|
2013
|
|
|
¡ Que se joda!". Ritxar eta biok isilik,
|
baina
Xabik segitzera animatu zuen. " ¡ Es mala persona!
|
|
2014
|
|
|
Emiliok bizkarrean kolpetxoak eman dizkio amari, honek estu besarkatu duenean, eta denak serio geratu dira une batez. Izaskunek besoak gurutzatuta ditu, parean daukan zuloan begiak iltzatuta,
|
baina
Xabik nabari dio ez dela zulora begiratzen ari, ez bada urruneko toki batera. Xabik ez daki bere gurasoak horren nahigabetuta ikusi dituen noizbait.
|
|
|
Astronauta itxura zeukan soldatzeko estalkia aurpegian jartzen zuenean,
|
baina
Xabirentzat gutxi irauten zuen ikuskizunak, ondo esana ziolako ez zezala begiratu soldatzen ari zenean, begi niniak kaltetzen zituelako suak. Hain zen tentagarria, ordea, txinparta erauntsiari so egitea!
|
|
|
Fagor irakur zitekeen Xabik zeraman txanoan, eta ezin esan harro ez zegoenik, Txominek zin egin baitzion bere lehengusuak emandako txanoa zela, txano" profesionala", Tourra egindakoa. Burua ez zikintzeko utzi zion txanoa,
|
baina
Xabik beldur gehiago zeukan txanoa zikintzeko, burua zikintzeko baino.
|
|
|
Ama ere lanean hasi zen, Annie Claude izeneko adineko emakume bat zaintzen, muga inguruan, behinola Txominek Xabiri erakutsitako txiroentzako auzune hartan, eta gutxi ikusten zuten,
|
baina
Xabik ez zeukan faltan hartzeko denborarik: hondartzak dena ahazteko balio zion.
|
|
|
Zaila da jakintza horren uneaz jabetzea, ordea, arrarokeriaren ezagutza ez baita une zehatz batean gertatzen, ez bada ezarian, gutxika, arrastoak batzen doazen heinean, eta arrasto guztietan deigarriena zen pixoihalak bere gorputz gero eta handiagoan hartzen zuen itxura, hain ezegokia eta traketsa. Amaren keinuetan ere antzeman zezakeen kontuak sortzen zion neke lausoa; toallak garbitzera botatzeko saskia irekitzeko keinuan, adibidez, halako bortizkeria kasik antzemanezina,
|
baina
Xabiri oharkabean pasatzen ez zitzaiona. Amorrua ezkutatzeko ahaleginak, bestetik, lasaitu beharrean, larritu egiten zuen.
|
|
|
Besoetan hartuta korrika eraman zuen amak ospitale barrura,
|
baina
Xabiri euri erori berriaren usaina sentitzeko denbora eman zion. Ongi sentitu zen bat batean, amaren besoetan, usain hura arnasten.
|
|
|
Errepidetik zihoazen oinezko guztiak zihoazen norabide berean, ia guztiak errepidetik, autoek hartutako espaloiak saihestuz. Zubi bat zeharkatu ondoren plazara iritsitakoan, bizardun bat hizketan ari zela ikusi zuten,
|
baina
Xabik ez zion esaten zuenari erreparatzen, ibaian behera zetozen makilei eta enborrei baizik, eta haiei begira geratu zen: norbaitek basoa errekara bota izan balu bezala!
|
|
|
Martinek esango zion: " Hendaian bazagok aspaldiko euskaldunik ere, horiek gu bezalakoak dituk",
|
baina
Xabik ez zituen inon ikusten, salbu eta gurasoen lagunarte itxian. Hor bai, frantses doinua zeukaten euskaldun hendaiarrak baziren (ez asko).
|
|
|
Eta neskak barrez. Oihanak eskutik oratu zion, pala heltzen irakastearren,
|
baina
Xabik ez zuen azalpena ongi ulertzea lortu. Eta orduan konturatu zen, lotsak eta kirolari kaskarra izateko izua eta halako kontuak ahaztuta zeuzkala.
|
|
|
Kizkurrez betetako ile luzea zeukan irakaslea sartu zenean, Xabik hontzaren itxura hartu zion aurpegieran. Orain esan ordez uai esaten zuen, atzean ordez gibelean, ongi ordez ontsa,
|
baina
Xabik dena ulertzen zion, edo ia dena. Irakaslearen euskara okerra zela pentsatzen zuen, berak ezagutzen zuen euskararekin alderatuz, frantsestua eta kutsatua.
|
|
|
Zotinka. " Txomin" entzun du Xabik, argiago ezin, etengabe ari baita ama ohearen kontra Txominen izena oihukatzen,
|
baina
Xabiri beste gela batean balego bezala ailegatzen zaizkio oihuok.
|
|
|
Alde egiteko ordua ailegatzean, aitaren ahotsa entzun zuen, korridoretik zetorrena, bazihoazela esanez. Agurren garaia zen,
|
baina
Xabik ez zekien nola egin. Nola esan adio 9 mila kilometrora doan norbaiti?
|
|
|
Arratibelek gerrikoa eta abarketako lokarriak estutu dizkio Xabiri. Dotore dagoela adierazi dio,
|
baina
Xabik bestela ere badaki dotore dagoela, ez dela bere bizitza osoan horren dotore jantzi. Ez da, noski, bere burua dotoretzat duten horietakoa, baina ezinezkoa da jantzi zuriz eta txaleko marradunez dotore ez egotea.
|
|
|
Astelehenero dantza eskolara joateko itxurak egin zituen Xabik. Etxekoek uste zuten dantzan segitzen zuela,
|
baina
Xabi Txingudi badiara joaten zen, hango zuhaizti batera, zaharrak beren zakurrekin paseatzen eta maitale nerabeak elkarri musukatzen ibiltzen ziren toki bakarti hartara. Hantxe, aldamenean, Mundu Gerran aberriaren alde eroritakoen oroigarria dago," Morts pour la patrie", eta zirrara sentitu zuen Xabik, jakin arren monumentuan aipatzen den aberria ez zela berea.
|
|
|
Ordura arte Oihana ez zen etxean inoiz azaldu, ezta txirrina jo eta ea jaitsiko ote zen galdetzeko ere. Behin edo behin etxe inguruan ikusi zuen, beti ibiltzen baitzen auzoan bizikletaz, eta kasik ezinbestean pasatu behar baitzen etxe paretik,
|
baina
Xabiren buru larrituan ezer ez zen kasualitatea, eta Oihana handik pasatu bazen esan nahi zuen akaso egunen batean txirrina joko zuela, eta sartzean kaka hura guztia ikusiko zuela lurrean barreiatuta. Eta orduan bai, orduan bere esperantza oro galduko zen.
|
|
|
Haurrei malkoak ateratzen zitzaizkien barreka. Eta agian barregarria zen,
|
baina
Xabik kezka bakarra zeukan buruan: zertara joan zen haraino, Oihana ikustean hurbildu bazuen?
|
|
|
Eta eskopetaren ahoa, berari begira. Ez mugitzeko agintzen zioten,
|
baina
Xabik ez zeukan mugitzeko asmorik. Bi hormaren zokoan zegoen, atzerago ezin, kokoriko jarrita, handik salto batez ihes egiteko gogoei eutsi ezinik.
|
|
|
Gai izango al zen burdina zati hura berak eta bere lagunek eztandarazitako autoaren zati kiskalia zela ohartzeko? Ez zeukan azti itxura gizonak,
|
baina
Xabik ezin zuen segur egon, eta ez zuen gezurretan harrapatzerik nahi. Hantxe geratuko zen soari so eginez, noizbait gizona nekatuko zen esperantzaz, ezin hitzik ahoskatu.
|