|
2004
|
|
|
Izugarri gustatu baitzitzaidan istorioa, eta erabat sinistu bainion Setatsuari. Istorioa faltsua zela eta ez niola sinistu behar, hori orain badakit,
|
baina
ordu hartan, nola susmatu Setatsu zuri eta dottoreak ziria sartu nahi zidala. Ez zitzaidan burutik pasa ere.
|
|
2010
|
|
|
" Zer esan duzu nire lagunena?", galdetu nion ahal bezala. Orain, aitorpen hau egiten ari naizela, garbi ikusten dut gertatutakoa,
|
baina
orduan, errealitatean, kosta egiten zitzaidan pentsamenduen haria aurkitzea: baita nire pentsamenduena ere.
|
|
|
Aulkitik altxa eta bilera utzi zuen eskuarekin ezezko nabarmena eginez. " Ni joango nindukek,
|
baina
ordu horretan sukaldean aritu beharra zeukaat", esan zion Trikuk. Sukaldari aritzen baitzen Mamousinen.
|
|
|
Adrianek garagardo bat jarri zuen Martinen aurrean. " Barkatu,
|
baina
ordu honetan xanpaina bakarrik edaten diat." Martinek apartatu egin zuen garagardoa. " Nik bazekiat zer andre den errumaniar hori —sartu zen Pantxo— Sansonen putzuko etxolara ekartzen dik Adrianek, eta gero larrua jotzen ziok."" Ez esan itsuskeriarik, Pantxo!", esan zion Martinek besoan atximur eginez.
|
|
|
Euskararen misterioa argitu duen jakintsua nauzu ni: nondik datorren... zein familiakoa den. non hitz egiten zen. azkenean, noiz edo noiz ere, horrenbeste kezkatzen gintuen hori dena argitu dizut; eta ederki kostata ere, ez pentsa gero.
|
baina
orduan, inork ez dit sinetsi: euskaltzalea misterioan itsuki eroso, erdaltzalea ezjakintasunean zurikoi hurrupa, ikerlaria ilunean beharra luzarorako jasole, eta egiatasunean inork edan nahi ez duenez.
|
|
|
IV. eta V. mendeetan erori zen Erromako inperioa,
|
baina
ordurako III. mendean Oiassoko bizitza itzaltzen joan zen, desagertu arte. Honek guztiak lehengo artzaintzaren eta gainerako bizimoduen indarberritzea ekarri zuen lurralde guztian eta, frogaturik dagoen bezala, antzinaroko bizimoldeetara are leizezuloetaraitzuli zen populazioaren parte bat.
|
|
|
Zaintzaileen txandakatzea nola egiten zen aztertuta, bazekiten lorategiaren izkina bateko atea zelataririk gabe geratzen zela segundo batzuetan, eta tartetxo hori baliatu zuten gure lagunek, arraina labaintzen den bezain leun ateratzeko. Hainbat korridore eta pasabide igaro behar zituzten gero, erdizka baizik ezagutzen ez zituztenak
|
baina
ordu hartan hutsik espero zituztenak; harresietatik jaisteko, berriz, soka sendo batzuk eskuratuak zituzten, eta haiek almenetan tinkatuta sokan behera irristatu behar zuten, isilka, gaueko guardiek ezer sumatu gabe, behera iritsi arte.
|
|
|
Mulei Ben Arafa, tronoan 1953tik 55era arte egongo zena. Marokoar nazionalismori burua kentzea zen asmoa,
|
baina
ordurako bi erakunde ari ziren kolonialismoaren kontra borrokan: Istiklal alderdia eta Liberazio Armada.
|
|
2011
|
|
|
Anarkistak, ordea, sakabanatuago daude, ez dute egitura sendorik eta errazagoa da haiek errudunak direla sinestaraztea jendeari. Laburbilduz, esan zuen Carlak,
|
baina
orduan, zein da helburua. Helburua, berriro fraideak, helburua beldurra zabaltzea da, estatu gogor bat behar dela sinestaraztea jendeari, polizia eta armada indartu behar direla sinestaraztea, politika gogorrak behar direla...
|
|
|
Non egonen zen Marco? Filmaketan agertuko zela esan zion
|
baina
orduak pasa arren ez zen azaltzen. Gauean ikusiko balu, bederen.
|
|
|
Lancia zuria zuzen zuzen zihoan aurrez aurre zetorren tranbiaren kontra. Bolante kolpe batek saihestu zuen talka
|
baina
orduan, autoa nora ezean zihoala, zubiaren albo baterantz zuzendu zen eta, burdinazko baranda hautsiz, Tevereko uretara amildu zen.
|
|
2012
|
|
|
Lehen momentuan, itxuraz behintzat, benetako kirolari batek bezala hartu zuen tenienteak galtzea, eta erdi txantxetan ezkerra zela aipatu zuen, eta halako handicap bat zeukala horregatik; askotan esan izan ziotela hori, batez ere legioan ibili zen garaietan,
|
baina
ordu arte ez zuela inoiz hain garbi ikusi. Chrysostomek, ordea, ondradu jokatu nahi izan zuen orduan ere, agian ondraduegi, eta tenientea artean hizketan ari zela —lotsa gordetzeko hitzezko zulo bat zabaltzen, alegia—, egin zien keinu zerbitzariei, jarri zioten haiek ume bat tente, sagarra buruan zuela, eta ezker posturan tira zuen.
|
|
2013
|
|
|
Gero, gure etxeko ezkaratzean sartu zen, eta handik pixka batera atea jo zuten. Irekitzera joan nintzen,
|
baina
ordurako hantxe zeuden hipnotizatzailea eta zirikatzaileak. Neskak bandeja luzatu zien:
|
|
|
Hala bada, lehen esandako pasabide txarretik itzultzea erabaki nuen, hurbil baitzegoen, eta ahalik eta isilen heldu nintzen hara,* Pedro Fages gobernadorea Coloradoren behealdeko eskualdea esploratzen ibilia zen 1785ean.
|
baina
ordurako indioak han ziren. Ustekabean harrapatu eta tiro egin genien, eta bidea libre utzi ziguten.
|
|
2015
|
|
|
Hala eta guztiz, Zorrotzan ez dago porturik, ezpada moila bat, kai bat, han non Ibaizabalek Bilbo atzean utzita topo egingo baitu Kadagua errekarekin. Zortzi bat urte nituen Zorrotzara aldatu ginenean,
|
baina
ordurako aspaldi zen Gabriel Aresti Laudion hasita zegoela lanean, izatez Zorrotzan 1956 tartean aritu baitzen.
|
|
|
Ibaiak ibaiadarrak jasotzerakoan gerta daitezke izen aldaketak, baina ez da hori ibai honen kasua. Beste berrogei metro haratago, iparralderantz oraingoan, ibaiak jasotzen du Donemartie zeharkatzen duen Galbamialde errekaren ura,
|
baina
ordurako izenaren kanbioa egina dago. Baztan eta Bertizarana Baztan izenarekin ibili ondoren justu Donemartien sartzerakoan bilakatzen da Bidasoa.
|
|
|
Horen gehiena jagoleek hartu eta jan zuten. Eman zioten zatia lagunak nirekin partekatu nahi zuen,
|
baina
ordurako harrez josia zegoen. Zaborrontzietara bota genuen.
|
|
|
Utzi zuten hiltzen, martxan ematen zituzten bitartean garapenerako planak, zeintzuetan heziketa eta kultura helburu nagusiak baitziren. Ihardukitzeak etorriko dira,
|
baina
ordurako ez date atzerabiderik. Aldizkari maite honen bigarren urtera, sinetsirik gaude errealitate latza mahaigaineratu beharra dela.
|
|
|
Ezkutuko elkarrizketa haien emaitza 2007ko abuztuaren hasieran azaleratu zen. Une hartan PSNk eta koalizio abertzaleak akordioa lortu zuten,
|
baina
ordu gutxiren buruan paper errea zen. Berehala Ferrazera deitu zituen Jose Blancok Fernando Puras eta Carlos Chivite.
|
|
|
Gestio txarrak ez du hilotz politikorik eragin UPNren baitan ere. 2014ean hasi zen Nafarroako Gobernua Iberdrolaren akzioak saltzen,
|
baina
ordurako jada ez zuten 280 milioi euro eskuratu baizik eta 154 milioi. Burtsa noria baten modukoa da, eta inork ez du noiz saldu eta noiz erosi behar den dion kristalezko bolarik, baina 2008an Gobernuak Parlamentuari jaramon egin izan balio, krisiari aurre egiteko ehun milioitik gerako koltsoia izango zukeen.
|
|
|
1996an inbertitutako 1,9 milioi euroekin EHNren %1 pasa eskuratu zuen, eta gainerako akziodunek euren partaidetzak saltzen zituzten bitartean, hark bere akzioei eutsi zien. Azkenean 2010ean saldu zuen bere partaidetza,
|
baina
ordurako 42 milioi euro balio zuten akzioek. Hamalau urtetan 40 bider handitu zen bere inbertsioa.
|
|
|
Llanera taldea hamarkada eskas batean egin zen oso aberats,
|
baina
ordurako Antonio Michel Mendez Pozo eraikuntza enpresaburua jada Espainiako gizonik aberatsenetakoa zen. Burgostik Ciudad Realeraino, ez dago bere botereari itzal egingo dion pertsonarik.
|
|
|
Urtebete geroago, 2007an, Nafarroako Kutxak bost milioi euro inbertitu zituen Arcano Capitalen,
|
baina
ordurako Ignacio Sarriak ondo ezagutu behar zuen J.C. Flowers, eta litekeena da etorkizunean haren bitartez harremanetan jartzea Banca Civica eta inbertitzaile estatubatuarra.
|
|
|
Egun oso bat erortzen egon eta gero, lurreratzean apurtu zituen hanka biak. Damuturik, Zeusek itzultzeko agindu zion,
|
baina
ordutik makuluekin ibili behar zuen.
|
|
2017
|
|
|
Musikaren historiako beste hamaika konexio bezala, aurrez batere deliberatu gabe gertatu zen bertsoa eta rockaren arteko lehen nahasketa hura. 70eko hamarkada hasieran, artean El Fuego taldeko bateria jotzailea zela, Daniel Landart adiskidearen bi poema musikatu zituen Anje Duhaldek,
|
baina
ordurako beste proiektu bat zerabilen buruan, Errobi. Egitasmo berria gogoan, Duhaldek abestietarako hitzak eskatu zizkion Landarti, eta honek zortziko nagusi eta txikian egin horietako batzuk.
|
|
|
Minak itaunketetan aitortu zuenez, harrapatu zuten egun hartan bertan, martxoaren 29an, Lleidatik igorri behar zizkioten" chemises incendiaires" batzuk Orbaizetako Arma Ola leherrarazteko eta frantsesen gordelekuei su emateko. Dirua, aldiz, Uxueko apaizak ematen zien;
|
baina
ordurako Uxueko Kasimiro Iruxo erretorea alde egina zegoen Aragoi aldera frantsesak orpoan zituela. Minak egiaztatu zion bezala, gerrillariek ez zuten ez aterperik ez kuartelik, inor ez zituen boluntarioak behartzen gerrillan sartzera eta, are gehiago, gerrillatik kanpo hainbat gazte utzi behar izan zituzten guztientzako armarik ez zutelako.
|
|
|
Ez da hain urrun joan behar espazioan, ez eta denboran ere, adibide argiak aurkitzeko. Normandiako (Frantzia) herrietan Alemanaren presentzia hutsaren hurrengoa zen 1940 urtea arte,
|
baina
ordutik 1944a arte egoera osoki aldatu zen, argazkian ageri den bezala. Bat bateko zaletasun honek ez zuen zerikusirik Alemanaren balio literarioa rekin, filosofikoarekin edo gramatikalarekin, III. Reich deituaren armadarekin baizik.
|
|
2018
|
|
|
Zuzendaritza taldeak deitu egiten ditu bilera batera ikasmaila jakin bateko gurasoak, euren seme alabek hurrengo ikasturtean hautatu dituzten ibilbideak azaltzeko eta aukeraketan laguntzeko. Bilera programatu dute ordu erdiko luzera izan dezan,
|
baina
ordu laurdeneko atzerapenarekin hasi da, zuzendariak eta ikasketa buruak ez dutelako asmatu ordenagailu eramangarri bat proiektore batera konektatzen, aurkezpeneko diapositiben formatua eta erresoluzioa ez datozelako bat pantailaren dimentsioekin, etab. Horrez gainera, diapositibetako testua txikiegia da, ez da urrunetik ongi irakurtzen eta presaz pasaraziko dituzte, zehazki zer jartzen duen irak...
|
|
2019
|
|
|
Liburutegiko saioak bostak arte iraun behar zuen,
|
baina
ordu erdi lehenago bukatu zen. Igandean, abuztuak 13, txango bat egitekoak ziren Lourdesera, Bernadette Soubirous neskatilak Ama Birjina ikusi zuen haitzulora, eta ikastetxeko zuzendariak hitzaldi txiki bat eman nahi zien gai hartaz.
|
|
|
Moritzek zigarreta eskuetan —oraindik tabako bildua erretzen zuen—, eta makinako kafe urtsua nik; aurreko porrotaren itzala inguruan dantzan nerabilen. Ikusia nuen noizbait agentziaren bulegoan,
|
baina
ordura arte ez genion elkarri hitzik egin.
|
|
|
" 87 Martin Joseph de Zavaleta dueño de la casa vezinal llamada Chopillo". Gaur Txopillok badu bere borda Erasoten,
|
baina
orduz geroztik egina. Hemengo hau ordea, Joantxene garaikoa etxearena zen.
|
|
2020
|
|
|
Hara nola izaten diren gauzak. Nire abizenaren jatorri euskalduna jakitean poza sentitu nuen,
|
baina
ordurako abizena euskalduna izan edo ez izan niretzat ez zen kezka bat, ez zen garrantzitsua. Umetan eta gaztetan jakin izan banu, ez nuen hainbeste buruhauste ibiliko, zer egingo diogu ba.
|
|
|
...tziagabe, ohatzean lo dagoenari bizkarra emanda zera hori uzteko makurtzen den unean kolpe bat buruan plastikozko aulkiaz, sorgortua geratu, burmuinean hegazkin flota bat aireratzen dela; jarraian bigarrena, hirugarrena, zein bere bi oihuekin, bizi ala hil biok batera oihukatu lehenengoz zerbaitetan ados, Lerga zein Esnaola minezko eta amorruzko laino itsu batetik eskuak emakumearen lepoaren bila,
|
baina
ordurako beraren eskuek iletik oratua diote eta burua kristalezko hormaren kontra jo. Beste garrasi bat; berriz bi garrasiz egina.
|
|
|
—Bai. Esnaolak berak esan zionean, ez zuen deus erantzun,
|
baina
ordura arte erakutsia zuen aldartea erabat aldatu zitzaion.
|
|
|
—Ur beltzen isurbide asko ezagutzen zituen nire aitaginarrebak. Oso aspaldi gertutasun handia izan zuen poliziaburu batzuekin,
|
baina
ordurako batzuk hilda zeuden, bestetzuk guztiz erretiratuak. Dirutza bat xahutu zuen zenbait polizia kontratatuz ustezko ekintzaile batzuen bizitzak iker zitzaten.
|
|
|
Gauerdian ja, pentsatu zuen bizitza gutxiesten ez dakienak ez duela estimatzen jakingo. Oximoron hori formulatu nahi izan zuen,
|
baina
ordurako nekatuta zegoen eta biharamunerako utzi zuen.
|
|
2021
|
|
|
Esan bezala, Suzuko Tamura zazpi bat hilabetez aritu zen euskara ikasten buru belarri Donapaleun eta Bilbo aldean, Azpeitian eta Lazkaon. Berriro itzuli zen Euskal Herrira 1980ko abuztuan, gonbidatu gisa, Euskaltzaindiak Gernikan antolaturiko Euskalarien Nazioarteko Jardunaldietara,
|
baina
ordurako soldadutzak abduzituta nindukan, eta ez nuen agurtu. Ez nuen berriro ikusi.
|
|
|
irakasleek eman dezatela" apur bat gehiago". Neurri horiek, besteak beste, ezagutu ditu hezkuntzak 2008ko krisiaz geroztik ere,
|
baina
ordurako zoriontasunaren formula ezagutu berri genuen.
|
|
2022
|
|
|
Izenak izen, Jose Mari Gorrotxategik dokumentatu zuenez, bolatuaren jatorria euskal herritarra da. Alexandre Dumas idazleak, Tolosara eginiko bisitan (1846), zuri arrosa koloreko opila eskaini ziotela adierazi zuen,
|
baina
ordurako bolatua ohikoa omen zen Tolosako gozotegietan. XX. mendera arte prezio handiko gutizia izan zenez, dirudunek bakarrik kontsumitzen zuten, txokolategian. bonbazia
|
|
2023
|
|
|
—Eta gobernua? Boteretik kenduko ditugu, bai,
|
baina
orduan, nor izanen da gobernua gu ez bagara?
|
|
|
Hiru urte Antilletan Kolonek eman ondoren, salaketa batzuk tarteko, 1496an Penintsulara itzuli zen kontuak errege erreginei ematera;
|
baina
ordurako hara eramandako gaztelauen herenak baino ez ziren geratzen Hispaniolan: beste guztiak borroketan edo gaixorik bertan hil edo, ezkutuan, etxeratu ziren Penintsulara itzultzeko debekua gorabehera.
|