|
2000
|
|
|
Gero, ordea, bat batean, haginetako min handi bat sentitu nuen, zeren eta baitakizu nolakoak izaiten diren usu ametsak, iduri bati bertze bat darraiola, nehongo loturarik gabe. Eta erlojuak diiin daaan, diiin daaan egiten segitzen zuen...
|
baina
beren laburrean zein luze egin zitzaizkidan dindan haiek!, harik eta amets hartarik haginetako minik gabe itzarri nintzen arte, bat batean orduan ere. Eta hala jakin ahal izan nuen amets hartan, bizitzan behin baino gehiagotan sentitu izan dudana:
|
|
|
HATSARREAN kontatu dizut nola bai aitak eta bai aitona Nikolasek ere erraiten ziguten ezen urbiaindar guztiok ginela noble, baina batzuk bertzeak baino nobleago, eta halakoak ginela etxegoiendarrak. ...rena marra zurrun eta mugiezin bat zen —marra eta azpimarra—, goikoen eta behekoen munduak bereizten zituena eta batzuen eta bertzeen arteko harremanak fintkatzen, halako suertez, non, goiti beheitikoak baitziren manuak eta desaireak ezinbertzez, eta beheiti goitikoak begirunea eta obligazinoak; aitonak, bere aldetik, ez zuen ukatzen marra hura, ezta manuen emaitea goikoei zegokiela ere,
|
baina
berez hala zena ez zuen azpimarratzen ibili beharrik, eta uste zuen, bertzalde, ezen begirunea eta obligazinoak bi aldeetarat zeudela, eta goiti beheitikoak zirela beheiti goitikoak bezainbat; eta desaireak beti zeudela, edo gehienetan, soberan.
|
|
|
Elurra bezala hurbildu ziren inkisidorearen guardiak, paisajearen zurian hots handirik atera gabe,
|
baina
beren esku beltzak ederki luzaturik.
|
|
2004
|
|
|
Euskararen egungo egoeraren erantzukizuna arrazoi historikoei leporatzen diete, ez euskaldunei. Euskara ikasi eta erabiltzea gustatuko litzaieke,
|
baina
beren bizitzen lehentasunetan sartzen ez denez, ez dute ikasten. Horregatik deitzen diote, belaunaldi galdua?
|
|
|
Hala ere, zer nolako ahalegina egin duten batzuek euren haurrak eredura bideratzerakoan! Hori guri normala iruditzen zaigu,
|
baina
berez ikaragarrizko erabakia da. Nazionalista ez diren erdaldun askok bidali izan dituzte beren haurrak ikastoletara; toleranteak izan dira, eta hori eskertzea dagokigu euskaldunoi?. 79
|
|
2007
|
|
|
Rousseau, s celebrated letter to the Poles, advising them to resist forcible assimilation by Russia by stubbornly clinging to their national customs and characteristics, unacceptable as this was to the cosmopolitanism of his time, exhibits the same spirit? 123 N. Rotenstreich ek Volksgeist kontzeptuaren argitze modernoari aurretiazko autoreok aitortzen dizkio, nagusiak, Europako kulturan: italiar bat (Vico), ingeles bi (Hume, Burke), beste bi frantses (Montesquieu, Voltaire), eta bi aleman,
|
baina
beren filosofia orokorragatik hauek, nazioaren gogoetarekin zuzenean zerikusirik gabe (Leibniz eta Kant). Interesantea litzateke hemen Vico bat behatzea, esaterako (ikerlariek geroz eta gehiago altxatzen dute haren originaltasun goiztiarra eta inportantzia, baina franko berandu arte ez da izan probetxatua Alemanian).
|
|
|
Horizontalean, o? letrarekin hasten zen hitz hura errepasatzea erabaki zuen orduan,
|
baina
berak jarritako hitza ondo zegoela iruditzen zitzaion agureari adierazpena behin eta berriz irakurri arren. –Eusten duena eror ez dadin beharrezkoa?
|
|
2008
|
|
|
Bidaiaren azken aldera jakin dute albistea. Zurbil geratu dira haien aurpegiak jakin dutenean,
|
baina
beraien lanaren arriskuak halakoak dira. Prestaturik behar lukete halako egoeretarako, ikastaroak jaso dituzte kasu hauetarako.
|
|
|
Izan zen zuen herriko bat orain ez hainbeste, kostako bidea hartu nahi zuena. Norbaitek lagunduko ziola esan zioten,
|
baina
berak ezetz, denok ordaintzen dugun prezioarekiko mesfidati, ziria sartuko baliote legez. Handik gutxira etorri zen, bideko ez dakit nori laguntza eskatu behar izan ziola, hareatan gelditu zitzaiola autoa, dirutza eskatu ziotela, eta ez zeukanez, oinez ondoko herrira eta ez dakit zer abentura izan zuen.
|
|
2009
|
|
|
Domingorena eta Teofilo Mariarena, aldiz, beste kontu bat zen, Adak aldez aurretik baitzuen hainbeste maite zuèn anaiaren haragizko irudia. Gabinorena?, eta Gabinoren haragi eriak ematen baitzien Domingoren eta Teofilo Mariaren haragi mailatuei, nahita zapalduei? norabidea eta norantza, iparra eta helburua, arrazoia eta neurria, haragi batek beste bat senda zezakeelakoan, haragi baten sufrimendua beste haragiaren osasunaren truke, Jainkoaren begiradapean betiere, salerosketa itxurako haren gainbegiratzailea Jainkoa bera zenez gero, azken hitza zuena; Domingoren eta Teofilo Mariaren haragi autolesionatuak, beraz, haragi itsusiak ziren,
|
baina
beren itsustasunean distira bat zuten, helburuak. Gabinoren osasunak, guztiz justifikatzen baitzituen bitartekoak; esan nahi baita Adak distira hura ikusten zuela, agian, anai arreben elkartasuna eta batasuna adierazten zuena; Gabinoren haragiak jartzen zion, ondorioz, Domingoren eta Teofilo Mariaren haragi argigabeari argia, ubeluneari aureola, eta bi anaiei heroien edo santuen koroa?
|
|
|
bai, bulldog bat behar zuen, haren andregaiak ere halakoa baitzuen azala, zurezkoa, itxura batean; gero, baina, pilotua kabinan sartu eta motorra abian jarri zuenean, guztiz aldatu zen egoera: inguruan zarata eta zalaparta izugarria zegoen, eta berak ere, hots burrunbatsuetatik babesteko, hatzak belarrira eraman zituen, baina ohartu zenean ezen Domingok ez zituela eraman, berak ere kendu egin zituen; aitak, izan ere, abioiak eta mutilen kontua zirela esan zion,
|
baina
berak –Adak– mutilak adinakoa zela erakutsiko zion aitari, bai horixe, ongi erakusten ari zitzaion orduko, albora begiratu eta Damasoren aurpegia ikusi baitzuen, izuak hartuta, begiak erdi itxita!; Domingok esan zionez, abioiak, hegan egin aurretik, lasterka egin behar zuen, eta etorkizun hurbilari begira jarri zen, abioiak noiz lasterka egingo; pazientzia ez zen, baina, Adaren bertutea... hain bakar sentitu zen, non amari beso batetik heltzeko tentazioa etorri baitzitzaion –Maria Bibiana zegoen beste besoari helduta–, baina ez, berak gainditu behar baitzuen froga, berak bakarrik, mutil ausart batek bezala; jarraian, abioiak lasterrari ekin zion, gero eta lasterrago –baita Adaren bihotza ere–, hegan egin zuen arte, noiz eta mirari baten aurrean balego bezala sentitu baitzen; gogoa ere etorri zitzaion, ausaz, oihuka hasteko –miraria, miraria! –, baina hitz egiteko gai ere ez zenak nekez egin zezakeen oihu, hain zegoen sorginduta eta mementoaren xarmak harrapatuta!; gero, Domingo korrika ikusi, eta bera ere haren atzetik abiatu zen, orduan bai, arestian gordetako oihu guztiak jaurtitzen zituela:
|
|
|
haragi nora ezean sortua, iparrik eta helbururik gabekoa, itxura batean; haragi zapaldua, bere baitan gauaren haragia eta haragiaren gaua batzen zituena; haragi itsusia, ezin edertu zena eta berak –Adak– ezin edertu zuena; haragi argirik gabea, bere argigabetasunaz baizik elikatzen ez zena; ubelune bat, ubelune soil bat besterik ez zena, bizitzaren zirkulua uko batean hasi eta uko berean bukatuko balitz bezala, porrot erabatekoan. ...ahita zapalduei– norabidea eta norantza, iparra eta helburua, arrazoia eta neurria, haragi batek beste bat senda zezakeelakoan, haragi baten sufrimendua beste haragiaren osasunaren truke, Jainkoaren begiradapean betiere, salerosketa itxurako haren gainbegiratzailea Jainkoa bera zenez gero, azken hitza zuena; Domingoren eta Teofilo Mariaren haragi autolesionatuak, beraz, haragi itsusiak ziren,
|
baina
beren itsustasunean distira bat zuten, helburuak –Gabinoren osasunak– guztiz justifikatzen baitzituen bitartekoak; esan nahi baita Adak distira hura ikusten zuela, agian, anai arreben elkartasuna eta batasuna adierazten zuena; Gabinoren haragiak jartzen zion, ondorioz, Domingoren eta Teofilo Mariaren haragi argigabeari argia, ubeluneari aureola, eta bi anaiei heroien edo santuen koroa.....
|
|
2010
|
|
|
Gero, ideal baten aldeko sakrifizioa dago: hitz handiak testuinguru ideal batean, bai,
|
baina
beren handitasuna galtzen dutenak, ideien zerutik errealitatearen lurrera eramaten direnean?
|
|
|
Nolabait ere, gidoian dago. Ziurrenik Aresek nitaz gauza bera esango du,
|
baina
berak negoziatzen du sindikalista batek bezala: hartzen du jarrera jakin bat, jartzen da parean, ez da mugitzen, ez da mugitzen, ez da mugitzen?
|
|
|
Urkulluk ezin du den dena kontatu, alderdi barruko arazoak ez kanporatzea baitu lege,
|
baina
berak aitortu gabeko gorabehera batzuk ere izan ziren EAJren solaskidetza izendatzerakoan. Iñaki Gerenabarrena ABBko presidenteak atera zuen gaia EBBko bilera hartan, esan zuenean negoziatzaile taldea zeinek osatuko zuten erabaki behar zutela.
|
|
|
hori. Batasunak garrantzi handia ematen zion,
|
baina
berez ekimen legegilea bakarrik edukitzen dute gobernuak, talde parlamentarioek, herri ekimen legegileak. Hori araututa dago legeetan.
|
|
|
hemen badago borondatea joateko azken muturreraino, beraien partetik ere badago asmoa azkenean marko demokratiko bat osatzeko. Egia da marko demokratiko batera joateko osagaiak zirriborroan daudela,
|
baina
beraien jarrerak, jokabideak, konpromiso urratzeak eta testuak halabeharrez zituen hainbat anbiguotasunek ez zuten ziurtatzen gutxieneko demokratikoen azken helmuga hori. Ezker abertzalea oso kontziente zen hori sinatuz gero beste errailean beste mota bateko urratsak eman behar zirela.
|
|
|
Galeperrak, izututa, nora ezean zebiltzan, beren urrumak ozenago bihurtuta, atzera eta aurrera,
|
baina
beren lumak ez ziren gauza hegan egiteko, ez beren mokoak erasorako, eta, ezkutalekurik ezean, lasterka zoroan zebiltzan, esparru itxi hartan ihesbide bat topatu nahian, Kepak borrarekin eman eta eman jarraitzen zuen bitartean, azkenean, izerdi patsetan lana amaitutzat jo eta bertan eserita gelditu zen arte: sarraski bat zeukan inguruan, hegaztien mundu gerraren jokalekua, txorizida psikopataren ametsa, gudaldi krudel baten osteko paisaia surrealista:
|
|
|
AUZOKO mutilon aurrean puntu parrasta bat irabazi zuten Pepe, Luisma eta Mikelek, dudarik ez,
|
baina
beren etxeetan epelak entzun zituzten, baita epelak jaso ere. Gure etxetik entzuten ziren behintzat Maria Pilarrek bere semeari egindako oihuak, baita haiekin batean emandako zartakoen hotsa ere.
|
|
|
Gero, ideal baten aldeko sakrifizioa dago: hitz handiak testuinguru ideal batean, bai,
|
baina
beren handitasuna galtzen dutenak, ideien zerutik errealitatearen lurrera eramaten direnean...
|
|
2011
|
|
|
Atea berez itxi zen danbadaz, handik kanpoko guztia beharrezkoa ez balitz bezala. Biluzten hasi zen anderea,
|
baina
berez askatu zitzaizkion gonaren botoiak, berez erantzi bularretakoa, eta laztan amultsutan endredatu zen ezerezarekin.
|
|
|
–Zinema munduan, paritarioak ez diren batzordeak egiten dira, jaialdietako pelikulen hautatzaileak gizonezkoak dira ia denak, eta diru publikoarekin, ez al dago emakume talentudunik? Maiz ez da intentzio txarrarekin egiten,
|
baina
beren taldetxoa osatua dute, elkar ezagutzen dute, gizonen mundu bat da, eta berdintasun legea bete dadin nahi dugu, ez gehiago, ez gutxiago?.
|
|
|
Elisaren nahia ez da pisuzkoa, bera hilik dago, horrek esan nahi duen guztiarekin. Ez dakit noiz arte jarraituko nukeen nire letaniarekin, Elisa haserretuko nuke bizi balitz, beharbada konbentzi nazakezu liburua argitaratzeaz
|
baina
berez ez nuke egin behar, Elisari hala aginduta ere, nik ez dut bizitzan hainbeste sinesten, itsutzen nauena izan arren, ziur nago pasibo mantentzea dela egin dezakedan justizia ekintza bakarra, baina agian Elisa da arrazoi duena, nork daki, nahiz nik ez diodan sinesten.
|
|
|
Aitak. Duintasun ez erregalatuaren harrotasuna zuten, jaiotzetik zutenen eredu beretan irabazi zutena,
|
baina
berena, iraultzarekin zerikusirik ez duena egiazki. Nire aita pobrea zen, pobrea produkzio bideak noren esku behar luketen pentsatzen ez jartzeko moduan, hezurretaraino sartzen den pobrezia mingarria, duintasunaren prezioa multiplikaturik.
|
|
|
–Jatorrizko herritarra bere berezko nortasun etnikorik gabe geratuko da asmilazio prozesuaren ondorioz,
|
baina
berez berea ez duen identitateaz jabetzerakoan, bigarren mailako hirritarra bihurtzen da gizarte nazional berrian integratu ahala, zeren eta, jakina, integrazio hori ordena sozialaren gizarte maila baztertuenetan gorpuzten da?. Juan Carlos Moreno, El nacionalismo lingüístico, 2008, 113 or. Herritar izatearen kategoria, kategoria etnikoarekin eta nazionalarekin orpoz orpo doa, Txinako lekuko honek adieraziko digun moduan:
|
|
|
Isiltasuna berriz. Aspaldi daude ontziak beterik, eta haiek biek han jarraitzen dute, erreka ertzean, gau itzalaren abaroan,
|
baina
beren begiak ez dabiltza izarrei begira, ilunpean ñir ñir egiten duten elkarren begien bila baino. Urarena bezala, sumagaitza izan da mugimendua, batak besteagana, besteak batarengana, bi bien ezpainak josi diren arte.
|
|
|
Egunak ziren zerbait egitea erabaki zuenetik, baina bururatzen zitzaizkionak larriegiak ziren, erabat hustuta eta bakean utziko luketen erokeria bortzitzak. Pistola autoan zeraman oraindik,
|
baina
berak eta bere familiak jasandako erasoak antzinako iragan bateko kontuak iruditzen zitzaizkion. Eta ez zekien zer egin.
|
|
2012
|
|
|
Aukerak hor zeudean, baina ongi eutsi diok tentazioari??. Kasualitatea izan zitekeela aipatu nion,
|
baina
berak ezetz, botikaren eragina zela seguru, eta dosiarekin jarraituz gero ez nuela arazorik izango behingoz benetako idazle errealista bihurtzeko.
|
|
|
Emmak erosle faltaren koska argudiatu zuen; merkatariak baten bat aurkitzeko esperantza eman zuen;
|
baina
berak saldu ahal izateko nola moldatu galdetu zuen Emmak.
|
|
2013
|
|
|
«Karretea autobusez Irunera bidaltzen zuen, eta han Egin eko norbaitek jaso eta egunkarira eramaten zuen», azaldu du Begok. «Esan izan da aita kazetaria zela,
|
baina
berez ez zen horrela. Hori bai, leku guztietara bere argazki kameratxoarekin joaten zen; oso gustuko zuen hori», kontatu du Karmen Galdeanok.
|
|
|
–Tira, orduan jo dezagun Londresen direla. Hor egon daitezke,
|
baina
beren burua gordetzeko, eta ez helburu gaitzesgarriagorik dutelako. Ez da pentsatzekoa bata ez bestea diruz oso oparo ibiliko direnik; eta beharbada Londresen ezkontzea Eskozian ezkontzea baino merkeago, nahiz ez azkarrago, izan zitekeela otuko zitzaien.
|
|
2014
|
|
|
Martin eta Josune txikiak nirekin ekartzen hasiko naizen pentsatzen ari naiz orain. De Jorge andereak askotan galdetzen dit haiengatik, zein handi egongo diren eta honezkero ez dituela ezagutuko eta antzeko gauzak gehituz; nik mugikorreko argazkiak erakutsi dizkiot noski,
|
baina
berak dio argazkiek asko engainatzen dutela, muxu bat eman nahiko liekeela, eta ea beren amonaz lotsatzen ote diren edo zer. Nik uste dut laster saiatu nintzatekeela Martinekin behintzat, ziur bainago gehiagotan etorri nahi izango duela eta, zalantzarik gabe, nahiago izango duela amona hau, bestea baino.
|
|
|
Zera, nahikoa aditua nuen kontu hura, Jainkoarren! Ez dakit zergatik,
|
baina
berekin ez zekarren irudirik, ez, behintzat, han barruan aingeru bat edo deabru bat zegoela esan balidate baino gehiago. Nik hura sinetsi, zuetako batek Marten biztanleak daudela sinetsi dezakeen modu berean sinetsi nuen.
|
|
2015
|
|
|
Dama zaharrak, pentsatu zuen, etxeko lorategiarekin gogoratuz, etzaulkiak arrastaka hartuta joaten ziren belardira. Beckwith andre zaharra, konparazio batera, beti ari zen esaten zein polita zen eta zein atsegina zen eta zein harro egon behar zuten eta pozez zoratzen,
|
baina
berez, pentsatu zuen Jamesek, harkaitz gaineko faroari begira, halakoxea zen. Hankak zeharo bilduta grinati irakurtzen ari zen aitari begiratu zion.
|
|
|
Eurenak egin zuela ari zitzaion esaten Ramsay jauna Macalister zaharrari,
|
baina
beren umeak gauza harrigarriak ikusteko zeudela. Macalisterrek hirurogeita hamabost urte bete omen zituen martxoan; Ramsay jaunak hirurogeita hamaika zeuzkan.
|
|
|
Baina bat batean eten zen hura, oroitu zen William Bankes, eta benetako gertakari batekin eduki behar zuen kontu hark zerikusia? oilo batengatik, txita talde bat babesteko hegoak zabaldurik; orduan, Ramsay gelditu, bastoiarekin seinalatu eta «purra purra» esan zuen, Bankesen ustez bihotzeko iluminazio bakan bat, haren lañotasunaren eta gauza xeheekiko errukiaren erakusle;
|
baina
beren adiskidantza bukatu zela iruditu zitzaion, hantxe, errepide bazter hartan. Gerora, Ramsay ezkondu egin zen.
|
|
|
Aspaldiko partez berriro idazten hasi naizela aitortu nion Montseri; berak galde egin zidan orduan, zer ari naizen idazten. Erantzun zehazgabeak ematen nizkion (asmo zahar bat hartu dudala berriro, gauza arraro bat dela, gogoeta antzeko batzuk, esperimentu moduko bat),
|
baina
berak ekin eta ekin, eta gogoz kontra bada ere zertxobait kontatu behar izan diot, ezer baliozkorik aterako ote den zalantza agertuz, ez baitakit inori interesatuko ote zaion.
|
|
|
Bere txikian idazle mordoxka polita eman duen herria da Itsasondo. Idazle apalak gehienak,
|
baina
beren lanaren izerdiaz asaba zaharren baratze koxkor hau ongarritu eta aberastu dutenak. Horra, besteak beste, Bixente Barandiaran, Urkiko bailaran jaio baina aspaldidanik Donostiako Altzan bizi den bertsolaria, baserri giroko oroitzapenen idazlea; Dionisio Amundarain, euskalduntze mugimenduko aitzindari eta euskara batua finkatuz joan zen garaiko itzultzaile fina; Iñaki Larrañaga, Legazpin sortu baina Itsasondon erretore dagoena, soziologo ezagun eta soziolinguistikazko lan garrantzizkoak egindakoa; Mikel Aramendi, kazetari zorrotz eta politikako analista bikaina; Jon Arano, poeta maudite eta Ostiela aldizkariko arduraduna...
|
|
|
Hala ere matcha ez zuten nahi bezain erraz irabazi. Georgiarrek ez zuten punta puntako jokorik izango,
|
baina
beren eskasean, ordenaz eta ideia argiekin mugitzen ziren zelaian. Defentsa zen haien ardatza, atzeko sendotasunean oinarritzen zuten taldearen pisua.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, azkenik, gizabanakoaren eskubideak ere jokoan daudela, eta teknologien aurrean ez ezik, horiek diseinatu eta maneiatzen dituztenen aurrean ere otzan bilaka gaitezkeela. Onartu genuke teknologiak hedatu egingo direla eta hedatu behar dutela,
|
baina
beren aplikazioan ez ezik, baita kontrolean ere.
|
|
|
Lehen aldia da elkarri eskua ematen diotela. Eskutik hartuta egin dituzte metro batzuk,
|
baina
berez berez lasaitu dira atzamarrak. Izerditan du eskubarrua Martiñak.
|
|
|
Hasieran, Pariseko La Defensen ikusitako eraikinen bila ibili nintzen Madrilen eta guztien artean Kio dorreak begitandu zitzaizkidan garaien ikurrik ikurrenak,
|
baina
berez eroriko zenari ez zegoela zertan bultzaturik sartu zitzaidan buruan. Pisako dorre berritu eta bizki horiek zutik eusteko nahikoa lan izango dute bestela ere, zimaurra baitute oinarrietan, burdinaren eta porlanaren lekuan.
|
|
|
Ezin naiz ezertaz gogoratu. Ikasketa buruak ez nau gogoko, uste baitu ez ditudala ikasleak ondo manejatzen; nire izaera ahulagatik, bere ustez,
|
baina
berak, zer dela-eta hartu du postu hori. Eskola gutxiago emateko.
|
|
|
Esate baterako, NOR NORK saileko pluraleko adizkietan ditiat hobetsi da dizkiat en ordez, eta zenbaitek ez dute ikusi oso begi onez. Egia da, izan, dizkiat tankerakoak asko erabili direla joan den aspaldian,
|
baina
berez Gipuzkoakoak dira, eta ez, gainera, Gipuzkoa osokoak. Euskal Herria osotasun guztian hartuta, it hedatuagoa dago zki baino.
|
|
2016
|
|
|
Gorroto dut punki edo anarko izaeraz janzten diren horiek. Dena kritikatzen eta beraien zilborrak bai,
|
baina
beren buruak ikusteko gaitasunik ez dutenak.?
|
|
|
Baina zaintzailea iristen zenerako gehienak joanak izaten ziren. Inoiz purua eskuan zutela topatzen zituen eraikuntzako langile zaratatsu haiek, pattar kopari azken zurrutada eman eta berriz obrara bueltatzeko pronto,
|
baina
beren solasetan murgilduta ibiltzen ziren, eta ez zioten zaintzailerari ia begiratu ere egiten.
|
|
|
Alabari esan diot ez dudala egundo reality bat osorik ikusi,
|
baina
beren sail hori ikusiko dudala.
|
|
|
Begirada goseti horien artetik (kiratsak oka egiteko gogoa eman omen zien hasieran eta lurreko plastikoek hozkirria) igaro ondoren, beraz, jende uholdearen baitan murgildu ziren eta itsaso bortitzak bezala eramaten omen zituen batera eta bestera ezdeus sentiarazteraino,
|
baina
beren gainetik zegoen indarrari men egite horrek ba omen zuen halako atsegin bat, barregarria ere suertatzen zitzaiena, batak bestearen berri galdu eta berehala berriro elkartzea lortzen baitzuten.
|
|
|
Tartean bazeuden punk itxurako batzuk, janzkeragatik nabarmenagoak. Galtza urratuak, besagain tatuatuak eta zintzilikarioak zituzten,
|
baina
beren narrastasunean txukunegiak iruditu zaizkit benetakoak izateko. La Polla Records taldeko kantak zioen bezala,, punky de postal, punk de escaparate?
|
|
|
A: Kanporatu zituzten, bai,
|
baina
beren helburua lortu eta gero. Euskal Herriaren, edo Euskal Herriaren zati baten ukoa agertu zuten, garbi asko, eta hortik aurrera bost axola Juan Carlosek bere hitzaldian esan zuena edo ez zuena.
|
|
|
Haurdunaldi haren berri jakin zenean, esan dugu lehen ere, geldirik egoteko aholkatzen zioten denek, ez ezer egiteko, ez deus pentsatzeko, bere kimu jaiogabe haren hazkuntza ez bazen, gorputzaren emankortasun haren berezko osagarri eta ondorio naturala gogoaren antzutze bat balitz bezala; baina, hau ere esana dugu eta orain argituko, kontrako efektua lortu zuten, elkortu ordez zabaldu egin baitzen Begoñaren perspektiba, hedatu haren kezken eremua, ugaldu pentsaketan aritzeko denbora, zorroztu analisirako gaitasuna. Itsasontziaren mugitu ezin hura denentzat zen mintzagai eta kezka iturri, baina emakumeek horixe baizik ezin zuten egin, kezkatu eta mintzatu, aldi berean haurrak zaindu eta beste hainbat zereginez arduratu behar zutelako; gizonak, aldiz, berdin berdin kezkatzen eta mintzatzen ziren,
|
baina
beren buruei garrantzi gehiago emanez, ohi dutenez: batzordeak osatzen zituzten, ordezkariak bidaltzen zituzten kapitainarekin edo portuko agintariekin hitz egitera, batzarrak egiten zituzten hurrengo pausoak erabakitzeko...
|
|
|
Denboran zehar, bata bestearen atzetik bururatu zitzaizkion hipotesi hauek, inuxenteenetik gordineneraino, baina gero, boladaren arabera, lehengo uste garbi hartara itzultzen zen, edo berriro iritzi maltzurragora lerratu. Lehenengotan pentsatu zuen, Begoñak eta Koldok, haragizko bekatu eder eta miragarri hura, beren gorputzen suak eramanda eta ia oharkabean egin zutela, baina, ohartu zirenean, egindakoaz damutu bezala egin zirela, Edengo baratzean Jainkoak Adan eta Ebari beren biluztasuna ikusarazi zien moduan; orduan, elkarrenganako amodioz beterik
|
baina
beren sinesmen eta uste sendoen kontra zihoan ekintza hartaz lotsaturik, beren okerra lehenbailehen zuzendu nahi izan zutela, Jainkoaren eta gizon emakumeen aurrean beren egoera bedeinkatu eta zilegiztatzeko. Ondoren, bestelako pentsamendua izan zuen Alsinak:
|
|
|
Bien nahasketa bat, ia seguru. Agian ez zen bizikletan ibiltzeko unerik onena,
|
baina
beraiei asko gustatzen zitzaien giro hartan pedalei eragitea.
|
|
|
Astakilo samarrak ziruditen. Euskaltelen jantziak zituzten aita semeek ere beraienak atera, ongi puztu eta elkar joka hasi ziren holandarren antzera,
|
baina
beren txirrindulari faboritoen izenak oihukatu gabe. Josebak bere aita gogoratu zuen nostalgiaz, eta nola eramaten zuen haurretan txirrindulariak ikustera Altzateko Igoerara.
|
|
|
Bestetik, sentsibilizazio lana: «Euskaraz dakiten herritar asko ditugu, euskaldunak,
|
baina
beren burua ez dutenak euskaldun sentitzen. Horrek exijitzen du, sentsibilizazio kanpainez gain, gizartearen erdigunean jartzea euskaraz bizi den herri bat:
|
|
2017
|
|
|
Sugea arrastaka atera zen etxe azpitik. Jasonek esan zuen berak ez ziela beldurrik sugeei eta Caddyk esan zuen Jasonek baietz
|
baina
berak ezetz eta Vershek esan zuen nola batak hala besteak baietz eta Caddyk esan zuen zintzo egoteko, aitak esan bezala.
|
|
|
Hala ere, ordezkari horrek argi hitz egin zuen Siriako matxinoen talde nagusiaz: . Ez dugu deus Siriako Armada Askearen kontra [SAA, matxino arabiarren indar armatu nagusia],
|
baina
beren eskualdean borrokatu behar dute, eta ez hemen?.
|
|
|
Nik uste beraiek ulertzen zutela auziren bat zuten presoei ez besteri zegokiela hitzarmen hau. Egia da beraiek atxilotutako gehientsuenek auziren bat zutela,
|
baina
beraien aburuz auzirik ez zen, eta errusiar bat baino bere buruarekiko zuzen uste haundiagokorik inor ez dago. Bere aitorpenetan ere errusiarrak zuzentzat dauka bere burua:
|
|
|
Ama alaba biak zeuden beraien aulkietatik zutituta. Mahai gainean zituzten gosarietako ontziak,
|
baina
beraien begiak ateari so ziren, ez beste ezeri. Ateaz harunzko zarata haiek pregoi ziren.
|
|
|
bilatzen diharduela isilean. Harro esaten duela, norekin bakarrik baino hobeto??,
|
baina
berez inbidia ematen diola besteak, normal izate horrek, familiako erosketek. Nahi ez badu ere, balizko bizimodu horrek bakarrik salba dezakeen ustea ikusten dut haren begietan, eta sarri broma bat eginez salbatzen du bere bizi hautua duintasun apurrez.
|
|
|
Etxera heltzean, gogoan dut arratsaldeko programa horietako bat ematen ari zirela. Gonbidatuak aulkietan eserita zeuden eta bakoitza bere istorio triste eta korapilotsua kontatzen ari zitzaion ez dakit zergatik
|
baina
beraiekin haserre zirudien aurkezle bati. Nola galdu zuten norbaitekin zuten harremana egin zuten okerren baten erruz, zenbat urte zeramatzaten elkarri hitzik esan gabe, nola sumatzen zuten bestearen falta eta zenbateraino sentitzen zuten gertatutakoa.
|
|
|
Hutsik zegoen lehen ziega,
|
baina
beren ziegetan zeuden bigarren, hirugarren, laugarren eta bosgarreneko presoak.
|
|
|
Pozik nago neure buruarekin, naizen bezalakoa izanik, desiratzaileagoa desiratua bainoago. ...arras moztua daramatenak, janzten ez dakitenak, kiratsa botatzeko beldur direnak, hortz ustelak, moldatzen ez dakitenak, gizonen oparirik jasotzen ez dutenak, txorta egin nahiko liekeen nornahirekin joko luketenak, urdanga zikinak, putaxkak, alu idorrak, tripontziak, gizon izan nahiko luketenak, gizonak direla uste dutenak, aktoresa porno izatea amesten dutenak, gizonak bost pito axola zaizkienak
|
baina
beren adiskideez arduratzen direnak, ipurtandiak, ile latz eta beltz beltzak izanik ere depilatu nahi ez dutenak, emakume basatiak, zaratatsuak, pasaeran dena apurtzen dutenak, lurrindegiak gustatzen ez zaizkienak, ezpainak gorriegi daramatzatenak, ezin direnak, nahiz eta irrika bizian egon, motxinbero pinpirinak bezala jantzi gorputz okerrak direlako, kalean gizonen moduan jantzi eta bizarra era...
|
|
|
Gure legearen arabera, Kongresuak erabakitzen du zer funts erabili programa guzti guztietarako. Presidentea jazarroi hutsa izango da, bai, eta bere jazarroi pulpitutik immigrazio politikez hitz egingo du nahi badu,
|
baina
berez ez dauka dolar bakar bat ere horretan gastatzeko. Trumpek iragarri duen politika orok du bere kostua, kostu handia zenbaitetan, eta diru hori zeini eskatu behar?
|
|
|
garai batean txartela eramaten zuen paparrean. Sara edo Sandra atsegin eta adeitsua zen,
|
baina
beren elkarrizketak inoiz ez ziren prezioei edo eguraldiari buruzko iruzkinetatik haratago joan: neska hark gehiegi zekien berari buruz.
|
|
2018
|
|
|
Batetik, uler liteke maskarada dela ontologia sexual baten ekoizpen performatiboa, itxuratze bat «izatearen» planta sinesgarriak egiten dituena; bestetik, uler liteke maskarada dela desira femenino baten ukazioa, eta horrek aurresuposatzen duela aurretiko femeninotasun ontologikoren bat dagoela, ekonomia falikoak normalean errepresentatzen ez duena. Irigaray ildo horretatik doa dioenean «maskarada(...) [dela] emakumeek egiten dutena(...) gizonaren desiran parte hartzeko,
|
baina
beren desirari uko egitearen kostuan». Beraz, lehendabiziko zeregina izango litzateke genero ontologiaz hausnarketa kritiko bat egitea hura (des) eraikuntza parodikotzat hartuta, eta, agian, «itxuratzearen» eta «izatearen» arteko bereizketa labainkorrak zabaltzen dituen aukera mugikorrak aztertzea, ontologia sexualaren alderdi «barregarria» muturrera eramanez, Lacanek modu partzialen besterik aztertzen ez duena.
|
|
|
Gure amak esaten dau danean dinoela zeozer izango dela,
|
baina
berak ez dauela sinisten gabonetan etxean egongo zarienik. Horretan, gure umea zelebrea da.
|
|
|
Ez dugu patologikoa kontsideratzen. Erditze osteko desoreka hormonalak eragiten du, nekadurak eta lo ezak areagotu dezakete,
|
baina
berez birrintzen da, aste batzuen ostean. Sintomak zeintzuk diren?
|
|
2019
|
|
|
Gutun trukaketa hasi zuten. Eta ikusi ei ziren inoiz,
|
baina
beraien gutunetan zegoen kimika ez zen gorpuztu. Haien harremanak papera baino ez zuen izan.
|
|
|
Egiaz, ezin ukatuzkoak dira datu horiek guztiak,
|
baina
berez ez dute ezer esan nahi. Gorputza existentziaren bitartez definituz giza ikuspegi bat onartzen dugunez gero, biologia zientzia abstraktu bihurtzen da; datu fisiologikoak (giharretan indar gutxiago izateak) esanahi bat duenean, esanahi hori testuinguru oso baten mende dago;, ahultasuna?
|
|
|
–Masokismoa saialdi bat da, ez bestea liluratzekoa nire objektibotasunaren bidez, baizik neure burua liluratzekoa besterentzako nire objektibotasunaren bidez?. Saderen Juliette eta La Philosophie dans le boudoir liburuko [Filosofia apaingelan] dontzeila gaztea modu guztietara ematen zaizkio gizonari,
|
baina
beren plazera lortzeko: ez dira inondik ere masokistak.
|
|
|
dituen emakumeak, berriz, ez dio inola heltzen munduari; ametsetan bizi da, abstrakzioan, hustasunean. Ez daki zein den adierazten dituen ideien garrantzia; esaten dituen hitzek ez dute batere zentzurik haren ahotan; finantzetan edo industrian dabiltzan enpresagizonek, baita jeneralek ere batzuetan, onartzen dituzte nekeak eta kezkak, eta bere gain hartzen dituzte arrisku batzuk; truke bidegabe batean erosten dituzte pribilegioak,
|
baina
beren buruarekin ordaintzen dute bederen; haien emazteek, berriz, ez dute ezertxo ere ematen jasotzen duten guztiaren truke, ez dute ezertxo ere egiten, eta sinetsita daude, are fede itsuagoz, ezin iraungizko eskubideak dituztela. Beren harrokeria hutsalaren, ezgaitasun erabatekoaren, ezjakintasun tematiaren ondorioz, giza espezieak sekula sortu dituen izaki inutilenak eta ezdeusenak dira.
|
|
|
Gizadiaren erdiarekin dituzten harremanak komertzialak direnez, eta gizarte osoak paria gisa tratatzen dituenez, prostitutek elkartasun estu estua izaten dute batak bestearekin; batzuetan, lehian ibiltzen dira, eta bekaizkeria diote elkarri, elkar iraintzen dute, elkar jo, baina elkarren behar ezinago sakona dute, kontraunibertso? bat eratu eta giza duintasuna berreskuratzeko; kidea da konfiantzazko laguna eta lekukorik onena; hark miresten dizkio soinekoa eta orrazkera, eta gizona seduzitzeko bitartekoak dira biak, bai,
|
baina
berez helburuak balira bezala agertzen dira gainerako emakumeen begirada inbidiazko edo miresmenezkoetan.
|
|
|
Neskatoak ezinegonaz hartzen ditu, atsekabez. Bularrak eta ile sistema garatzean, sentimendu bat sortzen da, batzuetan harrotasun bihurtu
|
baina
berez lotsa dena; bat batean, haurrak pudorea adierazten du, ez du biluzik egon nahi ezta ahizpen edo amaren aurrean ere, bere burua aztertzen du izuz blaituriko harriduraz, eta larriturik ikusten du nola handitu den nukleo gogor eta pixka bat mintsu hori, ordu arte zilborra bezain xaloak izaniko titiburuen inguruan agertu zaiona. Kezkatu egiten da halako ahulunea duela ikusirik:
|
|
|
Mesfidati zegoen jendea, ihesi iritsitako ipartarrek jakinaren gainean jarri baitzuten. Hegoaldeko lurretan mugitzeko askatasuna utzi zieten,
|
baina
beren arazoetan nahastu gabe. Erraza izango zen Jaurerriberriko gizonentzat hegoaldeko herri xumeak azpiratzea, mesfidantzatik harago, ez baitzitzaien inoiz burutik pasatu beren lurrak iskiluak eskuetan hartuta defendatzea.
|
|
|
Hemen esaten da hauek izan zirela San Antoniok, bizirik zegoela, egin zituen mirakulurik garrantzizkoenak, baina hil eta gero ere zenbatu ezin ahala mirakulu egin zituela, eta hain kalitate handikoak non ez baitaude zorretan, gaur den egunera arte, bere presentziaren bidez eragin zituenekin, paper honetan horietako bat aipatzen da, esan den guztiaren frogagarri, eta honako hau da, San Antoniok bere debotoa zen emakume antzu bat emankor bilakatu zuela, eta itxura gabeko puska batez erditu zelarik, izaki dotore bihurtu zuela, hala mirakulu erdia baizik ez zena mirakulu oso bilakatu zuelarik. ...zatzen ziren, ordea, halako moldez non ez zegoen antzematerik zer hizkuntzatan ari ziren, ingelesen hizkuntzan, akitaniarrenean, bretoienean, flandestarrenean edo koloniarrenean ari ote ziren, edo eta, batzuek, eta ez gutxik, esaten zutenaren arabera, portugaldarrenean, Eta gero, Gero bi hitz motelak zaldunaren hilobira itzuli zitunan, lehen baino debozio handiagoarekin, hau litekeena baldin bada,
|
baina
beren otoitzak otoitz galduak izan zitunan, bizi guztirako hitz motel gelditu baitziren, eta horrek ez gintizken horrenbeste harritu behar, zeren, bistan denez, mirakulu kontuetan ezin baitaitezke alderatu Henrique zalduna delako bat San Antoniorekin.
|
|
|
Kolore argiko Ford bat zen. Farolen argiak tonu laranjaz tindatzen zuen,
|
baina
berez horia zela zirudien, edo beharbada zuria. Modeloa nahasezina zen:
|
|
|
Berak, tolesgabeegia izaki, ez du ironia maite. Eta, hala ere, behingoagatik, emakumeak hasitako jokoari eusteko prest, merezi moduko erantzuna hausnartzen ari dela, hara non ikusten duen, urrun
|
baina
beraiengana hurbilduz, silueta da. Begiratu batera, gizon handi, mardul eta motela da inguratzen ari zaiena, adineko gizonen bat akaso.
|
|
2020
|
|
|
Zenbat eta handiagoa izan tokiko abere ekoizpen unitate lokalak, zenbat eta deskonektatuago izan lekuko hazkuntza industrialaren elikadura eta bertako lurra, orduan eta urrunagotik ekarri behar dira janari eta, batez ere, proteinak. Lekuan egina den txerriak edo oilaskoak edo oiloak ez du milaka kilometro eginen,
|
baina
beren hazkuntzarako beharrezkoak dituzten lehengaiek eginen dituzte milaka kilometro! Gainera, zenbat eta ekoizpen unitateak handiago, orduan eta distantzia gehiago (milaka kilometro, denak pilaturik) eskatzen dute ekoiztutako produktuek kontsumitzaileen platerera heltzeko (kantitate industrialetan ekoiztu guzia ez daiteke bertan kontsumitu!
|
|
|
–Ez omen zion arrazoirik eman
|
baina
berak, Osvaldok, Anerekin hasi zela uste zuen. Eta nik ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Eta horrela, zerrenda luze bat. Ukaezina da hobekuntza ekarri zuela haien bizitzetan,
|
baina
beraien egoerari asko falta zitzaion duintasun gutxienekoa izateko.
|
|
|
Inondikorik! Haurdun nengoela jakin nuenean utziko ninduen beldur izan nintzen,
|
baina
berak, munduko gauzarik naturalena balitz bezala," orduan ezkondu egingo gara!" erantzun zidanean, esker onak gainezka egin zidan, eta musu eman nion Sociedad Bilbainaren atarian. Esker ona!
|
|
2022
|
|
|
Erditzea eta haurdunaldia emakumeok bizi ditugu, bizitza aldatzen zaigu, eta horrek bere tempusa dauka. Gizonek beste zerbait bizi dute, ez dakit zer den,
|
baina
beraiei dagokie horri buruz hitz egitea. Lehenengo hilabeteetan aitak ama zaintzen egon behar du, gero etorriko dira aita eta umearen arteko harreman hori sortzeko momentuak eta espazioak, baina hasieran ez.
|
|
|
70eko hamarkada zen, eta bularra bost bat egunez emango zidan. Etxean egon nintzen, ni zaintzeko emakume bat hartu zutelako,
|
baina
beraien eredua lehenengo minututik haurtzandegian sartzea zatekeen. Gaur egundik begiratuta, gogorra egiten zait.
|
|
2023
|
|
|
Eta baita gizon eta emakumeak ere. Asko ziren zaurituak edo itsututa,
|
baina
beraien kideak berehala zituzten gainean laguntzeko prest, kementsu. Ez zuten horretarako asti handirik izan, ordea, zuloetatik itzal gris haietakoak ateratzen hasi ziren eta nahiko lan zeukaten haiei eusten.
|
|
|
–Banuke informazio bat zuri emateko... –Eñauten begiak piztu dira bat batean–
|
baina
berez ez nizuke deus erran... –eta berriz histu, piztu diren bezain agudo.
|
|
|
Nork nahi du Espainia horren parte izan? ...ez, horregatik egin behar zen ahalegina, jo eta hautsi, bertatik alde egiteko, baina denek ez zuten egin apustu bera, hain zuzen ere otsail horren amaieran ETA politiko militarrak, zu hilkutxatik atera zintuztenen lagunek, ofizialki eta ia solemneki jakinarazi zuen ematen zuela, handik pixka batera betiko desagertzeko, ordura arte bultzatu zituen xedeak (independentzia eta sozialismoa) lortu gabe
|
baina
beren kideak etxera libre itzultzearen truke; erabaki lotsagarri eta traiziozkoa orduko zure kideentzat, baina zer esango zenuke, lukete, genuke urteen joanean gertatu diren guztiak gertatu eta gero. Hobe isilik.
|
|
|
edo poliziei beren paper faltsuak erakutsi, ontzat eman eta beren bidea egiten utziko dietelakoan, edo autoa hantxe bertan utzi eta ihesari eman, arineketan. Di da batean erabaki behar eta Isidro komando buruak deliberatu du paperak erakustea,
|
baina
berak eta Joxek ez dute hitz egingo, euskal azentu nabarmenegia dutelakoan. Hortaz, altoa eman dien poliziari beren agiriak erakutsi eta zain geratu dira, atezuan, komando buruak seinalea eginez gero denek batera ihesari emateko.
|
|
|
Desesperazioa. Argiak itzali dira
|
baina
berak ezin du ikusi, itsu dago, ez daki norbait auto barrenean dagoen ala ez. Nondik agertu da?
|
|
|
Hiruren erantzuna ezezkoa izan zen: " Al Fasik esan zion sahararrek armak har zitzaketela,
|
baina
berek negoziatuko zutela Espainiarekin. Buabidek esan zion ezin ziotela mugimenduari lagundu Marokon demokrazia eskuratu arte.
|