|
2008
|
|
|
Ohean etzan eta istorioak kontatu neure buruari. Baliteke huskeriak izatea,
|
baina
istorio horien barruan nagoen artean, eragotzi egiten didate ahaztu nahiko nituzkeen gauzetan pentsatzea. Nolanahi ere, kontzentrazioa arazoa izan liteke, eta, sarri samar, gogoa azkenean itzuri egiten zait kontatu nahian ari naizen istoriotik pentsatu nahi ez ditudan gauzetara.
|
|
|
Istorio ugari kontatzen dira nobela guztian zehar; gehiegi, ene irudirako. Aurelio Arteta pintorea, Ricardo Bastida arkitektoa, Liborio Uribe (aitona) eta Jose Uribe (aita) dira, seguruenik, hausnarketa horietako pertsonaia zentralak,
|
baina
istorioak ez dira pertsonaia horietara mugatzen. Gisa guztietako esplikazioak daude gisa guztietako kontuei buruz, eta askotan loturarik ez du batak bestearekin.
|
|
2009
|
|
|
Gidoi urria izatea leporatu diote askok. Louvre eta Nouvelle Vague ildoko aitzindari Les 400 coups filmaren artean paralelismo bat sortzen du,
|
baina
istorioa modu egokian harilkatu gabe, pieza solteak pilatuz.
|
|
|
Oso korearra da: alegia, argazki ederra du,
|
baina
istorioa minimalismoaren muga guztiak apurtzetik gertu dago. Oso hitz gutxikoa, inora gabeko ibilera isilak, noizbehinkako biolentzia eztandak eta gizarte desegituratu baten erretratu sasipoetikoa.
|
|
2011
|
|
|
«Unibertso hori ahalik eta modu zabalenean islatzeko», bost protagonistek askotariko soslaiak izatea hobetsi dute, adinari, jatorri sozialari, akusazioari, bizi izandako egoerei edo zigorraren urte kopuruari dagokienez, besteak beste. «Bost istorio ezberdin izango dira,
|
baina
istorio guztiekin pelikula bakarra osatuko dugu».Zuzendari bakoitzak bere begirada eskainiko dio lanari, eta horregatik, presoekin egin bezala, belaunaldi eta jatorri ezberdinetako zinemagileengana jo dutela azaldu du Martinezek. «Oraingoz, jarri dudan irizpide bakarra gaiak ez errepikatzea da, ahalik eta zabaltasun handiena lortzeko».
|
|
|
Baina ipuinak kontatzea bada jardun artistikoa ere; alegia, mintzamena modu sortzailean eta ederrean erabiltzea, esan gabe esatea, entzulearekin jolastea, irudimenaren eremuetan barneratzea. Jendarte tradizionalean ipuin kontaketaren balioa eboluzionatzen joan da, jakina, jendarte berarekin batera,
|
baina
istorio bat entzuteko une garrantzitsu horren balioa galdu gabe. Diote Jainkoak pertsonak egin zituela istorioak entzun nahi zituelako, hain baita berezia jardun hori.
|
|
2012
|
|
|
Liburua irakurrita, ordea, sentipen arraro batek hartzen zaitu. Nire ondoan zegoen haurrak «irudiak ederrak dira,
|
baina
istorioa tristea» esan dit eta horixe iruditu zait niri ere: Testuak badu gerratik, badu tristeziatik eta badu, beraz, gerraren gordinetik nahikoa.
|
|
2013
|
|
|
Askorentzat aspergarria suertatuko zen, proposamenaren izaera zela-eta, baina baliabide gutxirekin maisulanak egin daitezkeela frogatzen du. Erritmo geldoa du,
|
baina
istorioa biziki interesgarria da. Trama oso sinplea da:
|
|
|
Horrek pizten du sorkuntza». Hari bat dauka kontakizunak,
|
baina
istorio batetik besterako bidea leuntzea iruditzen zaio bere ofizioko zereginik zailena. Badaki, ordea, trantsizio horiek nola erraztu.
|
|
2014
|
|
|
Askok ez du nobela irakurri, baina gehienok ezagutzen dugu istorioa; beldurrezko nobela da, zientzialari ero bati eta berak sortutako izakiari buruzkoa. Akaso horretan dago testuaren erakargarritasun nagusia,
|
baina
istorio izugarri bat baino gehiago da Frankenstein. Iñigo Errastik ekarri du euskarara, eta itzulpenak ez du tatxarik: lortutako baliokidetzaz gain, ematen du estiloa ederki harrapatu duela.
|
|
2016
|
|
|
Halaber, ikuslea nahastea lortzen dute, zalantzak sortzea lortzen baitute. Beraz, L' inconnu du lac (Alain Guiraudie, 2013) bezalako filmak salbuespena direla esan dezakegu; izan ere, irrika eta atseginezko sexua gorestea baino ohikoagoa da identitate eta sexu orientazioan oinarrituz publikoaren itxaropen eta usteekin jolas egitea.Suediako Pojkarna ekoizpeneko (Alexandra Therese Keining, 2015) hiru protagonistak «lesbiana» direla esaten digute besteek hasieran,
|
baina
istorioak aurrera egin ahala zalantzak sortuko zaizkio publikoari. Jakina denez, norbanakoaren identitatearen eraikuntzan zeresan handia daukate inguruko pertsonek, eta, inguru lagungarria egokitu ezean, zaila da norbera den bezalakoa izatera iristea.
|
|
2020
|
|
|
Pertsonaia konplexuak funtsezkoak dira istorioak sinesgarriak izan daitezen. Historia manikeoa izan daiteke,
|
baina
istorioak ez.
|
|
2022
|
|
|
Hori da, Gorrotxategiren arabera, bisitariri arreta piztuko diona: txokolatea eta argizariaren arteko lotura ezagutzea.«Museoa txikia da,
|
baina
istorio mordoa du gordeta. Oso ondo ikusten da nola joan den aldatzen lan egiteko modua.
|
|
|
Armendarizen ekoiztetxeak ekoitzi du Tú no eres especial telesaila. Telesail horretan Salabarria herria sortu dute,
|
baina
istorioa Lekunberrin eta Leitzan grabatu dute. Nafarroan grabatutako Netflixen lehen telesail horrek plataforma bereko Sex education telesaila gogorarazi dit batzuetan.
|
|
2023
|
|
|
Otsailaren 10ean bigarren denboraldia estreinatu dute Prime Videon. Bi denboraldiak oso desberdinak dira,
|
baina
istorio berean oinarritzen dira. 2019 urtean Kolonbiatik Galiziara hiru mila kilo kokaina eraman zituzten urpeko batean.
|
|
|
2023an, Questo mondo non mi renderà cattivo rekin itzuli da. Protagonista eta unibertsoa berberak dira,
|
baina
istorioa eta egoera ez. 2021eko telesaileko mezu nagusian osasun mentala edota depresioa jorratzen bazituen, ultraeskuinaren gorakadaz dihardu azken horretan.
|