|
2010
|
|
|
• Al hamma k termak, ur beroakAlhama ibai izena eman zuen, herritarrek rw Maior deitzen
|
badute
ere.
|
|
|
Berdin gertatzen da belaunaldi guztietan. Baina, bi belaunaldiren artean dagoen distantzia handitzerakoan, nekezago izango da elkar konprenitzea, ezinezkoa gertatu arte, mintzaira" bera" egiten
|
badute
ere.
|
|
|
"... Vitoria Arabako hiriburua da, Gipuzkoa eta Bizkaiaren auzo, azken honen izenak beste biak hartzen ditu, eta hiri horretan Bizkaiera edo Bascongado, haiek dioten bezala, mintzatzen da, oso hizkuntza zaila ikasteko, aitoren semeek garbi egiten
|
badute
ere Gaztelaniaz."
|
|
|
Baina orain hiltzeko atarian gara eta eztabaidatu behar da iritzi guziak mahaian direlarik, ez du balio belaunaldi baten buruan erratea" banakien". Ez dute, gainera, instituzio horiek oro arranguratzerik, kultur mundua buztana ausikitzen duen sugea da eta egileek eskutan jaten diete, beti beren iritziz gutxiegi hunkitzen
|
badute
ere, instituziorik gabe ezin dutelako deus egin. Hau hola da, herriak bere kultur herritartasuna abandonatu duelako, goretexez beztitzeko eta mendira joateko.
|
|
|
Zergatien inguruan nahasmena dago eta irtenbide edo sendabideak ere ez dira ezagutzen. Atopia ez da banakako gaixotasuna terapiek ondoeza banakakoa bailitzan diagnostikatzen
|
badute
ere. Beste gaixotasun asko bezalaxe gizartearena da, kolektiboa". 1327 Atopia bezala, akronia ere aipa daiteke.
|
|
2011
|
|
|
Jakinaren gainean jarri gintuen, hasteko," herriska hori ez dela gaur egun existitzen, eta bertako biztanleek ziutatera emigratu zutela Pioleten familia bezala, bizitza agian gaiztoago baina ogi seguruago baten bila". Ondoren, eta disimuluzko itxurakeriekin ezkutatu nahi
|
badute
ere, herrixka horretan bizitutakoa Pioletentzat —guretzat bezalaxe— erabakigarria izango dela. Poetaren kasuan," galtza luzetan paseatzen hasi zeneko, erabakia zuen bere bidea. eta edonori predikatzen zion bere jakituria.
|
|
|
Anabitarte irakaslearen ahaleginak gorabehera, eta ikasleek oso eta modu ezberdinez maite
|
badute
ere, ez du lortu gezurrezko euskara eta Euskal Herria ikasleek sinets ditzaten:
|
|
|
Zapatariaundi eta Domingotxonea etxeen inguruan egon behar zuen. Nolanahi ere, bada nahasketa pixka bat honen, eta Sarraena, Sarrankoliñenea, Sarronenea renaren artean, menturaz elkarrekin zerikusirik batere ez
|
badute
ere.
|
|
2012
|
|
|
Badirudi 1141 urtean hil zela 71 urte zituenean. Batzuek bere heriotza itsaso erdian kokatzen
|
badute
ere, bada legenda bat Jerusalemen bertan hil zela dioena: Auhenen Murruan otoitz egiten zegoela zaldun baten zaldiak bota omen zuen eta hantxe bertan hil omen zen.
|
|
|
Eta Iruñeak edo Zangozak ere lehiaketa hau antolatzeko merezimendu adina
|
badute
ere, bidezkoa da hain abegikor onartzen gaituen Eloko hiri ezin nobleagoa izatea antolamenduaren arduradun ofiziala, hiriaren erdal izenak —Monreal— oso ongi ematen baitu orain gauden datari loturik. Ez zaizu iruditzen?
|
|
2013
|
|
|
Taldeak erabaki zuen, zentzu praktiko handiz, inurri hark musika errepertorio berezi harekin entretenitu zezala lan giroa. Izan ere, inurriek, disimulatzen
|
badute
ere, jakinduria laborala pilatu dute mendeetan zehar, exekutiborik, birmoldaketa planik eta are gutxiago sustapen ekonomikorik gabe.
|
|
|
Nire inguruetan oraindik ohikoa da entzutea" gaur ere gure andreak badu zeoze.". Aitari edo amari normalean gure esatea ulergarri egiten zaie inguruko beste hizkuntzetakoei, haiek horrela erabiltzen ez
|
badute
ere. Baina norbere andreari edo senarrari gure esatea handi xamarra iruditzen zaie.
|
|
|
Jeltzaleek, eta oro har erakunde autonomikoen apustua egin dutenek, instituzio ofizialen zentraltasuna defendatzen segitu
|
badute
ere, beren diskurtsoan gero eta gehiago nabarmendu dute gizarte ekimenetik sortutako erakundeen garrantzia.
|
|
|
Estatuaren botere eta logikapean funtzionatzen dutenek ere, beren mailaketa osoan gobernuetatik udaletaraino, funtzio berebizikoak betetzen dituzte. Estatuak, gainera, besteak arautzeko ahalmena du teorian, gero askotan besteok estatua bera determinatzeko ahalmena erakusten
|
badute
ere, makroan nahiz mikroan. Hirugarrenik, ez kapitalaren logika lukratiboaren arabera eta ez estatuaren logika administratiboaren arabera funtzionatzen duten gainerako eraketa sozialak daude.
|
|
|
Zigorka taldekoek erantzuten duenaren papera jokatu ohi dute. Inoiz edo behin berehalakoan erantzun izan
|
badute
ere, gehien gehienetan denboraldi luze samarra igarotzen utzi eta ondoren egiten du eztanda beren erronka orroak. Elizako ama ezkila eta gau ilunean larrean bazkatzen ari diren abereen zintzarri hotsa ematen du hasieran, baina gero burrunba izugarria bilakatzen da.
|
|
2014
|
|
|
—Ez dakit merezi dudan ala ez, baina beti ausardiaz jokatu dut, ofizialek kontuan hartzen ez
|
badute
ere.
|
|
|
" ez zakala/ zanala hire burua ager hor gaindi." Pertsona berek erraten dute orain: " Mintza hadi hi ere, ez haiz besteak baino zozoago." Baina iruditzen zait ez dugula halarik ere lehena uzten, epe luzean eta hatsean sinesten dugula gehiago ukaldiko jokoan baino eta zirtzilek, xarma handia
|
badute
ere, beti punki batzuk direla gurean: denborak erranen du, baina uste dut konflikto horrek bere dimentsio sinbolikoan balio duela beti gure bizi filosofiarako.
|
|
|
Uste dut irrati bidez edo euskal edo FR3 telebistetatik gure etxeetan sartzen diren gaiak etxekotuak direla. Auzo herria aipatzen
|
badute
ere delako zirtzilen arroztasuna baliatuz.
|
|
|
Dario Fok erraten du Commedia dell Arte n lazziak landuak zirela zeren plazan beti gertakari berak baitira, haurra nigarrez ari, mozkor bat sartzen eta badakite gertatzen delarik 15 ezena sartu behar dutela. Inprobisatzen
|
badute
ere, zer gerta ere, kasu gaitzeneko segurantza daukate.
|
|
|
Hirigaraik segitu zuen beste gisan, batetik Pantzo irringarri izendatu bakarrizketekin, eta bestalde Porru salda taldearekin. Animazio lan horiek tokian tokiko eskaerari erantzuteko merezimendua
|
badute
ere, ez dira Xirristi ri konparatzen ahal. Jokalariak berdin onak dira baina ez zaie gauza bera eskatzen.
|
|
|
Herri batasuna lortzen
|
badute
ere, gure mustraren gustua asetzen, iduri du haatik testuan aurkitzen dugula arazo handiena tobera mota horietan. Kezkagarria da ezen erakusten saiatu garen bezala toberaren izatearen arrazoia baita.
|
|
2015
|
|
|
praktika zenbaitetan bizitu behar den sentiera bat. Baina, oker ez gaitezen, sekta arruntek denetan bat egiten
|
badute
ere, sekta soziokulturalek ez dute baitezpada erabateko komunitatea izan behar. Euskal Zera, alde horretatik, aski partziala da, noizbehinka edota egoera eta erritual jakin batzuetan praktikatu behar den gurtza, eta gainera, biziki gatazkatsuak diren konfigurazio ez guztiz artikulatu batzuen lokarri laxoaren inguruan bildutako gurtza.
|
|
|
Baina oraingo honetan, hala ere, ez dago halako hegemoniarik (eta horregatik ari naiz" euskal Zera" erabiltzen). Ez dago guztiz finkaturik zein den adierazle hegemonikoa, euskal arizaleek hainbat tokitan eta unetan aingura bota
|
badute
ere. Dena den, esanaren haritik, badira kolusio komunitateak, arizaleen sektak, eta haiek badute baliokide zenbait euskal Zera sentitu eta adierazi behar dutenerako.
|
|
|
Oso gaurkoa da, beraz, familiari, lagunarteari, ikastolari, egunkariari eta irrati telebistari masterretan trebatutako adituak gehitzen dizkien kulturgintza kontzientziatu hura. Eta oso metonimikoa, Euskal Kulturgintzaren Transmisioa masterrean oso argi, nonbait, ez
|
badute
ere:
|
|
|
Gure eguneroko praktika xumeetan ere gauzak ez dira bestela. Egiazko dugun mundu arrunt hurbilean irudi araugileen mende bizi gara, baina irudi haiek ez dira behinolako ikono itxiak, haiek bezala identitate komunak sortzeko eragina
|
badute
ere. Desberdintasun nagusia, esan dut, ordaineko bermea da:
|
|
|
vaco español, basque française, basque american, vasco navarro... Eta euskarazkoak, beti esanahi eta zentzu bera ez
|
badute
ere: euskal espainiar, euskal frantses, euskalamerikar, euskalnafarra...
|
|
|
Oroimenaren bidez gorde dezakegun zatia da, irabaziz joan gaitezkeena ahazmenera kondenatutako denboran induskatuz, isiltasunaren tripetan harraskatuz. Horixe da ahazmenaren apostoluek aldatu ezin izanen duten aldea, paretak eraisten eta plaka gezurtiak jartzen badituzte ere, Ezkabamendia igandezaleentzako jolas parke atsegin bihurtzen
|
badute
ere, ahal bezain laster dudarik gabe eginen duten hondamendia.
|
|
|
Edonork edukiko du eskura zure zintzotasun ezaren lekuko hori. Orain arte egin ez
|
badute
ere, edonoiz salatzen ahal zaituzte. Hori bai larritasuna.
|
|
|
Baina" asmoak eta helburuak eguneroko ekintzara eramatea" ez da erraza gertatuko: " arrasto jakin batetik joan dena arrasto berrira errenditzeak denbora eta lana" eskatuko diote ELAri, belaunaldi ordezkapenak, ardura birmoldaketak eta lantegietako ordezkarien berritzeak egokitzapen horretan lagunduko
|
badute
ere.
|
|
|
EAJri dagokionean, ELAri iruditzen zaio Eusko Legebiltzarrak 2004ko abenduaren 30ean onartutako Estatutu berriak jarritako langa politikoa beheititzen ari dela, jeltzaleek testu hartan jasotako gaiak hiruko mahaira eramateko intentzioa adierazi
|
badute
ere; ELAk uste du, batetik, saio hori hutsala izango dela, estatuak ez baitu lurraldetasuna edo erabakitzeko eskubidea bezalako oinarrizko gaiak eztabaidatzeko" borondaterik, ez eta, seguru asko, beharrik ere"; bestetik, Estatutu berriak Espainiako gorteetan jarritako mugarri demokratikotik atzera egitea litzatekeela deritzo, Legebiltzarrak gehiengo osoz onartutakoa alderdien mahaia ber...
|
|
|
Hala esan diot Saurori, ahobero xamar. Paraguain guaraniari ematen dioten lekua berezia da (horretarako askoren ustez hizkuntza hibridatu behar izan
|
badute
ere) eta hortik urrun daude gainerako guztiak. Baina lege proiektuaren zehaztasun, doitze eta xehetasunei begiratuta, ez dut uste guztiz uste okerra denik.
|
|
|
Ezin da izan. Argi esaten ez
|
badute
ere, lehen urteetan gaztelaniaz egingo diete edo zieten umeei, bestela ez da ulertzen. Hizketan hasten den garaian haurra hizkuntza batean murgiltzen bada, hura egiten du, hor ez dago beste misteriorik.
|
|
|
Zergatik? Inframundu mitologikoko hiru eremuetatik Tartaroan baino ez bazuten sufritzen arimek eta bizidunek, gurean den denek sufritzen dutelako —denek sufritu behar
|
badute
ere, ez dute denek modu berean sufritzen— Itxuraz hiru eremu bereizirik badaude ere, ezin da ukatu egun heroiek, oligarkek eta bizigabeek ere sufritzen dutela, maila eta modu ezberdinetan bada ere. Horrexegatik, egokiagoa litzateke desertu hipermodernoa Inframunduarekin bainoago Tartaroarekin identifikatu edo parekatzea.
|
|
|
AEBetako Eliza katolikoak, adibiderako, bere seminaristen orientazio sexuala ikertzeari ekin dio gay direnen bila. Berdin du zelibatoa onartu
|
badute
ere, edozeinek agertuko balu homosexuala dela kanporatua litzateke jarraian, horrek kolokan jar dezakeelako ordena; Ratzinger Aita Santu ohiak gogoratu bezala, ezkontza gizon baten eta emakume baten artean baino ezin da eman —Madrilgo alkatesa ohia den Ana Botellak ere gauza bera azaldu zigun madari eta sagarrek erabiliz—, lotura horrek giza bizitzaren transmisioa duelarik helburu eta, ... Elizak Egiaren jabe izaten jarraitu nahi du, oraindik ere.
|
|
|
Biktima guztiek iragana aldatzea zein injustiziak konpontzea nahi
|
badute
ere, biktimentzako ez dago inolako sari dibinorik; ez dago Itxaropenik. Biktimak biktima dira eta ez daukate etorkizunik.
|
|
|
Modu batean zein bestean, mesfidantza gehien etorkinek, beste kultura batekoek, txiroek zein bertako izu zabaltzaileek pizten
|
badute
ere, arestian esan bezala, egun edozein izan daiteke arriskutsua, denak baikara biktima eta borrero potentzialak. Den denak gara egun aurpegirik gabeko besteak; izan ere, gorputzetan sarrarazten zaigun izuaz gain, gizaki hipermodernoaren maskara jokoan zaila egiten du oso bestearen aurpegia zein izan daitekeen jakitea.
|
|
|
Zintzo zintzoa nauzue!" lema nagusitu arren, hurkoari zintzotasuna, leialtasuna eta gardentasuna eskatzen bazaio ere, ederki ere dakigu egungo gizabanako hipermodernoa pastichea dela, antzezlea, zailtasunak dituena harreman egonkorrak eraiki eta mantentzeko. Modu bertsuan eratzen dira egungo gazteen koadrilak; elkarren lagunik handienak direla aldarrikatzen
|
badute
ere, lagunengatik bizitza emango luketela esan arren, geroz eta argiago dago elkarren arteko haria estetikoa dela, itxurazkoa —behintzat, nagusiki, eta neurri handi batean— Tribu hipermodernoak ez dira balio edo oinarri finkoren baten inguruan sortzen, kide guztiek partekatzen duten estetika eta bizimodu hedonistaren inguruan baizik.
|
|
2016
|
|
|
Ekarriko dute ogia. Eta ekartzen ez
|
badute
ere konponduko gara nolabait esan zion Dorok.
|
|
|
Jentil izen zerrenda luzeak aurki daitezke eskandinaviar edo britainiar mitologian. Gurean ez hainbeste, Errolanek eta Sansonek jentilartean sartzea erdietsi
|
badute
ere.
|
|
|
Ez da landareak eta fruituak ezagutzen dituen ehiztari/ biltzailea, zein landare haziko den eta zein landare" belar txar" den erabakitzen duena baizik. Paleolitoan ehiztariek zakurra etxekotzen
|
badute
ere, Naturaren baitan ikus daitekeen hainbat harreman sinbiotikoren antzera, Neolitoko animalien etxekotzean aurrekoan ez bezalako jabetza harremanak sortzen dira: Esnea kentzen zaio ama erditu berriari, umea kentzen zaio, eta haien predatzaile izan daitezkeen animaliak (otsoak, hartzak,...) ez dira jada gizakiaren moduko beste ehiztariak, akabatu beharreko piztia gaiztoak baizik.
|
|
|
General Motors en aurrena eta Volkswagen en gero, korporazio handien" desmilitarizazioa" eragin zuen, langilearen jakituria eta duintasunean oinarrituz, bitarteko aginte mailak murriztu eta erabakimena haien esku utzi zuenean, ekoizkortasun hobekuntza ikusgarriak erdietsiz. Enpresa guztiak lana eta lankidetzan oinarrituta jaio eta abiatzen dira, eta mundu osoan zabaldutako korporazio izatera iristen direnean batzuk lana eta lankidetzan oinarrituta irauten
|
badute
ere, boterearen dinamikan erortzen dira lehenago edo geroago, eta merkatuko onenak izaten saiatu ordez (lehiakorrenak, berritzaileenak), merkatuaren legeetatik at geratzen saiatzen dira, hots, konkurrentzia mekanismoei men egin gabe boterearen mekanismoen bidez jarduten, saiatzen dira etekinak biltzen. Hori gertatzen denean, lehiakortasunetik eta berrikuntzatik datorren enpresaren onura soziala galdu egiten da, eta interes korporatiboa baino ez da geratzen.
|
|
|
Hori baitu tradizioak, gaur egun bizirik dirauen tradizioak, moldatu egin dela, aldatu, egokitu. Horixe gertatu zaio Hondarribiko Alardeari, tradizionalistek onartzen ez
|
badute
ere. Gainera, lurralde honetan bertan hainbat herritan frogatu dute emakumeen parte hartzeak ez dituela tradizioak desitxuratu, alderantziz, indartu egin dituela, biziberritu.
|
|
|
Denetan leialenak omen dira eskuko ispiluak, egia optiko osorik eskaintzen ez
|
badute
ere.
|
|
2017
|
|
|
Dena jakin uste dutenek, hutsuneez izuturik, hutsuneak bete behar dituzte nahi ta nahi ez; horretarako fikzioa erabili behar
|
badute
ere.
|
|
|
Oso irudi dinamikoa da: Mina tentsioan dago, mugimenduan; ezin da luzez egon irudiko jarrera horretan, eta, jenerala inguratzen duten elementu guztiek, ezbairik gabe, gerra jokalekua irudikatzen
|
badute
ere, irudi kontraesankorra da. Batetik, ezpata zorrotik ateratzen hasi delarik, ez dakigu Mina erasotzeko edo bere burua defendatzeko gertu dagoenentz; eta bestetik, kanoiak atzeko alderantz apuntatzen du, eta Mina kontrako norabidera, aurrera, begira dago:
|
|
|
Andres Martinek eta Ortuñok Minaren espedizioa era ezberdinez aztertu
|
badute
ere, badituzte komunean hainbat puntu. Biek metropoliaren ikuspuntutik aztertu zuten Mexikoren insurjentzia, eta determinismo historikoak kutsatzen ditu haien interpretazioak.
|
|
|
Geroago, frai Servandoren ildo beretik, gotorlekua eraikitzeko erabaki hura hainbat historiagilek kritikatu
|
badute
ere, Minak ez zuen beste aukerarik izan, gotorlekua eraikitzea baizik. Batetik ez zuen itsasotik ihes egiteko itsasontzirik;
|
|
|
Elebitasun perfektu eta zail hau, hala ere, oso lorgarritzat aurkezten da zernahi hizkuntzaren irakaskuntzan. Zaila bada pertsona batengan, are zailagoa da (ezinezkoa, egia esateko), gizarte oso batentzat, zenbait politikok" gizarte elebidunaz" hitz egiten dutenean kontrakoa sinestarazi nahi
|
badute
ere.
|
|
|
Hizkuntz komunitate menperatzaileek erabiltzen dituzten diskurtso eta praktika baztertzaileek izugarrizko gutxiagotasun konplexua sortzen dute hiztunengan (14). Gaur egun askok gainditurik dagoela uste
|
badute
ere, guztiz nabarmena da gure herrietan, bereziki bazterketa sakonago eta basagoa den lekuetan.
|
|
2018
|
|
|
Ez dago aduanaren kontrolik. Aduanaren presentzia erregularra da Biriatuko eta Miarritzeko ordainlekuetan, auto gutxi kontrolatzen
|
badute
ere; droga trafikoa zelatatzen dute. Balio dute gogorarazteko Biriatutik iparraldera pasatzerakoan estatuz aldatzen garela.
|
|
|
Herria zenbat eta kohesionatuago eta bere identitatean sendoago, bizirik irauteko aukerak orduan eta handiago. Mendez mendez, herri hau bere lurraldeaz desjabetu, zatitu, puskatu eta kulturgabetu nahi izan
|
badute
ere, anitz ahuldu badute ere, helburua ez dute osoki bete. Badago pindar bizirik.
|
|
|
Herria zenbat eta kohesionatuago eta bere identitatean sendoago, bizirik irauteko aukerak orduan eta handiago. Mendez mendez, herri hau bere lurraldeaz desjabetu, zatitu, puskatu eta kulturgabetu nahi izan badute ere, anitz ahuldu
|
badute
ere, helburua ez dute osoki bete. Badago pindar bizirik.
|
|
|
Seaskako ikasleek EHUko eta Mondragon Unibertsitateko informazioa jasotzen
|
badute
ere, gutxi da gainerako eremuetatik Frantziako unibertsitateei buruz heltzen zaienarekin konparatuz. Bestetik, unibertsitate publikoan izen ematea garestiagoa da EHUn, Frantziako eta Euskal Herri kontinentaleko unibertsitatean baino.
|
|
|
Aspe eta Asegarce etxeek antolatzen dituzte. Euskal Herrikoak ez diren pilotariek ere jokatzen
|
badute
ere, Azkaineko edo Lekuineko pilotariak aritu daitezke norgehiagoka, Goizuetako edo Leitzako baten aurka. Horren gibelean ez dago asmo politikorik, baina ondorioa da pilotak biltzen dituela Euskal Herri osoko pilotariak eta pilotazaleak, beste arlo batzuetako zatiketarik eta bazterketarik errepikatu gabe.
|
|
|
Osakidetzak ez die onartzen osasun txartelik, Lapurdin bizi direnei. Gipuzkoako edo Arabako mugan bizi diren nafarrek, bai, badute aukera Gipuzkoako sendagile eta espezialistengana joateko, hitzarmen berezien bidez. Ez dago halakorik Lapurdi hegoaldean bizi direnentzat, Donostia Baionatik hurbilago
|
badute
ere.
|
|
|
Roaming a berriki kendu
|
badute
ere, teknologiak oraino inposatzen ditu beste eten batzuk. Spotifyen doako zerbitzuak dauzkan mugen arteko bat da erabiltzaile izenaren parametroetan dagoen estatutik aparteko estatu batera joanez gero, musika ezin dela entzun, hamabost egun igaro badira jatorrizko estatutik kanpo.
|
|
|
" Egia ez dakitenek kontrara erraten
|
badute
ere, haren ama kristau nestoriozalea* izanagatik, printze Kubilai Islam en baitan hazi zuten; baina ez" sunni" dotrina ortodoxoan, bai ordea, Nestorio zaleak: Jesu Kristen giza-nortasuna aldarrikatzen zuten.
|
|
|
Bederatzi udalek dituzte lur komunalak nork bere dermioaren barnean eta, hauetaz gain,
|
badute
ere guziena den Irati oihaneko parte bat. Alkateek eta herritarrek zuzenki hautatutako ordezkariek osatzen duten Batzar Nagusia erakunde historikoak kudeatzen du.
|
|
2019
|
|
|
Horrela, ekintza sindikal modu tradizionalei —kontzertazioa, negoziazioa eta gatazka— estrategia autonomoa gehitzen zaioa. Sindikalgintza hegemonikoak kontzertazio eta negoziazioaren eremuan geratzea bilatzen
|
badute
ere, horien eskala aldatuz adibidez, estrategia autonomoa bereziki interesgarria suertatzen zaigu.
|
|
|
1. Lehen atalean, izenbururik ez
|
badute
ere, poemak biltzen dira, 1950an idatzi zuen" Izadi abestia" deiturikotik hasita. Dirudienez, guk dugun bildumaren fotokopiak ez ditu poema guztiak bildu eta, beraz, badirudi guk ez dugula eskuizkribua osorik; besteak beste:
|
|
|
Horrek esan nahi du, galdekatzaileek, gehienetan asmatzen
|
badute
ere, huts egin dezaketela batzuetan.
|
|
|
Bada, emango luke, auzibide horren garaitik aurrera, ez dela Bekobasoan saroi edo bere aldaeraren bat daukan leku izen berririk sortu. Zeudenetatik, batzuk desagertu egin dira, besteek iraun
|
badute
ere: Sagarminsai (Aizkibelen gelditu den bakarra), Sangusai, Galtzazargo saboia, esate baterako.
|
|
|
Ironiarik kendu gabe, inork neurtu ote du sekula, kopla horren zinezko pisua? Ikerle gehienek alderantziz esan
|
badute
ere, hasieran jabeak berak jarri baitziren bordetan bizitzen. Artoaren mahuka berriak liluratuak agian; baina laster ohartuko ziren lan haundia eta taigabeko ardura eskatzen zuela mahuka amerikar berri hark ere, eta berehala maizterrei utzi zizkien bordak beren alorrekin, urteko fruituak erdibana jasotze aldera.
|
|
|
Izuak eta ikarak jota. Zenbaketa ofizialek hildako horien berri ematen ez
|
badute
ere.
|
|
2020
|
|
|
Kotxia dela, arropa dela, biajiak direla, eskiatzea dela., ez pentsa dirurik sobratzen dutenik. Eta, sobratzen
|
badute
ere, ba, askok esaten dutena, karitatearen gaya oso konplejua dela. Mundua ez dela hola salbatzen.
|
|
2021
|
|
|
Modu batean edo bestean, beraien helburua irakasleon eta zuzendarion lana erraztea eta laguntzea lukeen arren, benetako helburua arazoak saihestea baino ez da, hots, suebaki lanak egitea. Horregatik, oasiko" artzapezpikuak" eta" aita santuak" zipriztindurik ez bukatzeko, guraso bezeroen kezkak eta arazoak konpontzen tematu ohi dira bereziki, horretarako irakasleen aurka egin behar
|
badute
ere: " bezeroak beti du arrazoia".
|
|
|
" Bezeroak beti du arrazoia" leloari jarraiki, batetik, eskolek enpresa bezala jokatzen dute, guraso ahalik eta gehien bilatu nahian are gehiago jaiotze tasa jaisten ari deneaneta dena beren gustura antolatuz, benetako erabakietan gurasoek ezer gutxi pintatzen duten arren. Aitzitik, eskolak ez dira gurasoei alfonbra gorria jartzen dieten bakarrak, ikuskariek ere behar den guztia egingo baitute gurasoak pozik egon daitezen, horretarako zuzendarien edota irakasleen aurka joan behar
|
badute
ere. Hezkuntza Sailak ez du inolako arazorik nahi beren kudeaketa zalantza jar dezaketen bezero guraso boto emaleekin.
|
|
2022
|
|
|
Janaria hartzearen helburua ez da izan gosea berdindu edo asetze hutsa, badu giza eta gizarte lokarriak sortu eta iraunarazteko liturgiak ere, giza errepresentazioetan elikagaiek duten karga sinboliko, sozial, kultural edo erlijiosoek adierazten duten bezala. ...e, besteek beste, elikagaiaren osaketa hautatzeak, ekitaldia eguneroko une berean egiteak, berdintsu irauteak, etab. Adiera horretan, telebistari begira zerak lardaskan edo bihika mastekatzea, mendiko bidean masustak jatea, luntx batean kanapeak irenstea edo, bolantean gidari, sandwich bat hartzea ez dira janaritzat hartzeko modukoak, egite horiek gosea berdintzen eta organismoa bizirik mantentzen
|
badute
ere.
|
|
|
Suk Normalean, hidratatzeko, hainbat orduz uretan beratu ondoren, egostea aski
|
badute
ere, barazki eta haragizkoak erantsi ohi zaizkie jakia osatzeko eta balio gastronomiko erantsia hartzeko; zerealak, berriz, digerigarriago bihurtzeko, baina gero eta gantz gutxiagorekin prestatzea agintzen du egungo bizimoduak, eskulana aski zokoratua baitago. Tradizioak dioenez, gatza atzen atzenean baino ez dute eskatzen. sin:
|
|
|
Aspaldi honetan (XXI. m) adituek egunean 1,5 litro ur edatea aholkatu
|
badute
ere, aski du gizakiak egarriturik dagoenean nahi duena edatea. Ur gehiegi edateak ez du giltzurrunen funtzioa hobetzen, ez du toxina gehiago kanporatzen laguntzen, ez du gizentzea galarazten ezta larruazala edertzen ere.
|
|
|
blackcap, warbler. Txinboak txikiak dira eta lumaje ederra ez
|
badute
ere, horien kanta luzea zoragarria da. Intsektu mordoa harrapatu eta jaten dute, gustura.
|
|
|
Harrapari karniboro, burutsu eta azkarrak dira (taldeka antolatzen dute ehiza, komunikazio aktiboaz baliatuz) eta ez dute eragozpenik elikatzeko garaian: txiki txikitan hazkurri bakarra zooplanktona
|
badute
ere, helduarora iristean krustazeoak, arrainak edo moluskuak (are zefalopodoak eta, areago, txipiroia bera) gustuko jangaiak dituzte.
|
|
|
Tresna elektronikoen bidezko irakurketak gorakada izugarria izan badu azken hamar urteetan, eta gure ikasleek eta gazteek ohikoago
|
badute
ere tresna elektronikoetan irakurtzea paperezko liburua erabiltzea baino, esan beharra dago paperezko liburuak gorakada polita izan duela azken sasoian, euskarri digitalekoaren hazkundea %1, 9an gelditu egin den artean. Baina ez dezagun telefonoaren bidezko irakurketa demonizatu, hala jokatzeko tentaldia kementsua eta erraz jaustekoa izan bada ere, sarritan uste izan baitugu teknologia berrien erruz, gaur egungo gizarte babesle honekin irakurketaren eta eginahalaren balioak galtzen ari direla.
|
|
|
Deigarria egin izan zait pertzepzio bat: oro har Amerikako jatorrizko herrietako lagunek gurekin konparatuta beste era batera mugitzen dituztela eskuak hitz egitean, eta haien artean badutela antza, badirela mugimendu patroi lauso batzuk, Wallmapuko hego hotzetik hasi eta Yucataneraino, elkarrekin ustez inolako loturarik ez
|
badute
ere. Hori ere kultura da, lurrazpiko kultura, mendez mende oharkabean irauten duten xehetasun zinetiko txikiak.
|
|
|
Geldi!, geldi! oihukatzen du gizon batek, atzetik eta aurretik doazenek ez dute abiadura moteltzen, agindua nahitaez entzun
|
badute
ere, garrasiak punpaka pareta batetik bestera. Gero, atzetik datorren tiroa, eta ondoren, aurretik datorrena, bere ezkerreko belaunean jotzen duena.
|
|
|
Haiei begira jartzen da, paisaia begiratzen ari balitz bezala. Lodiak gutxi, argalak asko, mahaian jartzen dieten janaria irrikaz begiratzen eta jaten
|
badute
ere. Egoitza ez da doakoa, pentsa daiteke bertan daudenak zaharren gaina eta bikaina direla, eta, halere, beste garai batekoak dirudite edo beste mundu batekoak.
|
|
|
Ez du ezagutzen, Parisen bizi izandako urteetan ez zitzaizkion landareak interesatzen. Geroztik bai, eta nahiago luke Londresen edo Hego Amerikan balego, baina Parisen ere lorategiak lorategi dira, askotan lerro zuzenerako irrika handiegia
|
badute
ere.
|
|
|
Etxeko paper guztiak, argazki zein panfleto, ordenatu nahi ditu. Ez daki zenbat denbora gelditzen zaion, baina badaki hurbil duela bukaera eta dena txukun utzi nahi du, dena garbi, han dagoena inork jasoko ez badu ere, zakarrontzira botako
|
badute
ere. Askotan berregindako kontuen arabera, urte baterako dirua gelditzen zaio.
|
|
2023
|
|
|
Merezi du hemen geratzeak?"" Merezi du. Aurpegiak behintzat, ikus gaitzan." Besoak elkarri gurutzatu eta han geratu dira laurak, fabrikako atearen aurrean, pikete sinbolikoa eginez, duintasunaren kate bat osatuz, sekulako izoztea egiten badu ere, sekulako malaostia egin
|
badute
ere.
|
|
|
Elurra ez da iristen, iragarri
|
badute
ere. Inaxiok leihora hurbildu eta, kristalaren lurrunean, marrazki inozoak egin ditu hatz erakuslearekin.
|
|
|
Ahmedek ez daki zer zerabilkien buruan, baina badaki ez zutela amore eman. Berak ere ez du amore emanen eta hori esan die Inaxio, Amaia, David eta Martini, asilo politikoa onartu ez badiete ere, azken egunetan Aljeriarekiko komunikazioak eten badira ere eta familiarekin hitz egiteko aukerarik izan ez
|
badute
ere, kontratua bertan behera utzi badiete ere, edo etxe azpiko hilketagatik epaiketan deklaratu behar badu ere. Gainera, neska beltzaranaz kezkatuta dagoela esan die.
|
|
|
Abesti triste bat, kilkerren soinua duena eta, ulertzen ez
|
badute
ere ulertzen dutena.
|
|
|
Europako errege erreginek beretzat nahi zituzten itsasoz bestaldeko lurraldeak ez zituzten ezagutzen eta, Lope de Agirrek esan bezala, behin ere ez da erregerik egon beretzat eskatzen zituzten lurralde haietan. Askok besterik uste
|
badute
ere, erregeren, erreginaren eta aita santuaren tituluek ez diete aparteko dohainik ez eta eskubiderik ematenkonkistatzaileei, euren atzetik eta ondotik erabiltzen dituzten gudarosteek eta dirutzak baizik. Horrek, bai, horrek handiki horiei emango die boterearen neurria, bai eta gutiziatzen duten handitasun eta ontasun guztia ere, ez bestek.
|
|
|
Kultura guztietan dantza adierazpenek berezko lekua
|
badute
ere, herri batzuetan toki horrek komunitatean betetzen duen eginkizunak normalean uste dena baino garrantzi handiagoa eta sakonagoa dauka; Euskal Herria horietariko bat da nabarmenki.
|