|
2001
|
|
|
Nire ustez beraien espazio politiko eta ekonomikoa bilatzen saiatzen ari dira, horri begira nazionalismo espainolistan kokatzen dira eta helburu horren kontrakotzat jotzen dute
|
bai
euskara bai nafarron sentipen abertzale eta euskalduna.
|
|
2005
|
|
|
Bi hizkuntzen berba konposatuak, arau berberen arabera eratzen direla dio (subst.+ adj. edo subst.+ subst.). Konposaketa arau honi esker, erro batzuk bereizten dira, substantibo edo adjektibo gisa sailkatuz. Bere ustez, menpeko atzizkiak ere erroak ez direnak,
|
bai
euskarak bai iberierak, modu berean kokatzen dituzte, hau da, erroaren atzean. Hortaz hizkuntza bien egitura berdina da; eranskorra erroekin, eta inflexiboa erro ez diren atzizkiekin.
|
|
|
Bere analisitik ondoen planteatuta dagoena, antzekotasun morfologikoen auzia dela uste dut. Hau da,
|
bai
euskarak bai iberierak, itxura batean behintzat, konposaketa sistema eta ordena berbera darabiltela. Atzizkien esanahiekin ordea ez du hainbeste asmatzen28, ezta lexiko mailan proposatutako etimologiekin ere, fantasia itxura dutelako.
|
|
2008
|
|
|
Ekintza gaitasunari dagokionez, ikasleen gehiengoak asmatu egin du
|
bai
euskarazko bai gaztelaniazko ariketetan. Ez, ordea, ingelesezko ariketetan.
|
|
|
Eskema formala aztergai dugularik,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz, oro har, atalak beti aipatzen dira. Dena dela, ia lan guztietan falta dira ataletako batzuk, norberaren aurkezpena IDAZ 2an eta sarrera hitz edo aurkezpen tematikoak IDAZ 1 eta MINTZA 1ean, esate baterako.
|
|
|
Aditz aspektuari dagokionez, horren balio diskurtsiboa ongi erabili izana azpimarratuko genuke, ikasle batzuek asmatu baitute narrazioetako lehen planoa eta fondoa nahiz egoera inizialak aspektuaren bitartez antolatzen,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz.
|
|
|
Joskera apala erabiltzen dute ikasleek
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz, zer esanik ez ingelesezko ariketetan. Gainera, ahozko ariketetan, MINTZA 1 eta 2an, gaztelaniaren eragina nabarmena da euskarazko ariketan eta, alderantziz, euskararen eragina gaztelaniazko ariketetan.
|
|
2009
|
|
|
Haren iritziz, auziotan guztiotan bakoitzean, aitzakia bat? eman badituzte ere, guztien atzean izaera politikoa dagoela uste du,
|
bai
euskararen aurkakoa bai Euskal Herria bere osoan ulertzen dutenen aurkakoa. –Guk uste dugu Euskal Herritik badagoela erantzun bat ematea.
|
|
|
Euskararekiko gogoa pizteko eta atxikimendua sendotzeko erakargarri behar dute izan
|
bai
euskarak bai euskarazko sorkuntzak eta zerbitzugintzak, baita euskararen munduek ere. Erakargarritasun hori lantzeko diskurtso berritzaile eta berritua behar da, nahitaez.
|
|
|
Inork ez du eskubiderik guztiona dena norberaren interes politikoetarako baliatzeko. Guztionak baitira
|
bai
euskara bai euskararen jaiak ere.
|
|
2010
|
|
|
16 urterekin gaitasun osoa euskaraz eta gaztelaniaz: Iparraldean eta Nafarroan ez bezala, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako lurraldeen osotasunean euskara da berezko hizkuntza eta
|
bai
euskara bai gaztelania dira ofizialak. Derrigorrezko Hezkuntza bukatzerakoan ikasleek bai euskaraz bai gaztelaniaz gaitasun osoa izan behar dute.
|
|
|
Iparraldean eta Nafarroan ez bezala, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako lurraldeen osotasunean euskara da berezko hizkuntza eta bai euskara bai gaztelania dira ofizialak. Derrigorrezko Hezkuntza bukatzerakoan ikasleek
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz gaitasun osoa izan behar dute. Honek esan nahi du gaur eguneko Europako Hizkuntzen Erreferentzi Marko Arautuan, 16 urterekin gure gazteek B2 froga gainditu behar dutela euskaraz eta gaztelaniaz.
|
|
|
Lehen hezkuntzako ikasleek gutxienez 5 orduko eskolak izango dituzte
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz baita ingelesez ere.
|
|
2011
|
|
|
Inoiz besterik esan jaken arren, katekistek eurek leporatzen eben ardura guztia eta aurrera eroaten eben katekesia. Nire parroko izateko azkenengo urteetan, Jabi Jaio arduratzen zan katekistekin eta umeekin eta ni honeen gurasoekin,
|
bai
euskerazko bai erderazko katekesian. Aurretik, Felix Orobiourrutia erderazko katekesi osoagaz eta ni euskerazkoagaz, baina talde bien lotura sendoaz.
|
|
|
Gauza bera esan behar, denpora gitxiago izan arren, nire Markinako azkenengo urteetan hain zuzen, Merzedeko monjetan euskerea sartu ebenean
|
bai
euskeraz bai erderaz emoten nituan ikasketei buruz.
|
|
|
Ez dakit eraginik izan eban be gure eskutitzak, baina badakit handik laster samar euskerea sartu zala ikastetxean. Orduantxe hasi nintzan ni be bertan eskola bat edo beste emoten,
|
bai
euskeraz bai erderaz. Urteak dira, dana edo gehiena behintzat, edozein ikastolatan lez, euskeraz emoten dala," Zerutxu" be bere barruan izanik.
|
|
|
Kaixo.com ek, automatikoki, nabigatzailearen hizkuntza antzematen du, eta, beraz,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz aritzeko aukera ematen dio erabiltzaileari; gainera, informazioa argitaratzeko sistema bat abiatu du, herritarrek euren enpresa ala elkartea, eta horietan antolatzen dituzten jarduerak, ezagutarazi ahal izateko. Jendeak bere udalerria administratzeko aukera ere badu.
|
|
|
hizkuntzari eta literatura, modernoari?. Euskara bera eta ia edozein literatura argitaratzea debekatzen zuten agintarien ondoren,
|
bai
euskara bai literatura arriskutzat hartuko zuten batzuk ere etorriko ziren. Nafarroan mugak ezarri zitzaizkion euskarari, esate baterako.
|
|
2013
|
|
|
(Izen sorta polita du buztanikarak han eta hemen,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz: azpizuria, apeztxoria, ildo xoria, klabelin politta, pinpintxoria, aguzanieves, engañapastores, culiblanco, señorita… eta, Arabako mendialdean, rabicandil.)
|
|
|
Azken murrizketa hori bereziki ulergaitza da, dakigunean
|
bai
euskarak bai Euskaltzaindiak geroz eta errekonozimendu handiagoa dutela administrazio publikoen aldetik, direla europarrak, espainiarrak edo autonomikoak. Izan ere, lehen aldiz azken 300 urteetan, iragan den 2012ko martxoaren 14an, Espainiako Errege Akademiak euskara omendu zuen Madrilen ekitaldi instituzional batean.
|
|
2015
|
|
|
Txiletik etorritako poeta talde batek edo kultur aktibista talde batek edo dena delako talde batek urtemuga hura gogoratzea erabakia zuen; nola gogoratu eta berriz Gernika bonbardatuz. Oraingoan paperekin, Euskal Herriko eta mundu osoko idazleen poemekin,
|
bai
euskaraz bai ez dakit zenbat hizkuntzez; horiek ere mundu osokoak. Aireplano batetik gernikarren buruen gainean egotziko ziren poema haien artean, bonbardaketa poetikoaren parte hartzaileek ekitaldirako bereziki idatzitako poemak egonen ziren.
|
|
2016
|
|
|
Eta euskal zinemaren egoerari zer deritzozu. Bikain dagoela... Nire ustez, euskal zinema egoera ezin hobean dago gaur egun,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz. Euskarazko lanen kasuan, Loreak filmak lortu duen guztiagaz, nik uste gora egin duela.
|
|
|
Alde batetik hainbat sariketetan erdietsi garaipenak aipatu behar dira, berbarako 1921.ean Bizkaiko Aldundiak antolatu lehiaketa pedagogikoan eskuratu lehendabiziko saria eta 1926.ean Caceresko Aurrezki Kutxak antolatutakoan erdietsirikoa, egun oraino argitaratzeke daudenak bestalde. Orduko hezkuntza sistema gogorki kritikatu zuen,
|
bai
euskarari bai pedagogiari zegokienean. Euskaltzale amorratua, enda hezkuntza baten aldarrikatzen zuen, non euskara nagusi izanen zen, eta horregatik euskararekiko eskola nazionalek eta bereziki apez eta mojek zuten jarrera salatu zuen:
|
|
2017
|
|
|
Nik kontra egin diot, esanez hizkuntzek aberastu egiten gaituztela, euskara aberasgarri dugula, kultur balioak aberasgarri zaizkigula, ideia politikoak zeinahi ditugula ere. Gurean,
|
bai
euskara bai gaztelania ikasteko giroan hazi ditugu seme alabak, baina hasanieraz. Kultur balioak babestu behar ditugu denok, nahiz eta nork bere administrazio politikoa izan gustuko.
|
|
2018
|
|
|
Tira, Iparraldean lekutan dago horrela izatetik. Frantziak" inprimatutako" hezkuntzak euskararekiko glotofobia txertatu du herritarrengan,
|
bai
euskarekikoan bai frantsesez" dorpeki" egiten dutenekikoan.
|
|
|
Hori lortzen urte dezente daramagu. Modu berean artista horiek babesa ematen diote
|
bai
euskarari bai Ikastola Proiektua berari ere. Euskararen erabilera eta balioa aldarrikatzeko beste bide bat da.
|
|
2019
|
|
|
nobela grafikoak, komikiak, liburu ilustratuak… oso lan ederrak dira. Haur eta gazte literaturan oraindik badago merkatu indartsu bat,
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz ere, eta nire adineko belaunaldiko irakurleok, papera eta teknologiaren artean gaude. Teknologia erabiltzen dugu, baina papera maite dugu.
|
|
|
Gurasoek eraman (baina urtebetera atera) ninduten Uharteko haurtzaindegi euskaldunaren kalifikazio orrialdean euskarazko hitz batzuk banekizkiela jasota dago andereñoaren kaligrafia txukunean, nahiz eta, zehazten du txostenak? ez oso ahoskera garbian, baina hori
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz gertatzen omen zitzaidan. Dagoeneko ez ditut euskarazko hitz bakan horiek gogoan.
|
|
2020
|
|
|
Euskara gaztelania corpus paralelo orokor erraldoi bat:
|
bai
euskara bai gaztelania, hizkuntzak eurak, ikasteko baliagarriak zaizkio itzultzaileari. Azken finean, txosten klinikoetan ere euskarareneta gaztelaniaren sintaxi zein ortografia arauak mantentzen dira.
|
|
|
Aurrena, formakuntza sortu zuten autoreen baimenarekin (Mazza J. et al), AEAGEren manualizazioa itzuli egin genuen,
|
bai
euskarara bai gaztelaniara. Hortik aurrera hasi zen formakuntza, 2017ko azken hiruhilekoan, ikasle eta irakasleen datuak 2018ko lehen hiruhilekoan jaso genituen.
|
|
2021
|
|
|
24). Azkenik, osatu diren lurralde egitasmoek eta adostu diren lurralde kontratuek toki esanguratsu bat eman diete
|
bai
euskarari bai euskal kulturari, Euskal Herriko Hitzarmen Berezia adibide delarik (Convention Spécifique Pays Basque, 2000).
|
|
|
Eskuorri hori postontzietan banatu dute, eta bertan jasotzen dira udal talde sozialistak proposatutako neurriak. Aldizkaria
|
bai
euskaraz bai gaztelaniaz argitaratu dute, eta Usurbilgo herritarrek eskuratu dute.
|
|
|
Kontzilio ostetxuan egindako lehenengo itzulpen hareek" ad experimentum" ontzat emonak izan ziran,
|
bai
euskerazkoak bai gainontzeko hizkuntzetakoak be. Gerora, ostera, hizkuntza desbardinetako itzulpenak astiro eta zehatz aztertzen joan dira eta, kasu batzutan, modu nahiko librean eginda egozala ikusi eben.
|
|
|
Nik uste dot ee oreka mantendu behar dela,
|
bai
euskaraz bai erdaraz. Adibidez hamen eee euskaraz eee, ba beharrezkoa da hitz egiteko ta kanpoan bebai.
|
|
2022
|
|
|
Oraindik ere, tarteka, agertzen zaigu ildo horretan doan sorkari herrariren bat. Horrekin batera, beste moda berri bat ere hedatu da gurean;
|
bai
euskarak bai eta euskal dantzak ere berezko dituzten baliabideak alboratu eta arrotzekin ordezkatzen dituena. Zesta puntako neguko txapelketari Jai Alai Winter Series izena eman diote Gernikan, ingelesa hobetsiz baina euskarazko ukitu exotikoarekin.
|
|
2023
|
|
|
Erdiguneko kioskoan raparen doinuekin kantatu du Mendibek (Kendy du izen artistikoa). «Nola dago Gaztelu enparantza, gure alde mugitu dela balantza, hemen euskaldunak gara, non dago zalantza, hau da Nafarroa eta ez Gaztela Mantxa, 2023a eta bai egoera latza, nolanahi ere irabaziko dugu errebantxa, jalgi hadi plazara
|
bai
euskara bai eta dantza...».
|