|
2001
|
|
|
Gaur egun ikusi da, zorionez, baliabide berrien erabilpenak ez duela horrelako mugarik ezarri behar testuan, eta horren froga egile batzuen lana dugu, interneterakojauzia egin dutenean, ez baitute kontzesio estilistiko ezta linguistikorik egin. Koldo Izagirre (nor bestela?) dugu aitzindari,
|
baina
bide beretik badatoz etorri beste batzuk. Azken finean, mundu zabaleko erreakzio eta sentimendu guztiak, tamaina txikian, norberaren auzoan ere garatzen dira, Misses Marplek erakutsi zigun bezala.
|
|
2002
|
|
|
NUPen, adibidez, ildo horretatik hartu diren lehen erabakiek oso harreratxarra izan dute irakasleen sindikatuen aldetik. Zaila da,
|
baina
bide horretatik ez bagara abiatzen, irakaskuntza hobetzeko ahaleginak ezerezean geratuko dira. Ikerkuntzarenebaluazioak ondorio onuragarriak ekarri baditu, zergatik ez dugu antzeko zerbait egiten irakaskuntzarekin?
|
|
|
Gutxi da,
|
baina
bide horrek estrategia posible bat erakusten du. Jaurlaritzak iragarritako Unibertsitateen Euskal Legea eta UPV/EHUren estatutu berrien egitea (bai etaUPNA renak ere, beste maila batean) bitartekoak ditugu Euskal Unibertsitatea ezagutzen dugun eredutik ezberdindu dadin.
|
|
2003
|
|
|
Euskaltzaleen bultzada eta Administrazioaren (atal baten) disposizio eta mezuak (euskara, aukera ona), gehi kultur ekoizpenean eginiko lana, eraginkor izaten ari ziren: matrikulazioen gorantzakoa, hizkuntzaren prestigiatzea... Urrats txikiak
|
baina
bide onean. Prozesu eramanezina eta geldiarazi beharrekoa elite agintariaren ikuspuntutik.
|
|
2007
|
|
|
Eta lantu jotzeon errazkeriaren azpian egon daitezkeen arrazoiez ere pentsatzen jardun dut. Bina ahala bina esparrutan errazago dirudi beti" errudun" bat bilatzea, edo dena txarra dela esatea,
|
baina
bideetan —ama izaki eta irakaskuntzan arituki— erabaki dut irtenbide salomondarrik ez dagoela auzi honetan, baizik eta bietan, sarri, ardura ez hartu nahi izateko joera gailentzen dela.
|
|
2008
|
|
|
Esan dugu gero eta gehiago direla arima, gogo edota kontzientziaren azalpen zientifiko bat egiteko garaia iritsi eta horretarako garunaren ezaguera sakondu behar dela uste dutenak. Misterio handi baten jakin minak bultzatzen ditu,
|
baina
bide horretatik gaur egun ulertzen ez ditugun eskizofrenia bezalako gaixotasun mentalek ere konponbidea aurki dezakete. Halere bada bestela pentsatzen duenik; alegia, gogoaren sustraiak zientziaren eta zehatzago neurozientziaren ildotik bilatzea zentzugabekeria dela uste dutenak, gogoaren fenomenoak naturaren legeetatik kanpo leudekeelako.
|
|
2013
|
|
|
Baina azkenean errealitatea inposatu egiten da; bai, edozein gauza esateko gai gara, baina egin, hori beste kontu bat da. Gure berbaldiak ez dira beti performatiboak, utopia marraztu ahal dugu, helbururen bat markatzekotan,
|
baina
bidean zer gertatuko den, hori ez dago idatzita, ezta gure ahalmenetan ere. Baina XX. mendearen hasieran proiektatu ziren utopiak hain handinahiak izan ziren, porrotak hain odoltsuak, ezen belaunaldi berriei ez omen baitzaie gogorik geratu inolako bidetan saiatzeko ere.
|
|
2014
|
|
|
Hori ere ez da bide bakarra izango agian,
|
baina
bide bat da. •
|
|
2015
|
|
|
Erloju adimendunak ere etorri ziren ondoren, eta horiek ere ez dute arrakasta zabalik lortu, nahiz eta zenbaitzuk erabiltzen dituzten. Oraindik ere jantzigarri horiek ez dira hedatu,
|
baina
bidea markatuta dagoela dirudi. Osasunarekin edota kirolarekin lotutako erabilerek dirudite lehen erabilpen esparrua oraingoz.
|
|
2016
|
|
|
Panglos delakoa, adibidez, edozein hizkuntza hartu eta edozein hizkuntzatara itzultzeko aukera ematen duen zientzia fikzioko tresna, ez da iritsi oraindik; baina 2017rako Pilot proiektukoek entzulearen noranzkoan hizkuntza itzultzeko aukera emango duen gailua garatu nahi dute. Euskara ezagutzeko aukerarik izango duen ez dakigu,
|
baina
bide horretan jarri behar dugula argi dago, berandu izan aurretik.
|
|
|
Eta zailagoa zaigu geure inguruan gertatzen denari erantzunak ematea. Guk egindako ibilbidea konpartitzeko aukera bat da testu hau eta sinatzailearena da esaten denaren ardura osoa,
|
baina
bidea eta ikasketa kolektiboak dira.
|
|
2020
|
|
|
Sintesian, euskal pentsamendu kooperatibistak komunitarismoa eta langileen beharrei erantzuteko autoeratutako tresna kooperatiboak batzen ditu. Azurmendiri esker, Arizmendiarrieta eta Mondragonen atala ondo landuta dago,
|
baina
bide horrek izan dituen beste iturri eta ardatzak oraindik ez dira behar bezala ikertu eta azaldu.
|
|
|
Ziztu bizian aldatuz doan egoeran," egokitu beharra daukagu munduaren lasterketari" (Azurmendi 1996: 40),
|
baina
bidea ez da" esportagarria": kooperatibismoa posible da, baina komunitate bakoitzak sortu du bere modu egokieneko kooperatibismoa bere baitatik.
|
|
2021
|
|
|
ahalik eta toki gehiagotik ere kontatu behar gara, polifoniaren xerkan beti, horrek esan nahiko baitu boterea ondo banatuta dagoela. ETBk du gaur euskaraz fikzioa ekoizteko gihar indartsuena,
|
baina
bide polita ari dira egiten websailen ekoizpenaren oihanean sartu direnak ere. Durangoko Azokako azken sormen beka Nafarroa Beherean pentsatutako telesail parte hartzaile batek eraman du:
|
|
|
Kotxeko gurpila zulatzean, partxeak zulo hori besterik ez du estaltzen
|
baina
bidean jarraitzeko aukera ematen dizu. Eta kotxe hori, ondoren, iritsi daiteke errepideak agintzen ez dion lekuetara.
|
|
2023
|
|
|
Osasun fisikoa ez ezik, osasun mentala ere zaindu litzatekeela uste dute egungo aditu askok. Azken hiru urteotan, biztanleriaren osasun fisikoa bereziki zaindu dugu, pandemia egoerak horrela eskatu baitu,
|
baina
bidean herritarren osasun mentala alde batera uzteko joera izan du gizarteak. Hori dela eta, orain indibiduoen ongizate mentalean fokua jartzea egokia izango litzatekeela aurreikusten da gizartearen hainbat esparrutan.
|