|
2000
|
|
|
Hemen badago liburu batentzako gaia, pixka bat ordenatu egin behar dira,
|
baina
horiek nik ordenatuko ditut
|
|
|
Alfonso Irigoien zenak prestatu zuen aditzerako eredu batua hezkuntza sailak eskatuta. Lexikoan bakoitzak berea du, hor egon daitezke azpieuskalkietan dauden hitz bereziak,
|
baina
horiek erakustea besterik ez da, eta arazo bakarra da forma hori justu nola idazten den. Jakina, bizkaieraz ari garen honek, berdin balio du gainerako euskalkiendako.
|
|
|
Etxean itxiarazi zituzten. Guziak hil ziren,
|
baina
horietako bat haurdun zegoen eta alabatxo batez erditu zen. Urte batzuk beranduago udala, familia horrekin janaritan gastaturiko sosak, bizirik atera zen umetxo horri kobratzen saiatu zen.
|
|
|
Benetako kirolaria bada, parranda ez egitea ez da arazo. Gaur egun parrandero asko dago kirolean ongi dabilena eta gaitasun fisikoak dituena,
|
baina
horiek ez dira kirolariak, horiek dira" golfoak".
|
|
|
Diru hori bi kateen oinarrizko kanal bildumak kontratatzeagatik ordaintzen da, hots, 40 bat kanal bakoitzean,
|
baina
horiez gain abonatu erdiek" ikusi ahala ordaindu" sistema erabiltzen dute, hau da, ikusleak nahi dituen partida, film ala programa berezi bakoitzeko ordaintzea. Sistema hau batez ere futbol eta zineman erabiltzen da, eta gutxixeago zezen, boxeo edo kontzertuetarako.
|
|
|
3 km. beranduago, urtegia inguratzen segitu nahi badugu, ezkerrera jo dugu, beste 3 kilometrotan Marieta zeharkatuz (35,5 km.). Hemendik aurrera urtegiko hurbiltzeko gure ezkerrera bideska bat baino gehiago aurkituko dugu,
|
baina
horietako batzuk egoera txarrean daude. Ondo daudenak (askaldegi eta guzti prestatutako guneak) Marietatik 3,5 kilometrotara hasten dira.
|
|
|
Eta hau ez da nolanahiko datua: ETB1ek eguneko 24 orduko emanaldia eskaintzen du,
|
baina
horietatik %23 errepikapenez osatuta dago, batez beste (errepikapena diogunean, aste berean emana
|
|
|
Informatikako aroan, bit etan edo antzekotan. Tira,
|
baina
horiek baino gehiago daude kulturarenesparruan, zeren bizitzak (makinak edo konputagailuak bestela) beste emaitzak erebaditu ezagupenaren, erabakiaren, sentimenduaren eta, laburki esateko, gizonaosatzearen mailan.
|
|
|
–Inkunable batzuk ere badauzkagu,
|
baina
horiek ez zaizkio edonori uzten. AitaLiburuzainarengana jo duzu, eta zure ikerketaren asmoa ikusita, nik uste...
|
|
|
eta, bestetik gutxiengoen nazionalismoa, askapen politikoa eta kulturalaren alde borrokatzen direnak? (askapen nazionala nahi duten horiek lirateke benetako mugimendu nazionalistak;
|
baina
horietako batzuek ez dute Estatu berri bat sortu nahi, eta, beraz, sailkapena motz geratuko litzateke).
|
|
|
sexua eta erlijioa. Ikastetxeko predikari suharrenek otoitzak aholkatzen zizkiguten gisako desegokieretarako,
|
baina
horiek ezpainetara ekarri ezinik, daldara batean kiribiltzen nintzen ohe gainean. Torturaldiak amaierarik ez zuen, harik eta ama, jaikitzeko tenorea genuela eta, gelaratzen zitzaigun arte.
|
|
|
Zientzialariaren ideologia, beraz, ez zen ez Reichenbachen ez vienarren agendaren osagaia108 Eta, beren ustez, ez zuen inolako epistemologoren agendan parte hartu behar. Zientzialariak nahi badu, erlijio sinesmenek esango diote nondik jo, edota interes politikoek, fabore ekonomikoek edo hipotesi metafisiko tradizional ahulenek,
|
baina
horietako ezerk ez du garrantzirik epistemologoarentzat, honek aztertzen duen gauza bakarra emaitza teorikoak baitira. Teoria egokia bada, hau da, epistemologoak ontzat jotzen dituen irizpideetara egokitzen bada —eta egiaztagarritasunaren kasuan bezala, hemen hasten da askotan eztabaida—, orduan bost axola teoria hori goi isurizko jakituriaren bidez lortu den, legez kontrako dirulaguntzei esker edo zientzialariaren bertuteak direla medio:
|
|
|
Inori gera dakiokeen zaletasun eta interes hondarra zapaldu eta itotzeko baino ez! Azkenerako, egia osoa esanda, polemika eta ika mikarik gordinenek baino ez zidaten pizten benetako eta interesa –edo morboa, zuzenago esateko–,
|
baina
horiek ere, gehienak behintzat, ziklikoki errepikatzen ziren, eskema berberei jarraiki ia beti, eta aspergarriak izaten ziren azkenean.
|
|
2001
|
|
|
Belgikako Electrabel ek ere izan lezake Iberdrola bereganatzeko interesa. Badira beste enpresa batzuk, esate baterako, Electricite de France (EDF) edo Italiako ENEL eta ENI, agian, interesa izan dezaketenak,
|
baina
horiek zailtasun handiagoak dituzte Espainiako Gobernuak atzerriko enpresa publikoei enpresa" espainiarrak" erosteko jartzen dizkien mugen ondorioz.
|
|
|
Zubiak egiten saiatu naiz. Axularrek erabili zituen eta gaur egun gutxi erabiltzen diren hitzak erabiltzen ditut, euskaldun gehientsuenentzat ezezagunak direnak,
|
baina
horien inguruan hitz sinonimoak jartzen ahalegindu naiz, bat gutxienez".
|
|
|
Beti daude club txikiak urte bat edo bitan nabarmentzen direnak, gu edo Mallorca bezalakoak,
|
baina
horiek epe «Lortu dudan guztia urte askotako lanaren saria da»
|
|
|
Geografia guztian zehar, eta ez itsas ertzean bakarrik, bainurako leku natural ugari dago,
|
baina
horietako uraren kalitatearentzat gero eta mehatxuzkoagoa da gizakiaren jarduna.
|
|
|
Nolanahi ere, aurrera egin baino lehenago, argi dezagun indarrean dagoen legeria hitzez hitz bete nahi duenarentzat, bederen, finantzetan miraririk egitea ahalbideratuko lukeen formularik ez dagoela: badira murrizketak eta kenkariak eragiten dituzten abantaila fiskalak, hurrengo lerroetan luze zabal azalduko den bezala,
|
baina
horiek ere badituzte muga jakinak.
|
|
|
Inoizka baliatzen dira elementu lexikal berriak,
|
baina
horiek ere nahikogutxitan ematen dira: M 127.
|
|
|
Bigarren merkataritza mota osatzen zutenak, herrietan egiten ziren merkatuugariak ditugu;
|
baina
horiek eskulangintza lokalerako eta kinkilarientzako lekuziren, nekazari produktuekin batera, batez ere. Irakurtzea eta idaztea elizgizonenesku zegoen soilik, merkatari garatuen talderik ez baitzegoen.
|
|
|
Buztinez eta xehatutako kareharrizko edo hareharrizko nahasketaren ondoriozko orea lurrera bota eta prentsatuz, zolusendoak baina irregularrak lortzen zituzten. Teknika hau etxebizitza guztietan erabiltzen zen,
|
baina
horietako batzuetan, oreaz eginiko zoluaz gain, harrizko zoladurak ere aurkitu dira (zoladura mistoak) etxebizitzarako sarreran eta supazterrean.
|
|
|
Lehen aipatu dugun bezala, zenbait fokapen pragmatiko erabili dira kanpo zorraren arazoa garbitzearren;
|
baina
horiek unean uneko lasaigarri izan badira ere, ez dute saihesten behin eta berriz agertu den kanpo zorraren birsortzea.
|
|
|
Disolbatzailea hutsean lurrindu eta gero, esentzia olioa biltzen da, ohiko azterketa kimiko fisikoak egiteko: dentsitatea, iodometria, ultramoreko absorbantzia, errotazio indizea, disolbagarritasuna alkoholean eta abar;
|
baina
horiek ez ditugu hemen azalduko.
|
|
|
Interneten dauden web orriak oso politak dira,
|
baina
horietan ezin da usaina hartu, oraingoz
|
|
|
Espainiako bi milioi emakumek baino gehiagok dute osteoporosia,
|
baina
horietatik 300.000 bakarrik ari dira tratamendua jasotzen. Gaixotasun horrek, gainera, ia milioi bat gizoni eragiten die Espainian, Estatu osoan egingo den gaixotasun horri buruzko sentsibilizazio kanpainaren aurkezpenean emandako datuen arabera.
|
|
|
Gorringoa gantz iturri ona da, funtsezko gantz azidoak, muina (nerbio sistemak ongi funtzionatzeko beharrezkoa den substantzia, hartatik abiatuta azetil kolina sortzen baitu), A, bitaminak eta burdina. Klarak batez ere balio biologiko handiko proteinak ematen ditu,
|
baina
horien artean dago oboalbumina, hamabi hilabete baino lehen sartuz gero alergiak eragiteko ahalmen handia duena. Lekaleak.
|
|
|
Intsektizida organo kloratuak. 1939an DDTa aurkitu zutenean sortu ziren,
|
baina
horietako asko debekatu egin dira, ingurumenean irauteagatik. Hondakin organokloratu gehienak esnearen gantz zatian daude; beraz, gaingabetua da hondakin horiek ezabatzeko modurik eraginkorrena.
|
|
|
Nutrizio balioa: Babarrunak zuntz, folato, potasio eta burdina ugari duten elikagaiak dira (animalia jatorriko elikagaietatik datorrena baino xurgapen okerragokoak),
|
baina
horien osagai nagusia karbohidratoak dira. Era berean, landare proteina kantitate handia ematen dute, animalia jatorrikoak baino kalitate txarragokoa (funtsezko aminoazido baten, metioninaren, eskasak direlako).
|
|
|
Lehenengo artikuluan Pruden Gartziak (Euskaltzaindiko Azkue Bibliotekako zuzendariak) Lur Entziklopedia Tematikoan argitaratutako Euskal Herria ren Historiaribu ruzko liburukia kritikatzen zuen, besteak beste, bere atalak gaztelaniaz idatzi eta itzuli izan zirelako, zuzenean euskaraz idatzi ordez. Nagusiki unibertsitateko irakasleez osatutako egileen artean (40 bat), ordea, bazegoen euskaldunik,
|
baina
horiek ere lana erdaraz egin zuten, eta gero argitaletxeak itzuli; bestalde, ez dirudi euskaraz zekien historialaririk izan zenik atal horiek berrikusteko, itzulpenean akats nabarmengarri batzuk aurki baitaitezke. PrudenGa rtziaren kezka Lur Argitaletxeak euskarazko sortzelanari muzin egitean zetzan, eta proposatzen zuen irtenbidea, argia:
|
|
|
Eta Einsteinek eskainitako datuen gainean eraiki izan diren teoriak ez daude guztiz zutik, teoria kuantikoak sortu eta gero. Newtonek, Einsteinek eta Planckek aurkitutako datuak datu zientifikoak izan ziren,
|
baina
horien gainean sortutako teoriak, ez. Teoriak metazientifikoak izan ziren eta dira.
|
|
|
Ulertuko duzunez, handik aurrera" Ados?" galdetzen zidaten bakoitzean nik baietz erantzuten nuen, ahalik eta bizkorren. Etsi nuen eta su piztekoak erosten hasi nintzen, su piztekoen mekanismoa ongi menderatzen nuelakoan; estankoetan bada makina bat modelo itxuroso eta diseinuzko, merke gainera, eta betiko moduan funtzionatzen dutenak,
|
baina
horiek ere badute akatsa: hamargarrenetik edo aurrera ez direla berriro pizten; orduan itzuli behar duzu estankora, eta harria edo gasa, edo biak, aldatzen dizkizute; ateratzen zara oso pozik, eta, berriz ere, beste hamar bat aldiz edo piztu ondoren, metxeroa izorratzen da; orduan estankora itzultzen zara eta beste metxero bat ematen dizute.
|
|
|
Hau da, objektuen, herrialdeen, izenen eta gainerako elementuen erabilera itxuraz anakroniko horrek frogatzen du kontatzen ari denak edozein garaitan eta edozein tokitan balio duela, hau da, unibertsala dela. Jarri diren izenak ere ez dira arbitrarioak,
|
baina
horiek jartzeko arrazoiak maila desberdinetakoak dira, eta horregatik, testuan sortu dezaketen oihartzunen eragina ere desberdina da. Beste ohar bat:
|
|
2002
|
|
|
Iruñea, Baiona eta Bilbon ireki dira egoitzak,
|
baina
horiez gain Usurbil, Oiartzun eta Astigarragako udalek utzitako lokaletan ari dira. " Udal Hitza" bi hilabetekaria plazaratzen dute eta erakundearen eta bere jardueren inguruko informazioak www.udalbiltza.net gunean daude edonork eskuratzeko moduan, Interneten.
|
|
|
Gainera, iazko lan hitzarmenen negoziaziotik LABekiko harremanak erabat hondatu dira eta egunetik egunera txarrera doaz, hobetu beharrean. Gu saiatuko gara ahal den arloetan, heziketa iraunkorraren gaian adibidez, bidea elkarrekin egiten, borondatea badaukagulako,
|
baina
horiek salbuespenak dira gatazka egoera baten barruan. Lan hitzarmen prozesuan LAB gehiago ikusten dugu UGT eta CCOOrekin batera ELAren aurka, patronalaren aurka baino.
|
|
|
Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokaren 37 ekitaldian 271 erakusmahai izango dira, iaz baino 26 gehiago. Gehienetan argitaletxeen produktuak izango dira erakusgai,
|
baina
horiez gain kultur talde, aldizkari, diskoetxe, erakunde, banatzaile, unibertsitate, aurrezki kutxa edota egunkariek aurtengo ediziorako bildu dituzten argitalpenak eskainiko dituzte.
|
|
|
Lagin guztiek dituzte aireztapen balbulak,
|
baina
horien kopurua biziki aldatzen da batetik bestera: Eurocolchón (504 balbula), Comodón (364 balbula) eta Pikolín (224 balbula) laginek babesik gabeko metalezkoak dauzkatela, Dormilón, Flex, Relax eta Laxy (4 balbula) eta Star (2 balbula) plastikozko babestuak dituzte.
|
|
|
La escuela de Frankfurt, y La ética de la sociedad civil lanak argitaratu ditu Adela Cortinak;
|
baina
horien gainetik nahiago du Ética Mínima eta bere lanik berriena azpimarratzea, Ética de Consumo izenburukoa.
|
|
|
c) Bestalde, BEZaren doikuntzengatik diru kopuruen transferentzia batzukegiten ditu Estatuak bi erkidegoetan. Aduanetako BEZaren kasuanadibidez, Estatuak biltzen ditu zergak,
|
baina
horien parte bat EAEri etaNFEari dagokienez, doikuntzak egin behar izaten dituzte.
|
|
|
Gaur egungo ekonomia kapitalistetan soldatapeko lana da nagusi,
|
baina
horiez da berezko gauza, azken bi mendeetakoa baizik. Soldatapeko lana nagusi denekonomia hori baliabide produktiboen banaketa konkretu baten eta gizarte instituzio konkretuen menpekoa da.
|
|
|
Bertanirakasle euskaldunen proportzioak gora egin du, eta gaur egun irakasle guztien%27k irakasten dute euskaraz. Horiei beste zenbait gehitu behar zaizkie, gaztelaniaz irakatsi arren euskaldunak direnak;
|
baina
horiei buruzko datu kuantitatiborikez dugu. Euskaraz irakasten dutenenetik hiru laurdenak doktoreak dira, eta besteakoraindik tesia egiten ari dira (%7 besterik ez erdaldunen kasuan).
|
|
|
Gaur egun, ezin dugu ezertaz hitz egin kontuan izan gabe gizartean biziditugun aldaketa azkarrak. Aldaketa horiek hainbat gertakariren menpe ematen aridira,
|
baina
horietatik nabarmenenak hiru ditugu: globalizazioa, migrazioak etateknologia berriak.
|
|
|
Saio hauetarako bereziki eginak zeuden, eta horien inguruan ardazten genuen jarduna: ariketa hauen zuzenketaez genuen egiten (gehienetan bertan azaltzen baitzen),
|
baina
horietan oinarritzengenuen gure solasa. Testak, artikulu polemikoak, iritzia ematea eskatzen zutenak, idazlanak...
|
|
|
literatura historikoa, zuzenbide arloan indarreandugun ordenamendu juridiko politikoan islatzen dena, eta zientzia historikoarenbaitakoa. Sarritan hirurak nahasturik agertzen zaizkigu,
|
baina
horiek desberdintzeakomeni da. Hiruren artean loturak daude, imajinarioak indar handia duelako gureikuspegia narrazio bidez azaltzen dugunean.
|
|
|
Guztira 37 aipamen daude,
|
baina
horietatik 32 euskal abertzaletasunari buruzkoak dira.
|
|
|
Sistema diferentziatuek, norbanakoari autonomiarako aukera berriak ematen dizkiotenak, hein berean, ordenaren haustura ekiditeko kanpotik ezarriak eta sarri ikusezinak diren kontrolak ezartzen dituzte. Inoiz baino informazio gehiago dago, horrek ahalbidera ditzakeen abantailekin,
|
baina
horiei zentzua eta esanahia ematen dieten kodeetara heltzeko gaitasun ezak mendetasun berria sortzen du. Gizarte garaikidean
|
|
|
Unibertsitatea, merkatu ekonomia, Zientzia eta Teknika, Zuzenbidea beharrezkoak dira. Hori da modernitatea ahalbidetu zuen urrats azpimarragarrienetakoa,
|
baina
horiek ez dira autonomoak, ez dute naturalki eta beraien kabuz funtzionatzen. Gizakien menpekoak dira.
|
|
|
Aldaketa horiek guztiak zirela medio, milurteko berriaren hasieran irrati askeak bizirik daudela esan daiteke; are gehiago, zahar batzuek, garairik okerretan bizirautea lortu zutenek? jarraitzeaz gain, emisora berriak sortu dira Euskal Herrian zehar,
|
baina
horien berri hurrengo atal batean eskainiko da.
|
|
|
Era berean, irrati askeen asmo komuna herri mugimenduetako sektoreak ordezkatzea zen bezala, sortu berriek euskara eta euskal eremu komunikatiboa sortzeko ideiak batzen ditu, aipatu bezala desberdintasunak dituzten arren. Badaude euskara hizpide bakarra ez dutenak ere,
|
baina
horiek ere euskalduntzearen alde agertu dira, gutxienez oinarrietan.
|
|
|
Hedabideen joera ilun hauetan era eta izaera desberdineko osagarriek hartzen dute parte. Lau haizetara harrotutako komunikazio kanpainak dira pertsuasioaren jardunbidean ezagunen egin direnak,
|
baina
horiek bezain garrantzitsuak dira ezkutuan garatzen direnak. Hauteskunde kanpainak oso dira agerikoak; hala ere, horiek bezain garrantzitsuagoak dira albisteetan, elkarrizketetan eta abarretan egunero egunero egiten diren manipulazio mediatikoak.
|
|
|
31 Kapitulu honetan hainbat erabaki linguistiko hartu ditugu, askotan horien inguruan araurik ez dagoelako edo, maiz gertatu ohi denez, arauaren irakurketa zehatza behar dugulako. Ezinezkoa da erabaki horiek guztiak hemen justifikatzea,
|
baina
horien azalpenak Urkia (1997) tesi txostenean aurki daitezke.
|
|
|
Emakume batzuek bero hotz sentsazioa deskribatzen dute. Sentsazio horrek 10 minutu irauten du gutxi gorabehera,
|
baina
horietako batzuek sentsazio hori hauteman dute aplikatu eta ordubetera. Viacreme erabiltzeak sexu jolasekin batera joan behar du, berez ez baitu eraginik.
|
|
|
Sistema horrek gidariaren berariazko esku hartzea eskatzen du ibilgailua abiarazteko, dela eskuz, dela teklatu batean, gako bat sartuta, urrutiko aginte batekin edo transmisorea duen giltza batekin. Auto gehienak immobilizagailu elektronikoarekin saltzen dira,
|
baina
horiek ere instala daitezke.
|
|
|
Kopuru hori 1,65 gaixoren proportzioa da milioi bat bidaiariko, nahiz eta ospitale horretako buru klinikoak, Esteban Pérezek, «icebergaren muturra» dela dio. «Guk sintomak garatu dituzten pazienteak tratatu ditugu,
|
baina
horietako asko ez dira detektatzen asintomatikoak direlako edo hegazkinez bidaiatu eta egun batzuetara gertakaria dutelako», nabarmendu du pneumologo horrek. Airea falta da Ikerketaren arabera, patologia horren sintomak disnea edo aire falta eta bularreko mina dira.
|
|
|
transakzio irregularren bolumenaren% 7,85 (545.361 euro), eta laugarreneko bitxigintza eta erlojugintza(% 6,77 eta 470.352 euro). Autobideetan kontabilizatu ondoren, legez kanpoko eragiketa gehienak garaje eta aparkalekuetan erregistratu ziren; 2001ean 27.661 kasu izan ziren,
|
baina
horien batez besteko zenbateko txikia (3,99 euro) 110.299 eurokoa da, guztizkoaren% 1,59 Sailkapen horren arabera, korrespondentzia bidezko salmenta izan zen; izan ere, gorabehera horien balioa huts guztien% 0,47 baino ez zen izan, eta altzariak eta zaharkinak saltzeko, 47 eragiketa egin ziren, 34.334 euro, guztizkoaren% 0,49.
|
|
|
Usain eta sukaldaritza zohikatzek plateren zaporea areagotzen dute,
|
baina
horietako batzuk kontraindikatuta daude digestio gaixotasunetan.
|
|
|
Animalietan erabiltzea eta toxikotasuna Clembuterola ahotik ondo xurgatzen den botika da, bai gizakietan bai helmuga espezieetan, eta xurgatu ondoren ehunetara banatzen da, eta espezie batzuetan plazer hesia ere gainditzen du. Substantzia horrek lau metabolito ditu gibelean eta giltzurrunean,
|
baina
horietako bakarrak du jarduera farmakologikoa, eta eragin bronkio zabaltzailea molekularena baino askoz txikiagoa du. Gainera, metabolitoaren proportzioa bi organo horietan erauzi daitezkeen hondakinen %1 da.
|
|
|
Gutako bakoitzaren aukeraketa edozein dela ere, ezin da inoiz falta Jaiotza, hau da, Ama Birjina, San Jose eta Jesus Haurra. Hirukote horri idia eta astoa gehitu dakizkioke,
|
baina
horiek ere presta daitezke. Irudiak guk geuk eskuratu edo egin ditzakegu hainbat materialez, eskaiolaz, marmolinaz, maché paperaz eta abarrez, baina oraingoan marmolinaz erabakiko dugu, lan egiteko material erraza baita, akabera errealista eta dotorea eskaintzen duena.
|
|
|
Irakasleriaren banaketa aztertu gabe badago ere, dauzkagun datuen arabera giza eta gizarte zientzietan hobeto gaude osasun zientzietan eta zientzietan baino, nahiz azken hauetan oso txarto egon ez. Problema da irakasleria euskalduna gain zamaturik eta sakabanaturik dagoela,
|
baina
horiek ez dira arazo konponezinak.
|
|
|
Bestetik, mila irakasle inguru, elebidun edo euskaldunak direnak, unibertsitate estatal eta pribatuetan ditugu. Jakina, testuliburu eta oinarrizko materialak falta zaizkigu,
|
baina
horien sorkuntza dinamika berria ren ondorioa eta Euskal Unibertsitate berriaren eginbeharra izan litzateke.
|
|
2003
|
|
|
ZALANTZA handirik ez dago,' satorrak' alde guztietan dira eta baita Espainiako Defentsa Ministerioan ere, edo hala dirudi behintzat ikusita ministerio horren idazkariordetzatik Kode Penal Militarraren aurreproiektu legea nola atera den ikusita. Astakeria asko bere edukian,
|
baina
horietatik bi behintzat biziki nabarmendu dira: bata, gartzela zigorra proposatzen dela Espainiak nazioarte mailako gerraren batean parte hartu eta honen aurka publikoki egiten bada; bestea, gerra edo gatazka bat egon eta, soldaduen morala kaltetzeko, horren inguruko albiste edo informazio faltsua zabaltzeak zigor kartzela ekarriko luke.
|
|
|
Sierra de Gudarreko pinudiak (Teruel), Cabrejas Calatañazorreko sabinadiak (Soria) edota O Caureleko baso mistoa (Lugo) bikainak dira beren balio ekologikoari dagokionez,
|
baina
horietako batzuk hasi dira lurraren erabilera modu berriaren ondorioak pairatzen.
|
|
|
Nekazaritza tradizionalak labore lurretan antzinatik datozen praktikak hedatzen ditu,
|
baina
horiek ingurumenari kalte egiten diote.
|
|
|
Orain dela urte batzuk gizonezkoei eragiten zien gehien,
|
baina
horien artean kopurua murriztu egin da eta emakumezkoen artean, aldiz, igo; gaur egun bi sexuek antzera jasaten dute.
|
|
|
Ur arazoek han hemengo biztanleengan eragina dute, modu desberdinetaneragin ere arazoen nolakotasunaren arabera. Arazoon artean, uholdeak eta lehorteak dira pertsona gehienei eragiten dietenak,
|
baina
horietaz gain, badira bestelakour arazoak ere, zuzen edo zeihar jendeari kalte egin eta eragindako kalteengatikhondamentzat hartzen direnak. Hondamenen garrantziaz jabetzeko gogoratu beharda igaro den hamarkada Natura Hondamenak Gutxitzeko NazioartekoHamarkadakoa (International Decade for Natural Disaster Reduction) izan zela, Nazio Batuek hortara bideratua.
|
|
|
Izan ere, Klimaren Modelo Globalak deritzanak (GCM, Global ClimateModels) orain hainbat urte hasi ziren erabiltzen,
|
baina
horiek duten lan eskalazabalegia da, hartzen duten lurralde zabalaren sare laukia oso handia izanda (500 x500 km, sarri askotan). Zer esanik ez, zabalera horrekin modelook ezin dute ibai arro txikietan (5000 km2 baino txikiagoak, kasuan) aurreikuspenak egiteko moduko informazio egokirik eman; eskala kontua.
|
|
|
Izan ere, epe ertainera, Europako nekazaritza ereduaren erreformak NPBren eskakizun berrietara eramango gaitu, hala nola elikadura segurtasun integrala, animalien ongizatea eta ekobaldintzazkotasuna. Gaur egungo egoeran, kontsumitzaileak jakiak nola prozesatu eta lortu diren jakin nahi du; eta, gero eta gehiago, kontsumitzen duen elikagaien kalitate integrala eskatzen du, hau da, produktuak osasuntsuak eta seguruak izatea eskatzen du,
|
baina
horiek ere etikoki ekoitzi behar dira eta ingurumena errespetatuz. Alde horretatik, ekoizpenak kontsumitzailearen eskaera berrietara bideratu behar du; eta, horretarako, ekoizpenaren kontrol integrala egin da, hau da, produktuaren trazabilitatea.
|
|
|
Edizio honetan, aurreko deialdietan ez bezala, elikagaien segurtasuna kontrolatzeko erakunde publiko berrien ordezkariak izan dira, lehen ez zeudenak, hala nola Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Agentzia eta Europako Elikagaien Segurtasunerako Agentzia. Kontsumitzaileak produktu osasungarri eta seguruak eskatzen ditu,
|
baina
horiek ere etikoki ekoitzi behar dira, ingurumena errespetatuz. Halaber, trazagarritasunari eman zaion tratamendu berezia nabarmendu dute; izan ere, 2005 urtean elikagai enpresa guztiek trazabilitate sistema bat izan dute nahitaez, behar bezala ezarria; eta elikagai ekoizleen eta banatzaileen arteko elikagai krisien kudeaketa.
|
|
|
Karbonoa, hidrogenoa eta, kasu batzuetan, oxigenoa, nitrogenoa eta sufrea dituzten osagai organikoak dituzten bitaminak. Ez dute energiarik ematen,
|
baina
horiek gabe gure gorputza ez da gai gure dieta osatzen duten elikagaien beste mantenugai batzuk (karbohidratoak, proteinak eta gantzak) aprobetxatzeko, eta gainera, hainbat prozesu organikotan parte hartzen dute, funtzio erregulatzailearekin. Horietako batzuk, hein batean, organismoan sintetizatzen dira:
|
|
|
Enbrioi klonatuak hartzeko, Tortosa eta Beceiteko portuetako erreserba nazionaleko basahuntz helduak eta ahuntz gurutzatuak (etxekoak) erabili ziren. Guztira, 285 akardo enbrioi berreraiki ziren, eta horietatik 54 ahuntz guztira transferitu ziren,
|
baina
horietako bik bakarrik mantendu zuten ernaldia bi hilabetez, joan den urtarrilera arte. Denbora hori igaro ondoren, bi haurdunaldiak berez eten ziren.
|
|
|
Egia da Internet bidezko merkataritzak ez duela duela lau edo bost urte baino gehiago aurreikusten zen hazkunde esponentziala izan. Arrazoi asko daude hori azaltzeko,
|
baina
horietako bat, agian, ordaintzeko moduetan segurtasun falta osoa da, zehazki, kreditu txartelen erabileran.
|
|
|
Munduko 173 herrialdek dagoeneko erabiltzen dituzte “gobernu elektronikoa” deritzona ahalbidetzen duten teknologiak,
|
baina
horietako 15ek baino ez dute onartzen herritarren iruzkina eta parte hartzea, Nazio Batuen (NBE) “e gobernment” ari buruzko azken txostenaren arabera. Txosten hori atzo aurkeztu zen Mexikon, gobernuaren berraspenari buruzko V. Foroaren esparruan.
|
|
|
Errazio gisa 25 g fruitu lehor proposatzen dira (pisu garbia, oskolik gabea). Kopuru hori zuritu gabeko 50 g piparen baliokidea da,
|
baina
horiekin nekez gelditzen da bazkaltzen poltsa ireki ondoren. Hori dela eta, gainerakoak jan egiten dira, eta aperitibo hau oso kalorikoa eta zehaztugabea izaten da, ez bada garaiz hozten.
|
|
|
Hiru urte lehenago bezalaxe Monikak bere burua nire sorbaldaren kontra pausatzen zuen tarteka. Getariako portuari, Bidarteko hondartzei edo errepideak Ilbarritz parean dituen ikusmira miresgarriei begiratu genien,
|
baina
horietaz hitz egitea gure arteko arazoak ezkutatzea zela zirudien. Bidaia bertan behera utzi eta etxera itzultzeko aukera ere aipatu nuen.
|
|
|
...nola emakume arrotz batek besarkatu ninduen, bere senarrarekin nahasten ninduela, eta ulertzen ez nion hitz bakar bat errepikatzen zidan belarrira, gingila musukatuz, barkazioa eskatuz edo), keinu batek edo begirada batek ere zalantzaz bete dezake zure barrena (badaude listua birritan irenstera behartzen gaituzten begiradak eta zerbait urruna gogoratzen digutelako asaldatzen gaituzten imintzioak),
|
baina
horiek baino sakonagoa, pertsonalagoa da idazle batek urteetan landu duen idazteko modua, idazkera hizkuntzaren iturburutik jaiotzen baita, sua txingarretik edo ura lurraren altzotik bezala, kontzientzia bera argitzen den gure baitako sortalde urrun eta ilun horretatik.
|
|
|
Familia gabeko pertsona nintzen. Sustrai bakarrak herri txiki batean errotuak nituen
|
baina
horiek ere... Horiek ere ahulak ziren.
|
|
|
Lau lege mota horiek arautzen dituzte izaera anitzeko gaiak,
|
baina
horien aginpidea arras desberdina da.
|
|
|
Horren ondorioz, mendearen lehen erdian zehar elektrizitatearen alorreko ikerketek behin eta berriro oinarri beraren inguruan biratzen zuten. Efektu berriak aurkitzen ziren behin eta berriz,
|
baina
horietako asko azkar galtzen ziren berriro. Galdutako efektuen artean zeuden gaur egun metaketa induktibo gisa deskribatuko genukeenak eragindakoak, eta baita bi elektrifikazio moten Du Fayren aurkikuntza ezaguna.
|
|
2004
|
|
|
Antolatzaileek pentsatu behar lukete, askotan, munduko ziklistarik onenak beraien probatara etortzea ez dela egokiena. Izatez, polita da eta saldu egiten du,
|
baina
horiek nola datozen ikustea ere oso garrantzitsua da. Espainiako Vueltan, adibidez, antolatzaileek Mario Cippolinik parte hartzea beharrezkoa zela esan zuten bere taldea egon ahal izateko.
|
|
|
EHEren ustez epaitegietan itzultzailea jartzea tramite hutsa da, ez da segurua eta horregatik epaiketak euskaraz egiteko eskatzen dugu. 2.000 pertsonek intsumiso jarrera hartu dute epaitegiarekin,
|
baina
horiek sinadura bidezko intsumisoak dira. Epaitegiarekin zituzten harremanak eten dituzte, baina ez dira intsumiso errealak ez dutelako" kausa" judizialik.
|
|
|
Une honetan ezin dugu azkarregi joan ordea. Espektatiba batzuk badaude
|
baina
horiek datozen hilabetetan zertan zehazten diren ikusi dugu.
|
|
|
Besteak erromatarrak iritsi ahala galdu ziren guztiz eta ez dakigu ezer haietaz. Berunetan edo aurkitutako arrastoak dauzkagu, besterik ez,
|
baina
horietan ez da deus ulertzen. Berriz, orduko euskara ulertzen da, gaurko euskara erabil daitekeelako.
|
|
|
Japonierarekin alderatuta hizkuntza denak dira diferenteak, japonierak ere ez baitu sustrai ezagunik. Ingelesa, gaztelania eta aleman pixka bat dakizkit,
|
baina
horiek antzekoak dira, hizkuntza indoeuroparrak. Euskararen intonazio eta doinura ohitzea nahikoa kostatu zitzaidan.
|
|
|
Eskea gizalegez egina bada, are pozikago oraindik, esker onez. Nolanahi ere, euskal kulturarako luzatzen den diru publikoaren erabileraz nik ere baditut neure kezka handiak,
|
baina
horien argitzeko hobe luke, nire atean jo ordez, hautsak beste nonbait harrotzea. Zuzenean iturri fidagarrietara joanda, han arakatuz jakin lezake azienda publikoarekiko nire zorren berri.
|
|
|
18.133 jaiotza izan ziren iaz Euskal Autonomia Erkidegoan, guztira, aurreko urtean baino% 2,8 gehiago. 17.853 erditze izan zen,
|
baina
horietatik 315 erditze bikoitzak izan ziren, eta 21 hirukoitzak, Eustat ek, »Euskadiko Estatistika Institutuak» emandako datuen arabera. Lurraldeka, Bizkaian izan zen igoerarik handiena,% 3,7 jaiotza gehiago izan zen; atzetik Araba dator(% 2,3 gehiago) eta azkena Gipuzkoa da(% 1,6 gehiago).
|
|
|
Eman dezagun, lau urte goitik, lau urte beheitik, zure adin inguruko hogei pertsona daudela herrian; bada, horiekin moldatu behar duzu. Makurrago edo hobe,
|
baina
horiekin moldatu beharra daukazu. Nobelan niri interesatu zitzaidan koadrila agertzea, munduak edo gizakiok izan ditzakegun gatazkak ere hor agertzen direlako.
|
|
|
Baina arazoa da, erlijiorik ezean, hutsune galanta sumatzen dela eta ez naiz ari hil osteko bizitzaren inguruko kezkei buruz, lurrean bizi dugun bizitzaz baizik. Hala, egia da gure oinaze psikikoa bideratzeko zenbait errito teknika budista baliagarri izan daitezkeela,
|
baina
horiek ezer gutxi egin dezakete gizarte bizitzaren konplexutasunari erantzuten dioten arau moral sendoak ezartzeko. Erlijio zibila deitzen diote batzuek, baina, agian, egokiagoa da moral kolektiboaz berba egitea.
|
|
|
Dudarik gabe, ikasketa eta eskolako egoerak lotzen ditugu,
|
baina
horiek ez dira bakarrak, ez haurrentzat ez helduentzat.
|
|
|
Batetik, eska daitezkeen eginbideak gehitu dira, baina zehaztugabeak izatera iritsi gabe. Bestetik, justifikatu gabeko ezezkoa ematen bada, orduan, kalte galeren ondoriozko erantzukizunaren aldean eragingarritasun askoz ere handiagoa duten ondorio praktikoak ezarri dira,
|
baina
horien bitartez gehiegiko hertsatzea eragin gabe.
|
|
|
Botere Judizialari buruzko 1985eko Legeak sartu zituen, sartu ere, ebazpena emateko proposamenak,
|
baina
horiek ez dute balio izan, idazkari judizialek dudarik gabe duten ezaguera teknikoa baliatzeko. Aitzitik, proposamenok areagotu egin dute idazkari judizialen eta auzitegien eginkizunei buruz zegoen nahastea, eta epaitegi eta auzitegien artean jarduteko irizpide desberdinak eragin dituzte, maiz, segurtasunik eza eta nahigabea sortuz.
|
|
|
Horixe bera gertatzen zaigu Euskal Autonomia Erkidegoan. Hemen baditugu hala moduzko eskubide formal batzuen lege arauak,
|
baina
horiek gizarteratzea ezinezkoa bihurtzen zaigu eguneroko hizkuntza praktikan. Ederki dakigun bezala, hezkuntza sistemaren euskalduntzea dugu adibiderik garbiena:
|
|
|
Gauregun, ekonomia globalizatzen ari den garaian, Arrasateko mugimendu sozioekonomikoaren itzalean sorturiko hainbat enpresa, kooperatibak ez ezik, enpresa kapitalistak ere badira. Mugimenduaren ohiko enpresek kooperatiba izaten jarraitzendute;
|
baina
horien ekimenez atzerrian sortu diren enpresak, edo bertan bestebazkide batzuekin sortu dituztenak, kapital enpresak dira. Jadanik, kapital enpresaberri horien jabegoa eta agintaritza ez dute bertan lan egiten duten pertsonek; aitzitik, jabetza Etxe Nagusi baten esku dago.
|
|
|
bat dela onartzen dute. Errealitatea, maila fisiko edomaterialean, maila biologiko edo bizitzakoan, eta maila psikologiko edo adimenezkoan zatitzen da,
|
baina
horiek bata bestearekin loturik daude, emergentzia, delako fenomeno batean: maila bakoitzak aurrekoa barneratzen du, baina berezitasun berri batzuk erantsiz beste maila berri horretara helduz.
|
|
|
Egite ekonomikoa bide honetako azken etapan dago, bere alde sozial eta psikologikoengatik adimeneko mailan koka dezakegulako: produktu berriak materiatransformatuz sortzen dira, eta zerbitzuak bizitzako gaitasunak erabiliz eskaini daitezke,
|
baina
horiek beti izango dira adimeneko mekanismoen erabilpenaren menpeegindako jarduerak. Proposatu bezala, norberekeria altruismo dialektika psikologikoaren esentzia du ekonomiak.
|
|
|
harakinak haragia diruaren truke saltzeak ez du ezezten zerbitzu hori gogo onezeta maitasunez eskaintzerik. Maslowk (1970) adierazi zuen bezala, gizakiaren beharrak batabestearen gainean eraikitzen dira; biziraupen beharrak ditugu,
|
baina
horien gainean (eta horiek ezeztugabe) estetikaren beharrak, autoprogresuaren beharrak, eta tankera horretako beharrak eraikitzen dira.Beraz, moneta mundu batean murgildurik ez digu galarazten gure maitasuna ematearen etahartzearen beharrak ustez hain berekoia den mundu horretan garatu ahal izatea.
|
|
|
Hori bat dator bularreko minbiziaren diagnostikoen hazkundearekin, detekzio goiztiarreko kanpaina publikoetan aurreikusten direnak baino gazteagoak baitira. Espainiako Onkologia Medikoko Elkartearen datuen arabera, urtero 17.000 bularreko minbizi kasu diagnostikatzen dira,
|
baina
horietatik heren bat 50 urte baino gutxiagoko emakumeei dagokie, eta adin horretan metodo diagnostikoak aplikatzen hasten dira, edo 70 urte baino gehiago dituzten emakumeei. Kasu horietan, tumorea ez da agertzen, eta, beraz, ez da probarik egiten.
|
|
|
Sistema linfatikoa inbaditzen duen zizare mikroskopiko batek zabaltzen du infekzioa. Pertsonek eritasuna harrapatzen dute parasitoa daramaten eltxoen ziztaden bidez. Eskualde endemiko askotan, infekzioak 4 eta 6 urte bitarteko haurren %25i eragiten dio,
|
baina
horien ondorioak ez dira berehalakoak, eta biktimak nerabezarora iristen direnean bakarrik agertzen dira lehenengo deformazio zeinuak. GlaxoSmithKlinek eritasunaren aurkako borroka babesteko konpromisoa hartu du.
|
|
|
Oztopo horien artean eraginkorrenak ontziratzea eta hoztea izan dira, elikagaiak aldatu gabe. Gainerakoek, hala nola izozteak, azidotzeak edo kontserbatzaileak gehitzeak, zenbait gradutan inhibitzen dituzte edo mikroorganismoek elikagaietarako duten sarbidea murrizten dute,
|
baina
horietako bakar batek ere ez ditu kentzen. Gaur egun erabiltzen diren metodoetatik, pasteurizazioak edo esterilizazioak soilik lortzen dute helburu horretara hurbiltzea.
|
|
|
Prezioak aldatu egiten dira adinaren, gidabaimenaren antzinatasunaren, sexuaren, bizilekuaren, garajea izatearen edo ez izatearen eta erabiltzaileak aseguru konpainiari parterik eman gabe daramatzan urteen arabera, eta, jakina, aseguratutako ibilgailuaren ezaugarrien arabera. Gidari berriak Hamabi konpainiek ez diete gidari berriei asegururik egiten,
|
baina
horietako bik bai, emakumeak badira. Kasu horietan guztietan onartzen den gutxieneko adina 25 urtekoa da, eta sei konpainiek ere gutxienez bi urteko antzinatasuna izatea eskatzen dute gidabaimenean.
|
|
|
Euskal ikertzaileek osatutako talde batek eskizofrenia izateko joera duen gene bat aurkitu du, gaixotasun mental larri eta ezezagunenetako bat. Geneak hainbat forma izan ditzake,
|
baina
horietako batek dopamina maila handitu dezakeen proteina bat sortzen du, garuneko zelulak elkarrekin komunikatzeko balio duen substantzia kimikoa. Lan hori Jim Van Os Herbehereetako psikiatrak zuzendu du, eta Luis Castaño Euskal Herriko Unibertsitateko, Ramón Bilbao eta Ainhoa Martín irakasleek eta Pilar Isusi Laudioko Osasun Mentaleko Zentroak zuzentzen duen profesional taldeak parte hartu dute.
|
|
|
Aipatutako artikuluak dio salmenta merkataritza establezimenduetan egin behar dela, salbuespenak salbuespen,
|
baina
horien artean ez dago ibilgailuen salmentarena. Beraz, merkataritza jarduera dela ulertuko du Udalak honako baldintza hauek ematen direnean:
|