amarengandik sekula gehiago aldendua izatea eragotzi nahian eta bere tinta amarenarekin nahasturik uzteko. Irakurtzera goazen orrialde hauek izan daitezela betirako elkartasun horren lekuko.
|
|
2023
|
|
|
Eta goiz batean inon ezin zen han kirats hura aditu. Oihu egin zuen Bernadetak, izterrak zabaldurik ikusi
|
baitzuen
bere burua. Zabal zabal.
|