|
2000
|
|
|
Baina orduan ere, publikoa nuen buruan. " Desperrados" en kritika soziala egiten
|
bagenuen
ere, umorearen bidez egiten zen ikusleak errazago jasoko zuelakoan. Eta" Manolito" rekin zer esanik ez, jendeak liburuen erreferentzia hain eskura edukita.
|
|
|
Hori guztia irakatsi zigun Txillardegi irakasleak, gutako askok behar bezalaerreparatu ez
|
bagenuen
ere. Baina ez da hor ahitzen irakasle honen ekarpen oparoaeuskal soziolinguistikaren baratze xumean.
|
|
|
Ipar Irlandako muga zeharkatzea uste nuena baino zailagoa izan da. Furgoneta Donegal en abandonatu dugu, Sligon uztea pentsatuta
|
bagenuen
ere. Handik aurrera, autobusez joan gara.
|
|
|
Ikuskatzaileak bosgarren aldiz txulatu zizkigun txartelak, eta mamu harrigarri baten antzera desagertu zen gero. Labur labur komentatu genuen desagertze txundigarria; biok, segur aski, gauza bera pentsatu genuen, ezer adierazi ez
|
bagenuen
ere. Binbilinketa apur bat baretu zen; ez, ordea, sargoria, eta agurea sortasun astun batek jo zuen.
|
|
|
Ezin konta ahala azafata atera ziren platora, eta aparteko fineziadun emankizuna eskaini ziguten guztioi, pikardia handikoa. Ikusleak hainbestean portatu ziren, txukun antzera, hainbat hitz zantar entzuteko zorigaitza izan
|
bagenuen
ere. Tximinoena, aldiz, hobe dut ez adieraztea.
|
|
2001
|
|
|
– Intuizioa erabiltzen
|
bagenuen
ere, ez genion garrantzi handirikematen.
|
|
|
estrategiak lantzen eta aplikatzen hasi ziren, baita ikas estiloak ezagutu eta horien araberaikasten ere. Aurreko urtean hau guztia antzematen
|
bagenuen
ere, ikasturte horretanegiaztatzeko aukera izan genuen.
|
|
|
Ez, alajaina, Lartzabalen, Seven Sea, s Spray7 zelakoaren bodegan baizik. Eta Jones ezaguna (Potato Jones8 ala bere anaia?)
|
bagenuen
ere kapitain pilotu, ez gintuen urrutira eraman, halabeharrez. Onerako edo gaitzerako, nork daki?
|
|
|
Neronek ere ba ote dakit, gainera? " Aukeraren maukera, azkenean okerra", dio Isastik jaso zigun esaera zaharrak, baina guri, okerra jotzen
|
bagenuen
ere begiz, ez zen aukera ugariegirik eskaintzen zigutelako. Badakizue, noski (eta ez badakizue, aski duzue orduko paperak irakurtzea), nolako agortea, idortea eta lehortea eraman behar izan genuen, eta ez zazpi urte ezerezekoa ijito zoriontsuek behiala jasan zuten gisara.
|
|
2002
|
|
|
Bigarren aukera hau lehenengoa baino kilikagarriagoa zen niretzat: autoz egin beharreko ibilaldia apur bat atzeratu behar
|
bagenuen
ere, New York ezagutzeko parada ematen zidan horrek.
|
|
2003
|
|
|
Idazlan horretan pare bat proposamen luzatzen
|
bagenuen
ere, hemen beste ikuspuntu batetik nahi diogu arazoari heldu.
|
|
|
" Artearen arrabal ilunetan ospearen argiraino iritsi nahirik pilatzen den jendailaren artean oso azkar bereizten dira miseriatik ihesi datozenak eta etxe onekoak, eta etxe onekoa zen Romain, zein etxetakoa zen inoiz jakin ez
|
bagenuen
ere –dio gaztetako beste adiskide batek– Esnobismoagatik murgildu zen beharbada hiriaren zabortegietan, gaztetako errebeldia merkeak bultzatuta nahastu nahi izan zuen giza hondakinekin, ezagutu nahi izan zituen gertutik etsipenera kondenatuak, jo nahi izan zuen berak ere bere oinekin bizitzaren hondoa eta dastatu nahi izan zuen gauak, galerak eta porrotak duten distira beltza.... Desberdina izan nahi zuen seguruenik, heterodoxoa, eszentrikoa, eta lortu zuen alafede!".
|
|
|
Bestela izan zitekeela pentsatu genuen, baina Historiak geure lekuan jarri gaitu. Izan ere, aurreko mendeko hirurogeita hamarreko urteetan prentsa informatibo elebidunak euskarazko pren  tsaren alde zerbait egin zezakeela uste izan
|
bagenuen
ere, denborak argitu digu planteamendu hori hutsaren hurrengoa zela. " Asko egin daiteke euskararen alde erdaraz, zioten; baina gutxi egin da.
|
|
2005
|
|
|
Gobernuko beste sailetan edozein autonomi erkidegotan egoten eta egiten diren politikak antzekoak baitira (industria, merkataritza, etab.). Areago oraindik. Guk goraipatzen ditugun sail batzuetan inbertsio gutxiago dago, gainera, hori uste ez
|
bagenuen
ere. Adibide bat.
|
|
|
Morrongonekoak, Añananekoa k... Hauek ere bertakotuak. Giro sanoa zen oso, baina ez pentsa, gerra amaitu zenean, lau urte nituen, eta etxean euskaraz hitz egiten
|
bagenuen
ere, eskolan eta kalean ez zegoen euskal girorik.
|
|
|
Horretaraxe etorria nintzen," Errespetu osoarekin, kapitain jauna, tonaka arrain etzan dira nik egindako kaxetan". Horrela bihurtu ginen batzuk behintzat benetako langile, sindikatua sortzerik eduki izan ez
|
bagenuen
ere. Hotz hartan hobe zen oholak josten egotea eta ez lurra ebakitzen, baina horrek bazeukan bere elorria ere, geuk ekarri behar genituenez zerraldoetako biztanleak.
|
|
|
Arrazoia zuen ausaz, hobe genuen astirik galdu gabe portutik lehenbailehen urrundu, gero motelago joan
|
bagenuen
ere. Gure flota kosteran zebilen, ez zen matxuratutako ontzi bat bera ere kaian, arriskatu beharra zegoen.
|
|
2006
|
|
|
Ni ez naiz gose! –erantzun genuen denok, edozer eskuratuz gero amorratuta jango
|
bagenuen
ere.
|
|
|
Biharamunean, baina, bazkaltzen hasteko puntuan, gure telegrafistak Artxandako emisorearen alerta jaso zuen. Eta, eguraldi txarrarengatik ezin ikusi
|
bagenuen
ere, bagenekien ontzi etsaia oso hurbil geneukala.
|
|
|
[1] Lehenagoko hipotesia onartzen baldin bada, 1 orduan, moralaren printzipio orokorrak direla-eta, mahai gainean jarri dugun auziari buruzko erabakia hartzea errazago gertatuko zaigu orain. Diskurtso moraletan desegokiak diren espekulazio korapilatsuak saiheste aldera, auzi hori ebatzi gabe utzi
|
bagenuen
ere, oraingoan berreskura dezakegu, eta gorespenedo gaitzespen erabakietan arrazoimen aren edo sentimendu aren esku hartzea zenbaterainokoa den azter dezakegu.
|
|
|
Uste ez
|
bagenuen
ere, halakorik geure buruari ezin barkatuko geniolakoan bageunden ere, une batean, azkenean, amore ematen dugu. Gogoak uzten dio lehenengo aurrerako bide itsuari, eta gorputzak ondoren, berehala, oihartzun baten zehaztasun saihestezinarekin.
|
|
|
Zuri batzuk indioen kontra borrokan, harriak jaurtitzeko xisterak erabiltzen, irrintzien bidez komunikatzen, flamenco dantzari eta frantses izenekin. Euskaldunak Far West era bidean, orduan hain ume izanda ulertu ez
|
bagenuen
ere. Ustez 1847an gertaturikoetan oinarritua zen filma.
|
|
2007
|
|
|
" Dugun informazioarekin, langilegoak protesta egin eta manifestatzeko eskubide osoa duela deritzogu. Euren lanpostuak daude jokoan eta Zuzendaritzak bide hori hartuko zuela aspaldi susmatzen
|
bagenuen
ere, herrian eta eskualdean izango duen eragina oso kaltegarria izango dela ezin da ukatu". PP: " Kaltetutako langileekin nahiz enpresaren berregituratzeak udalerrian eragingo dituen ondorioekin oso kezkatuta gaude.
|
|
|
Elvis hil zen urte hartan, lehentxeago ere esan berri dut, hamabost urte genituen eta, haurtzaroa oso urruti eta atzean ikusten
|
bagenuen
ere, umetako ametsen luzapenak bizi genituen oraindik, gutxi asko aldatuak edo moldatuak. Ziklista handia izatearekin egin ohi nuen nik amets mutil koxkorra nintzela, eta Tourreko etapa gogorrenak irabazten nituela, ibilbide menditsua zeukatenak bereziki, Pirinioetako edo Alpeetako igoera mitiko haietan erasoa jo eta aurkari guztiak atzean utziaz, aldapan gora izerdi patsetan baina garaipena gogoan gailur hurbilerantz nindoala:
|
|
|
Bidean aurkitu nuen Elisa; hobeto esanda, berak aurkitu ninduen bidean, elkar jo baikenuen izkina zorioneko batean. Sekulako kaskarrekoa hartu
|
bagenuen
ere, nik bekokian, hark ere bekokian, elkar besarkatu genuen, presoak berri ona dakarkion postaria besarkatuko lukeen bezala, belar izpiak berarekin daraman haizea besarkatzen duen bezala, erle horiak lore horia besarkatuko lukeen bezala, ez dakit.
|
|
|
Egun batez Ana Isabel galdu egin zitzaidan. Egun berean aurkitu
|
bagenuen
ere, ez dut oraindik galera hura erabat gainditu. Ez nau oraindik galtzaile sentipenak utzi, eta nekez utziko nauela uste dut, dolumina bezalakoa baita.
|
|
|
Mendikateez, ibaien iturburuez, urrutiko monasterioez. Hain sutsuki hitz egin genien inguru eder horietaz (guk geuk horren entzuera baino ez
|
bagenuen
ere), beren egonaldia luzatzea erabaki zuten. Goizean goiz esnatu eta txango politak egiten hasi ziren.
|
|
|
Elkarrizketa horien bidez lekukoek 20, 30 eta 40 hamarkadetan bizi zituzten gertaeren ardatz nagusiak ezagutu nahi izan ditugu, elkarrizketetan subjetibitatea nagusituko zela jakinik ere. Era berean, metologikoki elkarrizketak amaiera irekikoak izan zitezen ahalegindu ginen eta, jorratu nahi genuen gaiarekin elkarrizketen zirriborroa prestatu
|
bagenuen
ere, erantzulearen berbaldia bera izaten zen galderak eragiten zituena.
|
|
|
EHEren ustez, euskararen normalizazioan urrats garrantzitsuak emateko neurri hauek hartzea funtsezkoa da. " Harremanetarako bidea jarri
|
bagenuen
ere, aitortzekoa da alderdi askok ez gaituztela aintzat hartu eta hori salatu nahi izan dugu", adierazi du EHEk.
|
|
|
Estevezek bozgorailua martxarazi zuen. Miren Altamira mediku legistaren ahotsa denek entzun genuen, musika gogorraren zantzuetan itorik adi egon behar baldin
|
bagenuen
ere.
|
|
2008
|
|
|
noiz irten ziren borrokara, noiz eta non entregatu ziren eta karlisten gudarosteetan egindako zerbitzuaren iraupena. Zerrendako kide batzuk ezabatuta agertzen dira, eta hasiera batean, gatazkan zehar hildakoak zirela uste
|
bagenuen
ere, berez, kide berdina bi zerrendatan edo gehiagotan idaztearen ondorioa da. Agustín Gisasola, adibidez, hiru zerrendatan agertzen da:
|
|
|
Bideak hertsiak ziren eta lohiz estaliak, bezperan Tlaloc-ek bere haserrea erakutsi zuen; ekaitz izugarri bat izan zen. Oihaneko hezetasuna gero eta gehiago sentitzen zen, burua biratuz arbolak baizik ez ziren ikusten ahal, eta, ehun pertsonako taldea osatzen
|
bagenuen
ere, bakarrik sentitzen nintzen, Inken erregina izan zen nire amatxi gabe.
|
|
|
“Ruta de la Plata delakoaren zati bat egin dugu. Sevillatik Santiagora doan bidea da eta aurreko urte batean osorik egin
|
bagenuen
ere, aurten Zamoratik hastea erabaki dugu. Guztira hamar eguneko irteera izan da, horietako zazpi bizikletaz egin ditugu”, azaldu du Javier Pagola zaintzaileak.
|
|
|
Bertzelakoa da izaera nazionalagoa duten instituzioetan bat egitea. Eta bigarrenik, herrietan ezkerreko diskurtsoa garatu
|
bagenuen
ere, praktikan gorabeherak izan dira. Dena aitortzen hasita hori ere esan behar da.
|
|
|
Erre eta Itsasoren alaba ere Chongqingen zegoen, gure Enara bezalaxe! Bitxia da oso ezen Itsaso irailaren 13 hartan ezagutu
|
bagenuen
ere, gure harremana askoz ere lehenagokoa baitzen, urtebete inguru baikeneraman posta elektronikoak elkarri bidaltzen. Interneteko foroetan jende asko ezagutzen duzu baina oso jende gutxirekin lortzen duzu harreman bat izatea.
|
|
|
Ez zen gorabehera handirik egoten eta eman beharreko urratsak argiak ziren. Kolonbiarekiko lotura afektiborik ez
|
bagenuen
ere, alde praktikotik begiratuta, ez zegoen dudarik batere, aukera ona zen. Haatik, arestian esan bezala, denbora ez da alferrik pasatzen, eta hiru urte haietan Garazi jaiotzeaz gain bestelako gertaerak izan ziren.
|
|
|
Eskaera luzatu aurretik, baina, handik gutxira egitekoa zen hitzaldi batera joan gintezen agindu ziguten Foru Aldundiko gizarte laguntzaileek. Hi  tzaldia nazio bakoitzak ezartzen dituen baldintzen ingurukoa zen, eta guk erabakia ordurako hartuta
|
bagenuen
ere, ez genuen huts egin hitzordura.
|
|
|
Gogoan dut ezen halako batean, terraza batean eseririk, balkoi zabal batean egiten ari ziren opera txinatar bat ikusteko aukera izan genuela. Antzeko zerbait ikusia genuen Chongqingen, eta, piperrik ulertu ez
|
bagenuen
ere, primeran pasatu genuen. Hori bai, Garazi ez zen oso konforme geratu balkoiko pertsonaia hura Txinako Porrotx zela esan genionean...
|
|
|
Bigarrena, ordea, kasualitatez topatu genuen eta txinatarrentzako emanaldi publiko bat zen. Ez dut ezer bidaiatzeko era horren kontra, baina argi genuen gu ez ginela turistak, ez geundela han turismo egiteko, eta turismo egin
|
bagenuen
ere âargazki albumak ikusi besterik ez dagoâ, gure gogoa eta asmoa ez ziren haiek. Egun gutxi genituen gure alaben kulturaz zein jaioterriaz ongi jabetzeko, etorkizuna presta  tzeko, egunen batean egingo dizkiguten galderen erantzunak jasotzeko.
|
|
|
zenbat metro egingo zituen urak gora herri bakoitzean, zenbat lagunek alde egin zuten, zenbat geratuko ziren. Chongqing hirian, esaterako, urak bederatzi metro egingo du gora, eta hasieran gutxi zela pentsatu
|
bagenuen
ere, egun batzuk geroxeago ibaian zehar egindako txango batean ikusi ahal izan genuen zeharo oker geundela, bederatzi metro horien ondorioz auzo oso bat ur azpian geratzekoa baitzen. Korridorean aurrera egin genuen, paseo lasai eta interesgarri batean, guztiz txundituta ikusten ari ginenarekin.
|
|
|
Igandeko bazkari hartan deskubritu genuen buffet hartako otorduak festa txiki batzuk izango zirela guretzat. Gure digestio aparatuek onartzeko moduko sukaldaritza mendebaldarra eskura
|
bagenuen
ere, guretzat askoz ere interesgarriagoa zen Chongqingeko sukaldaritzaz gozatzea eta dena dastatzeari ekin genion. Gehienak jaki minak zirenez, jangelatik bizirik ateratzea bilakatu zen gure jolas dibertigarriena.
|
|
2009
|
|
|
Joan den astean pasatu ditut zortzi egun Bizkaiko herri txiki batean, eta pentsatu dut egunen batean garaipen bat baldin
|
bagenuen
ere ez lukeela deus aldatuko herri horretan. Han euskaraz ari dira jendeak, ez da ikusten lan problemarik, patxadan bizi direla ikusten da, arratsaldean emazteak ostatuan kartakan, gazteak arratsean gaztetxean sekulako parrandak egiten...
|
|
2010
|
|
|
Une onak eta oso onak izan arren, etxetik kanpo gorabeherak ditugu. Lasaiegi irten ginen zelaira aurrekoan eta erabakitzeko modua izan
|
bagenuen
ere ez ginen gai izan. Errazegi oparitu genuen baloia.
|
|
|
bere berea egiten zuen zoritxar hura, gurekin zituèn solasetan zorion bihurtzen zuena, zuèn begiaz baino harroago baitzegoen ez zuenaz, azken batean? eta ez baitzegoen balentriaren ondorioz eman ziotèn domina, paparrean zintzilik zeramana, ezkutuan edo isil gordean eramateko?. Frantsesek zelata bat jarri, eta bertan erori ginen, baita aurrera egin ere borroka izugarri baten ondotik, kide askok eta askok gudu zelaian zerbait utzi behar izan
|
bagenuen
ere, honek eskua, horrek zangoa eta nik begia?, zioen?; aldiz, noiznahi erakusten zuen, baita zibilez jantzita zihoanean ere.
|
|
|
–Orain esango dizuedana ez esan, mesedez, ez aitari ez amari, disgustuarekin hilko lirateke-eta?: esaldi hura alferrikakoa nuen, lauron arteko tratua isilpekoa baitzen, zin berezirik egin ez
|
bagenuen
ere, baina halaxe atera zitzaidan, ondotik zetorrenaren azpimarra gisa edo: –Domingo anarkista da?, jarraitu nuen; nik uste nuen hura lurrikara bat zela, baina hainbesterainokoa ere ez zen izango, Maria Bibianak bakarrik egin baitzuen halako keinu bat, ez nabarmena, hala ere; izebak, baina, zertxobait kezkatuta behar zuen, zertxobait baino gehiago ere bai, era honetan mintzatu baitzitzaidan handik gutxira, etsipenaren ertzetik:
|
|
|
E GIGUREN: . Nahi izan
|
bagenuen
ere, ezinezkoa izango zen, eskatzen zutena ezinezkoa zelako. Konstituzioaren aurkakoa zelako, demokraziaren aurkakoa zelako, guk ez genuelako inolako formularik Nafarroak eta Euskadik erkidego gisa desegitea onar zezaten.
|
|
|
Aurten, berriz, bakarlari bat, bertsolariak eta trikitilariak ekarri ditugu; hala, lortu dugu mahaiaren bueltan oso giro ona egotea; oso ondo dago”. “Gainera, 150 lagunendako lekua egokitu
|
bagenuen
ere, 165 etorri ziren; eta hori Gatzaga moduko herri baten lorpen handia da”, gehitu zuen zinegotziak.Bitxikeri moduan, Zubillagari galdetu genion plazan jarritako bigarren eskuko azokaren gainean. “Herriko hainbat gaztetxoren ideia izan da.
|
|
|
Lantokian sartzean edo ateratzean topo eginez gero agurtu egiten nuen buruaz, eta beste horrenbeste egiten zuen berak, elkarri hitzik egin gabe baina. Dena den, azalpenaren egun hartatik elkarrenganako sinpatia moduko bat piztu zen, eta halaxe, lantokiko korridoreetan topo egitean normalean hitzik egiten ez
|
bagenuen
ere, ezin ukatuzkoa da diosalei lagunduz irribarrea azaleratzen zitzaigula.
|
|
|
" Orain esango dizuedana ez esan, mesedez, ez aitari ez amari, disgustuarekin hilko lirateke-eta": esaldi hura alferrikakoa nuen, lauron arteko tratua isilpekoa baitzen, zin berezirik egin ez
|
bagenuen
ere, baina halaxe atera zitzaidan, ondotik zetorrenaren azpimarra gisa edo: " Domingo anarkista da", jarraitu nuen; nik uste nuen hura lurrikara bat zela, baina hainbesterainokoa ere ez zen izango, Maria Bibianak bakarrik egin baitzuen halako keinu bat, ez nabarmena, hala ere; izebak, baina, zertxobait kezkatuta behar zuen, zertxobait baino gehiago ere bai, era honetan mintzatu baitzitzaidan handik gutxira, etsipenaren ertzetik:
|
|
|
Aitona ez baitzen hartaz inoiz kexatu; aitzitik: ...setan zorion bihurtzen zuena, zuèn begiaz baino harroago baitzegoen ez zuenaz, azken batean... eta ez baitzegoen balentriaren ondorioz eman ziotèn domina, paparrean zintzilik zeramana, ezkutuan edo isil gordean eramateko —‘Frantsesek zelata bat jarri, eta bertan erori ginen, baita aurrera egin ere borroka izugarri baten ondotik, kide askok eta askok gudu zelaian zerbait utzi behar izan
|
bagenuen
ere, honek eskua, horrek zangoa eta nik begia... ’ zioen—; aldiz, noiznahi erakusten zuen, baita zibilez jantzita zihoanean ere. Ohera ote zeraman, pijamatik zintzilik, horixe esaterik ez daukat, nahiz eta horrek ere ez nindukeen harrituko...
|
|
|
Kanpamenduko nagusia apaiz katoliko bat zen, Opusekoa agian, Nafarroan geundenez gero. Kanpin dendetan lo egiten
|
bagenuen
ere, esan beharra dago oso erosoa zela dena eta guztiz ondo antolatuta zegoela. Lonazko denda handi baten barruan sukaldetxo bat zeukan, hala nola errezatu ondoren otordu guztiak egiten genituen jangela bat.
|
|
|
Herriko alkatea ausartu zen odolen, arrazen eta herrien nahasketari buruzko laudorioa egitera. Zeremonia intimoagoa nahi
|
bagenuen
ere, argazkia atera zioten eta egunkarian ikusi genuen hurrengo egunean istant izoztua. Jarraian, Mariana Sarbu ere ausartu zen.
|
|
|
Isila zen, bere lanak egin, ezinbesteko lau hitzak bota eta alde egiten zuen atzera. Gutxitan ikusten
|
bagenuen
ere, gizon haren planta ez zitzaigun oharkabean pasatu ez niri eta, ziur nago, ez beste askori ere. Nik hasieratik aurkitu nion zerbait Raimundori, kastellanua izanagatik.
|
|
|
Leiho ondoko mahai batean jarri gintuen, beste guztiaz isolatzen gintuen bionbo batek begirada guztiez babestuta. Guk kalea ikusten
|
bagenuen
ere, kaletik ezin gintuzten ikusi altuegi ginelako. Mantela, zapiak, baxera, edontziak eta mahai tresna guztiak bereziak ziren, ohikoez apartekoak.
|
|
|
Ordura arte, Zerga Bereziak deitzen zirenak (hidrokarburo eta alkoholaren kontsumoaren gainekoak) ez zeuden Kontzertuan sartuta, eta enpresen gaineko zerga ahalmena
|
bagenuen
ere, ez zen beste horrenbeste gertatzen Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergekin (PFEZ). Bertakoak ez ziren pertsona fisiko eta juridikoen zergak ere ez genituen hitzartuak:
|
|
|
Garai hartan hiriaren erdiguneko eraikin bateko 6 solairuan bizi ginen. Hondartzara joateko errepide bakarra gurutzatu behar
|
bagenuen
ere, etxeak itsasoari bizkar ematen zion. Gure lehen etxea zen.
|
|
|
Azaroaren 15ean gure aldarrikapenak Bilboko banketxeak okupatuta kaleratzea aurreikusita
|
bagenuen
ere, ezinezkoa suertatu zitzaigun. Atari guztiak zaintzeko ehunka polizia bidali zizkiguten Espainiatik, atzaparrak astintzera.
|
|
2011
|
|
|
Haitiren gainekoa izan da lehena. Orain dela urtebete naturak egin zuen triskantzagatik herri horren errealitatea gogoratu genuen, ordura arte askok ahaztuta izan
|
bagenuen
ere. Urtebete geroago egoera latzean bizi dira oraindik ere.
|
|
|
Gero, Donostiara maiz samar joaten hasi nintzen Diputazioko kontu batzuk konpontzera; izan ere, aurretik diru pizar bat kobratu
|
bagenuen
ere, gobernuaren aldizkarian idatzi zuten likidazio bat zegokigula, eta berrogeita hamar bat mikelete ginen kobratzekoak. Beti bueltatzen nintzen zerbaitekin; bakailaoa ez bazen turroia, olioa..., edozer gauza.
|
|
|
Bat batean neska lurrera erori eta orkatila dislokatu zuen. Altxatu
|
bagenuen
ere, ez zen gauza zutik egoteko. Bien artean hartu genuen, baina malkar hartan ezinezkoa zen.
|
|
|
Hurrengo egunean, bi arkume erosi genizkion artzainari eta neska etorri zenean gibelak jan genituen eta bizkar bat utzi genion Frantziskori. Frantxiskari ere beste puska bat eman genion, errepidea pasatzen denbora dezente pasa
|
bagenuen
ere Donibanera joateko prestatzen harrapatu genuen eta.
|
|
|
...azko lurraldean barrena, ez dio nehork itzalari abegirik eskainiko baina itzalaren erresuman itzaliko gara, zer pena bizitza galtzea, diozu ilunabarrean maite dituzunak gogoeta xehe iheskaria direnean eta ibaiarekin batera aldenduko zarela jakitean nehork mintzirudikatu ez zuen haraindiko ibar urrunera, hala ere, ederra zen bizitza eta bizi izatea azkenik galeraren zerrenda ankerretan idatzia utzi
|
bagenuen
ere, gurutza ditzagun elkarrekin, maite azken belazea, azken loredia.
|
|
|
Lantegietako sasiko batzordeak txoko hartan bertan bilduak ginen sarritan, karranpatu egin izan zitzaigun besoa vietnamitan trakak inprimatzen, gure liturgia santua zapalduenganako elkartasuna zela esaten zigun, ahotan zeukan beti, inon izatekotan zapalduen artean aurkituko genuela jainkoa, batzordea joan zitzaionekoa defini zedin. Aurkitzen ez
|
bagenuen
ere hantxe zela, zapalduen esku lehertuetan, askatasunaren bandera zikina. Bazekien gu nola, bandera zikina askatasunarena.
|
|
2012
|
|
|
Bertso munduan anaia bikiak bezala izan gara Joxe eta biok. Adinean alde pittin bat
|
bagenuen
ere, batera hasi ginen bertsotan, eta elkarren babesle izan ez bagina akaso ni ez nintzen aterako aurrera, eta bera ere ez dakit. Oso ondo konpondu ginen hasieratik, eta, pittin bana pittin bana, konturatu ginenerako sartu ginen bertsolarien sailera.
|
|
|
Ahozko tradizioa oparoa da euskal literaturan. Aspaldian ahaztuxea
|
bagenuen
ere, iritsi zaigu beste behin horren lekuko bat: Mayi Ariztiaren Amattoren uzta. Patxi Zubizarretak apailatzaile lan oso delikatua egin du hamabost ipuinekin osatutako «uzta» hau egokitzen.
|
|
|
Baina geure itsasaldia beste era batera zen gertatzekoa, eta, 12 gradu eta 18 minutuko latitudean ginenean, bigarren ekaitzaren erasoa izan genuen. Aurrekoaren indar berarekin mendebalerantz bota gintuen, giza merkataritzaren bidetik kanpora; eta, itsasotik salbatzea lortzen
|
bagenuen
ere, gizon basatiek gu jateko arriskua handiagoa zen, gure herrira itzultzeko genituen aukerak baino.
|
|
|
Orduan, haizea pixka bat baretu zela uste
|
bagenuen
ere, ontziak hondarra tinko jo zuen, eta ez genuen inola ere espero handik ateratzea. Horrenbestez, gure egoera ikaragarria zen eta, ahal izanez gero, biziak salbatzea zen egin genezakeen gauza bakarra.
|
|
|
bat jorratu
|
bagenuen
ere, berdin antzean arituko gara honakoan Richard Buckminster Fuller en inguruan. Fuller (Milton, Massachusetts, AEB, 1898) ingeniaria zen o, zioz, eta diseinatzailea, asmatzailea eta ameslaria a, zioz.
|
|
|
Iaz liga hasi genuenetik liga amaitu genuenera hainbat aldaketa izan ziren, eta esaterako, Ander Gartziaren eta Imanol Zeziagaren etorrerak on egin zigun. Ligako azken partiduak talde indartsuenen kontra izan genituen, eta kategoria galdu
|
bagenuen
ere neurria eman genuen. Mallabi aurten ez dago taldean, eta ikusteko dago Iñigo Biainek zer erabakitzen duen.
|
|
|
Onik atera ginen denok, gutariko inor ez zuten atxilo hartu eta ez zen gertakizunen inguruko inolako berririk azaldu hedabideetan, azpiegitura osoa bertan behera utzi genuen... Beste bataila isil bat irabazita, borroka lekuak bertan behera utzi eta atzera egin behar izan
|
bagenuen
ere.
|
|
|
Gazteak ginen, eta dena egiteko
|
bagenuen
ere, egin beharreko guztiak eginda bagenitu bezala bizi ginen gure belaunaldikoak: ezaxola, kartzelan, atzerrian ihes, inguruko etxeren batean hurrengo ekintza prestatzen.
|
|
2013
|
|
|
" Gu txanda irabazteko asmoz joan ginen Kontxako lehen estropadara. Lehen luzean Urdaibairi eustea lortu
|
bagenuen
ere, azkenean ihes egin zigun, eta sei segundoko aldea atera zigun" adierazi dute elkarteko arduradunek. Dena dela, lehen hiru traineruak sei segundoren bueltan helmugaratuta bandera lortzeko" lehia irekita" geratu dela adierazi du Orioko Arraun Elkarteko ordezkari Iñaki Arostegik.
|
|
|
EAJ udal taldea bestalde, proiektua" aztertzen" ari dela adierazi du Noemi Ostolaza zinegotziak. " Aranzadi Zientzia Elkarteak proiektua 2012ko maiatzerako egina zuen eta momentuan aurkezteko eskatu
|
bagenuen
ere, urte beteko atzerapenarekin aurkeztu digute; apirilaren 24ko batzordean, hain zuzen ere. Proiektu potoloa da, diru askoz hitz egiten ari gara, eta guk sakon aztertu nahi dugu erantzuna eman aurretik".
|
|
|
Hori guztia espainiera batuan, solasean ari garenetako bi euskaldunak izan arren, noski, hirugarrenarekiko begirunez?, eta azaleko harremanek ezartzen duten tonu neutroaz. Baina berriketaren ildoan Bertsolari Txapelketa Nagusia etorri zaigu hitzerara, eta bi euskaldunok ohartu gara elkar ikusi ez
|
bagenuen
ere igandean BECen izan ginela. Eta berotu egin da gure solasa, hurbiltasun eta konplizitate tonua hartu dute gure ahotsek, eta espainierazko jarduna euskarazko esaldiekin zipriztintzen hasi gara.
|
|
|
–Aines Balzola. Abizena gogoratzen ez
|
bagenuen
ere, zuk utzitako argazkietan ezagutu dugu bera, eta ondoko orrialdean datozen zerrendetan zeuden haren izen abizenak osorik. Baina argazkia erakutsi nizuke... eta fotokopiak itzuli.
|
|
|
Azkenik, ailegatu zaizkigu inauteriak, eta aintzineko alean egitarauaren berri eman baldin
|
bagenuen
ere, osatze aldera datu berriak jaso ditugu.
|
|
|
Baina laugarren bat juntatu zitzaigun ustekabean, gurekin joanen zela inporta ez bazitzaigun. Bistaz ezagutzen
|
bagenuen
ere, ez genekien nola zuen izena. Bere burua presentatu zuen," Me llamo Pedro María, ¿ Y tú?".
|
|
2014
|
|
|
Konstituzioa arbuiatu
|
bagenuen
ere, Gernikako estatutuaren bitartez arnasberritu ahal izan genituen gure herriaren birika makalduak. Alde bik hitzartutakoa izaki, 1990ko erresoluzioaren mamiari bagagozkio, garaiko baldintzen araberakoa izan zen estatutuaren onarpena.
|
|
|
" Emakumeok lan mundura sartzea lortu
|
bagenuen
ere, ez da aukera berdintasunean izan. Oinarritik merkatu diskriminatzaile batera sartu gara:
|
|
|
Euskararen utziera, Porlandiak duen aberastasun galera, bai, baina ez giza neurriz bizitzeko, ezta guztiok eguneroko ogia erdiesteko, Lekuonak zioen bezala, baizik eta mundu neurriz bizitzeko eta gutxi batzuek negozio biribila egiteko. Eta gehienok baserria aspaldi utzi
|
bagenuen
ere, metropolizazio fenomenoa areagotzen duen helburu sozialaz mozorrotutako garapenkeriak euskararen arnasgune diren herri txiki eta ertainak, euskaldunon benetako bihotz guneak (Bilbao, 2014), arnas taupadarik gabe utzi eta —barkatu apokaliptikokeria— hilgarriki betirako ito ditzake. Zeren eta urbanizazio prozesu azkarrek herrien kultura errotik aldatzen dutela aspaldi esana dute soziolinguista adituek5 Egia da euskararen herria ez dela" inolaz ere herri isolatu bat izan, baizik eta beti jakin izan duela aro berriei egokitzen nortasuna galdu gabe" (Etxegoien, 2001:
|
|
|
Eta prozesu horretan, euskaltzale askoren jarrerak ere lagundu zuen: muga pasatzen genuen Labeguerie ren diskoak Charles Aznavour-enen zorroetan ezkutatuta ekar tzeko edo liburu debekatuak erosteko; pastoralak ikustera joaten ginen, bertso lehiaketetara ere bai, hitzik ulertzen ez
|
bagenuen
ere, eta baita ardi txakurren edo gazta lehiaketetara ere; ahal zuenak ahal zuena jartzen zuen erdi sasi artean zeuden ikastolei irauten laguntzeko; Mairulegorretako leize zuloetara joaten ginen edo Ez dok Amairuren kontzertuetara, adibide batzuk jartzea rren, gure kultur identitate arpilatua nork bere erara gordetzeko
|
|
|
janaria, noski, eta bazkalondoko kuluxka. Osaba Nikanorren eta izebaren ohean etzaten ginen bazkalondoren, osaba Luzuriagara itzultzen zenean eta lo hartzen ez
|
bagenuen
ere, ez genuen berak esan arte ohetik altxatzeko baimena. Astean behin izebak Antxoko farmazia batera eramaten gintuen, zazpi egunetan zenbat gizendu ginen jakiteko.
|
|
|
Seguru aski bagenekien euskarak ez zigula inolako entzuterik ematen, guk orduan horrelakorik hitzez aipatzen ez
|
bagenuen
ere. Gizartearen gehiengoarentzat, frankistentzat edo haren arrimuan babesa bilatzen zutenentzat, euskaldunok iraganeko zerbait ginen, sarritan eskolatu gabeak, astakiloak, eta, batzuetan, politikoki susmagarriak, saltsatan sartzeko joera genuenak.
|
|
|
Eguna, hilabetea, eguneko santua eta gainerakoak orriaren aurrean zetozen eta atzealdean bizpahiru esaldi, askotan esaera zaharrak. Kentzen genuen bezperari zegokion orria sukaldeko paretan zintzilik zegoen egutegitik eta hura irakurtzen genuen, askotan irakurritakoa guztiz ulertzen ez
|
bagenuen
ere.
|
|
|
Kaletarrak ginen, haurtzaro osoa hiria bukatu eta baserriak hasten ziren puntuan pasa
|
bagenuen
ere. Kaletarrak ziren gurasoak, biak Donostian bertan sortuak.
|
|
2015
|
|
|
Zidane zen Ibrahimentzat futbolaren erregea, guk ezagutu ez
|
bagenuen
ere. Ez dakit Magrebekoa edo frantsesa edo nongoa zen.
|
|
|
Izan zirelako, edo izan baziren ere, gu ez gara, inoiz izatea desio izan
|
bagenuen
ere. Eta ez garelako, edo ez garen arren, izango dira?
|
|
|
Bai eguraldi goibela, bai mendi mortu haien malenkonia bihotzean sartu zitzaizkigun, eta burumakur gindoazen, ia hitzik trukatu gabe. Oihal bikeztatuzko dendetan lo egiten
|
bagenuen
ere, arropa blaituak eta otsoen uhuriak ez ziren loaren lagunik hoberenak. Gure zamarietako bat gaixotu eta hil egin behar izan genuen.
|
|
|
Artean sinesten genuen, literatura sartu behar zela jendearen gogo bihotzetan, eta jende horrexen bizimodu lokartua astindu, bizi berritu. Hortaz, idatzi ezer askorik idazten ez
|
bagenuen
ere, ekintzara pasatzea erabaki genuen, gure ikaskide aspergarri aspertuak lozorrotik ateratzeko; ez letretako gelakoak, horiek nahikoa pizkortzen baikenituen egunero geure berriketa eta ateraldiekin, baizik eta UBIko guztiak, eta bereziki zientzietakoak. Lehiaketa bat antolatu genuen, literatur lehiaketa bat, baina ezin eskatuko genien gure eskolakideei ipuinak eta poemak idazten hasteko, guk geuk, ikasturteko ustezko intelektualek, hartarako talenturik edo gogorik ez bagenuen; hortaz, lan errazago eta xinpleago bat bihurtu genuen lehiaketako gai:
|
|
|
Hala ere, ez pentsa begiralearena kristoren bizimodua denik, guk geure garaian hala uste
|
bagenuen
ere. Munstroak aguantatu behar dituk egun osoan, eta batzuk jatorrak baldin badira ere beste batzuk pelma hutsak.
|
|
|
Nekazari bat konbentzitu genuen etortzeko, eta, traktorea bitarteko, berak atera zuen errepidera. Arrankatzea lortu
|
bagenuen
ere, zarata arraro samar bat ateratzen zitzaion automobilari, eta ez zuen abailarik apenas hartzen. Mantso mantso egin genuen aurrera, eta, Burgosera iritsitakoan, tailer batera eraman genuen konpontzera.
|
|
|
Nolabaiteko apustua zen, jende berri bat eta bereziki iragarkien arloan merkatu berri bat zabaltzeko. Lehen helburua aski ongi bete
|
bagenuen
ere, iragarkien merkatura ez ginen heldu. Ipar Euskal Herrian 35 orduko astea dagoenez, astelehenekoa ateratzeak asteburu osoan talde berezi eta oso bat atxikitzea eskatzen zigun... garestiegia.
|
|
|
Eta, tamalez, sedentarismoak gizentasun arriskua areagotzen du, eta, gainera, garaiz aurreko hilkortasunaren kausa nagusietako bat da. Entrenatzaile pertsonal bat eduki nahi
|
bagenuen
ere, ez da ezinbestekoa 2014ko maiatzean argitaratutako literatura zientifikoaren berrikuspen sistematiko bat (Int J Environ Res Health) egiaztatu zuen ariketa fisikoaren autokontrolak modu eraginkorrean gutxitu dezakeela sedentarismoa. Mexikoko ikertzaileen azterketan egiaztatu zen, eserita pasatzen diren edo ariketa fisikoa egiten duten orduen autokontrola egitea baliagarria dela pisua kontrolatzeko.
|
|
|
Guk ez daukagu inolako arazorik jendeari erantzuteko eta gustura hartzen ditugu, egoera uler dezaten nahi baitugu. Hasieran beldurra
|
bagenuen
ere, jendeak umea babesten duela nabari dugu eta oso gustura gaude. Eskolaren jarrera ere oso ona izan da eta buelta eman behar izan diete hainbat irakasbideri.
|
|
|
Esan gabe doa, barikutxuarekin Aste Nagusiaren azken txanpan gaudela, goizetik jendea pilatuko dela Zazpi Kale eta Areatza inguruan eta, atzo aipatu
|
bagenuen
ere, emakumezkoen proba izango da ikusgai 600 kiloko harriekin eta gizonena 1.500nekoakin. Arratsaldean, Areatzan bertan, 17.00etan, gero eta indar gehiago hartzen ari den, maila guztientzat, XIX Hiri Krosa aterako da.
|
|
|
Argi dagoena da, 68ko" euskal ideologia" hori zaharkiturik geratu dela. Aspaldi eraberritu behar
|
bagenuen
ere, Habanan dauden auto zaharberritu ugariren antzera, ideologia horrek zituen matxurak eta arazoak konpondu eta tapatuz bizi izan gara egundaino. 80ko eta, batez ere, 90ko hamarkadako asmakizun bakarra, saiogintza egiazki" berri" eta" sortzaile" bakarra, ideologia espainiarrarena da, edo zehazkiago esanda," ideologia espainiar neonazionalistarena" zeinak abiapuntu eta ekintza fundazional bezala" euskal ideologia" ukatzea izan duen, ukazio honen bidez ideologia neonazionalista edo neohispaniar berri bat sortuz.
|
|
2016
|
|
|
Are gehiago: aldizkaririk ez ateratzea erabaki
|
bagenuen
ere, ni konbentzitu ninduen Basarriren etxera joan eta lehen aldizkari hartarako elkarrizketa bat egin niezaion. Eta beti eskertuko diot Joxani aukera eman izana, ordura arte ez bezalako hurbiltasunetik ezagutu ahal izan bainuen laurogei urteak urruti ez zituen bertsolari handia.
|
|
|
BEHINOLA ezetz esan
|
bagenuen
ere, urrunketaren osteko elkartzeak desioaren leihoak ireki ditu berriz ere kolaboratzaile bion artean... Enamoratzen hasita nago, aspaldian ez bezala.
|
|
|
Bestalde oraino, bagenekien ere, noiz edo noiz, denbora hartzen, guhaurek moldatu orgatto baten gainean jarri (eseri) eta, pentzeari behera ziztu bizian ibiltzen? gero beheretik goiti gure ibilgailua tiratzen aski lan baldin
|
bagenuen
ere. Eta herriko bestak nola ez aipa?
|
|
|
Errealitate horren “puntu gorena”, Patakon (orain Auzofactory Matiko dena) eraikinaren okupazioa izan zen. “Okupatu eta egun gutxira eraikina utzi behar izan
|
bagenuen
ere, oso positiboa izan zen auzoko gazte eta jendearen artean sortu zen harremana eta elkarlana”, diotenez.
|