|
2012
|
|
|
Eta noizbait ahaztuko zaitut, gaur ez! maitatzen zaitut oraindik (ez dakit zergatik) neure bizitzako gizona baitzara,
|
baina
hau izango al da idazten dizudan azken olerkia!
|
|
2017
|
|
|
Londresen plantatzen da Frantziako erresistentziaren buru, gero Aljeren, eta 1944ko udaberrian gobernuburu jartzen. Parisera itzuliko da 1944ko abuztuaren 25ean, makiek eta Leclerc jeneralaren 2 Dibisio blindatuak hiriburu hori askatu orduko, amerikar dibisio baten laguntzarekin,
|
baina
hau ez da hainbat aipatzen. Gobernua 1946ko urtarrilan utzirik, 1958ko ekainean berriz hartuko du Aljeriako gerlaren kariara.
|
|
|
Hortik sistema monolitiko bat sortu diteke, astuna eta trinkoa, uniformizatzailea, Frantziako Errepublikari gertatuko zaiona. Batzuek errua Rousseauri botatzen diote,
|
baina
honek hurbiltasunaren beharra aldarrikatu zuela ahanzten dute.
|
|
|
Louis XVIII() moderatua eta Charles X" ultra"(). Lehenak," droit divin" delakoaren izenean, monarkiaren bandera zuria jasotzen du, eta sujetuei" Karta" bat ematen die grazioski (La Charte),
|
baina
hau de facto konstituzio baten baliokidea da, parlamentarismo baten sortzailea. Bigarrenak, Don Karlosen antza politiko ideplpgikoa du:
|
|
|
Charles Martel Frankoen aitzindari boteretsua, nahiz ez erregea,
|
baina
honen jauregizaina. Abd el Rahmanen armada musulmana, batzuen ustez arabiarra, Poitiersen garaitu zuen 732an, Odon Akitaniako dukea lagun.
|
|
2021
|
|
|
ETA berritu horrek hil zuen Bizkaiko Ahaldun Nagusia, Unceta, Araluceren antzeko urratsean,
|
baina
honetan ez frankismo zahar baten bukaera exigitzeko, baizik eta erreformaren aurka erasoaldi berri baten lehen urrats bezala.
|
|
|
1977ko martxoan, Gobernuak beste urrats bat egin zuen amnistia bidean,
|
baina
honetan ere zikoitz eta manipulatzailea ageri zen.
|
|
|
Behar bada, ETA Erakundeak erakutsi nahi zuen militante horien etorrera ez zela garrantzi bereko organizazioen artean inongo ‘fusiorik’, baizik eta botere guztiak zituen Erakunde bakarrean sartzeko merezimenduen etsamina indibiduala. Ez zen ETAra sartzeko lehen autokritika (ikus Txapel, gorago),
|
baina
hau gogortxoa zen.
|
|
|
Donostian ETAren aurka elkarretaratzeak izanak ziren,
|
baina
hau zen lehen aldia non manifestazioa deitu izan baitzen polizia baten heriotza kari.
|
|
|
Alde batetik, Lemoizen garaipena aipaturik gatazka armatuaren jarraipen historikoan ezartzen zen formulazioa; gero, negoziazio tekniko demokratikoaren garaipena ospatuz, borroka armatu, masa mugimendu eta instituzioen lanen osagarritasuna gogoratzen zuen,
|
baina
honetan, Lemoizen ez bezala, hautetsien arteko konpromisoak izan zuen azken hitza; eta autodeterminazioa aipatuz, KAS Alternatiba osoaren segida bezala aipatuko zen helburuen formulazioari lehentasuna ematen zitzaion.
|
|
|
Frogarik eman gabe ere, Jesus Garzia Corporales laudioarra, Kantauri, Anboto eta Errenteriako Iñaki aipatzen ditu. Romero Langraizen mintzatu zen Corporalesekin, aitormen baten bila,
|
baina
honek Madrilgo atentatuarekin edozein harreman ukatu zuen.
|
|
2022
|
|
|
Beste liferentzia bat,
|
baina
hau euskaldunen alde: Espainiako aduana Ebro ibai edo uhaitzean zegoen.
|
|
|
Euskaldun katolikoak oldartzen zaizkio, aitzindariak Atharratzeko Lukuz, Domintxain, Izurako Latsaga, Baigorriko Etxauz dituztelarik. Joanaren armadak ehun elizaz goiti erretzen ditu bi lurraldeetan, bereziki Urdatx/ Santa Grazikoa,
|
baina
hau ez da biziki suhoi eta beti hor dugu. Gainera Urdatxi lur eremu handi bat kentzen dio:
|
|
|
Balearen haragia jangai zen, ez olioa,
|
baina
hau asko baliatzen zuten argitzeko eta industriako, beraz gaitzeko arrakasta zuen Europa osoan.
|
|
|
Frantses konkistaren ondotik ere," nahasmendu" franko ezagutuko dute Baionak eta Lapurdik, bereziki goiko aginteekiko harremanetan. Aipatzekoak dira bereziki: Senpereko" sorginen" auzia 1609an" Sabel xurien" eta" sabel gorrien" arteko liskarrak() Baionako matxinada 1665ean" commis des Fermes" erret zergalari berrien aurka Zerga berrien aurkako matxinada 1685ean Donazaharren(
|
baina
hau Baxenabarren dago) Mugerren eta Hiriburun 1696an Ainhoan 1724an Kasik Lapurdi guzian 1726an Baionan (eta Baxenabarreko Donibane Garazin) 1748an Hazparnen 1784an: hor emakumeak oste handitan bildu ziren armak eskuan, eta guduka doi doietarik baztertu ahal izan zuen erretoreparrokoaren artekaritzak.
|
|
|
Hirugarren ideia bat ere garatu du Enbatak, ez berak asmatua, egia da, kristau demokratek aitzinetik sortua eta hedatua baitzuten, bereziki Euskal Herrian,
|
baina
hau ere fidelki atxiki du orain arte, ETAkoek ez dutelarik beretu: Herrien Europa federal baten xedea, haatik europazale klasikoek ez bezala Herri horietan sartuz Estatu gabeko nazioak, hala nola Katalunia, Eskozia, Flandria, Bretainia, eta prefosta Euskal Herri batua.
|
|
|
Ohiko atentatu materialen bidetik aitzina joan da, zein urtez berrogeita hamar bat burutuz! Baina 1998ko irailean, Hegoaldeko alderdi eta sindikatu abertzaleek Lizarrako hitzarmena finkatu ondoren, ETAk su etena oihustaturik, IK ere geldituko da,
|
baina
hau behin betiko, haatik aldarrikatu gabe. Iduri luke Frantziako buruzagiek aldaketa hori kontutan hartu dutela, ezen denborarekin IKko presonerak libratu dituzte aldizka.
|
|
|
198609 Dolores Gonzalez Katarain" Yoyes" anderea, ETAko militante ohi garrantzitsua, hiru urtetako semea eskutik duela, Ordizian bere herriko festetan garbitzen dute, buruzagien nahiaren despit Iparraldetik Hegoaldera itzuli delako. , Bartzelonako Hipercor saltegi erraldoian kotxe bonba bat jartzen dute, espainiar poliziari bi aldiz telefonatzen,
|
baina
hau, sinesgogor ala ziniko, ez da mugitzen: hain inozoki etsaiaren gain kontatzea ere hil ala biziko mezuen hedatzeko!
|
|
|
Alderantziz Estaturik gabeko nazio baten hizkuntza Estatuko hizkuntzaren menpeko dago, burua urpetik ezin jasoz, flandriera salbu, agian frantsesa ere Quebeken,
|
baina
hau nekezago ingelesaren aurrean. Euskara ere nekez ari zaigu gaztelaniaren eta frantsesaren azpitik.
|
|
|
Gaztelan zendu da kondea, Antso erregearen aitaginarreba. Segida hartzen du konde zenaren seme gazteak,
|
baina
hau mendekuz hiltzen dute konde zenak Gaztelatik kanporatu zuen Vela jaunaren semeek. Bistan dena Espainiako historiazale nazionalistek Antso Handia krima horren atzetik jartzen dute, Iruñeko erreinuaren herraz eta gorrotoz.
|
|
|
Bi armadak aldizka Zuberoan sartzen dira. Joanarenak Maule handizki kaltetzen du, eta bi euskal lurraldeetan ehun bat eliza erretzen, haietan Urdax/ Santa Grazikoa,
|
baina
hau beti hor dago, beharrik ez baitzen biziki suhoi! Joanak parrokia horri ekialdetik eremu zabala kendu zion, oihantsua, eta iraunkorki Bearnori lotu.
|
|
|
parropiek aldizka igortzen dizkiote. Legea egiten du, Usantxaren alde,
|
baina
hau errespetatu gabe, diktadore herrikoi baten gisan. Mauleko legegizonen aitzi, merkatua Bildozen ezartzen du, hiriburua berriz Atharratzen.
|
|
|
Eszenaren lau kantonetan sartuko dira esatariak mikro bederarekin. Hauekin batean beste pelatu bat, Egunkaria t shirt batekin
|
baina
honek, haatik, ez du mikrorik. Hasiko dira mintzatzen orroaz eta" canon" bat eginez, denek testu bera errepikatzen dute.
|
|
2023
|
|
|
Lurralde nazionalaren segurtasuna molde eraginkorrean mantentzea estatuaren eginbide argiena da beti; segurtasunak ez du esan nahi lanjera eza, zeren eta mundu honetan lanjera beti baitago, baina esan nahi du krisiaren kasuan horretatik ateratzeko aukera arrazoizkoa;
|
baina
hau ez da lehen mailako156 estatuaren eginbidea baizik; izan ere, hau baizik ez badu 161 egiten ez du ezer egiten eta hori bakarrik egiten badu, hori egitea ere ez baitu lortuko.
|
|
|
Jakintsuen lehen eragingarria eginbide profesionala da argi ta garbi; jakintsuak dira zientzia fabrikatzeko ordaintzen diren jendeak; haiei eskatzen zaiena da zientzia fabrikatzea; beraz zientzia fabrikatzera bortxatuak sentitzen dira;
|
baina
hau pizgarri gisa ez zaie nahikoa; promozioa, katedrak, mota guzitako sariak, ohorea eta dirua, atzerrietako harrerak, lankideen estimua edo mirespena, fama, ospea, tituluak, horiek guziek haientzat garrantzi asko badute.
|
|
|
Bigarren baldintza da landa eremuko errientek laborariak ezagut ditzaten eta ez ditzaten erdeina;
|
baina
hau ez da lortzen bakarrik errientak laborarien artean hautatuz; errient horien formakuntzan toki handia eman behar zaio herri guzietako folkloreari, zeina ez baitzaio aurkeztu behar kuriositatea bezala gauza handia bezala baizik; errientei esplikatu behar zaie nola artzainek eragin zioten giza pentsamenduari, lehen espekulazioetan, argizagiei buruzkoetan, baita ongiari eta gaizkiari buruzkoetan ... Horrelako prestakuntzaren ondotik, urte batez beste departamenduko baserri batera igor litezke lanean ar daitezen mutil gisan eta izen ezkutupean; urte baten buruan, berriro eskola normaletan bil genitzake haien esperientzia pertsonaletan argi ikusten laguntzeko.
|
|
|
Hau guziarengatik gerta daiteke perilean den kolektibitateari buruzko obligazioak gizakia azken bururainoko sakrifiziora eramatea;
|
baina
honetatik ezin da ondorioztatu kolektibitatearen garrantzia gizakiarena baino goragoa denik; ber gisan gerta daiteke perilean dagoen gizakiaren sokorritzeko obligazioagatik guk ere erabateko sakrifizioraino ere joan behar izatea, nahiz eta obligazio horrek ez duen inolako nagusitasunik suposatzen sokorritutako gizakiaren aldetik.
|