|
2000
|
|
|
Egia da" Sentitzen dut" esamoldea erabiliegi dagoela,
|
baina
halaxe dago oraindik ere hainbestetan erabiltzen dugun" Maite zaitut" adierazpidea ere, eta hala ere bizi bizirik dago, eta konbentziturik nago esaten den bakoitzean esanahi berria, ñabardura gehiago egokitzen diogula adierazi du ahots sakon bezain pausatuz, denoi epaiketa fartsa bat zela kasik ahanztarazten zigula. Eta begien bistan dago neska hori ezagutu aurretik, eta ondoren, Billek azaldu izan didan maitasuna desberdina dela; baina hanka sartu du eta halaxe onartu du, munduko ohore guztiak jasotzen ari zela, munduko pertsona apalenaren mailara etorriz, gauzarik intimoenak denon aurrean azaldu beharrez.
|
|
2001
|
|
|
Erdarazko liburuek bestelako harrera dute, bai. Hori ikusteak niri pena ematen dit;
|
baina
halaxe da.
|
|
2002
|
|
|
Zeren eta esaldi osagarri luze edo konplexuak emate aldera, eta irizpide komunikatibo huts batetik, ezin uka baitaiteke ulergarriagoa dela, askoz eraginkorragoa dela, baliabide prepositibo aurkezle bat ezen ez bere kide pospositiboa. Gustatu dakiguke edo ez, zoritxarrekoa iritzi diezaiokegu edo ez, euskararen tradizioaren ikuspegitik?
|
baina
halaxe da, gainera tradizioak ere aldakorrak dira?. Ikus, adibidez, Edorta España itzultzaileak Administrazioa Euskaraz aldizkarianeskaintzen digun adibidea, administrazio testu batetik aterea, eta horri buruzkoazalpena:
|
|
|
Bitxia da,
|
baina
halaxe da: helaraztea eta konpartitzea ez dira bat, komunikazioaren esparruan.
|
|
|
Hedabideek ondare sozial hori babestu behar dute boterearen atzaparretatik, enpresarien errentagarritasunetik eta kazetarien nahikerietatik. Utopikoa,
|
baina
halaxe behar du gizarteak.
|
|
|
Ez dakit nondik atera zitzaion galdera hura,
|
baina
halaxe esan zidan, natural natural. Eta nik ere naturaltasun handiz erantzun nion:
|
|
|
Ezertxo ere ez, Karmele, hain baitzen hura niretzat ordurako arrotz. Ikaragarria dun,
|
baina
halaxe dun. Ondoren, bizilagun bat edo beste etorri zitzaidanan.
|
|
2003
|
|
|
zorra dut! Hartara edo honetara saiatu gara daukaguna ematen, ez hori pentsatuta,
|
baina
halaxe tokatu dira gauzak. Herriak oraindik ere estimatu egiten du hori.
|
|
|
Tarratada txikiren bat baino ez. Harritzekoa da,
|
baina
halaxe da. Plastiko gogorrean ederki bildurik zeuden denak.
|
|
2004
|
|
|
Zu ez zara, oraindik konturatu,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
Nire ostalersak izan behar zuen, beraz, salataria. Auskalo zerk bultzatu zuen marisorgin hura ni salatzera,
|
baina
halaxe behar zuen.
|
|
|
Egia erran, bolada honetan azken urteetan baino askoz ere zoriontsuago izan naiz. Ez dut merezi,
|
baina
halaxe izan da.
|
|
|
Estik eskua laztandu zion eta, gero, Bazterrek atzera begiratu zuenean askatu, eta ezer ez gertatuarena egin zuten. Jexus Mari zerbezekin etorri zenean, inork ez zuen esanen bata bestearen aurrean, oholtzari begira zeuden bi haiek bikote bat osatu berri zutela,
|
baina
halaxe zen, ezen Harakin karrikan edo izkinatan topatu nahi izate antsiatu hura baretu egin baitzitzaion Estiri Harakinen besoa sorbaldan nabaritzearekin bat, urtura goxoa hedatuz barrenetan.
|
|
2005
|
|
|
Garai hartan, liburutegietan ez zen mailegu zerbitzurik, beraz, hurrengo egunean itzuli ginen. Gurasoek ez zuten ulertzen Lizarrara joan nahi hura,
|
baina
halaxe eman genituen hamar egun. Liburutzarra, ez zen izan Schurhamerri irakurri genion obra bakarra. Alemaniarraren kemenak liluratu gintuen:
|
|
|
Telebista ikusten zuen, besterik ez zuen egiten. Bai, bazekien telebista ikusteak min egiten ziola, telebista piztuak bere porrota oroitarazten baitzion etengabe,
|
baina
halaxe nahi zuen eta hura baizik ez zuen nahi, mina ez ezik, kontsolamendua ere aurkituko balu bezala bere min hartan.
|
|
|
Ez, bere ikuspegitik ezin gerta zitekeen hura guztia,
|
baina
halaxe gertatzen ari zen, eta halaxe gertatuko zen, handik aurrera ere?
|
|
|
–eragiok, neska, ene txilin politari; arrautzak erre artean, arrautzak erre artean, txipli txapla pun!?. Ez zeuden gabonetan, uda hasi berrian baizik,
|
baina
halaxe etorri zitzaion gizona egun hartan, gabon giroan sartuta, antza!
|
|
|
Harrigarria ere bazen Slowacki jaunak nagusiari zion beldurra. Haller jeneralarekin ibilia zen 1919an, Errusiako boltxebikeen kontra borrokan,
|
baina
halaxe zen: izua zion.
|
|
|
Ez zitzaidan uniformean botoi bat bakarra ere geratzen. Gerrara joan eta garagardo bat hartzeko kantinan ordaindu beharra patetiko samarra zen,
|
baina
halaxe izaten zen. Hedatua zegoen, ordea, uniformeei botoi urreztatuak erauzi eta unean unean txanda egiten ari zen zerbitzaria laguna izanez gero txanponen ordez botoi doratu haiekin ordaintzeko ohitura.
|
|
|
Ez zuela bere burua Elizondoko mojekin ikusten. Lagunak bazituela han, nahiko ongi zainduak gainera,
|
baina
halaxe zuela berak nahiago, erdi abere eta erdi gizon, beti bezala bizi. Bere antzera mendikoa denak asko daukala basurdetik.
|
|
|
Mateo Taboada, faenako hirurogeita zazpi egunetan eta George’s Bank etik honako beste hamarreko itsasketan gatzatua. Don Serapiok eskua jaso zuen bedeinkatzeko atzamarrak luzatuta,
|
baina
halaxe gelditu zen, besoa herdoildu edo izoztu izan balitzaio moduan.
|
|
2006
|
|
|
Imajina al daiteke, etsenpluen liburuetan edo literaturako fikzioan bada ere, errege errepublikazalerik? Oximoron hutsa dirudi" errege errepublikazale" bikoteak,
|
baina
halaxe izan omen zen Amadeo Saboiakoa. Nork jakin!
|
|
|
Handik bost bat minutura, ordea, nire izaren artera itzuli zen. Barkamena eskatu zidan bakarrik utzi ninduelako, nire eskua hartu eta bere sexura eraman zuen?,
|
baina
halaxe sentitzen zela bera ere, bakarrik, Umberto etortzen zen egunetan; ezin zuela erakusten nion begirunea jasan. Eta gordinkeria handiz esan zidan:
|
|
|
" A N J U" esaten dute, argi eta garbi. Ez dirudi ume txiki batentzat soinu konbinaziorik errazena,
|
baina
halaxe ateratzen zaie, eta gero ahaztu! Beste hainbat gauzekin bezala, inkoherente hutsak dira umeak, eta halako batean esateari utzi eta ez zaie berriz adituko.
|
|
|
Berriro hor nago. Ez nuke nahi,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
Eta liburuak behar dituen poemak ditu, ez gehiago eta ez gutxiago. Zail izango nuke hitz, lerro, ahapaldi eta poema bakoitzaren zergatikoa eta esanahia zehatz mehatz azaldu edo arrazoitzea,
|
baina
halaxe behar dute eta kito.
|
|
|
Eszena telebistan ematen izan zuten Northern Exposure (Doctor en Alaska, Espainiako telebistan) hartakoa ematen du. Barkamena eskatu behar diot nire buruari,
|
baina
halaxe da. Berriro ere filmak erreferentzia nagusi.
|
|
|
Latino’s legearen ertzean baina legearen barruan zegoen, eta gorroto hartu nien legearen ikuspegi hori dutenei, ertzaren ideia hori!, esan nahi duelako euren burua erdian ikusten dutela, lege esparruaren erdian. Niri egia esateko lehenengo momentutik eman zidan pintatzeko modu hura hemen gurean ezinezkoa izango zela, eta hemen ezinezkoa izango bazen, ba han ezinezkoago, Amerikan maskarillarik barik autoak pintatzen, esan nahi dut,
|
baina
halaxe zen, autoak maskarillarik barik pintatzen zituzten. Mexikanoek.
|
|
2007
|
|
|
Atera dakiguke, hortaz, herri gogoaren espresio bikain Shakespeare bai eta Elisabeth I.a ez. Galde genezake noraino den logikoa,
|
baina
halaxe da izan. Montesquieu-ren (1748) De l, esprit des lois en ekibalentea Herder-en Poesia hebrearraren izpirituaz da (1782); bien arteko aldi bereko hurran eta urruntasunaren manifestu bat tituluan bertan jada:
|
|
|
Gainera, behingoan lehenengoz hartu naute kontuan. Inor ez da konturatzen honek bizitza nola hondatzen digun;
|
baina
halaxe da.
|
|
|
Nolabait esateko, Arantzazuko Andre Mariaren" arrakasta soziala" handia izan zen urte hartan. Ez da gaur erraza, hori dena ulertzea,
|
baina
halaxe ziren orduan gauzak44.
|
|
2008
|
|
|
Haren arabera, horizontalak dira argal eta altuagoak egiten gaituztenak. Ez zidaten sinetsi,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
Irrigarria da, ados,
|
baina
halaxe uste nuen garai batean, Arantzarekin ateratzen hasi nintzen arte behintzat. Zazpi urte daramatzagu elkarrekin, eta dauzkagun arazoak oso bestelakoak dira.
|
|
|
Den dena da den dena eta besterik ez, eta dagoen guztia izateko falta zaio ez dena edo, hobeki, dena edo aldizka dena falta zaio, eta, batik bat, dena eta ez dena falta zaio. Dena ez da guztia, den guztia ez da dagoen guztia,
|
baina
halaxe dela uste du, edo uste da, eta txorimalo ustetsu horri zaunka egiteko gauden zakurrak gara gu.
|
|
|
Eta xehatua, xehe xehe egina, baina batik bat nahasia, oso oso nahasia. Eta ez nuen uste gisa horretan ongi egon zitekeenik,
|
baina
halaxe da, probatu dut, iritsi zait hori ere, eta diot: egon liteke nahas nahas egina edo irabiatua, eta ongi; deus bereizten ez den koktel emozional orotariko batean igeri, eta ongi, lasai eta gozo.
|
|
|
Nortasunaren kontu hori gorabehera, bizitzak indarrik aski ematen ez didan aldietan, Pello, hire postalari begiratzen zioat eta hire heriozko hitz horietatik hartzen diat argia, indarra eta bultzada. Etzekiat nola litekeen,
|
baina
halaxe duk. Mila esker aunitz, bihotz bihotzez.
|
|
|
pertsonaia batzuk, denborarekin, erori egiten dira eta ezkutarazi egin behar dira; kontratua moztu behar zaie eta kreditu emozionala ezereztu. Gogorra da,
|
baina
halaxe da. Arrisku latzena da norbera gelditzea telesaileko pertsonaia bakarra, eta norbera gidoigile bakarra, eta bo... hori azken beltzenaren bezpera da.
|
|
2009
|
|
|
Paradoxala ematen baitu,
|
baina
halaxe da: nik neuk zer izan nahi dudan, ikasi egiten da, liburu batetik bezala?
|
|
|
Berdin gertatzen zen etxera gonbidaturen bat etorri eta zezen eta toreroei buruzko eztabaidaren bat gertatzen zenean: ...belmontistatzat baitzuen bere burua eta Nazariok gallistatzat, hura Juan Belmonteren aldekoa eta Joselitoren aldekoa Nazario; Domingok, jakin bazekien arren zer ziren muleta eta kapotea, banderillak eta ezpata, ez zuen artean zezenketarik ikusi, ez mundu hartarako zaletasun berezirik erakutsi, baina, haietako eztabaida baten ondotik, Domingo belmontista sutsua sentitu zen?. Ez dakit nola izan zen,
|
baina
halaxe sentitu nintzen bat batean, esaten zuen gertaera hartaz mintzatzen zenean?, seguru zegoen hartaz?
|
|
|
Atseginaren eta beldurraren barne borroka hartan ez zekien nahita edo nahi gabe atera zitzaion esaldi labur hura,
|
baina
halaxe atera zitzaion, erremerreka: –ez dut ulergggtzen?
|
|
|
Adak bazekien, bai, aitak etxekoen hiztegitik baztertu zuela hitz hura, debekatzeraino baztertu ere,
|
baina
halaxe atera zitzaion: Domingorekin zorretan sentitzen zelako. Domingok babesten eta dibertiarazten zuen?
|
|
|
HAIZEA. Bai, badakit, izatez lar iluna naz,
|
baina
halaxe erakutsi dosta bizitzak.
|
|
|
«Gure senideak ematen du existitu ere ez direlaegin». Gezurra ematen zuen,
|
baina
halaxe zen, lehen udal demokratikoak eratuzirenetik 25 urte igaro eta gero, inork mugitu ez izana atzamar bat bera ere hilzituzten eta askatasuna, berdintasuna eta justizia idealengatik historiatik ezabatuizan zituzten pertsona haiek errekonozitu eta omentzeko. «Gure ustez ordua daerakunde ofizialen aldetik esateko, gure senideak bizi izan zirela eta askatasunaren alde saiatzearren hil zituztela».
|
|
|
Atseginaren eta beldurraren barne borroka hartan ez zekien nahita edo nahi gabe atera zitzaion esaldi labur hura,
|
baina
halaxe atera zitzaion, erremerreka: " ez dut ulergggtzen" –" no le comprgggendo" –; efektua bat batekoa izan zen, ikaskideetako asko eta asko barre algaraka hasi baitziren; gogotsu egiten zuten, bai, barre, eta horregatik egiten zuten, ausaz, gorputz atal guztiekin:
|
|
|
Adak bazekien, bai, aitak etxekoen hiztegitik baztertu zuela hitz hura, debekatzeraino baztertu ere,
|
baina
halaxe atera zitzaion: Domingorekin zorretan sentitzen zelako –Domingok babesten eta dibertiarazten zuen– atera zitzaion hitz hura, menturaz, Adari, edo anai arrebetan hura zuelako maiteena; Adak bazekien Teofilo Mariak halako ezinikusia ziola Domingori, muturreko izaerak zituztelako, Teofilo Maria arauzalea baitzen –zintzoa eta esanekoa– eta Domingo araugabea, bihurria eta igarriezina; Damasok, berriz, gainetik begiratzen zion sarritan Domingori, bere buru burutsutik buru arintzat zuelako:
|
|
|
Berdin gertatzen zen etxera gonbidaturen bat etorri eta zezen eta toreroei buruzko eztabaidaren bat gertatzen zenean: ...tzat baitzuen bere burua eta Nazariok gallistatzat, hura Juan Belmonteren aldekoa eta Joselitoren aldekoa Nazario; Domingok, jakin bazekien arren zer ziren muleta eta kapotea, banderillak eta ezpata, ez zuen artean zezenketarik ikusi, ez mundu hartarako zaletasun berezirik erakutsi, baina, haietako eztabaida baten ondotik, Domingo belmontista sutsua sentitu zen –" Ez dakit nola izan zen,
|
baina
halaxe sentitu nintzen bat batean" esaten zuen gertaera hartaz mintzatzen zenean–, seguru zegoen hartaz... eta are gehiago: hurrengo egunetan jertse gorria muletatzat hartu, makila ezpatatzat, eta halaxe ibili zen, toreroa izan nahi zuela eta toreroa izan nahi zuela, Juan Belmonte bezalakoa... harik eta aitak esan zion arte:
|
|
|
Euskal giroan, bitxia duk ETAk bere lehen ekintza hilgarria 1968ko ekainean egitea, iraultza hippie aren hurrengo hilean hain juxtu; bestalde, beti harritu izan naik ETAko aitzindarietako zenbaiten keru budistak; sinestezina zirudik. Baina, aldi hartan, berebiziko nahasketak gertatu zituan, eta haragi haragian bizi izan nitian; zaila duk jokabide haiek azaltzea, zailago zuritzea,
|
baina
halaxe gertatu zituan. Bazirudik bortxakeria eta ontasuna bata bestearen eskutik datozela, estu estu, elkarri hatzak kraskatzeraino.
|
|
|
Dinbi danba, temati, batere gupida barik. Ondoren datorrena gaitza da sinesten, aitortzen dut,
|
baina
halaxe gertatu zen: une batez intxaurrak exekutatzeari utzi, irrati kaskoak jarri, eta futbol partida entzuten hasi zen emakumea.
|
|
2010
|
|
|
–un beso de chocolate? ; nahi gabe bezala atera zitzaidan beste lerro hura,
|
baina
halaxe egin eta halaxe utzi nuen, txokolazteko muxuak poemari azken ukitu indartsua ematen ziola iritzita, ezustearen eskutik: hainbeste gustatu zitzaidan, non lerro hura gezi bat bezala irudikatu bainuen, ituarekin betean asmatu zuena, ni ez bainintzen Domingo baino gutxiago, harekin nuèn auzian, Helena nork bereganatuko?
|
|
|
hain berezkoa eta naturala, non ni neu ere naturaltasunak kutsatuta sentitzen bainintzen; harrigarriagoak egiten zaizkit, egia esan, kontu hauek, orain idazten ari naizela orduan baino: sinesteak ere lanak ematen dizkit, orrian kateatzen ari naizen hitzek helburutik urrunduko banindute bezala;
|
baina
halaxe izan zen, edo halaxe gogoratzen ditut orduko gorabeherak, zin degizut, Damaso; gero, Bécquerren poeman bezala, suzko bi mihi gori batu, eta gar bakarra sortu zen; eta, hala ere, mihiak mihia ukitu baino segundo hamarren bat lehenago, Adari agindutako promesa oroitu nuen. Helena behar bezala tratatuko nuela?, baita promesari erantsitako zina ere: –Zin degizut ez dizudala huts egingo?:
|
|
|
–Orain esango dizuedana ez esan, mesedez, ez aitari ez amari, disgustuarekin hilko lirateke-eta?: esaldi hura alferrikakoa nuen, lauron arteko tratua isilpekoa baitzen, zin berezirik egin ez bagenuen ere,
|
baina
halaxe atera zitzaidan, ondotik zetorrenaren azpimarra gisa edo: –Domingo anarkista da?, jarraitu nuen; nik uste nuen hura lurrikara bat zela, baina hainbesterainokoa ere ez zen izango, Maria Bibianak bakarrik egin baitzuen halako keinu bat, ez nabarmena, hala ere; izebak, baina, zertxobait kezkatuta behar zuen, zertxobait baino gehiago ere bai, era honetan mintzatu baitzitzaidan handik gutxira, etsipenaren ertzetik:
|
|
|
Entzuten didazu??. Harritu nintzen neure buruaz,
|
baina
halaxe esan nion. Eta anaiak, ezusteak harrapatuta edo, zeruraino zabaldu zituen begiak.
|
|
|
–baina ez dut ulergggtzen?. Atseginaren eta beldurraren barne borroka hartan ez nekien nahita edo nahi gabe atera zitzaidan esaldi labur hura,
|
baina
halaxe atera zitzaidan, erremerreka: –ez dut ulergggtzen?.
|
|
|
Ezinegonak hartu du goitik behera iheslaria, liburuko pertsonaia haren paraderoak bere paradero propioarekin zerikusiren bat balu bezala. Zentzugabea da bere beldurra, egiaz,
|
baina
halaxe sentitu du. Ilunbeak liburuko protagonista onik ateratzen bazen, berak ere lortuko zuen onik ateratzea; pertsonaia hura onik atera ezean, bereak ere egina zuen, ziurrenik.
|
|
|
Euskal tradizioa oparoa da herri ipuinetan. Zaila da imajinatzea gure zaharrei entzuten genizkien alegiak, adibidez, orain dela milaka urte kontatzen zirela Ekialde Urrunean,
|
baina
halaxe da. Aditu gehienek Panchatantra jotzen dute, herri ipuinez ari garela, iturri guztien iturritzat.
|
|
|
–Ez, ez, ez: nik badakit hala dena, eta ez dakit ezertarako balioko dizun
|
baina
halaxe aitortu nahiko nizuke, eta barkamena eskatu.
|
|
|
" Orain esango dizuedana ez esan, mesedez, ez aitari ez amari, disgustuarekin hilko lirateke-eta": esaldi hura alferrikakoa nuen, lauron arteko tratua isilpekoa baitzen, zin berezirik egin ez bagenuen ere,
|
baina
halaxe atera zitzaidan, ondotik zetorrenaren azpimarra gisa edo: " Domingo anarkista da", jarraitu nuen; nik uste nuen hura lurrikara bat zela, baina hainbesterainokoa ere ez zen izango, Maria Bibianak bakarrik egin baitzuen halako keinu bat, ez nabarmena, hala ere; izebak, baina, zertxobait kezkatuta behar zuen, zertxobait baino gehiago ere bai, era honetan mintzatu baitzitzaidan handik gutxira, etsipenaren ertzetik:
|
|
|
" Por una mirada, un mundo,/ por una sonrisa, un cielo,/ por un beso... yo no sé/ qué te diera por un beso"; idatzi bezain laster, ordea, zalantza bat sortu zitzaidan, sortu orduko ezabatu zitzaidana, nire eskuak, puntuaren ordez koma bat jarri eta beste lerro bat idazten jarraitu baitzuen, luma tximistorratz bat balitz bezala, buru barru iluna zeharkatu zuèn tximista jaso zuena: " un beso de chocolate"; nahi gabe bezala atera zitzaidan beste lerro hura,
|
baina
halaxe egin eta halaxe utzi nuen, txokolazteko muxuak poemari azken ukitu indartsua ematen ziola iritzita, ezustearen eskutik: hainbeste gustatu zitzaidan, non lerro hura gezi bat bezala irudikatu bainuen, ituarekin betean asmatu zuena, ni ez bainintzen Domingo baino gutxiago, harekin nuèn auzian, Helena nork bereganatuko...
|
|
|
hain berezkoa eta naturala, non ni neu ere naturaltasunak kutsatuta sentitzen bainintzen; harrigarriagoak egiten zaizkit, egia esan, kontu hauek, orain idazten ari naizela orduan baino: sinesteak ere lanak ematen dizkit, orrian kateatzen ari naizen hitzek helburutik urrunduko banindute bezala;
|
baina
halaxe izan zen, edo halaxe gogoratzen ditut orduko gorabeherak, zin degizut, Damaso; gero, Bécquerren poeman bezala, suzko bi mihi gori batu, eta gar bakarra sortu zen; eta, hala ere, mihiak mihia ukitu baino segundo hamarren bat lehenago, Adari agindutako promesa oroitu nuen —Helena behar bezala tratatuko nuela—, baita promesari erantsitako zina ere: " Zin degizut ez dizudala huts egingo":
|
|
|
‘Hurrengoan nik akabatuko zaitut zu, deskuidatzen bazara! Entzuten didazu? ’ Harritu nintzen neure buruaz,
|
baina
halaxe esan nion. Eta anaiak, ezusteak harrapatuta edo, zeruraino zabaldu zituen begiak.
|
|
|
"... baina ez dut ulergggtzen". Atseginaren eta beldurraren barne borroka hartan ez nekien nahita edo nahi gabe atera zitzaidan esaldi labur hura,
|
baina
halaxe atera zitzaidan, erremerreka: " ez dut ulergggtzen".
|
|
|
ez nuela Donostian, beste usain batzuk lagun nituela ikasle pisuko butano sukaldearena, Guzziaren motorrarena—, Iruainen mira berezirik sentitu. Konpreniezina zirudien ekain bukaerako arrats eder hartan, Josebarekin eta Adrianekin petrilean eserita, gaztainadia zeharkatzerakoan piztutako poza mehetzen zihoakigun bitartean;
|
baina
halaxe zen. Barne ahots egoskorrak zioena egia zen.
|
|
2011
|
|
|
Ez baita sinestekoa umetan ezagutu nuen osaba Karlos hura, garbia ezin gehiago, gauza guztiak txukun txukun behar zituena, otorduan ari zela ere, sutondoko arasa argizaria eman berrian hatz arrasto bat sumatuz gero, hura garbitzearren mahaitik altxatzeko kapaz zen gizon hura, eta azken aldi honetako osaba Karlos narras eta utzi hau, zoldak jandako bere koarto nahaspilatuan, ukuilu lanerako arropa ere eranzteke ohean etzan eta deus egin gabe orduak eta orduak ematen zituen hau, pertsona bat bera direnik. Ez da, ez, aise sinestekoa,
|
baina
halaxe izan da gizon honen bilakabidea: bizitzaren gainbeheran deus ez zitzaiola ardura zirudien, bere arbola exotikoak ere arrozten ari zitzaizkion azken aldera?, barnea ozpindu eta, urteetan bilbaturiko ametsak sareturik, ahitzea baino geratuko ez balitzaio bezala.
|
|
|
Eta halaxe, gero eta motzago ezer azaltzeko, sentitzen nuena poliki poliki gordez joan nindunan berriro, neure denbora guztian egin dudan legez, eta neure burua ezer adierazteko debekatua zegoela erabaki ninan, aitzakia polita dela esango dun, beharbada,
|
baina
halaxe sentitzen nindunan, barruan nuena kanporatzeko debekupean?. Inoizka hireganatuko nindunan zerbait esateko asmotan, eta hobeto pentsatu eta isildu ere bai; edo, hori gabe, hire irribarreaz erabat desarmatuta utzi ere aise egingo nindunan, errukizko ñabardurarik sumatzen ez nionetan behintzat.
|
|
|
Ea behar den bezala kasu egiten dizuten Londresen. Pena izan da umeek eguna kanpoan pasatu izana,
|
baina
halaxe antolatu zuen Neil andereñoak. Min ona edukiko dute zu gabe!
|
|
|
Nahiz eta Izaro neska polita izan, haren titiak elkarrizketa gai arrunta izaten ziren Andoniren lagunen artean bera ez zegoenetan?, Andonik beti esaten zien bere lagunei ez zutela larrutan egiten. Ez zekien zergatik egiten zuen, horrek puntuak kentzen baitzizkion besteen aurrean,
|
baina
halaxe zen. Gainera, bazekien Izarok xehetasunak ere ematen zizkiela bere lagun minei; zorionez neskak ziren, eta bere lagun kirtenek ez zuten sekula elkarrizketa luzerik izaten neskekin.
|
|
|
Halabehar hitzak bi esanahi ditu, itxuraz kontraesankorrak baina sakonean paretsuak direnak: batetik patua, hala gertatuko zela aurrez idatzita zegoena, nahiz guk jakin ez; bestetik txiripa, kasualitate hutsa, inork aurreikusi ezin
|
baina
halaxe suertatu dena. Ikuspegi filosofiko kontrajarri bi daude bi esanahi horien atzean, baina praktikan antzekoa izan ohi da emaitza:
|
|
|
PERU. Ez,
|
baina
halaxe zaudela ematen du.
|
|
|
Orain Kandidorekin nagon berriro. Arraroa zirudin,
|
baina
halaxe etorri ditun gauzak!
|
|
|
Tailer bat zeukaat. Eta bazekiat arraro dela ni bezalako tunningzale bat halako ezinegon sentimentala izatea,
|
baina
halaxe duk.
|
|
|
– Ez ezazu harrokeriatzat hartu –ihardetsi zidan–,
|
baina
halaxe da. Badakit bihar Dionisio Martinez eta Benigno Zabalaren alargunak etorriko direla; noizean behin hurbiltzen da Zabalaren alaba ere.
|
|
2012
|
|
|
Kontatzen digu bere torturaren historia, barrukoa, gurea ere izan dadin, berarentzat erreala izateko. Sinesgaitza,
|
baina
halaxe da. Hogeita bost urte isilik eduki eta gero utzi dizkio lehenengo aldiz paperok lagun bati.
|
|
|
astakirten halakoa. Barka nire mintzamolde gordina,
|
baina
halaxe da, horiek ez dute kalte besterik egiten.
|
|
|
IÑIGO: Ez dakit hala naizen,
|
baina
halaxe izan nahi nuke?
|
|
2013
|
|
|
«Marixa?» Emakume ahots hura ezagutzen ez nuen arren, baietz erantzun nion, Marixa nintzela. Berez amagatik ari zen galdezka,
|
baina
halaxe irten zitzaidan. Besteak berehala moztuko zuela usteko nuen agian, baina keba, kontu kontari hasi zenerako, ezin atzera egin.
|
|
|
–Kontaidazu zer gertatzen den, esan zuen azkenik Martinek, klinex pakete bat aurrean utzi ostean, eta Itziarrek irribarre egin zion. Martinek ez zuen gogoratzen begi grisak zituela,
|
baina
halaxe zen.
|
|
|
Bunpada. Ez dakigu ongi zergatik,
|
baina
halaxe gertatu zen. Aldartea zeharo nahastu zitzaion, barruko erloju biologikoa endredatu.
|
|
|
–Mila eta hamar mila esker, Omar. Izan ere, ez nian behin ere entzun erran duana,
|
baina
halaxe duk. Dantza egiten dudanean, bertze norbait sentitzen nauk; erran ere eginen niake, dantzan nabilenean hegan bezala sentitzen naizela, barre eginen ez bahit??.
|
|
|
haiek bai musika unibertsalaren jenioak?!?, bigarren mailakotzat baitzuen Zyriab. Aitortzea gogorra egiten zitzaion,
|
baina
halaxe sentitu zuen orduan. Bakoitzari berea.
|
|
|
Lau dantza besterik ez zuen egin! Damu dut zuoi min ematea,
|
baina
halaxe izan zen. Zaldunak urri ziren arren, lau dantza besterik ez zuen egin; eta, ondo dakidanez, bazeuden dama gazte bat baino gehiago eserita, dantzakide beharraz.
|
|
|
Ez dut gogoratzen maitasun zantzurik igarri izana ez alde batean ez bestean; eta halako seinalerik egonez gero, gure familiari ez zitzaion oharkabean joango, horretaz konturatuta egongo zara. Batailoian sartu zenean, Lydia nahikoa gogotsu zegoen Wickham miresteko;
|
baina
halaxe geunden denok. Lehenengo bi hilabeteetan Merytoneko eta aldirietako neska guztiak senetik aterata ibili ziren gizonarekin; Wickhamek sekula ez zion Lydiari begiramen berezirik egin, eta, horrenbestez, boladatxo batez gizona txoroki eta xelebreki miretsi ondoren, nire ahizpari joan egin zitzaion harekiko eroria, eta erregimentuko beste gizon batzuk hartu zituen kutun, begitarte hobea egiten ziotenak, hain zuzen.
|
|
|
ALIZIA. Sekretua gorde diot, baina inoiz ez naiz ados egon bere erabakiarekin. Agian hori jakiteak ez dizu ezertarako balio,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
haiek bai musika unibertsalaren jenioak...! –, bigarren mailakotzat baitzuen Zyriab. Aitortzea gogorra egiten zitzaion,
|
baina
halaxe sentitu zuen orduan. Bakoitzari berea.
|
|
|
" Mila eta hamar mila esker, Omar. Izan ere, ez nian behin ere entzun erran duana,
|
baina
halaxe duk. Dantza egiten dudanean, bertze norbait sentitzen nauk; erran ere eginen niake, dantzan nabilenean hegan bezala sentitzen naizela, barre eginen ez bahit...".
|
|
2014
|
|
|
Berak eraikitako munduan bizi zela. Ez zen ausartzen fikziozko munduan bizi zenik baieztatzen,
|
baina
halaxe ematen zion aditzera. Eta M k ez zion kontra egiten.
|
|
|
Etxera eraman zuten, eta hantxe hil zen ordu gutxira. Lur santuan ehorzterik ez zuen nahi Elizak,
|
baina
halaxe ehortzi zuten erregearen bitartekaritzari esker. Hori bai, gauez eman zioten lur, apenas hileta elizkizunik gabe.
|
|
|
Gotzonek itzultzaile lanak egin ditu. Esaterako, argiaren faktura aski ez dela esango dionean, bankuaren agiria ere behar dela (ez daki zergatik,
|
baina
halaxe ohartarazi poliziak). Aitak ezetz erantzun dio, eta eztabaidan hasi dira aita eta semea.
|
|
|
Ez da polita,
|
baina
halaxe da.
|
|
2015
|
|
|
Errekartetik Oria ibairainoko tarte guztia zelaia zen garai batean, nik neuk horren akordu oso lanbrotsua badut ere; 60ko hamarraldi amaieran hasi ziren etxeak egiten, gaur egungo Errekarte kalea osatzen dutenak hain zuzen ere. Ahaztua dut noiz eta non, inoiz jakin baldin banuen,
|
baina
halaxe hil zela esan zidaten, nire haurtzaroko lagun izan nuen txakur hura.
|
|
|
Santik hain zuen bihotz handia, ze ezin izan zuen bere barrenean gorde, eta negarrez hasi zitzaion Martari. . Sentitzen dut, Santi,
|
baina
halaxe da, kontatu dizudan moduan. Badakizu, Jainkoak egin eta eurak elkarrekin.
|
|
|
–Sentitzen dut, gizona, baieztatu dio teknikoak?,
|
baina
halaxe da. Gure aldetik ez da inongo okerrik, hori seguru.
|
|
|
Gerrren ondorioak? Izugarria da,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
zerbitzatu gaituenagatik? (gogo txarrez esan nuen hitz hau,
|
baina
halaxe da); Graciánek zerbitzatu gaituenagatik sintagmaren ordez sufritu duenagatik jarri zuen eta kako artean dagoena ezabatu. Hona berriro Riberaren oharra:
|
|
|
eta ez duela behartu Gure Jauna halako mesedeak egitera sinestekotan; aitzitik, zenbat eta gehiago hartu hainbat zordunago geratzen denaren antzera. Zer egin dezakegu hain Jainko eskuzabalaren alde, gugatik hil baitzen eta sortu baikintuen eta izatea ematen baitigu, zerbitzatu gaituenagatik zor diogunetik pixka bat kitatuz doalako geure buruak zorionekotzat hartu besterik (gogo txarrez esan nuen hitz hau,
|
baina
halaxe da, munduan bizi izan zen bitartean ez baitzuen beste gauzarik egin), berriro mesedeak eta gozotasunak eskatu gabe?
|
|
|
Espiritu Santua izan bedi berorren agurgarritasunarekin. Benetan sentitzen dut etxe horretatik berorren gogokoak diren mojak ekarri izana,
|
baina
halaxe behar zen; eta nahigabea sortzen zuena kentzen denez gero, izan beza pazientzia eta eskatu Jainkoari, betetzera datozen zeregina ongi egin dezatela, etxe horrek bertatik irteten direnen izen ona gal ez dezan. Uste dut egingo dutela, moja oso onak geratuko zaizkielako etxean.
|
|
2016
|
|
|
—Ah, bai! Bainuak erlajatu egin nau eta ahaztarazi egin dit,
|
baina
halaxe da. Goiz izugarri nazkantea pasa dut gaur.
|
|
|
Ni ez naiz organizaziokoa. Sentitzen dut,
|
baina
halaxe da.
|
|
|
Hik diok ez zaiala eroa iruditzen, bakarrik asoziala eta filosofia arraroetan sartua. Baina hori ez duk jendearen iritzia, barka ezak,
|
baina
halaxe duk. Joan hadi bera eta bere taldekoak yoga egiten egon ziren Obabako auzora eta galde ezak, ikusiko duk zer erantzuten diaten.
|
|
|
—Bazekiat lotsagarria dela
|
baina
halaxe duk. Eta zorionaz ari garela, ez niake gaur arratsaldeko bostetakoa galdu nahi eta abiatu egin diagu laster.
|
|
|
—Ba halaxe duk. Hik ez duk sinistuko noski,
|
baina
halaxe duk. Are eta gehiago gaur.
|