|
2016
|
|
|
Erdi Arokotzat herriak aldi bat baino gehiago jasan ditu gaitzeko erasoak. Nafarroak oerea zaukan, Gaztelak ere ba
|
bainan
Frantziako erregek ere begistatzen. Hiria harresiz inguratua zen, harresi horiek hein bat begiratzen zutela.
|
|
2017
|
|
|
Milagarren urte inguruan (987an zuzen), bihurgune handi bat hasten da, dinastia berri batekin: jaunek Hugues Capet delakoa errege hautatzen dute, ez aitzinekoek bezala frankoen errege,
|
baina
Frantziako errege izendatuz. Historiografia serioan, Frantziako berrogei erregeetarik lehena da," le premier des quarante rois qui ont fait la France", esaldi sonatu batek dioen bezala.
|
|
|
Errege katoliko bat ez da gizonen erregea baizik.
|
Baina
Frantziako erregea abereen erregea da, zeren edozein gauzatan manatuz (aginduz) gero, berehala obeditzen zaio, abereek gizonari bezala! "
|
|
2018
|
|
|
Eta nor zen zafratzaile horien buru? Karlos II Gaixtoa (Charles le Mauvais), bestalde Nafarroako errege zena,
|
bainan
Frantziako erregearen familiakoa izanki... Jakeskeria Handia hola bururatu zen.
|
|
2022
|
|
|
adibidez Mauleko etxeen euskal izenen lekua hartzen dute berehala bearnes izenek...
|
Baina
Frantziako erregeak Xiberoa beretuko du 1512 urtean, haatik bere ahozko lege zahar eta biltzar bereziekin utziz.
|
|
2023
|
|
|
Bazekien diplomaziaz jokatu behar zuela errege berriarekin, Frantziako gortetik heldu bai tzitzaizkion dirulaguntzarik handienak, eta ardura handiak zituen, pobreak, ko mentuak, bere gortea... Beraz, ilobarekiko harremana zaintzen zuen,
|
baina
Frantziako erregeak Joana ezkondu nahi zuen bere interesen arabera.
|
|
|
Erreforma heldu zen,
|
baina
Frantziako erregearen kezka Italian zegoen. Pavia jarri zitzaion muga, preso hartu zutelako bertan, Frantziako armada garaitzen ari zelarik, Frantzisko I.a atxilotu zuten Karlos V.aren gerlariek.
|
|
|
Andrea Doriak,() marinel apartak, kultuak, genevarrak, Genevaren interesak defendatu zituen eta Genevako errepublikako erreforma politikoa eraman. Frantziako armadako buruzagia izan zen,
|
baina
Frantziako erregeak ez zion almirante titulua aitortu, ez eta erregeak Genevari buruz egin zuena ez zuen begi onez ikusi, ondorioz Doria Karlos V.aren lerrora pasatu zen, eta almirantea titulua lortu zuen. Garaipen txiki bat izan zen Karlos V.arentzat, ar madaren gidaritzan marinel handia edukitzea, zentzu askotan emankorra.
|
|
|
Nafarroako Erresuma bere burujabetza babesten aritu zen,
|
baina
Frantziako erregeak Nafarroa Beherea eta Bearno eskuratzeko ahaleginetan zebiltzan. Erre sistentziak luze jo zuen.
|
|
|
Zilegitasuna zeukan, baina ez zuen jarraitzailerik. Alaba bazuen, eta aukera ikusten zuen haren ezkontzaren bitartez Nafarroa berreskuratzeko,
|
baina
Frantziako erregeak ez zuen horrelako ezkontzarik onartu. Arriskua saihesteko bere alaba Joana Frantzisko I.ak gortera ekarri zuen.
|
|
|
Pierre Jourdak dioenez, 1536an Juan Martinez Descurra errezibitu zuen bitartekari lana egiteko. Gutun trukaketak egon ziren,
|
baina
Frantziako erregea elkarrizketa horietaz jakinaren gainean egon zitekeela pentsa daiteke, zalantzarik gabe, Margarita boterearen erdiguneko pertsonalitatea baitzen, bere joan etorriak zainduak izan zitezkeen, bere gutunak bezala. Bestalde, harreman berri horretan enperadoreak zukeen asmoa nahiko susmagarria da, ez bazen arerioa ilusio batean atxikitzea.
|
|
|
Nafarroako erregearekin Nafarroako Erresuma berreskuratzeko bidea zitekeen Karlos V.aren semearekin ezkonduko bazen.
|
Baina
Frantziako errege berriak, Henrike II.ak, Joana Antonio Borboikoa Vendômeko dukearekin ezkontzea agindu zuen. Horrek ezabatu zituen, Frantziaren laguntzarekin, Nafarroa berreskuratzeko amets guztiak.
|
|
|
Erabaki zuten kontzilioak Aita Santuaren eraginetik libre izan behar zuela; Alemaniako lurralde batean ospatu behar zela, inperioko dietek erabakita bezala; ez zirela Pablo III.aren bermeez fidatzen; gauza guztiak Jainkoaren Hitzaren arabera epaituko zirela. Enperadorea eta Aita Santua Vatikanon elkartu ziren,
|
baina
Frantziako erregeak eta Ingalaterrakoak kontzilioa deitzea eragotzi zuten (García Villoslada, 1973).
|