|
2004
|
|
|
Ez naturalek ez sintetikoek ez dute ia inolako eragin kaltegarririk odol beroko izakiengan,
|
baina
arrainentzat biziki erasokorrak direnez, ibai, urtegi eta antzekoetatik gertu intsektizidarik ez baliatzea aholkatzen da.
|
|
|
Antzina, Hemingwayk dioen bezala, Irati ibaian arrantzatuta zeuden. Gaur egun, gehienak arrain haztegi naturaletatik datoz,
|
baina
arraina eta urdaiazpikoa batzeko modu berezia dute. Altu bat Iruñean edo haren arroan:
|
|
|
Itsas otsoaren haragia txingarretan erreta. Berezia da, haragia delako,
|
baina
arrain zaporearekin. Inguruko hegazti batzuk ere probatu ditugu, baina haragi gutxi dute eta guretzat gogorra da.
|
|
2005
|
|
|
(100 mg/ 100 g) arrain, haragi eta hesteki askorena baino handiagoa da sardinarena,
|
baina
arrainak odoletako kolesterola areagotzeko duen ahalmena animali jatorridun gainerako elikagaiena (hestekiak, gurina, gazta lehorra, urdaia, haragia, etab) baino askozaz ere ahulagoa da, arrainak, oro har, gantz azido gutxiago dauzkalako.
|
|
|
espezie hau oso ohikoa da gure herrialdeko arrantza merkatuetan, berezia Kantauri aldean. Erosteko garairik onena abendu urtarriletik maiatz ekainera bitartean dago,
|
baina
arrain hori urte osoan izan daiteke. Nutrizio balioa:
|
|
|
Txostenak azaltzen duenez, ur kutsatuak “25 eta 30 urte bitartean egon daitezke horrela”, eta ohartarazi du Baltikoan egoera okerragoa dela izotzez estalitako uraren tenperatura baxuaren ondorioz, horrek esan nahi baitu substantzia kimikoen biodegradazioa “astiro” gertatzen dela. Arazoa, batez ere, iparraldeko herrialdeetako kontsumitzaileentzat da, haiek kontsumitzen baitute gehienbat Baltikoko arraina,
|
baina
arrainak “Europako beste herrialde batzuetako merkatuetan ere aurki daitezke, baita kanpora saldutako izoztuetan ere”, adierazi du WWFk, eta Europako Batzordeari eskatzen dio neurriak har ditzala itsaso hori babesteko.
|
|
|
Arrainei dagokienez, kabiar ospetsua, batez ere beluga dastatzeko zortea badu, kabiar errusiarraren aldaera (iraniarra ere izan daiteke), munduko onena. Arrain plater ezagunenetako batzuk izokinarekin eginak,
|
baina
arrainen barietatea jatetxe errusiar baten gutunean, baita haiek prestatzeko moduetan ere. era askotakoak dira, guztiak betegarriak egin baitaitezke, papillote eran.
|
|
2006
|
|
|
Lekaleak, babarrun zuriak edo “bolitxeak” protagonista direla, ezin hobeto nahasten dira ehizarekin edo hilketa produktuekin, eta plater indartsuetako bat dira. Haragi ona,
|
baina
arraina ere bai Zaragozako sukaldean oso presente dago haragia arkume, txerri, behi, hegazti edo ehiza haragia, gisatu trinkoak egiteko erabiltzen dena, hala nola oilaskoa txilindron erara, arrautzak salmonejoarekin, behi salpikoia, arkumea pastorearekin, arkume pitxer gisatuak, magrak tomatearekin, eta abar. Barrualdeko eskualde bat denez, arrainen artean ibaietakoak eta gazituak nabarmentzen dira, bereziki itsas aingirarenak eta bakailaoarenak.
|
|
|
Guineako sukaldaritza oso sinplea da, eta bertan zereal ugari daude. Arroza, babarrunak, platanoak, juka eta lekaleak dira elikaduraren oinarri,
|
baina
arrainak zehazten ditu platerak. Errezeta tipikoena tieboudiennea da, arrozarekin eta barazkiekin egindako arrain prestakina.
|
|
|
Osasun Sailaren arabera, anisakisaren gaixotasuna harrapatzeko, ezinbestekoa da ia gordinik parasitatutako arraina jatea; beraz, ez dago arriskurik ongi prestatutako arrain freskoa jateko, tradizioz egin izan den bezala. Ohiko prestakinek (egostea, frijitzea, laberatzea eta xafla) parasitoa kentzen dute,
|
baina
arrain gordina jaten bada edo ia jaten bada, izoztea da hori desaktibatzeko metodorik eraginkorrena. Tenperatura 20 gradu zentigradutik beherakoa edo baxuagoa izan behar du 24 orduz.
|
|
2009
|
|
|
Haragietatik lor litezke bereziki,
|
baina
arrainak eta arrautzak ere izaten dituzte proteina ugari, eta burdina eta bitaminak ere bai (gibelak ematen dituen horiexek, hain zuzen).
|
|
|
Tranxa: xerra bezalakoa,
|
baina
arrain zapal handietan, erreboiloa edo oilarrak kasu. Guztiz lauak ez diren baina forma obalatua duten pieza handietan ere erabiltzen da, hala nola urre kolorekoetan, zapata saltzaileetan eta bisiguan.
|
|
2010
|
|
|
Jakiak era askotara prestatuta egon dira,
|
baina
arraina eta haragia, adibidez, frijituta eskaini dituzte gehienek, eta batzuetan arrautza irinetan eta ogi birrinetan pasatuta.
|
|
2011
|
|
|
Menu horien helburua elikadura osasungarriagoa lortzea da. Atlantikoko dieta mediterraneoaren antzekoa da alderdi askotan,
|
baina
arrain eta itsaski gehiago ditu, baita eltzekariak eta koilara plater gehiago ere, Culebrasen arabera. Haragietan eta arrainetan ere aldaketak izaten dira, ahuntz haragia eta Kanariar Uharteetako berezko arrainak (txernea eta sama, esaterako) gehituta.
|
|
2015
|
|
|
Begi hutsez, badirudi ia denak berdinak direla;
|
baina
arrainek bitxikeria asko ezkutatzen dituzte, eta harritu egingo dira. Egia al da ez dutela memoriarik?
|
|
2016
|
|
|
Harrapatutako arraina erabili nahi ez izatea Irudia: AZTI Itsasoan arrantzatzen denean, merkaturatzen ez diren arrainak harrapatzen dira,
|
baina
arrainaren proteina iturri dira, eta ez da baztertu behar. Aztik, arrantza eta elikadura aditu gisa, Europako Discard Less proiektuan parte hartzen du.
|
|
2017
|
|
|
Haragia proteina iturri da,
|
baina
arrainek ere omega 3 eta arrain urdinaren omega 6 behar dituzte, eta berdurek dauzkaten bitaminak ere bai
|