|
2004
|
|
|
—Hogeigarren mendea da, lagun, edo zehatzago esatearren, 1940 urtea,
|
baina
hau Euskal Herria da, eta Euskal Herria gerra batean ibili da orain dela gutxi arte, eta gose asko dago, pobrezia handia, jende gutxi basoak garbitzeko, eta hotsa dabil, otsoz beteta daudela mendiak.
|
|
2010
|
|
|
Joanes Etxeberri() Sarako sendagile eta idazleak bere lanak argitaratzeko eta, gehiago dena, Euskara normalizatzeko laguntza eskatu zion Lapurdiko Biltzarrari,
|
baina
honek diruz eskas zela aitzakiukatu egin zion. Orduan plazaratu gabe gelditu zen lan batean (1712) hau zioen Euskararen lurraldeaz (grafia gaurkoturik):
|
|
|
• Blokeoko ingelesen artean saltzen zebilen emazte bati ogia eta arraultzak konfiskatu zizkioten zaintzaileek. Emazteak kexua ofizialarengana helarazi zuen,
|
baina
honek ez zion ulertzen eta Robert Blakeney deitu zuen itzultzaile lana egin zezan: "...
|
|
|
Franco eta Hitler Hendaian bildu ziren 1940ko urrian (irudian); Francok gerra honetan ere parte hartu nahi zuen, ez baitzuen dudarik Hitleren garaipenaz; baina haren alde egitearen truk alemanari egin zion Afrikako lur eskaera, ez zuen Hitlerek onartu. Horrela, Hegoaldea gatazkatik kanpo gelditu zen,
|
baina
honek, ondorioz, espainol diktadurak irautea bideratu zuen.
|
|
|
Hasieratik guztiz zokoraturik izan ziren toki guztietan, bazterketa honen zergatia ezagutzen ez bada ere. Iritzi zabalduenak haien jatorrian zetzala zioen,
|
baina
hau ezezaguna da. Batzuen ustez erlijio arrazoia zegoen, agotak heretikoak zirela, alegia; beste batzuen ustez, legendunak edota haien ondorengoak ziren.
|
|
|
Uste dut Xalbadorren eta anitz bertsolariren bertsoen zortea izan dela hori eta bertsoen patua dela ororen buru. Gaia ez da hori,
|
baina
hau: nola posible da bertsotan deus ezagutu gabe, zituzten bizi baldintzekin (ez gara ariko hemen monografia baten egiten etxetiar eta bordarien bizi baldintzez, zer zen mutil izatea garaian, eskola goiz utzirik eta lanaz bestalde hodeiertzik batere).
|
|
|
Buru horietako bat Ahmed el Kheriro izan zen, Jebalako Beni Hosmar kabilakoa. Tetuango Erregularretatik desertatua, El Raisuniren alde jarduna,
|
baina
honek kolonialistekin egiten zituen tratuekin gogaitua, bere kontura hasi zen, 1923an, Jebala eta Gomarako posizio espainolen kontra borrokan. 1925eko urtarrilean El Raisuni harrapatu eta Mohamed ben Abdelkrimi entregatu zion.
|
|
|
Hainbeste ze, tuaregen ongile, salbatzaile eta apostolua zela zabaldu den. Hala ageri da literatura frantses eta kristauan,
|
baina
honetan guzian, tuaregen ikuspegia falta da. Dominique Casajusek erakutsi duenez, 406 tuaregak ez dira istorio honetako figuranteak baizik, txotxongilo adeitsuak zein marioneta gaiztoak, baina benetako bozik gabeak beti.
|
|
2011
|
|
|
Erran gabe doa, ohantzearen jabeak, barnean direnean, jazartzen zaizkiola kukuari,
|
baina
honek, bere lanaren egiteko, badaki, kanpoan direlarik, bere artearen atzematen.
|
|
|
Izan ere, gure artean dauden loroek" Loro! Lorotxo!" errepikatzen duten behin eta berriz,
|
baina
honek, frantsesa denez, ez zuen esaten" Loro! Lorotxo!", baizik eta" Perroquet!
|
|
|
Etimologia azalpena: Ez da argia; oinarrian latineko altu tik ateratako alduegon liteke,
|
baina
hau alegiazko kontu hutsa da, gainerakoa argia ez izanez (cf., hala ere, Altuna deitura eta Aldura toponimoa). Beste aukera bat, hau ere erabat alegiazkoa, disimilazioz* Zaldunzin en moduko batetik atera dela kontu egitea da, Artikutza aztertzean aipatu dugun Zezenarro> Ezenarro-ren ildotik, hots, lehen osagaitzat zaldu ‘soto’, ‘zuhaiztia’ zukeen aldaeratik.
|
|
|
Oso datu gutxi ditugu, eta, egoera honetan, gaitz eta arriskugarria da izenaren nondikakoa azaltzen saiatzea. Dena dela, baliteke* Argonga moduko batetik aterea izatea, hots, harri eta gonga ‘harri zuloduna’ edo izatea,
|
baina
hau ez da inola ere segurua, besteak beste 1859an arganda zegoelako.
|
|
|
" Joseph Antonio de Huarte dueño de Olaxaunandiarena". Horrek esan nahi duke, menturaz, Arozantonena hori Olajaundi baserria zela,
|
baina
hau ez da segurua. Ikus Olajaundinea sarrera.
|
|
|
NTEM XLVII n esaten denez (65), arran‘arraina’ egon liteke oinarrian. Gure ustez badaiteke arrandari ‘arrain saltzailea’ edo antzeko zerbait izatea,
|
baina
hau ez da inola ere segurua.
|
|
|
Etimologia azalpena: Ausso horren azpian auxo egon liteke, auzo ren forma palatalizatua, bustia, menturaz izengoititzat ibilia zelako,
|
baina
hau ez da inondik inora segurua, dokumentazioko aldaerekin ongi arrainatzen ez delako, besteak beste. Bigarren osagaia borda ezaguna da.
|
|
|
Azpiko aldetik dagoen lehenbiziko baserria Kuxiñenea da, eta bertan ataka pasatu, eta beheitiantxean doan bidetik Kuxingo erreka igaro eta berelahaxe Bordatxuri baserrira iristen da. Badu beste bide bat Iberoko putzulu ondotik ateratzen dena;
|
baina
hau oinezkoa da.
|
|
|
222) eta (2008) ikus daitezke. Beste aukera bat Obecho horren azpian Obe [k] o dagoela kontu egitea da,
|
baina
hau ez da ongi konpontzen gaztelaniaren sistema grafikoarekin.
|
|
|
Etimologia azalpena: Baliteke Bartolo tik aterea izatea, zehazkiago esan, honen Bertolo aldaeratik,
|
baina
hau ez da inola ere segurua. Baserriaren 1710eko testigantzak (ikus ondoko sarrera) pertolo ren alde hitz egiten du, eta, bukaerako bokala gora-behera, badaiteke pertola ‘butroia’ arrantza tresnarekin loturik egotea, izengoitia bihurtu eta ondoan, jakina.
|
|
|
Tobera k hemen zer adiera duen xuxen ez dakigu, baina burdinolak alderdi honetan ugariak zirela aintzat harturik baliteke ‘arragoako hauspoa’ adiera izatea, nahiz hau segurua ez den. Beste aukera bat tobera" serenata y aun cencerrada que se da en algunas aldeas a casados mal avenidos y a viudos que vuelven a casarse" ikustea da,
|
baina
hau egiantz gutxiagokoa iruditzen zaigu. Ikus Perurena (2001:
|
|
|
Lehen zatia nahasgarriagoa da: ilar, iraur... agertzen den landare izena izan liteke oinarria (ikus AV, 307) eta tze leku ugaritasunezko atzizkia berrekailua,
|
baina
hau ez dago batere argi.
|
|
2012
|
|
|
—Zer uste zenuen, hau Paris zela? Han zuk eta zure lagunek amarruak egiten dituzue jokoan, eta inor ez da ausartzen esatera ez direla zilegi,
|
baina
hau ez da Paris.
|
|
2014
|
|
|
Hau da Brookek deitzen duen teatro sakratua, liturgia bat gure begien aitzinean sortzen ari baita. Puntuazioa aipatuko dut gero
|
baina
hau antzerki zati haluzinantea da, ez da epaitzen den bertsoa, txapeldun bertsoa da eta ez du kentzen Maialen maila berekoa izan zitekeela. Sarri enpate horiek aipatuko ditut.
|
|
|
Edo ene ustez sobera ontsa ulertzen da, jakinez ez dela errealki deusezendako zirtzileria horren hitzean kontatzen ahal, zirtzilak anarkismoa baitu hats. Paradoxa bada ere, antzerki helduagoa zait,
|
baina
hau erratean lehen antzerkiaren defautean erortzen naiz, aitortuz gehienik maite dudana dela. Hiritartasun baten apustua egiten du.
|
|
|
Entzuten badu holako jokalariak, holako denboran egin performantzia, saiatuko da ariaraztea baldintza beretan poxi bat gure formakuntza egin dezagun, erreferentzia azkarrak berriz ager dakizkigun. Hortik aritzeko, aitor dezadan plazer handi batekin ikusi dudala Bixoko ari,
|
baina
hau ikusia nuen jada, Mixel Brust aldiz ez. Sarri Landarten antzerkia ikertuko dugularik funtsezkoa izanen da hau testua eta jokoaren artekoaren azpimarratzeko.
|
|
|
Nehork ez duela konprenitzen zer den. Nehork ez du konprenitzen zamaltzaina zer den
|
baina
hau ez du kentzea eskatzen. Den denek dakite Zuberoan kabana zer den, teatro pertsonaia gisa, zamaltzaina bezala.
|
|
|
Artetik errateko, bitxi badirudi ere, azken honen solasek baieztatzen dute saio honetan errana, baita Lejournal du Pays basque n eta besteetan, karia berean erran dituen gauzek. Argi utzi genuen Fauxto n kasu eman behar zela prentsarekin, beti gertu dagoelako orijinalak zaizkion gauzak testuingurutik ateratzeko,
|
baina
honetan Lejpbkoak erradikalizatzen du Berria k errana.
|
|
|
Jendea jargian urtarazten duten erranak. Erreakzioa irria daiteke edo xok bat
|
baina
hau bertsoa dela dudarik ez da. Euskaldunak garela bezain segur, Laudiotik Atharratzera.
|
|
|
Entsegu saletakoa zen egiazko helburua, ikuskizuna mobilizatzeko jomuga zelarik soilki. Beste batzuetan ohartzen gara biziki ederra zela menturaz
|
baina
honi so egoteko betiko jendeak direla, ohartzen hor ahantzi dugula beste batzuen gomitatzea... Nor da jendea?
|
|
|
Eta Donazaharren batere ez ziren kontra apezak". Xan Otaburuk (berriz ere), ez Gombaultena,
|
baina
honen aitzineko zen Apeztegiren arrastoa atzeman du Gure Herria ko 1922ko errearoko 22ko alean. Hau ere Larramendik ezagutu zukeen datei kasu ematen badiegu.
|
|
2015
|
|
|
—Gona zahar bat adabatuko litzateke,
|
baina
hau ez, neskatxa hau ez.
|
|
|
—Bueno,
|
baina
hau besterik ez.
|
|
|
Lizentzia banaketa gibelatu egin zen Madrilen, Telekomunikazioen Ordenazio Legearen onarpen beha zeudelako aitzakian, eta gero, haren garapenagatik, Telekomunikazioen Plan Orokor zeritzanaren barruan, zeinaren ondotik jin beharra baitzen Nafarroako Gobernuaren lehiaketa. Urmenetak galdea egina zuen Gabriel Urralburu presidentearekin formalki elkarrizkatzeko,
|
baina
honek ez zuen hartu nahi izan. Ezkaroztarra tratua egina baitzegoen Jesus Aizpunekin:
|
|
2016
|
|
|
Egileek egin sarrera," Oroimena berreskuratzea", lana ulertzeko giltza zaiguke," idazki honek emaztekiak gizonezkoengandik ez ditu aldendu nahi, edo bederen, horretara doa". Errazegi ohi da ahoa ele hantuez beteaz, berdintasunez mintzatzea hitzontzi,
|
baina
hau bezalako liburu ederrik agertzen zaigunerako, ozenegia behinik behin ez da aditu ohi den azantza, agian, askoren gustagarri ez delako. Geure literaturari eskaintzen diogun txoko honetan, azpi sail berezia hasi genuen emakumeei eskainia," Emaztekien segida" izenean, non idazle zein bestelako euskal emakumeen berri eman genuen:
|
|
|
Semetxia ren ostean Decreptek lantegi batean girotutako bi ekintzetako Lili izenburuko lana eman zion Colini,
|
baina
honek, Maitena-ren jokaldi berrietan sarturik, ez zion musikarik jarri, eta ezezagun geratu zaigu Decrepten paperen artean.
|
|
2017
|
|
|
Hirian irakasle bat zuela aurkitu zen, andrazkoa; eta bere maistra euren sinesmenen aurka plazaratzen ari ziren argudioei aurre egiteko gauza izango zelakoaren uste osoa zuen gazteak. Behin aurkitu eta tribunalaren aurrera eraman zutenean," artzapezpikuak eta bere laguntzaileek galdera eta Idatzi Sakratuetako aipuez josi zuten emakumea, bere akatsen larritasunaz sinestarazteko,
|
baina
honek elizgizonek aurkeztutako autoritate guztiak interpretazio hain sotilez desitxuratu zituen, denentzat agerikoa izan zela akats guztien espiritua haren ahotik mintzatzen zela".
|
|
|
LSU (Limba Sarda Unificata), baina kanpidanotarrek ez zuten onartu, logudorera hartzen zelako oinarri eta beren dialektoa baztertuta geratzen omen zelako. Saioaren porrotaz jabetuta, 2006an Gobernu Autonomoak bultzaturiko beste batzorde batek LSC (Limba Sarda Comuna) proposatu zuen,
|
baina
honek ere antzeko erantzuna jaso zuen kanpidanotarren aldetik. Dena dela, eredu hau erabiltzen du administrazioak gaur egun.
|
|
|
Manolo Gil eta Fermin Muguruza. zituen Negu Gorriak ek. Interpretazio berri horietan, Josu Landa ari da Andoni Egañaren paperean, eta modu klasikoan kantatzen du; Fermin Muguruza ari da Peñagarinakoren paperean,
|
baina
hau rap estiloan ari da.
|
|
|
Anartean setiatuek uste zuten Torres apaizaren gudarostea etorriko zitzaiela haien laguntzera. Horregatik, setio hasi zenetik Minak lau eskutitz idatzi zion Torres apaizari laguntza eske,
|
baina
honek ez zuen ezer egin laguntzeko. Guanajuatotik hainbat mexikar saiatu ziren elikagaiak eramaten gurdi batzuetan, baina setioko errealistek atzera bota zituzten.
|
|
|
Bistan da, alde egoteak ez du gehiegi baldintzatzen, Irlandan frogatu den bezala. Han alde daude gehienak,
|
baina
honek ez du hizkuntzaren galera gelditu, independentzia lortuta ere.
|
|
|
Alfabeto latinoa egokitu behar zen. Beste posibilitatea idazketa eta irakurketa sistema osoa, hots alfabetu berria, asmatzea zen,
|
baina
hau afera gaitza zen.
|
|
2018
|
|
|
Barkatuko nauzue excursus luze hau egiteagatik,
|
baina
honekin adierazi nahi nuena zen Okzitaniako Tolosan jaioa izan zaitezkeen arren, Iruñeko idazletzat hartua izan zaitezkeela hainbat arrazoi direla medio. Beraz, artikulu honetan, Anelierren egoera berean dauden idazle guztiekin era berean jokatuko dut, alegia, haiek ere Iruñekotzat hartuko ditudala.
|
|
|
Autoaren inguruko izotza palaz kentzen lagundu ziotela. Lassek bere arreba ekarri duela Berlinera,
|
baina
honek ez duela kalera irten nahi, leihotik begira ematen duela eguna. Estebanen anaia nagusia ikusi duela bere seme alabekin futbolean jokatzen.
|
|
|
Haizeak burutik erauzi dion sonbreiruaren atzetik arineketan doan gizona komikoa bada, askozaz komikoagoa dela emaztearen atzetik doan gizona. Hark auskalo,
|
baina
honek ez baitu ezer harrapatuko.
|
|
|
Parte hartzea% 80tik gorakoa izango da, horietatik baliozko botoak %95etik gora. Datorren apirilaren 19an, Asanblea Nazionalak Miguel Diaz Canel oraingo presidente-ordea izendatuko du Estatu eta Ministro Kontseiluen presidente, Raulen ordez,
|
baina
honek PCCko lehenengo idazkari postuan jarraituko du 2021 urtera arte behintzat.
|
|
|
Aspaldian irakurri nuen, Pragatik nentorren eta Habanan. Edizio kubanoa Espainiakoa baino hamar urte lehenago argitaratu zuten,
|
baina
honetan, eleberria erregimen komunistetan debekaturik zegoela esaten zen.
|
|
|
Juanpritzenean jadanik ezkondurik zegoen Julianez landa, Ignazio Xubialdera esposatu zen, Franzisko Ernautenera eta Pablo Domentxoinera, Kintin eta Nikolas sortetxean gelditu zirelarik. Pedrok Xamarreneko alaba txikiena, hemezortzi urteko Bitoriana, laket zuen
|
baina
honen aita Ramon Elizagaraik ez zuen begi onez ikusten, alta etxean egoera ez zen hoberenetarik.
|
|
|
Berdin pasatu zen Eguberri kantuarekin
|
baina
hau oraindik bereziago zen. Subilaroan haur gaztetxoen taldea ateratzen zen —eta ateratzen da— etxez etxe Eguberri izeneko bertso sorta kantatzera.
|
|
2019
|
|
|
Bloomen web orrian irakurritako post bati buruz ari zen. Suzz eta Marcelekin oroitu naiz, istorioak antzekotasun handiak ditu,
|
baina
honetan neskaren aita mutilaren heriotzaren erruduntzat jotzen du.
|
|
|
" Bauptista de Lasarte bibe en una Borda llamada Esolacortea. Lehen 24.enean aipatu dena, badakigu egungo Esolakortea bera dela,
|
baina
hau. Begira maizterren zerrendan 79.ak dioena:
|
|
|
Azkenengo ona Enriqueta Gastelumendi izan omen zen, 1913an jaioa eta 2004an hila, ama selknama eta aita euskalduna, Ramon Gastelumendi,
|
baina
hau 1918an hil zen, alaba umea zela.48
|
|
|
Autoritateak sartu irtenean zebiltzan, baina begiratu ere ez zioten egiten. Halako batean, itxaroteaz gogaituta, prefektuarengana aurkeztu zen,
|
baina
honek ez zuen ikusten.
|
|
2021
|
|
|
(X ekarri duzue etxerat,
|
baina
honek ez d (uz) u X n plaza eginen.)
|
|
2022
|
|
|
Ixaka Lopez Mendizabal ere Tolosan jaioa zen, Jose Eizagirre bezala,
|
baina
hau baino bi urte lehenago, 1879an. Salamancan Filosofia eta Letratan lizentziatu ondoren, Madrilen eskuratu zuen doktore gradua 1899an; gero, Zuzenbidean ere doktoratu zen 1903an.
|
|
|
Ezbaian murgildurik, Hamletek bizi izan zuen bezalako giro ziurgabean, egun bizi dugun bezalako giro zalantzakorrean, ikuspegi kritikoaz bat egin eta enpatia izan behar dugu, bere baitan, bere izaeran aurrera bultzada legez zalantza bera baitakar. Gizakiak beti bultzatuko du bere burua aurrerantz,
|
baina
honetan beharrezkoa da eztabaidatzea eta egun, inguruan dugun ziurgabetasunaz, bai gizarte giroan zein egiazko informazio mailan, nekeza egingo zaigu agian etorkizuna erabat antzematea; hartu behar dugun bidea.
|
|
2023
|
|
|
Objektuen leihatilara hurbildu eta bere gauzak jasotzen hasi da. " Dirua falta da", jakinarazi dio pikoletoari
|
baina
honek dirurik ez zuela erantzun dio, ea frogagiririk baduen, edo bestela bakean uzteko eta lehenbailehen alde egiteko. Inaxiok guardia zibilaren familia osoa madarikatu ondoren, leihatilatik alde egin du, etsita, Pablo eta, batez ere Rocio eta Ernestito gogoan.
|
|
|
greba bat hemen, manifestazio bat han, borota egun bat eskolara joan gabe. Hori dela eta, tabernariak erretzen ari den kanutoa eskaini dio Inaxiori,
|
baina
honek ezetz egin dio buruaz, eskerrik asko, baina garagardo bat eskatu eta mesede bat eskatu behar diola esan dio: Amaiaren etxera deitzeko eta tabernan ager dadila eskatzeko, Tarzan junglatik atera baita.
|
|
|
Ongi espero dugu, guk, ikusiko zenuen, nahiko aztoratuta ibili gara, tartean albiste txarrekin: Pablo galdu dugu, pikoloek jo gaituzte, zure lagun Soltxagak tiro bat eman dio gutako bati, Josebari, baina tira, gutxienez ongi dago eta Soltxagarekin ba ez dakit zer gertatuko den, egia esateko
|
baina
hau ere gutxienez mapatik kendu digute eta bazen garaia. Eta bestalde ba hemen gaude, jende askoren laguntza etababesariesker.
|
|
|
—Hau da merkataritzaren muina: maileguan utzi, eta ordainean zerbait jaso, hots, zerbait maileguan uztea
|
baina
hau ulertuta: Itzuli niri ematen dizudan baino gehiago.
|
|
|
Jende multzo batengan zaletasun egoista, merkantil eta industriala dago izpirituaren aurkikuntzekiko,
|
baina
hau ez da nahastu behar gutxi batzuen bihotzean pizten den grina desinteresatuarekin; gauza bat da ezagupenak erabili nahia, beste bat ezagutzeko desira hutsa (ii, i, x).
|
|
|
Erromatarrek urrats bat haratago egin zuten jendetzarentzat ikuskizunak antolaturik, panem et circenses ogia eta jokoakfamatuarekin,
|
baina
honen ondorioak, aisia nola bete bainoago, herritarren kontrol politikora zabaltzen ziren. Hemen ere esklaboak kanpo zeuden, araiz.
|
|
|
Bereiztutakoak bizi alargun dira, garaian bereizketa ofizialki ez bazen gauzatzen ere. Elizako epaitegietara eraman zezaketen auzia, ezkontza ezeztatzeko,
|
baina
hau bakarrik boteretsuen eta dirudunen esku zatekeen.
|
|
|
Leoztarrek erretorearen baimena zutela argudiatu zuten eta, oihu artean, lurra botatzen hasi ziren hobira, bai eta Margarita zulora sartu ere ehorzketa oztopatzeko. Halako batean, Martin de Leozek Margarita besotik hartu eta atera egin zuen sepulturatik,
|
baina
hau segidan sartu zen berriz. Margaritaren haserrea gaitza zen, oihuka, ahotsik gabe gelditu baitzen, eta ia joka hasi zen Martin de Leoz.
|