|
2004
|
|
|
Iñaki de Juana Chaos euskal presoak urriaren 22an atera behar zuen kalera, espetxean 16 urtetik gora egin eta espetxe zigor osoa bete ondoren. Madrilgo Espetxe Zaintzako Epaitegiak 1.300 erredentzio egun onartu dizkio espetxealdian zehar,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko Espetxe Zaintzako Epaitegi Zentralak egun horiek denak errebisatu behar dituela jakinarazi du. Iñaki de Juana Chaos presoa, hainbat arrazoi medio, sarritan agertu da Espainiako komunikabideetan.
|
|
2006
|
|
|
Jon Agirre ere egoera horretan dago. Urrian irten behar zen Agirre,
|
baina
Auzitegi nazionaleko erabakiaren arabera, 2011ra arte egon daiteke espetxean. Jon Agirre, gainera, gaixorik dago eta hainbat ebakuntza egin diote.
|
|
2007
|
|
|
Egunkaria auzian Dignidad y Justiciak ordezkatzen duen akusazioak 12 eta 14 urte bitarteko espetxe eskaera egin du. Fiskalak aurten bertan auzia ixteko egin zuen eskaerarekin guztiz neurri kontrajarria,
|
baina
Auzitegi Nazionalak lasai bideratzen duena. Eskaera handia, fiskalaren eskari eza orekatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Arrigorriaga. Argala plazarengatik Dignidad y Justicia elkarteak Alberto Ruiz de Azua alkatearen aurka jarritako kereila artxibatu egin zuen Santiago Pedraz epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko zigor salak auzia berriz irekitzeko agindu zion. Hortaz, inputatu gisa deklaratu zuen Ruiz de Azuak joan den ekainean.
|
|
|
Zornotza. Txiki eta Otaegiren omenezko kalearen izenari eusteagatik David Latxaga alkatearen aurka jarritako kereila atzera bota zuen Pedraz epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko 3 zigor salak auzia berriz irekitzera behartu zuen. 4 zigor salak kereila behin betiko artxibatu zuen.
|
|
|
Erredentzioei esker, 2004ko urrirako eman zioten kaleratze data.
|
Baina
Auzitegi Nazionalak onurak kendu, eta 2005eko otsaila jarri zion kaleratze data berria.
|
|
|
Fernandez de Ortegari, berriz, eraso eta desordena publikoa eragitea. Ertzaintzak Espainiako Auzitegi Nazionalera eraman zuen auzia,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ez zuen «terrorismo» deliturik ikusi eta auzia artxibatu egin zuen. EAEko Herrizaingo Sailak, ordea, garai batean egindako akusazioei eutsi eta kasua Gasteizko 1 Instrukzio Epaitegira iritsi zen.
|
|
2009
|
|
|
2008ko urrian Gerra Zibileko eta frankismoko krimenak ikertzea erabaki zuen Garzonek,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko fiskaltzak helegitea aurkeztu zuen, epaileak horretarako eskumenik ez zuela argudiatuta. Ikertu beharrekoa ez zela justizia unibertsalari dagokion auzia eta, beraz, gai horiek lurralde bakoitzeko auzitegiek eraman behar dutela zioen errekurtsoak.
|
|
|
Gauzak horrela, elkarteak 12 eta 44 urte bitarteko espetxe zigorra eskatu du eurentzako
|
baina
Auzitegi Nazionaleko Fiskaltzak berriz sumarioa artxibatzea eskatu zuen ez baitzegoen ETA eta Egunkariaren arteko lotura frogatzen zuen erakuslerik.
|
|
|
2008ko urrian Gerra Zibileko eta frankismoko krimenak ikertzea erabaki zuen Garzonek,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko fiskaltzak helegitea aurkeztu zuen, epaileak horretarako eskumenik ez zuela argudiatuta. Ikertu beharrekoa ez zela justizia unibertsalari dagokion auzia eta, beraz, gai horiek lurralde bakoitzeko auzitegiek eraman behar dutela zioen errekurtsoak.
|
|
|
Haiek guk adina dakite, gustura daude kideak Somaliara ekarriko dituztelako eta horregatik ez digute oraingoz tratu txarrik egiten,
|
baina
Auzitegi Nazionalak piratak ez bidaltzea erabakitzen badu, gu hiltzen hasiko dira, ohartarazi zuen.
|
|
|
Teresa Toda, Jose Luis Elkoro, Jesus Mari Zalakain, Isidro eta Patxi Murga, Pablo Gorostiaga eta Manu Intxausperen kasuan, laguntza eman izanaren delitua mantendu die,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ezarritako zigorra baino leunagoa jarri die, batez ere, delitu ekonomikoak ere dituztenen kasuan (horiei dagozkien kopurua ezartzeko beste irizpide bat erabili duelako).
|
|
|
Espainiako Barne ministroak kereilak jarri zituen torturak salatu zituztenen kontra. Joan den ekainaren 23an izandako auzi saioan, defentsak eta fiskalak auzia behin betiko zarratzeko eskatu zuten,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko Zigor Sala epaitzearen alde agertu zen hilabete berantago. Akusazio partikularrik gabeko epaiketa honetan, AVT eta Dignidad y Justicia azaltzen dira herri akusazio gisa.
|
|
|
Eta horiek guztiak ikertzeko, sumario bereizi bat zabaldu zuen epaileak,
|
baina
Auzitegi Nazionalean ikertzekoa, ustezko irregulartasun arrunt horiek guztiak ETAren mesederako egin zituztelakoan. 2003ko udazkenetik, beraz, bi sumario izan ditu Egunkaria auziak:
|
|
2010
|
|
|
Pozik agertu dira Egunkariako pieza nagusian auziperatuak zeuden bost lagunak. Absoluzioaren esperantza oso handia zen,
|
baina
Auzitegi Nazionalarekin beti komeni da jarrera prebentiboa edukitzea. Horregatik, Bosgarren Salaren epaia jakitean arnasa lasai hartzeko parada izan dute.
|
|
|
Alde batetik dio Egunkaria ixteko oinarririk ez zegoela eta inongo araudik ez duela epailea gaitzen komunikabidearen aktibitatea probisionalki suspenditzera. Del Olmok Zigor kodearen 129 artikulua erabili zuen euskal amarauna zarratzeko,
|
baina
Auzitegi Nazionalak orain dio artikulu hori ez dela nahikoa egunkari bat ixteko. Azken batean, itxiera inkonstituzionala izan zela iradokitzen du epaiak.
|
|
|
Bestalde, Cabiecesek gogora ekarri duenez, Justiziak ez du azken hitza esan ETAko presoen argazkiak erakustearen inguruan. Izan ere, Txori Barrote konpartsako lau kide absolbitu egin dituzte terrorismoa goratzeagatiko salaketagatik,
|
baina
Auzitegi Nazionalaren erabakia irmoa ez denez, ETAko presoen argazkiak kentzeko politika aldatzea ez dela beharrezkoa iritzi dio.
|
|
|
Justiziaren erabakiak errespetatu errespetatzen dituela,
|
baina
Auzitegi Nazionalak hartutako erabakiaren kontra dagoela erabat esan du Herrizaingo Sailak.Erabaki judizialaren argudioekin ados ez dagoela azaldu du Eusko Jaurlaritzak. Espazio publikoetan terrorismo delituengatik zigortutako presoen argazkiak jartzeak helburu bakarra duela uste du herritarren gehiengoak:
|
|
|
Ildo horretan, txosnan jarritako presoen kartelek ez dituzte biktimak gutxiesten eta iraintzen, eta ez die ospea galarazten?; presoak Euskal Herriko kartzeletara hurbiltzeko aldarrikapen elementua dira, auzitegiaren arabera.Era berean, epaiak dioenez, presoen argazkien inguruan ez zegoen ez Askatasunaren ez Amnistiaren aldeko Mugimenduaren ikurrik, eta txosna osoan ez zegoen ez ETAren aipamenik, ezta talde terroristarekin harremanik duen ikurrik ere. Dena den, hiltzaileen argazkien erakusketa publikoak salaketaren egileen sentsibilitatea eta sentsibilitate publikoa mindu lezake, idatzian irakurri ahal denez.Epaia ez da irmoa, eta bost eguneko epea dago, forma edo lege urratzea egotzita, kasazio helegitea aurkezteko.Eusko JaurlaritzaJustiziaren erabakiak errespetatzen dituela,
|
baina
Auzitegi Nazionalak hartutako erabakiaren guztiz kontra dagoela esan du Herrizaingo Sailak.Erabaki judizialaren argudioekin ados ez dagoela azaldu du Eusko Jaurlaritzak. Espazio publikoetan terrorismo delituengatik zigortutako presoen argazkiak jartzeak zigortuak omentzeko helburu bakarra duela uste du herritarren gehiengoak", Herrizaingo Sailaren hitzetan.
|
|
|
U RTARRILAK 21 Bide Eginez prozesuaren bukaerako proposamen politikoa egitekoa zen BECen Batasuna,
|
baina
Auzitegi Nazionalak debekatu egin zuen ekitaldia.
|
|
|
|
Baina
Auzitegi Nazionala ez da lanik gabe geldituko, euskal herritar gehiegiren zoritxarrerako. Udalbiltzako 22 auzipetuak ere zain dira, espetxe zigor gogorren mehatxua gainean dutela.
|
|
2011
|
|
|
Hots, lehenik epaia eman dute eta gero eraiki dute argudioa. Normalean, alderantziz izan behar luke,
|
baina
Auzitegi Nazionalak instrukzioa egiten du, baita epaia eman ere. Instrukzio epaile bat litzateke lehenik, frogak prestatzen dituena, eta gero Auzitegiak frogak landu eta erabili gabe sententzia eman behar luke.
|
|
2013
|
|
|
ETAko presoa Ipar Irlandara joan zen, aske utzi zutenean,
|
baina
Auzitegi Nazionalak espainiaratzea eskatu zuen, eta Tom Burgess epaileak onartu egin zuen eskaria 2010eko martxoaren 1ean. Presoaren defentsak helegitea jarri zuen, ordea, Belfasteko Auzitegiaren aurrean.
|
|
|
Izan ere, behin Madrilen DNA probak eginda, beste bi hilabete pasatxo eduki zituzten han gorpuak, senitartekoen hitzak erabiliz, «bahituta». 1995eko ekainaren 21ean ekarri zituzten gorpuak Euskal Herrira,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko Carlos Bueren epaileak baldintza zorrotzak jarri zituen gorpuak garraiatu eta lurperatzeari buruz.
|
|
|
Ondorioz, hainbat arlotan egindako ezkutuko mehatxuak besterik ez zen gertatu.
|
Baina
Auzitegi Nazionalean ohikoak dira horiek.
|
|
|
Atzo eman zuen Auzitegi Nazionalak Juan Carlos Arruti Paterra aske uzteko agindua, goizean auzitegi bereko fiskaltzak ETAko bederatzi eta GRAPOko lau preso aske uztea eskatu eta gero. 197/ 2006 doktrina edo Parot doktrina aplikatuta duten hamahiru preso horiek askatzea eskatu zuen fiskaltzak atzo arratsaldean,
|
baina
Auzitegi Nazionalak Paterra, Luis Maria Lizarralde Arume azkoitiarra eta Ignacio Rekarte azken biak Langraitz bidea deritzona hartuta aske uzteko agindu zuen. Horiez gain, Jaime Simon Quintela GRAPOko kidea ere askatzeko agindu zuen.
|
|
2014
|
|
|
Joan den urteko urrian, Europako Giza Eskubideen Auzitegiak Parot doktrina bertan behera utzita, Del Olmori espetxetik irteteko data 2020tik 2015eko urrira aurreratu zioten.
|
Baina
Auzitegi Nazionalaren irizpide berriarekin, ez da 2015ean irtengo, epaitegiak erabaki baitu zigorren zenbaketa bikoitza gisa ezagutzen den auzia ez ezartzea hari. Azken batean, doktrina berriarekin bi zigor epairen artean espetxean emandako denbora likidatzeko eskubidea ukatu du Auzitegi Nazionalak.
|
|
|
Marey ez zen, inondik ere, beraiek uste zuten ETAko diru arduraduna eta horregatik libratu zen. Amedok ederki asko dakizki horiek guztiak,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko epaileek ez dute inoiz interes zipitzik agertu horri guztiari buruz. Bere garaian, kartzelan urte batzuk egin ondoren, Amedok hainbat kontu azaldu zizkion epaileari.
|
|
|
Epaiketa burutzea bera da zentzugabea beraz".
|
Baina
Auzitegi Nazionalak esaten duena esaten duela," botere judiziala oro har, eta Auzitegi Nazionala zehazki, salbuespen politiken zutabe nagusienetakoak izaten jarraitzen" dutela uste du Bolinagak.
|
|
2015
|
|
|
Gorenak Barcinarena atzera bota,
|
baina
Auzitegi Nazionalak jarraitzen du ikertzen Banca Civicaren sorrera; eta Sanz eta Goñiren ondasunak.
|
|
|
Otegi espetxean dago 2009az geroztik," Bateragune" auziaren baitan. Batasuneko bozeramaile ohia 2016ko martxoaren 28an aterako da presondegitik; apirilaren 8an zen ateratzekoa kartzelatik,
|
bainan
Auzitegi Nazionalak 11 egunez aitzinatu du libratzea. Otegik debekatuta du kargu publikoan aritzea 2021eko otsaila arte.
|
|
|
Auzitegi Gorena eta Auzitegi Nazionaleko prokuradorearen arabera, 2010eko urteaz geroz ezarri zigorrei bakarrik aplikatu behar zaie kenketa. Arrospide eta Plazaola ETAko presoak aske utziak izan ziren,
|
bainan
auzitegi nazionalak berriz kartzelaratzea agindu zuen, Frantzian bete preso denbora kondutan ez hartuz.
|
|
|
Berriki, Auzitegi Nazionaleko prokuradoreak 29 urteko preso zigorra eskatu zuen Uribetxebarriaren kontra, 1986an Arrasaten Ramos guardia zibila hiltzeaz akusatuz. Uribetxebarriaren osasun egoeraz, hainbat txostenek presoaren minbizia sendaezina zela egiaztatu zuten,
|
bainan
Auzitegi Nazionaleko medikuak gezurtatu zituen, presondegian tratamendua segi zezakeela gaineratuz. Uribetxebarriak gose greba egin zuen, aske uztea aldarrikatzeko, eta ainitz presok bat egin zuten protestarekin.
|
|
2018
|
|
|
zazpi urteko espetxe zigorra eskatzen du auzipetu bakoitzarentzat «desordena publiko terroristak» delituagatik, eta, horretaz gain, beste bost urtez zainpeko askatasunean egotea eta 30.000 euro baino gehiagoko isuna, kalte ordainak direla eta.Auziak badu paralelismorik Altsasuko auziarekin. Hemen ere, Nafarroako auzitegiek, 4 Instrukzio Epaitegiak hasieran eta Probintzia Auzitegiak geroago, ebatzi zuten delituak «larriak izan arren» ezin zitezkeela terrorismotzat jo,
|
baina
Auzitegi Nazionaleko epaile Carmen Lamela. Altsasuko auziko instrukzio fasea ere hark eraman zuen, ez zen iritzi berekoa izan, eta, azkenean, Auzitegi Nazionalaren esku gelditu da epaiketa.AEMren salaketaAEM Amnistiaren Aldeko eta Errepresioaren Aurkako Mugimenduak esan du «gezurra» dela auzi honetan Poliziak plazaratu duen «bertsio ofiziala», eta «era guztietako manipulazioak» erabili dituztela gazteak eta Errepresioari Autodefentsa izeneko dinamika «epaitu eta zigortzeko».Adibidez, Poliziak AEMko kide izatea leporatu die epaitutako gazteei.
|
|
2019
|
|
|
Guziek" Jesus Muñecas eta beste guardia zibil batzuen ekintza kriminalak justiziaren eskuetan jarri nahi dituzte, urteetan zehar Tolosa, Donostia eta Zarautz aldeko milaka gazte antifrankista ikaratu zituztelako", agirian azaldu dutenez Muñecas kapitaina salatzeko eta epaileen aurrean deklaratzeko" beste biktima batzuk beren itzulia itxaroten ari dira", baieztatu du plataformak. Maria Servini Argentinako epaileak Muñecasen estradizioa eskatu zuen 2014an, Juan Antonio Gonzalez Pacheco" Billy el Niño" Espainiako polizia torturatzailearenarekin batera,
|
baina
Auzitegi Nazionalak berriz emaitea errefusatu zuen, delituak preskribaturik zeudela erranez.
|
|
2020
|
|
|
Atxilotu zuten, ordea,
|
baina
Auzitegi Nazional espainiarrak libre utzi zuen, guk gure garaian borrokatutako eta berak, berriz, hainbeste gorrotatzen zuen amnistia aplikatuta.
|
|
2021
|
|
|
Guardia Zibileko koronel batekin ezkondua da, eta erakunde armatuak Merezimenduzko Domina eman zion. Defentsako abokatuek hasieratik erran zuten ez zela epaiketarako egokia eta Espejel auzi horretatik kanpo uzteko eskatu zuten,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ez zuen eskaera onartu.
|
|
2022
|
|
|
Bai,
|
baina
Auzitegi Nazionala utzi dugu bazterrera, eta hori ere kristoren lorpena da. Egin dugun borrokaren ondorioz, konstruktu hori, ETAko kide izatearena, atzera bota behar izan dute, eta baldintzak eman dira askatasunean bizi ahal izateko.
|
|
|
Espainiako Auzitegi Gorenak atzera bota du Antton Lopez Ruiz Kubati eta Jose Miguel Latasa Getaria euskal herritarren absoluzio epaia, eta Auzitegi Nazionalari agindu dio beste ebazpen bat egiteko. Lopez eta Latasa ustez 1986an Aretxabaletan (Gipuzkoa) bi guardia zibil hiltzeagatik epaitu zituzten,
|
baina
Auzitegi Nazionalak absolbitu egin zituen 2020ko urrian.
|
|
2023
|
|
|
Abokatuak uste du ibilbide bat «oztopatzea» dela fiskalaren helburua, eta ez legea aplikatzea: «Presoak prest daude behar diren adierazpenak egiteko,
|
baina
Auzitegi Nazionalak ez du bide hori hartu nahi». Hala, 72.6 artikuluaren interpretazio «politiko» bat egiten dutela salatu du Ostolazak, «argi eta garbi, presoen etxeratzea oztopatzeko».
|
|
|
Horrez gain, espetxe baimenetarako ere argudio berak erabiltzen dituztela gehitu dute, eta irakurketa hertsi bat egiten dutela horiek ahalik eta gehien atzeratzeko: legearen arabera, nahikoa da zigorraren laurdena beteta edukitzea,
|
baina
Auzitegi Nazionalak bi herenak edo hiru laurdenak beteta ez izatea argudiatu izan du horiek atzera botatzeko. «Baimenak espetxe onuratzat hartzen dituzte oraindik ere, tratamendu tresnatzat hartu beharrean».
|
|
|
Ordurako, beteak zituen zigorraren hiru laurdenak. Iaz eman zioten hirugarren gradua lehen aldiz,
|
baina
Auzitegi Nazionalak atzera bota zuen.
|