|
2012
|
|
|
—On da, zalantzarik gabe, ezpatak zein bere zorroan egotea,
|
baina
gerretan duzun eskarmentu handiak oroitarazi lizuke soldadu mertzenarioek ez dutela batere baloratzen bake iraunkorra, baldin eta bizibiderik eta harrapakinik gabe uzten baditu. Eta zuk dituzun mertzenarioak pazientzia galtzen eta lapurreta eta arpilo txikiak egiten hasiak dira, eta, dudarik gabe, gero eta larriagoak eginen dituzte egitekorik bat ere gabe jarraituz gero.
|
|
2014
|
|
|
Pentsalari alemaniarra hiriko bizitzaz ari zen. Xamuio ez zen eskolara zaldiek tiratutako tranbia batean joan,
|
baina
gerraren krudelkeriaren ondorioz hark bizitutako mututasuna eta Benjaminek azaltzen duenaren artean parekotasun handiak daude. Gerrak eraldatutako paisaia intimoan hodeiek bakarrik jarraitzen zuten bere lekuan.
|
|
2015
|
|
|
Iruzur berriak erreakzio andana eragin zuen: " gerrara goaz; gerra demokratikora,
|
baina
gerrara" izan ziren ELAko idazkari nagusiaren hitzak; EAJk hitzartutakoa hautsi izana leporatu zion Alderdi Popularrari, eta okerra zuzentzeko exijitu," bestela alderdi bien arteko harremanen kaltean izango da eta"; Confebaskek, bere aldetik, salatu zuen ituna euskal patronalari Arenas berak agindutakoaren aurka zihoala; 269 baina aipagarriena izan zen ELA, LAB eta Confebaskek agir... Eusko Jaurlaritzak guztiz bat egin zuen agiriarekin eta bertan Madrili egiten zitzaizkion aldarrikapenekin.
|
|
|
46. ELAren II. Kongresua 1933an ospatu zen, Gasteizen. III. Kongresua Iruñan egitekoa zen 1936 urtean,
|
baina
gerrak eragotzi zuen. Mola jenerala Iruñean altxatu zenean, Manu Robles Arangiz Nafarroako hiriburuan zen, Kongresua prestatze lanetan; ezkutatu eta ihes egin behar izan zuen, noski, bizia salbatzeko.
|
|
|
Kapitalismo parlamentarioa elite baten komenentzian antolaturiko sistema da, lapur bandaren jardun eta etikarekin, gehiengoaren kontra. Gerra amaituko zela pentsatzen zen, burgesiarekin, haren ‘dendari interesekin’,
|
baina
gerra zabaldu besterik ez da egiten. Gerra kapitalismoarekin zabaldu eta mantendu da beti, estatutik kanpora ahal dela, baina barruan ere bai.
|
|
2016
|
|
|
Ez zenuten ba pentsatuko besoak antxumatuta geratuko zirenik? Ez zen gerrarik izan,
|
baina
gerra logika bera nagusitu zen. Eginak zeuden atxilotu beharrekoen zerrendak tropak heltzerako, konpainien komandante izendatuta zetorren Arriolak zituen eskuan etxez etxe joan zitzaizkizuenean bila.
|
|
|
Lehendabizikoa Gipuzkoako artzapez barruti nagusiarena, aisa pasatu zuena; geroxeago Iruñeko ohizko epaitegi eklesiastikoaren onarpena arazorik gabe erdietsi zuen. Frantsestealdiarekin prozesua etendua geratu zen,
|
baina
gerra amaitu zenean, baimenak atzemateari berriro ekin zion gogor gure Gerrikok. Orduan famatua zen frai Frantzisko Etxeberria Azkoitiko frantxikotarrak bere oniritziak jakinarazi zizkion, eta hori guziarekin erret kontseiluaren onespena zen argitara eramateko falta zitzaion gauza bakarra.
|
|
2017
|
|
|
...n ostean txosten bana bidali zien Baionako buruzagi militar Hedouville kondeari eta Joseph Fouche Pariseko polizia ministroari.29 Polizia buruak idazki bietan Minaren osasun fisikoaz interesa erakutsi zuen, orduan Minak sukarra handia zeukalako ezkerreko besoko zauri larriaren ondorioz eta, gainera, nafar gaztearen aldeko miresmena eta iritzi onak erakutsi zituen, idatzi baitzien gazte sutsua zela
|
baina
gerra gizatasunez egiten zuela:
|
|
|
Espainiako gobernuek, aldiz, ezberdin jokatu zuten sasoien arabera: Sevillako Batzorde Nagusiak partiden erasoez baliatu nahian, 1808an Lehorreko Korsoaren eginkizunak arautu zituen;
|
baina
gerra amaitutakoan, Borboi erregearen Gobernuak gerrillari batzuk Espainiako armadan sartu zituen eta beste batzuk legez kanpo utzi zituen. Horietako hainbat aurreko eginkizunetara itzuli ziren; baina beste gerrillari batzuk, Mina eta Espoz lehenbizi eta Porlier eta Lacy geroago, Fernando VII. aren kontra matxinatu ziren, eta erregek espetxeratu edo hil ez zituenak erbestera joanarazi zituen.
|
|
|
Erresistentzia handirik gabe plazaraino heldu ziren insurjenteak, baina handik desarra itxiez eta kanoi kolpeez jaso zituzten, buruak erakutsi ahala. Minaren gizonak asko ziren eta erraz har zezaketen hiri hura;
|
baina
gerrarako ezdeusak zirenez, lehenengo tiroketak entzun ahala atzera egin zuten nahasi mahasi. Minak ezin izan zuen ezer egin bere gizonek aurrera jo zezaten, bere aginduei kasu egiten ez zietelako.
|
|
2018
|
|
|
Adiskideak azpimarratu zuenez, Jose Agerre idazlea katedralaren ondoan jaio zen, Tapia Perurena olerkaria Nabarreriako iturriaren parean eta Manezaundi idazlea, San Jose plazan bizi izan zen. Iruñeko lehen ikastola Errepublika garaian martxan jarri zutela esan zigun,
|
baina
gerrak etenaldia ekarri zuela; eta etena ez zela soilik hezkuntzan gertatu, euskal literaturan ere bai. Honen adierazle garbia Larrekok gerra garaian isilean idatzitako Gerla urte Gezur urte liburua dugu.
|
|
|
Hamalau urte iragan ziren hurrengoa iragan arte. Berez, 1936an zen ospatzekoa Lizarran,
|
baina
gerraren ondorioz gibelatu zen. 1948an ospatu zen Miarritzen.
|
|
|
Gauza horiek banatu egiten dira. Amonak pianista izan nahi zuen,
|
baina
gerrak zapuztu zion ametsa, eta piano irakasle izatera baino ez zen iritsi. Hil zenean, etxea gure amarentzat izan zen, pianoa arrebarentzat, eta autoa niretzat.
|
|
|
Berlindarrentzat Knut hartza bezala. Sedaneko bataila galduta, Inperioa erori zen,
|
baina
gerra ez zen bukatu. Soldadu prusiarrek
|
|
|
Berlinen egon da bisitan Kaoriren familiako lagun japoniar batzuen semea sartu da Emiko. Ez dakigu zer egin zuen han,
|
baina
gerran egon zen. Kaorik ez du galdetu.
|
|
|
Ni umea nintzela, frankismopean, gerra bizitzeko berandu,
|
baina
gerra ahazteko goiz, kanpaiak entzuten ziren. Ordua emateko, mezetara deitzeko, hil kanpaiak ere jotzen ziren.
|
|
2021
|
|
|
Gogoan dut heriotzan pentsatzen nuela,
|
baina
gerra posible batean pentsatzen nuen bezain urrun.
|
|
2022
|
|
|
Washingtonek erabili eta abandonatu ditu kurduak. AEBak munduko jendarmea bilakatu zen aspaldi, gerra tragikoa da beti,
|
baina
gerra komedia bihurtu da: " Haiek ere ez ziguten guri lagundu Normandian!", erran du AEBetako Trump presidenteak.
|
|
2023
|
|
|
Pentsatu eta egin. Garai administrari ona izan zitekeen,
|
baina
gerra kontuetan ez zuen eskarmentu handirik, ordurako gerra bat egitea eta galtzea zer zen baino ez
|
|
|
Lehenengo bidaian Chaco zeharkatu zuen eta bigarrenean urre bila ibili zen Paraguay eta Brasilen artean. Hirugarren bidaia egin baino lehen, mertzenario edo paramilitarjoan zen Kubako gerrara Maceoren gerrillarien kontra 1895ean,
|
baina
gerra hori amaitu baino lehen Argentinan zegoen berriro. Orduan Pilcomayo ibaitik jaistea bururatu zitzaion.
|