|
2010
|
|
|
Berak orduan zirkulu erdi bat eginez hasi dira nire bila, zakur sarnadunak bezala, eta haietako biren erdian gertatu naiz ni, ondo ondotik pasa zaizkit, eskerrak pagoen hostoen itzalek ilargiaren argitasuna zapuzten zuten. Berrogeita hamarren bat metro urrundu direnean, buelta eman eta berriro niregana datoz, esaten du batek" hemen egongo da hilda",
|
baina
ez dute nonbait hori benetan sinesten eta halako batean tiroka hasi dira zerbait ikusi dutelakoan. Ordubete ibili dira horrela, gero beren autoetan sartu eta badoaz.
|
|
|
Erlauntzez erlauntz joaki naiz
|
baina
ez dut abaraska egokirik topatu, eta jada topatuko ez dudalako segurtamenean banago.
|
|
|
Hanka egin behar izan dut ama dagoen tokitik,
|
baina
ez nuke horrela agertu nahi Itsasoren aurrean, hain ematen du gustura dagoela marokoar ahizpa biekin.
|
|
|
Ez dakit galdera nahasgarria egin ote nion supergizonari ala ergela besterik ez,
|
baina
ez zuen erantzuteko imintziorik erakutsi eta begiratu zidan nire hitzek zehaztapen handiagoa bazuten bezala.
|
|
|
Horren arabera lan egiten zuten funtzionarioak erdal elebakarrak edo elebidunak ziren. Administrazioek horrela gainditzen zuten komunikazio arazoa,
|
baina
ez zuten hiztunenganako gutxiespena saihesten, interpretearen beharrak beren lurralde propioan arrotz bezala hartuak zirela erakusten baitzuen.
|
|
|
Zenbaitetan auzipetuen euskalkia desberdina zen, Burgikoan (1569) gertatu zen bezala. Komisarioa euskalduna zen,
|
baina
ez zuen ongi konprenitzen lekukoen hizkera, beraz herriko apeza, Nicolas Perez, hartu zuten artekaritzat:
|
|
|
Hala saiatu zen zenbait aldiz, azkenean esan zien arte bazekiela non zeuden ezkutatuta jauregiko iheslariak, bertako nagusiaren emaztea hil zutenak,
|
baina
ez zuela hitzik esango nagusiaren aurrera eramaten ez bazuten. Ez zuten eraman Bizargorrirengana, baina bai gazteluko kapitainarengana, Ottori barrabilak moztu zizkion harexengana.
|
|
|
" Ez nintzela Venezian geratuko zin egin nion printzeari, eta egindako zinari eutsiko diot;
|
baina
ez dut neure hitza jango etxetik alde egiten badut, ez Venezia ez Dalmazia ez den lekuren batera joanda; nora, baina, sabela betea izanda...?".
|
|
|
Izan ere, lehendik ere halako interes bat zuten arren, harrezkero egiazko lehia sortu zen emazteen artean, Bizargorri bera falta zutenez gero, Veneziako neskaren begikotasuna nork erdietsiko. Chiara, berriz, denekin zen adeitsua eta atsegina, barren onekoa eta ongi hezia zenez gero,
|
baina
ez zuen inorekin adiskidetasun mamirik lotu, ez zion inori bere bihotzik zabaldu, hala eginez gero bere asmo ezkutua azaldu baitzion.
|
|
|
Berbereen ohiturek frantsesenen antz handiagoa zutela errepikatzen zen arabiarrenak baino, berbereak europarren jatorri berekoak zirela gogorarazten zen.827 Oso zabalduta zegoen, eta halaxe esaten zen, arabiarrak nomada zirela berez, ez zirela lurra maite izateko gauza eta, aberriarena sentimendu geografikoa denez gero, ezinezkoa zutela naziorik eraikitzea. Berbereak sedentarioak ziren, lurrari loturik bizi ziren,
|
baina
ez zuten nazioa eraikitzeko beharrezkoa zen elkartasun sentimendurik.
|
|
|
" Erlojuak dituzue,
|
baina
ez duzue denborarik", esaten dio munduko edozein primitibok mendebaldartuari.
|
|
|
—Jauna, zeure menekoei legarrak pagarazteko soldaduak behar dituzu,
|
baina
ez baduzu pagatzailerik aski, ez dukezu sosik, eta handik, ezin paga soldaduei. Horra arazoaren gakoa!
|
|
2011
|
|
|
Era askotako zereginetan ibili zen,
|
baina
ez zuen inon etsi eta zazpiehun eta hirurogeita hamargarren urtean, ahul eta gaixo, Hunan aldeko ahaide baten etxera joatea erabaki zuen babes bila. Ez zuen, dena den, berehalakoan alde egin; aldez edo moldez, behin eta berriro atzeratu zuen bidaia.
|
|
|
Euskaraz eta, era berean gure inguruko hizkuntzetan, alfabetoa erabiltzen dugu, hogeita zazpi letra, edozein gauza idatzi edo irakurtzeko. Batzuetan, ezagutzen ez dugun hizkuntza batean ari bagara, letrak bereizten ditugu,
|
baina
ez dugu piperrik ere ulertzen; besteetan, ezagutzen dugun hizkuntza batean ari bagara, letrak bereizi ez ezik, ulertu ere egiten dugu; nolanahi ere, hotsaren ate hori iragan beharra daukagu hitzak bere barruan gordetzen duen adiera gureganatu ahal izateko zeren, azken batean, soinuak gogoratzeko egiten ditugu marrazkiok Mendebaldean.
|
|
|
" Nire bizitzari buruzko pelikula bat eginen balute (horretaz pentsatze hutsak ikaratzen banau ere), edizio aretoan eszena guztiak baztertuko lituzkete. Eszena hau kanpoan utz daiteke, hori ez dago gaizki,
|
baina
ez du deus berezirik, edo antzeko zerbait esanen lukete".
|
|
|
Buongiorno Stefano, aspaldiko, erantzun zuen Ondinak. Eseri, mesedez, eta barkatu kontatu behar dizuedana presaka eta korrika azaltzen badizuet,
|
baina
ez dugu galtzeko astirik, adierazi zien Stefanok. Liciok eta Ondinak jaka astunak erantzi, eta esekitokian utzi ondoren flexo goibel batek argitzen zuen mahaiaren inguruan eseri ziren.
|
|
2012
|
|
|
Erantzukizuna ere bai. Usadioek izugarrizko indarra dute haietan jaiotzen garelako,
|
baina
ez dute beste funtsik bizipen psikologikoaz beste. Usadio zaharrenak eta unibertsalenak ere jendearen onarpena behar du irauteko.
|
|
|
Lulagok ezin zuen bere aitaren oimbea ikusi,
|
baina
ez zuen horren beharrik izan paillotera sartzen ikusi zuenean. Gaizki zegoen bere aita.
|
|
|
Badira ia berrogeita hamar urte Claude Levi Strauss antropologo handiak, Amazoniako tribuak aztertzerakoan," gordina" eta" egosia" kontzeptuak ondo finkatuta utzi zituela. Ohartu zen bertako tribu horiek, janarien prestaketa, elikagaien egostea ezagutzen ez dutenek ez dituztela ezagutzen, normala denez," egosi" edo" prestatu" hitzak,
|
baina
ez dutela, ondorioz," gordina" esateko hitzik ere, kontzeptu horrek ez daukalako eurentzat inolako zentzurik. Beraz, Wranghamen teoriara itzuliz, janariak prestatzen ikasteak, elikagaiak egosten ikasteak," haragia kozinatzen" ikasteak bihurtu gintuen gizaki.
|
|
|
Hiriaren biziaren borborrak inguratzen du,
|
baina
ez du hartaz gozatzeko umorerik bere eskaeraren ondoren, ez baita izanen azkena. Iluntzen hasi den honetan, nahiago du herrikoek" IIpoetto" deitzen dioten hondartzara jaitsi.
|
|
2013
|
|
|
—Erosi genuen bere liburua Borders en,
|
baina
ez dugu oraindik irakurri esan zuen Angelak.
|
|
|
Marilyn Monroe eta Clark Gable elkarren ondoan etzanda Pyramid lakuaren ertzean, seguruenik ere hantxe bertan, Crosby Bar haren parean. Galde egin nion kamarerari,
|
baina
ez zuen filmaren aditzerik. Marilyn Monroeren izena bera oso urruna egiten zitzaiola iruditu zitzaidan.
|
|
|
—Agian badaki egia,
|
baina
ez du bikotea salatu nahi —esan zion Mary Lorek.
|
|
|
Gilen Printzearen badian kayaketan etorritako bi gizonen lekukotasunaz gain, bazter haietako europar bakarrak ez zirelako aztarna gehiago ere izan zituen Arteagaren espedizioak. Iparraldeko pasabidearen bila joandakoek natibo batzuk ikusi zituzten hiru banderatxorekin, bat gorria, bestea urdina eta bestea zuria,
|
baina
ez zuten jakiterik izan nondik atera zituzten. Bestalde, Bodegak, bertako gizonen janzkera deskribatzean, kristalezko ale handiz egindako lepokoak zeramatzatela aipatzen du.
|
|
|
Osorik atera ziren,
|
baina
ez zuten, jakina, alerik bizirik harrapatu. Zaldivarrek animaliaren izaera egoskor eta basatiari botatzen dio errua.
|
|
|
Jakin, badakite Xanbilen lagunek azkarra baina harroxkoa dela eta aurreikusita zeukaten bereari eutsiko ziola lehen ekinaldian;
|
baina
ez dute itxaropenik galdu, egoera berraztertu eta agian oraindik jarreraz alda dadin.
|
|
|
Sekulako txalo zaparrada jaso zuen Aloliok,
|
baina
ez zituen nonbait denak alde. Oholtzatik jaisterakoan Txurdineko Horkik zirikatzeko asmo soila baino gezur apustuan ospea kentzeko xede nabarmenarekin zera bota zion, denek entzuteko moduan:
|
|
2014
|
|
|
—Sinesten dizut. Gaur gauean ere erraz hilko ninduzun lo nengoen bitartean,
|
baina
ez duzu horrelakorik egin —arrazoitu zuen Saldiasek. Harrituta zegoen benetako Barrez haren eta ordura arte ezagutu zuenaren artean zegoen aldeagatik.
|
|
|
Orain leher eginda eta gosetuta nagok —esan zion Martin Saldiasek bere onera etorriz. Ez zen egiatan ari, borroka hark nekeak eta goseak uxatu zizkiolako,
|
baina
ez zuen kontu kontari hasteko gogorik.
|
|
|
Martin Saldias eta Aranburu patruilako gizonengandik aldendu eta elizarantz abiatu ziren, hantxe baitzegoen, elizako eraikinaren barruan, kanpamenduko jantokirik onena, ofizialena. Tarte batez, karriketan barrena zihoazela, iraganaz hitz egin zuten, teologiaren argudio zorrotzekin lehiatu beharra izan zuten garaiaz;
|
baina
ez zuten kontu handirik aipatu, eta hurrengo batean luzeago eta hobeto hitz egitekotan geratu ziren.
|
|
|
Ni lilluratzen nauena" etxeko andere hortz motza" esabidea da. Arestiko neskaren zango luze eta gona laburra bezala, hortzak ez dira motzak,
|
baina
ez ditu sekulan erakusten, ez baitu bulta hartan irri egin sekulan, ikasi badu behin bederen. Motza hitzak zer nahi esanahi dauka euskaraz, zozo, hitz labur, mokor edo beste.
|
|
|
Sutafu eta Beñaten arteko zina adin klaseari zor zaion leialtasuna da, boterea hartu beharrarena, hau baita zaldun ihauteko aldarria, eta hondarrean nehor ez da garai hartako salan kode horien jabe ez denik, denek genekien hor enfasia handiz antzeztua zena asto itzuli batekin bukatuko zela. Gillomek bere rola atxikitzen du Sutafurekin, IK ren alde edo kontra izan, orduko aktibista guziak dira IKri identifikatuak herritarren betaurrekoen gibeletik, joan jinak egiten ditu tranpan Sutafuk IKko fraseologia ahoan
|
baina
ez du bere burua defendatzen, arraileriaz ehorzten du pertsonaia Gillomek. Denbora dramatiko eta errealaren artean jostatzen da, baina gurea lardaskatuz posibilitateen habanikoa irekitzen du beste alderdiaren, begitan dituen Gaetan guzien kontra ankerkeria handienarekin jokatzeko.
|
|
|
Egiazko arrakasta diot, ez sostengu irriak. Fauxto k inpaktu gehiago ukan du
|
baina
ez zituen honek permititzen zituen hurbiltze ezberdinak, herrikoitasun hori. Jo behar baita Larzabalen obretara berriz ikusteko.
|
|
|
Larzabalen umoreak arraileriatik badu anitz, auto derisiotik, hizkuntzaren memoriarekin, klaska eta korapiloetan gustuan badabil
|
baina
ez du sailkapenen beldurrik, lerratzen da aise operen ondoko afarien fartsara, astakeria eta istripu ttipietan laket, zozoaz trufa eta aitzina irri. Zer irriak!
|
|
|
Liburu honek ez du debate horretan sartu nahi, ari ninteke beste gisan,
|
baina
ez dut hemen helburu jakitea zein den euskaldunago, legitimitate gehiago, tradizio aspaldikoago. Dantza eta antzerkiaz mintzo da testu hau, gure balizko artedramaren herexatik doa, jakin nahi du antzerki bat dugunez.
|
|
|
Hor gauza bera zen agertu baina antzezleekin. Toberak jaten zaitu, higatzen, kargua astuna da, eskergabea, jo egiten du azkar
|
baina
ez du ikusle/ ikuskizun harremana errezten, ikuskizun ez delako arauz. Baionan bizi k etxe bizitzarena pausatzen zuen beste molde batez.
|
|
2015
|
|
|
Zaitegi zitologiako berba aloktono horiek" guztiak" ukatzera dator, langa jartzera dator. Jakina, aspaldian gauzatuta dago azaldu digun gai horren alorreko teknolektoa; izatez, urratsez urrats joan da osotuz Europako mendebaldeko komunitate zientifikoan,
|
baina
ez du astirik eduki euskararen baratzean sartzeko, elizaren teknolektoarekin gertatu denaren kontrara.
|
|
|
Agerikoa, hau da, guztiz zabaldutako ohitura moderno horiek, ospatzen eta gauzatzen ari zen singulartasunarentzat barreneko kontraste gisa agertzen dira Arlten testuan. Orokorra da hondokoa,
|
baina
ez du bereizgarritasunik; egituratzailea da, baina ez du zentzu nagusia ezartzen. Hori emozioz eta sentipenez kargaturik dabilen anomaliaren dohaina bide da.
|
|
|
Ez ote dugu sinesten sinetsi beharraz edo onuraz? Agian baztertu dugu sinestearen edukia (sinesgaia edo)
|
baina
ez dugu sinestea bera baztertzen, hau da, praktikan sinesten dugu. Zizekek eransten du:
|
|
|
Ikastaro horrek, beraz, hemen jorratuko ditudan identitate praktiken izaera bikoitza zuen: bere horretan identitate praktika bat zen,
|
baina
ez zuen zehazki hori helburu, eta berariaz begirada kritiko batez aztertu zen hango jarduna. Izaera bikoitz horren nondik norakoa aztertu nahiko nuke nik lan honetan.
|
|
|
Afaria betiko Costco eneko gourmet tankerakoa izan zen, Trader Joe’s eko ardo kaxkarrarekin. Ardo garestiago baterako ere iristen zitzaion,
|
baina
ez zuen dirua xahutu nahi zapore kilikagarriago baten truke, etzalekurako txartel bat besterik ez baitzuen bilatzen. Aurreneko txurrutetik aurrera, ardo gehienei berdintsu irizten zien.
|
|
|
Dohain izugarriak zeuzkak, ezin hobeak, kolpean Uzkudunek berak baino indar gehiago dik, eta teknika askoz landuagoa. Izan litekek, norbaitek asmatuko balu nola zuzendu behar den, munduko txapelduna ere,
|
baina
ez baitu ezer zaintzen bere burua, gogor eta zorrotz bi egunez entrenatu ondoren hirugarren egunerako ez dik gehiago aguantatzen eta parrandan hasten duk, emakumeekin joaten duk, eta zeharo burua galduta, edateari ematen ziok gogotik. Zera, desastre hutsa duk.
|
|
|
Ordenako buruzagiek bedeinkapena eman zioten bi fraideon hitzarmen berbalari, eta aita Jorgek dio bedeinkapenaren erdia sosez ematea zeukatela,
|
baina
ez duela inportarik.
|
|
|
ELAk Ezker Abertzaleko ordezkaritza politikoarekin harreman normal eta agerikoak izaten jarraitzeko konpromiso publikoa hartu zuen,
|
baina
ez zuen Batasunak paratutako protokoloa sinatu, batik bat ez zuelako hainbat indar politikotako kideek jasaten zuten jazarpenaren inolako aipamenik egiten: 902 ELAk ezin zuen ontzat eman ETAren mehatxua pairatzen zuten ordezkari politikoen egoera ikusi nahi ez zuen partizipazio politikorako protokolorik; 903 orduan," pertsona esanguratsuen" atxikimendua leramakeen deklarazio batean ardu... ELA ez zegoen jadanik prest, lankidetzaren izenean, oinarrizko jotzen zuen eztabaida estrategikoa baztertzeko; Ezker Abertzaleak, berriz, ezin zuen horrelako aipamenik egin, askok ETAren estrategia zeharo okerra zela uste bazuten ere.
|
|
|
Espainiakoa estatu terrorista izan da ETA sortu baino lehenagotik, ETAk iraun duen denbora guztian eta, oraindik ere, ETA desagertu denean. ‘Terrorista’, lapur banda ‘lapurra’ den bezala, ezen lapur banda partaideentzat onuragarria izateko antolatuta dago,
|
baina
ez du beste batzuentzat etika bera. Estatuak euskaldun multzo handi bat etsaitzat izan du beti.
|
|
2016
|
|
|
Amonak, gainera, diskutitu egiten ziok, zeren Danuta oso enteratuta zegok, eta hortxe ibiltzen dituk biak Rosa Luxemburgo gora eta Rosa Luxemburgo behera. Benetan, nire andreak gehiegi hitz egiten dik komunismoaz,
|
baina
ez duk bere kulpa. Badakik ttikitan Leninen obrak egosten ari ziren ontzi batera erori zela.
|
|
|
Carlosentzat ere lehenengoa zen zinezko hipotesi bakarra,
|
baina
ez zuen nahiJoneren aldarte mudakorrak txarrera egin zezan. Are eta gutxiago bere adiskide gaztea, Jon hura, hain neurotikoa bazen.
|
|
|
" Hasieran baietz ematen dik", zioen Ugartek. " Hasieran ematen dik Brigitte edo Samantha edo Masako gure inguruko neskak bezalakoak direla,
|
baina
ez duk horrela inondik ere. Esate baterako, ni behin, Londresen ingeles ikastaro bat egiten ari nintzenean, Japongo alaba batekin ateratzen hasi ninduan.
|
|
|
—Uste dik Danuta bere amona dela. Pena,
|
baina
ez duk munduko umerik bizkorrena ekin zion Ugartek salaren erdiko pasillotik etorri eta agurrik ere egin gabe, arratsalde osoa elkarrekin kontu kontari egon eta bere iritzi hura aurreko beste baten segida izan balitz bezala. Saloiko gehiengoak zerbeza bezala, berak whiski edaten hasi berri bat zeukan eskuan.
|
|
|
—Egia. Harriz egindakoa ematen zian,
|
baina
ez duk.
|
|
|
Gizon puska handia zen apez hura, gizena bera bezala, bazter guziak jatea gustuko zuena (zinez, afari luze baten ondoan" lehertu" zen azkenean eta hantxe berean hil). Gorputz handia zuen Don Cruzek,
|
baina
ez zuen, ordea, bihotzik. Marieren aitaren anaia zen, gainera.
|
|
|
Egiaztatu egiten du halaber toponimian badirela Udalha (1025ean) Udal Ondoa (1200en) Udala (1353an) eta Udalatx mendia ere, aurreko esanahiarekin loturarik ez dutela iradokitzen duen arren. Eta azkenik, udalantzea lurra lantzea dela diosku (labourer la terre avec des boeufs),
|
baina
ez du hau ere aurreko esanahiarekin lotzen udalen eta iraulden terminoekin baizik (Udalen hari da= il laboure la terre). Beraz, udala hitz nahiko berria litzateke, jatorri ezezagunekoa eta toponimiako eta hiztegiko antzeko besteokin loturarik gabekoa.
|
|
|
Ez da harritzekoa beraz, eguzkiaren faboretan egindako hainbat errito egotea, tartean guganaino heldu diren hainbat, San Juan bezperako arratsaldeko su pizteak bezala. Uda eta neguko solstizioetan eguzkiari eta suari loturiko erritoak dira ezagunenak eta ondoen gorde direnak,
|
baina
ez du inolaz ere esan nahi bakarrak izan direnik.
|
|
|
Sasoi hartan, lekukotasunen arabera, bazegoen Hondarribian Donostiako gertakaria arretaz begiratu zuen emakumerik. Batek baino gehiagok pentsatu omen zuen eta gu zergatik ez,
|
baina
ez zuen inork handik dozena bat urtera Emekik egin zuena egin. Ez ziren ausartu edo ez zuten pausoa nola eman asmatu.
|
|
|
Agian halakoak pentsatuko zuen guk sortutako arazoa beste nolabait konpondu behar zela. Agian,
|
baina
ez dugu sekula horren berri izan.
|
|
2017
|
|
|
Ameriketako panpetan errepublika berria sortzearena da, nire ustez, oin ohar horretako punturik deigarriena. Kontura gaitezen Elisee Reclus" errepublika kantauriar" batez mintzo dela, eta, ostera, Arbelbidek" bertze Eskual herri bat" esan digula, hau da, euskalduna, bai,
|
baina
ez du errepublikaren aipamenik egin, seguruenez errepublikazale ez zelako edo. Dena dela, nortzuk ote ziren" bertze Eskual herri bat[...] itsasoz haindian asentatu" nahi zuten patriotes eskuariens ameslari horiek?
|
|
|
Ez dut nik zuk ez duzun erantzunik. Badakizu aharrausika ari direla poliziak parte zaharrean barrena, badakizu ez direla berdinak lehengo eta oraingo kaleak, zapaltzen ditugula garai bateko tabernak oraindik ere,
|
baina
ez dugula berdina eskatzen, eta ez dugula berdin begiratzen, aldatu ditugula solasak. Ingurua aldatu den galdetzen didazu behin eta berriro, gu geu ere aldatu garela onartu behar ez izateko.
|
|
|
Ikusitakoagatik, argi erran dezakegu mendeku odoltsu bat ari direla prestatzen. Jende baketsua gara, elkarrizketarako prest egonen gara beti,
|
baina
ez dugu inolaz ere ontzat joko garen bezala onartuko ez gaituen aginte bat ezartzea gure gainetik. Ez dugu onartuko bigarren mailako herritartzat har gaitzaten.
|
|
|
aitak kafesnea eta semeak txokolatea. Bazakiten ez zirela ongi etorriak,
|
baina
ez zuten beste aukerarik zerbaiten hartzeko, herriko edantegi bakarra baitzen. Beha atxiki arazi ondoan, azkenean zerbitzatu zituzten, gogo txarrez.
|
|
|
" Eta jada gure garaian, Zamorako apezpiku baten anaiak Granadara alde egin zuen, eta Jaungoikoaren Eliza hasi ondoren, milaka izan dira hereje bihurtu direnak, nahiz eta Bizkaiko zaharretakoak izan[...]. Eta ez ziren gutxiago izan Pragan eta Bohemiako parte haietan altxatu zirenak;
|
baina
ez dugu horregatik Zamorako apezpikua erail edo lapurtuko, bere anaia moro bihurtu zelako; ezta bizkaitar guztiak, haietako batzuk heresiak egin dituztelako" (CARTAGENA: 390).
|
|
|
Hizkuntza berdintsua egingo zuten orduko Europako komunitateek, eta gero bereziko ziren hizkuntza" indoeuroparrak" eta" aurreindouroparrak"? Baliteke,
|
baina
ez dugu inolako daturik horri eusteko.
|
|
|
Sardiniar modernoen 3.500 lagin aztertu dituzte eta prehistorikoen 21 Inoiz egin den mostra handiena. Ugari dira eskaintzen diren datuak eta ateratzen diren ondorioak,
|
baina
ez dugu ez lekurik eta ez gaitasunik horiek ondo azaltzeko eta interpretatzeko. Nolanahi ere, esan daiteke ikerketak frogatu samartua uzten duela Blascoren lanetan eta liburu honen abiaburuan dagoen hipotesia, hau da, Mesolitikoan migrazioa izan zela Europa Mendebaletik (deitu Iberia iparraldea, Euskal Herria edo nahi dena) islara, egungo sardiniar populazioaren oinarria jarri zuena.146 Ekialdetiko migrazio goiztiar bat ere detektatu dute.
|
|
|
Horregatik Manuel Roak aurre egin zien guztiei, bere etxea defendatzearren. Manuel Roak independentistatzat zuen bere burua,
|
baina
ez zuen iritzi onik Torres apaizari buruz: ezjakina eta koldarra baitzen.
|
|
|
Beti bezala, ez zioten erantzun. Horrez gain, urte horretako udaberrian, D’Espagne anaiei diru gehiago eskatzeko idatzi zien,
|
baina
ez zuen ezer lortu polizia buruak atxiki ziolako eskutitza.
|
|
2018
|
|
|
Agerre anaiez gain, Dormitaleria karrikan bertze eragile bat sortu zen 1898an, ahaztu gabe han bertan Academia del Vascuence izeneko akademia bat izan zela 1907an, helduei euskara irakasteko,
|
baina
ez dugu datu gehiago. Eragile hura Julia Fernandez Zabaleta irakaslea izan zen, pedagogia kontuetan hagitz aitzindaria, Maria Montessori italiarraren irakaskuntzak Bartzelonan jasotakoa, eta Iruñean berean euskaldundua.
|
|
|
Lehenik eta behin, maurismoa agertu zen, hau da, kontserbadoreen artean 1913an gertaturiko zatiketatik sortutako taldea; bada, hauteskunde itunen gaineko politika abilari esker, eta zalantzarik gabe, hautagaien eraginaren pisuari esker (Iruñeko eliteko gizon onenen artean aukeratuak), aurrerapauso nabarmenak izan zituen instituzio guztietan. Zatiketa hartatik beste talde bat ere atera zen (datistak),
|
baina
ez zuten inola ere mauristek adinako arrakastarik izan, eta gehienetan, ezkertiarrekin batera aurkeztu ziren bozetan, hala ezker dinastikoekin bat eginda (hainbat joeratako liberalak), nola dinastien aurkako ezkertiarrekin elkartuta (errepublikanoak eta sozialistak). Beraz, batzuen eta besteen gainbeherak kalte egin zien.
|
|
|
Tokian tokiko komunikabideek, aldiz, ez diote erantzuten Thiessek eta Sampedrok aipatzen dituzten helburu politikoei. Helburu linguistikoak dituzte,
|
baina
ez dute nazio ikuspegia eraikitzeko bokaziorik.
|
|
|
—Marta, hasieratik esan nizun, baina garbi geratu dadin: ni hona etortzeko erabakian eragina izan duzu,
|
baina
ez duzu erantzukizunik, bat ere ez.
|
|
|
Komuna garbitu du. Bazkaltzeko zerbait prestatu nahi izan du,
|
baina
ez du ezer aurkitu, eta Martaren ondoan etzan da. Umore oneko zabaldu ditu Rosak begiak.
|
|
|
Añesek, Martaren etxean Persepolis irakurri baino lehen ere, bere herriko" Cinema Paradiso" n ikusitako filmetatik ezagutzen zuen Iran. Saiatu zen,
|
baina
ez zuen inoiz lortu Brunori kutsatzea film irandarrek eragiten zioten lilura.
|
|
|
...a aita ere bai, zelan egiten duzu hainbeste zarata, ume, zer eraiki behar duzu eta nik etxea, eta zu barka eske auzokoei, zer asmatuko beti ume hau, eta niri haserre, utzi egiozu, esan dizute auzokoek, hiru urterekin etxe bat egiten badu hogeita hirurekin arkitektoa izango da eta, bai horixe, eta bakarrik utzi nauzuenean ezpainak pintatzeko gorriarekin pintatu ditut nire lehenengo etxearen hormak,
|
baina
ez nuen teilatua pintatzeko kraionik, eta hor aurkitu dut baten batek armairuan ahaztutako lata hori, aita, zeure bizikleta pintatzeko urdina zen?, ba, nire etxe txikiaren teilatua pintatu dut, begiratu, baina pintura sobratu zait eta nire arropa pintatu dut eta orain gela ari naiz pintatzen.
|
|
|
Gehienak gara Sergio. Arkitektoa,
|
baina
ez du lan askorik: apur bat noraezean eta bakarrik dago.
|
|
|
Subilaroan haur gaztetxoen taldea ateratzen zen —eta ateratzen da— etxez etxe Eguberri izeneko bertso sorta kantatzera. Garai batean galdurik, 1960ko hamarkadan berreskuratu zen ohitura, eta bai, Euskaraz zela bagenekien
|
baina
ez zuen inolako zentzurik, elizan meza Latinez baitzen, biak pareko ziren. Orduan Latina, Euskara edota Alemana maila berekoak ziren, hain zuzen, azken honetan gerra pelikulak ikusterakoan ikasia ere genuen hiztegitxo bat:
|
|
2019
|
|
|
—Bai,
|
baina
ez dut meriturik. Beduino horrek ez du ezer ikusten.
|
|
|
Pentsamendu haiek segida izan zuten bere etxean afaria berotzen zuen bitartean, okindegitik ekarritako patatak ilarrekin eta legatza saltsan senarrarentzat eta bikientzat, zopa eta arrautza uretan paseak berarentzat,
|
baina
ez zituen agerian utzi harik eta bikiak plazara jostatzera joan eta senarra eta biak etxearen atzeko terrazan eseri ziren arte, eroso zumitzezko besaulkietan, aurrean espazioa, udako gaua, izarrak, ertz batean ilargi erdizka betea, eta sukaldeko edota salako argiak piztuta herriko etxeetan, laukizuzen horiztak edo urdinxkak ilunpean.
|
|
|
Jiratu zen,
|
baina
ez zuen baloia eskuekin gelditzeko denborarik izan, eta bete betean eman zion sabelean. Jose Carlosek begia keinatu zien kideei.
|
|
|
Gelari zegokionez, leihorik gabea zen hura ere. Iruditzen zitzaion denbora asko pasatu zela atzeman zutenetik,
|
baina
ez zuen goserik sentitzen, eta agian irudipena besterik ez zen.
|
|
|
Zeladorea gelako atera hurbildu zen. Alde egin baino lehen bainuko ur beroaren kanila ixteko esan nahi izan zion berak,
|
baina
ez zuen aukerarik izan, medikua azaldu baitzen orduantxe, Usain Bolt bezalakoa zena baina txikiagoa eta zuriagoa, eta haren atzetik erizaina, Anita Wlodarczyken doblea.
|
|
|
Ugarteko meatzean ez zebilen sindikatu handietako jendea bakarrik, maoistak ere bazebiltzan. Arriskutsuak ziren,
|
baina
ez zuten ETArekin loturarik. Alde horretatik, lasai egon zitekeen.
|
|
|
Garden ageri du neska honek maltzurkeria, edaten ari den ura baino gardenago, esango nuke,
|
baina
ez du, oraindik, behinik behin, nire aurka erabili.
|
|
|
—Bai, egia da atera zen segituan Kepa gaia desbideratzeko prest,
|
baina
ez du zer ikusia. Amodiozko etsipen batengatik suizidatu zen, bere maitaleak abandonatu zuelako.
|
|
|
—Seguru,
|
baina
ez hau hainbeste.
|
|
|
mehatxatzea, torturatzea, estortsioak egitea, erailtzea... izugarri gaizki dago, horrek ez dauka inolako justifikaziorik. Ni ez naiz aterako etakideen alde, are gehiago, potroetaraino nago jendilaje horrekin, ehunka istorio dauzkat niregandik oso gertu kontatzeko,
|
baina
ez dut gogorik. Nire osaba bat, enpresa gizona, ondasuna eta lanpostu mordoa sortu zituena herri honetan, Madrilera alde egin beharrean aurkitu zen, erabat nazkatuta, guztiz etsita estortsioa egiten zioten aketz horiekin, edozein gizaki arrunten moduan hemen ez zeukalako, azkenean han hil zen, lur jota, triste eta deprimituta, inoiz garbi ikusi gabe zertan zetzan hau guztia, gogoratzen naiz bere azken egunetan hau baino ez zuela esaten:
|
|
|
Baina nire argudioen defentsarako adibiderik kasik ez nuela ematen esanda utzi ninduen filologo batek. Izena emanen nuke,
|
baina
ez dut inoren ohorerik neure mailara makurrazi nahi, bakar bakarrik esan, beste inora gabe, Uitzirekin muga egiten duen Aresoko honetan badituela exenplu franko:
|
|
2020
|
|
|
Aurrena Koro Zabala hartu genuen andereño,
|
baina
ez zuen titulurik, geroago atera zuen. Hurrena, Joxepi hartu genuen, harek titulua bazuen, Magisterio eginda zeukan.
|
|
|
Ez genuen erantzuna asmatu,
|
baina
ez dut puntu honetan suspenserik nahi, eta luzatu gabe azalduko dut arrazoia. Zangak pista bat behar du aireratu ahal izateko; ur gain zabal bat, palastaka eginez abiadura hartu eta gorantz, airerantz, abiatzeko.
|
|
|
Gizonilloa aldentzen hasi zen zeruko beste alderdi baterantz. Ibili baino gehiago, limurtu egiten zen, oinetan patinak balitu bezala;
|
baina
ez zuen halakorik, berezko dohainez mugitzen zen hala. Ordu arteko mututasuna hautsi, eta galdera egin nion:
|
|
|
Zer aldea! Badakit, ondo asko, zer onak diren Bilboko arroz pastelak,
|
baina
ez dute konparaziorik nik zeruko salan probatu nuenarekin. Haren zaporea sentitu orduko, kantuka hasteko gogoa sentitu nuen; baina jendea neukan inguruan, sofa edo besaulkietan eserita edo erdi etzanda haiek ere, irakurtzen, eta isilik geratzea erabaki nuen.
|
|
|
Badakizu gure alderdian oso jarrera ezberdinak daudela, bahiketaren inguruan ezin izan dugula adostasunik lortu. Gehienok truke baten aldekoak gara,
|
baina
ez dugu EHAS mahai batera eserarazteko ahalmenik. Gainera, EHASen aurrean hartuko bagenu jarrera zehatz bat, edozein izanda, alderdia zatituko litzateke; gai zail zaila da eta batzuk zein bestetzuk ez lirateke jarrerarekin ados geratuko.
|
|
2021
|
|
|
Gould ek ezin hobeto adierazten du zientziak proposamen testagarriekin diharduela, eta espekulazioek ez dutela posibilitatzen aurrerabiderik, ez dutela generatzen hipotesi egiaztagarririk, eta, horrela izanik, ez dutela mekanismorik eskaintzen aldeko nahiz kontrako ebidentzia erdietsi ahal izateko. Izatez, espekulazio bat guztiz korrektoa izan daiteke,
|
baina
ez badu ematen modurik egiaztatua edo errefusatua izan dadin, zientzian ezin da ezer egin. Ideia distiranta izan liteke, baina beti ere ideien mundukoa.
|
|
|
Luzaroan, munta handikoak izan ziren itsasoko ekosistemetan. Orain dela 400 milioi urte sortu ziren, eta birritan desagertzeko puntuan egon arren —Permikoko eta Triasikoko suntsipen masiboetan—, leinuren bat bizirik atera zen ataka bi horietatik,
|
baina
ez zuten K/ T muga gainditu, dinosauroek bezala.
|
|
|
Bateren batek pentsa dezake, ordea, material hau, material" hila" dela. Hitz horiek noizbait erabili zirela,
|
baina
ez dutela deusetarako balio gaur egun; alegia, ez direla egokitzen egungo bizimodura, eta museoko piezen antzekoak direla, ondarra, azken batean. Bai, zera!
|
|
|
Gogoan dut hauek direla nire oroitzapenak;
|
baina
ez badituzue gustuko, baditut beste batzuk.
|
|
|
Ibaia adierazpide hobea da: aldatuz baitoa, sigi sagan, meandroak marraztuz, bete eta hustu egiten da, baina hor jarraituko du bere ahapaldi agorrezina kantatuz; beti berdina dirudi,
|
baina
ez du inoiz ur bera.
|
|
|
Annak hau idatzi zuen: " Badakit izugarria dirudiela,
|
baina
ez genuen beste biderik; aukeratu beharra genuen: hori edo hotzak hil.
|
|
|
Trapuzko mingainaz zezelka hasi zinenetik irakurtzen ikasi zenuen arte, hitzak ahotsean zeuden, beste inon ez. Nonahi aurkitzen zenituen letren marrazki mutuak,
|
baina
ez zuten esanahirik zuretzat. Mundua kontrolpean zeukaten helduek irakurri eta idatzi egiten zuten, haiek bai.
|
|
2022
|
|
|
Ogia elikabidearen ardatz duten zibilizazioekin loturik etorri da jaki hau. Ogia bizigai nagusi izan bai,
|
baina
ez du beti beti jaki lagungarririk izan alboan.
|
|
|
An izan zan poza!". Kontakizunaren moduagatik esan liteke jakitun zeudela bazkarira joatekoak zirela bi apaizok,
|
baina
ez zituztela ezagutzen, nahiz eta bai jakin nortzuk diren.
|
|
|
" Batzuetan ez gara gai ikusteko zein aldaketa handia izan den gurean,
|
baina
ez baditugu onartzen, lagunak, senideak, bakarrik uzten ditugu laguntzarik gabe, baina, garrantzitsuago dena, geure laguntzarik eta elkartasunik gabe. Isolatuta, gizakiak ezin dira bizi.
|
|
|
Idazten duten iritzi testuak, hamar hamabost lerro izan behar dituela gogoratzen diet. Zer gutxiago iritzia eta argudioa garatu behar badute; egoera girotu eta balorazio bat eman behar badute. Beraz, bada orden bat ideietan,
|
baina
ez dute, lehenengoetan behintzat, idatzitakoa zuzentzen. Bestalde, lan idatzia emango balute, lehenago ohi zen bezala, han ere ugariak izango lirateke hutsak.
|