2008
|
|
Arrigorriaga. Argala plazarengatik Dignidad y Justicia elkarteak Alberto Ruiz de Azua alkatearen aurka jarritako kereila artxibatu egin zuen Santiago Pedraz epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko zigor salak auzia berriz irekitzeko agindu zion. Hortaz, inputatu gisa deklaratu zuen Ruiz de Azuak joan den ekainean.
|
|
Zornotza. Txiki eta Otaegiren omenezko kalearen izenari eusteagatik David Latxaga alkatearen aurka jarritako kereila atzera bota zuen Pedraz epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko 3 zigor salak auzia berriz irekitzera behartu zuen. 4 zigor salak kereila behin betiko artxibatu zuen.
|
|
Hirurak Sozialista Abertzaleak taldea ez desegiteagatik zigortu zituen Espainiako Auzitegi Gorenak, eta erabaki hori berehala bete behar zela agindu zuen EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Horren aurkako helegitea jarri zuten Auzitegi Konstituzionalean,
|
baina
auzitegiak atzera bota du eskaera, behar baino lehen aurkeztu zutela eta.
|
|
20 eguneko epea dute epaia emateko,
|
baina
Auzitegi Goreneko iturriek berri agentziei esandakoaren arabera, ez dute epea agortuko eta hilaren 22rako publiko egingo bi alderdiak legez kanporatzen dituzten edo ez esaten duen epaia. Francisco Jose Hernandok sinatu behar du epaia Salako presidentea delako.
|
|
Fernandez de Ortegari, berriz, eraso eta desordena publikoa eragitea. Ertzaintzak Espainiako Auzitegi Nazionalera eraman zuen auzia,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ez zuen «terrorismo» deliturik ikusi eta auzia artxibatu egin zuen. EAEko Herrizaingo Sailak, ordea, garai batean egindako akusazioei eutsi eta kasua Gasteizko 1 Instrukzio Epaitegira iritsi zen.
|
|
Horren adibidea da akusazioek aipatutako «kutxa bateratua». Akusazioek zioten ANV, EHAK eta Batasunaren artean «kutxa bateratu bat» bazegoela,
|
baina
Auzitegi Gorenak onartu du ezin dela horrelako ondoriorik atera. «Ezin da ondorioztatu, beste daturik ezean, Batasunaren gastuei aurre egiteko, EHAKren eta ANVren diru sarreren zentralizaziorik zegoenik», aitortu du tribunalak epaian.
|
2009
|
|
Teresa Toda, Jose Luis Elkoro, Jesus Mari Zalakain, Isidro eta Patxi Murga, Pablo Gorostiaga eta Manu Intxausperen kasuan, laguntza eman izanaren delitua mantendu die,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ezarritako zigorra baino leunagoa jarri die, batez ere, delitu ekonomikoak ere dituztenen kasuan (horiei dagozkien kopurua ezartzeko beste irizpide bat erabili duelako).
|
|
Politikagintzan hasi zenetik gutxienez bitan egotzi diote ustelkeria,
|
baina
auzitegiek bietan errugabetzat jo dute buruzagi sunita.
|
|
Mozioaren aurka bozkatu eta gero, David Latxaga EAJko alkateak azpimarratu nahi izan du epaiketa militarra izan zela, eta haren ustez, bermerik gabekoa. Behin baino gehiagotan erran izan duen bezala, plazak izen horrekin jarraitu ahal izateko ahaleginak eginen dituela argi utzi du,
|
baina
auzitegietatik erabaki finkoa etortzen bada eta kontrakoa bada, onartu eta errespetatuko duela jakinarazi du. Txiki eta Otaegi plazaren izena aldatzeko bi auzi daude irekita; bata, Mikel Cabieces Espainiako Gobernuak Araba, Bizkai eta Gipuzkoan duen ordezkariak jarritako salaketaren ondorioz, eta bestea, Espainiako Estatuaren abokatuak jarritako salaketaren ondorioz.
|
|
Nyan Win Suu Kyiren abokatuetako batek esan duenez, Rangungo epaitegiak ez du helegitea onartu,
|
baina
Auzitegi Gorenera joko dute. Euren esku dauden bide guztiak urratuko dituztela agindu du.
|
|
Espainiako Barne ministroak kereilak jarri zituen torturak salatu zituztenen kontra. Joan den ekainaren 23an izandako auzi saioan, defentsak eta fiskalak auzia behin betiko zarratzeko eskatu zuten,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko Zigor Sala epaitzearen alde agertu zen hilabete berantago. Akusazio partikularrik gabeko epaiketa honetan, AVT eta Dignidad y Justicia azaltzen dira herri akusazio gisa.
|
|
Eta horiek guztiak ikertzeko, sumario bereizi bat zabaldu zuen epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionalean ikertzekoa, ustezko irregulartasun arrunt horiek guztiak ETAren mesederako egin zituztelakoan. 2003ko udazkenetik, beraz, bi sumario izan ditu Egunkaria auziak:
|
2010
|
|
Iazko irailean bete zituen 20 urte preso,
|
baina
Auzitegi Gorenak 197/ 06 doktrina aplikatu dio
|
2011
|
|
Izan ere, hiru magistratu «progresistak» eta hiru «kontserbadorek» osatzen dute ebazpena eman behar zuen bigarren aretoa. Ponentea Francisco Hernando zen, «kontseradorea».Hain justu, hura errekusatu zuen Bilduk herenegun,
|
baina
Auzitegiak ez dio arrazoirik eman. Auzitegi Goreneko 61eko aretoko presidente zen Hernando, 2003an Batasuna legez kanpo utzi zutenean eta geroagoko legez kanporatze prozesuetan, harik eta 2008an kargua utzi zuen arte.
|
|
Bildu hankamotz dagoen koalizioa baita oraindik. Hankamotz, koalizioa hiru alderdik eta independenteek osatu behar zutelako,
|
baina
Auzitegi Gorenak Sorturi alderdien erregistroan izena ematea debekatu zionez, ezker abertzalearen alderdi berria ez dago koalizioan, legeztatzea lortzen badu ateak irekita edukiko dituen arren. Egia da, dena den, ezker abertzaleko boto emaile ia denak independentista ezkertiarren koalizioko zerrendekin identifikatzen direla, ezker abertzalea ofizialki zerrenda horietan ez egon arren.Auzitegi Konstituzionalak ez du lana amaitu.
|
|
Jose Mari Sagardui Gatza euskal preso ohiaren aldeko omenaldi batean parte hartzeagatik Otegiri egindako epaiketa baliorik gabe utzi zuen Auzitegi Gorenak joan den otsailean, Murillok alderdikeriaz jokatu zuela iritzita. Goirizelaiak gogoratu duenez, Bateragune auzitik kanpo uzteko eskaria egin zuen,
|
baina
auzitegiak ez zuen onartu.Bestalde, Bilbon eginiko prentsaurreko batean, Rodolfo Ares Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailburuak auzipetuei eskatu die epaiketa ETAren «amaiera» eskatzeko balia dezaten. Otegik eginiko adierazpenak, berriz, «duela urte batzuk» oso egokiak izango zirela adierazi du.
|
2012
|
|
Osakidetzak eskainitako postuen doblea litzateke beharrei erantzuteko, sindikatuen ustez. SATSEk auzitara ere jo zuen,
|
baina
auzitegiek arrazoia eman zioten Jaurlaritzari.
|
|
Iraganean ere hainbat negoziazio prozesu egin dituzte gobernuak eta MILFek. 2008an aurreratu zuten gehien,
|
baina
Auzitegi Gorenak prozesua geldiarazi zuen, eta MILF borroka armatura itzuli zen. Oraingoan, ordea, baikortasun handiagoa hedatu da.
|
2014
|
|
Presazko bidetik jo zuen udalak lehenbizi: salaketa aurkeztu orduko dekretua bertan behera uzteko eskatu zuen,
|
baina
auzitegiak ezezkoa esan zion. Urtarrilaren 14an iritsi zen autoa.
|
|
Marey ez zen, inondik ere, beraiek uste zuten ETAko diru arduraduna eta horregatik libratu zen. Amedok ederki asko dakizki horiek guztiak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko epaileek ez dute inoiz interes zipitzik agertu horri guztiari buruz. Bere garaian, kartzelan urte batzuk egin ondoren, Amedok hainbat kontu azaldu zizkion epaileari.
|
2016
|
|
Haatik, gobernuak ukatu egin du botoak erosi izana. «Oposizioak zabaldu du botoen truke dirua eskaintzen ariko gatzaizkiela; ez du batere oinarririk edo funtsik informazio horrek», adierazi du gobernuak ohar batean.Joan den hilabetean Rousseffek hautatu zuen Lula ministro,
|
baina
Auzitegi Goreneko epaile batek bertan behera utzi zuen izendapena behin behinean, haren aurkako akusazioa oztopatzeko egina zelakoan. Fiskaltzak duela gutxi aholkatu du izendapena ezeztatzea.
|
2018
|
|
Batzordeak eta Kontseiluak, baina baita zenbait estatukidek ere (bereziki, Frantziak eta Espainiak) eragindako presio izugarrien ondorioz, EBJAk baieztatu zuen akordioa deuseza izango zela soilik, esanbidez, hau da, modu espresuan, Mendebaldeko Saharan aplikagarria zela ezarriko balu. Egia da akordioak ez zuela halakorik esaten,
|
baina
auzitegiaren aurrean Batzordeak eta Kontseiluak aitortu zuten lurralde sahararrean aplikatzen ari zela... 2018ko otsailaren 7an, EBJAk Maroko eta Europar Batasunaren arteko Arrantzako Akordioaren legaltasunari buruzko epai bat argitaratu du. Berriro ere, Europako instituzioen eta estatu batzuen presioek eragina izan dute erabakian.
|
|
zazpi urteko espetxe zigorra eskatzen du auzipetu bakoitzarentzat «desordena publiko terroristak» delituagatik, eta, horretaz gain, beste bost urtez zainpeko askatasunean egotea eta 30.000 euro baino gehiagoko isuna, kalte ordainak direla eta.Auziak badu paralelismorik Altsasuko auziarekin. Hemen ere, Nafarroako auzitegiek, 4 Instrukzio Epaitegiak hasieran eta Probintzia Auzitegiak geroago, ebatzi zuten delituak «larriak izan arren» ezin zitezkeela terrorismotzat jo,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko epaile Carmen Lamela. Altsasuko auziko instrukzio fasea ere hark eraman zuen, ez zen iritzi berekoa izan, eta, azkenean, Auzitegi Nazionalaren esku gelditu da epaiketa.AEMren salaketaAEM Amnistiaren Aldeko eta Errepresioaren Aurkako Mugimenduak esan du «gezurra» dela auzi honetan Poliziak plazaratu duen «bertsio ofiziala», eta «era guztietako manipulazioak» erabili dituztela gazteak eta Errepresioari Autodefentsa izeneko dinamika «epaitu eta zigortzeko».Adibidez, Poliziak AEMko kide izatea leporatu die epaitutako gazteei.
|
2020
|
|
2012tik dator gatazka Arabako Celsan: enpresak erregulazio txostena aurkeztu zuen 178 behargin kaleratzeko,
|
baina
auzitegiek baliogabetu egin zuten erabaki hura, eta langileak berriz hartzera behartu zuten. Protesta ugari izan ziren orduan ere.
|
|
Ordura arteko tartean, ordea, izango da berririk auzitegietatik. Espainiako Hauteskunde Batzordeak urtarrilaren 3an ebatzi zuen Torraren diputatu kargua bateraezina dela Kataluniako Auzitegi Nagusiak desobedientziagatik ezarri zion zigorrarekin,
|
baina
auzitegi horren kondena ez da irmoa oraindik; izan ere, Torrak helegitea aurkeztu du Espainiako Auzitegi Gorenean, eta hark ez du erabaki oraindik. Gorenak, baina, Hauteskunde Batzordearen erabakia babestu zuen joan den ostegunean.
|
2021
|
|
Eusko Jaurlaritzak deialdi berezituak egin nahi zituen zortzi urtetik gorako antzinatasuneko langileentzat,
|
baina
Auzitegi Konstituzionalaren epai batek aukera hori galarazi zuen Polizia Legean. Legebiltzarrean eztabaidan dagoen Kidego eta Eskalen Legeak ere jasotzen du aukera hori, eta horri eusten dio Jaurlaritzak, nahiz eta arriskua hor egon bertan behera gelditzeko.
|
|
Urtarrilaren amaieran hasi zuen Hego Sudango Gobernuak Auzitegi Hibridoa eta justizia trantsizionalerako gainerako mekanismoak eratzeko prozesua, baita Egiaren Batzordea osatzekoa ere,
|
baina
auzitegia arautuko duen estatutua onartu gabe dago oraindik. «Bidegabekerien gaineko erantzukizun falta eta legerik gabeko egoera orokortua giza eskubideen urratze larrien zigorgabetasuna hauspotzen ari da Hego Sudanen», adierazi zuen UNMISSek otsailean.
|
|
Hortxe dago lehen aipatu dudan nagikeria. Auzitegi Gorena ahalegintzen da erabaki koherenteak ebazten,
|
baina
Auzitegi Gorenak ez du erantzunaren filosofoen harria aurkituko. Hala ere, niri iruditzen zait merezi duela ate hori ere jotzeak.
|
|
Entitate publikoaren arabera, «erabateko gardentasunez» jokatu du une oro, «ezarritako prozedura guztiak betez». Gogoratu du orain arte elkarteak jarritako «salaketak eta helegiteak» hogei baino gehiago izan direla,
|
baina
auzitegiek «beti» erabaki dutela horiek aintzat ez hartzea.
|
2022
|
|
Atzo egin zioten autopsia, Iruñeko Auzitegi Medikuntzako Institutuan. Tuterako 1 Instrukzio Epaitegiak sekretupean jarri zuen kasua,
|
baina
auzitegi bereko bigarren aretoari pasatu zion atzo, hura baita indarkeria matxistako kasuetan espezializatutakoa. Hildako emakumeak ez zuen aurrez tratu txarrekin lotutako salaketarik jarri, beste kasu askotan gertatzen den bezala.
|
|
Bai,
|
baina
Auzitegi Nazionala utzi dugu bazterrera, eta hori ere kristoren lorpena da. Egin dugun borrokaren ondorioz, konstruktu hori, ETAko kide izatearena, atzera bota behar izan dute, eta baldintzak eman dira askatasunean bizi ahal izateko.
|
|
Giza Eskubideen Europako Auzitegiak urtarrilaren 18an emandako sententzia Espainian betearazteko modua da Auzitegi Gorenean berrikuspen helegitea jartzea,
|
baina
auzitegiko zigor salako hiru epaileek ez dute baimenik eman defentsak berrikuspen helegitea jartzeko ere.
|
|
Espainiako Auzitegi Gorenak atzera bota du Antton Lopez Ruiz Kubati eta Jose Miguel Latasa Getaria euskal herritarren absoluzio epaia, eta Auzitegi Nazionalari agindu dio beste ebazpen bat egiteko. Lopez eta Latasa ustez 1986an Aretxabaletan (Gipuzkoa) bi guardia zibil hiltzeagatik epaitu zituzten,
|
baina
Auzitegi Nazionalak absolbitu egin zituen 2020ko urrian.
|
|
Alabaina, jarraipena izan du aurten. Ebazpenari helegitea jarri zion Irungo Udalak, EAEko Justizia Auzitegi Nagusian bertan eta Espainiako Auzitegi Gorenean,
|
baina
auzitegi horrek irailean ez zuen onartu helegitea, idatziak legez bete beharreko exijentziarik ez duela bete iritzita. Modu horretan, itxitzat eman zuen auzibide hori.
|
|
Alabaina, jarraipena izan du aurten. Ebazpenari helegitea jarri zion Irungo Udalak, EAEko Justizia Auzitegi Nagusian bertan eta Espainiako Auzitegi Gorenean,
|
baina
auzitegi horrek irailean ez zuen onartu helegitea, idatziak legez bete beharreko exijentziarik ez duela bete iritzita. Modu horretan, itxitzat eman zuen auzibide hori.
|
2023
|
|
Abokatuak uste du ibilbide bat «oztopatzea» dela fiskalaren helburua, eta ez legea aplikatzea: «Presoak prest daude behar diren adierazpenak egiteko,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ez du bide hori hartu nahi». Hala, 72.6 artikuluaren interpretazio «politiko» bat egiten dutela salatu du Ostolazak, «argi eta garbi, presoen etxeratzea oztopatzeko».
|
|
2019az geroztik, Filipinak ez dira NZAren parte,
|
baina
auzitegiak argudiatu du baduela hilketa horiez ikertzeko eskumena, gertakari horiek herrialdea erakunde barruan zegoen garaikoak direlako. Halere, Manilak ez du kolaboratu ikerketetan, eta badirudi oraingoan ere ez duela kolaboratuko, Jesus Crispin Remulla Justizia ministroak gaur adierazi baitu haren gobernuek ez duela lankidetzarako asmorik:
|
|
Lehenago ere epaitu zituzten Gisasola, Abad eta Martinez atentatu horrengatik, eta Auzitegi Nazionalak errugabetzat jo zituen, delitua preskribatuta zegoela iritzi ziolako,
|
baina
Auzitegi Gorenak baliogabetu zuen epai hura, eta epaiketa berriro egiteko agindu zuen. Bigarren epaiketa horren ondorioz iritsi da orain jakinarazi duten zigorra.
|
|
Datozen egunetan nahi duten espetxean aurkezteko aukera dute biek,
|
baina
auzitegiak adierazi du hala egiten ez badute Poliziari aginduko diola haiek atxilotzeko. Autoetan, auzitegiak kasuaren «larritasuna» nabarmendu du, eta adierazi ezarritako zigorrak luzeak direla.
|
|
Horrez gain, espetxe baimenetarako ere argudio berak erabiltzen dituztela gehitu dute, eta irakurketa hertsi bat egiten dutela horiek ahalik eta gehien atzeratzeko: legearen arabera, nahikoa da zigorraren laurdena beteta edukitzea,
|
baina
Auzitegi Nazionalak bi herenak edo hiru laurdenak beteta ez izatea argudiatu izan du horiek atzera botatzeko. «Baimenak espetxe onuratzat hartzen dituzte oraindik ere, tratamendu tresnatzat hartu beharrean».
|
|
Ordurako, beteak zituen zigorraren hiru laurdenak. Iaz eman zioten hirugarren gradua lehen aldiz,
|
baina
Auzitegi Nazionalak atzera bota zuen.
|