|
2000
|
|
|
Datuen aniztasunak ondorio orokorrak ateratzea zailtzen
|
badu
ere, joera batzuetanantzekoak agertzen zaizkigu berriro EUSKALDUNON EGUNKARIA eta GARA: Iparraldearekiko joeretan hain zuzen. Bi egunkarietan, Ipar Euskal Herrian gertatutakoak aipatzen direnean, bereziki kultura eta euskararekin lotutako gertaerak aipatzendira, mota honetako albisteak Iparraldetik jasotako berrien erdia baino gehiago direlarik (%51 euskarazko egunkariaren kasuan eta %54 gazteleaniazkoarenean).
|
|
|
Azken baieztapenaren ildotik, azpimarragarria da, halaber, Nafarroaren kasua: herrialde honetan gertatzen den gauza gutxi aipatzen dute ETBko albistegi orokorrek.Ipar Euskal Herriko herrialdeek baino agerpen handiagoa
|
badu
ere, Nafarroak Hegoaldeko gainerako herrialdeekin alderatuta oso presentzia urria duela nabaria da. Ondorioz, ETBko albistegiek beren berriez erakusten duten Euskal Herria, eguraldi mapek besteladioten arren, neurri handi batean Euskal Autonomia Erkidegora mugatuta dagoela esandezakegu.
|
|
|
Ekonomia mailan, Internet en inperialismoa merkataritza elektronikoarenbidez gauzatzen da. Horrela, metropoliak politika ultraliberala aplikatzen du kanpoko merkataritza erlazioekiko, eta protekzionismo itxia barrukoarekiko, horretarako ziber polizia erabili behar
|
badu
ere.
|
|
|
bezalako kontzeptuek apenasjaso duten oihartzunik orain arte, gai zabal bezain aberats honen inguruan egindakoikerketa ugarietan. Zenbaitek berriki salatu
|
badu
ere (Neveu, 1997; Stolcke, 1996; Leizaola, 1999), egoera hau ez da antropologiara soilik mugatzen, besteak beste, soziologia politikoan ere arreta txikia eskeini izan baitzaie horrako kontzeptu horiei.Zientzia politikoetan, oro har, Marshall en hiritartasunari buruzko azterketa klasikoaalboraezina bada ere, sarritan kontzeptuari baino gehiago beraren aplikazioari erreparatu izan zaio.... Estatuaren eta norbanakoaren arteko lotura mota desberdinak, etabaita lotura horiek gainerako estatuekiko sorrarazten dituzten inplikazio/ ondorioakjorratzen dituzten lan sorta oparoak ditugu horren adibide4 Hauen artean kokatubehar dugu, Frantziako eta Alemaniako testuinguruetan hiritartasunak dituen kontzeptu eta aplikazio ezberdinak ikertu eta konparatzen dituen lan sakon eta interesgarria (Brubaker, 1992).
|
|
|
Naziotasuna, nazio nolakotasuna den heinean, nazio bateko kide edo partaide sentitzeko ahalmena eta eskubidea izanik, nazionalitatea estatu batek bere hiritartzat jotzen dituenpertsonentzat arautzen duen izaera juridikoko nortasuna da. Naziotasuna norbanakoaren aukera da; nazionalitatea, aldiz, estatuak aldez aurretik askripzioz erabakitako eta araututako nortasuna da orokorrean, zenbait kasutan norbanakoak aukeratzeko posibilitatea
|
badu
ere, naturalizazio kasuetan adibidez. Hizkuntza askotan ezdira desberdintzen bi kontzeptu horiek eta hitz bakar batez adierazten dira bi esanahiak:
|
|
|
Logika berberari jarraituz, nazioarteari begira, politika ekonomiko kontserbadoreak, ekonomia irekia? delako ideala azaleko xede modura aurkeztu
|
badu
ere, baiGATT izenekoa (General Agreement on Tariffs and Trade Merkataritzaren etaMugasarien gaineko Ituna), bai Mundu Merkataritzako Erakundea (MME)? 1995an lehenengoari txanda hartu ziona, ondasun eta zerbitzuen nazioartekomerkataritza arautzen ibili dira.
|
|
|
C) Itxuraz kontrairaultza kontserbadore monetarista jabetza eskubide pertsonalen alde egiten ari dela ematen
|
badu
ere (kontsumitzailearen subiranotasuna), errealitatean ikus daitezkeen ezberdintasun ekonomikoak direla eta, Ongizate Estatuaren aurkako erasoen ondorioz, biztanleriaren gehiengoaren kalterakoemaitzak ugaritzen ari dira.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak (Estatu Batuak luke esan, bertan nazioakez baitira boterearen jabeak, estatuak baizik) autodeterminazioaren herri eskubideabere hastapenetan onartzen
|
badu
ere (Oinarrizko Kartaren lehenengo artikuluarenbigarren paragrafotik eta, bereziki, 55 eta 73.b eta 76.b artikuluetan), kolonizaturikizan diren herrien alde soilik azaldu ohi da (1514, 2625 eta 3328 ebazpenetan, adibidez). Beraz, edo eskubidea ez zaio herri guztiei aitortzen, edo kolonizatuak izandiren herriak bakarrik omen dira benetako herri, nazioarteko zuzenbidearen iturriaden NBE delakoaren ikuspuntuaren arabera7.
|
|
|
Herri baten kultura kolektiboa izaten da bere egituraketan. Norbanakoarennortasunak, neurri batean, indibiduala izan behar
|
badu
ere, Herri batena gizarte ororennortasuna da. Herri kulturgintzan aritzen direnak ezin dira frankotiradore gisa ibili.
|
|
|
Aitzitik, errusinol guztiak lur gainetik desagerturikere,, errusinol? izenaren adiera gauzatuak, poema batean esate baterako, iraun dezakebizirik, baita errusinol errealak gaindiezinak dituen oztopoak iragan ere, irrati uhinenbitartez adibidez?; nonahi koka liteke, halaber, errusinol errealak bertan kokalekurikez
|
badu
ere; eta abar. Askatasun bereizi eta erabateko ahal hauexek dira erroreakahalbidetzen dituztenak.
|
|
|
Aditu: esaten denaz jabetu (ezentzun egin
|
badu
ere, ongi aditu du), ulertu. Horren arabera, adialdia eta entzunaldia bereiz ditzakegu:
|
|
|
Op. cit; 432). Negrin ek hau ukatzen ez
|
badu
ere historikoki izandako oinarrizko irakaskuntzaren osagarri eta unibertsitateko zubi funtzioak nabarmenak baitira, irakaskuntza izaera autonomoa izatearen bidean jarri zela azpimarratu du (NEGRIN, O. (1983):
|
|
2001
|
|
|
b) Beste hau ere antzemango dugu: moderatzaileak gai orokorra edo topikoaproposatzen
|
badu
ere, horren arrimura jorratutako edukiak ez dira, kanpotikekarriak?, edota besteek ekarriak, nolabait partaideek sortuak baizik, interakzioansortuak hain zuzen. Izan ere, mintzaideak uste du, kontua ez dela ustezko arrazoiobjektiboen zerrenda egitea, arrazoi objektibo horien estatusa eztabaidatzea baizik.Horrela,, beste?
|
|
|
Aholkulariak jakin du unean unean zenbat denbora eskaintzea komeniden; baina, saio bakoitzeko 45 minututan aritzea nahikoa izan daiteke. Zenbateroegin behar den ikasleak ezarriko
|
badu
ere, astero egitea izan daiteke gomendagarri, hasieran batez ere.
|
|
|
Esku sendo eta segurubaten laguntzaren beharra sentituko dute. Baina, nork bere bidaia iniziatikoaegin behar
|
badu
ere, ez doaz bakarrik.
|
|
|
arian arian eta komunikazio egoera batean, komeni zaiondieta estrategia aukeratzen jakingo du, unean uneko arazoak eta gabeziakgainditzeko. Dietaren osaketa kimikoa ezagutu gabe, osasuntsu egoteko autonomiagaratuko du, tarteka nutrizionistaren beharra izango
|
badu
ere.
|
|
|
Alabaina, ene ustez, mitoa, k eraginik eduki
|
badu
ere, ezin ditugu faktoreendotestualak inolaz ere ahaztu; hots, testutik kanpo geratzen diren halako arrazoien ondoan, testu barnekoak ere funtsezkoak dira. Zalantza barik, testuek berekliluratu gaituzte irakurleok5 eta, harrapatu?
|
|
|
Motibazioen izaeraren berri zehatzik ematen ez
|
badu
ere, argi uzten du haienaukera zabala eta askotariko jatorria, eta, modu berean, ikastean eta erabiltzeanjokatzen duten zeregina. Helduen 2Hren ikaste prozesua hizkuntza horren aldekomotibazioetatik abiatzen da, eta motibazioak mota askotakoak izan daitezke.Halako motibazioak, nahikotasun mailara?
|
|
2002
|
|
|
IEHan populazioa, migrazio saldo (sartzen eta ateratzen direnen artekoa) positiboari esker ari da emendatzen. 1990 eta 1999 urteen artean, berezko saldoak4.303 pertsonen eskastea erakusten
|
badu
ere, migrazio saldoak 16.973ko soberatzea ekarri du. 80ko hamarkadan, berezko saldoa eta migrazio saldoa16.647koa ziren.
|
|
|
2000 ikasturtean, nabarmentzen hasi da ikasleen gutxitze prozesua, etaportzentajeetan ikasle euskaldunen kopuruak gora egin
|
badu
ere, kasu gehienetanez dira minimoetara heldu. Titulazio teknikoetan irakasgai bat besterik ez duteematen (titulazioaren kredituen %4, 5).
|
|
|
Euskaraz, adibidez, izenen osagarriak izenaren beraren aurretik kokatu beharditugu, ez baitugu, besteak beste, eskuinera luzatzen den baliabide genitiborik. Etahalako ordenak osagarri motzetan inportantziarik ez
|
badu
ere, izen osagarri luzeedo/ eta konplexuetan ez da berdin gertatzen, izan ere esaldi horietan ordenakizugarrizko garrantzia baitu. Egokiera horretan euskararen egituraren arazo larriakagerian geldituko zaizkigu:
|
|
|
Frantzian, Alemanian eta Britainia Handian Erdi Aroko gerrak interes bizia sorrarazi du ikertzaileen artean. Mediebalismoaren adar honek, joan den mendetiktradizio errespetagarria agertzen
|
badu
ere, gogora ditzagun Hans Delbruck en lanklasikoak?, mende honetan izan du bere behin betiko garapena. Garapenarekinbatera, gai honi buruzko bibliografia ugaldu ahala, edukiak eta metodoak berritudira.
|
|
|
Su etena apurtu ondoren, berriz, lehenago ezagutzen ez genituen argibide berriak agertu ziren, lanaren zenbait hipotesizalantzan jartzen dituztenak hain zuzen. Beraz, gure egunotako historiakgaurkotasun handiagoa ekartzen
|
badu
ere, mugatu egiten du historialariokgeure aztergaiekiko behar izaten dugun aldea edo distantzia. Arrisku horretazkontziente izatea eta gure hipotesien behin behinekotasuna azpimarratzeadira arrisku horren aurkako botika bakarrak.
|
|
|
Irun eta Hondarribian euskarak ofizialtasuna du, Pausuan eta Biriatun, ordea ez. Hendaian, berriz, egoera bitxia dago, Patzuergoaren bidez euskarak ofizialtasuna
|
badu
ere, frantziar Estatuari dagokionez ez da horrela gertatzen12.
|
|
|
Baina Euskal Herrian euskaraz egiten den kulturak, babesa eskain diezaiokeen lurralde administratibo komunik ez
|
badu
ere, fisikoki nazio muga ezaguturik ez badu ere, fikziozko eta sentipenen bidezko lurraldea eraikitzen du euskaldunen artean.
|
|
|
Baina Euskal Herrian euskaraz egiten den kulturak, babesa eskain diezaiokeen lurralde administratibo komunik ez badu ere, fisikoki nazio muga ezaguturik ez
|
badu
ere, fikziozko eta sentipenen bidezko lurraldea eraikitzen du euskaldunen artean.
|
|
|
Iritzi publikoa deitzen diogun horrek errazten dio bidea botereari. Iritzi publikoak gizartearen barne integrazioa ahalbidetzen duen fenomenoa da; askotan, arrazionaltasunagaz zerikusirik ez
|
badu
ere. Beraz, adiera horretan, iritzi publikoa eta boterearen iritzia bat dira.
|
|
|
Botereak bestela uste
|
badu
ere, informazioa ez da bere jabegoa. Beste askok bestela uste badute ere, informazioa ez da enpresarien edo kazetarien jabego partikularra.
|
|
|
Emakume orok agertzen du burua bere onerako, maitatzen duen amodioa hartzen du bere etxerako, inork bestela uste
|
badu
ere argi dut nik niretzako, bistatzea ez da gaiztakeria ez da inoren kalterako.
|
|
|
Totela eta berbabakoa bada, zizipazaduna, mutua lotsorra; eta berritsu gaizto gogaikarria tximistargia. Anemikoa ene koskortxoa da, argalez bizi ezin
|
badu
ere; eztulka ia hilean dagoena makaltxoa. Gizena eta titi haundia Ceres bera da Bakorekin, sudurzapala Silena, Satira emea, ezpaintsua musu lorea.
|
|
|
Behin, ziri itsusiaren bidez bere burua ezagutarazi duen orok galdu egiten du berarenganako sineskortasuna, egia esaten
|
badu
ere. Esoporen alegia labur honek frogatzen du hau.
|
|
|
Goi hizkera poetikoa egiteko ahalegina (eredu grekoak latineratzeko hitz berriak sortuz, adibidez) aitortu behar zaio, batzuetan asmatu eta beste batzuetan huts egin
|
badu
ere.
|
|
|
Gainera, mutiko hori ez da nire semea, anaiarena baino; eta horrek, gazte gaztetarik ditu atsegin nik atsegin ez ditudanak. Ni hiriko bizitza eroso honetara emana naiz, astialdiaren maitale, eta zenbaitek zoriontasuna hartan dela uste
|
badu
ere, nik ez dut inoiz emazterik izan. Berak horren kontrakoa egin du beti:
|
|
|
Gaur, kiriteok, ez pentsatu hala holako zerbait burutu denik; etortzeko diren gertakizunen oinarriak ezarri dira, senatuak oraindik hitzez etsai izendatu ez
|
badu
ere dagoeneko epaitua izan baita Antonio berez. Orain zinez gogotsuago nago zuek ere onartu duzuelako erabat eta aupaka etsaia dela hura.
|
|
|
. jarraitze klaseak eratzeko orduan. Azpilexiko txiki asko sortzea lexiko sarrerak errepikatzea baino egokiago jotzen
|
badu
ere, gehiegizko sakabanaketa ekiditeko horrelakorik egin daiteke.
|
|
|
Morfologia bera gainditzen
|
badu
ere, hitzaren azken analisi osoa eta egituratua lortzeko morfosintaxira jo dugu. Hiru kasuistika desberdin konpondu ditu honek:
|
|
2003
|
|
|
geure hizkuntza prestatuz joatea. Eta zenbaitek ostera uste
|
badu
ere, Udako Euskal Unibertsitatea ez da Euskal Herriaren independentzia eta beregaintasuna lortzeko sortu. Nafarroan barik Iparraldean egotea nahiago eta defendatu genuenok badaukagu hori esateko eskubide morala.
|
|
2004
|
|
|
Eta bilaketa horretan aurkituko duen lehenengo gauza, zalantzarik gabe onargarria, norberaren existentzJa izango da (cogito). Descartesek, hortaz, ez du zalantzarik izango bere cxistentzia propioan, cxistentzia hori res cogitans legez ulertzen
|
badu
ere, pentsatzen ducn gauza lcgez, gogamena, adimena, arrazoia??. Halere, Descartcscn tesi horrek ez du ckarpen handirik egiten. zercn ezagutza cogilora murriztenbada, gure intuizio gehienak ase gabe geratzen baitz.aizkigu eta ezagutza zcr den muga osohertsien artean kokatzen baita, eogitoaren mugen barruan hain zuzen.
|
|
|
Materialistada, alabaina ez eliminatibista. Alegia, gogo egoera eta burmuin egoera partikularren artekoidentitatea onartzen
|
badu
ere, bien arteko identitate orokorra ez du onartzen. Adibidez, nikorain sentitzen dudan lotsa, jakina, nire burmuinaren txokoren batean fisikoki gauzatutaegongo da, baina, lotsa?
|
|
|
jasandako kritikak gainditzea da. Halere, teoria honek hizkuntza moraladeskriptiboa baino gehiago preskriptiboa dela onartzean emotibistekin bat egiten
|
badu
ere, horiei kontrajarriz, judizio etikoei buruzko arrazoiketa egitea etikaren funtsezko jardunadela aldarrikatzen du. Preskriptibismo Unibertsalaren arabera, etika izan daiteke objektiboaarazo moralak metodo razionalen bitartez aska ditzakeen neurrian.
|
|
|
Balio du, dena den, Platonen eragina zenbaterainokoa den ikustekoeta jakileko.Totttas AkinokoaPlatonen Edertasunarcn Teoriak, batez erc, Hiponako Agustihengan (San Agustin) izan zuen eragina; harrezkeroko kristau pentsalariei gehien eragin diena alabaina Aristotelcsizan da. Artcaren Teorian edertasunarenean baino aise gehiago?. Formek esperientziarenmundua transzenditzcn dutela dioen platondar tesia ukatzen du Aristotelesek eta, FormarenIdeia nolabait onartzen
|
badu
ere, Izadian kokatzen ditu gizakiak, csperientziaren munduan.Hots, Aristotelesek ez die existentzia independentea esleitzen Formei.Jocra hoirck Tomas Akinokoaren idazlanctan izango du kristau adierazpenik biribiIcna. Tomasen arabcra, bi funtzio ditu edertasunak:
|
|
|
Ondorio orokorrak, bestalde, artea irudizko adierazpena dcla csango du.Teoria horren oinarria teknika kontzeptuaren analisian datza: Collingwooden arabera, artea eta tcknika gauza erabat desberdinak dira, Platonen artearen teoria teknikoak kontzeptu horiek sustrai komuna dutela esaten
|
badu
ere. Teknikaren ezaugani nagusia baiiabidccneta helburuen arteko erlazioa da, ikas daitekeen prozedura baten bidez diseinatu denproduklu bihurtzeko materialaren gaineko jarduera baita teknika.
|
|
|
1985ean Kolakowski k liburu interesgarri bat argitaratu zuen Erlijioarcn Filosofiari buruzgogoetak eginez (Si Dios no existe... Sobre Dios, el diablo, el pecado y otras preocupaciones de la llamada filosofia de la religiori). Erlijio gaictan ezjakintzat agcrtzcn du bereburua, gero bere proposamenean, Erlijioaren Filosofiak, tratatu gisa ulertuta, jainkoa, gizakia eta mundua izan behar dituela ardatz esaten
|
badu
ere. Ez da gaietan sailkatzen saiatuproposamen hori eta horrek nahaste antzcko zerbait ekarri digu; teodizea, filosofoen jainkoa, mistikoena, heriotza cta santutasuna, hizkuntza eta tabua, sakratua eta beste gauza askoditu hizpidc gure autoreak.
|
|
2005
|
|
|
Kontraesanak kontraesan,, emakumeen proposamena deskalifikatzeko denak balio du, horretarako nork bere burua deskalifikatu behar
|
badu
ere?, kontuada Bigarren Karlistadaren ondoren itxura militarreko desfile folkloriko bat eratzenjoaten dela. Iparraldean, garaipen edo antolakuntza militarrekin zerikusirik ezzuten agerpen folklorikoetan, txertatuak ziren jada Grande Armeen oinarritutakopertsonaiak (kantiniersak Zuberoako maskaradetan, zapurrak eta beste, militarrak. Lapurdi eta Nafarroa Behereko Besta Berrin).
|
|
|
Behin eta berriz ikusi dugun bezala, jaia despolitizatzearen aitzakiarekin talde politiko jakin baten esku uzten da Alardea (ezin ahaztu Juntako kideenartean PNV inguruan dagoen jende kopurua handia dela). Bitxia ematen
|
badu
ere, eta hiriko soziologiaren erakusle nabaria izanik, talde horretatik urruti kokatzenden pertsona da ordenantzaren aldaketa proposatzen duena. Segur aski, alkatetzalortu zuen unean pasatu izan zituenek eragina izan dute Alberto Buen-ek izandakojarreran.
|
|
|
Ordutegi eta ibilbideareninguruko auzia Eusko Jaurlaritzako Barne Sailak erabakiko du. Udalaren proposamena Alarde tradizionala ordu erdiz aurreratzea eta Ofiziala ordubetez atzeratzeazen, harrigarria ematen
|
badu
ere, udalak bere Alarderako ordutegi txarrena eskatzen du?. Alarde munizipalaren Juntaren ustez, aldiz, hoberena ordutegiak mantentzea eta ibilbide ezberdinak egitea da.
|
|
|
Gure kasuan, bi herrietakojaietan emakumeek berdintasunezko egoeran Alardean parte hartzeko aldarriarekinzehazten dena. Beraz, eskubide honen babesa aldarrikatu ahal izateko, ez da zertan (Hondarribiko alkatea den Borja Jauregui Fuertes ek bere jurista kalitatea goraipatuz, baina bere ezjakintasun juridikoa, funtsezko eskubideei dagokionez behintzat, agerian utziz, komunikabideen aurrean behin baino gehiagotan aurkako iritziaazaldu
|
badu
ere) frogaturik berdintasunezko egoeran Alardean parte hartzeko aukeraespresuki dagoela jasota lege batean ezta adierazirik legeak hala xedatzen duela ere; izan ere, berdintasun eskubideak, eskubide subjektiboa den heinean, bi Alardeetanbere izatearen adierazpen edo manifestazio bat gehiago aurkitzen baitu. Eta ukatuasuertatzen denean, auzitegien babesa lortu ahal izatea suposatzen du, auzitegiekberdintasun eskubidea pertsonaren funtsezko eskubidea dela aditzera eman baitute.
|
|
|
1 Diskriminazioaren debekuak esparru publikoan indar osoa
|
badu
ere, intentsitate gutxiago azaltzen du esparru pribatuan. Hau da, zuzenbide pribatuajokoan sartzen denean, hau da, pertsonen arteko erlazioa zuzenbide pribatuakxedatzen duenean, diskriminaziorako debekuaren efikazia mugatu egiten da.Arrazoia:
|
|
|
8 Boterean daudenen interesak kontuan hartu behar dira. Kontraesankorraematen
|
badu
ere, ezinbestekoa da konponbide egokia bilatu nahi bada. Honek ez du esan nahi prozesua desitxuratu behar denik.
|
|
|
–Onartu? aditzaren erabilerak, ordea, agintariari emakumeen gaineko botere bat ematen dio, kasu honetan behintzat EAEko AuzitegiNagusiak agindutakoa bete besterik egiten ez
|
badu
ere.
|
|
|
Lurrikaren foku mekanismoek garbi erakusten dute lurraldea estentsioaren eraginpean dagoela (6.6 irudia). Baten batek mugimendu horizontalen eragina erakusten
|
badu
ere, gehienak faila normal arrunten ondorio dira.
|
|
|
txikia edo oso txikia kostalde menditsuetan (Frantziako kostaldeko Alpeetan, adibidez) edo handia (ehunka kilometro) garaiera eskaseko kostaldeetan (Argentinaren ekialdean, adibidez). Plataformaren batez besteko zabalera 70 km-koa da, eta denboran zehar hainbat prozesuren eraginpean hedatzeko joera
|
badu
ere, zenbait kasutan murriztu egin daiteke.
|
|
2006
|
|
|
ordubetekolan baimena hartzea edo lanaldia ordu erdian murriztea. Lan baimena, LEren 37.3artikulutik kanpo arautu arren, eta artikuluak esplizituki esaten ez
|
badu
ere, ordaindua da (Cabeza, 2000: 805).
|
|
|
Legeak umetokia, alokatzea? zuzenean debekatzen ez
|
badu
ere, horretarako bi emakumeren artekoakordioa erabat baliogabetzen du. Legearen 10 artikuluaren arabera jaiotakoarenlegezko ama erditu dena izango da, eta ez bestea (enbrioia sortzeko obulua emanduena, alegia).
|
|
|
Atlas de Navarrakoa. konplexuagoa da eta osoagoa, ez delako, gainera, XII. mendera mugatzen. Eta fundazio datak ere badakartza, guk darabilgunaren antz handiagoa
|
badu
ere, bakarrik nafar dinastiek zabaldutako foruak azaltzen ditu. Horrela, hiribilduak puntu batekin nabarmendu eta kolorea ematen die, haien foruaren jatorriaren arabera.
|
|
|
Arrazionalizatzeak esan nahi badu zientzia eta teknikaren eremuak zabaltzea, irrazionaltasunera heltzen gara. Zientziak bere burua neutraltasun axiologikoaren jabe dela uste
|
badu
ere, ez da neutrala, bere kontzeptuan bertan baitarama interes dominatzailea. Neutraltasun asmo horrek ezkutatu besterik ez du egiten Mendebaldeko arrazoi teknikoak hartu duen funtzioa eta darion menderatzeko grina.
|
|
|
Teorika Kritikoak praxiarekin izan beharreko harreman estuak ez du esan nahi ikerkuntzak teknikaren zerbitzura jarri behar direnik, ezta gutxiago ere. Zientzia oro dator interes batek motibaturik, teoria tradizionalak horrelakorik entzun nahi ez
|
badu
ere. Aplikazio teknikoa bilatzen duen zientziaren interesa, domeinatzeko interesa da.
|
|
|
Beraz, gaurko munduak diagnostiko positiboegirik ametitzen ez
|
badu
ere, badago zeri heldu. Eguneroko bizitzan lortutako adostasun, akordio, konfiantza eta elkarrizketak indartu behar dira, komunikazioari bidea ireki, elkarrekintza bidez gizakion alderdi solidarioak eta bere arrazionaltasun propioak bidea egin dezaten.
|
|
|
Zigor Kodeak kontsumitzaileen kontzeptua behar bezala zehaztu ez
|
badu
ere, eta kontzeptu horren barruan lehiakideak sartzen direla pentsa badaiteke ere, gure iritziz ez da hala; izan ere, Zigor Kodearen 282 artikuluaren arabera lehiakideak ez dira kontuan hartzen; hau da, nahiz eta engainuzko publizitateak lehiakideei eragiten dien, ezin izango dira salatzaile pribatu gisa agertu engainuzko publizitate horren kontra; aitzitik, lehiakideek babes zibil eta administra... 2).
|
|
|
Horrek garrantzia du, zeren publizitate agentziari obra osoa edo zati batzuk beste enpresaburu baten edo batzuen esku uzteko edo subrogatzeko aukera ematen baitio (azpikontratua). Iragarleak obra nahi du, egiteko erantzulea publizitate agentzia bada ere, eta horrek obraren zati bat edo osoa azpikontratatu
|
badu
ere (Kode Zibilaren 1.596 artikulua). Publizitate agentziak hirugarren alderdi batengana jo dezake, ez bakarrik proiektua gauzatu dezan, baita antolatzeko ere (modeloak, filmatze adituak, musika muntaietan adituak, eta abar kontratatuz).
|
|
|
Espainiakorrik, elkartekide ez den edozeinek elkartekide ez den batek egindako publizitatearen aurkako erreklamazioa aurkez dezake orobat. Hala gertatzen denean, errekla kasuan, elkartearen aurrean edozein pertsonak aurkez dezake, baina, ez hori bakahaiak erabakitzen duenak berarengan eraginik ez duela esaten
|
badu
ere, epaimahaiak bere ebazpena emango du.
|
|
|
Bestetik, babesleak ez du nahitaez enpresa izan behar. Izan ere, PLOren 9 artikuluak (testu beraren 2 artikuluarekin erlazionaturik dago) dio babes kontratua egon daitekeela publizitateak espezifikoki kontratazioa helburu ez
|
badu
ere. Lehenik, ezerk ez du eragozten pertsona fisikoa babesle izatea.
|
|
|
PLOk publizitateko komisio kontratua arautzen ez duen arren, sor daitezkeen arazo juridikoak merkataritza komisioaren bitartez konpon daitezke; izan ere, ematen duenez, erregelamenduaren arabera firma babeslearen mandatuz egiten edo sustatzen den babesletza kontratuan publizitate agente bat kontratatzeak ez dio bide ematen erlazio juridiko iraunkor bati, harreman esporadiko bati baizik. Bestalde, agentziaren eginkizuna bitartekotzara mugatzen bada ere, eta, beraz, bezeroaren izenean eta mandatuz jardungo
|
badu
ere, posible da agentzia horrek bere izenean parte hartzea babesletza kontratuan, hitzarturiko kontraprestazio ekonomikoa bere gain hartuta. Kasu horretan, hirugarren alderdi bati dagokion kontratuan bezala, merkataritzakontratuaren arautegia aplika daiteke; eta, hitzarturikoari dagokionez, babesletzakontratua ere erabiliko genuke.
|
|
|
Indargabeturiko lege horrek asmo guztiz okerra eduki ez arren, kontzepzio berria askoz malguagoa da, jarduera profesionalaren forma juridiko guztiak bere baitan hartzeko aukera ematen baitu. Publizitate agentzia, PLOren arabera, erakunde bat da, merkatuan aurrera daraman jarduerari iraunkortasuna ematen diona, eta PLOk horri buruz ezer esaten ez
|
badu
ere, erakunde hori enpresa bakoitzaren araudiari lotuko zaio, Lehiaketa Desleialaren Legeari eta Lehiaketa Defentsarako Legeari, besteak beste (De la Cuesta, 2002: 176; Santaella, 2003:
|
|
2007
|
|
|
Galaxia barrutik ikusita nahasketa izugarria dela ematen
|
badu
ere, kanpotikbegiratuta ardatza izan badela igartzen da.
|
|
|
Herri baten kultura kolektiboa izaten da bere egituraketan. Norbanakoarennortasunak, neurri batean, indibiduala izan behar
|
badu
ere, Herri batena gizarteororen nortasuna da. Herri kulturgintzan aritzen direnak ezin dira frankotiradoregisa ibili.
|
|
|
Eta nondik ateratzen dutenabaritasuna nortasunek eta self concepts horiek, bada, gizarte konparazioetatik, nork bere bizitzan bizi behar izan dituen konparazioetatik; horietatik ikasi du, nortasun (identifikazio) asko?
|
badu
ere, batzuk gehiago erabili behar izan dituela, edo berari gehiagotan egotzi dizkiotela, eta erabilgarriagoak direla bere buruaulertzeko eta nor den jakiteko. Horri Epstein-ek alderdi afektiboa deitu zion:
|
|
|
eremu publikoan hiritarrak parekoak badira ere, eremu pribatuan ezberdinak izan behar dute. Norberak berezkotasun (singulartasun) pribatuaizan behar
|
badu
ere, guztien parekotasuna da eremu publiko politikoen irudikapena. Nolako parekotasuna, ordea?
|
|
|
Orain, globalizazioaren eskutik datorkien iparramerikartasunaren kultura eta kontsumo gaien sarean sarturik egon arren, ez dira horren mirabe eta mendeko. Herritar horien nazionortasuna ez dago kolokan, frantses jendeak munduan bigarren mailako izate horimodu gozoan hartzen ez
|
badu
ere.
|
|
|
Are gehiago, elkarrizketa berean Negri k komunikazioan komunismo berrirako ildoa ikusi
|
badu
ere, Deleuzek erabat baztertzen du komunikazioaren potentzialtasuna zeren «komunikazioa diruak zeharkatzen baitu» (ikus Thoburn, 2003).
|
|
|
Egileek atal honetan atzematen dituzten ondorioen artean, honakoak txostenean aipatzen diren batzuk: ...ormazio maila urriadela onartzen dute; zientzia eta teknologia gaiei buruzko informazio iturrieidagokienez, telebista% 59k ikusten du,% 45ek zientziari buruzko erreportajeakirakurtzen ditu egunkarietan eta% 21ek irakurtzen ditu aldizkari zientifikoak; interesaren eta informazio mailaren artean desberdintasunak atzematen dira, etajendeak kirol eta politika gaietan gero eta informazio maila altuagoa
|
badu
ere, herritarrek gero eta baxuagoa irizten diote zientzia gaietan duten informazioari.
|
|
|
Baina harremanhorretan zerbait garatzen ari da haurraren baitan. Hala, seigarren eta hemezortzigarren hilabeteen artean, haurra, mugimenduei dagokienez heldugabea, beregandikkanpo dagoen irudi batekin identifikatzen hasten da, ispiluan erreala izan daitekeenirudi batekin edo beste ume batekin, bai eta amak igortzen dizkion mezuekin ere(, zein ederra zaren?,, nire bihotzeko kuttuna?, eta abar), haurrak horretarakobateratasun neurologiko eta motorrik ez
|
badu
ere. Identifikazio horri primarioa, duala, irudizkoa edo ispilu irudikoa esaten zaio, eta identifikazio hori Niaren etaondorengo identifikazio guztien jatorria izango da.
|
|
|
Nonbait, bestearen beharrak eta egoerak norberarenakbezalakoak hautematen dira. Beraz, gizartearen aldeko kutsua
|
badu
ere, saminenpatiko kuasi egozentrikoak kale egiten du ekintza egokia aukeratzean, ezin baitubestearen benetako beharra kontuan hartu.
|
|
|
goraipatzen dituztenean kasu (Mills eta Grusec, 1988). Eta, gurasoekinzerikusi zuzenik ez
|
badu
ere, ikusi da anai arreba txikiek modu altruistagoan jokatzen dutela honako kasu honetan: lankidetza eta gizartearen aldeko jokabideakagertzen dituzten anai arreba zaharrenek jokabide mota horiek suspertzen dituztenean anai arreba txikiengan (Dunn eta Munn.
|
|
|
Normalki, sozietate batek lurralde komunean eta historikoetan bere negozioak egiten ditu eta urteko mozkinak (edo galerak) non egin diren, zein lurraldetan sortu diren, zaila da jakitea, jarduera homogeneoa izan
|
badu
ere. Beraz, sozietate batek bere salerosketak bi lurraldeetan, lurralde komunean eta historikoetan, egiten baditu, nola dakigu zenbat mozkin izan duen sozietateak lurralde batean edo bestean?
|
|
|
Testuan «habla», «lengua» eta «lenguaje» berdintzat erabiltzen dira, batzuetan zentzu handirik egiten ez
|
badu
ere; Ortega-ri horrek maila batetik bestera (hizkuntza, jendearen hizkera arrunta) nahieran jauzi egitea errazten dio.
|
|
|
Wittgenstein-ek agian Wohrf engan pentsarazten
|
badu
ere, eta inoiz biok uztartuak izan diren arren1449, vienarra ezin da hizkuntz erlatibismo edo determinismoaren eskemetan sarrarazi. Erradikalagoa da.
|
|
|
Ez guzti guztiz. Berlingo Ilustrazioa Leibniz Wolffiar razionalisten Filosofia Popularrak, M. Mendelssohn, Nicolai, Bister eta konpainiak, dominatzen
|
badu
ere, mugitzen hasia da hiriburuan Saloi kulturako fenomenoa, deduzkoena Henriette Herz, Marcus Herz mediku eta filosofo juduaren emaztearena izaki, jatorri portugesekoa berau, non ere sozietatean «sentimentalitatea» (Empfindsamkeit) artatzen baita, prerromantizismo gisa bat (Marcus Herz, Kant-en ikasle kutuna, besterik ez bada, maisuarekin izan duen harreman eta gutunketagatik da ezaguna filoso... Empfindsam ingelesezko sentimental berba itzultzeko Lessing-ek proposatu duen hitza da (alemana oraintxe ari da normalizatzen
|
|
|
Ib., 292 Barère k hizkuntzaren mundu ikuskeraren filosofia, «le pouvoir de l, identité du langage» berebizikoa, «l, empire du langage et de l, intelligence» jendea bat egiten duena, propio azpimarratzen du, atakatzeko egiten
|
badu
ere: «Dans les départements du Haut et du Bas Rhin, qui a donc appelé, de concert avec les traîtres, le Prussien et l. Autrichien sur nos frontières envahies?
|
|
|
Mitxelenak iritzi hau Dell Hymes engandik ote zeukan, ez dakit957 Edonola ere berriro ikusten da, Humboldt ezin dela Kant gabe zuzen ulertu. Izpirituaren jardueraren Humboldt-en eskema estuki atxikitzen zaio Kant-en ereduari, Kant-engan ez bezala eskema horretan hizkuntzak bere momentuan garrantzia erabakigarria hartzen
|
badu
ere: estreina, ez inongo herri edo arraza eta ez ezer, baina izpiritua dago, adimen unibertsala eta adimenaren kontzeptu unibertsalak, berberak gizadi guztiarentzat.
|
|
|
Mundu ikuskeraren esapidearekin irudipen okerrik eginez ez hasteko, beharbada guretzat metafora egoki bat Heidegger-en «izatearen etxea»rena izan liteke, G. Steiner-ek ere profitatzen duena (berez metaforarik inola izan gura ez
|
badu
ere) 853: hizkuntza izatearen etxe bezala.
|
|
|
Karaktere nazionala edozeintsuk aipatzen
|
badu
ere, zer esan gura du espezifikoki hizkuntzari buruz eta konkretuki Humboldt-engan. Aiurria, berez, eta nahi bada, edozein agerpenek daukan berekitasun marka edo ezaugarria da, hala zaldi edo zakur batek, adibidez769 Baina Teofrasto-ren Karaktereak ezkero770, nortasun tipo moral baten adierazgarritzat erabiltzen da (beharbada gaur psikologikoa esango genuke, baina tradizionala, La Bruyère eta moralistak kontsideratzea da).
|
|
|
Ematen
|
badu
ere perpaus aztergai honetan dena jorratu dugula, badira, oraindino, beste irtenbide batzuk:
|
|
2008
|
|
|
381 Sasoi bateko historiografiak Jose I.aren figura iraindu izan
|
badu
ere, gaur egun bere agintaldiari buruzko askozaz balorazio positiboagoak irakurri ahal dira: «Mientras la España patriota busca, intuitiva o conscientemente, soluciones a los problemas, otra España?
|
|
|
Ikusten denez, armaginen nagusigoa erabatekoa zen herritik alde egin zutenen artean. Iturri honek, ordea, ez digu armagin hauek jabeak ala langileak ziren zehazten, eta zeregin horretarako 1861eko erroldara jo dugu berriz, esan bezala, emaitzak fidagarritasuna galtzen
|
badu
ere.
|
|
|
Errepublikanoak baino ezkerrerago zeuden internazionalistak, hau da, Bakunin edo Marxen jarraitzaileak. Agirreazkuenagak Eibarko internazionalisten aipamenik egiten ez
|
badu
ere (Agirreazkuenaga, 1982: 324), Extramianak dioskunez:
|
|
|
Ignacio Larrañagarekin antzeko zerbait gertatzen da, baina oraingo honetan ziur asko izen eta abizen bereko bi pertsonaiaren aurrean gaude, iturri batek 1873ko urtarrilean karlistekin joan zela azaltzen digun bitartean, besteak 1873ko abuztuan liberalen exodoan parte hartu zuela dioskulako; 1876an atzerrian zegoen, aurkeztu gabe. Askoz argiagoa da Domingo Azkarateren kasua, boluntario liberalalen zerrendan bertan, karlistekin joan zela adierazten baita, beste agiriarekin alderatuta, irteera hilabete geroago datatzen
|
badu
ere. Liberalek eurek onartzen zuten hasiera batean eurekin zegoen jendeak karlismorantz jo zuela, Andrés Uriarteri buruz,«?
|
|
|
Lan honen argitalpenak luze jo
|
badu
ere, zorionak eman nahi dizkiot hain zabal eta sakon gure herriaren historiaren zati bat aztertu duen Gotzon Iparragirreri. Luze jo du, hain zuzen ere, egilearen jakin minak beti ur sakonagoetara eraman duelako, eta benetako historiazale denari zail egiten zaiolako esatea hemen itxiko dut historia atal honen atea.
|
|
|
Hizkuntzak, irakurketak, eta idazketak bereizten dute giza garuna beste animalien garunetik. Serratriceren eta Habiben arabera, grafologiak, maila zientifikorik ez
|
badu
ere, idazketaren bidez karaktereak ezagutzeko aukera ematen du.
|
|
|
– Idazkera kurbatuak arintasuna ematen
|
badu
ere, letra askok angeluak dituzte barnean edo loturetan. Letra berak forma ezberdinak hartzen ditu sarritan, hitzaren barnean duen tokiaren arabera.
|
|
|
Bestalde, aipagarriak dira konplexutasun eskalak zerrendaren gainerako eskalekin dituen korrelazio altuak (0,74 eta 0,89 artekoak). Adinaren eragina kontuan izan gabe, konplexutasunak korrelazio altuena hitz amaierekin (0,89) eta adizkiekin (0,89) erakusten
|
badu
ere, hiztegi ekoizpenarekin ere korrelazio handia erakusten du (0,85). Hiztegiaren ekoizpenak ere hitz amaierekin (0,85) eta adizkiekin (0,72) erakusten du korrelazio altuena; eta hitz amaierek, adizkiekin (0,81).
|
|
|
Oharra: berdin dio pilota esan beharrean piota edo antzekoren bat esaten badu, edo zure herrian edo etxean bakarrik erabiltzen duzuen moduren batean egiten
|
badu
ere. Ez kezkatu haurrak hitz gutxi batzuk bakarrik ezagutzen baditu, hau hitz zerrenda zabala da eta.
|
|
|
Linuxek enpresetako konputagailu pertsonaletan arrakasta handia lortu ez
|
badu
ere, oraingoz behintzat, informatikaren zaleen artean eta enpresetako PC zerbitzarietan arrakasta izugarria lortzen ari da, esparru horietan Microsoften nagusitasuna auzian jarriz.
|
|
|
Softwarearen instalazioa eta bertsioen mantenua daude administratzailearen lanen artean. Lan handiena aplikazio edo zerbitzu berrien ezarpenak ekartzen
|
badu
ere, liburutegien mantenua ere lan aipagarria da, ohiko akats batzuen funtsa liburutegien faltan edo bertsio desegokian baitatza askotan.
|
|
|
Lengoaia honen azterketa zehatzak liburu oso bat osatzeko aukera eskaintzen
|
badu
ere, gure helburua erabiltzen hasteko aukera eskaintzen duen sarrera txiki bat egitea baino ez da. Sakontzeko hainbat gune interesgarri daude sarean92.
|
|
2009
|
|
|
Maria Cristina erreginak eratu zuen 1898an Errege Dekretu batenbidez eta Segoviako Alkazarrean ezarri zen. Errepresioaren inguruko gaiak lantzeko gainerako artxiboek baino garrantzi gutxiago baldin
|
badu
ere «Secretaria deEstado y del Despacho de Guerra y del Ministerio de la Guerra» funtsean aurkidezakegun txosten pertsonalei eskainitako atala interesgarria izan daiteke. Atalhonetan, Francoren armadako partaide eta Gerra Zibilean protagonista izan zirenmilitarren txosten eta historia pertsonalak kontsulta daitezke, batez ere kontzentrazio esparruetako buru izan zirenenak dira nabarmenenak.
|
|
|
Historiografiako ikuspegi antikomunista horrek sorrera Bigarren MunduGerran
|
badu
ere, bere garapen eta gailurra 50eko hamarkadan izan zuen eta bultzatzaile nagusiak polizia bi izan ziren, Julian Mauricio Carlavilla eta Eduardo CominColomer.
|
|
|
Europako beste herrialde batzuekin konparatuta denbora tarte handiagoabehar izan
|
badu
ere, memoria uholdea guganaino heldu da. Berezko forma hartutaheldu zaigu.
|
|
|
sufritzeak jendea elkarrengana biltzea, harremanak estutzea ekartzen duenheinean. Norbanako bakoitzak sufrimendua bere moduan bizi
|
badu
ere, sufrimendu partekatuaren sentimenduak jendea bilarazteko gaitasuna du, muga batzuenbaitan betiere. Sentimendu hauek plazaratzeko erabiltzen diren diskurtso etanarratibak baliatzen dira horretarako.
|
|
|
Gauza arrunta da lesio edo zauriak sortutakomina estres emozionaleko egoeretan areagotzea, eta gutxitzea, eta agian desagertzea? ongizatezko uneetan, zauri edo lesioak gutxi gorabehera bere horretanjarraitzen
|
badu
ere. Izan ere, sintoma fisikoen bizipena guztiz baldintzatuko duteprozesu psikologiko eta sozialek, aurrerago ikusiko dugun bezala.
|