|
2010
|
|
|
Gauza bera gertatzen da Tuteran,
|
baina
euskaldunekin. Tuteran lan egiten zuen Zamorako Pedro Lopez albaitaria 1535ean Iruñeko lanposturako aurkeztu zelarik, auzia sortu zen besteak besteerdalduna zelako eta behar zen izan euskalduna:
|
|
|
Nik lan hau ez dut nahi itzulia izan dadin. Ez ahalke naizelako, frantsesei gauza ber bera esplika niezaieke ahoan bilorik gabe,
|
baina
euskaldunei mintzo bainaiz, semeari erraten dizkiodanak ez ditudalako itzultzen. Gure artekoa da.
|
|
|
Antoine d’Abbadie Thompson aitzindari ibili zen Afrikako esplorazio eta kolonizazio eginkizunetan. Irlandarra sortzez, Dublinen jaio baitzen 1810ean,
|
baina
euskalduna eta etiopiazalea. Fisika eta geografia ikasketak egin ondoren, munduan zehar ikerketan ibili zen:
|
|
2014
|
|
|
Antzerkia, dantza, entrexantak egiten dituzte, beraz, gorrien dantzak, eta kantua. Kanpotik heldu dira, Auvergne tik omen,
|
baina
euskaldunak dira, ez dute hizkuntz akatsik egiten. Larruzko poloinak dituzte, botak ez ziren denboran bidea dute sinbolisatzen, ez dira beltzez beztituak, baina maskaroz eta balusez.
|
|
2015
|
|
|
Modernitatean erdaraz egin da euskararen gaineko lana, erdara izan da euskararen aferak ebazteko gunea, alabaina, beregain izan nahi duen euskalduna, bere ahalmenaz jabetu delarik, subjektu izaten hasten da metaeuskalduna den neurrian, hau da, euskarari buruz euskaraz pentsatzen eta erabakitzen hasten den neurrian eta horrela, euskarari buruaskitasuna aitortzen dion neurrian. Metaeuskaldunak, euskaldun huts eta soilak ez bezala, erdaraz bizi behar du eta ondo asimilatu zer den diglosia;
|
baina
euskaldun izaten jarraitu nahi du. Diskurtso batek hala sinestarazita, euskaldun izateari aitortu dio egiazkotasuna, eta egiazko zentzua.
|
|
|
" Euskararen hiru lau kakofonia lotsagarri aipatu ditut hemen, baina, badira beste hamaika: Euskararen Aholku Batzordea, Euskara Biziberritzeko Plana, ez dakit zenbat Euskara Elkarte, Euskararen Berripapera, eta Euskararen aldeko beste bost eranskin (petatxu?) kazetero gehigarri, ibilaldi, oinezaldi, Korrika larri,... den denak Patziku gizajo honen iraingarri,
|
baina
euskaldun gehienen ohorezko entretenigarri...". 191
|
|
2016
|
|
|
Euskaraz idatzi ez bazuten ere,
|
baina
euskaldunak zirelako, eta bereziki izarbeibartarrak zirelako eta Izarbeibarren bete zutelako beren apez lana, adiostar eta garestar biren lekukotasuna aipatu behar dugu labur hemen: Adiosko semea zen Juan Lezaun, batetik, eta Garesko Joan Joakin Berdun Gendulain, bestetik.
|
|
|
Aunitzetan grafia kontuei behar ez den garrantzia ematen tematzen gara, goiti zein beheiti, zinez garrantzikoa dena ahantziz, hau da, grafiak gora behera, Lizardi eta Lissardy garela, ez ordea, fresneda zein frenaie. Mugen miseriak egokitu zaizkigu inon baino makurrago,
|
baina
euskaldunak euskaldun jakin izan du. Mugak atzemangaitzago diren honetan berriz, Lizardi gero eta urruntzenago Lissardyrengandik, Rimbaud etorri bazen ere...
|
|
2017
|
|
|
Normalean dena laburbiltzen da hiztunen portzentaietara, eta arrazonamendu hau erabiltzen denean baztertutako hizkuntzaren hiztunak gutxiago direlako seinale da: " Bai,
|
baina
euskaldunak Euskal Herriko %20 baizik ez dira, gutxiengoa da, beraz...". Euskaldunak gutxiengo dira Herrian, erdaldunak baino gutxiago alegia.
|
|
2018
|
|
|
Independentismoa aipatzen da jarrera berezi eta arraro moduan,
|
baina
euskaldunen dependentzia estrukturala da benetan seinalatu beharrekoa: euskaldunen subordinazio erabatekoa beste nazio estatuarekiko eta beste kulturarekiko.
|
|
|
Euskal Herria osotasuntzat har daiteke, baina guztitasun horretan patroi estruktural desberdinak eta heterogeneoak nahasten dira. Gauza bera esan daiteke Espainiaz edo Frantziaz,
|
baina
euskaldunek ez dute osagai diferentziak neutralizatzeko beste horiek duten aparatu estatala.
|
|
2022
|
|
|
euskaldun eta orobat frantses, euskaldun eta halaber frantses. Bata eta bestea,
|
baina
euskaldun lehenago. Bata eta bestea, baina menpekotasun harremanik gabe, inklusio harremanik gabe.
|
|
|
Geroago, erretore destinatuko dute Uztaritzera 1929an, Mixel Iriart famaduna ordeztera. Erretore berriaren sartze ospakizunean inongo errege erreginarik egon ez bazen ere, bai agertu zen, besteak beste, M. Ramon, Union Nationale des Combattants elkartearen presidentea.17 Ez ziren faltatu protokolozko ongietorriak eta abar,
|
baina
Eskualduna astekariko kronikaria Oxobikexu da zeren erdaraz aritu baitzen ezin ederkiago jaun auzapeza Maurice Souberbielle, jakina!
|
|
|
Eneritz B. k bere ama kolonbiarra du hizpide baina egoera ez da agian poeman islatzen dena, ez harrera kontuan behintzat. " Nire ama kolonbiarra da,
|
baina
euskalduna ere bai" zioen," euskalduna ere sentitzen da" zioskun. Aitzitik, oso hurbiletik sumatu zituen aipu arrazistak bere inguruan, herritarren lana kentzera zetorrelako susmoa.
|
|
|
Euskal Herrian gutxitan ikusten dena, eskala honetan. Ez da hemen aipatzeko gaia,
|
baina
euskaldunon kasuan, gai ez bagara hizkuntzari gure mihietan potentzia espresiboa, kolorea, indar estetikoa emateko, jai dugu. Galtzen ari garen likidoaren gako lodi bat hori izango dugula iruditzen zait.
|