|
2004
|
|
|
Horixe gertatzen da telefono mugikorrekin. Philips multinazional elektronikoko Jesús Casadok dioenez, “kontsumitzaileek aldatu egiten zuten aparatua bateria erabiltzen ez zenean; orain, puntu horretara ere ez dira iristen, eta, batez beste, bi urte
|
baino
lehen uzten dute mugikorra”. Jakina modak ere hor eragiten duela.
|
|
|
“Lehen paketea” izan zen. Bigarrenean, Batzordeak Hamabostei proposatu zien 2008 urtera aurreratzea salgaien nazioarteko garraioaren erabateko liberalizazioa, eta kabotajea (operadore pribatu batek helmugakoa ez den beste herri batean salgaiak kargatu eta toki horretara iritsi
|
baino
lehen uzteko aukera) programan sartzea. Legebiltzarra, elkarrekin erabakitzeko prozeduran, are urrunago joan zen, eta 2006rako liberalizazioa eskatu zuen.
|
|
2005
|
|
|
Plan horrek hiru urteko indarraldia izango du hasieran, eskolara etengabe edo aldizka joaten ez diren ikasleen kopurua ahalik eta gehien murrizteko. Izan ere, absentismoa duten ikasleak dira justifikatu gabeko absentzia puntualak dituztenak, matrikulatu ez edo nahitaezko ikasketak garaia
|
baino
lehen uzten dituztenak. Gai horri buruzko azterketa osoagoa egiteko, Hezkuntza Sailak datu base bat izango du, eta hor jasoko dira ikasle absentistak, beren heziketa eta gizarte familiari buruzko datuekin, ikastetxeak eta eskola absentismoko probintzia batzordeek egindako txostenak, bertaratze ziurtagiriak eta familiei bidalitako jakinarazpenak.
|
|
2006
|
|
|
Eskolatze indize handiagoa Haur eskolatu gehien dituen eskualdea Latinoamerika eta Karibe da (%62), Ekialdeko Asiaren (%35) oso gainetik, Pazifikoa (%32), Estatu arabiarrak (%16) eta Saharaz hegoaldeko Afrika (%12). Azterketa zehatz baten arabera, eskolara inoiz ez joateko edo garaia
|
baino
lehen uzteko aukera gehien dutenak neskak dira batez ere, eta, bereziki, landa eremuetan edo eremu oso pobreetan bizi direnak. Batez beste, ama analfabeta batetik jaiotako haur batek bi aldiz probabilitate handiagoa du haurra ez eskolatzeko amak hezkuntzaren bat jaso duen adingabeak baino.
|
|
|
Sidneyko Unibertsitateak Australian egindako azterlan baten arabera, erditzean ematen den injekzio epidurala amagandiko edoskitze tasa txikiagoekin lotzen da, bai epe laburrera, bai luzera. “International Breastfeeding Journal” aldizkarian argitaratu zen lan honek erakusten duenez, era horretako analgesia hartu ez zuten emakumeekin alderatuta, erditzean epidurala hartu zuten emakumeek joera handiagoa izan zuten lehen astean amagandiko edoskitzearekin lotutako arazoak izateko, eta sei hilabete
|
baino
lehen utzi zioten bularra emateari. Azterketa Australian 1997ko martxotik urrira bitartean erditu ziren 1.280 emakumetan oinarritzen da, eta horietatik %33k epidurala jaso zuen.
|
|
2007
|
|
|
Baina arrisku okerrena, hausturak, prebenitzeko terapia betetzea ez da oso ona: hiru emakumetik bik urtebete
|
baino
lehen uzten dute, eta horrek areagotu egiten du arrisku larri hori. Gaur egun, diabetesak, infartuak edo bularreko minbiziak baino emakume ospitalizazio egun gehiago eragiten ditu.
|
|
2010
|
|
|
“La Caixa” Fundazioak egina da, eta eskola uztea eta horren kausak aztertzea du helburu, hezkuntza maila guztietan gertatzen baitira (lehen hezkuntza, bigarren hezkuntza, batxilergoa eta gradomedioko heziketa zikloak). Dokumentuaren egileen artean daude Mariano Fernández, Salamancako Unibertsitateko Soziologiako katedraduna, eta Luis Mena eta Jaime Riviere, unibertsitate bereko Soziologia eta Komunikazio Departamentuko irakasleak, eta ondorioztatu dute eskola garaia
|
baino
lehen uztea ez dela ikaslearen erabaki zehatz bat, “eskolatik pixkanaka bereizteko prozesu bat baizik, arazoa baino askoz lehenago hasten dena”. Ikasleen desafekzio hori diziplina arazo, absentismo, kalifikazio baxu edo irakasgai gisa frogatzen da.
|
|
|
Ikasle gehienak Batxilergora bideratzen dira, geroagoko ikasketetarako titulu bat, “ziur aski eskola arrakasta heziketa zikloak aukeratu izan balitu”. Aztertutako espedienteen arabera, garaia
|
baino
lehen uzten diren ikasle guztien %44, 3 Batxilergoan gertatzen dira, eta erdi mailako heziketa zikloetan, berriz, ikasketak uzten dituztenen %12, 9.
|
|
|
Hezkuntza Ministerioak eta zenbait autonomia erkidegok beren kudeaketa eremuan batxilergoko proba libreak ezarri dituzte, eta bide berri bat ezarri dute hogei urtetik gorakoek batxilergoko titulua lortzeko, ikasketa akademikoak egin beharrik gabe. Modalitate horrek malgutasun handiagoa ematen dio hezkuntza sistemari, eta ikasketak garaia
|
baino
lehen utzi zituzten gazteei berriz heltzeko aukera ematen die.
|
|
|
Alde batetik, ijitoek hezkuntzaren arloan duten desabantailaz ohartarazi nahi du, eta, bestetik, familiak eta ikasle ijitoak Bigarren Hezkuntzako ikasketak bukatzeak duen garrantziaz sentsibilizatu nahi ditu. Hamar haur ijitotik zortzik utzi dute Bigarren Hezkuntza amaitu aurretik Kanpaina hau inklusioaren aldeko apustua da, ikasle ijitoen hezkuntza egoera hobetu eta garaia
|
baino
lehen uzten dutenen tasa murriztu nahi duena: hamar haur ijitotik zortzik Bigarren Hezkuntza uzten dute amaitu aurretik.
|
|
2013
|
|
|
Espainian amagandiko edoskitzea hasten duten emakumeen% 75ek osasun adituek gomendatutako sei hilabeteak
|
baino
lehen uzten dute. Lanera itzultzea da arrazoi nagusia.
|
|
2014
|
|
|
Beste proposamen bat da, gainera, estalgailuaren tapa eta atea kentzea, katuaren ohearen barruan jartzea eta felinorako erakargarrienak sartzea. «Katuek ohitu egin behar dute bidaia baino lehen garraiatzera; horregatik, animaliarekin egin beharreko joan etorriak
|
baino
lehen utzi behar dira beren esku, eta aukera eman behar zaie beren zabalguneetara arakatzeko», felidoen albaitarien elkarteak. Kabinaren barruan dauden katuentzako sariek eta katera belar apur batek ere leku atseginagoa eramango dute felinoarentzat.
|
|
2018
|
|
|
Eta noiz hartzen du Ogasunak etxebizitza bat ohikoa? Baldintza batzuk bete behar dituzte, eta horien artean nabarmendu behar da etxebizitza jabearen egoitza izan dela gutxienez hiru urteko epe jarraituan (hala ere, ezkontza, bereizketa, lan lekualdaketa, lehen enplegua edo lan aldaketa direla eta, epe hori
|
baino
lehen utzi behar izan da). Hartutakoa ohiko moduan hartu ahal izateko, beharrezkoa da 12 hilabeteko epean bizitzea, modu iraunkorrean eta modu iraunkorrean, Zerga Agentziak jasotzen duen moduan, beharrezko diren obrak amaitu edo bukatu ondoren.
|
|
2021
|
|
|
Irudia: heathergunn Etxea denbora
|
baino
lehen uztea Etxea finkatutako alokairua amaitu baino lehen uzteko eska diezadakete. Bai.
|
|
|
Irudia: heathergunn Etxea denbora baino lehen uztea Etxea finkatutako alokairua amaitu
|
baino
lehen uzteko eska diezadakete. Bai.
|
|
|
Ohikoena ez bada ere, posible da jabe batek etxebizitza saltzea alokatuta dagoen bitartean. Horrelakorik gertatuz gero, ezin dizute etxea alokairua bukatu
|
baino
lehen uzteko eskatu, higiezina saldu delako. Jabea aldatuz gero, baserritarrak sinatu duen alokairu kontratua mantendu du.
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, ohikoena azken hori inoiz ez egitea da. Etxea akura kontratua amaitu
|
baino
lehen utz dezaket, irakasleaHau 1995eko urtarrilaren 1etik 2013ko ekainaren 5era bitartean sinatuko diren etxebizitza alokairuei ere aplikatzen zaie.
|
|
|
Pere Tarrés Fundazioko bozeramaile David Lozanok, ‘Infancia y Salud en Cataluña y España’ txostena egiten duenak, “gaur egungo kontzeptuek, hala nola eten digitalak, agerian uzten dute familien zailtasun ekonomikoengatik etxean beharrezko baliabide informatikoak ez izateak desberdintasunak sortzen dituela ikasgelan. Egoera ahulean, pobrezia arriskuan edo gizarte bazterketako egoeran dauden familiek izaten dituzten zailtasun horiek areagotu egiten dute ikasturtea errepikatzeko edo eskola garaia
|
baino
lehen uzteko aukera”. — Fundazio honetatik azpimarratzekoak dira aisialdi hezitzaileko jarduerak, pobrezia egoerek familiengan sortzen dituzten zailtasunak arintzeko, hezkuntzaren, gizartearen eta hezkuntzaren esparruan, eta hezkuntzako aisialdiko jardueretan.
|