|
2008
|
|
|
Zuzentasun zein aberastasun aldetik zer hobetua
|
badute
ere, hizkuntza gaitasunari dagokionez ondo aritu dira.
|
|
|
Hala ere, 1990ean Lurralde Antolaketako Euskal Legeak9 azaldu zuenez, lurralde antolaketa era integral koordinatu eta koherentean egin zen hortik aurrera. Eta lege horren gauzatzean sortu diren Lurraldeko Zatiko Egitasmoek (LZE) eta Lurraldeko Arloko Planak (LAP) eragin dezakete nolabait lurraren erabileran eta etxebizitzaren produkzioan, azken hitza betiere udalek
|
badute
ere. Izan ere, tresna hauen bidez, nolabaiteko printzipio batzuk, minimo eta maximo batzuk eta zenbait orientazio ematen dira eskualde funtzional baten garapen integral, orekatu eta iraunkorra bideratzeko asmoz.
|
|
|
Etxebarrikoak, aldiz, estau ein bierra besteik. Biek indartzailea
|
badute
ere, Bolibarkoak birritan markatu du errestrikzioa, besterik erabiltzeaz gain, konparaziozko elementu bat erantsi dio, indar gehiago emanez.
|
|
|
Magrebtarren erdiak baino gehiagok, eta latinoamerikarren eta Ekialdeko europarren hiru laurdenak, lan egiten zuten beren jatorrizko herrialdeetan, baina gizarte berrian, bakarrik Latinoamerikako emakumeek dute lan tasa altuagoa. Gaur egun, lan egoera ez da berdina denentzat, Latinoamerikako emakume gehienek lana lortzen
|
badute
ere(% 81,8), Ekialdeko Europako eta Magrebeko populazio erdiak bakarrik etxetik kanpo lan egiten du, X2 (2)= 15,67; p= 0,012.
|
|
2010
|
|
|
Gurea propioa den definizio honek zigor bitartekaritzaren elementu eta ezaugarriak agerian uzten ditu: (1) zigor liskarrak ebazteko jurisdikzioz kanpoko bide bat da, nahiz eta jurisdikzioarekin harreman zuzena izan; (2) alderdiek beren gatazkaren konponketan parte hartze zuzena eta erabakigarria dute, bitartekari baten laguntza
|
badute
ere; eta (3) bere oinarria alderdien askatasuna da; ardatza eta metodologia, berriz, berauek baketsu hitz egitea eta elkar ulertzea. Azter ditzagun hiru ezaugarriok.
|
|
|
2) Alderdiek beren gatazkaren konponketan parte hartze zuzena eta erabakigarria dute, bitartekari baten laguntza
|
badute
ere.
|
|
2011
|
|
|
Merkatu sinboliko deritzoguna zehaztuko dugu gaingiroki bada ere. Enpresaizenek, eta oro har markek, produktu, zerbitzu edo enpresa bat aurkeztu behar
|
badute
ere, aspaldi gainditu zuten funtzio sinple hura: merkatuan lehiatzeko tresna bihurtu ziren.
|
|
|
Haurren portaeraren nahastea helduen nortasun antisozialaren nahastearen aitzindaria da. Nortasun antisozialaren nahastearen irizpideek 15 urterako hasi behar
|
badute
ere, goizago hasteak nahastearen larritasun handiagoa adierazten du.
|
|
2012
|
|
|
Autonomian eta arrazionaltasunean oinarrituriko Modernitatean nagusi den paradigma kulturalean, lehenago adierazi bezala, menderatua konturatzen da berak ere eskubide osoa duela menderatzailea izateko eta besteren bat mendean hartzeko, botere harremana hautsi barik egoerari buelta emateko; eta, bestetik, ez batak ez besteak onartu nahi ez
|
badute
ere, biek elkar behar dutela nahitaez, sadikoak eta masokistak?. Paperak aldatzeko gaitasuna baldin badute ere, beti dira sadiko edo masokista, baina ez biak aldi berean.
|
|
|
Autonomian eta arrazionaltasunean oinarrituriko Modernitatean nagusi den paradigma kulturalean, lehenago adierazi bezala, menderatua konturatzen da berak ere eskubide osoa duela menderatzailea izateko eta besteren bat mendean hartzeko, botere harremana hautsi barik egoerari buelta emateko; eta, bestetik, ez batak ez besteak onartu nahi ez badute ere, biek elkar behar dutela nahitaez, sadikoak eta masokistak?. Paperak aldatzeko gaitasuna baldin
|
badute
ere, beti dira sadiko edo masokista, baina ez biak aldi berean. Gizabanakoa masokista gisa arituko da menderatua den neurrian, baina sadiko peto petoa bilakatuko da menderatzaile izatea lortzen badu.
|
|
|
Goiak eta beheak ez dute Modernitatean zuten garrantzia, horrezkero. Baina, kontrara, Modernitateko mailek beren garrantzia galdu
|
badute
ere, Modernitatean ere ezaguna zen eta bertatik datorren ikusezintasuna areagotu egin da.
|
|
|
Autore askok harreman sadomasokistan minak duen garrantzia nabarmendu nahi izan
|
badute
ere, Weimberg ek ez du uste harreman horretan parte hartzen dutenek mina ezinbestekotzat hartzen dutenik. Mina ez da, inondik inora, unibertsala harreman sadomasokista sexualetan eta ematen den gehienetan badirudi nahiko mugatua dela.
|
|
2013
|
|
|
Ondoren, kultur kontsumoa eta irakurketa ohiturak izango ditut hizpide. Baldintza soziolinguistikoek kopurua mugatzen
|
badute
ere, kopuru hori are gehiago murrizten da, baldin eta gehienezko kopuru soziolinguistikoak kultur kontsumorako ohiturei buruzko datuen galbahetik pasarazten baditugu. Segidan, irakurketa ohituren analisiaz propio arduratu diren ikerketetan agertzen diren kopuruak aztertuko ditut.
|
|
2014
|
|
|
Azkenik, hirugarren iritzi multzo bat ere aipa daiteke: berez, bertan kokatu ditugun idazleek beren burua abertzaletasunetik at (edo ez zehazki abertzaletasunean) kokatzen
|
badute
ere, garrantzitsua iruditzen zaigu joera hori ere aipatzea. Abertzale (edo abertzale bete betean) sentitzen ez diren euskaltzaleak sartuko genituzke bertan.
|
|
2015
|
|
|
Bereziki azpimarragarria da Euskal Herriko profesionalek kazetarien lanbaldintzei ematen dieten garrantzia. Oro har, inkestatu gehientsuenek lanbidearen egoera ahuldu egin dela uste
|
badute
ere, sentsazio hori askoz nabarmenagoa da Euskal Herriko profesionalen artean (Euskal Herrian, balioa 1,4koa da; Europan, berriz, 2,3koa).
|
|
|
Konbergentzia digitalak eztabaida asko piztu ditu erredakzioetan. Gai horren inguruan ere nabarmena da Europako eta Euskal Herriko profesionalen artean dagoen desadostasuna; izan ere, europar ia erdiek ongi egiten ari dela uste
|
badute
ere, Euskal Herriko gehienek guztiz bestelako aburua dute (ik. 3 grafikoa11).
|
|
|
Nafarroako euskarazko tokiko komunikabideen egoera ekonomikoa guztiz larria dela azaldu dute denek, eta Lan Erregulazio Espedienteak dauzkaten garaian, edozein proiektu berrik beldurra sortzen die ilusioa baino gehiago. Batzuek arazo larritik ateratzeko aukera gisa ikusten
|
badute
ere, askoren kezka da ea plataforma berri bat sortzeak ez ote duen lan karga handituko, diru iturri berririk ekarri gabe. Garbi gelditu da, ikertzerakoan, lan zamaren eta egoera ekonomikoaren gaineko kezka oso kontuan hartu behar dela.
|
|
2016
|
|
|
Bada, nabarmena da kartzelaldiak ondorio kaltegarriak dituela presoen osasunean, bai maila psikologikoan, bai fisikoan. Oso zargaldurik sartzen diren gutxi batzuek behin behinean hobera egiten
|
badute
ere, giltzapean kalean ez dituzten osasun zerbitzuak dituztelako?, begi bistakoa da kasik denek okerrera egiten dutela eta hainbatek, gainera, osasun arazoekin jarraitzen dutela kalera irten eta gero. Hartara, medikazioa neurriz gain errezetatzen dela baieztatzean, osasun tratamenduek, baliabideek nahiz zerbitzuek gabezia aipagarriak dituztela esan nahi dugu.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, nazioarteko erakundeen ordezkaritzaren legitimitate faltak agerian jartzen du globalizazio prozesuaren defizit demokratikoa. Izan ere, orain arte estatuaren jarduna «hauteskunde demokratikoek legitimatu»
|
badute
ere, hauteskundeek politika instituzionalean gertatzen denaren gero eta zati txikiagoa legitimatzen dute. Horrek, «demokrazia erradikalaren» edo «errealaren» aldarrikapenak indartzea eragin du.
|
|
2019
|
|
|
Jakina denez, antolatzaileek aplikazio mekanikorik ez
|
badute
ere, gutxitan agertzen dira isolatuta; gehienetan, elkarrekiko dependentzian edo konbinatuta agertzen dira (Larringan, 1992a). Corpusari erreparatuz, «alde batetik» eta «beste aldetik» antolatzaileak, elkarrekiko osagarritasunean agertu ohi direnak, elkarrekiko dependentzia gabe testuratzen dira, maiz:
|
|
2020
|
|
|
Horren arabera, bertako enpresek inbertsio horiei errendimendua atera ahal izateko egonkortasun garai bat etorriko dela igarri behar dute. Oro har, Mendebaldeko Saharan, Europako herrialdeekin konparatuz, ondasunen bizitza erabilgarria nahiko luzatzen
|
badute
ere, ingurune politikoak gorabehera gutxi izatea behar dute produktu berriak sortzeko beharrezkoak diren inbertsioak egiteko.
|
|
|
Azken hamarkadetan, Mendebaldeko Saharako egitura ekonomikoak etengabeko bilakaera izan du gaur egungo egoera ekonomikora heldu arte. Zenbait adituk Mendebaldeko Sahararen ekonomia hasiberritzat jotzen
|
badute
ere, saharar gizartea historikoki nahiko aberatsa izan da, itsasbazterreko arrantzatik, itsas landareetatik, palmondoen fruituetatik eta, hein handi batean, abeltzaintzatik biziraun duelarik (Smith, 2013). Halaber, aberastasun mineralak ere badituen arren bere lurraldean, hots, petrolioa eta zenbait metal, horiek Marokok okupatutako lurraldean dauden enpresa kanpotarrek kudeatzen dituzte (Smith, 2015).
|
|
|
Azken hamarkadetan, Mendebaldeko Saharako egitura ekonomikoak etengabeko bilakaera izan du gaur egungo egoera ekonomikora heldu arte. Zenbait adituk Mendebaldeko Sahararen ekonomia hasiberritzat jotzen
|
badute
ere, saharar gizartea historikoki nahiko aberatsa izan da, itsasbazterreko arrantzatik, itsas landareetatik, palmondoen fruituetatik eta, hein handi batean, abeltzaintzatik biziraun duelarik (Smith, 2013). Halaber, aberastasun mineralak ere badituen arren bere lurraldean, hots, petrolioa eta zenbait metal, horiek Marokok okupatutako lurraldean dauden enpresa kanpotarrek kudeatzen dituzte (Smith, 2015).
|
|
|
Horren arabera, bertako enpresek inbertsio horiei errendimendua atera ahal izateko egonkortasun garai bat etorriko dela igarri behar dute. Oro har, Mendebaldeko Saharan, Europako herrialdeekin konparatuz, ondasunen bizitza erabilgarria nahiko luzatzen
|
badute
ere, ingurune politikoak gorabehera gutxi izatea behar dute produktu berriak sortzeko beharrezkoak diren inbertsioak egiteko.
|
|
|
Garapen profesionalaren inguruan balorazio positiboa egin
|
badute
ere, hiru arlo nagusi bereizten dira erantzunetan, aldi berean iRAKER programaren helburuekin bat datozenak; hots, garapen profesionala irakaskuntzan, ikerkuntzan eta kudeaketa arloan garatzen da batez ere. Hala ere, hiru esparru horietan ere badira ezberdintasun nabariak eta ezinbestekoa da bakoitza bere aldetik aztertzea.
|
|
|
Kasu horietan, ikasi duten arren ardura berririk hartu ez
|
badute
ere, beste kasu batzuetan programan parte hartzeari esker kudeaketa postu berrietara hurbildu direla esan dute. Esaterako, I eta I programan parte hartu ondoren irakasgai bateko kudeatzaile egin dira eta I k saileko idazkari izateko asmoa adierazi du.
|
|
|
Azkenik, aipagarria da, programan parte hartu duten irakasleetako batzuek" wathsapp" talde bat sortu zutela, egun oraindik ere erabiltzen dutena, eta bertan araudiari, deialdiei edo UPV/EHUk hartutako erabakiei buruz hitz egiten dute. Denek iritzi bera ez
|
badute
ere, irakasle batzuek oso tresna erabilgarritzat jotzen dute eta bertatik hainbat zalantza edo hausnarketa elkarrekin banatu dituztela esan dute.
|
|
2021
|
|
|
Google Scholarren indexatua izateko, web akademikoaren parte izan behar da (ez dago indexatua izateko eskaera egin beharrik). Google Scholarren presentzia izatea garrantzizkoa da literatura akademiko periferikoarentzat, mundu mailako ikusgaitasuna ematen baitu, masa kritiko osora iristeko aukerarekin, eta datu bibliometrikoak ere eskaintzen ditu, horiek garbiketaeta txukuntze lana behar
|
badute
ere. Publish or Perish4 bezalako tresnak ere probetxuzkoak izan daitezke bestelako datu bibliometrikorik lortzerik ez dagoenean.
|
|
|
Onartzen dute gaztelaniaz egiten dutela; baina, oro har, korridoreetan euskara asko entzuten da, besteek hala egiten dutelako. Ikasle gutxi batzuekin saiatzen dira euskaraz egiten (esfortzua egiten ari direla dio ikasle batek) eta badakite fakultatea testuinguru aproposa izan daitekeela euskaraz gehiago egiteko eta euskara gaitasuna handitzeko, baina ez daukate ohiturarik eta jarrera positiboa agertzen
|
badute
ere, portaera ez dute aldatzen. Ikasle batek aipatzen du hizkuntza maila handia eskatzen dela fakultatean eta adierazten du desoreka handia dagoela ikasleen euskaragaitasunean eta denen abiapuntua ez dela berdina.
|
|
|
Eus Ele taldeko ikasleak euskaldunen dentsitatea handia den gune soziolinguistikoetan bizi dira, ohitura dute euskaraz egiteko eta euskararen aldeko hautua egiten dute. Ikasturte hasieran besteen hizkuntza hautuaren aurrean amore ematen
|
badute
ere egokitze estrategia erabiliz, ikasturteak aurrera egin ahala, euskaraz egiteko hautuari eusten diote; besteek euskaraz dakitela badakite, euskarari eusten diote eta bi eletako elkarrizketak onartzen dituzte. Hizkuntza gaitasun ona dute ahoz eta egoera informaletan, ondo moldatzen dira euskaraz, eta euskara erabiltzeko hautu kontzientea egiten dute (Dobaran, 2017).
|
|
|
Batezbestekoei dagokienez (ikus 5 taula), AK2k eta AK3k antzeko batezbestekoa lortu
|
badute
ere, zailtasunak (2,89) eta formakuntza beharrak (2,91) batezbesteko altuagoa lortu dute gaitasunari dagokion aldagai konposatuak baino (2,40); zailtasunak (2; 3,92) eta formakuntza beharrak (1,77; 4) gutxieneko eta gehieneko altuagoak dituzte, gaitasunak (1,08; 3,15) baino (ikus 5 taula). Horrez gain, aipatzekoa da zailtasunari dagokion gutxieneko balorazioa 2koa dela, gaitasunean (1,08) eta formakuntza beharrean (1,77) ez bezala (ikus 5 taula).
|
|
|
Bertzetik, parekoen arteko komunikaziorako —lankideekikorako— gaitasuna eta formakuntza hobeki baloratzen
|
badute
ere, inkestatuek negatiboki hautematen dute desberdinen arteko komunikazioa. Hala, pantaila bidezko komunikazioa mantentzeko arazoak lituzkete irakaslegaiek Haur Hezkuntzako irakasle lanean funtsezkoak diren hiru hartzaileetarik birekin —aipatu ikasleekin eta horien senideekin— Horrek ikasleen arteko desberdintasunak sortu edo areagotu ditzake, ikastetxe baten helburu integratzaile eta inklusiborako ezinbertzekoa baita familietara eskolari buruzko informazio argia helaraztea (Soto eta Tovas, 2001), bai eta zuzena izatea ere, familiak eskola eremuko heziketa prozesuan inplika daitezen (Murray et al., 2017).
|
|
2022
|
|
|
224 oin oh.) eta Urkizuk (1992: 321) testua aipatzen
|
badute
ere, ez da argitaratu. UZTARO 120, 95 96 Bilbo, 2022ko urtarrila martxoa beraren forma nola baldintzatu duten erakusteko (§ 3).
|
|
|
Baina hain zuzen, la atzizki honek gaur egun duen estatusa da argitzeko dagoena. Erakutsi dudan moduan, euskararen ohiko gramatikek adberbio eratorle bezala aurkezten
|
badute
ere (2 atala), atzizki honek baditu alde batera utzi ezin diren zenbait berezitasun. Agerikoena, emankortasunik gabeko atzizkia dela, eta hitz kopuru oso txiki batean aurkitzen dena.
|