|
2004
|
|
|
Gaurkoa du lehenengoa, eta oraindik ezin du sinistu bera ere han egotea, Ponte a Ema osotik sei pertsona baino ez zineman, debekatutako pelikula bat ikusten. Ciccillok proiekzioa hasi
|
baino
lehen esan dio, hemendik aurrera pelikula onak ikusten ohituko zara, Livia. Eta esan du orain arte bost zirela eta orain zazpi, Pablo falta delako, eta besoa estutu dio Liviari.
|
|
2008
|
|
|
–No te adelantes con fatiga, que cuando sea tiempo oportuno y puedas ser de algún provecho para tu prójimo, Dios te sacará y pondrá en el empleo que más te convenga?. Elkarrizketa osatzeko, baina, berak berea esan behar zuen, eta ama nagusia itzuli
|
baino
lehen esan behar zuen, gainera:
|
|
|
" No te adelantes con fatiga, que cuando sea tiempo oportuno y puedas ser de algún provecho para tu prójimo, Dios te sacará y pondrá en el empleo que más te convenga". Elkarrizketa osatzeko, baina, berak berea esan behar zuen, eta ama nagusia itzuli
|
baino
lehen esan behar zuen, gainera:
|
|
2009
|
|
|
bere fabrika, gero eta handiagoa, izerdi tantaz izerdi tanta lortu zuen, dirua alez ale, jakituria bere ahaleginaren ahaleginez, eta ospea eta sona, berriz, apurka apurka, prestigioaren eta onarpen sozialaren gailurra mailaz maila igo ondoren; halaxe irabazi zuen, orobat, jendearen errespetua, jendeak berak noiznahi erakusten ziona, bere erreberentziazko keinuekin, edo bere isiltasunarekin, Nazariok hitz egiten zuen bakoitzean; fabrikan, kalean eta toki guztietan jasotzen zuen begirunezko tratu hura, etxean izan ezik, itxura guztien arabera, halako ateraldiak baitzituen ume lotsagabe hark? Nazariok bazekien, bai, Domingo inkontziente samarra zela, pentsatu
|
baino
lehen esaten baitzituen esan beharrekoak, isildu beharrekoak, alegia?, baina norbaitek jakinarazi zion jakitekoa, mutila bere kasa ohartzen ez bazen; hartarako zegoen bera, aita, mutila bere lekuan jartzeko, eta, hala, eskumuturretik heldu eta gero eta estutzenago ziola, esan zion:
|
|
|
bere fabrika, gero eta handiagoa, izerdi tantaz izerdi tanta lortu zuen, dirua alez ale, jakituria bere ahaleginaren ahaleginez, eta ospea eta sona, berriz, apurka apurka, prestigioaren eta onarpen sozialaren gailurra mailaz maila igo ondoren; halaxe irabazi zuen, orobat, jendearen errespetua, jendeak berak noiznahi erakusten ziona, bere erreberentziazko keinuekin, edo bere isiltasunarekin, Nazariok hitz egiten zuen bakoitzean; fabrikan, kalean eta toki guztietan jasotzen zuen begirunezko tratu hura, etxean izan ezik, itxura guztien arabera, halako ateraldiak baitzituen ume lotsagabe hark... Nazariok bazekien, bai, Domingo inkontziente samarra zela, pentsatu
|
baino
lehen esaten baitzituen esan beharrekoak –isildu beharrekoak, alegia–, baina norbaitek jakinarazi zion jakitekoa, mutila bere kasa ohartzen ez bazen; hartarako zegoen bera, aita, mutila bere lekuan jartzeko, eta, hala, eskumuturretik heldu eta gero eta estutzenago ziola, esan zion:
|
|
2010
|
|
|
Badakit gauza hauek zuzenean eta orain
|
baino
lehen esan behar nizkizula, baina emakume ausarta eta indartsua izan banaiz ere, nik ere izan dut gailendu ezin izan dudan beldurrik, bat bakarra izan bada ere: zu galtzeko beldurra, izua hobeto esateko.
|
|
2011
|
|
|
Lipar batez erabat joana zegoela pasatu zaidak burutik, eldarnio batean ari zitzaidala, ezin nian ulertu zertara zetorren hiretzat omen den diru horren kontua; lanik gabe habilela jakingo zian noski, baina... ez hau ia ezagutzen, ez da? Gu biok elkarrekin hasi ginenean, Martin, duela bost urte, ondo gogoan diat zein pozik joan nintzaion kontatzera, ia etxean
|
baino
lehen esaten bainizkion berari horrelako kontuak: –Laguntxo bat daukat, osaba?, eta berak ere pozez,. Ez da egia izango, zein da, ba??; eta ez zaidak egundo ahaztu ezkutatu ezin izan zuen muzin hura, azaldu nionean nor hintzen.
|
|
|
Su txiki bat ere utzi dio nagusiak gosariak eta presta ditzan, eta ez dio gehiegi kentzen asteko alokairutzat. Buruhauste bakarra udaltzainek bisita egin diotenean izan da, han ez daukala bizitzeko baimenik esanez etorri zaizkio, paperak eskatu
|
baino
lehen esan ere. Goienetxeren izena aipatzea aski izan da, ordea, eta harrezkero bakean utzi dute, ez dira berriz agertu.
|
|
2012
|
|
|
Irudi bilatua zela uste zuen Itziarrek?. Beste ezer
|
baino
lehen esan behar dizuedana da nik ez dudala zuen semearen defentsarekin jarraituko, ordurako biek zekiten hori: abokatuak Itziarri esan zion, bilerarena komentatzeko telefonoz deitu zuenean, eta honek Pablori?.
|
|
2013
|
|
|
Pemberleyra etorri aurretik bertako jauna kanpoan zela ziurtatu ziotela jakinarazi nahi zion, eta, beraz, bere etorreraren ustekabeaz hasi zitzaion berba egiten: «Izan ere, zure etxekoandreak, erantsi zuen?, bihar arte ez zinela hemen izango ziurtatu zigun; eta, gainera, Bakewelletik irten
|
baino
lehen esan ziguten hemendik ez zintuztela berehalakoan itxaroten». Darcyk hori guztia egia zela aitortu zuen; eta etxezainarekin konpondu beharreko zenbait arazo zirela bide etorri behar izan zuela gainerako bidaideak baino ordu batzuk lehenago.
|
|
2014
|
|
|
erantzun zidan. Anaia aurkitu
|
baino
lehen esan nahi zuen, baina ez zen egia. Lehen baino txarrago nengoen.
|
|
2015
|
|
|
Barruan hazten ari zitzaion umearengan pentsatu beharra zuen. Hondartzatik irten
|
baino
lehen esango zion Iboni ez zuela berriro ikusi nahi. Harengandik aldentzean, Iboni bizitza salbatzen ari zitzaiola uste zuen Nagorek.
|
|
2017
|
|
|
Behin batean igarle baten antzera hitzegin zion Felix bere senarrak. Muga haruntz iragan
|
baino
lehen esandako hitzak izan ziren. Felixen ustetan gogorregia gertatuko zitzaion Natiri beti ihesean ibiltzea.
|
|
|
Irribarre bihurri batekin begiratzen zidan, harrituta ni hain goizetik jaikita ikusteaz edo. Etxetik alde egin
|
baino
lehen esan zidan alderdiaren egoitzara joan eta Carlosekin hitz egiteko. Erabakita zegoela dena, eta hark azalduko zizkidala arauak.
|
|
2019
|
|
|
Maria Sarak paketeak barru aldera eraman zituen, bitartean Raimundo Silvak, zutik, bere orriei begiratzen zien, buruan beste pentsamendu bat duenaren aurpegiaz, Ezin al duk gehiago idatzi, galdetu zuen emakumeak itzultzean, nire etorrerak distraitu al hau, Ez dun gauza bera heu egotea edo ez, ez gaitun emozioak eta baita emoziorik izanaren oroimena galdu duten senar emazte zaharrak bezalakoak, alderantziz, Ouroana eta Mogueime bezalakoak gaitun, hasten ari gaitun, Orduan esan nahi duk distraitu egiten haudala, Jainkoari esker, baina pentsatzen ari nintzena zunan ez dudala hemen idazten segituko, Zergatik, Ez zekinat oso ongi, bulegoa uztea errutina uztea bezala izan zunan, agian beste denbora batean sartuko ninduen ohituraren urratzea, baina orain, ia itzultzen ari naizenean, nire zuzentzaile aulkia eta mahaia berreskuratzeko gogoa dinat, azken finean horixe naun, Zergatik errepikatzen duk behin eta berriz lelo hori, Mogueime eta Ouroanaren artekoan dena garbi geldi dadin, Azal ezak kontu hori, Mogueime ez dun sekula kapitain izango, eta ni ez naun inoiz idazle izango, Eta beldur haiz Ouroanak, ikusten duenean ez dela kapitainaren emaztea izatera iritsiko, ez ote dion bizkarra emango Mogueimeri, Handiagoak ere ikusi izan ditun, Ouroana horrek bizimodu hobea ezagutu zian zaldunarekin bizi izan zenean, eta orain, hala ere, Mogueime onartu dik, eta ez diat uste gizonak hartara bortxatuko zuenik, Ez naun Ouroanaz mintzatzen ari, Nitaz ari haiz, ederki zekiat, baina esaten ari haizena ez zaidak gustatzen, Hala iruditu zaidan, Gure artekoak iraun behar duena iraun dezala, baina nik garbi bizi nahi diat, nire gustukoa izan hintzen hintzenagatik, eta uste diat ni naizena izatea ez dela ni hire gustukoa izateko oztopo izango, eta kito, Barkatu, Alferrik ari haiz barkamen eske, gaitza zeuengan zagok, gizonengan, guztiengan, matxismoa duk gaitza, lanbidea ez denean, adina duk, adina ez denean, gizarte klasea duk, eta gizarte klasea ez denean dirua duk, noiz erabakiko duzue natural bizitzea, Ezein gizaki ez dun natural bizi, Ez duk beharrezkoa zuzentzailea izatea hori jakiteko, lizentziatu xume batek ere bazekik, Bazirudin gerran ari garela, Horixe ari garela gerran, setio gerra duk, gainera, gutariko bakoitzak bestea setiatzen dik, eta besteak setiatzen dik gutariko bakoitza, bestearen harresiak amildu nahi ditiagu, baina norberaren harresiak bota gabe, amodioa harresi gehiagorik ez izatea duk, amodioa duk setioaren bukaera. ...arre egin zuen, Heuk idatzi behar huen historia hau, Sekula ez zitzaidaan burutik pasatuko hiri pasa zitzaian ideia, hau da, inolako zalantzarik ez duen gertaera historiko bat ukatzea, Neronek ere ez ninan jakingo esaten zergatik egin nuen, Egia esan, nik uste diat pertsonen arteko egiazko bereizketa horixe dela, baietz eta ezetz esaten dutenen artekoa, eta oso ongi zekiat, hik horretaz ohartarazi
|
baino
lehen esaten diat, pobreak eta aberatsak badirela, eta indartsuak eta ahulak, baina kontua ez duk hori, bedeinkatuak bitez ezetz esaten dutenak, beraiena izan bailuke lur honetako erresumak, bailuke, esan dun, Nahita erabili diat hipotetikoa, lur honetako erresuma ezetza baietzaren zerbitzuan jartzeko talentua dutenena baita, edo eta, ezetz baten egileak izan direnean, arin bai arin ezetz hura ez... Biak irriz hasi ziren, eta gero, elkarri lagunduz, bulegora eraman zituzten paperak, hiztegia, kontsultako liburuak, Raimundo Silva tematu zen berak eraman behar zuela bi arrosak zituen loreontzia, Hau nire kontua dun, neuk asmatu dinat.
|
|
2020
|
|
|
–Duela astebete izan zen. Ainhoa institutuko mutil batekin zebilen lehen, Osvaldorekin hasi
|
baino
lehen esan nahi dut. Mutila Eneko deitzen da eta...
|
|
2021
|
|
|
Eleberria 1932an argitaratu zen, eta beste ezer
|
baino
lehen esan dezadan XX. mendeko lehen erdialdean bere literaturgintzan emakumeak gogoan hartzeko ahalegin handiena egin zuen D.H. Lawrenceri feminismoaren adarretako batzuek adarkada ederrak jo dizkiotela. Bego esanda, jakitun naiz.
|
|
2023
|
|
|
Lotsaz gogoratzen dut baita ere nola behin opari batekin etorri zitzaidan, liburu bat paper batean bilduta, eta ireki
|
baino
lehen esan zidan behingoagatik berak deskubrituko zidala idazle bat, izen ahoskatu ezina zuela, ziur ez nuela ezagutzen... Ondo ahoskatzen baduzu, liburua oparitzen dizute, egin zidan txantxa.
|