|
2014
|
|
|
Donibane Lohizunen, iragan asteburu hortan, Begiraleak elkarteak egin du bere biltzar nagusia, Dukontenea biltokian usaian bezala. Jendea bildu da polliki, giro sano batean, adin guzietako jendea, gazte parrasta bat partaide bixtan da
|
bainan
ere aspaldian kide diren asko, besteak beste, beti pixkor, Kattalin Ithurralde, aitzineko igandean bere ehun urteak beteak, joanden astean hemen berean kondatzen ginuen bezala.
|
|
|
Halaber larunbatean Pantzo Irigaray ren'' Lezafin'' antzerkiaren ikusteko. Hemen jendea goxatu da irriz antzerkia bera halakoa delako
|
bainan
ere Makeako'' Jostakin'' taldea hein bat ederki ari izan baita. Uzta Hitzan aratseko bertsu afariarekin bukatu da, gehixago entzule zukeena.
|
|
|
Bide hortan baitezpadakoa da Bibliaren eta liturgiaren pratika,
|
bainan
ere gizartea asmatzeko gai den biziaren baitako giza-fede xumea sustatzea eta indartzea. Bizia baitan eta maitasunean sinetsi!
|
|
|
Helduden urtean izanen dira departamendu bozak, kontseilu jeneral edo orokorren berritzeko, lehen bozaldia martxoaren 22 an, bigarrena ondoko igandean,
|
bainan
ere lurralde bozak, lurraldeak preseski arramoldatuak izanik arte hortan. Behin errana izan zen bi bozkatzeak betan eginen zirela bainan gero gobernuak erakusterat eman zuen lurralde bozak abendoan egiteko utziko zirela.
|
|
|
Pakistango haur hiltze ikaragarri horrek neurririk ez dela bortizkerian erakusten du. Jende batzuk, ikastetxe batean diren haurrak hiltzea deliberatzen dutelarik, ez dute bakarrik bizia hiltzen,
|
bainan
ere etorkizuna, bainan ere gizartea. Nola atxik fidantzia, holako gizadian?
|
|
|
Pakistango haur hiltze ikaragarri horrek neurririk ez dela bortizkerian erakusten du. Jende batzuk, ikastetxe batean diren haurrak hiltzea deliberatzen dutelarik, ez dute bakarrik bizia hiltzen, bainan ere etorkizuna,
|
bainan
ere gizartea. Nola atxik fidantzia, holako gizadian?
|
|
|
Izan diten lekukoa, herrialdekoa, kontinentekoa, mundukoa, zoingehiagoka hori nagusi nahiak, edo arrozoin nahiak, edo haundi nahiak, edo aberats nahiak, edo bertzen beldurrak, edo zuzentasuna ezarri beharrak, edo jendetasuna ezarri beharrak... sortzen dute. Armak, gerlako tresnak, armamenduak, zabalduak dira eta ez bakarrik erresumen mailan,
|
bainan
ere jendeen eskuetan. Ipar Ameriketan, edozoinek bere arma ukan dezake bere etxean.
|
|
|
Zernahi gisaz garaipena edo erreferendumaren galtzea elgarretarik aski hurbil izanen dela diote aditu gehienek. Alex Salmond, Scottish national party ko (alderdi eskoziar nazionalista) buruzagi deputatua pozik agertzen da bainan dio haitada ez dela irabazia eta bururaino jokatu dela kemenarekin
|
bainan
ere esperantza onarekin. Aldiz Inglaterran berean, dela Cameron lehen ministro inglesa dela Elisabet II erregina aski arranguratuak dira halere orain irailaren 18ko egun horri buruz, alabainan hauen nahia da Eskozia jarraiki dadin beti Inglaterraren barnean.
|
|
|
Hortarako egun hotan izen emaiteak egiten dira apezetxean. Nahiz katixima egileak preparatzen ari ziren horri buruz, egia da eskola tenoren erritmoen aldaketa horrek zonbait kezka sortarazten dituela, eta fedezko urratsak larunbat goizetan eginen direla gehienak,
|
bainan
ere hala beharrez burraso eta katixima egileak adostuz aste barneko arats zonbaitez. Pentsa ditake haur askok asteburuak kargatuak izanen dituztela.
|
|
|
Sail guziz baiosa eta goresgarria eremanez. Predikari bezala
|
bainan
ere erien artatzaile kondu bai eta jende behartsuen laguntzaile. Horiek hola, etziren ere denak sainduak izaiten.
|
|
|
Eihartzea arduradunek hautatu dute Arbolaren edo Zuhaitzaren inguruan antolatzea aste hortako animazioak. Hazparnen ere Arbola guziz baliosa da gaur,
|
bainan
ere denboran. Herriko oihanak ainitz ziren eta hautaz asko eztabadatua izan da juandiren mendeetan.
|
|
|
Zendako lur antolaketa behar da hola kanbiatu? Kondutan untsa hartzeko ingurumenaren sano begiratzeko gobernuak ez hain aspaldi hartu neurri batzu
|
bainan
ere hirigintzaren alorretan joanden martxoan agertu lege berria, Alur deitzen dena, Cécile Duflot" berdeak" bozkarazia oraino minixtro zelarik. Kontseilukoen artean, gehiengoan direnak denak ados ikerketa horiek egiteko, Chantal Kehrig hirigintzaz arduratzen den axudanta gisa hartarat mintzaturik.
|
|
|
tenoretan
|
bainan
ere erritmo berriek eskatzen duten jardunaldietan eskolako tenorez edo kanpo. Bainan Herriko Etxearen iritziz gela baliatzen da ere beste ekintza batzurentzat, kultura, dantza eta abar...
|
|
|
Intzaurra nagusiki inguru hurbiletik heldu zaio eiherazainari, hots Dordoñatik beretik (hornitzaile handienak 30 hektarako intzaurdia ukanki),
|
bainan
ere parteño bat inguruetako departamenduetatik (Corrèze, Lot, Haute Vienne...).
|
|
|
Zuria zen ni bezala, beraz familia berekoak ginen, anaiak. Han anaia hitzak ez du erran nahi aita edo ama beraren haurra,
|
bainan
ere kusi, ahaide edo berdin herritar. Jesusen mintzairan, aramearrean, gauza bera gertatzen da.
|
|
2015
|
|
|
Lehen argitalpena aspaldian agortua izanki," Begira" taldekoeri iduritu zaiote bigarren baten plazaratzea gauza egokia zitakeela. Liburu hori altxor bat baita, polliki idatzia delakotz segur
|
bainan
ere, eta beharbada gehiago oraino, lekukotasun bat baita guziz hunkigarria eta baliosa. Aitzin-solasean hori du azpimarratzen Xabi Soubelet elkarteburuak.
|
|
|
" Bizitzeko maneretan aldaketa bat egiteak, politikan, ekonomian, sozial mailan ari diren guzieri presio on baten egiteko bidea liteke... Zerbait erostea ez da bakarrik ekonomiko egintza bat,
|
bainan
ere egintza moral bat" dio Frantses aita sainduak.1" Indibidualismoa gainditzea gauza garelarik, bizitzeko bertze estilo bat zabal ditake eta orduan aldaketa garrantzisu bat gizartean sort ditake. " 2
|
|
|
Eraikin berri bat ere egin beharra dute sahetsean. Gisa hortan idekiko dira ondareaz axolatuko den ikerketagune bat eta kaperan areto zabal bat ahal bezen egokia biltzar askorentzat
|
bainan
ere, beharbada gehiago, kontzertu, kantaldi eta ikusgarri frangorentzat. Hiru ehun bat entzule kokatzen ahal izaiteko gisan.
|
|
|
Aldarean, Mikel Epalza meza emaile, beste lau apez bere aldean. Zernahijende beraz, urruñar ainitz bixtan da,
|
bainan
ere inguruko herrietarik, pilotari eta pilotazale frango bestalde. Hastean," Agur Jaunak" ozenki emana, eliza guzia inarrosten zuela.
|
|
|
Herri batetik besterat ez arras berdinak frangotan... Gure ohidura xaharren lekuko, erakusten ere dute jendeak, gutarteko jendeak ere, maite zuela artetan bederen untsa beztitzea, gauza pollitak soinean ezartzeko, ez bakarrik iguzki saminetik begiratzeko edo hotzaren gatik
|
bainan
ere heintto bat apaindua agertzeko. Gai hortaz beraz muntatua da erakusketa hori ainitzek plazer handirekin ikusi nahiko dutena.
|
|
|
Elkarte horrek alimaleko diru meta erabilki du jokolari hoberenak bereganatzeko. Berriz ere Frantziako xapeldun atera nahiz
|
bainan
ere, hasian hasi, Europako xapeldun!
|
|
|
" Artea Aldaxketan" erakusketa Larraldean abuztuaren 18tik 31ra: Hatsa elkarteak proposatzen du Errobiko kultur elkarteeri,
|
bainan
ere profesional eta amatur guzieri, beren sorkuntzak presentatzea, Larraldean, arrats guziz, 16etarik 20 ordutarat. Lemarik ez da inposaturik, artista bakotxak bere irudimena ikusarazten du.
|
|
|
Hala nola Donibane Lohizunen ere herri zergak emendatu dituzten beraz %2, 50 ez. Aise laguntza gutiago alabainan gobernutik
|
bainan
ere kontseilu orokorretik, dela hondartzaren garbi atxikitzeko, dela haurtzaindegiendako.
|
|
|
Eta aurten ere preseski indar berezi bat eginen da amu legatzaren gehiago preziarazteko. Jatetxe askok amu legatza eskainiko dute alabainan asteburu hortan, Donibanen eta Ziburun berean bixtan da,
|
bainan
ere Urruñan, Hendaian, Azkainen, Ainhoan, Ahetzen eta hor gaindi.
|
|
|
Entzunen dira Maddi Oihenart xuberotar kantaria, Jérémie Garat eta Louisiame. Maddi Oihenart-ek, denek ezagutzen diogun talendu nasaiarekin, emanen ditu kantu xahar asko
|
bainan
ere arras berriak diren beste batzu. Jeremie Garat musikari eta musikagile hauta da, atsegin handiz entzuten dena.
|
|
|
Bahnar horiek beren artean bizi oihanpe batzutan eta beren betiko moldean... Jaten zituzten iratze hosto guriak eta irris idorra
|
bainan
ere zakur, gatu, musker, suge eta apoak ere! Apoeri axala untsa kenduz haatik, axalean baitute halako pozoinki bat...
|
|
|
Nunbaiteko hala beharra, bere bidean kausitu du zentzurik eta bihotzik gabeko gaixtagin bat eta bizia funts hortan galdu! Villejuif hirian
|
bainan
ere bera bizi zen herrixkan, ospakizun hunkigarriak izan dira ama familiako hori gogoan... Eta bestalde, ikerketak aitzina akulatuz, argitan ezarria izan da delako ixlamixta gaztea etzela bakarrik apailatua bere lan txarrari, beste bizpahiru lagun saltsa berean barne izanki itxura guzien arabera...
|
|
|
Herriko bestetan pilota Pilota jalgi hadi plazarat, bestetarat ere. Uste dut Emile Larrek, aste huntan joan zaukun apeza, euskaltzalea,
|
bainan
ere pilotazalea, hoinbeste partida ikusirik eta gero kaseta hunen bidez Bego izenordearekin kondaturik, plazer hartuko zuela Irisarriko besten lehen txapelketaren segitzea, herri huntan ere 15 urtez egonik eta gisa batez edo bestez pilota lagundurik! Beraz, Irisartarrak pilota batasunak, herriko besten soinu mutilen laguntzarekin eta herriko besten karietarat, lehiaketa bat antolatzen du herriko trinketean.
|
|
|
Euskal Herri guzian biziki ezagutua izana da Telesforo de Monzon sortzez bergaratarra, luzaz Donibane Lohizunen egon zena. Fama handiko politikaria, errotik abertzalea,
|
bainan
ere idazle fina eta antzerki egile arraroa. Gutiago ezagutua haren anaia Isidro, 1991 n zendua, ofizioz arkitektoa.
|
|
|
Bisita horretan ikasi dugu nola ekialdeko jendeak eskapatzen ziren mendebaldera: metro geltokietatik, ur zikinen bideetatik
|
bainan
ere tunel batzuk eraikiz.
|
|
|
Bainan denak omore onean ziren halere, bai berriketari eta teknikalariak, bai eta gomitatu hendaiarrak. Bost egunez beraz ainitz gauza ikusi da, ainitz gauza entzun, denak ohartzeko gisan Hendaia zoin herri ederra den eta nolako ondare aberatsa daukan,
|
bainan
ere zonbatjende bermatzen diren hor eta zoin kartsuki sail asko eta askotan, denek beren herria maite eta lagundu nahi beti aitzinerat egin dezan...
|
|
|
Kantuaren amodioak ditu elkartzen, kantu herrikoiak,
|
bainan
ere hispano eta hego Amerikakoak abestuz. Koruak bidea segituko du udan, Landesetan gaindi eta Euskal Herri barnekaldean.
|
|
|
Aste huntan eta ondokoan, kurtsoak fama handiko erakasle batzuekin, publikoari ere idekiak. Helduden astean kontzertuak Donibanen berean
|
bainan
ere Ziburun eta Senperen. Kontzertu handia deitzen dutena astelehen aratsean Donibaneko elizan.
|
|
|
Margolari topaketak deitzen dira usaia hola hartua baita, bainan artixta topaketak dira orokorkiago. Badira margolariak beraz
|
bainan
ere beste artixta batzu, ederlan pollitak egiten dituztenak. Joanden igandean bazen ere argazkilari bat.
|
|
|
Joanden igandean bazen ere argazkilari bat. Argazki arraroak egiten ditu
|
bainan
ere saltzen aspaldiko argazki xaharrak, biziki herrikoiak, han eta hemen arta handiz bilduak, gehienak iragan mende hastekoak eta beraz xuri ta beltxak, denbora hartan ez baitzen kolorezko argazkirik egiten. Helduden igandean berriz jitekoa da eta ondokoan ere ba...
|
|
|
Konparazione, egitarau aberats bat badute pikoan ezarria Donibane Lohizunen eta Ziburun. Donibanen bisitaldiak Lohobiagenean Luis XIV erregearen izena emana dioten egoitzan bai eta Joanoenean erregearen emazte gaia egon zen etxean
|
bainan
ere portuan, Herriko Etxean, karrikaz karrika, ikusiz lehengo etxe ederrenak, baratze botanikoan ere ba. Larunbatean, aratsaldeko 3 etan, hitzordu berezi bat mediatekan:
|
|
|
Hergarai da gure haranaren izena, zonbaitetan entzuten badugu ere" Vallée d’Iraty" edo beste. Feira hori bi urtetarik antolatzen dugu gure ibarra hobeki ezagutarazteko, ofizialeen eta laborarien mozkinak agertuz eta horrela erakutsiz gure bazterren balioa ez bakarrik udatiarrentzat
|
bainan
ere urte guzian hazkurri izanez. Aurten, Ahatsan, buruilaren 20an eskainiko dauzkizuegu besteak beste kabala erakusketa, Iratiko amuarraina molde guzietarat prestaturik, Altzietako eta Bazkazaneko kaperen bisita, Gerla Handiaz mintzaldi bat, arbola mozte, abar kentze eta egur puskatze lanen erakustaldia, gasna egite eta gasna lehiaketa.
|
|
|
Dantzari eta kantari Saran kokatu ziren eta herri hortan gaitzeko ongi etorri goxoa egina izan zaioten. Joanden eguneko hitzaldian hori azpimarratu du Philippe Régnier k
|
bainan
ere, eta zoin kartsuki, Jean Aniotzbehere Sarako auzapez ohiak. Saran hasi ziren errepikaldiak eta pikoan ezarri zen ikusgarrietan agertzekoa zen egitaraua, euskal probintzietako kantu eta dantza asko berexirik hortarako.
|
|
|
Zonbait denboraren buruan, erroak polliki eginik, Begiraleak elkartea gizoneri ere zabaldu zen eta bilakatu herriko euskaltzale guziena. Antzerkiak eskainiz orotarat 17 naski hogoita hamar bat urte barne besta eder batzu muntatuz,
|
bainan
ere indar gaitza akulatuz dantzaren eta kantuaren sailetan. Ildo beretik segitzen du orai ere, Xabi Soubelet lendakariaren inguruan bilduak daudela zonbait ehun lagun, denak zinez atxikiak euskaldungoari.
|
|
|
Igandean, maiatzak 17, Kexiloa bilgunean luzaz tenisgune estalia deitu den tokian besta bat guziz herrikoia. Bazkaria bixtan da, anaitasun goxo batean,
|
bainan
ere mutxikoak eta beste dantza asko, kantu ainitz ere ba, Kiki Bordatxo hor bazterren aitzina airosteko. Eskertuz eta omenduz elkartean barne diren eta barne izan diren guziak, ahantzi gabe bixtan dena lehen urratsak egin zituzten hiru donibandar emazteak, Maddalen Bribet, Anttoni Lacarra eta Elixa Aramendy.
|
|
|
Mutxiko eta talo Maiatzaren 16an, larunbatarekin, 20.00etan, MUTXIKO ETA TALO arats bat iraganen da Zuraideko trinketeko besta gelan. Mutxikoak dantzatzen dira, musikari talde baten laguntzarekin,
|
bainan
ere maite ditugun bertze dantza herrikoiak: Fandango, Lantzeko Ihauteria, Txapeloaz, Borobila, Kadrillak, Larrain Dantza, Baltsa eta Martxa...
|
|
|
Denak so eta so, begiak xurituak! Hots, zinemaren besta bixtan da
|
bainan
ere ergelkeria frangorena!
|
|
|
Hiri guzia airostuko da. Ikusgarriak Mendi Zolan kulturgunean eta Gaztelu Zahar pilota plazan
|
bainan
ere karrikan berdin, auzoalde askotan, Mediatekan, ostatu zonbaitetan, artategietan eta hola... Nihundik ahalaz, denek jasta bederen dezaten sail aberats hortarik zerbait.
|
|
|
Eta ez goizean bainan aratsaldeko 6 etan. Usaian bezala, Postako aitzinetik partituz Zokoarainoko bi joanjin
|
bainan
ere hamar kilometro horiek luzexko kausitzen dituztenentzat beste lehiaketa bat joanjin bakarrekoa. Lasterkariak mozorrotuak ere izan ditazke eta sari berezi batzu izanen dira heientzat.
|
|
|
Hendaiako abesbatza hunek, bere 70 urteak ospatzen ditu aurten. Urtebetetze kari, urtean zehar, kantaldi batzuk antolatzen ditu bai Hendaian
|
bainan
ere beste herrietan eta beraz Baigorrin. Taldeak, zuzendari Iñaki Dieguez duela, kantuen bitartez, agerrarazi nahi du bere herriari daukan atxikimendua baita ere bere nortasuna.
|
|
|
Berrikuntza bat ere bazen aurten, ortziralean hiru elbarrituk 25km koa egin baitute, zonbait laguntzailek errota bateko karro berezietan eramanik; beste ekintza eder bat hau ere. Sari banatzean, Jean Michel Coscarat eta Michel Oçafrain Baigorriko eta Bankako auzapezek baita Christian Oçafrain Euskal Raid elkarteko lehendakariak eskertu eta goretsi dituzte korrikalari guziak
|
bainan
ere antolatzaileak eta hauekin diren 300 laguntzaileak, egin lan zama haundia gatik, azpimarratu ere kirol ekitaldi hunek lurraldearentzat daukan eragina, kirol, ekonomia, ingurumen ala elkartasun sailetan. Bururatzean elkarteko lehendakariak 2016ko maiatzaren 5 eta 6ko eman du helduden urteko hitzordua.
|
|
|
Orai, ardietsi du frantses ere izaitea. Beraz alemana da
|
bainan
ere frantsesa. 1968 an, orduko barne minixtroak Frantziatik kanporatu zuen, bazter nahasle bat zela.
|
|
|
Zernahi argazki, bereziki Alain Miranda zokotar artixtaren batzu, maketa asko eta argitasun frango itsas ondareaz. Badira gauza batzu jadanik agertuak aitzineko urtetan, beti plazerrekin ikusten direnak berriz ere,
|
bainan
ere beste ainitz berrikitan bilduak eta zinez miresgarriak!
|
|
|
SANDOZ GONZALEZ VILAR margolariaren erakusketa. Artista hau Kubatarra da, 38 urte ditu, fama handia du bere lurraldean,
|
bainan
ere munduan gaindi, hala nola Kanadan edo Espainian (Madrilen).
|
|
|
Antolatzaileek eskerrak bihurtzen dituzte muslarieri
|
bainan
ere sarien eskaintzaile eta laguntzaile guzieri.
|
|
|
Paperen egiteak berak zernahi urrats manatzen du. Hendaiako herria ez baita berez bere plantatzen ahal sail horri, beste partaide batzu hor baitira, Hondarribiako udala bixtan da, bai eta mugako gorabehera guziez arduratzen diren zerbitzuak, frantses eta español gobernuak barne,
|
bainan
ere euskal gobernua, kontseilu orokorra eta Gipuzkoako aldundia...
|
|
|
'' Bideetako Prebentzioa'' elkartearen partzuergoarekin jarduera batek proposatuko du bideko kodak dauzkan berritasunak ikustea, gida egoera batzuen aztertzea (bidekurutzetan, borobileta abar...). Aztertuko ere du ixtripuak nola gertatzen diren eta sendagailu batzuek ere ukan dezaketen ondorioa auto edo tresna gidatzaileeri
|
bainan
ere oinezkoeri. Hortaz denetaz informazio jarduera bat iraganen da apirilaren 9an 14: 30etarik 16: 30etara Lapurdi gelan.
|
|
|
Arratsaldean, beste finalak A mailan eta gazteak. Finalak beti gustagarriak izaiten dira, hor biltzen baitira, ez bakarrik gogotik pilotan ari direnak,
|
bainan
ere beren moldatzaileak, burasoak eta pilota maite duten guziak.
|
|
|
Ardiak zituztenek nola egiten zuten ez nit oroit bainan denbora hartan, ainitz etxetan etzen oraino ardirik eta ardiak bazituztenek artalde ttipia zuten... Elurraren gatik bidea egiten zen barrokirat beraz
|
bainan
ere xerritegirat eta oilategirat. Auzoek elgar aditu zuten ere bidea libratzeko Zelaiko plazaraino, ogiketa eta urketa bederen joaiteko.
|
|
|
Biziki ezagutua segur Donibane Lohizunen berean
|
bainan
ere Euskal Herri guzian, Jacques Blot medikuak baditu gaitzeko ikerketa baliosak akulatuak dela gure mendietaz, dela gure aurrehistoriari buruz edo (eta) gure ohidura batzu gogoan. Ortzirale huntan, otsailak 27, aratseko 7 etan, Arantzadi jakintza elkarteak omenaldi bat eskainiko dio Donostiako San Telmo erakustegian.
|
|
|
Arrabit en agurraren ondotik, lehen zati batean, Antton Seychal ek aipatu ditu Udalbiltzako kohesio fondoak lagundu dituen egitasmoak, hala nola Bidarrai herria (jadanik aipatua izan dena)
|
bainan
ere Azkorria Muskildiko gastanegia edo Alozeko ikastola.
|
|
|
etxebizitza eskubidea, osasuna, ura, garraioak, hezkuntza... Zerbitzu publikoak eta sozialak mantendu nahi ditu
|
bainan
ere garatu. Hortarako diru publikoaren kudeaketa hobe bat beharrezkoa ikusten du.
|
|
|
Oskorri aspaldian ezagutua eta maitatua izanki, zinez talde arraroa baita, guziz herrikoia eta talendu nasaia daukana! Urepelen aldiz, Xalbador egunak, egitarau eder batekin, Xalbador gogoan bixtan dena
|
bainan
ere Zukiboa, Errexil eta gure zuzendari zena, Emil Larre... Besteak beste lehen egunean Kalakan taldearen kontzertua, ondotik afaria Xendarieneko ahizpekin.
|
|
|
Zokoatik haste Abbadiako gazteluraino bazen jende ainitz, bazen ere zer ikus eta zer ikas! Zer ikus bazter xoragarriari so egonez
|
bainan
ere dotzena bat gunetan muntatu tailer eta erakustokietan...
|
|
|
Hobe txartelak aitzinetik hartzea. Salgai dira Baiona eta Ziburuko Luma haurtzaindegietan, horien alde muntatua baita hain xuxen kontzertua,
|
bainan
ere Urruñako Leclerc saltegian, Miarritzeko Eki liburutegian, Baionako Elkar dendan eta Hazparne Xuriatean.
|
|
|
Bi mintzaira baliatzen dira bilkuretan, inglesa eta frantsesa. Idazki guziak bi mintzaira horietan agertzen dira
|
bainan
ere españolez, errusiarrez, arabiarrez eta mandarin deitzen den Xinako mintzaira nagusian.
|
|
|
Gomitaren erantzuna ukan dute Hazpandarrek eta juanden urriaren 10ean eta 11n Tolosan izan dira, Pouvourville ko elizan kantuz artzeko. Ez bakarrik kontzertu baten emaiteko,
|
bainan
ere memento goxo batzuen iragaiteko elgarrekin. Auger Eliceiry kantarien lehendakariak zion:
|
|
|
Berri on batekin hasi da mintzaldia, partehartzaileen kopurua emendatuz doalarik, 700 kide baitira gaur egun. Nola kirol asko hunkitzen dituen, komunikazioa hobetzeko, webgune bat sortua izan da. Hiru lehendakari izanik, Beñat Jorajuriak erran dauku kide bakotxak izenpetzen duela itun bat, oroitaraziz denek baditugula eskubideak
|
bainan
ere eginbideak. Ondotik alor bakotxeko buruzagiek hitza hartu dute.
|
|
|
Urriko azken igandeak ekartzen dauku Biper Besta, bazterrak azkarki airosten dituena! Ezpeletak hartzen du ikaragarriko harroaldia, mundu bat jiten baita eskualde quzietarik, Euskal Herritik segur
|
bainan
ere Biarnotik, Landesetarik, Bordele aldetik eta urrunagotik ere! Badira funtsean bizpahiru egun aitzinerat etortzen direnak!
|
|
|
Larunbatean eta igandean, betiko feria izanen da. Biperra salgai, biper kordak bixtan da
|
bainan
ere biper errautsa eta biperra baliatuz egin gauza on frango. Bai eta beste ainitz ekoizpen, jateko eta edateko, ederlanak ere ba.
|
|
|
Xuberotarrek eskainiko dute betiko maskarada
|
bainan
ere pastoral bat gaitza, Irurik sustatzen duena, omenduz iragan mendeko apez jakintsun handi bat, aita Pierre Lhande, 1877 an sortu zena Baionan eta 1957 an zendu Atharratzen. Hedadura handiko euskaltzalea, euskaltzain ere hautetsia izan zena, obra balios asko plazaratu zuena, besteak beste hiztegi aberats bat, oraino ere frangotan baliatzen dena.
|
|
|
Urtats egunean, goizean hotz bazen ere, eta jende frango ez badira ere goizik ernatu, bezperan besta eginik, gero gaitzeko mugimendua izan da, iguzki goxo batekin! Donibane Lohizunen bereziki
|
bainan
ere Hendaian. Bi hiri horietan, eguerdi irian eta aratsalde hastean, badira itsasoan mainatu direnak.
|
|
|
Gauza bat luzaz gorde bezala dutena, Aljerian
|
bainan
ere Afrika bihotzean, frantses kolonia delakoetan, izan ziren jazarkunde batzu, hango jendeak ez aditu nahi ere gerlan parte hartzerik...
|
|
|
Parisen hamazazpi hil beraz bainan aise eta aise gehiago, aste berean, Afrika bihotzean, Boko Haram sasi talde ixlamixtak bazter guziak ikaran dauzkan eskualdean. Nigeria herrialdean gehienik
|
bainan
ere inguru hartako beste toki zonbaitetan. Zonbat hil?
|
|
|
Indar hori gostako da gutienez 736 miliun euro. Lanpostu gehiago
|
bainan
ere tresneria eta muntadura gehiago, ahal bezen hurbiletik zaintzeko" djihadixta" delakoen kondu lan txar zerbaiten egiterat atrebitzen ahal litazkeenak. Bestalde, Internet sarean agertzen diren gune herratsu batzu ere zerrarazten ahal litazke, ikusiz biziki kaltegarriak direla eta gazte batzu abilki lilluratzen dituztela...
|
|
|
Ez baita ahantzi behar 1959 a arte Ziburuk bazuela bere su hitzaile zerbitzu berezia. Bigarren parte batean, aipatzen dira lehengo eta oraiko zubiak, Ziburu eta Donibaneren artekoak, errebidearenak bixtan da,
|
bainan
ere burdinbidearena. Testuak argiak eta mamitsuak, Guy Lalanne ikerle ezagutuak idatziak.
|
|
|
Zerrenda luze bat irakurri du, guziak bihotzez eskertuz. Ondotik, Michel Etcheverry batasuneko lehendakariak ez du bertzerik aipatu, erran dauku Elhina lehiaketa bilakatua dela zimendu, horgo jiteeri esker (sartze, diru laguntza eta beste), horien gainean dagola xutik Denek Bat, eta balinbada hoinbeste erreusitze, norbaiten lanari esker dela, ororen kudeatzaile Christophe Heguy
|
bainan
ere beren denboratik emaiten duten guziak. Hitz bero horietarik lekora, bazkaiteko tenorea baitzen, guziak mahaineratu gira, ondotik final eder eta bero bat ikusteko.
|
|
|
Errugbian artzeko partez kirolzelal batean, ariko dira beraz itsas hegian. Mugaren bi aldetako talde batzu partaide
|
bainan
ere zonbait Frantzia behere hortarik etortzekoak bai eta Espainia barnetik ere. Orotarat, berrogoi talde, zortzi jokolari bakoitxean, hogoita hamabi mutiko talde, neskek osatuko zortzi.
|
|
|
6 kidetako talde hau jadanik ongi ezagutua da gure herrian, 6 CD grabatuak dituzte jadanik. 4 bozetan kantatzen dituzte euskal kantuak,
|
bainan
ere frantsesez ala espainolez ere zonbeit.
|
|
|
Noiz nahi nor ikusten dira margolari batzu beren artixta lanetan ari eta artetan entzuten da plaza horrek baduela beraz Pariseko Montmartre famatuaren eite... Hendaian
|
bainan
ere Kostalde guzian, bada gaitzeko airostasuna! Itsasorat egiten diren ateraldiek ere badute arrakasta pollita...
|
|
|
Karrikan berean berdin
|
bainan
ere saltegietan. Badira alde bat ibilki direnak nun nori zer ebatsiko duten.
|
|
|
Urruñako elizan, helduden igandean, agorrilak 2, aratsaldeko 6 etan, kontzertu berezi bat muntatzen dute Madimacella korsikar hirukotearekin, Jerome Mondesert organo joile. Hiru emazte guziz jeinutsuak korsikar kantu askoren kantari
|
bainan
ere beren egitarauan sartuz konpositore famatu zonbaiten zati eder batzu.
|
|
2016
|
|
|
Ahal gutiko jendeentzat egoitzak aurkitu, berritu, hori da lehentasuna. Ekonomia sozial eta solidarioko ezinbesteko aktorea da Soliha, egoitzen jabeak eta kolektibitateak etxebizitza merkeak eraikitzera bultzatuz, egoitza prekarioen kontra borrokatuz, hiribarnetako egoitzak berrituz
|
bainan
ere baserri munduan beharren araberako bizitegiak idekiz, aldi oroz sozial laguntzak segurtatuz. Hori guziari buru egiteko, Estaduarekin, kolektibitateekin eta sozial kutxekin partzuergoan jokatzen da, kalitateko lana eginez, Frantzia maileko gisa bereko bertze egiturek eredutzat daukatela Euskal Herrikoa.
|
|
|
Ondoko astean, elkartearen bulego berria bozkatua izan da. Administrazio kontseiluak gomita bat zabaltzen du kide guzier,
|
bainan
ere interesatuak diren herritar guzier, gogoeta gaualdi batean parte hartzeko. Gaualdi hori izanen da helduden abendoaren 16an, arratseko 8ak eterditan, Denen Etxean.
|
|
|
Baitira ezkerraldekoen arteko bozkatzetik kanpo gelditu nahi duten hautagaiak. Arrunt ezkerburuko bi alde batetik
|
bainan
ere Jean Luc Mélenchon eta Emmanuel Macron, bat Valls baino aise ezkerragotik doana eta bestea iduriz eskuinagotik, nahiz xuxen erraiteko nehork ez dakien nun kokatzen den bainan aitzinerat ari... Bieri deia luzatua izan zaiote otoi parte har dezaten urtarrileko bozkatze hortan, denentzat hori litakeela egokiena, bainan ez dute holakorik aditu ere nahi!
|
|
|
Parisen eta inguru hartako hogoi bat herritan,
|
bainan
ere Lyonen eta beste zonbait hiritan, neurri bereziak hartu behar ukan dituzte airearen kotsadura polliki emendatu delakotz, aroa ere gisa hartakoa izanez. Hartu den erabaki pisuena, egun aldizka, batean haizu bakarrik zenbaki bikoitia duten autoak eta bestean zenbaki bakoitia dutenak.
|
|
|
Italian eta laster Italiatik kanpo ere. Krexa bakoitxean agertuz bixtan dena Jesus Haurra, Andredena Maria eta san Josepe, bainan emeki emeki gero eta pertsonaia gehiago, artzainak, magoak artean errege bilakatuak, etzirelarik batere hala egiazki
|
bainan
ere abere batzu, ardiak, behiak edo idiak astoak eta berdin kameluak ere, tokian tokiko aireño bat emanez krexari... Gostuma hori, ja polliki hedatua, aitzina azkartu zen hamaseigarren mendean.
|
|
|
Zernahi jende jiten baita, edo hurbiltzen bederen, Jesus ttipiaren ganat! Betiko heiek segur
|
bainan
ere eiherazaina, saski egilea, arrantzalea, haixtur xorroxlea, ostalera, jostuna, zurgina, bokata latsatzailea, bai eta jaun erretora, ahantziz Jesusen denboran etzela oraino Elizarik eta ez beraz erretorik ere! Beste batzu ez direnak baztertzen, urruntxago uzten badira ere, buhamiak, heiek ere Jesus ikusi nahi...
|
|
|
Ortzegun huntan, agorrilak 4, Donibane Lohizuneko elizan, aratseko 9 ak eta laurdenetan, entzunen da Arin abesbatza, beti berdin kartsu,
|
bainan
ere, Arin horrek gomitatua preseski, Buhaminak xuberotar taldea.
|
|
|
Izen luzexkoa egia erran. Hendaiako herria partzuer
|
bainan
ere Akitania lurraldea, Euskadiko herri erkidegoa eta Nafarroako gobernua. Europa Batuaren diru laguntza batzu segurtatuak izanki.
|
|
|
Dena jastatu dugu. Ikasi dugu nola egiten den gurina, badirela behi jogurtak
|
bainan
ere ardi jogurtak, gasnak arrunt desberdinak izaten ahal direla. Ostiral goizean, jastamen astea bukatzeko, beste ikasleekin partekatu dugu gosari bat.
|
|
|
Berriz izanen dira hor gaitzeko kontzertuak, lehena larunbat aratsean, masakre ikaragarri haren urtebetze bezperan, Sting ingles artixta arraroa gomitaturik estreinaldi horrentzat. Sting famatua da, eta aspaldian (65 urte ditu) musikari eta kantari bezala
|
bainan
ere ingurumenaren alde deraman sailaren gatik. Larunbateko kontzertuarentzat, ez du sosik hartzen eta bilduko den dirua emanen zaiote antzoki hortan bizia galdu zutenen familieri, hobeki erraiteko familia horien artean muntatu bi elkarteri.
|
|
|
Igande eta bestaburuetako mezak, Errogazioneak, Besta Berri eta beste hitzordu asko. Herriko bestak bixtan dena,
|
bainan
ere urde hiltzeak! Eta bai, urde hiltzea ere besta izaiten zen!
|
|
|
1609an Lapurdiko sorginkeriez: Azaroaren 15ean, arratsean, frantses telebista gate batek (RMC Découverte) aipagai zuen dokumental baten bitartez, Lapurdin eta partikuazki Senperen 120 presuna, gehienak emazteak
|
bainan
ere bi apez, erreak izaitera kondenatuak izan ziren 1609an, De Lancre kontseilariaren aginduz. Gertakari ilun horiek gauregun ere badute oihartzunik, ikusten delarik Estatu Islamikoaren portaera eta bertzalde mundu huntako agintari handi batzuen ikusmoldeak.
|
|
|
Jauzi harrigarria zinez! Xokoz xoko, herri guzian gaindi,
|
bainan
ere mendez mende,
|
|
|
Kapitulu aberatsenetarik batto izan behar da, eta herritarrentzat guziz garrantzitsua, lehengo etxeak xeheki aipatzen dituena. Plazan edo plazatik hurbil direnak
|
bainan
ere urruntxago eraikiak. Berrogoita zoinbaiten argazkiak ere badira!
|
|
|
Beñat Legarto Haizpekoak utzi du mundu hau, zointan baitzuen hoinbeste borroka eramanik bere hargin lan, laborantxa, suhiltzaile edo beste askotan, 75 urte betetzerakoan. Bost haurreko familia eder bat hazirik ez zuen bakarrik lanean bere gostua, fededuna ere baitzen elizkizuner jarraikia
|
bainan
ere kurios zen urrunagoko gauzez eta bazuen ainiz bidaia eginik. Joan den urtean azkenik eta aurtengoaren beha zagon.
|
|
|
Sei kantari eta musikarik eta teknikalari batek osatzen dute taldea (Beskoitze, Aiherra, Basusarri, Oragarre eta Baigorrikoak). Euskal musika,
|
bainan
ere munduko folk musika giroan, taldeak kantatzen du herria, hizkuntza, lurra, haurtzaroa, anaitasuna, askatasuna, nostalgia, emigrazioa, amodioa eta abar... Kantuen gaiak taldean asmatuak dira, ondotik Itxaro Borda, Xan Errotabehere edo Beñat Eyherabideren lumek olerkituak.
|
|
|
Ikuskizun miresgarria beraz, Pier Paul Berzaitz eta Junes Dascon zuzendari. Asmatua beren denboran fama handia ukan duten sei euskaldun emazte omenduz
|
bainan
ere heien bitartez nolazpait Euskal Herriko emazte guziak.
|
|
|
Hasian hasi, hau ere erran behar dugu: Pont de Gau gune hori flamenkoen erresuma balinbada oroz gainetik, hor egiten dela indar handi bat xori mota desberdin frangorentzat segur
|
bainan
ere hor gaindi laketzen diren beste animale askorentzat. Hala nola babesten dituzten besteak beste sagarroiak eta koipuak (frantsesez ragondins).
|
|
|
Geroztik, 60 hektara hartzen ditu! Beti badira sareak xori frangoren aterbe, gero eta handiagoak gainerat,
|
bainan
ere ainitz gune, ihiztoka eta zuhaizpe, zointarat xoriak, libroan direnak, jiten baitira, lekua arrunt gustukoa izanez... Horiek hola, gauza bat aitortu behar eta, erranen dugu uda betea ez dela baitezpada sasoin hoberena hor ibiltzeko.
|
|
|
Hamalau gunetan, Hendaia eta Zokoa arte hortan, ausagailu eta ikusgarri frango, taller eta erakusketa. Dela Abbadiako jauregiaren inguruan, dela bestalde, airostasun handia segur
|
bainan
ere ainitz gauzaren ikusteko eta ikasteko aukera ezin aski preziatuzkoa! Dantza eta musika, txalaparta eta gaineratiko!
|
|
|
Hala nola Donibane Lohizunen herriko kontseiluan axudantetarik den bat, Stéphane Alvarez, UDI alderdikoa, deputatu gai agertzekoa dena datorren urtean eta deneri nahi duena hori jakin arazi denborarik gehiago galdu gabe. Ofizioz asurantzetan ari da lanean bainan biziki ezagutua da bestalde, herriko kontseiluan delakotz segur
|
bainan
ere elkarte askotan, hala nola Gurutze Gorrian eta parropian. 51 urte ditu, Oleron ugartean sortua da bainan badu 28 urte gure Iparralde huntan bizi dela.
|
|
|
Lehenik," Ondarribi itsas hiri", duela berrogoi bat urte moldatua izan zena, erakutsiz Hondarribiako arrantzaleen bizia, bai eta arrantzale horien emazteena. Ondotik," Jai Alai Blues", euskaraz muntatua, kondatuz zesta puntan trebe ziren pilotari asko nola arizan diren (badira oraino ere ari direnak) munduan gaindi, Ipar Ameriketan bereziki
|
bainan
ere beste herrialde batzutan hala nola berdin Kuban eta Xinan.
|
|
|
Horiek denak argi eta garbi esplikatu ditu Thierry Juteau ikerlari jakintsunak. Su-mendiek bota laba erakitua harri bilakatu zen hoztearekin eta harri horietarik ikus ditazke lekuka, hala nola Soraluze herrian, Eibarretik hurbil,
|
bainan
ere Gernikako aldean, harrobi zabal batean bereziki, bai eta Sopelako hondartzan, Bilbotik ez urrun... Ikustekoak diren aztarnak, guziz baliosak ikerlarientzat...
|