|
2007
|
|
|
Akutagawak eta Akira Kurosawak berez zekiten hori, ez zuten Japoniako kulturatik kanpo bilatu beharrik izan,
|
baina
Mendebaldeko antzerkigile baten izena ekarri zuen berehala Maria Josefak solasera: Bertolt Brecht.
|
|
2008
|
|
|
Egia da adierazpenak ez direla neutroak, eta nabarmen babesten dutela Marokoren jarrera,
|
baina
Mendebaldeko Saharako gatazkari nazioarteko legeen arabera heldu behar zaio baita FraMarokoren aliatu historikoek ere, Frantziak esaterako. Kolonialismo auzi bati buruz ari gara, eta horrek agerian uzten du Van Walsumek esandakoekiko kontraesana.
|
|
2009
|
|
|
Ilusioz eta itxaropenez beterik agurtu zen 2008 eta ongietorria eman zitzaion 2009ari munduko hamaika txokotan. Berez, gregoriar egutegipeko herrialdeetan ospatzen da urte berriaren etorrera urtarrilaren lehenero,
|
baina
Mendebaldeko kulturaren eragina hedatzen joan denez, ia mundu guztian izan da jai giroa atzo; adibidez, eliza ortodoxoaren arabera, Urteberri Eguna urtarrilaren 14an ospatuko dute, baina Errusian hainbat ospakizun egin zituzten.
|
|
|
Igandean egindako bileran, EBk baztertu egin zuen Ekialde Europarako salbamendu plana egitea. Hungariak eskatu zuen,
|
baina
Mendebaldeko herrialdeak ez ezik, Poloniak eta Txekiar Errepublikak ere aurka egin zuten, EBko kide berri guztiak gaizki ez daudela argudiatuta. Atzo, bi herrialde horietako banku zentralek eta Bulgaria, Errumania eta Eslovakiakoek ziurtatu zuten azkenaldian zabaldutako informazioa engainagarria dela eta herrialde batetik bestera alde handia dagoela.
|
|
2010
|
|
|
Koine erretoriko paneuropear horretan partzuer diren hizkuntza guztiek bateratuak dituzten egitura, esamolde eta baliabide sintaktiko estilistikoekin ondare komun bat sortu da, pieza baliokidez osatua. Adibidez, ingelesek" far from" idazten dutena frantsesek" loin de" idatziko dute, espainolek" lejos de", eta beste hainbat hizkuntzatan ere antzeko pieza bat sortuko zen ideia bera adierazteko, pieza bat beharbada hasieran hizkuntzan ez zegoena
|
baina
Mendebaldeko unibertso erretoriko komuneko korrontean murgildu beharrez garatu behar izan dena. Gure hizkuntza ez dakit zenbateraino dagoen atxikia batasun horri, baina gure aurreko idazleek ederki sumatu zuten euskara ere koine horretara eramateko beharra.
|
|
|
gizon zuri protestantearen zama da inperioa eraiki beharra. Horren etsai dira hodeiertzean antzematen diren moroak,
|
baina
Mendebaldeko gutxiengoak eta disidenteak ere, neurriz hazten direnean behintzat. Huntingtonentzat, Ekialde Erdialdeko musulmanak bezain arriskutsuak dira, esate baterako, Estatu Batuetako hispanoak.1203 Banderatzat erabiltzen den" askatasunaren eta berdintasunaren bandera" trapu zarpaildua baizik ez da indartsuenaren legea ezartzeko estrategia inperialista horretan.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundearen izenean batzuetan, jokabide disimulurik gabe inperialistez bestetan, Estatu Batuek gerla unibertsal eta amaiezin bat daramate aurrera mundua kontrolatzeko. Gerla gupidagabe hori munduko lurralde estrategiko batzuetan ikusten da agerien,
|
baina
Mendebaldeko edozein kaletan ere gertatzen da. Inseguritate giroa ez da, baina, eraso militarrez edota polizia kontrolez konpontzen.
|
|
|
Subordinazioak neurosi kolektiboa sortzen du. Frantz Fanon medikua da, Antilletako beltzak, Afrikakoak,
|
baina
Mendebaldeko zuriak ere gaitz horretatik atera nahi dituena: " Ce que
|
|
2011
|
|
|
Zehazki ez;
|
baina
Mendebaldeko
|
|
|
Zhongguo deitzen dio Txinari bertakoak, hau da, Erdialdeko Erresuma, eta erresuma horrek herri asko biltzen ditu bere muga barruan. Itsasora ematen duen alderdian han jatorrikoak bizi dira gehienbat,
|
baina
Mendebaldeko mendi eta haran zabaletan hainbat leinu daude, eta berrogeita hamarretik gora hizkuntza entzun daitezke oraindik ere. Ez da, dena den, hainbeste jende; populazioaren ehuneko hamarra, goitik jota, baina Txinako lurraren erdia okupatzen du gutxi gorabehera.
|
|
|
Opil egosiak, kakahuete potoak, patata poltsak eta karameluak atera dituzte jateko, eta barra ere zabaldu dute freskagarriak eta litro erdiko garagardoak saltzeko. Ekialdeko musikarekin abiatu gara,
|
baina
Mendebaldera egin dugu berehala salto, eta dantza nagusitu da paperezko tipula gorrien argitan.
|
|
2012
|
|
|
Kanpamentuetan ez dute gehiago garatu gura izan behin behinekoak zirelako, eta jada belaunaldiak pasatu dira, eta urteak pasako dira oraindino. Kanpamentuen berri asko jakiten da
|
baina
Mendebaldeko Saharan benetan gertatzen dena ez, eta heltzen garen heinean, euren ahotsa hona ekarri gura dugu. Beharrean gabiltza udan egiten den umeen harreragaz, elkartasun karabanagaz eta ikastetxeetako egitasmoagaz.
|
|
2013
|
|
|
gurasoen papera Telebistaren aurrean orduak mugatzea eta dieta osasuntsuaren eta bizitza aktiboaren adibide bat eskaintzea funtsezkoa da haurren obesitateari aurre egiteko. Elikagai osasungaitzen publizitatea mugatzea posible da,
|
baina
Mendebaldeko agenda politikoetan atzeratzen jarraitzen du. Zer egin dezakete gurasoek egoera negargarri horren aurrean?
|
|
2014
|
|
|
Gertaerek argi erakusten dute XX. mendeko bigarren erdialdean SESBren eta AEBen artean izandako Gerra Hotzaren oihartzunak ez direla oraindik guztiz iraungi. Bi potentzien arteko mehatxu nuklearrak saihestu zuen ozta ozta hainbatean bi blokeen arteko egiazko gerra,
|
baina
Mendebaldeko blokearen erabateko nagusitasunarekin bukatu zen norgehiagoka hura. Egiazki, eta Mendebaleko iturrietatik behin eta berriro parekotasuna saltzen saiatu bada ere, bi blokeen oreka ez zen inoiz existitu, ez arlo militarrean eta zeresanik ez ekonomikoan; AEBek ondo baino hobeto baliatu zuten beren nagusitasuna eta arma lasterketa SESBren garapena ahultzeko eta honek bere garapen ekonomikoa konkista sozialetan inbertitu ez zezan.
|
|
|
Japonian ez da esklabotza zabaldua izan historian zehar. Ez da gizarte ideala,
|
baina
Mendebaldeko herrialdeekiko diferentzia nabarmena da. Gainera, langileek soldata onak izaten dituzte.
|
|
2016
|
|
|
Baina Mendebaldeko estatuak ez dira militarki benetan ari Bachar el Assaden kontra. Erori behar zen jada, arazo handiena bera da,
|
baina
Mendebaldeko estatuek ez dute benetako interesik boteretik botatzeko.
|
|
|
Beha dezakegun bezala, ardatz bertikalak krisiaren nolabaiteko ordena kronologikoa erakusten digu, baina bereziki Mendebaldeko jendearen kasuetan erdiratuta. Hau da, lehenik Afrikan zeuden
|
baina
Mendebaldekoak ziren misiolari espainiarren kasuekin hasten da ardatza goreneko puntan, horiek krisiaren kausa gisa izendatuaz, bertan aipatzen ditu kaltetuak (Garcia Viejo, Pajares, apaiza, misiolari, espainiar, erlijio), Afrika (Sierra Leona, Kongo, Nigeria, Ginea, Liberia), kutsatzea (birusa, garatu, infektatu, kutsatu, agerraldi, epidemia, kaltetu), aberriratze, tratamendu eta heriotza (medik... Beheraxeago, OME aipatzen du eta hortik behera ebola geratzeko dirua biltzeko egindako kanpainak (Batu, euro, abiatu, geldiarazi, borrokatu, eman, ekin, fondo, behar, milioi, zuzendu, ekimen, dohaintza, ikerkuntza, dolar) bereziki gobernuz kanpoko erakunde edo enpresa pribatuek egindakoak (hiritar, europar cuba, inditex, MSF, facebook, google).
|
|
2018
|
|
|
Jadanik sare sozialetan bolo bolo dabilen telebista agerraldi batean, George Clooney aktoreak mugimenduari bere atxikimendua azaldu dio. Beraren ustez, Kony eta halako gaizkileak bera bezain ospetsuak balira, aise atxilotuko lituzkete,
|
baina
Mendebaldeko herrialdeen interesak zapuzten ez dituzten bitartean, inork ez du haien berririk izaten.
|
|
2019
|
|
|
Horrela bada, erraz azalerazten dira literatura dominanteen prismatikidatzitako teoriaren eta euskalduna bezalako literatura txiki baten errealitatearen artekodesberdintasunak. Oinarrizko desberdintasun horietatik abiatuta,
|
baina
Mendebaldeko literaturarenereduei guztiz ihes egin gabe, euskal eleberrigintza urbanoak bere errealitatera egokitutako molde batsortzeko beharra izan du. Horrek Saizarbitoriaren lehen eleberriak beste era batera irakurtzera eramangaitzake:
|
|
2021
|
|
|
Hitlerren garaian legelari gehienak nazien alderdiko kideak izan baziren ere, 1945etik aurrera epaiketa bakarra egin zen Alemanian, hamasei legelari nazi epaitzeko.10 Handik gutxira, ordea, hamaseiak" herriaren izenean" epaiak emateko moduan egon ziren berriz ere, beren buruaren alde hamaika sasi argudio erabilita. Beraz, nazismoak gerra galdu zuen,
|
baina
Mendebaldeko Alemanian ezer gutxi aldatu zen Zuzentzaren alorrean, Estatu Batuei esker batik bat.
|
|
2022
|
|
|
Polonia, esaterako, Moskuko erregimenaren simetrikoa da, baina beste aldean. Putini buruz esaten da atzerakoia dela, transfoboa, antikomunista... horixe bera da Poloniako Legea eta Justizia alderdia,
|
baina
Mendebaldeko aldean dagoenez, ez dago arazorik. Berdintsu gertatzen da Visegradoko Taldeko eskuin muturraren gotorlekuarekin.
|
|
|
Kroazia beti da aurkari gogorra. Lau milioi pertsona baino gutxiago bizi dira Kroazian,
|
baina
Mendebaldeko Balkanetako herritarrek berezkoa daukaten izaera du selekzioak. Ez dauka talde handiek daukaten sonarik, baina fokupetik haratago erakutsi dute haien balioa.
|
|
2023
|
|
|
Inor ez da diskriminatu behar bere sinesmenengatik, kulturagatik, ideologiagatik...
|
baina
Mendebaldeko herrialde askotan antisemitismoa erabiltzen da kausa palestinarra defendatzen duten ahotsak isilarazteko. Ez dezagun ahaztu judufobia Europan sortu zela, ez Palestinan.
|