|
2006
|
|
|
Zenbaitetan ematen baitu Big Bangetik hedatzera beharrean hedatzearen topetik Big Crunch erako bidean gaudela, atzeraka bizi garela. Itzulbide horretan, jakina, ondorioa kausa
|
baino
lehen agertuko da, aurrena satorra akabatzea eta gero satorrarekin txortaldia. Pasaia Bluesenez dakigu zehazki unibertsoa hedatzen ari den ala honezkero itzulbidean ote gauden, Big Crunch erantz.
|
|
2011
|
|
|
Psikosi paranoidearen pronostiko hobea aurresaten duten faktoreen artean aurkitzen dira ondorengoak: egokitze soziala eta lanekoa onak izatea, emakumea izatea, nahastea 30 urte bete
|
baino
lehen agertu izana, nahastea bat batean agertzea eta ez apurka apurka, eldarnioen iraupena laburra izatea, eldarnioaren agerpena arindu dezaketen kanpo faktoreak egotea edo eldarnioaren sorreran estres eragile psikosozialak egotea. Psikosi paranoide mota desberdinei erreparatuz gero, pronostiko okerrena handitasun eldarnioak eta eldarnio zelotipikoak dituztenak izaten dira, eta ez hainbeste jazarpenezko eldarnioak, erotomaniakoak eta somatikoak dituztenak (Kaplan eta Sadock, 1999).
|
|
2014
|
|
|
Piageten arabera, bost edo sei urteak arte, umeek ez dute ulertzen dirudienaren eta denaren arteko desberdintasuna. Ikertzaile kopuru handi batek sostengatzen du hori, nahiz eta ikerketa batzuek ondorioztatu ahalmen hori lau urteak
|
baino
lehen agertzen hasten dela (Friend eta Davis, 1993; Rice, Koinis, Sullivan, Targer Flusberg eta Winner, 1997).
|
|
|
Nerabeen ehuneko handi batek depresio nagusiaren nahastea agertzen du nerabezaroko faseren batean (Lewinsohn eta Essau, 2002). Bigarren hamarkadako lehen urteetan agertzen da eskuarki depresioa, baina, 21 bat urte
|
baino
lehen agertuz gero, kronikotasun gehiago eta prognosi okerragoa izaten du.
|
|
|
Diagnostiko diferentzialari dagokionez, nahaste somatomorfo espezifikatu gabea eta somatizazio nahastea honetan bereizten dira: azken horretan sintoma ugari agertzen dira, 30 urte
|
baino
lehen agertzen dira eta hainbat urte irauten dute. Nahaste somatomorfo espezifikatu gabean 6 hilabete baino gutxiago irauten dute sintomek.
|
|
|
Horregatik, pertsona batzuen arreta gabeziako sintomak nerabezaroan edo helduaroan agertzen dira, ardurak hartuz doazen neurrian. Hori dela-eta, DSM IVko irizpide diagnostikoen artean agertzen den adin irizpidea (sintomek 7 urte
|
baino
lehen agertu behar dutela dioena) zalantzan dago gaur egun. Barkley eta Biederman en iritziz (1997), irizpide hori albora utzi behar litzateke.
|
|
|
c. Hirugarrenik, amenorrea (hilekoaren galera) gertatzen da; argaldu
|
baino
lehen ager daiteke, eta, elikadura normalizatu eta gero ere, luzaz iraun dezake. Kaloria gutxi barneratzen dituenean eta gorputzak pisua galtzen duenean, estrogeno eta gonadotropina gutxi jariatzen du, eta horrek eragindako hipogonadismoak amenorrea eragin dezake.
|
|
|
Baina beste patologia batzuk baztertu egin behar dira. 7 urte
|
baino
lehen agertu behar du sintomatologiak, eta gutxienez bi egoeretan agertu behar dute sintomek (etxean eta ikasgelan). Hala ere, esku hartze programa bat aplikatzeko haurraren gabezia funtzionalak ezagutu nahi badira, ebaluazio prozesuak konplexuagoa behar du izan.
|
|
|
Alzheimerren gaixotasuna 40 edo 50 urtekoen artean ager litekeen arren, maiztasun handiena 60 eta 70 urtekoen artean du. 60 urte
|
baino
lehen agertzen denean, zahartzaro aurreko dementzia deitzen zaio. 60 urte baino gutxiagokoen artean% 1eko maiztasuna du alzheimerrak; 80 urtetik gorakoen% 30ek Alzheimerren gaixotasuna du.
|
|
|
Pertsona zaharretan bereizi egin behar dira dementziaren sintomak eta depresioaren sintomak. Izan ere, depresiboak baditu oroimen hurbileko eta urruneko nahasteak, baina ezagutzaren disfuntzioa
|
baino
lehen agertzen dira sintoma depresiboak; alzheimerrak eragindako dementzian, berriz, ezagutzaren nahasteen ondoren gertatzen dira sintoma depresiboak. Dementzia duenak oroitzapen galderen aurrean erantzun okerrak emango ditu; aldiz, depresioa dutenek erantzuna ez dakitela esango dute.
|
|
2017
|
|
|
Permakultura kontzeptu berritzailea da, izan ere, Brundtland ek bere Our Common Future (QCED, 1987) lanean iraunkortasunaren kontzeptua definitu
|
baino
lehen agertzen da. Permakultura BillMollison eta bere kolaboratzaile David Holmgren en eskutik jaio zen Australian 1978an, Permaculture One argitalpenaren bitartez hain zuzen ere, eta finean diseinu holistikoa eta nekazalprodukzioa biltzen dituen kontzeptua dela esan dezakegu.
|