|
2000
|
|
|
24\. kilometroan Mauleko enparantzara helduko gara. Maule Zuberoako hiriburua da,
|
baina
Frantziako Iraultza izan arte foru propioa zuen. Protestantismoarekin eta Matalas iraultzaile abertzalearekin ere lotua dago eta bizi izandako gorabeheren ondorioz ondare historiko artistiko zabala du.
|
|
|
sinatu
|
baina
Frantziako Estatuak bere zatia ordaintzeari uko egin ostean.
|
|
|
1 1999 urte bukaeran onartu zuten Eurogutuna,
|
baina
Frantzian bertan ez du baliapenik Konstituzioaren 2 artikulua aldatu ezik.
|
|
|
–Psikoterapia eta psikoanalisia? aztergaia gaurkotasun europarrak ezarria da.Psikoterapia eta psikoanalisiaz Italian hausnartu da lehenik, mintzagai oparoa izanden lege bat dela-eta,
|
baina
Frantzian, Espainian, Belgikan eta Britainia Handianere pentsatu da. Kongresu eta kolokioen harian benetako eskola lan zabala gertatzen ari da arlo freudiarrean, bereziki Europar Psikoanalisi Eskolan eta KausaFrediarraren Eskolan.
|
|
2001
|
|
|
Jabego handiak (villae karolingiarrak) hetereogeneoak ziren (sarri nekazaripobretuen kontura handituz),
|
baina
Frantziako ipar mendebaldekoa da eredua: jabehandi edo ordezko villicus baten kontrolpean zegoena.
|
|
|
Urtero urtero perfume berriak agertzen dira. Amerikako Estatu Batuetan ehunen bat izan daitezke,
|
baina
Frantzian eta Europan askoz gehiago. Bitxikeriaren bat aipatzeagatik, esan ahal dugu ezen pertsonako perfume gehien gastatzen den herrian, Saudi Arabian alegia, litro bat urtekoa dela neurria; Japonian ostera, askoz gutxiago gastatzen da.
|
|
2002
|
|
|
Ondorio garrantzitsuak eduki zituen erreforma fiskalaren beste alderdi bat, aduanen lekualdatzea izan zen. Gorago azaldu dugun bezala, antzinako erregimenean aduanak zeuden Gaztelako eta Aragoiko mugetan merkatu gaiak esportatzeko,
|
baina
Frantziatik edo Araba, Gipuzkoa eta Bizkaitik inportatzeko, ez zenzergarik ordaindu behar izaten. Egoera horrek kontrabandoa areagotu zuen, Frantziako eta Ameriketako merkatu gaiak Gaztelan sartuz, haiek Nafarroak etaArabak zamarik ordaindu gabe inportatu ondoren.
|
|
2003
|
|
|
Etorkizunean Ramon Saizarbitoriaren «Kandinskyren tradizioa La tradicion de Kandinsky» argitaratzeko asmoa du. Liburuak Espainian zehar banatuko dira lehenengo,
|
baina
Frantzian, Argentinan, Txilen edo Brasilen ere banatzeko asmoa du argitaletxeak.
|
|
2004
|
|
|
Datorren ikasturterako 200 ikasle gehiago espero dituzte Ikas Bin,
|
baina
Frantziako Hezkuntza Ministerioak haur elebidunak eskolatzeko gela berririk irekitzeko asmorik ez du. Araudia betetzen ez duelako, Ikas Bik Hezkuntza Ministerioa auzitegi administratibora eramango du.
|
|
|
Auskalo Muxikan kukuak dantzan egin ote zuen baserriko teilatuan,
|
baina
Frantziako ekialdean, Alpeetan, eguzkiak gupida barik jotzen zuen.
|
|
2006
|
|
|
Ni siquiera a Milá y Fontanals –como señala el profesor Juretschke– sirvió de punto de partida la obra de Herder, pues nadie había leído en España sus principales obras, escritas entre 1770 y 1780" 78 Hasteko, historia sinplifikatzen da, hots, kultura herritarraren birbalioespen oro Volksgeistarekin zerikusian dago, Volksgeista Herder da eta Herder Volksgeista; Volksgeistarekin zerikusirik daukan idazki edo bilketa orok, Herder-ekin du zerikusia eta harengandik dator (berak nahi edo jakin gabe ere). Europan ez da egon nonbait MacPherson eta, mugimendu ingeles nahiko zabal bat,
|
baina
Frantzia eta beste toki batzuetan ere bai, (a)" erroen" bilatzaile eta (b) populista, Alemaniatik menpegabe eta lehenagokoa, horren barruan ikusi behar baita Herder-en fenomenoa, eta ez horren kreatzaile bezala ezerezetik (Herder-ek berak aski adierazia duenez). Bestalde, logika horrekin, Txomin Agirre, Orixe eta Arantzazuko Egutegia bera Herder-engandik eratorri ahal izango ditugu.
|
|
|
Erranak lasaitu bide ditu. Nafarroa non den ez lukete aditzera ematen asmatuko,
|
baina
Frantzia guztiak daki Henrike IV.a zena hango Henrike III.a ere bazela.
|
|
|
Beiragilea zen hura ere, aitak abizenarekin batera ogibidea eman nahi zioan, esan zidan irribarrez. Mendebaldeko Galizian zuen sorterria,
|
baina
Frantziako maisu handienekin ikasitakoa omen zen hura ere. Elkarrekin aritutakoak izan arren, gertakariek behartuta, bakoitzak bere bidea hartu zuen, eta urte luzetan bizpahiru bider besterik ez zuten elkar ikusi; azkenekoa gertaera larri baten ondorioz.
|
|
2007
|
|
|
Titulu sailkapen hori berdintsua da Europa osoan, baina badira alde batzuk. Espainiako estatuan, adibidez, oso baroi gutxi dago,
|
baina
Frantziakoan askoz gehiago. Bizkondeak eta jaunak, berriz, oso gutxi dira leku guztietan.
|
|
|
Horiek ere Frantziatik igaro ziren Habanak egindako azken bidaian. Ekainaren 13an itsasoratu ziren Santurtzin,
|
baina
Frantziako Pauillacen lehorreratu beharrean, beste barku batean Leningrado aldera eraman zituzten. Frantzian bezala, hiri horretatik hainbat lekutara bidali zituzten:
|
|
|
Espainian batasun hori lortzea ez da hain zaila,
|
baina
Frantziako kulturarekin, adibidez, talka egiten du, bere garaian Poloniarekin talka egin zuen bezalaxe.Baina denbora pasatuz doa eta emaitzak, poliki poliki, lortuz doaz, taldemailako pertsonalitate horretara egokituz. Egokitze fase horretan, batzuetan, zuk eman behar duzu eta, besteetan, eurek onartu.
|
|
2008
|
|
|
Azkenaldiko legeekin askatasun indibidualak urratzen ari gara. Ni ez naiz erretzailea
|
baina
Frantziako Estatuan erretzaileak tabernetatik kanporatu dituzte. Ene ustez, gutxienez, nagusiak hautatu luke bere lokalean erre daitekeen ala ez.
|
|
|
Abertzaleen aldarrikapenak legitimoak dira, baina onartu behar dute gutxiengoak ezin duela gehiengoaren nahia ordezkatu. Abertzaleek berezko proiektua nahi dutela, ongi,
|
baina
Frantziako Euskal Herriko bizilagun gehiengoak ez du Euskal Herriarentzat berezkotasunik nahi. Departamenduaren eskaera, adibidez, eztabaidagarria da, noski, baina Errepublikaren zuzenbideak eta hemengo biztanleen gehiengoak ez du ideiarekin bat egiten.
|
|
|
Hugok Iraultza sakondu nahi zuen iraganeko gauzak kontuan hartuta, iraganeko herrian herriko askatasun zaharrak eta tradizioak zainduz. Euskal Herrian eredua aurkitzen du,
|
baina
Frantziaz ari da Euskal Herriaren aitzakian. " Victor Hugok euskaldunoi buruzko egia idatzi zuen" esan ohi da.
|
|
|
Azpiegitura hau egiten ez badugu Europako erdigunetik urrun geratuko gara, Espainian egiten ari diren obrei ez badiegu segida ematen baztertuak. Gure eskualdeari aitzina hartzea zegokion,
|
baina
Frantziak gibelatze handia hartu du. Kontseiluan erran nuen aspaldi, Hegoaldetik AHT jinen da hemen pikotx ukaldi bat eman gabe.
|
|
|
Une hauetan eta 2009 hasi arte, Frantziaren esku dago Europako Batasuneko presidentzia, eta Nazioarteko Harremanetarako Frantziako Institutuko behatzaileek adierazi dutenez, herrialdeek borondate ona erakutsi dute,
|
baina
Frantziak eskari guztiak onartzea erabaki du, guztien artean eztabaidatu eta negoziatzeko.
|
|
|
frantziarren eskuetara pasatu zirenean. Bi hilabeteren buruan Napoleonek armada aliatua sakabanatu zuen eta ingelesen atzetik zihoan, Galizia alderantz; testuinguru hartan konstituzioaren edo tiraniaren artean aukeratzera eman zion espainiar herriari385 Urtarrilean bere anaia Madrileko tronoan berrezarri zuen,
|
baina
Frantziara itzuli behar izan zuen beste kontu batzuez arduratzeko. Napoleonen estrategia militarrak ordura arte jarraituriko eskemak apurtu zituen386, baina horretarako milaka soldadu behar zituen, eta horietatik gehienak Gipuzkoatik igaro behar ziren.
|
|
|
Ipar Euskal Herriari dagokionez, datu eta indize zehatzik ezin da eman,
|
baina
Frantzia izan da azken urte hauetan haur gizenen kopurua igo ez den Europako Batasuneko estatu bakarra. Azken hamarkadetan etengabe igo izan da indizea Frantzian, baina azken ikerketen arabera, adituek diote indizea ez dela hazi azken urteotan.
|
|
|
2003ko urtarrilaren 17an atxilotu zuen Frantziako poliziak, eta atzo bete zuen ustez ETAko kide izateagatik jarri zioten kondena,
|
baina
Frantziako Justiziak giltzapean atxikiko du euroaginduari buruz erabakitzen duen bitartean. Joan den urriaren 21az geroztik gose greban dago, egotzia izateko arriskua baitzeukan, eta dagoeneko zortzi kilo argaldu da.
|
|
|
Frantziako trenbideak kudeatzen dituen RFFk konpainiak ez du zehaztuko ibilbidea 2011 arte. Hautetsiei ihardesteko, ordura arte beha egon dela jakinarazi die,
|
baina
Frantziak Bordele Paue eta Bordele Hendaia atalak egin nahi dituela, geltoki bat eginez Lapurdin.
|
|
2009
|
|
|
Hori Frantzian eguneroko kontua da. Espainian zentroaren inposaketa handia da,
|
baina
Frantzian izugarria. Eta guk dioguna da, hain ezker muturrekoak bazarete, zoazte Euskal Herrira, edo Alsaziara, eskatu hori deskolonizatzeko, ea zenbat bozka dituzuen!".
|
|
|
Iparraldean, arruntena 64 zenbakia eramatea izango litzateke,
|
baina
Frantzia osoan egindako galdeketa baten arabera, biztanle guztien %40k berez dagokiona ez den beste zenbaki bat hautatuko dute, legezkoa baita. Garbi ez dagoena da posible izango ote den Saint Pierre et Miquelongo logotipoa eskatzea (Canarden, Ternuatik 25 kilometrora dagoen uhartedi frantziarra), ikurrina bat ageri den logotipoa duen tokikoa, alegia.
|
|
|
Egoitzen kasuan ere atxilotzeko agindua mantentzea eskatu du fiskalak eta oso gaztetatik aitaren bideari jarraitu diola azpimarratu du,
|
baina
Frantziatik kanporatzea aztertu ez dutela azaldu du, Frantziako herritartasuna duelako.
|
|
|
Lehenbiziko nobela kartzelan idatzi zuen. 1948.ean bizi osorako kartzela sententzia eman zioten
|
baina
Frantziako Presidenteak barkatu egin zion idazlerik gorenetakoa zelako. Nobela eta antzerkiak idatzi ditu?.
|
|
|
Otso zikina, gudu zelaian galdutako gizonen barrenetan muturra sartzen. Frantzia odolustu nahi zuen
|
baina
Frantziak odolustuko zuen bera, piztia ankerra. Ipar eta Hego, Frantzisko Lehenak ejerzito berezia sortu eta bidali du ehizan.
|
|
|
Euskaltzaindiak lege aitorpen osoa du Hego Euskal Herrian,
|
baina
Frantzian onura publikoko erakundea da. Zer neurritaraino asetzen du Euskaltzaindia aitorpen horrek?
|
|
|
Ia lau urte geroago Lance Armstrong lehiara itzuli da, Down Under Tourrean. Gozatu egin nahi duela dio,
|
baina
Frantziako Tourra zortzigarrenez irabaztea dauka begiz jota.
|
|
|
Euskarazko kazetaritza berandu hasi zela azaldu zuen atzo Maria Gonzalezek liburuaren aurkezpenean,
|
baina
Frantziako eta Espainiako agintariei komeni izan zitzaienean zenbait mezu euskaldunei ere helaraztea, euskaraz egin zuten: Esaterako, 1766 urtean Frantziako Errege Luis XVI. aitaren heriotzaren berri euskaraz eman zuten Ipar Euskal Herrian, circonstancia bidez. Hura izan bide da euskaraz argitara emaniko lehen albistea.
|
|
|
O' Garak ostikada erreusitu zuen: 20 Kolpea latza izan zen,
|
baina
Frantziak bost minutu eman zituen erantzuteko. Hariñordokik kontrarioei baloia kendu ondoren, Beauxisek zango pase bat eman zion Medardi, eta horrek entsegua sartu zuen:
|
|
|
28.000 etorkin kanporatzea zen iaz xedea, eta 30.000 izanen dira aurten. Estatistiketan agertzen diren kopuruen gibelean eskubideak dituzten pertsonak daude,
|
baina
Frantziari kopurua baino ez zaio axola, erran zuen Isabelle Larrouy RESF elkartasun taldeko kideak.
|
|
|
Gogorarazi du iazko agerraldian jakinarazi zuela Nazio Batuen Erakundeko Batzordeak Behatokiaren gomendioak aintzat hartu zituela, eta Frantziari eskatu eskubide urraketak amaitzeko. . Nazio Batuen Erakundeak berretsi egin du 2008an Behatokiak egiten duen azterketa,
|
baina
Frantziako Gobernuari bost axola zaio zer gomendio egiten zaion?.
|
|
|
Horrekin, lehergailuak jartzea leporatzen dio. Auzitegi Nazionalak dioenez, lehenagotik ere eskatu zion,
|
baina
Frantziak galdu zuen. Bestalde, Fiskaltzak helegitea jarri dio Aranalde baldintzapean aske uzteko erabakiari.
|
|
|
Itzulera operazioan A natorrela, Durangoko ordainlekua pasatu eta berehala, Irun 82/ Frantzia 87 jartzen duen zirkulazio seinalearekin egin dut topo bide bazterrean. Bizkorra naizenez, Irun 82 kilometrora dagoela jabetu naiz,
|
baina
Frantzia Irundik hain hurbil egotea...
|
|
|
Baina guk abiadura handiko trena behar dugu, Europako xedean kokatzen dena. Trenen arteko denbora hiru minutu ingurura mugatu nahi dute,
|
baina
Frantziako legea eskuan, ezinezkoa da hori. Gaur egun sei zazpi minutukoa da trenen arteko aldea.
|
|
|
Polanski poloniarra da jatorriz,
|
baina
Frantziako pasaportea dauka. Bi herrialdeotako gobernuek kezka agertu dute ofizialki, atxilotzea dela eta.
|
|
|
Erregulartasuna izan duzu ezaugarri,
|
baina
Frantziako Chaberton Marathon proban jo zenuen goia, lasterketa irabazita. Zer garrantzia ematen diozu Munduko Kopako lasterketa bat irabazi izanari?
|
|
|
Ipar Euskal Herriko daturik ez dago,
|
baina
Frantziako kontzesionarioak oso pozik daude urriko matrikulazioekin. Iaz baino %20 gehiago saldu dute, eta, urte osoko datuak hartuz gero kontuan, %4, 2ko igoera eduki dute.
|
|
|
Baina ofizialtasunak erran nahi badu frantsesaren hein berean ezarri nahi dela, kontrakoa naiz. Legitimoa da hori eskatzea,
|
baina
Frantziak duen antolaketa juridiko, administratibo eta politikoari begira, aldez aurretik galdutako borroka da hori. Frantziako Konstituzioan edo legedian ez dira talde eskubideak onartzen.
|
|
|
A/ H1N1 gripea hedatu da aldagelan, eta hamar jokalari gaixotasunaren zantzuekin egon dira. Partida atzeratzea eskatu zuen,
|
baina
Frantziako Errugbi ligak ez du eskaera onartu. Dena den, aurkari zaila izango da Albi.
|
|
2010
|
|
|
Azken txapelduna da, eta 2006an Japonian irabazitako tituluari segida emateko intentzioarekin lurreratu da Turkian, baina atzo 72 galdu zuen Frantziaren kontra, D multzoko lehen jardunaldian. Ia lehia osoan aurretik joan ziren Sergio Scariolok entrenatutakoak,
|
baina
Frantziak ez zuen amore eman, eta azkenean garaile.
|
|
|
Aipatzekoa da azken urteotan unESCo erakundeak ere zenbait adierazpen eman izan dituela argitara, esaterako, 2001eko kultur Aniztasunari buruzko deklarazio unibertsala. ikuspegi teorikotik gutxiengo hitza ezaugarri bat konpartitzen duten eta erreferentzia egiten zaion eremuan kuantitatiboki erdia baino gutxiago osatzen duen taldeari esaten zaio. europako kontseiluko 32 estatuk sinatu dute ituna, baina sinatzeak ez du inolako konpromisorik eskatzen. horrela, Frantziako estatuak 1999an sinatu zuen, baina ez du berretsi, eta ondorioz, ez du inolako konpromisorik hartu. egun, europako kontseiluko 30 estatuk berretsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten hizkuntzei aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkaturik agertzen dira: ...ie modu arbitrarioan jarduteko. esaterako, espainiako estatuak sinatu eta berretsi egin du gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa, baina ijitoen komunitateari besterik ez dio aplikatzen. beste estatu batzuek, erresuma batuak esaterako, berezko hizkuntza komunitateak ere jasotzen dituzte babeserako subjektu. bestalde, gure hizkuntzari dagokionez, espainiako estatuak jarrera hori hartu du,
|
baina
Frantziako estatuak ez du hitzarmen markoa sinatu ere egin, ez baitu ezelango derrigortasunik horretarako. hitzarmen markoak jasotzen dituen printzipioei dagokienez, gutxiengo nazionalei, besteak beste, hizkuntza mantendu eta garatzeko neurriak sustatzeko konpromisoa eskatzen zaie estatuei 5 artikuluan. halaber, itunaren 10 artikuluan gutxiengo nazionalei hizkuntza maila publikoan edo pribatuan e... Aniztasunean bildurik. dena den, europako batasunaren sorreraren aitzindari europako ekonomi elkartearen hastapenetatik egon den garapenari erreparatuta aniztasun partziala besterik ez dela izan ondoriozta dezakegu. ekonomi elkartetik gaur egungo europako batasunerako prozesuan zazpi itun aurkituko ditugu:
|
|
|
Informazio guztiak baieztatzen baldin badira, ETAko kideek Frantziako Poliziarekin 1996tik izan duten bosgarren liskar armatua izango litzateke herenegungoa,
|
baina
Frantziako polizia bat hil duten lehen aldia.
|
|
|
Horren harira, ospitale parean bildu diren Anzaren senide eta lagunak protesta egiten ari ziren eta autopsia galarazten saiatu dira,
|
baina
Frantziako Poliziak sakabanatu egin ditu negar gasarekin.
|
|
|
Horren harira, ospitale parean bildu diren Anzaren senide eta lagunak protesta egiten ari ziren eta autopsia galarazten saiatu dira,
|
baina
Frantziako Poliziak sakabanatu egin ditu negar gasarekin.
|
|
|
Atzerrian, operazioa Austrian, Alemanian eta Suitzan abiatu dute batik bat,
|
baina
Frantzian eta Italian ere atxiloketa batzuk egin dituzte.
|
|
|
Bestalde, Jesus Loza PSEko legebiltzarkideak ikerketan izan diren akatsak onartu ditu,
|
baina
Frantziako Justizia gertakaria ikertzen ari dela gogorarazi du eta Frantziako epaileen burujabetasuna zalantzan jartzea deitoratu du.
|
|
|
Iñaki Azkuna Bilboko alkateak, bere aldetik, Facebooken idatzi du bere iritzia oporretan dagoela eta gogora ekarri duenez, nire bigarren agintaldian mozio bat egon zen eta Bilbora edonolako kirol ekitaldiak ekartzearen alde bozkatu genuen, bai Espainiako Itzuliaren kasuan,
|
baina
Frantziako Tourraren kasuan; beraz, argi dago nire iritzia.
|
|
|
Iragan mendeko 50eko hamarkada zen, lehenengo magnetofoiak salgai jarri ziren garaia. Ximun Haranek aparatua Alemanian erosi zuen,
|
baina
Frantziara sartzea debekatua zuen. Baimen berezi bat behar izan zuen aduanan horretarako.
|
|
|
Horrekin, Amerikako lehena martxan zegoen, Ramon Aldasorok, Isaac Lopez Mendizabalek eta Pablo Artxankok osaturikoa, hain zuzen ere. Gerraoraindik amaitu gabe zegoen
|
baina
Frantziatik euskaldunak ateratzeko, Amerikanzegoen euskal komunitate handienean aterpea prestatzea jomuga zuten aipaturikoordezkari horiek.
|
|
|
Gaur amaituko da Sei Nazioen Torneoa,
|
baina
Frantziak titulua patrikan du kasik. Partida guztiak irabazi dituen selekzio bakarra da.
|
|
|
Ordura arte, gertaera arrunta balitz bezala hartu zuten desagerpena. Euskal Herriko hedabide abertzaleek aipatzen zuten,
|
baina
Frantziakoek ez. Agiriaren ondotik, aipamenak egon ziren, baina oso gutxi, GAL aferarekin erkatuz.
|
|
|
Zinemara eraman da, amazigeraz: Abderrahmane Bouguermouh, La Colline oubliee, 1997 Filma errodatzeko ideia 1957an jaio zen,
|
baina
Frantziako Kultura ministerioa ez zegoen kabilieraz ezer egiteko prest, eta gero Aljeriakoa ere ez. 1970ean beste ahalegin bat izan zen, alferrik, 1988an lortu zen azkenean baimena.
|
|
2011
|
|
|
Geratzea pentsatu dutenak, berriz, ahal dituzten elikagai guztiak eta lehen mailako produktuak pilatzen ari dira etor daitekeenerako.Erradioaktibitatea legezko neurriak halako zortzi izatera heldu dela jakinarazi zion atzo gobernuak Nazio Batuen Erakundeari, eztandetako bat izan eta gutxira, eta aire eremua ere itxi dute. Alarma, ordea, baretu egin nahi izan dute, erradioaktibitatea apurka jaitsiz joan dela esan zuten eta, betiere iturri ofizialek,
|
baina
Frantziako Segurtasun Nuklearraren Agentziak bestelakorik uste du, seian jarri baitu arrisku maila, Gertakari Nuklearren Nazioarteko Eskala kontuan hartuta. Japoniak lauan mantendu du.Gainerako erreaktoreakZentraleko erreaktoreetako leherketen arriskua gutxitu nahian dabiltza ezinbestean, baina 2 erreaktoreko arriskuez gain, Japoniako Segurtasun Nuklearreko Agentziari atzoko suteak 4 erreaktorean eragindako zortzi metroko bi zuloek ere ezinegona sortzen diela onartu du.
|
|
|
Uztailaren 13an baldintzapean askatzea erabaki zuen Agengo auzitegiak. Aske
|
baina
Frantziatik ateratzea debekatu zioten eta Cahors hirian gelditzera behartu, uztailaren 27ko auzia arte. Presondegitik atera eta gose greba utzi zuen Dergik.Baina auzian zuzenean abisatu zuen epailea:
|
|
|
Halere, oraindik ikastola izanen den eraikina obratan dago, eta Seaskak errentan hartutako etxe batean ematen dituzte eskolak. Pozik eta ilusioz ari dira lanean gurasoak,
|
baina
Frantziako Gobernuaren laguntzarik gabe, gastu haundiari egin behar diote aitzin. Egoera zein den zehatzago kontatu dio TTIPI TTAPAri.
|
|
|
XX. mende hasieratik gertatu den kontua da. Espainiako aldean debekaturik zegoen horrelakoak egitea, hau da, Portugaleko jendea pasatzea
|
baina
Frantzian ez. Bertakoek langileak behar zituztenez Portugaldik etorrikoak esku zabalik hartzen zituzten.
|
|
|
XVIII. mendean zehar Colberten teoriak gorabeherak izan zituen,
|
baina
Frantziako barne aduanak kendu eta erreinuaren mugetan ezarri ziren hauek.
|
|
|
Eskala kontua zen dena, perspektiba eta zenbaki kontua, hala zioen Sotok –eta horri ez zion Zeberiok ezezkorik esaten–, bortxaren erabilera parametro ezberdinetan neurtzen zen etxe hartan, ez zen kuestionatzen, gerra dinamika baten barruan sartzen zen dena, edozein militantek eta buruzagik onartzen zuen krudelkeria maila bat, ez zen pentsatzen ondorio partikularretan, sinboloetan baizik, sinboloak akabatzen ziren, eta ez zen sekula inoren buru lepamozturik uzten haren seme alabek ikasten zuten eskolako patioan. Diego Lazkanok urtetan pentsatu du hori, aldatuz joan da bortxakeriaren inguruan zuen ikuspegia,
|
baina
Frantziako nekazari herrietako etxaldeetan ezkutaturik imajinatu dituen buruzagien buruetan El Salvadorreko krudelkeria eta zenbakiak beti present izango zirela uste izan du beti, jasangarri zen hildakoen kopuru bat egon zitekeela asumitzea izan zen beharbada euren akatsa, Hego Amerikako oihan bat txertatu zitzaien buruan eta oihan hartan galdu ziren, oihan hura Euskal Herria zela pentsatzera ail... Eta ez zen.
|
|
2012
|
|
|
Urte hartako otsailean Obidos herrian topatutako lehergaien biltegiarekin lotuta epaitu dute Zengotitabengoa, irailaren 13an hasi zen epaiketan. Oier Gomez ere epaitu nahi zuten auzi berean,
|
baina
Frantziak ez du hura Portugalen esku utzi. Portugalgo Poliziak dio Gomez Zengotitabengoarekin bizi zela lehergaiak gordetzen zituzten Obidosko etxean baina ihes egiten zuela.
|
|
|
Lehen senarrarengandik banandu ostean, Valerie Denis Trierweiler kazetariarekin ezkondu zen eta orain nerabeak diren hiru seme alaba izan zituen. Bigarren senarrarengandik ere banandu zen, haren abizena erabiltzen jarraitzen duen arren,
|
baina
Frantziako presidente berriaren neska laguna ez da sozialistarekin ezkondu eta asmorik ez dutela adierazi dute biek. Ez dugu behartuta ezkondu nahi, gure bizitza pribatuko erabaki bat da, esan du duela gutxi Trierweilerrek eskaintzen dituen elkarrizketa bakanetako batean.
|
|
|
Burtsaren Plaza oso handia da, eta Garona ibaira ematen du. Luis XV.aren erregealdian eraikia izan zen,
|
baina
Frantziako Iraultzan iturri handi bat jarri zuten erregearen estatua kenduta. Dotore argiztatzen dutenez gauez plaza, are bikainago ematen du.
|
|
|
Modu ofizialean etorkintzat Espainia eta Frantziaz kanpokoak soilik hartzendirela kontuan izanda, Euskal Herriko portzentajea(% 7,2) Espainiakoa(% 12,3) baino baxuagoa da,
|
baina
Frantziakoa(% 5,8) baino altuxeagoa; eta EuroparBatasunekoaren(% 6,5) antzekoa (Eurostat, 2011). Izan ere, nazioarteko immigrazioak Europako mendebaldean Euskal Herrian baino lehenago indarra hartu zuelakontuan hartu behar dugu.
|
|
|
Masen soziologia aplikatuaren alorrean. Nire abizenaz burlatzen ziren lankideak,
|
baina
Frantzian Madeleine Proust asko dago. Eta izenari esker herioaren latzetik salbatu nintzenekoa gogoan netxikan, ideia finko bat ardatz:
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, ez dute etsiko: " Ahal dela eskola herrian mantentzeko borrokan jarraituko dugu, prefosta,
|
baina
Frantziako Estatuak deliberatzen badu ez dadila eskolarik egon, zaila izango da horri aurre egitea".
|
|
|
B. Larzabal: Mugak ari dira desagertzen,
|
baina
Frantzia da herri gutxituen aurka sutsuen ari dena. Gure kontra bezala, bretoien edota korsikarren kontra.
|
|
|
Auzia argitara atera ostean, gardentasun plan bat kaleratu zuen Hollanderen gobernuak, ministro, parlamentari eta buruzagi politikoen ondarea publikoa izan zedin, baina ordurako, presidentearen irudi publikoa erabat kaltetuta baitzegoen. Bestalde, nazioarteko politikan, irudi luke Malin egindako interbentzio militarrak ere kalte eginen liokeela Hollanderen irudiari,
|
baina
Frantziako iritzi publikoak begi onez ikusi du, inkesten arabera?, iragan urtarrilean, Afrikako herrialdean islamisten aurka bonbardaketak egin izana. Betetako promesak Hollanderen agintaldiaren lehen hamabi hilabeteak aztertzean, aipagarriak dira betetako helburuak ere.
|
|
|
Laguna zuen Lagrangek hala esan omen zuen: Lavoisierri burua mozteko nahikoa izan da segundo bat,
|
baina
Frantziak beste ehun urte ditu bera bezalako adimena berriz ere lortzeko.
|
|
|
Manterolak bere kontrako atentatua izan zela azaldu zuen lehen momentutik,
|
baina
Frantziako Poliziak ordu luzez galdekatu zuen. Leherketaren lekuko izan zen lagun bat ere galdekatu zuten.
|
|
|
Espainiako poliziez ari zara,
|
baina
Frantzian zenbait poliziaren esku hartzea ezinbestekoa izan zen GALek hainbat atentatu egin zitzan; informazioa pasatzen zuten, armak helarazi...
|
|
|
Aurpegi ezberdinak zituen, gai hori aztertu duten ikerlari ezberdinen arabera. Ez zen denetan berdin agertzen, ez zuen motibazio zehatz bat,
|
baina
Frantziaren eraikuntzan nolabaiteko eragina ukan zuen. Argi da lehenbiziko arrazoia edo faktorea hizkuntzari lotua zela, hots, hizkuntza «nazionalaren» parean «eskualde» hizkuntzaren babesteko dinamikari.
|
|
|
Jean Etxeparek Frantziako Gobernuaren aitzineko hamarkadetako jarrera kritikatu zuen, ahoan bilorik gabe. Azken urteetan Alemaniaren garapen ekonomikoa Frantziarena baino hobea izan zela,
|
baina
Frantziak garapen hori ez zuela ikusi kritikatu zuen. Oraino urrunago joan zen aitzineko astean, Alemanek Frantzia galbidean zela erraten zutela idatzi zuelarik.
|
|
|
Familiaren erreferentzia erabiliz, modu argi batean esplikatu nahi izan zuen zergatik zen beharrezkoa estatuarekiko leial egotea. Estatuaren aldeko mezu hori ez zen nortasunari lotua,
|
baina
Frantziako Estatuaren aldeko hautua egin zuen, Frantziako Estatuaren parte izatea justifikatuz.
|
|
|
Frantzia ez zen halako lege bat onartu zuen lehen estatua izan. Amerikako Estatu Batuak eta Alemania aitzindu zitzaizkion,
|
baina
Frantziako legea zen denen artean liberalena, Jean Noël Jeanneney renarabera. Lege hura testuinguru orokorrago baten baitan sartu behar zen.
|
|
|
1917ko emaitza zehatzago eta hobeki neurtu batzuen arabera, analfabeto kopurua apalagoa izanik ere, Frantziarekin konparatuz anitzez handiagoa zen, %28, 06koa baitzen. Araberan, analfabetismoa Espainian baino apalagoa zen Hego Euskal Herrian,
|
baina
Frantzian baino handiagoa. Paul Aubert-en tesian oinarrituz, 1910ean Gipuzkoa, Araba eta Bizkaia hartzen dituen eremuan% 25 eta 40 bitartean ziren irakurtzen ez zekitenak.
|
|
2014
|
|
|
Renanek, bada, Jesusen bizitzarekin edo Elizarekin azterketa historiko kritikoa ezinbestekoa dela aldarrikatu duenak, Estatuarekin (Frantziarekin) hori ez egitea gomendatzen du. Elizan sinestea ez da arrazoizkoa,
|
baina
Frantzian ez sinestea ez litzateke arrazoizkoa. Izan ere, Boterea justifikatzeko lana jada teologiak (Jainkoaren graziaz) eta gero filosofiak (hitzarmen sozialaren graziaz) sinesgarriro egin ezin dutenez gero, XIX. mendean Estatuek euren legitimatzaile bezala historia hartu dizute (historiaren graziaz); historiak berak laster erakutsi du, ordea, oraingo Estatu modernoa bezain ederki, horrek gaitzetsi eta ordezkatu duen Antzinako Erregimeneko Estatua justifika zezakeela; edo ez bat eta ez bestea justifikatzeko balio duela.
|
|
|
Aldeak alde, beharbada biak ez daude bata bestetik urrun: Renanek onartzen du nazionalitateen printzipioa,
|
baina
Frantziaren interesak salbatzekotan; Cánovasek onartzen du nazionalitateen printzipioa, baina Espainiaren interesak ez ukitzekotan. Renanek nazioaren nahizkotasunarekin salbatzen ditu Frantziarenak; Cánovasek nazioa kreazio jainkozkoa izatearekin Espainiarenak1710 Alegia, Frantzian, printzipioak onak dira, Frantziari balio badiote; Espainian onak, Espainiari balio badiote dira.
|
|
|
Alemanian ere egon da Quatrefagesen oieskeriei tonu berean erantzun dionik, Adolf Bastian antropologo ospetsua horien artean: finoen aztarnarik Alemanian batere ez dela aurkitu, osteratu du kraniologoaren faza itzelez,
|
baina
Frantzian bai ugari, antropologo frantsesen euren esanean; eta, antropologo frantsesaren arrazoiei buelta emanez, Quatrefagesek arraza horri egozten dizkion doilorkeriak, dudarik gabe, karaktere frantsesaren ezaugarriak direla, ondorioztatzen du? 1436 Holako polemiketan seguruenik ez da oso arrazoizkoa teoria edo logika nazionalak ikusi nahi izatea: hori teoria frantsesa, hori teoria alemana.
|
|
|
Ea zer den hiri nahiz herrixka guztiak oratorio eta kapera laiko nazionalez betetzea (kale eta plaza eta eskola izenak, heroien monumentuak, erorien hilarriak), eta historia guztia zentzu nazionalki debotoan irakastea, eta politika nazionalaren egiteko nagusitzat hartzea mito nazionalen gurtza eskolan, arkitektura urbanoan eta bizitza publikoan edonon (Asterix eta arraza galiar sinpatikoaren mitoa barne), eta ikustea jaiegun eta sinbolo nazional kolektiboen ospaketa zeremoniatsuak identiate nazionalaren agerpen eta sustapen gisa, espazio geografikoa ez ezik, urtearen joanera edo denbora ere nazionalduz?, etab., etab. Hori dena etnikoa bada, nazio frantsesa baino nazionalista etnikoagoak praktikan ez dira Europan asko aurkituko. Lurraldea edozein Estatu edo naziorentzat da inportantea (ijitoentzat izan ezik, eta judu ez israeldar askorentzat modu ezohiko batean),
|
baina
Frantzian inportanteagoa izateko arrazoi bat dagoela uste zuen Micheletek: Alemania (uste zuena berak) ez bezala, Frantzia ez da arraza/ nazio bat, baizik lurralde/ nazio bat, lurralde batean agitu den arrazen nahasketako nazioa; lurraldearen produktua.
|
|
|
Badira saioak sare publikoan ere murgiltze programak garatzeko, oraindik esperimentazio fasean; jendartean bada hartarako zenbapaiteko eskaria,
|
baina
Frantziako administrazioaren hizkuntza politikak ez du euskararen erabilera eta hazkundea errazten.
|
|
|
Mugaz bestalde, Ipar Euskal Herrian, ez zuten pairatu Hegoaldeko neba arrebek bezainbeste errepresio,
|
baina
Frantziako Errepublikaren hizkuntza politikak erabat zokoratzen zuen euskara, oraindik indarrean dirauen frantsesa babesteko lege bilbaduraren ondorioz. Zernahi gisaz, euskara sistematikoki mespretxatzen eta gutxiesten zen mugaren bi aldeetan.
|
|
|
Frantziaren lagun nagusiak Erresuma Batua eta Errusia ziren, eta Alemaniarenak Austria Hungaria eta Otomandar Inperioa. Aliantza horiek aitzineko urte eta hamarkadetan osatu zituzten,
|
baina
Frantziaren eta Alemaniaren arteko aiherkundea aspaldikoa zen. Harreman gatazkatsu hartako azken kapitulu odoltsua 1870ean izan zen, Frantziaren eta Prusiaren arteko gerran.
|
|
2015
|
|
|
Jean Marc Ayrault lehen ministro zenak Lurralde Kolektibitateari ezezko borobila eman zion. Hemen eskaera adostua badago,
|
baina
Frantziako Gobernuak uko egin dio. Beraz, horren zain egon gabe, guhaurrek egin dezakeguna landu behar dugu.
|
|
|
Humanitario tituluz jantzi zen Frantziako Asanblea Nazionalean egindako bilkura,
|
baina
Frantziako gunerik politikoenean egin zen berau eta pentsatzekoa da Parisen izango dela plaza samurragorik halako ekitaldi bat bideratzeko. Baina han egin zen eta Espainiako eta Frantziako gobernuei egin zitzaien eskaria, bi estatuetako eguneroko jardunaren agintaritza politiko nagusienei.
|
|
|
70 urte inguruko ibilbidean 180 film inguru egin zituen, Cahiers du Cinéma aldizkariaren arabera; horietako asko zentsuratu egin zizkioten, edota galdurik dira gaur. 2006an, Vautier l' indomptable (Vautier hezikaitza) dokumentala saritu zion Unescok,
|
baina
Frantziako hainbat tokitan artean hitza debekatzen ziotela salatu zuen berak. Amaiera arte izan zen erresistentzian.
|
|
|
Pixkanaka ezer ez botatzearen filosofiaren alde ari direla uste dut».Gipuzkoako Elikagai Bankuko presidenteorde Jose Manuel Pinedaren arabera, Frantzian hartutako erabakia ez da nahikoa: «Ondo dago elikagai xahutzearen kontrako edozein erabaki,
|
baina
Frantziakoa ez da nahikoa; neurri hobeak badaude. Praktikan jarri ez den Europako Batzordeko neurri bat dago, eta horrek elikagaietan bi data jartzera behartzen ditu:
|
|
|
2008ko maiatzeko Bordeleko operazioaren ondoren, urte bereko azaroan Garikoitz Aspiazu Txeroki atxilotu zuten, abenduan Aitzol Iriondo, eta 2009ko apirilean Jurdan Martitegi. 2009ko udan atentatuak egiteko gaitasuna erakutsi zuen ETAk,
|
baina
Frantziako Poliziak ere erantzun zuen, abuztuan: astebetean hamabi zulotan lehergailuak egiteko material ugari atzeman zuen; 900 kilo, polizi iturrien arabera.
|
|
|
Ipar Euskal Herriko senatari eta parlamentari guztiak zeuden ados, eta hautetsien gehiengo handia, joera ezberdinetako abertzaleak barne. Parisera ahots bakarrarekin joateko moduan izan ziren,
|
baina
Frantziako Gobernuko Deszentralizazio ministro Marylise Lebranchurekin egindako bilerak ez zuen azkenean emaitzarik ekarri. Ezezko ofiziala 2013ko azaroan etorri zen, idatziz, Jean Marc Ayrault lehen ministroaren eskutik.
|
|
|
–Zuen artekoak agian ez,
|
baina
Frantziako txapeldun atera berri den Racing de Paris eta Euzkadiko selekzio nazionalaren arteko partiduak, seguru baietz.
|
|
|
Nolanahi ere den, mintzoen estimuaren txanponaren binperra norberaren mintzoaz batek ukan lezakeen uste ezkorra da eta bi alderditarik bederen elika daiteke. Batetik baxenabartarrek Lapurdiko aldaeretarako duten joeratik,
|
baina
Frantziako Eskola Nazional ofizialetik ere bai. Errientek adierazirik nonbait, frantsesaren eta euskararen hitz hurrenkera edo sintaxi egitura alderatzean bata eta bestea usu aurkako norabidean abiatzen direnez, hori entzutearen entzutez beharbada, euskal hiztun batzuek diote euskaraz mintzatzean orga idien aitzinean kokatzen dutela.
|
|
|
Eta jakina, harremanak barik, uste badugu egituraketa horiek berezko entitate esentziadunak direla, edota harremanetatik kanpoko indar eta sendotasun bat dutela, orduan jendeak entitate horien halabeharrezko agertze une iragankorrak dira. " Ni frantsesa jaiotzea azare hutsezko kontua da,
|
baina
Frantzia betierekoa da." esan omen zuen Regis Debrayk.9 Egiturak egiten gaitu, nonbait. Bruno Latourren metafora bat erabiliz, koreografia batera jaio gara, han egin gara norbait, dantzari.
|
|
|
Bai, jauna,
|
baina
Frantziakoak bezalako olatuak oso arraroak dira.
|
|
|
Hemen izan eta izaten baitira hainbeste iniziatiba, azken urtetan kooperatiba moldean antolatu direnak, aspaldi hasia da hemen giro hori baina nehun baino gehiago hedatu da. Beste lurraldetarik ikusita gure lurraldea pixka bat eredu da, Hegoaldekoek batzuetan hori erraten daukute,
|
baina
Frantziatik ere hemen badela zerbait ikusteko iduritzen zaigu.
|
|
2016
|
|
|
Bai,
|
baina
Frantziako eskuin muturraren (FN) erreakzioa kontrakoa izan da. FNk damutze keinua balitz bezala hartu du.
|
|
2017
|
|
|
Txertoen eztabaida ez da berria,
|
baina
Frantziako Gobernuak 2018rako iragarri neurriak hautsak harrotu ditu berriz ere. Gaur egun hiru txerto dira baitezpadakoak estatu frantziarrean (difteriaren, tetanosaren eta poliomielitisaren kontrakoak), baina urtarrilaren 1etik goiti orain arte aholkatuak ziren beste zortzi eritasunen kontrakoak ere egin dituzte haurrek:
|
|
|
Urri amaieran, denak elkartzea da asmoa, Euskal Herrian. Katalunian hamar bat emakumetik bira jaitsi dira puntistak,
|
baina
Frantzian gora egin du kopuruak, 15 bat ari dira uneotan. Iaztik, helduen mailan beste emakume bat ari da Donostian:
|