|
2010
|
|
|
faisaiak giltzarri suertatu ziren. Izan ere, orain arte Armand David oro har naturalistatzat jo
|
badugu
ere, berez ornitologiaren alorrean sentitzen zen erosoen, eta horren froga litzateke 1877an plazaratu zuen Les oiseaux de la Chine, tomo bitan argitaratu Txinako hegaztiei buruzko liburu ederra, 772 espezie besarkatu zituena, 64 zientziarako berriak zirelarik. Bada, faisaiak behin eta berriro agertzen dira Armand Daviden bidaia egunkariko oharretan.
|
|
|
Ondo irabazia daukagu ospea. Bakar bakarrik ibiltzen gara eremu latzetan."" Campusak ere leku bakartiak izan daitezke, ez pentsa —esan zuen berak kapazuan miraka hasiz— Badaezpada, berriro elkar ikusten ez
|
badugu
ere, tori argazkiak", gaineratu zuen, eta polaroidarekin ateratako sorta jarri zidan eskuan. " Ez zara benetako paparazzi a, beraz", esan nion.
|
|
|
Bertan FANO HERAUSCORRITSEHE SACRUM G (aius) VAL (erius) VALERIANUS irakur daiteke; esan nahi baita, Gaius Valerius Valerianus izenekoak Herauscorritsehe jainko sakratuari eskaini ziola aldarea. Idazkia Latinez dago baina, bistan denez, jainkoaren izenak euskal itxura nabarmena dauka (esanahia ezagutzen ez
|
badugu
ere). Kontrako kasua ere ezagutzen da, euskal izena duen batek jainko erromatar bati aldarea eskaintzea alegia.
|
|
2011
|
|
|
Urrats bat aurrerago jota, esan beharrekoa da musikaren logos a sinbolikoa dela. Emozioei lotuta sentitzen
|
badugu
ere, sinbolo sortzailea ere bada musika —eta ez naiz kantatzen diren hitzen esanahiei buruz ari.
|
|
|
Hitzokin zorabiatzeko arriskua
|
badugu
ere, beste modu batzuekin ere adierazten saiatuko gara datozen orriotan. Horren modu trinkoan esandakoaren adibide asko aurkituko baitugu gure kantarien ibilbidean eta kantuak berak gauzatzeko orduan.
|
|
|
Peru Arloteren argazkirik ez
|
badugu
ere, Jose Arrue margolariaren litografietako pertsonaiaren bat irudi lezake. Alberto San Cristobalek 1945ean bildutako Arloteren kontakizunek ematen digute pertsonaia horren berri:
|
|
|
Etimologia azalpena: Lekuko bakarra
|
badugu
ere, oikonimoaren jatorria franko argia da: Etxarri deitura edo izengoitia eta etorkizko rena tik toki kasuetan erabiltzearen bortxaz atera den nea.
|
|
2014
|
|
|
Gaur arteko eztabaida mamitsua. Halaxe uste
|
badugu
ere, euskaldunok ez gara Europako beste herrialde batzuk baino ezkertiarrago, nahiz eta oraindik ere Adam Smithen" Nazioen aberastasuna" gure hizkuntzara itzuli gabe dugun, Keynesen lanak ez bezala. Azpilkuetak ezin izan zuen sistema ekonomiko oso bat landu, besteak beste langabezia moduko gaixotasun modernoa ezezagun zitzaiolako.
|
|
|
Mezua garrantzitsua da. Esnatzen
|
badugu
ere berdin izango zaio jeneralari.
|
|
|
Edozein artez beztiturik edo trataturik ere, hau ezin da. Sekulako antzerki proiektua
|
badugu
ere. Gai hauek gainditzen gaituzte.
|
|
|
Antzerki hitza artedrama nozioaren kontra trukatzen badugu, iragana kontutan hartzen dugu hobeki, egiten dugun lana transmisioaren perspektiban ezartzen, forma eta estiloa hobetsiak dira, ikuskizun esanahia eta barne sistema nozioa besarkatzen ditu betan. Urrats funtsezkoa egina
|
badugu
ere ez du ezabatzen tituluak dakarren auzia. Antzerkia zer da?
|
|
2015
|
|
|
norberaren baita besterekiko harremanetan dago. Alabaina, elkar sortzen eta izanarazten
|
badugu
ere, ez dugu simetrian, ezta parekotasunean, egiten. Harreman horiek kokatzen gaituzte, eta determinatzen, eta maiz ezin dugu ezer egin jotzen gaituzten sinesmen sozialen kontra.
|
|
|
Areago, eraldaketa soziala ez da gertatzen besterik gabe kausa baten alde egundoko masak batuz, baina, zehatzago esan, eguneroko harremanak berrartikulatzen dituzten moduen bitartez, eta praktika anomaloek eta subertsiboek kontzeptu zerumuga berriak irekitzen dituztelarik". 219 Labur, beraz, praktika anomaloak eraldaketa sozial eta kulturalaren potentzia eragileak omen dira. Eta horren gaineko sentiera gero eta zabalagoa da, izen ezaguna du honezkero, gehienetan genero identitateei eta sexu praktikei loturik erabiltzen
|
badugu
ere: queer sentiera.220 Ezagun denez, queer mugimendua dimentsio anitzeko pentsatze, sentitze eta ekite mugimendua da:
|
|
|
Ez dira, bada, gutxi identitate hura adieraztera bideratutako praktikak. Eta denak zehazterik ez
|
badugu
ere, badugu, ordea, haien jario mugagabearen berri ematea, eta hura bizitzea.
|
|
|
Baina funtsean tokiko jendarteak eta haien zuzeneko botere harremanak, botere gune bakar baten mendean ezartzea izan da. Botere guneak ez zeuden aurredefinituta, eta estatuak ere ez, maiz historia luzekoak izan direnez hala pentsatzera joera
|
badugu
ere.
|
|
|
55. Ohar bat gizarte terminoaz: gizartea/ sociedad/ societe kontzeptuak, edozein jende elkarte mota adierazteko erabiltzen
|
badugu
ere, erro jakinak ditu. Modernitatean jaio zen nazio estatuen barruko batze eta homogeneizatze prozesuei loturik, noiz eta lotura politiko orokorrak, eta merkatu lotura partzialak, populazio guztira zabaldu zituztenean.
|
|
|
Hala da behintzat galtza motxetako debate honetan haziak izan garenontzat. Baita etorkizunaz pentsatu behar
|
badugu
ere, egungo gazteekin batera. Marxismoak gizakia ulertzeko enfoke arazoak izan dituela dirudi arlo batzuetan, eta akats antropologiko txiki bat izan daitekeena desbiazio erraldoi bihurtzen da sistema bat muntatzen duzunean.
|
|
2016
|
|
|
Lagun mina zuen Onaindiak, Gurbindok sinatu eta argitalpen ugaritan sakabanatu lan guzien bilketari eta ondorengo argitalpenari ezinbestekoa zeritzon: " ortan ibilli nintzan, Agerre il ta bat batera, baiña ez nuen bear aiñako laguntzarik izan"; alabaina, lan erraz horrek egiteke dirau, eta, desiratzen ez
|
badugu
ere, luzaroan horrela segiko duela aurreikusten dugu behinik behin, sine qua non diren bi baldintzetako bakarra bete ez baitzuen, hau da, nafarra izatekotan gaztelaniaz idaztea, eta, euskaraz idaztekotan vascongadetakoa izatea beste modu batean esanda, eta Jon Alonsok noiz edo noiz proposatutakoari jarraikiz, salaketa horrek ez du ondoriorik izanen, Nafarkaria gaztelaniaz edota Vascongadetan ere ...
|
|
|
Ordea, jakin badakigu Urruthiren translationeak sineskera protestante batetik eginak direla, beraz, nahiz euskaratutakoaren muina egun arras interesgarria agitzen ez zaigukeen arren, ezin uka bi arrazoi ezin baztergarriak direla honakoxeko bi hauek: XIX. mendeko andrazko euskal izkiriatzailea izatea, edo bestela esanda, itzultzailea, eta bestaldetik protestantea izatea ere, hau da, eliza katolikoaren magalpetik at egotea; alta, XVI. eta XVII. mendeetan barrena protestantismoaren agerpena Xiberoan guziz arruntzat jo behar
|
badugu
ere, XIX. menderako sendi katolikoaren ankerkeriak zein aldaera politiko ezberdinen errespetu ezak bultzaturik oro zen undats eta kamuts, ahantzi eta bazterrekoa.
|
|
|
Eta horrelako edizio luzea, eta hortik garestia, ateratzeko, zertan oinarritu zen Eltso abadea? Suposizioen balio eskasa onartzen
|
badugu
ere, ez da zalantzarik merkatu bat bazela, eta merkatu bat egoteko, jada aurretik berotutako giro bat legokeela, hau da, beste liburu batzuk izanen ziren, egun ezezagunak ditugunak. Horren frogatzera letozke Etxepareren garaikideak ziren Logras eta Etxegarai olerkarien izenak, eta Oihenartek ekarriak izan zirenak.
|
|
|
Aipatzen ari garen deskribapen eta azterlan hauek berebiziko garrantzia dute, indoeuropar ideologiaren hibridazio gaitasunak direla eta. Alienaren metaforara itzulirik, haien ADN zati bat baino gehiago daramagu honuzgero gure genoman, indartsuago bihurtu gaituzten ADN zatiak, galdu nahiko ez genitukeen zatiak, alien bihurtu nahi ez
|
badugu
ere. Horrek behartzen gaitu zirujia fina egitera, sigi sagako ebaki konplexu zehatza egitera.
|
|
2017
|
|
|
Pasarte horretan Arbelbidek arazo bikoitza deskribatu zigun, zeren, euskaldunez husten ari den Euskal Herriaz batera, arrotzez betetzen ari den beste Euskal Herri hori begietaratu baitzigun. Alegia, orain arte odolusteaz jardun
|
badugu
ere, desberdina da oraingo honetan luzatu zaigun diagnostikoa, ordezpenaz mintzo baita Arbelbide. Eta, jakina, ordezpena hemorragia bera baino larriagoa izan daiteke, besteak beste euskaldunen itzulera oztopa zezakeen-eta.
|
|
|
Jazarriak izan arren eusmena izan
|
badugu
ere, euskaldunok eta judutarrek ez dugu modu berean garatu gure izatea espresatu beharra. Jidish a galdu dutenek edo erlijioa galdu dutenek, ez dute sekula galdu liburuarekiko, eztabaidarekiko eta pentsamenduarekiko lotura.
|
|
|
Aurrerago hobeto zehaztuko
|
badugu
ere, Napoleon beti bezain ernai eta gertakizunei aurrea hartu nahian, sinatua zuen Xabier Minaren heriotza zigorra: " Cuidadde que Mina seapasadopor las armas lo mdsprontoposible".
|
|
|
Hala balitz, eskola formalaren minimo hauek onartuz gero, autonomiaren bidean jartzea askoz errazagoa egingo litzaieke ume eta gazteei, dena irakaslearekin hasten dela esan
|
badugu
ere, argi baitago subjektua umea/ gaztea dela. Arestian esan dugu, zubi errituaren helburua umeak gazte eta gazteak heldu bilakatzea da, hots, pertsona heldu, kritiko, aske eta autonomoak trebatzea:
|
|
2018
|
|
|
Eta zer papera jokatzen du Iruñean oharkabean pairatzen dugun hezkuntza bereizketak? Gure auzoko eskola guztien ikasleen ezaugarriei erreparatzen badiegu, izugarrizko bereizketa agertuko zaigu begien aurrean, ez ikusiarena egunero egiten
|
badugu
ere. Komunitate ezberdinak garen arren, ez dira batzuen eta besteen arteko gatazkak sortzen, eta hori ongi dago.
|
|
|
Gehienetan informazio linguistikoa testuetatik ondorioztatzen aritu behar
|
badugu
ere," zeharkako lekukotasun" (Dees, 1988, 144) deitu ohi direnak ere badaude; hots, hango eta hemengo idazleek eremu jakin bateko euskarari edo hizkuntza ezaugarriei buruz emandako azalpenak, erdaraz idatziak. Oro har aipamen laburrak edo orokorrak dira, baina badaude zehatzak ere.
|
|
|
1972 urtetik 1982 urtera doan hamarkada, hots, Nafarroako Foruen Hobekuntzarako Legea gauzatzen den garaia, Diputazioaren jarrera zalantzagarriaren lekuko da gure ustez. Franco hil aitzinean botere zentralaren aurrean berezko foru erregimenaren aldarrikapen harroa ikusten
|
badugu
ere, osteko epean, irakaskuntza gaietan bederen, ahultasun handiagoa antzematen diogu, beste erkidego historikoek baino beranduago eskuratzen baitu haiek egitura politikoetan lortutakoa. Nafarroako Foru Erakundeak euskararen esparruan hartuko dituen erabakietan agerian utziko du Estatuarekiko mendekotasuna, eta euskararen araudian 1975 urtea bitarte Hego Euskal Herriko beste lurraldeekiko hartua zuen aurrea galduko du.
|
|
2019
|
|
|
Gaur egun hala ulertzen
|
badugu
ere, kaba, berez, zuloa zen, zanga, lubakia. Itxi nahi zen mugaren luzeran, lubakia edo kaba zulatu eta ateratako lurra ertz batean pilaturik, lur hesia eraikitzen zuten.
|
|
|
Bestalde, kontuan hartzekoa da, azkenaldi honetan errementari esaten
|
badugu
ere, aurretik arotz esan izan dela Bakaikun. Ikus Etxe izenak azpiatalean Arozanekoa.
|
|
2020
|
|
|
Nahiz eta belarra gorria izan, nahiz eta airean dagoen gonbitoa, irentsi ezina irensteak eragiten duena. Ongi etorri izan dadila sufrimendua, bizitza bera horretan uzten
|
badugu
ere, besteren bizitza, noski, begien aurrean jartzen dizudan erresumak, hainbeste sufrimendu kostatzen bada, benetakoa izan behar baitu. Horrela izan behar du, horrela izatera behartzen dugulako.
|
|
2021
|
|
|
Horrela izanik, 2018ko Nafarroako datu soziolinguistikoaren arabera, 16 urtetik gorako biztaleen% 7 euskaldun osoa da eta% 6,3 euskaldun hartzaile Izarbeibar Nobeneran (Nafarroako datu soziolinguistikoak 2018, 2020). Datu zehatzagorik ez
|
badugu
ere, agerikoa da euskaldun kopurua handiagoa dela Izarbe eta Mañeru ibarretan Nobeneran baino. Bertzetik, erran behar da euskaldun gehienak ume eta gazteak direla, eta egoera soziolinguistikoa kontuan harturik, gaztelania dela ongien menderatzen duten hizkuntza.
|
|
|
Ameskeriazko mugimendu horren aztarnen xerkan, testuetan murgiltzera eta lerro artean irakurtzera ausartu naiz. Sekula jakinen ez
|
badugu
ere inoiz existitu ote zen, beti erakargarria gertatu zait hala izan zela pentsatzea. Azalduko dudan hau hipotesi bat besterik ez da, baina liluratu egiten nau.
|
|
|
Eskuz idatzitako liburuak kopiatu ahala, aldatuz zihoazen, umetan egiten genuen josteta hartan bezala: biribilean, batek ondokoari istorio bera belarrira kontatu, ohartzeko, azkenean, istorioa ahoz aho kontatu
|
badugu
ere bestelakoa bihurtu dela ipuina.
|
|
2022
|
|
|
Historikoki, ezerk ez du adierazten ajoarrieroak bakailaoa nahitaezko edo bakarra duenik: arrain horren uztarpean luzaro ikusi
|
badugu
ere, itsas aingira, amuarrain, karramarro, sardinzar eta okela prestatu izan dira era horretan, zamaltzainak eskura ohi zituen osagaiekin: baratxuri, piper lehor, gantz edo olio eta, agian, patata; gainerakoan, barazki gutxi, tradizioak barazkia ez baitu" elikagarritzat" hartu.
|
|
|
retro olfaction. Usaina, zuzenean, airearekin batera sudurretik hartzen
|
badugu
ere (gezi morea), mekanismo fisiologiko bati esker, usaimen sistemaren bidez, ahoan murtxikatzen edota zintzurrean irensten ari garen elikagaien aroma ezaugarriak (flaboreak) atzematen ditugu, aromak aho-sabaiaz atzetik baitoaz (gezi urdina) sudur hobietako usaimen epiteliora iritsi arte.
|
|
|
Eta" erdi" aro horrek iradokitzen du bi aro argitsuren arteko etenaldi ilun samar bat, bi garai handiren tartekoa, barbaroak nagusitu zirenetik errenazimenduko argiak piztu artekoa, balio erlijiosoek mugatua eta bla, bla. Mila urteko aro horren inguruan gehiago eta apaltasun handixeagoz arakatu behar dugulakoan nago, historiografiaren kontakizun hori oso barneratua
|
badugu
ere. Baina esklabotzaz ari ginen.
|